آشنایی با فرق تسنن (کتاب)
| آشنایی با فرق تسنن | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | مهدی فرمانیان |
| موضوع | تسنن، اهل سنت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم |انتشارات انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ]][[رده:انتشارات انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۷ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۸-۲۲۲ |
| شماره ملی | ۱۳۳۲۶۴۸ |
آشنایی با فرق تسنن، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی فرقه‌ها و نحلههای مختلف فقهی و کلامی اهل سنت می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب مهدی فرمانیان است و انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم انتشار آن را به عهده داشته است[۱].
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «معرفی اجمالی فرقه‌ها و نحلههای مختلف فقهی و کلامی اهل سنت است. کتاب حاضر که به عنوان دو واحد درسی در شناسایی فرق تسنن برای طلاب حوزههای علمیه در رشته درسی ادیان و مذاهب تدوین شده است به صورتی گذرا به شناسایی فرقههای مختلف مذهبی و کلامی اهل سنت پرداخته و بزرگان و مشاهیر هر فرقه و مهمترین اندیشه‌های فقهی و کلامی این فرق مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده ابتدا از منظری تاریخی به عوامل فرقه‌گرایی در اسلام و علل تنوع قومی و فرقه‌ای در اهل سنت پرداخته شده و سپس مهمترین فرقههای عقیدتی و فقهی اهل تسنن معرفی گردیده است. نگارنده اصلیترین مسأله در پیدایش فرقههای مختلف در اسلام را مسأله امامت و خلافت و جانشینی پیامبر(ص) عنوان کرده و از منظری سیاسی، اجتماعی و اعتقادی به این مسأله نگریسته است. معرفی فرقههای کلامی مانند معتزله، خوارج (اباضیه)، عثمانیه، قدریه، اشاعره، ماتریدیه، سلفیه، وهابیت، دیوبندیه، قادیانیه و فرقههای مذاهب فقهی اهل سنت مانند مذهب حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی و منابع استنباط فقه در فقه اهل سنت و همچنین آشنایی با بزرگان این فرقه‌ها و مهمترین عقاید کلامی و فقهی آنان جوهره اصلی کتاب حاضر را تشکیل میدهد»[۱].
فهرست کتاب
- مقدمه
درس اول: کلیات
- ملل و نحل
- فرق و مذاهی
- مکتب و مقاله
- علل و عوامل فرقه‌گرایی
- اختلاف افکار و سلایق مسلمانان
- زمینه‌ها، اهداف و تحولات سیاسی اجتماعی
- اختلاف پذیری قرآن و قرائت‌های متفاوت از کتاب و سنت
- روابط و تعامل فرهنگی - اجتماعی با غیر مسلمانان
- مهمترین منابع فرقه‌شناسی
- مسائل الامامه
- فرق الشیعه
- المقالات و الفرق
- مقالات الاسلامیین واختلاف المصلین
- الزینه فی الکلمات الاسلامیه العربیه
- التنبیه والرد علی اهل الاهواء والبدع
- الفرق بین الفرق و بیان الفرقه الناجیه منهج
- الفصل فی الملل و الاهواء والنحل
- عقائد الثلاث والسبعین فرقه
- الملل و النحل
- حدیث افتراق
- مفهوم اهل سنت
- تاریخ پیدایش لفظ اهل سنت
- پرسش
- برای مطالع بیشتر
درس دوم: عثمانیه و خوراج
- عثمانیه
- خوارج
- خوارج پس از نهروان
- عقاید خوارج اولیه
- فرق خوراج
- اباضیه در شمال آفریقا
- اعتقادات اباضیه
- پرسش
- برای مطالع بیشتر
درس سوم: مرجئه
- تاریخ پیدایش
- مرجئه در روایات شیعه
- پرسش
- برای مطالع بیشتر
درس چهارم: قدریه
- تاریخ پیدایش
- معبد جهانی پیشواری قدریه بصره
- غیلان دمشقی پیشوای قدریه شام
- قدریه در روایات شیعه
- پرسش
- برای مطالع بیشتر
درس پنجم: معتزله
- تاریخ پیدایش
- معتزله در دوره‌های مختلف تاریخی
- پرسش
- برای مطالع بیشتر
درس ششم: اندیشه‌های کلامی معتزله
- توحید
- تبیین رابطه ذات و صفات الهی در صفات ثبوتی
- مخلوق بودن قرآن
- تاویل صفات خبری
- انکار رؤیت خدا در قیامت
- وعد و وعید
- عدل
- امر به معروف و نهی از منکر
- منزله بین المنزلتین
- امامت و خلافت
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس هفدهم: بزرگان معتزله
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس هشتم: اصحاب حدیث
- تاریخ پیدایش اصحاب حدیث
- نظام مندی عقاید اصحاب حدیث
- مبانی فکری احمد بن حنبل
- اصحاب حدیث بعد از احمد بن حنبل
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس نهم: اشاعره
- تاریخ پیدایش
- روش اشعری
- تالیفات اشعری
- تاریخچه مکتب اشعری
- گسترش مذهبی اشعری در ایران
- گسترش مذهب اشعری در مغرب اسلامی
- اشاعره در رویایی با دیگر مذهب
- ستیزه با کرامیه و حنابله
- برخورد متکلمان معتزلی و امامی با اشاعره
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس دهم: عقاید اشاعره
- اثبات ذات خداوند
- امکان شناخت ذات
- طبقه‌بندی صفات خداوند
- صفات خبری (صفات انسان گونه)
- رابطه ذات و صفات
- قدم و حدوث کلام الهی
- حسن و قبح عقلی
- رؤیت خداوند
- نظریه کسب
- ایمان
- ارزیابی کلی مذهبی اشعری
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس یازدهم: بزرگان مذهب اشعری
- قاضی ابوبکر باقلانی
- عبدالقاهر بغدادی
- امام الحرمین جوینی
- ابوحامد غزالی
- فخرالدین رازی
- عضدالدین ایجی
- سعدالدین تفتازانی
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس دوازدهم: ماتریدیه
- آثار ماتریدی
- تاریخ گسترش ماتریدیه
- تکوین و نضج
- گسترش فرهنگی
- دوره اقتدار و حاکمیت اساسی
- دوره معاصر
- عوامل گسترش ماتریدیه
درس سیزدهم: اندیشه‌های کلامی ماتریدیان
- معرفت‌شناسی
- تعریف ایمان
- براهین خداشناسی
- توحید
- صفات الهی
- صفات ذات و صفات فعل
- صفات خبری
- کلام خدا
- خلق و کسب
- نبوت
- معیارهای پذیرش ادعای ثبوت
- نبوت خاصه
- امامت
- معاد
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس چهاردهم: سلفیه
درس پانزدهم: وهابیت
- زندگانی محمد بن عبدالوهاب
- مرحله اول حکومت آل سعود
- وهابیت بعد از محمد بن عبدالوهاب
- مرحله دوم حکومت آل سعود بر عربستان
- وهابیت در عصر کنونی
- عقاید وهابیت
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس شانزدهم: دیوبندیه
- مقدمه
- دیوبندیه
- سازمان جماعه اتبلیغ
- عقاید دیوبندیه
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
- پرسش
درس هفدهم: قادیانیه (احمدیه)
- انجمن اشاعه اسلام احمدیه یا لاهوریه
- قادیانیه
- عقاید قادیانیه
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس هجدهم: مذاهب فقهی اهل سنت
- مقدمه
- اجتهاد
- اقسام اجتهاد
- تاریخچه فقه
- عصر وحی
- عصر صحابه
- عصر تابعین
- پیدایش مذاهب فقهی
- عوامل پیدایش مذاهبی فقهی
- عصر ظهور مذاهب فقهی
- مذاهب منقرض
- عوامل حصر مذاهب
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس نوزدهم: مذاهب اربعه
- مذهب حنفی
- اصول مذهب حنفی
- مهمترین کتب حنفی
- مذهب مالکی
- اصول مذهب مالکی
- مهمترین آثار مالکیه
- مذهب شافعی
- اصول مذهب شافعی
- مذهب قدیم و جدید
- مهمترین کتب شافعیه
- مذهب حنبلی
- اصول مذهب حنبلی
- مهمترین کتب حنابله
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس بیستم: منابع استنباط اهل سنت
۱. سنت صحابه
۲. قیاس
- مفهوم قیاس
- اشکالات قیاس مستنبط العله
۳. استحسان
- نقدی بر دلیل «استحسان»
۴. اجماع
- نقد دله اهل سنت بر حجیت اجماع
۵. مصالح مرسله
- آرا و اقوال
۶.سد ذرایع
۷. فتح ذرایع (حیله‌ها)
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان (متولد ۱۳۵۲ ش، کاشان)، محقق و ارزیاب دفتر تبلیغات اسلامی، مدیر گروه و مدیر پژوهش مرکز ادیان، دبیر علمی همایش شیعه‌شناسی، رییس دانشکده مذاهب اسلامی، مدرس جامعة المصطفی العالمیة، ادیان و مذاهب و مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «درسنامه تاریخ و عقاید زیدیه»، «معارف کلامی شیعه»، «درآمدی بر پراکندگی وهابیت و سلفی گری در جهان اسلام»، «آشنائی با فرق تشیع»، «آشنائی با فرق تسنن»، «بهائیت در بوته نقد»، «عصمت امامان شیعه»، «امامت در آینه احادیث شیعه»، «مرجعیت علمی اهل بیت نزد فرق مختلف اسلامی» و «بررسی تطبیقی شرایط و ویژگی‌های امام از دیدگاه امامیه و اسماعیلیه» برخی از این آثار است.[۲]
پانویس
دریافت متن
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.