ویژگی یاران امام مهدی
(تغییرمسیر از ویژگی‌های یاران حضرت مهدی)
این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. ویژگی یاران امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی میشود: ویژگی یاران امام مهدی در حدیث - ویژگی یاران امام مهدی در معارف مهدویت - پرسش‌های مرتبطیاران امام مهدی (ع) دارای ویژگی‌های هستند مانند: ویژگی‌های فکری و اعتقادی؛ ویژگی‌های روحی و روانی؛ ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی؛ ویژگی‌های سیاسی؛ ویژگی‌های اقتصادی و ویژگی‌های نظامی و انتظامی.
مقدمه
اصحاب امام مهدی(ع) دارای ویژگی‌های هستند که شامل:
- ویژگی‌های فکری و اعتقادی مانند: بینش عمیق نسبت به خداوند؛ شناخت و اعتقاد به امام زمان و بصیرت و آگاهی؛
- ویژگی‌های روحی و روانی مانند: قدرت والای روحی؛ عشق به خداوند و امام زمان(ع)؛
- ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی مانند: اهل عبادت و پارسایی و صلابت؛ ولایت‌پذیری و فرمانبرداری کامل از امام: نصرت دین خدا و ترویج احکام الهی؛ زهد و ساده‌زیستی؛
- ویژگی‌های سیاسی؛
- ویژگی‌های اقتصادی؛
- ویژگی‌های نظامی و انتظامی میشود.
شایستگی‌های غبطه برانگیز یاران موعود
ایجاد حالت انتظار مستلزم تحقق مقدماتی است که با فراهم شدن آنها فرد به عنوان منتظر حقیقی شناخته میشود[۱]. اگر امام مهدی(ع) و اهداف قیام و انقلاب او به درستی شناخته شود، اصحاب حضرت هم معلوم خواهد شد. آنچه موجب شایستگی و برگزیدگی یاران خاص حضرت شده، وجود خصوصیات و اوصافی است که توجه به آنها، آموزنده و در ابعاد فردی و اجتماعی قابل تأمل است[۲]. یاران امام، سنگ‌های زیرین انقلاب جهانی‌اند[۳]. کارآمدی و شایستگی یاران امام عصر(ع) در روایات معصومین به معنای دارا بودن صفات و ویژگی‌هایی است که تنها بخشی از مهم‌ترین آنها بیان می‌شوند[۴]. البته باید توجه داشت صفاتی که ذکر می‌شوند اختصاص به سیصد و سیزده تن ندارد، گرچه در ایشان قوی‌تر و شدیدتر است[۵].
ویژگی‌های اصحاب امام مهدی(ع)
برخی از ویژگی‌های منتظران واقعی به اختصار چنین است:
ویژگی‌های فکری و اعتقادی (علمی و معرفتی)
فکر، زیربنای اعمال و رفتار انسان است و باورهای اساسی حیات آدمی را در حصار خود حفظ میکند. در جریان انتظار انسان با قرار گرفتن تحت تربیت حضرت ولی عصر(ع) و طهارت فکری و عقلی رشد میکند[۶]. آنچه قیام و انقلاب جهانی امام زمان(ع) را از دیگر انقلاب‌ها متمایز و ممتاز می‌سازد، دگرگونی‌های اعتقادی و باور انسان‌هاست که در پرتو تلاش‌های او و یارانش پدید خواهد آمد[۷].
برخی از ویژگی‌های فکری و اعتقادی اصحاب امام مهدی(ع) عبارت‌اند از:
- بینش عمیق نسبت به خداوند: خداجویی و توحید، سرلوحۀ عقاید و خصال یاران مهدی(ع) است[۸]. امیر المؤمنین(ع) درباره آنها فرموده است: «مردانی که خدا را چنانکه شایسته است، شناخته‌اند»[۹].[۱۰] و امام صادق(ع) می‌فرماید: «در قلوب آنان شکّی به ذات خدا نیست»[۱۱].[۱۲]
- شناخت و اعتقاد به امام زمان: شناختی فراتر از دانستن نام و نشان و نسب امام معرفت به حق ولایت و جایگاه والای حضرت در مجموعه هستی[۱۳]. امام سجاد(ع) می‌فرماید: «آنان کسانی هستند که به امامت آن بزرگوار اعتقاد دارند»[۱۴].[۱۵]
- بصیرت و آگاهی: شناخت مقصد، چراغ راه است و راه را بر رونده آشکار و آسان می‌سازد. یاران مهدی(ع)، در بصیرت، درایت و خردمندی سرآمدند. امام صادق(ع) فرمودند: «آنان، نجبا و قضات و حکام و فقهای در دین هستند و خداوند چنان عنایتی به آنها می‌نماید که ابداً حکم و وظایف آنان بر آنان مشتبه نمی‌شود»[۱۶].[۱۷]
ویژگی‌های روحی و روانی (معنوی و عرفانی)
برای درک زمان ظهور حضرت مهدی(ع)، اساسی‌ترین ویژگی در بخش رفتار، ایجاد آمادگی روحی و روانی در خود است[۱۸]. انتظار، در تمام ابعاد روحی و روانی فرد منتظر تأثیرگذار است. از جمله ویژگی‌های روحی و روانی اصحاب امام مهدی(ع) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قدرت والای روحی: میدان جنگ، عرصۀ جنگیدن، کشتن و کشته شدن است. آنان تحت عنایت خاص امام زمان در برابر هیبت و شوکت دشمنان، خم به ابرو نمی‌آورند و هیچ گاه احساس شکست و حقارت نمی‌کنند[۱۹]. از امام صادق(ع) نقل شد، اصحاب حضرت مهدی(ع) هر یک نفر برابر چهل نفر توانایی و قدرت دارند و دارای قلبی قوی مانند پاره‌های آهن هستند[۲۰].
- عشق به خداوند و امام زمان(ع): خداوند در آینده، مؤمنانی را برخواهد انگیخت که نخستین صفت و مدال افتخارشان این است که خداوند دوستدار ایشان است و ایشان نیز دوستدار خداوندند ﴿يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ﴾[۲۱] عشقی مقدس و طرفینی بین ایشان و پروردگارشان که مقامی بالاتر از آن تصور شدنی نیست[۲۲]. امام صادق(ع) در این باره می‌فرماید: «یاران حضرت دست‌های خود را بر زین مرکب امام(ع) می‌کشند و با این کار، درخواست برکت می‌کنند. دور حضرت حلقه می‌زنند و در جنگ‌ها جسم و جان خود را سپر بلای او می‌کنند و هر چه از آنان بخواهد، اجابت کرده، انجام می‌دهند»[۲۳].[۲۴]
ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی
از ویژگی‌های اصلی اصحاب حکومت مهدوی، تهذیب نفس و آراستگی به مکارم اخلاق است[۲۵]. انتظار در بین جامعۀ منتظر؛ فرهنگی ممتاز و بی‌بدیل می‌سازد که می‌تواند جامعۀ اسلامی را در راه پیشرفت و تکامل جلو ببرد[۲۶] و بزرگترین وجه تمایز جامعۀ اسلامی، از دیگر جامعه‌ها، اخلاق نورانی اسلام است[۲۷].
چند نمونه از ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی ایشان عبارت است از:
- اهل عبادت و پارسایی و صلابت: یاران مهدی(ع)، مردان عبادت و نیایش، شیران روز و نیایش‌گران شب هستند[۲۸]. آن هم نه عبادتی عادت‌گونه و یا مانند مزدوران و تاجران، بلکه نیایشی عارفانه و پاکبازانه که روح بندگی با جانشان درآمیخته است. امام صادق(ع) در این باره می‌فرماید: «مردانی که شب‌ها نمی‌خوابند، زمزمۀ آنها در حال عبادت همچون زنبور عسل است. تمام شب را به عبادت مشغولند و روزها، سواره به دشمن حمله می‌کنند، شیران روز و زاهدان شب‌اند»[۲۹].[۳۰]
- ولایت‌پذیری و فرمانبرداری کامل از امام: نتیجۀ معرفت صحیح، اطاعت همه جانبه از امام است. از امام صادق(ع) نقل شده است: «اطاعت آنان از امام، از فرمان برداری کنیز برابر مولایش، بیشتر است»[۳۱].[۳۲]
- نصرت دین خدا و ترویج احکام الهی: یکی از ویژگی‌های انصارالمهدی، دغدغۀ ترویج دین حق و رساندن آن به مردم است؛ چنانچه امام سجاد(ع) فرمودند: «آنان به حق، مخلصان و شیعیان ما و دعوت‌کنندگان به دین خدا در پنهان و آشکارند»[۳۳].[۳۴]
- زهد و ساده‌زیستی: زهد، زینت کارگزاران مهدی(ع) است. زندگی‌شان از معیشت درویشان فراتر نمی‌رود[۳۵]. امام علی(ع) می‌فرماید: «او، از یارانش بیعت می‌گیرد که طلا و نقره‌ای نیاندوزند و گندم و جویی ذخیره نکنند»[۳۶].[۳۷]
- اخلاق محوری: یاران مهدی(ع) انسان‌های خود ساخته، شجاع و دریادل هستند و در نقطۀ اوج تربیت نفس قرار دارند و در بحران‌ها تحت تأثیر هواهای نفسانی قرار نمی‌گیرند[۳۸]. امام صادق(ع) در این زمینه می‌فرماید: «هر کس دوست دارد از یاران امام باشد باید منتظر باشد و بر اساس اخلاق نیک رفتار کند»[۳۹]. این افراد دارای نفوذ معنوی و صاحب دین مورد رضایت الهی، کامل‌ترین صفات الهی و انسانی هستند؛ چراکه از تأییدات الهی برخوردارند[۴۰].
- صبر و بردباری: صبر از صفات حتمی کارگزاران آن حضرت است[۴۱]، مبارزه بر ضد ظلم جهانی و برقراری حکومت عدل جهانی، با رنج و مشقت‌های فراوانی همراه است. یاوران امام مشکلات و ناگواری‌ها را به جان می‌خرند. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: «آنها گروهی هستند که به سبب صبر و بردباری در راه خدا، بر خداوند منّت نمی‌گذارند و از اینکه جان خویش را تقدیم آستان حضرت حق می‌کنند، به خود نمی‌بالند و آن را بزرگ نمی‌شمارند»[۴۲].[۴۳]
- اخلاص و انگیزه الهی: تنها انگیزه انصارالمهدی، خدا و تقرب به اوست، چنانچه امام سجاد(ع) می‌فرمایند: «مردم زمان غیبت او که معتقد به امامت او بوده و منتظر ظهورش هستند، از مردم هر زمانی برترند... آنان به حق، مخلصان و به درستی، شیعیان ما هستند»[۴۴].[۴۵] آنها در نتیجه آزمایش‌های الهیِ دوره پیش از ظهور، به درجه نخست اخلاص بار می‌یابند[۴۶].
ویژگی‌های سیاسی
انسان‌ها خواستار حکومتی صالح، دور از منکر و ریا فریبند و حاکمی را می‌طلبند که بتواند ارزش‌های انسانی را در جهان حاکم سازد، ظلم، اختناق، استکبار و استبعاد را نفی کند. بدون شک با توجه به جهانی بودن حکومت حضرت مهدی(ع)، نیازمند بازشناسی و بازنمایی ابعاد سیاسی حکومت جهانی آن حضرت به جهانیان هستیم[۴۷].
برخی از ویژگی‌های سیاسی اصحاب امام مهدی(ع) عبارت است از:
- فروتنی در برابر مؤمنان و گردن‌فرازی در مقابل کافران: یاران حضرت ولیعصر(ع) تحت ولایت خاص ایشان در برابر هیبت و شوکت دشمنان احساس شکست و حقارت نمی‌کنند و اندک باجی نمی‌دهند، بلکه سرسخت و عزتمند هستند و در برابر مؤمنان خاکی و متواضعند[۴۸].
- اقتدار و استقامت: از ویژگی‌های مهم یاران امام مهدی(ع) اقتدار و استقامت در برابر دشمنان است. امام صادق(ع) می‌فرماید: «وقتی امر ما فرا رسد و مهدی ما قیام کند، هر یک از یاران او قوی‌تر از شیر و برّنده‌تر از نیزه‌اند؛ دشمن را زیر قدم‌هایشان می‌گذارند و با دست‌های خود از پا در می‌آورند»[۴۹].[۵۰]
- اتحاد و همدلی: امیرالمؤمنین(ع) در توصیف همدلی و اتحاد یاران امام چنین فرموده است: «ایشان یکدل و هماهنگ هستند»[۵۱]. این یکدلی به سبب آن است که خودخواهی‌ها و خواسته‌های شخصی در وجود آنان نیست. آنها با اعتقادی صحیح در زیر یک پرچم و برای یک هدف، قیام می‌کنند و این خود یکی از عوامل پیروزی آنها بر جبهه مقابل است[۵۲].
- دارای نظم و انضباط تشکیلاتی: یاران امام زمان دارای نظم و تشکیلاتی مناسب با حکومت جهانی‌اند. با اینکه روابط گرمی با مردم دارند، بسان پدر و فرزند، ولی کارها را براساس اصولی محکم و روشن پیش می‌برند و تشکیلاتی براساس معیارهای اسلامی در میانشان برقرار است[۵۳].
- دارای روحیۀ اصلاح‌گری در جامعه: منتظر حقیقی که خواستار فراگیری توحید در جهان و همراهی با مصلح جهانی است، باید از روحیه اصلاح‌گری برخوردار باشد که تجلّی عینی این روحیه، امر به معروف و نهی از منکر است[۵۴].
ویژگی‌های اقتصادی
حراست از فرهنگ دینی و زنده نگه داشتن اندیشۀ اسلامی از وظایف منتظران است و بدون تردید تبلیغ این فرهنگ پویا بدون پشتوانۀ مالی و اقتصادی امکان‌پذیر نیست و به همین جهت منتظران باید با سعی و تلاش در عرصه‌های مختلف این آمادگی مالی و اقتصادی برای ظهور را فراهم کنند[۵۵]. منتظران موعود باید هر چه بیشتر برای کسب قله‌های دانش و کشف ناشناخته‌های جهان و بهره‌مندی از موهبت‌های الهی برای خدمت به بندگان خدا، کوشش کنند. همچنین منتظر او به اجرای عدالت و قسط در تمام زوایای زندگی می‌اندیشد و مال و ثروت خود را به گونه‌ای که مورد رضایت امام است، صرف میکند[۵۶].
ویژگی‌های نظامی و انتظامی
انسان منتظرِ یک قیام بزرگ و یک درگیری عظیم جهانی، باید آمادگی برای آن داشته باشد[۵۷]. امام باقر(ع) ذیل آیۀ ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا﴾[۵۸] فرمود: «بر انجام واجبات شکیبایی کنید و برابر دشمنان، یکدیگر را یاری نمایید و برای یاری پیشوای منتظَر، همواره آمادگی خود را حفظ کنید»[۵۹].[۶۰]
ویژگی‌های نظامی اصحاب امام مهدی(ع) به این شرح است:
- سپاهیان جوان: امیرمؤمنان(ع) می‌فرماید: «یاران مهدی(ع) جوانند و پیر و کهنسال در میان آنان وجود ندارد، جز تعداد اندکی که مانند سرمه برای چشم و نمک برای غذا لازم هستند»[۶۱].[۶۲]
- جان نثاری و شهادت‌طلبی: شهادت در راه خدا یکی از افتخارات یاران امام مهدی(ع) است. امام صادق(ع) می‌فرماید: «آنان آرزو می‌کنند در راه خدا به شهادت برسند و شعارشان در جنگ، یالثارات الحسین است»[۶۳].[۶۴]
- شجاعت و دلیری: یاران مهدی(ع) مانند مولایشان، افرادی شجاع و مردانی پولادین هستند که از هیچ چیز جز خدا هراس ندارند. امام علی(ع) در وصف آنان فرمود: «همه آنان، شیرانی هستند که از بیشه بیرون شده‌اند و اگر اراده کنند، کوه‌ها را از جا می‌کنند»[۶۵].[۶۶]
- نیرومند و قوی: یاران حضرت از بعد جسمانی نیرومند و پرتوان‌اند. امام صادق(ع) در بیان صلابت و شهامت آنان چنین فرمود: «این گفتار حضرت لوط به قومش که ﴿لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلَى رُكْنٍ شَدِيدٍ﴾[۶۷] مقصودش جز این نبود که نیروی حضرت قائم(ع) و یاران او را آرزو داشت، همان استوانه‌هایی استواری که هرکدام نیروی چهل مرد را دارد و دل‌های آنان از شدت ایمان سخت‌تر از پاره‌های آهن‌اند و اگر بر کوه‌های آهن بگذرند، آن را متلاشی می‌کنند! آنان در حمایت از دین خدا، هرگز شمشیرها را در نیام نمی‌برند تا خدای بزرگ از آنان خشنود گردد»[۶۸].[۶۹]
پرسش مستقیم
منابع
صمدی، قنبر علی، آخرین منجی
رضوی، سید عباس، موافقان و مخالفان مهدی
کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است ۳
خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر - خراسانی
صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث
سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی
سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت
سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۳
طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب
موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان
ملکی‌راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور
محمد امین بالادستیان، محمد مهدی حائریپور، مهدی یوسفیان، نگین آفرینش
امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی
یوسفیان، مهدی، شرایط ظهور
مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت
صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور
محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت
فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت
شفائی، محبوب، موعود حق
طبسی، نجم‌الدین، چشم‌اندازی به حکومت مهدی
طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت
پانویس
- ↑ ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۲۱-۲۲.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۳ -۲۱۷.
- ↑ ر.ک: رضوی، سید عباس، موافقان و مخالفان مهدی.
- ↑ ر.ک: کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴.
- ↑ ر.ک: خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص۲۶۱.
- ↑ ر.ک: صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: رضوی، سید عباس، موافقان و مخالفان مهدی.
- ↑ «رِجَالٌ مُؤْمِنُونَ عَرَفُوا اللَّهَ حَقَّ معرفته»؛ بحار الأنوار ج ۵۱، ص۸۷.
- ↑ ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص۲۳۱ ـ ۲۳۵؛ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۱۰۷ ـ ۱۰۸؛ سید عباس رضوی|رضوی، سید عباس، موافقان و مخالفان مهدی (مقاله)|موافقان و مخالفان مهدی؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ - ۱۶۳.
- ↑ «لا یشوبها شک فی ذات الله»؛ بحار الأنوار ج ۵۲، ۳۰۷.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶؛ محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳.
- ↑ ر.ک: بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ ـ ۱۶۳؛ قرائتی، محسن، جهت‌نما، ص۱۱۷ـ ۱۱۸
- ↑ «إِنَ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ»؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۳۲۰.
- ↑ ر.ک: مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴.
- ↑ «عَنْ أَبِی بَصِیرٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(ع): هُمُ النُّجَبَاءُ وَ الْقُضَاةُ وَ الْحُکَّامُ وَ الْفُقَهَاءُ فِی الدِّینِ، یَمْسَحُ بُطُونَهُمْ وَ ظُهُورَهُمْ فَلَا یَشْتَبِهُ عَلَیْهِمْ حُکْمٌ»؛ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۵۶۲.
- ↑ ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص۲۳۱ ـ ۲۳۵؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۱۷۷ - ۱۸۳.
- ↑ «فَإِنَ الرَّجُلَ مِنْهُمْ یُعْطَی قُوَّةَ أَرْبَعِینَ رَجُلًا وَ إِنَّ قَلْبَهُ لَأَشَدُّ مِنْ زُبَرِ الْحَدِیدِ...»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۳۲۷.
- ↑ «دوستشان می‌دارد و دوستش می‌دارند» سوره مائده، آیه ۵۴.
- ↑ ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۱۷۷ – ۱۸۳؛ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، ص۱۳۲-۱۳۴؛ امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص۲۲۷-۲۳۴.
- ↑ «یتمسحون بسرج الامام یطلبون بذلک البرکه و یحفّون به یقونه بانفسهم فی الحروب»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۳۰۸.
- ↑ ر.ک: بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ - ۱۶۳.
- ↑ ر.ک: الهی‌نژاد، حسین، ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر، ص۲۶۵.
- ↑ ر.ک: مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۲۰۰-۲۰۱.
- ↑ ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۸۴-۸۸.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۳ -۲۱۷؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص۲۳۱ ـ ۲۳۵؛ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۱۰۷ ـ ۱۰۸؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴؛ شکریان، محترم، مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری.
- ↑ «رِجَالٌ لَا یَنَامُونَ اللَّیْلَ لَهُمْ دَوِیٌ فِی صَلَاتِهِمْ کَدَوِیِ النَّحْلِ یَبِیتُونَ قِیَاماً عَلَی أَطْرَافِهِمْ وَ یُصْبِحُونَ عَلَی خُیُولِهِمْ رُهْبَانٌ بِاللَّیْلِ لُیُوثٌ بِالنَّهَارِ»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۳۰۸.
- ↑ ر.ک: خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص۲۶۱؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص۲۵۷- ۲۶۱؛ رضوی، سید عباس، موافقان و مخالفان مهدی؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ شکریان، محترم، مهدویت از دیدگاه استاد شهید مرتضی مطهری.
- ↑ «هُمْ أَطْوَعُ لَهُ مِنَ الْأَمَةِ لِسَیِّدِهَا»؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۰۷ و ۳۰۸.
- ↑ ر.ک: خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص۲۶۱؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص۲۵۷- ۲۶۱؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶.
- ↑ «أُولَئِکَ الْمُخْلَصُونَ حَقّاً وَ شِیعَتُنَا صِدْقاً وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْرا»؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۳۲۰.
- ↑ ر.ک: طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص۲۳۱ ـ ۲۳۵؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴.
- ↑ ر.ک: رضوی، سید عباس، موافقان و مخالفان مهدی.
- ↑ «أبایعکم علی أن لا تولّوا دبرا و لا تسرقوا و لا تزنوا و لا تفعلوا محرما و لا تأتوا فاحشة و لا تضربوا أحدا إلّا بحقّ و لا تکنزوا ذهبا و لا فضّة و لا برّا و لا شعیراً»؛ یزدی حائری، علی، الزام الناصب ج ۲ ص۱۶۸.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶؛ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ ـ ۱۶۳.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۳ -۲۱۷؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴.
- ↑ «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاق»؛ غیبت نعمانی، ص۲۰۰.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص۲۵۷- ۲۶۱؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص۲۲۷-۲۳۴.
- ↑ ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۱۷۷ – ۱۸۳؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴.
- ↑ معجم احادیث الامام المهدی، ج ۴، ح ۶۴۲، ص۱۳۷.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ ـ ۱۶۳.
- ↑ «إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ مِنْ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ...أُولَئِکَ الْمُخْلَصُونَ حَقّاً وَ شِیعَتُنَا صِدْقاً وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ عَزَّوَجَل»؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۳۲۰.
- ↑ ر.ک: محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴.
- ↑ ر.ک: صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۲۵۳-۲۵۵.
- ↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی حضرت مهدی(ع)، ص۸۴ ـ ۷۹.
- ↑ ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، آفتاب ولایت، ص۱۷۷ ـ ۱۸۳؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص۲۳۱ ـ ۲۳۵؛ صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۳ -۲۱۷؛ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، ص۱۳۲-۱۳۴.
- ↑ «یَکُونُ شِیعَتُنَا فِی دَوْلَةِ الْقَائِمِ عَلَیْهِ السَّلَامُ سَنَامَ الْأَرْضِ وَ حُکَّامَهَا یُعْطَی کُلُّ رَجُلٍ مِنْهُمْ قُوَّةَ أَرْبَعِینَ رَجُلًا وَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع)أُلْقِیَ الرُّعْبُ فِی قُلُوبِ شِیعَتِنَا مِنْ عَدُوِّنَا فَإِذَا وَقَعَ أَمْرُنَا وَ خَرَجَ مَهْدِیُّنَا کَانَ أَحَدُهُمْ أَجْرَی مِنَ اللَّیْثِ وَ أَمْضَی مِنَ السِّنَانِ یَطَأُ عَدُوَّنَا بِقَدَمَیْهِ وَ یَقْتُلُهُ بِکَفَّیْهِ»؛ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۷۲.
- ↑ ر.ک: ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳.
- ↑ «قلوبهم مجتمعة»؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج ۴، ح ۶۴۲، ص۱۳۷.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ ـ ۱۶۳.
- ↑ ر.ک: رضوی، سید عباس، موافقان و مخالفان مهدی.
- ↑ ر.ک: کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص۳۱-۳۴.
- ↑ ر.ک: فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت (کتاب)، ص۱۷ -۱۹.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص۵۴-۶۱ و پرسمان مهدویت، ص۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص۸۴-۸۸.
- ↑ «ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰.
- ↑ «اصْبِرُوا عَلَی أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّکُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَکُمُ الْمُنْتَظَرَ»؛ الغیبه نعمانی، ص۱۹۹.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ «إِنَ أَصْحَابَ الْقَائِمِ شَبَابٌ لَا کُهُولَ فِیهِمْ إِلَّا کَالْکُحْلِ فِی الْعَیْنِ أَوْ کَالْمِلْحِ فِی الزَّادِ وَ أَقَلُّ الزَّادِ الْمِلْح»؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، ص۳۳۳.
- ↑ ر.ک: صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۲۵۳-۲۵۵؛ قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص۳۶۵-۳۷۰؛ صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۳ -۲۱۷؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص۲۵۷- ۲۶۱؛ طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص۷۶ – ۷۸.
- ↑ «یَدْعُونَ بِالشَّهَادَةِ وَ یَتَمَنَّوْنَ أَنْ یُقْتَلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ شِعَارُهُمْ یَا لَثَارَاتِ الْحُسَیْن»؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۰۷، ح۸۲.
- ↑ ر.ک: خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص۲۶۱؛ صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۳ -۲۱۷؛ طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص۷۶ – ۷۸؛ یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶؛ ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص۱۹۳؛ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ ـ ۱۶۳.
- ↑ «و هم ثلاثمائة و ثلاثة عشر رجلا کلّهم لیوث قد خرجوا من غاباتهم مثل زبر الحدید، لو أنّهم همّوا بإزالة الجبال الرواسی لأزالوها عن مواضعها»؛ معجم احادیث الامام المهدی، ج ۴، ح ۶۴۲، ص۱۳۷.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۳۰ ـ ۳۶؛ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی، نگین آفرینش، ص۱۶۰ ـ ۱۶۳.
- ↑ «گفت: کاش برای رویارویی با شما توانی داشتم یا به گوشه‌ای استوار پناه می‌جستم» سوره هود، آیه ۸۰.
- ↑ «مَا کَانَ قَوْلُ لُوطٍ(ع)لِقَوْلِهِ ﴿ لَوْ أَنَّ لِی بِکُمْ قُوَّةً أَوْ آوِی إِلی رُکْنٍ شَدِیدٍ﴾ إِلَّا تَمَنِّیاً لِقُوَّةِ الْقَائِمِ(ع) وَ لَا ذَکَرَ إِلَّا شِدَّةَ أَصْحَابِهِ وَ إِنَّ الرَّجُلَ مِنْهُمْ لَیُعْطَی قُوَّةَ أَرْبَعِینَ رَجُلًا وَ إِنَّ قَلْبَهُ لَأَشَدُّ مِنْ زُبَرِ الْحَدِیدِ وَ لَوْ مَرُّوا بِجِبَالِ الْحَدِیدِ لَقَلَعُوهَا وَ لَا یَکُفُّونَ سُیُوفَهُمْ حَتَّی یَرْضَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص۶۷۴.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۳ -۲۱۷؛ طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص۲۳۱ ـ ۲۳۵؛ طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص۷۶ ـ ۷۸؛ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، ص۱۳۲-۱۳۴.