آیه اجتباء: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = آیات امامت امام علی
| موضوع مرتبط = آیات امامت امام علی
| عنوان مدخل  = آیه اجتباء
| عنوان مدخل  =  
| مداخل مرتبط = [[آیه اجتباء در قرآن]] - [[آیه اجتباء در حدیث]] - [[آیه اجتباء در کلام اسلامی]] - [[آیه اجتباء در گفتگوهای بین‌المذاهب]]
| مداخل مرتبط = [[آیه اجتباء در کلام اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = آیه اجتباء (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


متن آیه: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ}}<ref> ای مؤمنان! رکوع و سجود کنید و پروردگارتان را بپرستید و کار نیکو انجام دهید باشد که رستگار گردید و در (راه) خداوند چنان که سزاوار جهاد (در راه) اوست جهاد کنید؛ او شما را برگزید و در دین- که همان آیین پدرتان ابراهیم است- هیچ تنگنایی برای شما ننهاد، او شما را پیش از این و در این (قرآن) مسلمان نامید تا پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید و زکات بپردازید و به (ریسمان) خداوند چنگ زنید؛ او سرور شماست که نیکو یار و نیکو یاور است؛ سوره حج، آیه: ۷۷ - ۷۸.</ref>
متن آیه: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ}}<ref> ای مؤمنان! رکوع و سجود کنید و پروردگارتان را بپرستید و کار نیکو انجام دهید باشد که رستگار گردید و در (راه) خداوند چنان که سزاوار جهاد (در راه) اوست جهاد کنید؛ او شما را برگزید و در دین- که همان آیین پدرتان ابراهیم است- هیچ تنگنایی برای شما ننهاد، او شما را پیش از این و در این (قرآن) مسلمان نامید تا پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید و زکات بپردازید و به (ریسمان) خداوند چنگ زنید؛ او سرور شماست که نیکو یار و نیکو یاور است؛ سوره حج، آیه ۷۷ - ۷۸.</ref>.


==شأن نزول==
== مقدمه ==
{{اصلی|شأن نزول آیه اجتباء}}
[[خداوند]] در [[آیات]] قبل به [[مؤمنین]] [[دستور]] می‌دهد که [[نماز]] و [[عبادات]] و سایر [[امور خیر]] را کما هو حقه انجام دهند؛ که این تنها [[راه فلاح]] است. [[بدیهی]] است که چنین راه خطیری نیازمند [[الگو]] است و برای همین در [[آیه]] بعد خداوند به معرفی [[انسان‌های برگزیده]] خود می‌پردازد و آنها را با یک سری مشخصات به همگان معرفی می‌نماید؛ به این ترتیب که اولا آنها [[حق]] [[جهاد]] با [[شیطان]] درون و بیرون و [[تزکیه نفس]] را ادا می‌کنند و در نتیجه در وجود آنان ذره‌ای زمینه برای اغوای شیطان وجود ندارد؛ ثانیا آنان [[برگزیدگان الهی]] هستند که [[سلامت]] و [[اسلام]] آنان مؤید به [[تأیید الهی]] است. لازمه نیل به چنین مقامی؛ رسیدن به مرتبه اشراف بر [[نفوس]] [[انسان‌ها]] و [[آگاهی]] از [[عوالم ملکوت]] است که وصف بارز همه [[انبیا]] و [[هادیان الهی]] می‌باشد.


==پرسش‌های وابسته ==
می‌توان صورت منطقی [[برهان]] را به شکل زیر بیان کرد:
{{پرسش‌های وابسته}}
*[[آیه اجتباء چگونه نصب الهی امام را اثبات می‌کند؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش‌های وابسته}}


{{آیات امامت}}
[[امام]]؛ صاحب عالی‌ترین [[مقام]] [[اسلام]] و [[شهادت]] بر [[امت]]:
اولاً، مقام اسلام کامل، [[حق]] [[جهاد]] و شهادت برامت، با [[اجتباء]] [[خداوند]] است. {{متن قرآن|وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ... هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ}}<ref>«و در (راه) خداوند چنان که سزاوار جهاد (در راه) اوست جهاد کنید؛ او شما را برگزید و در دین- که همان آیین پدرتان ابراهیم است- هیچ تنگنایی برای شما ننهاد، او شما را پیش از این و در این (قرآن) مسلمان نامید تا پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید» سوره حج، آیه ۷۸.</ref>.
 
ثانیاً، مجتبای [[الهی]]، منحصراً امام [[معصوم]] است (بنابر [[روایات]] وارده).
 
نتیجه آنکه: مقام اسلام کامل، حق جهاد و شهادت بر امت، منحصر در امام معصوم است.
 
امام؛ معصوم به [[عصمت الهی]] و عالم به [[علوم]] ربانی و [[آگاه]] به اسرارعوالم [[ملکوت]]: برای [[اثبات]] این بخش، با استفاده از [[آیه اجتباء]] می‌گوییم: [[شاهد]] بر امت (در آیه اجتباء) [[شخصیت]] [[برگزیده الهی]] و در [[مقام تسلیم]] کامل در [[درگاه الهی]] واز [[عباد]] [[مخلَص]] است.
 
مجتبای الهی و [[عبد مخلَص]] [[پروردگار]]، معصوم به عصمت الهی و آگاه به [[اسرار]] [[عوالم ملکوت]] است.
 
نتیجه آنکه: شاهد بر امت، معصوم به عصمت الهی و آگاه به اسرار عوالم ملکوت است.
 
عکس مستوی قضیه نتیجه به دست آمده را کبرای [[قیاس]] دیگری قرار داده و می‌گوییم: معصوم به عصمت الهی و آگاه به اسرار عوالم ملکوت است شاهد بر امت ([[امت وسط]]) در [[آیه شهادت]] است. مراد از امت وسط در آیه اجتباء، منحصراً امام است.
 
نتیجه را عکس مستوی نموده و نتیجه می‌گیریم: امام، معصوم به عصمت الهی و آگاه به اسرارعوالم [[غیب]] است<ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵]]، ص۱۴ و ۴۸.</ref>.
 
== پرسش‌های وابسته ==
* [[آیه اجتباء چگونه نصب الهی امام را اثبات می‌کند؟ (پرسش)]]
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1379153.jpg|22px]] [[محمد تقی فیاض‌بخش]]، [[فرید محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵ (کتاب)|'''ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۲۴: خط ۴۳:
{{امام علی}}
{{امام علی}}
{{فضائل اهل بیت}}
{{فضائل اهل بیت}}
[[رده:آیه اخوت]]
 
[[رده:آیات امامت]]
[[رده:آیات نامدار]]
[[رده:آیات نامدار]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۳

متن آیه: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ[۱].

مقدمه

خداوند در آیات قبل به مؤمنین دستور می‌دهد که نماز و عبادات و سایر امور خیر را کما هو حقه انجام دهند؛ که این تنها راه فلاح است. بدیهی است که چنین راه خطیری نیازمند الگو است و برای همین در آیه بعد خداوند به معرفی انسان‌های برگزیده خود می‌پردازد و آنها را با یک سری مشخصات به همگان معرفی می‌نماید؛ به این ترتیب که اولا آنها حق جهاد با شیطان درون و بیرون و تزکیه نفس را ادا می‌کنند و در نتیجه در وجود آنان ذره‌ای زمینه برای اغوای شیطان وجود ندارد؛ ثانیا آنان برگزیدگان الهی هستند که سلامت و اسلام آنان مؤید به تأیید الهی است. لازمه نیل به چنین مقامی؛ رسیدن به مرتبه اشراف بر نفوس انسان‌ها و آگاهی از عوالم ملکوت است که وصف بارز همه انبیا و هادیان الهی می‌باشد.

می‌توان صورت منطقی برهان را به شکل زیر بیان کرد:

امام؛ صاحب عالی‌ترین مقام اسلام و شهادت بر امت: اولاً، مقام اسلام کامل، حق جهاد و شهادت برامت، با اجتباء خداوند است. وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ... هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ[۲].

ثانیاً، مجتبای الهی، منحصراً امام معصوم است (بنابر روایات وارده).

نتیجه آنکه: مقام اسلام کامل، حق جهاد و شهادت بر امت، منحصر در امام معصوم است.

امام؛ معصوم به عصمت الهی و عالم به علوم ربانی و آگاه به اسرارعوالم ملکوت: برای اثبات این بخش، با استفاده از آیه اجتباء می‌گوییم: شاهد بر امت (در آیه اجتباء) شخصیت برگزیده الهی و در مقام تسلیم کامل در درگاه الهی واز عباد مخلَص است.

مجتبای الهی و عبد مخلَص پروردگار، معصوم به عصمت الهی و آگاه به اسرار عوالم ملکوت است.

نتیجه آنکه: شاهد بر امت، معصوم به عصمت الهی و آگاه به اسرار عوالم ملکوت است.

عکس مستوی قضیه نتیجه به دست آمده را کبرای قیاس دیگری قرار داده و می‌گوییم: معصوم به عصمت الهی و آگاه به اسرار عوالم ملکوت است شاهد بر امت (امت وسط) در آیه شهادت است. مراد از امت وسط در آیه اجتباء، منحصراً امام است.

نتیجه را عکس مستوی نموده و نتیجه می‌گیریم: امام، معصوم به عصمت الهی و آگاه به اسرارعوالم غیب است[۳].

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

  1. ای مؤمنان! رکوع و سجود کنید و پروردگارتان را بپرستید و کار نیکو انجام دهید باشد که رستگار گردید و در (راه) خداوند چنان که سزاوار جهاد (در راه) اوست جهاد کنید؛ او شما را برگزید و در دین- که همان آیین پدرتان ابراهیم است- هیچ تنگنایی برای شما ننهاد، او شما را پیش از این و در این (قرآن) مسلمان نامید تا پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید و زکات بپردازید و به (ریسمان) خداوند چنگ زنید؛ او سرور شماست که نیکو یار و نیکو یاور است؛ سوره حج، آیه ۷۷ - ۷۸.
  2. «و در (راه) خداوند چنان که سزاوار جهاد (در راه) اوست جهاد کنید؛ او شما را برگزید و در دین- که همان آیین پدرتان ابراهیم است- هیچ تنگنایی برای شما ننهاد، او شما را پیش از این و در این (قرآن) مسلمان نامید تا پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید» سوره حج، آیه ۷۸.
  3. فیاض‌بخش و محسنی، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۵، ص۱۴ و ۴۸.