وصی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از اوصیای نبی)

وصی به معنای کسی که حق حفظ و تصرف در چیزی به او داده می‌شود وصی از لقب‌های حضرت علی (ع) است و پیامبر بارها او را به عنوان وصی خویش معرفی کرده است. چه در اوایل بعثت و ماجرای اطعام قریش و حدیث یوم الدار و چه در واپسین روزهای عمر خویش[۱]. تعبیر «هَذَا أَخِي وَ وَارِثِي وَ وَصِيِّي» از آن جمله است.

مقدمه

وصایت در اسلام همان خلافت و جانشینی پیامبر است که امام علی و ائمه دیگر هم این سمت را داشته‌اند و از حضرت علی در روایات به عنوان سیّد الأوصیاء، سید‌الوصیین، وصی النبی و... یاد شده است «إِنَّ أَفْضَلَ الْأَوْصِيَاءِ وَصِيُّ مُحَمَّدٍ»[۲] اطلاق این لقب برای آن حضرت چنان شهرت داشته که گاهی به تنهایی به‌کار می‌رفته و با گفتن وصی ذهن‌ها به آن امام متوجه می‌شده است. خود علی در شورای انتخابات خلیفه به آنان فرمود شمارا به خدا قسم آیا برای پیامبر خدا جز من وصی می‌شناسید؟ گفتند نه[۳]. در اشعار و گفته‌های دیگران هم از آن حضرت با همین لقب بسیار یاد شده است[۴]. وصیّت و وصایت و وصیّ، بار اعتقادی و ولایی دارد و تعدادی از محقّقان در موضوع امامت، به نگارش کتاب‌هایی در اثبات وصیّ بودن علی (ع) نوشته‌اند که به معنای اثبات امامت بلافصل اوست[۵]. مقام وصایت، ضرورت اطاعت از وصیّ را هم همراه دارد. به فرمودۀ امام صادق (ع): «أُشْرِكَ بَيْنَ الْأَوْصِيَاءِ وَالرُّسُلِ فِي الطَّاعَةِ»[۶].[۷]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. بحارالأنوار، ج ۳۸ ص ۱ تا ۲۶.
  2. کافی، ج ۱ ص ۴۵۰
  3. بحارالأنوار، ج ۳۸ ص ۱.
  4. به مواردی از اشعار شاعران در کتاب «امامت» حسن‌زاده آملی ص ۱۴۶ به بعد و «موسوعة الامام علی بن ابی‌طالب» ج ۲ ص ۱۲۱ مراجعه کنید
  5. مثل «اثبات الوصية» مسعودی، «اثبات الوصيّه» هشام بن حکم، «اثبات الوصيّة» علامه حلّی و... .
  6. «وصیا و پیامبران در اطاعت، مشترک قرار داده شده‌اند». اصول کافی، ج ۱ ص ۱۸۶.
  7. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۹۳.