توکل در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

توکل در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۰۰

۴ بایت حذف‌شده ، ‏۲۷ دسامبر ۲۰۲۰

جز

جایگزینی متن - 'فرد' به 'فرد'

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۸۵۹

ویرایش

@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 روشن است همه این [[آیات]] در قالب [[اوامر]] ارشادی، بیانگر [[لزوم]] [[توکل بر خدا]] هستند و هر یک رویکردی به صفتی از [[صفات پروردگار]] است وگرنه [[حقیقت]] [[توکل]] وابسته به [[شناخت]] او و رسیدن [[بنده]] به [[درجه]] [[عین الیقین]] از [[ایمان]] است،<ref>التحقیق، ج ۱۳، ص ۱۹۴ - ۱۹۵، "وکل".</ref> چنان که در آیاتی مانند {{متن قرآن|إِذْ هَمَّتْ طَائِفَتَانِ مِنْكُمْ أَنْ تَفْشَلَا وَاللَّهُ وَلِيُّهُمَا وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«(یاد کنید) آنگاه را  که دو دسته از شما می‌خواستند (در رفتن به جنگ) سستی کنند حال آنکه خداوند یاور آنان بود و مؤمنان باید بر خداوند توکّل کنند» سوره آل عمران، آیه ۱۲۲.</ref>،{{متن قرآن|إِنْ يَنْصُرْكُمُ اللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ وَإِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«اگر خداوند یاریتان کند هیچ کس بر شما چیره نخواهد شد و اگر شما را واگذارد پس از او کیست که یاریتان دهد؟ و مؤمنان باید تنها بر خداوند توکل کنند» سوره آل عمران، آیه ۱۶۰.</ref>،  {{متن قرآن|الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ}}<ref>«کسانی که مردم به آنان گفتند: مردم در برابر شما هم‌داستان شده‌اند، از آنها پروا کنید! اما بر ایمانشان افزود و گفتند: خداوند ما را بس و او کارسازی نیکوست» سوره آل عمران، آیه ۱۷۳.</ref> و {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ}}<ref>«ای مؤمنان از نعمت خداوند بر خود یاد کنید، آنگاه که گروهی بر آن بودند تا بر شما دست‌درازی کنند و خداوند دستشان را از شما کوتاه کرد، و از خداوند پروا کنید و مؤمنان باید تنها بر خداوند توکل کنند» سوره مائده، آیه ۱۱.</ref>، [[مؤمنان]] به آراسته شدن به صفت توکل [[مأمور]] گشته‌اند.
-گفتنی است از آنجا که زیربنای توکل و [[اعتماد]]، شناخت و [[اعتقاد]] است، هرگاه [[معرفت]] [[انسان]] از [[خدا]] بر مبنای صحیحی [[استوار]] نباشد [[فرد]]، دچار [[گمراهی]] می‌‌گردد و مسیر حرکت وی [[تغییر]] کرده، به غیر خدا اعتماد می‌‌کند، از این روبسیاری از [[موحّدان]] که احاطه [[ربوبی]] را [[باور]] ندارند، توکل آنان فراتر از لفظ و ادّعا نیست و در [[امور دنیا]] به هیچ وجه به [[حق]] اعتماد نداشته، تنها به اسباب ظاهری متشبث می‌‌شوند.<ref>چهل حدیث، ص ۲۱۵.</ref> مراتب شدیدتر این اعتماد به غیر خدا را می‌‌توان در میان [[کافران]]، [[مشرکان]] و [[دوستان شیطان]] جست و جو کرد که از [[ولایت]] حق نیز خارج گشته، تحت [[ولایت شیطان]] درمی آیند: {{متن قرآن|وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَمَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِينًا}}<ref>«و بی‌گمان آنان را گمراه می‌کنم و به آرزو (های دور و دراز) می‌افکنم و به آنان فرمان می‌دهم آنگاه گوش چارپایان را (به خرافه‌پرستی) می‌شکافند و به آنان فرمان می‌دهم آنگاه آفرینش خداوند را دگرگونه می‌سازند؛ و هر که به جای خداوند، شیطان را به یاوری برگزیند زیانی آشکار کرده است» سوره نساء، آیه ۱۱۹.</ref> قهراً چنین افرادی بر خدا توکل ندارند و در دام [[ابلیس]] گرفتار می‌‌آیند.<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۴.</ref>.<ref>[[محمد حجتیان|حجتیان، محمد]]، [[توکل (مقاله)|مقاله "توکل"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۹.</ref>.
+گفتنی است از آنجا که زیربنای توکل و [[اعتماد]]، شناخت و [[اعتقاد]] است، هرگاه [[معرفت]] [[انسان]] از [[خدا]] بر مبنای صحیحی [[استوار]] نباشد فرد، دچار [[گمراهی]] می‌‌گردد و مسیر حرکت وی [[تغییر]] کرده، به غیر خدا اعتماد می‌‌کند، از این روبسیاری از [[موحّدان]] که احاطه [[ربوبی]] را [[باور]] ندارند، توکل آنان فراتر از لفظ و ادّعا نیست و در [[امور دنیا]] به هیچ وجه به [[حق]] اعتماد نداشته، تنها به اسباب ظاهری متشبث می‌‌شوند.<ref>چهل حدیث، ص ۲۱۵.</ref> مراتب شدیدتر این اعتماد به غیر خدا را می‌‌توان در میان [[کافران]]، [[مشرکان]] و [[دوستان شیطان]] جست و جو کرد که از [[ولایت]] حق نیز خارج گشته، تحت [[ولایت شیطان]] درمی آیند: {{متن قرآن|وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَمَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِينًا}}<ref>«و بی‌گمان آنان را گمراه می‌کنم و به آرزو (های دور و دراز) می‌افکنم و به آنان فرمان می‌دهم آنگاه گوش چارپایان را (به خرافه‌پرستی) می‌شکافند و به آنان فرمان می‌دهم آنگاه آفرینش خداوند را دگرگونه می‌سازند؛ و هر که به جای خداوند، شیطان را به یاوری برگزیند زیانی آشکار کرده است» سوره نساء، آیه ۱۱۹.</ref> قهراً چنین افرادی بر خدا توکل ندارند و در دام [[ابلیس]] گرفتار می‌‌آیند.<ref>المیزان، ج ۱۲، ص ۳۴۴.</ref>.<ref>[[محمد حجتیان|حجتیان، محمد]]، [[توکل (مقاله)|مقاله "توکل"]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۹.</ref>.
 ==[[آثار توکل]]==