انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت - غیبت امام مهدی |
مدخل اصلی | انواع آمادگی برای ظهور |
تعداد پاسخ | ۱۵ پاسخ |
انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ یکی از سؤالهای مصداقی پرسشی تحت عنوان «آیا آمادگی و زمینهسازی برای ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
چه نوع آمادگی برای رسیدن به حکومت عدل جهانی لازم است؟ (پرسش)
پاسخ جامع اجمالی
ضرورت آمادگی
قیام حضرت مهدی(ع) پیش از هر چیز نیازمند به عناصر آماده و باارزش انسانی است که بتوانند بار سنگین چنان اصلاحات وسیعی را در جهان به دوش بکشند و این در درجۀ اول محتاج به انواع آمادگی برای پیاده کردن آن برنامه عظیم است[۱]. آمادگی، جوهر اصلی انتظار و وظیفۀ قطعی منتظران[۲] باید در زمینههای مختلف فکری، فرهنگی، روحی، سیاسی، اجتماعی، تکنولوژیکی و... ایجاد شود[۳]. این آمادگی، مستلزم حضور تأثیرگذار شیعه در عرصههای مختلف است، تا بتواند در توسعۀ تفکر مهدویت در جهان، به رسالت خطیر و الهی خویش عمل نماید[۴].
انواع آمادگی برای ظهور
تشکیل حکومت اسلامی جهانی زمانی به وقوع میپیوندد که آمادگیهای ذیل به وجود آید:
- آمادگی فرهنگی: انسانها، معمار سرنوشت جامعه و تاریخ و محور دگرگونی اوضاع اجتماعی هستند و سنّت الهی[۵] بر این قرار گرفته است که هر گونه دگرگونی و تحولی برای جامعههای انسانی، به دست و ارادۀ خود آنان صورت گیرد[۶] و از شرایط بسیار مهم برای تحقّق و پیروزی یک قیام و انقلاب، خواست و ارادۀ مردم است[۷]. امام زمان(ع) نیز هر لحظه، منتظر خواست و دعوت مردم است: «اگر شیعیان ما، که خداوند توفیق طاعتشان دهد، در راه ایفای پیمانی که بر عهده دارند، همدل شوند، میمنت ملاقات ما به تأخیر نمیافتد و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان میشد»[۸]. بنابراین، در عرصۀ فرهنگ دینی باید به "پیروی خالص از خداوند و ولی او" توجه شود؛ زیرا شناخت خداوند و امام زمان(ع) و باور به آنان، باید در رفتار دیده شود و تبلور حقیقی آن در فرمانبرداری خالص و فراگیر از آن نورهای پاک آشکار گردد. رسول گرامی اسلام(ص) در این باره فرمود: «خوشا به حال کسی که، قائم اهل بیت مرا درک کند؛ حال آنکه پیش از قیام او نیز پیرو او باشد. با دوست او دوست و با دشمن او دشمن و با رهبران و پیشوایان هدایتگر پیش از او نیز دوست باشد. اینان همنشین و دوستان من و گرامیترینِ امت من، در نزد من هستند»[۹].[۱۰]
- آمادگی روحی و روانی: حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) در درجۀ اول نیازمند بالا بردن آگاهی و آمادگی روحی و فکری است. منتظر واقعی برای چنین برنامۀ مهمی، نمیتواند نقش نظارهگر داشته باشد[۱۱]، مؤید این سخن، تجدید عهد و پیمان به واسطۀ خواندن دعای عهد است[۱۲] و آمادگی برای ظهور مستلزم انتظاری خوب و شایسته است که اگر ما به وظایف خود در دوران انتظار عمل کنیم در واقع خود را برای زمان ظهور آماده کردهایم[۱۳]. بیگمان برای حضرت مهدی(ع) یارانی هست که توان بالای روحی و روانی دارند تا بتوانند بر دشمنان چیره و پیروز شوند و کسانی که آمادگی روحی و روانی بالایی به دست نیاورند، هرگز نمیتوانند یار و یاور خوبی برای آن حضرت باشند؛ چراکه با کمترین فشاری که بر آنان وارد میشود، عرصه را رها میکنند[۱۴].
- آمادگی فکری و اعتقادی: آنچه قیام و انقلاب جهانی آن حضرت را از دیگر انقلابها متمایز و ممتاز میسازد، دگرگونیهای اعتقادی و باور انسانها است[۱۵]، یعنی سطح افکار مردم جهان چنان بالا رود که بدانند مثلاً مسئله «نژاد» یا «مناطق مختلف جغرافیایی» مسئله قابل توجهی در زندگی بشر نیست و تفاوت رنگها و زبانها و سرزمینها نمیتواند بشر را از هم جدا سازد[۱۶]. سطح افکار مردم چنان بالا باشد که بتوانند حق را از باطل تشخیص دهند و تسلیم دشمنانی نشوند که میکوشند لباس باطل بر چهره حق بپوشانند تا مردم را از آن رویگردان کنند[۱۷]. مردم باید به اندازه ای از رشد و آگاهی برسند که درک کنند ایدهها و ایسمهای بشری نمیتوانند بشر را از این گرداب تباهی نجات دهند؛ بلکه تنها در سایه حکومت و حاکمیت مرد آسمانی و پیشوای عادل الهی، انسانها میتوانند طعم زندگی خوب انسانی را به دست آورند[۱۸]. اقتضای آمادگی معرفتی، تلاش و کوشش در اسلامشناسی است؛ یعنی هر شیعه منتظر باید بکوشد که از اسلام آگاهیهای تخصصی کسب نماید تا در مقام دفاع، از پشتوانه علمی برخوردار باشد و خصم را مجاب نماید. به تعبیر امام الموحدین علی(ع):این پرچم را جز افراد هوشمند، پایدار و آگاه از مواضع حق به دوش نمیکشد[۱۹].[۲۰]. منتظر علاوه براسلامشناسی، باید به ویژگیها، ابعاد وجودی، کلمات و اوامر حضرت معرفت داشته و با تأمل در حکمت نامها و نشانهها و علائم ظهور و شگفتی ولادت و حیات او، همچنین دانستن سبب و حکمت غیبت پر رمز و راز حضرت برای عملی کردن اهداف و آرمانهای امام زمان(ع) آماده شود به همین خاطر از رسول اکرم(ص) روایت شده: "کسی که بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است[۲۱].[۲۲].
- آمادگی اخلاقی و رفتاری: حضرت مهدی(ع) زمانی ظهور میکند که یاران آمادهای داشته باشد زیرا او میخواهد جهانی را اصلاح کند[۲۳]. انسان منتظر با درک این نکته که "امام اگر چه ظاهر نیست اما حاضر است"، باید همواره از خویشتن مراقبت[۲۴] و نفس اماره را کنترل و شیطان را از خود دور کند و خانۀ دل را با یاد خدا و با صفات حمیده و پسندیدۀ انسانی زینت دهد و لوح دل را از آلودگیها و گناهان بشوید[۲۵] و از رهگذر انس با دعای ندبه و عهد و ادعیۀ دیگر، توجه خود را به امام معطوف نماید و در قلمرو محبت امام قرار گیرد[۲۶]. قرآن کریم هم شایستگی و صلاحیت را شرط آن انقلاب دانسته است و میفرماید: وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ[۲۷].[۲۸]
- آمادگی سیاسی: با توجه به جهانیبودن حکومت حضرت مهدی(ع)، نیازمند بازشناسی و بازنمایی ابعاد سیاسی حکومت جهانی آن حضرت به جهانیان هستیم و این مسئولیت اساسی بر دوش دانشمندان علوم دینی است و مشتاقان برپایی حکومت عدل جهانی میبایست در دو محور تلاشهای علمی و عملی انجام دهند: آشنایی با روش سیاسی حضرت در عصر ظهور و آشناکردن دیگران با این اندیشه بلند سیاسی[۲۹]. در عصر ظهور نیز، مأموریت اصلی یاران حضرت، پاکسازی جامعه از فتنۀ ظلم و جور و اجرای سیاستهای عدالتمحور امام(ع) است. حضرت یارانش را به سراسر جهان اعزام میکند و با دستور به اجرای عدالت و نیکی، آنان را فرمانروایان کشورها قرار میدهد[۳۰].[۳۱]
- آمادگی اقتصادی: بیگمان حضرت مهدی(ع) بهپا میخیزد تا زندگی مادی مردم را بر پایه عدالت سامان دهد، چون قسط و عدل اقتصادی در جای خود بسیار بایسته و نقشآفرین است[۳۲]. جامعه منتظر جامعهای پویا و فعال است که حاکمیت طاغوت و بیعدالتی را برنمیتابد[۳۳] و از ظلم و ستم و نظامات موجود خسته و تلخی زندگی مادی و یک بعدی را احساس کرده و به وضع موجود راضی نشده و هرروز خود را در عرصههای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی آمادهتر مینماید[۳۴]. مأموریت اصلی یاران حضرت، پاکسازی جامعه از فتنه ظلم و جور و اجرای سیاستهای عدالتمحور امام(ع) است. حضرت، "یارانش را به سراسر جهان اعزام میکند و با دستور به اجرای عدالت و نیکی، آنان را فرمانروایان کشورها قرار میدهد[۳۵].[۳۶]
- آمادگی نظامی: انسان منتظرِ یک قیام بزرگ که دامنۀ نفوذ آن همۀ جهان است و به طور قطع دنیای استکبار را به چالش در بُعد نظامی و جنگ میکشاند، چگونه میتواند هیچگونه آمادگی فیزیکی برای حضور در این درگیری بزرگ را نداشته باشد؟[۳۷] امام صادق(ع) در این زمینه فرموده است: «هریک از شما باید برای خروج حضرت قائم سلاحی مهیا کند ـ هرچند یک تیر باشد ـ خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد، امید آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را درک کند و از یاران و همراهانش قرار گیرد»[۳۸] این نگهداری سلاح، از لوازم کار و شدّت آمادگی را نشان داده و اهمیت اعتقاد به آمدن مهدی را مطرح میکند[۳۹]. پس برای ظهور حضرت مهدی(ع) و یاری آن حضرت، باید در هر لحظهای آماده بود و خود را مهیا نگه داشت[۴۰]. امام باقر(ع) در ذیل آیۀ شریفۀ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ[۴۱] فرمود: «بر انجام واجبات شکیبایی کنید و برابر دشمنان، یک دیگر را یاری نمایید و برای یاری پیشوای منتظَر، همواره آمادگی خود را حفظ کنید»[۴۲]. بر خلاف پندار برخی که "رابطوا" را ممکن است بر ایجاد ارتباط و ملاقات با حضرت معنا کنند، این واژه به معنای آمادگی برای مبارزه است[۴۳].[۴۴]
نتیجهگیری
بنابراین قیام حضرت مهدی(ع) پیش از هر چیز نیازمند به عناصر آماده و با ارزش انسانی است و این در درجۀ اول محتاج به انواع آمادگی برای پیاده کردن آن برنامه عظیم است. آمادگی که جوهر اصلی انتظار و وظیفه قطعی منتظران است؛ باید در زمینههای مختلف روحی، معرفتی، فکری، اخلاقی، فرهنگی، سیاسی، اقتتصادی و نظامی ایجاد شود.
پاسخها و دیدگاههای متفرقه
۱. حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین محمد علی رضایی اصفهانی، در کتاب «مهدویت» در اینباره گفته است:
«این سؤال بسیار مهم و در واقع سؤال همه شیعیان و محبین اهل بیت میباشد. به نظر میرسد اگر ما وظیفه خود را در زمان و دوران انتظار بدانیم و بدان وظایف عمل کنیم در واقع خود را برای زمان ظهور آماده کردهایم. "آمادگی برای ظهور مستلزم انتظاری خوب و شایسته است." در این نوشتار به صورت کلی و مختصر برخی وظایف منتظران حضرت را بیان میکنیم (...): ۱. شناخت: یکی از ویژگیهای منتظر، شناخت و معرفت به امام زمان است نه فقط یادگیری نامها و القاب و تاریخ ولادت و غیبت؛ بلکه معرفت داشتن به ویژگیها و ابعاد وجودی حضرت و اندیشیدن در کلمات و اوامر حضرت و تأمل در حکمت نامها و نشانهها و علائم ظهور و شگفتی ولادت و حیات او، همچنین دانستن سبب و حکمت غیبت پر رمز و راز حضرت که به یقین وقتی انسان معرفت به این موارد پیدا کرد و اهداف و آرمانهای او را فهمید خود را برای عملی کردن اهداف امام زمان آماده میسازد و خشنودی او را به خشنودی خودش ترجیح میدهد و سعی میکند سرباز خوبی برای آن حضرت باشد. از رسول اکرم (ص) حکایت شده: «"مَنْ مَاتَ وَ هُوَ لَا يَعْرِفُ إِمَامَهُ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً"»[۴۵]؛ "کسی که بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است." (...) از جمله راههای شناخت امام زمان عبارتاند از: نخست: راه معرفت علمی: تلاش برای آگاهی بیشتر از حضرت یا از طریق شنیدن از بزرگان و یا مطالعه کتابهایی که در این زمینه نوشته شده است، مانند کتاب مکیالالمکارم که مرحوم آیت الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی تالیف کردهاند و طبق گفته نویسنده به فرمان خود امام زمان (ع) نوشته شده است این کتاب یکدوره امامشناسی که ترجمه فارسی هم شده است[۴۶]. دوم: راه شناخت قلبی و روحی: راه دوم بهوسیله ارتباط روحی و معنوی با دعا و توسل است: همانطور که در زیارت جامعه میفرماید: "خدایا از تو میخواهم که مرا از آشنایان به امامان و به حق و حقوق آنان قرار دهی!"[۴۷]» ۲.اطاعت: اگر چه امام زمان غایب است ولی اراده و فرمانش در میان همه خلایق جاری است. دستوراتش را باید شناخت و فرمانهایش را باید اطاعت کرد. از امام صادق (ع) حکایت شده که میفرماید: خوشا به حال شیعیان مهدی قائم (ع) آنان که در دوران غیبت او چشم انتظار ظهور اویند و در دوران ظهورش سرسپردگان اوامر او."[۴۸]. حال سؤال این است چگونه اوامر و دستورات امام زمان (ع) را در زمان غیبت ایشان بدانیم و به آنها عمل کنیم؟ در جواب این سؤال باید گفت که اگر چه در خصوص امام زمان ارتباط محسوس بین امام و مردم وجود ندارد ولی در هیچ یک از دو غیبت صغری و کبری امام زمان، پیوند امام با مردم به طور کلی قطع و گسسته نشده است زیرا در هر دو غیبت، امر سفارت و نیابت وجود داشته و دارد و از طریق نایبان، پیوند امام با مردم برقرار بوده و هست. در زمان غیبت صغری نیابت نایبان خاص بوده و در زمان غیبت کبری نیابت نایبان حضرت عام میباشد که با توجه به شرایط و ضوابطی که مطرح میکنند اطاعت فقهاء جامعالشرایط لازم و در ردیف اطاعت از امام زمان میباشد. و مخالفت با فقیه جامعالشرایط که نایب امام است، مخالفت با امام و مخالفت با امام، مخالفت با خداوند میباشد. سؤالاتی که برای مردم حاصل شده بود و برای خودش نیز "اسحاق بن یعقوب" مشکل بود در ذیل نامهای به وسیله نایب دوم، یعنی محمد بن عثمان عمری به محضر حضرت مهدی (ع) فرستاد و پاسخ آنها را طلبید از جمله آن مسائل این بود که مردم در عصر غیبت در حوادث واقعه به چه کسی مراجعه کنند؟ حضرت پاسخ فرمودند: "وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ"؛ "اما آنچه سؤال کردهای خدا تو را هدایت کند و ثابت قدم نماید... اما حوادثی که پیش میآید به راویان حدیث ما مراجعه کنید زیرا آنها حجت و نمایندگان من هستند بر شما و من حجت خدا بر آنها..."[۴۹]. از این حدیث استفاده میشود که اطاعت از ائمه قبل، عین اطاعت از امام زمان است چون فقها با توجه به قرآن کریم و قول ائمه احکام شرعی را بیان میکنند. ۳. انتظار: انسان منتظر، انسانی کوشا است، انسانی جهادگر و مبارز است که در مسیر اقامه توحید و استقرار ولایت از نثار هر چه دارد دریغ نمیورزد. چنانچه از حضرت علی (ع) حکایت شده: "کسی که چشم انتظار حاکمیت ما باشد، مانند مجاهدی است که در راه خدا به خون خویش غلطیده باشد."[۵۰] و جامعه منتظر جامعهای پویا است، جامعهای متحرک و فعال است که حاکمیت طاغوت را نمیپذیرد و بیعدالتی را برنمیتابد. منتظر ظهور امام زمان بودن حرکت بهسوی ظهور داشتن و به آرمانهای موعود عمل نمودن است. انسان منتظر نفس اماره را کنترل و شیطان را از خود دور میکند و خود را جهت استقبال از آقا امام زمان (ع) مهیا میکند. جهت استقبال از او لوح دل را از آلودگیها و گناهان میشوید و خانه دل را به یاد خدا و با صفات حمیده و پسندیده انسانی زینت میدهد و الا امام زمان (ع) که به هر جایی پا نمیگذارند. نمیتوان یک گوشه دل را از محبت دنیا پر کرد گوشه دیگر گناهان و... بعد به آقا بگوییم بیا بیا که سوختم، ز هجر روی ماه تو؟ چگونه سوخته است انسانی که خود را برای ظهور آماده نکرده است. ۴. خدمتگزاری به حضرت: از امام صادق (ع) نقل شده که میفرمایند: "اگر دوران او را درک میکردم همه روزهای زندگیم را در خدمت به او میگذراندم."[۵۱]. وقتی پیامبران و امامان در خدمت به امام زمان پیشتاز هستند وقتی امام صادق (ع) آرزوی خدمت به ایشان را دارد و حضرت عیسی (ع) از آسمان فرود میآید تا او را یاری کند وظیفه شیعیان منتظر در خدمت به ساحت مقدس او چقدر است؟ بیتردید خادمین دوران ظهور، همان خادمین دوران غیبتاند. آنها که پس از ظهور شایستگی خدمت مییابند، همانهایی هستند که در دوران غیبت، بر خدمت به امام و امت امام همت گماشتهاند، و اهداف امام را سرلوحه زندگی خود قرار دادهاند.
|
۲. حجت الاسلام و المسلمین یوسفیان؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی یوسفیان، در کتاب «شرایط ظهور» در اینباره گفته است:
«یکی دیگر از شرایط بسیار مهم برای تحقّّق و پیروزی یک قیام و انقلاب، پذیرش مردمی است. باید مردم آن را بخواهند و بپذیرند و در غیر این صورت، اگر بهترین برنامه را برگزیده و شخص منتخب خداوند با یارانی بینظیر و از جان گذشته بخواهند در جامعه پیاده کنند، ولی مردم آن را پذیرا نباشند، قطعاً به انجام نخواهد رسید. فاجعه خونبار کربلا، شاهدی بر این مدعا است. رهبر قیام، سید و سالار جوانان بهشت امام حسین (ع) بود و برنامه او، مبتنی بر وحی و قرآن و سیره پیامبر گرامی اسلام پایه ریزی شده بود. یارانی همچون ابوالفضل العباس و حبیب بن مظاهر بر گرد او جمع شده بودند؛ ولی چون مردم آن را نپذیرفتند به پیروزی ظاهری و تشکیل حکومت در جامعه منتهی نشد (هر چند وظیفه الهی امام حسین (ع) حرکت و قیام بود و به برکت آن فداکاری، حقیقت دین اسلام میان مردم باقی ماند و نابود نشد). جایگاه بلند این شرط و اهمیت آن، بدان جهت است که خداوند انسانها را آزاد آفرید و به آنان حق انتخاب داد و ایشان را بر سرنوشتشان مسلّط و حاکم کرد، تا سرنوشت خویش را آن گونه که میخواهند، رقم زنند و هر حرکت و چرخشی را که بخواهند، در مسیر زندگی خود ایجاد کنند: لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلاَ مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ[۵۳]. این تغییر و دگرگونی، میتواند به تباهی و هلاکت منتهی شود؛ همانند قوم ثمود. وقتی عده ای تصمیم به پی کردن شتر حضرت صالح (ع) گرفتند و شتر را کشتند، قوم نیز این کار را پسندید و با این عمل جهت گیری خود را مشخص کرد. اینان با این چرخش اجتماعی خود، انتخاب شومی انجام دادند و سرنوشت بدی را که عذاب الهی بود، برای خود رقم زدند. نیز این دگرگونی میتواند به سعادت و نیک بختی بیانجامد و عاقبت خوشی را به ارمغان آورد؛ همانند قوم یونس (ع). هرچند آنان در ابتدا با آن حضرت مخالفت کردند و دست رد به سینه وی زده و پیامبریش را انکار کردند و بدین سبب، عذاب الهی را برای خود خریدند ولی چون خود را در محاصره عذاب الهی دیدند؛ دست به توبه برداشتند و واقعاً با همه وجود به خدا رجوع کردند و با این انتخاب صحیح عذاب را از خود دور نموده و رحمت الهی را شامل حال خود کردند. به بیان دیگر، در جهان هستی، قوانین پایدار و سنّت های الهی حاکم است. با رجوع به قرآن به روشنی دیده میشود این سنّت ها در جوامع انسانی با چگونگی اختیار و انتخاب انسان، عجین و همراه است. برای مثال، یکی از سنتهای الهی، کمک و یاری به انسانها است. خداوند، این امداد رسانی و نصرت را به تلاش افراد و ایجاد زمینه مشروط کرده است: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ [۵۴]. از دیگر سنتهای الهی، پاداش برابر میزان کار و فعالیت آدمی است. آیات متعددی به این سنت الهی اشاره دارند؛ از جمله: وَأَن لَّيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى[۵۵]؛ وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ وَلَكِن كَذَّبُواْ فَأَخَذْنَاهُم بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ [۵۶]. اگر حکومت اسلامی پیامبر گرامی (ص) در مدینه ایجاد شد، از آن جهت بود که مردم یثرب آن را خواستند و روزها انتظار مقدم مبارک پیامبر را کشیدند، تا آن یگانه دوران و رحمت واسعه الهی، شهر مدینه را به نور خود روشن کرد و حاکمیت الهی را اعلام نمود. اگر عطر عدالت حکومت علوی در فضای جامعه اسلامی، جانهای آدمیان را سرمست بوی خوش خود کرد بدان سبب بود که مردم، امام علی (ع) را بر دیگران ترجیح دادند و ولایت و حاکمیت او را به جان خریدند و پس از قتل عثمان، به گرد خانه او اجتماع کردند و رهبری او را خواستار شدند. و اگر ما نیز به دنبال تحقّق حکومت مهدوی هستیم، تا در پناه آن، به بالاترین درجات رشد و کمال دست یابیم، باید او را بر دیگران ترجیح دهیم و با تمام وجود برای استقرار حکومتش تلاش کنیم. آری؛ باید خود بخواهیم. این کلام گلایه مانند آن عزیزی است که غربت و تنهایی و مشکلات مردم، سینه او را تنگ کرده و هر لحظه، منتظر خواست و دعوت مردم است:" وَ لَوْ أَنَّ أَشْيَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَى اجْتِمَاعِ الْقُلُوبِ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْيُمْنُ بِلِقَائِنَا "[۵۷]. آری، سنّت الهی بر این قرار گرفته است که تا مردم نخواهند و حرکت نکنند و آماده مبارزه با ظلم و پذیرش دولت حق نباشند، خدا نیز آن را نخواهد داد. خداوند، در قرآن در باره وقایع قوم بنی اسرائیل در سوره مائده، آیات ۲۱ تا ۲۶ نیز به این مطلب اشاره دارد. حضرت موسی (ع) به قومش گفت: "به این ارض مقدس داخل شوید؛ ولی آنان گفتند: ما حرکت نمیکنیم. تو و خدایت بروید و بجنگید و ما همین جا میمانیم و فقط نظاره گر خواهیم بود. حضرت شکایت آنها را نزد خدا برد. خداوند نیز پاسخ داد: پس به درستی که آن سرزمین مقدس ممنوع است بر آنان تا چهل سال، پیوسته در زمین سرگردان خواهند بود". پس بر همه دوستداران و ارادتمندان است تا با تلاش و کوشش و برنامهریزی مناسب، آمادگی برای ظهور آن بزرگ منجی را ایجاد کنند. در پایان لازم است به این نکته اشاره شود که پذیرش مردمی، زمانی قابل اعتماد بوده و رهبر، میتواند به آن تکیه کند که اعلام آمادگی مردم، واقعی و بر اساس نیاز و معرفت باشد، نه از روی احساسات. به عبارت دیگر، مردم باید به اندازه ای از رشد و آگاهی برسند که درک کنند ایدهها و ایسمهای بشری و ساخته اندیشه و فکر محدود انسانها، و حکومتهایی که بر پایه این ایدئولوژیها به وجود میآیند نمیتوانند بشر را از این گرداب تباهی نجات دهند؛ بلکه تنها در سایه حکومت و حاکمیت مرد آسمانی و پیشوای عادل الهی، انسانها میتوانند طعم زندگی خوب انسانی را به دست آورند»[۵۸]. |
۳. حجت الاسلام و المسلمین کارگر؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر رحیم کارگر، در کتاب «مهدویت پیش از ظهور» در اینباره گفته است:
«امام صادق (ع) نیز فرموده است: هریک از شما باید برای خروج حضرت قائم سلاحی مهیا کند - هرچند یک تیر باشد - خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد، امید آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را درک کند و از یاران و همراهانش قرار گیرد[۵۹]. پس برای ظهور حضرت مهدی (ع) و یاری آن حضرت، باید در هرلحظهای آماده بود و خود را مهیا نگه داشت و این شامل آمادگی نظامی، جسمانی و... میشود؛ اما مهمتر از همه آمادگی فکری، علمی و سیاسی در عصر غیبت است»[۶۰].
|
۴. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی» در اینباره گفته است:
«در عرصه اعتقادی: بیگمان حضرت مهدی (ع) بهپا میخیزد تا بیش از آنکه چگونگی زندگی مادی مردم را بر پایه عدالت سامان دهد، باورهای آنان را رشد داده، کمال بخشد. اگرچه قسط و عدل اقتصادی در جای خود بسیار بایسته و نقشآفرین است، اما آنچه قیام و انقلاب جهانی آن حضرت را از دیگر انقلابها متمایز و ممتاز میسازد، دگرگونیهای اعتقادی و باور انسانها است، که در پرتو تلاشهای او و همه یارانش پدید خواهد آمد. دگرگونیهایی که سبب میشود تا نگاه مردم در فصل پایانی زندگی بهطور فراگیر و گسترده به اهداف آفرینش انسان دوخته شده، راههای کمال و نیکبختی را یکی پس از دیگری سپری کنند. و این شکل نخواهد گرفت مگر به دگرگونی اساسی در فرهنگ جامعه انسانی؛ که آن نیز شکل نخواهد گرفت مگر با فراهمشدن زمینههای بایسته. البته مقصود از آمادگی در عرصه باورها در اینجا، بیشتر آمادگی در عرصه فرهنگ دینی است. آنچه در عرصه فرهنگ دینی به آن توجه میشود، بهطور عمده، زیر عنوان "پیروی خالص از خداوند و ولی او" گرد میآیند؛ زیرا شناخت خداوند و امام زمان (ع) و باور به آنان، باید در رفتار دیده شود و تبلور حقیقی آن در فرمانبرداری خالص و فراگیر از آن نورهای پاک آشکار گردد. همسوکردن رفتارها، نیتها و جهتگیریها، بر پایه خواست رهبر الهی، از مهمترین ویژگیهای رهروان راستین است و این به خوبی در زمینهسازان ظهور و یاران امام مهدی (ع) -وجود دارد. رسول گرامی اسلام (ص) در این باره فرمود: «طُوبَى لِمَنْ أَدْرَكَ قَائِمَ أَهْلِ بَيْتِي وَ هُوَ مُقْتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِيَامِهِ يَتَوَلَّى وَلِيَّهُ وَ يَتَبَرَّأُ مِنْ عَدُوِّهِ وَ يَتَوَلَّى الْأَئِمَّةَ الْهَادِيَةَ مِنْ قَبْلِهِ أُولَئِكَ رُفَقَائِي وَ ذَوُو وُدِّي وَ مَوَدَّتِي وَ أَكْرَمُ أُمَّتِي عَلَيَّ»[۶۱]. کسانی که آمادگی روحی و روانی بالایی به دست نیاورند، هرگز نمیتوانند یار و یاور خوبی برای آن حضرت باشند؛ چرا که با کمترین فشاری که بر آنان وارد میشود، عرصه را رها میکنند. بیگمان برای حضرت مهدی (ع) یارانی هست که توان بالای روحی و روانی دارند تا بتوانند بر دشمنان چیره و پیروز شوند. در عرصه سیاسی: اگر چه بهدستآوردن آمادگی در عرصه اعتقادی، عرصههای دیگر را نیز در بر داشته و آنها را نیز به دست میدهد، اما به جهت زمینهسازی در این عرصه باید گفت: مشتاقان برپایی حکومت عدل جهانی میبایست زمینههای سیاسی این اتفاق بزرگ را نیز فراهم نمایند؛ که به نظر میرسد این زمینهسازی در دو محور تلاشهای علمی و عملی صورت پذیرد: نخست آشناشدن علاقهمندان آن حضرت با روشهای سیاسی حضرت مهدی (ع) در برپایی حکومت جهانی و به بیان دیگر، روش سیاسی حضرت در عصر ظهور. و دیگر، آشناکردن دیگران با این اندیشه بلند سیاسی که البته بیرونآوردن این اندیشه سیاسی از بین روایات در دست، کاری شدنی، اما سخت است که تا کنون آنگونه که شایسته است، صورت نپذیرفته است[۶۲]. بدون شک با توجه به جهانیبودن حکومت حضرت مهدی (ع)، و زمینههای فراهمشده در عرصه بین الملل، امروزه بیش از هر زمان دیگر نیازمند بازشناسی و بازنمایی ابعاد سیاسی حکومت جهانی آن حضرت به جهانیان هستیم و این، خود، مسئولیتی اساسی بر دوش دانشمندان علوم دینی است. پیوند مستمر با ولایت: حفظ و تقویت پیوند قلبی با امام عصر (ع) و تجدید دائمی عهد و پیمان، یکی از نشانههای آمادگی سیاسی در ولایتپذیری آن حضرت هنگام ظهور به شمار میآید. امام باقر (ع) درباره ثابتقدمان بر امر ولایت فرموده است: زمانی بر مردم آید که امامشان غیبت کند. خوشا بر افرادی که در آن زمان، بر امر ما ثابت بمانند! کمترین ثوابی که برای آنها خواهد بود، این است که باری تعالی به آنها ندا کرده و فرماید:ای بندگان وای کنیزان من! به نهان من ایمان آوردید و غیب مرا تصدیق کردید؛ پس به ثواب نیکوی خود، شما را مژده میدهم: شما بندگان و کنیزان حقیقی من هستید. از شما میپذیرم و از شما در میگذرم و برای شما میبخشم و به واسطه شما باران بر بندگانم میبارم و بلا را از آنها بگردانم. و اگر شما نبودید؛ بر آنها عذاب میفرستادم...[۶۳]. در عرصه اجتماعی: پیش از این یاد شد، انسانها، معمار سرنوشت جامعه و تاریخاند. ایشان، محور دگرگونی اوضاع اجتماعی هستند. با خود آنان است که بتوانند جامعه خویش را از وضع بد و نامناسب به خوب و مناسب برسانند و یا بر عکس. با دقت در آیات قرآن کریم و بررسی سرگذشت ملتها و امتهای پیشین، به روشنی درمییابیم که سنت الهی چنین بوده که پدیدآمدن هر گونه دگرگونی و تحولی برای جامعههای انسانی، به دست و اراده خود آنان شدنی است. همانگونه که سرنوشت یک انسان، در گرو چگونگی رفتار و کارهای او است، سرنوشت یک جامعه نیز بستگی فراوانی به کارکرد گروهی افراد دارد. خداوند بزرگ در آیهای تأکید کرده سرنوشت هیچ قوم و ملتی را دچار دگرگونی نمیکند مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند[۶۴]. و در آیهای دیگر میفرماید: نعمتی را که به گروه و امتی داده، تغییر نمیدهد؛ جز آنکه آنان، خودشان را تغییر دهند[۶۵]. از واژههای "قوم" و "انفسهم" در این دو آیه، به روشنی به دست میآید که خواست گروهیِ جامعه، بسترهای گوناگونی را فراهم میسازد که در دگرگونی سرنوشت آن اجتماع، نقش بهسزایی دارد. در واقع، دگرگونی زیرساختهای ارزشی جامعه، بستر و زمینه مهمی در دگرگونی اوضاع اجتماعی است. این تغییر از درون اندیشه و جان انسانها سر برآورده و آنگاه اراده اجتماعی نوین هماهنگ با آن اندیشه و آرمان را پدید میآورد. و حکومتها به مثابه بزرگترین فرآورده اراده اجتماعی، پیرو این اصل اساسی است. بنابراین، ضروریترین کار، پیش از سامانیافتن هر نوع حکومتی در جامعه، فراهمکردن زمینهها و بسترهای هماهنگ با آن حکومت، جهت پذیرش مردمی است؛ چرا که ساختار حکومت مطلوب مردم، در جامعه به گونهای شکل میگیرد که خرد گروهیِ اجتماع، تحمل پذیرش آن را داشته باشند. در عرصه نظامی و انتظامی: از مهمترین وظایف دوران غیبت به عنوان زمینهسازی، آمادگی پیوسته و راستین از جهت توانمندی جسمانی است. در اینباره در کتابهای روایی روایات فراوانی وجود دارد. امام باقر (ع) در پی آیه شریف يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا[۶۶] فرمود: «اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ»[۶۷]؛ بر انجام واجبات شکیبایی کنید و برابر دشمنان، یک دیگر را یاری نمایید و برای یاری پیشوای منتظَر، همواره آمادگی خود را حفظ کنید. بر خلاف پندار برخی که "رابطوا" را ممکن است بر ایجاد ارتباط و ملاقات با حضرت معنا کنند، این واژه به معنای آمادگی برای مبارزه است[۶۸]. و از سخنان پیشوایان معصومان (ع) به دست میآید، مرابطه بر دو گونه است: گونه اول: آن است که گروهی از مسلمانان در مرزهای کشورهای اسلامی برای دورکردن دشمنان آماده باشند. گونه دوم: آن است که مؤمنان در هر حال، منتظر فرج معصومان (ع) باشند، و در فرمانبرداری امر آنها و شکیبایی بر طول زمان ظهور و فرج و در آنچه در حال ناپیدایی آنها و امر آنها است، ثابت قدم باشند، و در این حال، تا اندازه امکان آماده باشند؛ عزم بر یاری ایشان در هنگام ظهور داشته باشند و از نظر ظاهری و جسمی هم در امر آنها ثابت قدم باشند. امام صادق (ع) فرمود: هر یک از شما برای ظهور قائم (ع) جنگافزاری فراهم کنید؛ اگر چه یک تیر باشد. امید است همین که کسی این نیت را داشته باشد، حق تعالی او را از یاران و یاوران او قرار دهد[۶۹]. به دستآوردن توان و قوت برای رودررویی با تهدیدهای دشمنان، همواره مورد پافشاری آموزههای دینی بوده است. قرآن کریم با همه صراحت بر این مهم تأکید کرده، پیروان خود را به فراهمنمودن همه ابزارهای ممکن در این راه سفارش میکند[۷۰]»[۷۱]. |
۵. حجت الاسلام و المسلمین کوثری؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم کوثری، در مقاله «انتظار و وظایف منتظران» در اینباره گفته است:
«منتظران مهدی (ع)، آمادگی انقلاب مهدی (ع) را دارند و همواره با ظلم و بیعدالتی میکنند. آمادگی آنها به اندازه ای هستند که برای فرج مهدی (ع)، لحظه شماری میکنند و هیچ گاه به خاطر مشکلات، از پیروزی حق بر باطل ناامید نمیگردد. برای این افراد در روایات، ویژگیهایی برشمرده شده است: « اصْبِرُوا عَلَى أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صَابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رَابِطُوا إِمَامَكُمْ»[۷۲]. تلاش بر انجام واجبات، استقامت در برابر دشمنان، پیوند با امام و پیشوای منتظر، از خصلتهای جامعه مهدوی و کسانیاند که ظهور مهدی را انتظار میکشند. رمز آمادگی برای ظهور این است که زمان ظهور، برای غیر خدا معلوم نیست و هر زمانی اراده خدا تعلق بگیرد، حضرت مهدی ظهور میکند؛ بنابر این، شیعه واقعی و منتظران حقیقی، همواره در حالت انتظار و آمادگی قرار دارند تا در موقع ظهور به فرمان امام خود در برابر دشمنان مبارزه کنند، با حُکّام ستمکار سازش ندارند. اگر در روایات آمده: یاران امام زمان کسانی هستند که شمشیر و اسب را به نیت روز ظهور نگهداری میکنند تا بر اسب سوار و با آن شمشیر مبارزه کنند و در لشکر امام زمان قرار گیرد؛ نگهداری شمشیر و اسب، از لوازم کار و شدّت آمادگی را نشان داده و اهمیت و موضوعیت داشتن اعتقاد به آمدن مهدی را مطرح میکنند»[۷۳]. |
۶. حجت الاسلام و المسلمین فاکر میبدی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین محمد فاکر میبدی، در مقاله «زمینهسازی ظهور حضرت ولی عصر» در اینباره گفته است:
«حکومت جهانی قبل از هر چیز نیازمند به عناصر آماده و باارزش انسانی است، تا بتواند بار سنگین اصلاحات چنین وسیعی را به دوش بکشد و این در درجه اول نیازمند به بالا بردن سطح اندیشه و آگاهی و آمادگی روحی و فکری برای پیاده کردن آن برنامه عظیم است... منتظر واقعی برای چنین برنامه مهمی، نمیتواند نقش نظارهگر را داشته باشد...[۷۴]. مؤید این سخن، دعای عهد است: «اللَّهُمَّ إِنِّي أُجَدِّدُ فِي صَبِيحَةِ يَوْمِي هَذَا وَ مَا عِشْتُ فِيهِ مِنْ أَيَّامِ حَيَاتِي عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَيْعَةً لَهُ فِي عُنُقِي لَا أَحُولُ عَنْهَا وَ لَا أَزُولُ أَبَداً»[۷۵]؛ اگر آمادگی، شرط حضور و ظهور باشد و از سوی دیگر، این امر به دست انسان صورت گیرد، طبیعی است که او میتواند در تعجیل ظهور ایفاگر نقش مهمّی باشد»[۷۶]. «آیت الله ناصر مکارم شیرازی مینویسد: برای اینکه دنیا چنان حکومتی را پذیرا باشد، چند نوع آمادگی لازم است:
|
۷. حجت الاسلام و المسلمین سوزنچی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین حسین سوزنچی، در مقاله «مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری» در اینباره گفته است:
«جهانیشدن در منظر اسلامی یعنی تحقّق حکومت عدل جهانی که مقدّمه آن نبرد نهایی حق و باطل است و برای این نبرد باید جبهه حق را تقویت کرد و این همان سخن امام خمینی است که «ما انقلاب خود را به جهان صادر خواهیم کرد»؛ البتّه باید توجّه داشت که تقویت این جبهه پیش از آن که تقویت نظامی باشد، تقویت فرهنگی و معنوی است؛ زیرا اساس هویت این جبهه، معنویت است و مقصود این است که باید حق و عدل را هر چه واضحتر و صیقلیتر آشکار کرد و توان فهم مردم از حق و عدل را افزایش داد؛ به گونهای که مردم بتوانند حکومت عدل را تحمّل کنند! خوب است به این نکته توجّه کنیم که حضرت مهدی بالاتر از حضرت علی نیست؛ پس ویژگی مهمّ حکومت عدل مهدی، به فاعل آن برنمیگردد؛ بلکه به قابل برمیگردد؛ یعنی در زمان مهدی مردم به حدّی از بلوغ فکری رسیدهاند که بتوانند حق را از باطل تشخیص دهند و تسلیم دشمنانی نشوند که میکوشند لباس باطل بر چهره حق بپوشانند تا مردم را از آن رویگردان کنند و به جای آن باطلی که با حق مخلوط شده، به خورد آنها بدهند»[۸۱].
|
۸. حجت الاسلام و المسلمین صمدی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین قنبر علی صمدی، در مقاله «اندیشه انتظار و جهانی شدن» در اینباره گفته است:
«جامعه شیعی، به دلیل اینکه رسالت تبیین و ترویج اندیشه انتظار و طرح حکومت جهانی مهدوی را برعهده دارند، باید خود در این عرصه پیشگام و آماده باشند. این آمادگی، مستلزم حضور تأثیرگذار شیعه در عرصههای فکری، فرهنگی و سیاسی نظامی است، تا بتواند در بسط و توسعه تفکر مهدویت در جهان، به رسالت خطیر و الهی خویش عمل نمایند. در این عصر، مهمترین مأموریت شیعیان و یاوران حضرت، پافشاری بر هویت دینی و مقابله با انحرافات و تأکید بر اجرای عدالت و ترویج و گسترش آن است؛ چنانکه در عصر ظهور، نیز، مأموریت اصلی یاران حضرت، پاکسازی جامعه از فتنه ظلم و جور و اجرای سیاستهای عدالتمحور امام (ع) است. حضرت، آنان را به شرق و غرب عالم اعزام میکند، تا عدالت و قسط را به اجرا بگذارند. "یارانش را به سراسر جهان اعزام میکند و با دستور به اجرای عدالت و نیکی، آنان را فرمانروایان کشورها قرار میدهد"[۸۲]»[۸۳]. |
۹. حجت الاسلام و المسلمین گودرزی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجتبی گودرزی، در مقاله «خلافت الهی و ضرورت توانمندی منتظران» در اینباره گفته است:
«توانمندی منتظران علاوه بر این که در روایات و احادیث مورد تأکید قرار گرفته، اساساً ریشهای قرآن دارد. در آنجا که خداوند میفرماید: وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ[۸۴] بنابر نظر مفسرین این آیه، انواع توانمندیهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی را به تصویر میکشد. کلمه قوه در این آیه نه تنها سلاحهای جنگی و مدرن هر عصری را دربر میگیرد. بلکه تمام قدرتهایی را که به نوعی در پیروزی بر دشمن اثر دارد، اعم از نیروی مادی و معنوی، شامل میشود [۸۵]. از سوی دیگر آمادگی فقط آمادگی نظامی نیست، بلکه شامل آمادگی علمی، فرهنگی و دیگر زمینهها نیز میشود. بنابراین توصیه و تأکید بر آمادگی و توانمند شدن در روایات و نیز در قرآن وجود دارد. علاوه بر این سیره عملی رسول خدا (ص) و امامان معصوم (ع) نشان میدهد که آنها برای توانمند شدن مؤمنان از هیچ فرصتی غفلت نمیکردند، و سعی و تلاش آنها این بود که مؤمنان و مسلمین در ابعاد مختلف (حقپذیری، هدایت بخشی، توحید، عبادت، اقتصاد، علم و ...) توانمند شوند. یقیناً چنین روش و سیرهای، سیره فرزند رسول خدا (ص) و جانشین او حضرت مهدی (ع) نیز هست، فلسفه وجودی رهبران آسمانی و معصوم براس ساختن انسان و رساندن آنها به کمال مطلوب است، و شرط اساسی آن وجود زمینههای مناسب و قابلیتها و توانمندی در افراد جامعه است»[۸۶].
|
۱۰. آقای رضوانی؛ |
---|
آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در اینباره گفته است:
«ما هر قدر خوشبین و امیدوار باشیم، باید بدانیم رسیدن به مرحلهای از تاریخ که در آن همه انسانها زیر یک پرچم گرد آیند و کشمکشها و بازیهای خطرناک سیاسی و استعمارگری از بین برود، احتیاج به آمادگیهای عمومی دارد، گرچه به جهت تحولها و دگرگونیهایی که به سرعت در عصر اخیر پدید آمده نباید آن را دور بدانیم، ولی در هر حال برای اینکه دنیا چنان حکومتی را پذیرا گردد احتیاج به آمادگیهایی از قبیل موارد ذیل است:
|
۱۱. آقایان گوهری و دیمه کار گراب؛ |
---|
آقایان عباس گوهری و محسن دیمه کار گراب، در مقاله «رسالت منتظران در زمینهسازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه» در اینباره گفتهاند:
«تحول بزرگی همچون قیام حضرت مهدی (ع) پیش از هر چیز نیازمند به عناصر آماده و با ارزش انسانی است که بتوانند بار سنگین چنان اصلاحات وسیعی را در جهان به دوش بکشند و این در درجه اول محتاج به بالا بردن سطح اندیشه، آگاهی و آمادگی روحی و فکری برای همکاری در پیاده کردن آن برنامه عظیم است[۸۸][۸۹].
|
۱۲. آقای دکتر بابایی؛ |
---|
آقای دکتر محمد باقر بابایی طلاتپه، در مقاله «مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار» در اینباره گفته است:
«انتظار اجتماعی و عملی، همان انتظار در رفتار و کردار و گفتار است که محصول انتظار فکری و اعتقادی است[۹۰] به عبارت دیگر منتظر آمادگی به همراه دارد، باید برای به پا داشتن حکومت جهانی حضرت مهدی (ع)در زمینههای مختلف فکری، روحی و عملی آمادگی لازم ایجاد کنیم. و آمادگی با دگرگونی در نگرش و رفتار "بینات"[۹۱] و راضی نشدن به وضع موجود ایجاد میشود و هرروز نسبت به روز قبل خود را در عرصههای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و تکنولوژیکی آمادهتر نماید[۹۲]»[۹۳].
|
۱۳. آقای خانجانی؛ |
---|
آقای علی اوسط خانجانی، در مقاله «رسالت فردی و شخصی انسان منتظر» در اینباره گفته است:
«به نظر میرسد این آمادگی در سه حوزه زیر نمود مییابد: هر کدام از سه حوزه یاد شده اقتضائات و مختصات ویژه خود را دارد. اقتضای آمادگی در حوزه معرفت تلاش و کوشش در اسلامشناسی است؛ یعنی هر شیعه منتظر باید بکوشد که از اسلام آگاهیهای تخصصی کسب نماید تا در مقام دفاع، از پشتوانه علمی برخوردار باشد و خصم را مجاب نماید. در این بخش بیشترین مسؤولیت متوجه عالمان دین است. بر آنان است که دانش و شناختشان از دین را به روز نموده با آگاهی از مکاتب فکری به ویژه مکاتب جدید در مقام هدایت عالمانه جامعه از یک سو و در جایگاه پاسخگویی منطقی و صحیح به شبههها و سؤالات از سوی دیگر، به تکلیف سترگشان جامه عمل بپوشانند. شناخت مفاهیم دینی در هر زمان ضروری است. ولی در عصر غیبت این کار اهمیت و حساسیت بیشتری دارد؛ زیرا به تعبیر امام الموحدین علی (ع):"این پرچم را جز افراد هوشمند، پایدار و آگاه از مواضع حق به دوش نمیکشد"[۹۴]. انسان منتظر صالحی که در قالب دعا، رغبت و آرزویش را تشکیل دولت کریمه حضرت ولی عصر (ع) میداند و از خدا میخواهد تا در آن دولت از مبلغان، مروجان و علمداران دین باشد. لازم است در دوران غیبتبه تسبیح فکری و تجهیز اعتقادی بپردازد. اقتضای آمادگی در حوزه محبت پالایش روح و تصفیه باطن و تطهیر درون و نیز انس منطقی با ادعیه و اذکاری است که از ناحیه معصومان (ع) رسیده و رمز ارتباط حبی و باطنی میان شیعه و امام (ع) خود است. در این عرصه انسان منتظر با درک این نکته که "امام (ع) اگر چه ظاهر نیست اما حاضر است"، باید از یک سو همواره از خویشتن مراقبت کند واز گناه دوری نماید تا مشمول ادعیه زکیه امامش باشد و از سوی دیگر باید به فضای قدسی دعا و ذکر راه یابد و از این طریق "انتظار" را که به طور طبیعی سخت و طاقتگیر است، لطیف و زیبا نماید. بر اوست که از رهگذر انس با دعای ندبه و عهد و ادعیه دیگر، توجه خود را به امام معطوف نماید و در قلمرو محبت امام قرار گیرد. اقتضای آمادگی در حوزه مقاومت نیز چالاکی، شادابی و نشاط جسمی است. انسان منتظر یک قیام بزرگ که دامنه نفوذ آن همه جهان است و به طور قطع دنیای استکبار را به چالش در بعد نظامی و جنگ میکشاند، چگونه میتواند هیچگونه آمادگی فیزیکی برای حضور در این درگیری بزرگ را نداشته باشد؟ در اینجا آموزهای خورشیدگون را از فروغ هدایت گستر امام جعفر بن محمد، صادق آل محمد (ع) نقل میکنیم تا تأییدی متقن بر این مطلب باشد. امام (ع) دراین آموزه درخشان منتظران امام مهدی (ع) را فرا میخواند تا همواره نیرومند و مسلح باشند. آن آموزه چنین است: "باید هر یک از شما برای نهضت و انقلاب قائم [[[آل محمد]] (ع)] اسلحه تهیه کنید، اگر چه یک نیزه باشد"[۹۵]. آری! انسان منتظر، انسانی است دیندار و دین باور و شخصیتی است فرهیخته که به طور مستمر به تحکیم پایههای نظری و فکری اعتقادش میپردازد و مدام با نیایش و دعا که موسیقی شورانگیز و عاطفه ساز مبارزه است؛ روحش را تصفیه و پالایش میکند و با مراقبت دائمی از حوزه فیزیکی وجودش خود را برای مبارزه در رکاب موعود امم، امام مهدی (ع)، آماده میسازد. و با اینچنین آمادگی است که انتظار تداوم بعثت، تجلی غدیر و تداعی عاشورا خواهد شد»[۹۶]. |
۱۴. دکتر نصرآبادی (هیئت علمی پژوهشکده تحقیقات اسلامی)؛ |
---|
آقای دکتر علی باقی نصرآبادی، در مقاله «نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب» در اینباره گفته است:
«آمادگی همیشگی، جوهر اصلی انتظار است و وظیفه قطعی منتظران. انتظار قیام و ظهور مهدی (ع)، آمادگی پیشین میخواهد، از جمله پاکزیستن، صداقت در عقیده و عمل، دارا بودن توان روحی برای جهاد و مبارزه در رکاب امام مهدی (ع). حضرت علی (ع) میفرماید:"منتظر امر ما، بسان کسی است که در راه خدا به خون خود، غلتیده باشد"[۹۷]»[۹۸].
|
۱۵. پژوهشگران مرکز مطالعات حوزه علمیه قم؛ |
---|
پژوهشگران «مرکز مطالعات حوزه علمیه قم»، در پاسخ به این سؤال گفتهاند:
«ظهور حضرت مهدی (ع) یک فرمان حتمی و قطعی خداوند است و یکی از نوامیس آفرینش بشر است که اگر نباشد، آفرینش بشر، در واقع، به هدف نهایی نمی رسد. خداوند انسان را برای تکامل آفریده است، جامعه ی انسانیت را برای کمال آفریده است اگر با ظلم و جور، این جامعه نابود شود، هدف آفرینش انسان وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ [۹۹] تأمین نشده است[۱۰۰]. اما این که آیا این قیام جهانی و ظهور حضرت به چه مؤلفه هایی بستگی دارد به یقین قیامی به آن گستردگی فقط به تعداد یاران بستگی ندارد بلکه عوامل و زمینه های دیگری باید وجود داشته باشد تا حضرت ظهور و قیام نماید و عدالت الهی را گسترش داده و جهانی نماید. گفتنی است حضرت مهدی (ع) ظهور می کند تا تشکیل حکومت اسلامی جهانی بدهد از این رو ظهور حضرت زمانی به وقوع می پیوندد که چنین زمینه ای هم وجود داشته باشد و اینک آمادگی های لازم را برای ظهور ذکر می کنیم:
امام صادق (ع) میفرمایند: امام زمان (ع) ظهور نمی کند، مگر آن که تعداد آنان به ده هزار نفر برسد[۱۰۴] و شیخ حر عاملی می گوید: در روایت است که تعداد کامل سپاه امام زمان (ع)صدهزار نفر است[۱۰۵].
|
پرسشهای مصداقی
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه فکری و اعتقادی یا علمی و معرفتی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه روحی و روانی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اخلاقی و رفتاری چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه سیاسی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اقتصادی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه نظامی و انتظامی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه تبلیغاتی و روابط بینالمللی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
پرسشهای وابسته
- وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شیعیان برای زمینهسازی ظهور در غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شخصی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف فردی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اجتماعی شیعیان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف شیعیان در حوزه امنیت اجتماعی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف علما در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف دانشجویان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف مستمعان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف کنهسالان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف جوانان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف زنان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف ثروتمندان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف اقشار آسیبپذیر در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف حاکمان و فرماندهان در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف نیروی انتظامی در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- تکالیف و وظایف توده مردم در زمان غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- وظایف عام مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به شناخت امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان درباره تولی به امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به تبری از دشمنان امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به زیارت و یاد امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به اقتدا به سنت و سیره امام مهدی در امور استحبابی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- مسلمانان نسبت به انجام اعمال عبادی به نیابت از امام مهدی چه وظیفهای دارند؟ (پرسش)
- وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا صبر بر سختیهای دوران غیبت از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا آمادگی و زمینهسازی برای ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه فکری و اعتقادی یا علمی و معرفتی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه روحی و روانی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اخلاقی و رفتاری چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه سیاسی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه اقتصادی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- آمادگی و زمینهسازی برای ظهور امام مهدی در عرصه نظامی و انتظامی چیست؟ و چگونه محقق میشود؟ (پرسش)
- انواع آمادگی برای ظهور کدامند؟ (پرسش)
- آیا پیروی از نواب عام از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا دعا برای تعجیل فرج از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا غمگین بودن در دوران غیبت و اشتیاق به ظهور از وظایف خاص مسلمانان نسبت به امام مهدی است؟ (پرسش)
- آثار نزدیک شمردن ظهور چیست؟ (پرسش)
- آفات دور دانستن ظهور چیست؟ (پرسش)
- آرزوها چگونه در شخصیت منتظران امام مهدی تأثیر میگذارد؟ (پرسش)
- برای ایجاد ارتباط قلبی با امام مهدی به جز تکالیف شرعی و دینی چه اعمالی لازم است تا بفهمیم ایشان از ما راضی هستند؟ (پرسش)
- وظیفه جامعه اسلامی در برابر اخباری که از سوی امام مهدی میرسد چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی از نوجوانان جامعه امروز چه انتظاری دارند؟ (پرسش)
- دانشآموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- چگونه میتوان برپایه خواست حقیقی امام مهدی عمل کرد؟ (پرسش)
- وظیفه مردم در عصر غیبت کبری برای برپایی عدالت چیست؟ (پرسش)
- آیا تکریم اماکن منسوب به امام مهدی از تکالیف عصر غیبت است؟ (پرسش)
- چرا رسیدگی به نیازهای مؤمنان مصداقی از برآوردن حوائج امام مهدی است؟ (پرسش)
- مرابطه با امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا حفظ پیوند با مقام ولایت از وظایف خاص منتظران امام مهدی است؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
- وظیفه مسلمانان نسبت به امام مهدی
- وظایف شخصی شیعیان در عصر غیبت
- وظایف شیعیان در عرصه امنیت اجتماعی
- وظایف علما در عصر غیبت
- وظایف دانشجویان در عصر غیبت
- وظایف مستمعان در عصر غیبت
- وظایف کهنسالان در عصر غیبت
- وظایف جوانان در عصر غیبت
- وظایف زنان در عصر غیبت
- وظایف حاکمان و فرماندهان در عصر غیبت
- وظایف نیروی انتظامی
- وظایف توده مردم در عصر غیبت
- وظایف اقشار آسیبپذیر در عصر غیبت
- وظایف عام منتظران
- وظایف خاص منتظران
- آثار نزدیک شمردن ظهور
- آفات دور دانستن ظهور
- تأثیر آرزوها در شخصیت منتظر
- ارتباط قلبی با امام مهدی
- انتظار امام مهدی از نوجوانان
- تکریم اماکن منسوب به امام مهدی
- مرابطه با امام مهدی
پانویس
- ↑ ر.ک: گوهری، عباس و دیمه کار گراب، محسن، رسالت منتظران در زمینهسازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه، ص۹۳-۹۵.
- ↑ ر.ک: نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص۱۰۵-۱۰۶.
- ↑ ر.ک: حیدری، عزیزالله، انتظار و انسان معاصر، ص۵۵؛ بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار، ص۹۶؛ گودرزی، مجتبی، خلافت الهی و ضرورت توانمندی منتظران، ص۲۰۹ ـ ۲۱۰.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن.
- ↑ سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره انفال، آیه ۵۳.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۴۴ ـ ۵۱؛ سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۴۴ - ۵۱.
- ↑ «وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعِ الْقُلُوبِ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا»؛ احتجاج، ج۲، ص۶۰۰، ش۳۶۰.
- ↑ «طُوبَی لِمَنْ أَدْرَکَ قَائِمَ أَهْلِ بَیْتِی وَ هُوَ مُقْتَدٍ بِهِ قَبْلَ قِیَامِهِ یَتَوَلَّی وَلِیَّهُ وَ یَتَبَرَّأُ مِنْ عَدُوِّهِ وَ یَتَوَلَّی الْأَئِمَّةَ الْهَادِیَةَ مِنْ قَبْلِهِ أُولَئِکَ رُفَقَائِی وَ ذَوُو وُدِّی وَ مَوَدَّتِی وَ أَکْرَمُ أُمَّتِی عَلَیَّ»؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۲۸۶، ح ۲و ۳؛ کتاب الغیبه طوسی، ص۴۵۶.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۰؛ فاکر میبدی، محمد، زمینهسازی ظهور حضرت ولی عصر، ص۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ «اللَّهُمَّ إِنِّی أُجَدِّدُ فِی صَبِیحَةِ یَوْمِی هَذَا وَ مَا عِشْتُ فِیهِ مِنْ أَیَّامِ حَیَاتِی عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَیْعَةً لَهُ فِی عُنُقِی لَا أَحُولُ عَنْهَا وَ لَا أَزُولُ أَبَداً»؛ پروردگارا من در صبحگاه امروز عهد و پیمانی که بر گردنم است، تجدید میکنم که هرگز آن را از گردنم برندارم و از آن جدا نشوم؛ بحار الأنوار، ج ۵۳، ص۹۶؛ کفعمی، المصباح، ص۵۵۰.
- ↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: فاکر میبدی، محمد، زمینهسازی ظهور حضرت ولی عصر، ص۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ ر.ک: سوزنچی، حسین، مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری، ص۷۳.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۴۴ ـ ۵۱.
- ↑ «وَ لَا یَحْمِلُ هَذَا الْعَلَمَ إِلَّا أَهْلُ الْبَصَرِ وَ الصَّبْرِ وَ الْعِلْمِ [بِمَوَاقِعِ] بِمَوَاضِعِ الْحَقِّ»؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۷۳.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ «مَنْ مَاتَ وَ هُوَ لَا یَعْرِفُ إِمَامَهُ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً»؛ محاسن برقی، ج۱، ص۲۵۱؛ بحارالانوار مرحوم مجلسی، ج۲۳، ص۷۶ و با تعبیر «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ فَقَدْ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً»؛ الصوارم المهرقة، ص۲۶۳.
- ↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ ر.ک: فاکر میبدی، محمد، زمینهسازی ظهور حضرت ولی عصر، ص۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ «و در زبور پس از تورات نگاشتهایم که بیگمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
- ↑ امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص۲۴۱، مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۰.
- ↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۸۴ ـ ۷۹؛ سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ «یُفَرَّقُ الْمَهْدِیُّ أَصْحَابَهِ فِی جَمِیعِ الْبُلْدَانِ وَ یَأْمُرُهُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ یَجْعَلَهُمْ حُکَّاماً فِی الْأَقَالِیمَ»؛ روزگار رهائی، ج۲، ص۶۳.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ ر.ک: حیدری، عزیزالله، انتظار و انسان معاصر، ص۵۵؛ بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار، ص۹۶
- ↑ «یُفَرَّقُ الْمَهْدِیُّ أَصْحَابَهِ فِی جَمِیعِ الْبُلْدَانِ وَ یَأْمُرُهُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ یَجْعَلَهُمْ حُکَّاماً فِی الْأَقَالِیمَ»؛ روزگار رهائی، ج۲، ص۶۳.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ «لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی إِذَا عَلِمَ ذَلِکَ مِنْ نِیَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ یُنْسِئَ فِی عُمُرِهِ حَتَّی یُدْرِکَهُ فَیَکُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ»؛ الغیبة النعمانی، ص۳۲۱، ح ۱۰.
- ↑ ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص۱۰.
- ↑ ر.ک: کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص۲۲۱، ۲۱۷.
- ↑ «ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.
- ↑ «اصْبِرُوا عَلَی أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّکُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَکُمُ الْمُنْتَظَرَ»؛ الغیبه نعمانی، ص۱۹۹.
- ↑ ابن منظور، لسان العرب، ج۷، ص۳۰۳؛ فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص۲۴۸.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ محاسن برقی، ج۱، ص۲۵۱ و بحارالانوار مرحوم مجلسی، ج۲۳، ص۷۶ و با تعبیر «"مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ فَقَدْ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً"» الصوارم المهرقة، شهید نورالله التستری،ص۲۶۳ این روایت را از، صعمین نقل میکند.
- ↑ مترجم: سید مهدی، حائری قزوینی، ناشر مهر قائم اصفهان میباشد.
- ↑ «"أَسْأَلُكَ أَنْ تُدْخِلَنِي فِي جُمْلَةِ الْعَارِفِينَ بِهِمْ وَ بِحَقِّهِمْ"»؛ مفاتیحالجنان فرازی از زیارت جامعه کبیره.
- ↑ طوبی الشیعة...، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۰.
- ↑ شیخ صدوق، کمالالدین، ص۴۸۴. جهت مطالعه بیشتر به کتاب سیمای آفتاب سیری در زندگانی حضرت مهدی (ع) به قلم حجتالاسلام دکتر طاهری درس یازدهم (غیبت کبری و نواب عام، حضرت مهدی (ع)) مراجعه شود.
- ↑ امیرالمومنین (ع): "الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ"، کمالالدین، صدوق، ص ۶۴۵.
- ↑ "لَوْ أَدْرَكْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَيَّامَ حَيَاتِي"، بحار، ج ۵۱، ص ۱۴۸.
- ↑ رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ او را از پیش رو و پشت سر فرشتگانی پیگیرند که به فرمان خداوند، نگهبان ویاند. بیگمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمیکند (و از آنان نمیستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند و چون خداوند برای گروهی بلایی بخواهد بازگشتی ندارد و آنان را در برابر وی سروری نیست؛ سوره رعد، آیه: ۱۱.
- ↑ ای مؤمنان! اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری میکند و گامهایتان را استوار میدارد؛ سوره محمد: آیه: ۷.
- ↑ و اینکه آدمی را چیزی جز آنچه (برای آن) کوشیده است نخواهد بود؛ سوره نجم: آیه: ۳۹.
- ↑ و اگر مردم آن شهرها ایمان میآوردند و پرهیزگاری میورزیدند بر آنان از آسمان و زمین برکتهایی میگشودیم اما (پیام ما را) دروغ شمردند بنابراین برای آنچه میکردند آنان را فرو گرفتیم؛ سوره اعراف، آیه: ۹۶.
- ↑ اگر شیعیان ما، که خداوند توفیق طاعتشان دهد، در راه ایفای پیمانی که بر عهده دارند، همدل شوند، میمنت ملاقات ما به تأخیر نمیافتد و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان میشد؛ احتجاج، ج۲، ص۶۰۰، ش۳۶۰.
- ↑ یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص ۴۴ - ۵۱.
- ↑ الغیبة النعمانی، ص ۳۲۱، ح ۱۰.
- ↑ مهدویت پیش از ظهور، ص ۲۲۱، ۲۱۷.
- ↑ «خوشا به حال کسی که، قائم اهل بیت مرا درک کند؛ حال آنکه پیش از قیام او نیز پیرو او باشد. با دوست او دوست و با دشمن او دشمن و با رهبران و پیشوایان هدایتگر پیش از او نیز دوست باشد. اینان همنشین و دوستان من و گرامیترینِ امت من، در نزد من هستند» محمد بن علی بن حسین بن بابویه، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص ۲۸۶، ح ۲و ۳؛ محمد بن حسن طوسی، کتاب الغیبه، ص ۴۵۶.
- ↑ نک: ناصر مکارم شیرازی، حکومت جهانی حضرت مهدی (ع)، ص۸۴ - ۷۹.
- ↑ محمد بن علی بن حسین بن بابویه، کمال الدین و تمام النعمه، ج۱، ص۳۳۰، باب ۳۱، ح۱۵.
- ↑ رعد (۱۳)، آیه ۱۱.
- ↑ انفال (۸)، آیه ۵۳.
- ↑ «ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.
- ↑ محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبه، ص۱۹۹.
- ↑ نک: ابن منظور، لسان العرب، ج۷، ص۳۰۳؛ فخر الدین طریحی (د/۱۰۸۵ق)، مجمع البحرین، ج۴، ص۲۴۸.
- ↑ «لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا عَلِمَ ذَلِكَ مِنْ نِيَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ يُنْسِئَ فِي عُمُرِهِ حَتَّى يُدْرِكَهُ فَيَكُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ»؛ محمد بن ابراهیم نعمانی، الغیبه، ص۳۲۰، ح۱۰.
- ↑ انفال (۸)، آیه ۶۰.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ابن ابی زینب محمد بن ابراهیم نعمانی، ترجمه غیبت نعمانی،۱۳۶۳ش، ص۲۹۰.
- ↑ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص 10.
- ↑ ناصر مکارم شیرازی، حکومت جهانی مهدی (ع)، ص ۱۰۰.
- ↑ پروردگارا من در صبحگاه امروز عهد و پیمانی که بر گردنم است، تجدید میکنم که هرگز آن را از گردنم برندارم و از آن جدا نشوم؛ علّامه مجلسی، بحار الأنوار، ج ۵۳، ص ۹۶؛ کفعمی، المصباح، ص ۵۵۰.
- ↑ فاکر میبدی، محمد، زمینهسازی ظهور حضرت ولی عصر، ص ۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ ناصر مکارم شیرازی، حکومت جهانی مهدی (ع)، ص ۸۰- ۸۳.
- ↑ ناصر مکارم شیرازی، حکومت جهانی مهدی (ع)، ص ۱۰۰.
- ↑ پروردگارا من در صبحگاه امروز عهد و پیمانی که بر گردنم است، تجدید میکنم که هرگز آن را از گردنم برندارم و از آن جدا نشوم؛ علّامه مجلسی، بحار الأنوار، ج ۵۳، ص ۹۶؛ کفعمی، المصباح، ص ۵۵۰.
- ↑ فاکر میبدی، محمد، زمینهسازی ظهور حضرت ولی عصر، ص ۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ سوزنچی، حسین، مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری، ص ۷۳.
- ↑ « يُفَرَّقُ الْمَهْدِيُّ أَصْحَابَهِ فِي جَمِيعِ الْبُلْدَانِ وَ يَأْمُرُهُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ يَجْعَلَهُمْ حُكَّاماً فِي الْأَقَالِيمَ»؛ روزگار رهائی، ج۲، ص۶۳.
- ↑ صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن.
- ↑ و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید که بدان دشمن خداوند و دشمن خود را به هراس میافکنید؛ و نیز جز آنها کسانی دیگر را که شما نمیشناسید (اما) خداوند آنان را میشناسد؛ و آنچه در راه خداوند ببخشید، به شما تمام باز خواهند داد و بر شما ستم نخواهد رفت؛ سوره انفال، آیه: ۶۰.
- ↑ ر.ک تفسیر نمونه، ج۷، ص» ۲۲۱؛ تفسیر فخر رازی، ج۸، ص۱۱۱.
- ↑ گودرزی، مجتبی، خلافت الهی و ضرورت توانمندی منتظران، ص ۲۰۹-۲۱۰.
- ↑ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص۷۹، ۸۰.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ۷ / ۳۸۴.
- ↑ گوهری، عباس و دیمه کار گراب، محسن ، رسالت منتظران در زمینهسازی برای ظهور و تحقق دولت کریمه، ص 93-95.
- ↑ مجتبی تونهای، موعودنامه، ص ۱۲۹.
- ↑ لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ... «ما پیامبرانمان را با برهانها (ی روشن) فرستادیم» سوره حدید، آیه ۲۵.
- ↑ عزیز الله حیدری، انتظار و انسان معاصر، ص ۵۵.
- ↑ بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار، ص۹۶
- ↑ «وَ لَا يَحْمِلُ هَذَا الْعَلَمَ إِلَّا أَهْلُ الْبَصَرِ وَ الصَّبْرِ وَ الْعِلْمِ [بِمَوَاقِعِ] بِمَوَاضِعِ الْحَقِّ»؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۷۳.
- ↑ « لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً ».
- ↑ خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳.
- ↑ نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص۱۰۵-۱۰۶.
- ↑ ذاریات، آیه۵۶
- ↑ فصلنامه تخصصی انتظار، سال دوم، شماره پنجم، پاییز۱۳۸۱، ص۲۲ در محضر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
- ↑ ابراهیم امینی، دادگستر جهان، ص۲۴۱، حکومت جهانی مهدی (ع)، مکارم شیرازی، ص۱۰۰
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۴۴.
- ↑ حکومت جهانی مهدی (ع)، مکارم شیرازی، ص۸۲
- ↑ نعمانی، الغیبه، ص۳۰۷؛ حر عاملی، اثبات الهداه، ج۳، ص۵۴۸
- ↑ اثبات الهداه، ج۳، ص۵۷۸؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۰۷، ۳۶۷
- ↑ محمد رضاحکیمی، خورشید مغرب، ص۲۷۴.
- ↑ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶.
- ↑ گفتنی است در روایت از امام صادق (ع) آمده است حضرت مهدی (ع) ظاهر نمی شود تا نطفه افراد با ایمانی که در صلب کافران و منافقان ودیعه نهاده شده است خارج شوند. (اثبات الهداه، ج۷، ص۱۰۵.
- ↑ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۰۴ – ۱۱۷.
- ↑ پژوهشگران «مرکز مطالعات حوزه علمیه قم»