توابین: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
خط ۱۰: خط ۹:


==مقدمه==
==مقدمه==
*در [[تاریخ]] به گروهی از [[شیعیان]] [[کوفه]] گفته می‌شود که پس از واقعه [[کربلا]] و کشته شدن [[امام حسین]]{{ع}} در [[عاشورا]]، از کوتاهی خویش در [[یاری کردن امام]]، پشیمان شده، [[توبه]] کردند و [[توبه]] خود را به صورت تشکیل یک گروه چند هزار نفری مسلّح و [[قیام]] بر ضدّ [[امویان]] و [[انتقام]] گرفتن از [[قاتلان امام حسین]]{{ع}} به [[ظهور]] رساندند.
توبه‌کنندگان، [[لقب]] گروهی از [[شیعیان کوفه]] است که به [[خون‌خواهی]] [[شهدای کربلا]] [[قیام]] کردند. پس از [[حادثه کربلا]]، [[شیعیان کوفه]] به‌خاطر [[یاری]] نکردن [[امام حسین]]{{ع}} پشیمان شده و [[توبه]] کردند و زدودن ننگ کوتاهی در [[نصرت امام]] را در [[قیام]] و [[انتقام]] از [[قاتلان]] [[سید الشهدا]] {{ع}} دیدند.
*[[رهبر]] این گروه، "[[سلیمان بن صرد خزاعی]]" بود که از [[اصحاب پیامبر]] به شمار می‌‌رفت و ۹۳ سال داشت. آنان در سال ۶۱ هجری هم [[پیمان]] و هم قسم شدند و چهار سال بعد در [[کوفه]] [[قیام]] کردند و با [[سپاه]] بنی‌امیّه که از [[شام]] آمده بودند درگیر شدند. [[سلیمان]]، [[رهبر]] گروه و جمعی دیگر از [[فرماندهان]] و انقلابیون به [[شهادت]] رسیدند و بقیّه نیز صحنه را ترک کردند.
 
*[[شعار]] قیام‌کنندگان {{متن حدیث|يَا لَثَارَاتِ الْحُسَيْنِ}} بود که مفهوم آن [[دعوت]] به [[قیام]] برای [[خونخواهی امام حسین]]{{ع}} است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۵۹.</ref>.
[[سلیمان بن صرد خزاعی]] را که از [[اصحاب پیامبر]] به شمار می‌‌رفت و از چهره‌های بارز [[شیعه]] بود به [[ریاست]] [[برگزیده]]، در [[خانه]] او گرد آمدند و هم [[پیمان]] شدند تا [[دست]] به [[قیام]] علیه [[امویان]] بزنند. آغاز تصمیمشان در سال ۶۱ [[هجری]] بود، لکن زمان [[نهضت]] را در سال ۶۵ [[هجری]] قرار دادند. در این مدّت، با جذب افراد به گروه خویش و تهیّه [[سلاح]] و فراهم کردن امکانات [[نهضت]]، پس از مدّتی [[سازماندهی]] مخفیانه، سرانجام با جمعیتی ۴۰۰۰ نفری [[قیام]] کردند و با [[شعار]] "[[یا لثارات الحسین]]"، عازم [[نخیله]] شدند تا از آنجا به سوی [[شام]] حرکت کنند. شروع [[قیام]] آنان را در عصر [[مروان بن حکم]]، روز چهارشنبه بیست و دوّم [[ربیع الثانی]] گفته‌اند<ref>انصار الحسین، شمس الدین، ص۲۰۵.</ref>.
 
بر سر [[تربت]] [[سید الشهدا]] {{ع}} رفتند و پس از [[زیارت]] [[قبر]] [[حسین]]{{ع}} و گریه‌ها و ناله‌ها با [[خدا]] چنین [[راز و نیاز]] کردند: "پروردگارا! ما پسر دختر پیامبرمان را [[خوار]] و بی‌یاور ساختیم، گذشته ما را ببخشای و [[توبه]] ما را بپذیر که تو [[توبه]] پذیر [[مهربانی]]، بر [[حسین]] و [[یاران]] [[شهید]] و [[صدّیق]] او [[رحمت]] فرست. ما تو را [[شاهد]] می‌گیریم که بر همان [[راه]] و هدفی هستیم که آنان [[جان]] باختند، پس اگر ما را نبخشایی و [[رحم]] نکنی از زیانکاران خواهیم بود"<ref>ثوره الحسین، شمس الدین، ص۲۶۴.</ref>. به خاطر همین اظهار [[توبه]] و [[پشیمانی]]، به "توّابین" مشهور شدند. چون عامل اصلی فاجعه [[کربلا]] را [[حکومت]] [[یزید]] می‌دانستند، از آنجا رو به [[شام]] نهادند و به عین الورده آمدند و در آنجا با [[سپاه شام]] برخوردی شدید داشتند. پس از چندین روز [[نبرد]] سخت، سرانجام سران [[نهضت]]، از جمله [[سلیمان بن صرد]] که آن هنگام ۹۳ سال از عمرش می‌گذشت به [[شهادت]] رسیدند و [[انقلابیون]] چون توان مقابله با [[سپاه]] انبوه [[شام]] را که با [[فرماندهی]] "حصین بن نمیر" آمده بودند نداشتند، شبانه به [[کوفه]] رفتند، البته جمعی هم در درگیری [[شهید]] شدند<ref>حیاه الامام الحسین، باقر شریف القرشی، ج۳، ص۴۵۰؛ کامل ابن اثیر، حوادث سال ۶۵.</ref>. [[رهبران]] [[نهضت]]، به‌جز [[سلیمان]]، عبارت بودند از: مسیّب بن نجبه، [[عبد الله بن سعد ازدی]]، [[عبد الله بن وال]]، [[رفاعة بن شدّاد]]<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۳۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۵۹.</ref>.


==منابع==
==منابع==
* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
# [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۲ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۰۹

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل توابین (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

توبه‌کنندگان، لقب گروهی از شیعیان کوفه است که به خون‌خواهی شهدای کربلا قیام کردند. پس از حادثه کربلا، شیعیان کوفه به‌خاطر یاری نکردن امام حسین(ع) پشیمان شده و توبه کردند و زدودن ننگ کوتاهی در نصرت امام را در قیام و انتقام از قاتلان سید الشهدا (ع) دیدند.

سلیمان بن صرد خزاعی را که از اصحاب پیامبر به شمار می‌‌رفت و از چهره‌های بارز شیعه بود به ریاست برگزیده، در خانه او گرد آمدند و هم پیمان شدند تا دست به قیام علیه امویان بزنند. آغاز تصمیمشان در سال ۶۱ هجری بود، لکن زمان نهضت را در سال ۶۵ هجری قرار دادند. در این مدّت، با جذب افراد به گروه خویش و تهیّه سلاح و فراهم کردن امکانات نهضت، پس از مدّتی سازماندهی مخفیانه، سرانجام با جمعیتی ۴۰۰۰ نفری قیام کردند و با شعار "یا لثارات الحسین"، عازم نخیله شدند تا از آنجا به سوی شام حرکت کنند. شروع قیام آنان را در عصر مروان بن حکم، روز چهارشنبه بیست و دوّم ربیع الثانی گفته‌اند[۱].

بر سر تربت سید الشهدا (ع) رفتند و پس از زیارت قبر حسین(ع) و گریه‌ها و ناله‌ها با خدا چنین راز و نیاز کردند: "پروردگارا! ما پسر دختر پیامبرمان را خوار و بی‌یاور ساختیم، گذشته ما را ببخشای و توبه ما را بپذیر که تو توبه پذیر مهربانی، بر حسین و یاران شهید و صدّیق او رحمت فرست. ما تو را شاهد می‌گیریم که بر همان راه و هدفی هستیم که آنان جان باختند، پس اگر ما را نبخشایی و رحم نکنی از زیانکاران خواهیم بود"[۲]. به خاطر همین اظهار توبه و پشیمانی، به "توّابین" مشهور شدند. چون عامل اصلی فاجعه کربلا را حکومت یزید می‌دانستند، از آنجا رو به شام نهادند و به عین الورده آمدند و در آنجا با سپاه شام برخوردی شدید داشتند. پس از چندین روز نبرد سخت، سرانجام سران نهضت، از جمله سلیمان بن صرد که آن هنگام ۹۳ سال از عمرش می‌گذشت به شهادت رسیدند و انقلابیون چون توان مقابله با سپاه انبوه شام را که با فرماندهی "حصین بن نمیر" آمده بودند نداشتند، شبانه به کوفه رفتند، البته جمعی هم در درگیری شهید شدند[۳]. رهبران نهضت، به‌جز سلیمان، عبارت بودند از: مسیّب بن نجبه، عبد الله بن سعد ازدی، عبد الله بن وال، رفاعة بن شدّاد[۴].

منابع

پانویس

  1. انصار الحسین، شمس الدین، ص۲۰۵.
  2. ثوره الحسین، شمس الدین، ص۲۶۴.
  3. حیاه الامام الحسین، باقر شریف القرشی، ج۳، ص۴۵۰؛ کامل ابن اثیر، حوادث سال ۶۵.
  4. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۳۰؛ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۵۹.