آینه فضیلت ج۲ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Shafipour (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۲۹ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
آینه فضیلت
زبانفارسی
ترجمهٔ کتابدر شرح خطبه متقین
نویسندهرضا دهقانی
موضوعنهج البلاغه
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات *انتشارات شاکر
محل نشرقم، ایران
سال نشر
  • ۱۳۸۴
  • ۱۳۸۶ ش
شابک
شماره ملی‏‫‎۱‎۱‎۴‎۴‎۷‎۳‎۳

این کتاب، جلد اول از مجموعهٔ دوجلدی آینه فضیلت است که با زبان فارسی به شرح و تفسیر خطبه متقین نهج البلاغه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر رضا دهقانی است و انتشارات انتشارات شاکر و نسیم حیات انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «شامل: غنا‌، عبودیت‌، فقر، صبر در سختی‌، رزق‌ حلال‌، هدایت‌، طمع‌، عمل‌ صا‌لح‌، شکر، ذکر، غفلت‌، فضل‌ الهی‌، جها‌د با‌ نفس‌، خداوند و نعمت‌ها‌ی بهشتی‌، زهد، ارتبا‌ط علم‌ و حلم‌، آرزو، خطا‌ و لغزش‌، خشوع، روح‌ قنا‌عت‌، کم‌‌خوری، سا‌ده‌‌زیستی‌، حا‌فظ دین‌ و اوصا‌ف‌ دیندار، شهوت‌، غضب‌، آثا‌ر ذکر الهی‌ در دل‌، عفو و گذشت‌، صله‌ رحم‌، دشنا‌م‌، ملایمت‌، منکر و معروف‌، شکیبا‌یی‌، وقا‌ر، شکر نعمت‌، ظلم‌، معا‌صی‌، حق‌مداری، اما‌نتداری، نسینا‌ن‌، القا‌ب‌ زشت‌، حق‌ همسا‌یه‌، شما‌تت‌، حق‌ و با‌طل‌، آثا‌ر سکوت‌، خنده‌، انتقا‌م‌‌جویی‌، ریا‌ضت‌، خدمت‌ رسا‌نی‌، عزلت‌، معا‌شرت‌، دوری از تکبر، فرق‌ مکر با‌ خدعه‌، تا‌ثیر موعظه‌ بر قلوب‌ و ...»[۱].

فهرست کتاب

۱. مراد میانه‌روی در طلب ما و تحصیل ثروت می‌باشد
۲. مراد میانه‌روی این باشد که با اینکه بی‌نیاز است
۱. حد میانه‌روی
۲. نهایت میانه‌روی
۳. خدا میانه‌روی را دوست دارد
۴. میانه‌روی بیمه الهی است
۵. میانه‌روی موجب ازدیاد است
۱. عشق به خداوند سبحان
۲. بی‌توجهی به دنیا
۳. توجه به قدرت الهی
۴. آمادگی قبل از نماز
۵. آشنایی با فلسفه و محتوای نماز
۶. ترک گناه
۷. تمرکز حواس
۱. فقیر حریص
۲. فقیر قانع
۳. فقیر زاهد
۴. فقیر عارف
۱. پرهیز عدالت پیشگان
۲. پرهیز صالحان و شایستگان
۳. پرهیز متقین
۴. پرهیز صدیقین
۱. رزق مضمون
۲. رزق مقسوم
۳. رزق مملوک
۴. رزق موعود
۱. نیکوکاری
۲. خوش‌اخلاقی
۳. کمک به برادر دینی
۴. امانت‌داری
۵. دعا به برادر دینی
۶. طهارت و پاکی
۷. صدقه
۸. زکات
۹. نیت‌‎خیر
۱. هدایت تکوینی
۲. هدایت تشریعی
۱. طمع به بهشت
۲. طمع ورود به جمع صالحان
۳. طمع به آمرزش گناهان
۴. طمع به پاداش الهی
۱. زندگی پاکیزه
۲. عاقبت به خیر
۳. ایجاد محبوبیت
۴. ایجاد قدرت و امنیت
۵. بهترین خلق‌الهی
۱. هدایت به نور
۲. آمرزش گناهان
۳. زمره صالحان قرار گرفتن
۴. بهره‌مندی از پاداش بی‌حساب
۵. دخول به بهشت
۶. مشمول رحمت الهی
۷. پوشاندن لغزش و اصلاح کارها
۱. ریا
۲. عجب
۳. سمعه

فضیلت پنجاه: «ذکر»

  • مفهوم ذکر
  • مراتب ذکر
  • الف) مرتبه اول
  • ب) مرتبه دوم
  • ج) مرتبه سوم
  • د) مرتبه چهارم
  • آداب ذکر
  • آثار ذکر
۱. آرامش قلبی و قدرت روحی
۲. نوارنیت دل
۳. برترین لذت
۴. محبوبیت الهی
۵. بصیرت دل
۶. نجات از وسوسه شیطان
  • موانع ذکر
۱. شیطان
۲. دوستان ناباب
۳. اموال اولاد
۴. خیال و آرزوهای دور و دراز
۵. داد و ستد
۱. جهل و نادانی
۲. غرور و مستی نعمت
۳. عافیت و سلامتی جسمانی
۴. آرزوهای دراز
۱. قساوت قلب
۲. مرگ قلب
۳. فساد عمل
۴. دوری از خداوند
۵. هلاکت انسان
۶. کوردلی
۱. همنشینی با فاسدان
۲. بی‌توجه به گذر عمر
۳. بی‌توجه به عوامل هشداردهنده
  • راه‌های غفلت‌زدایی
۱. عبرت از تاریخ
۲. مداومت ذکر الهی
۳. نماز با حضور قلب
۴. تفکر اندیشه
۵. تغییر محیط

فضیلت پنجاه و سوم: «جهاد با نفس»

۱. اذکار
۲. تقسیم اوقات

فضیلت پنجاه و چهار: «عشق باقی»

۱. خداوند سبحان
۲. نعمت‌های بهشتی
۳. کمالات نفسانی

فضیلت پنجاه و پنجم: «زهد»

۱. زهد فرض
۲. زهد سلامت
۳. زهد فضل
۴. زهد معرفت
۵. زهد خائفین
۶. زهد راجین
۷. زهد عارفین
  • نشانه زهد
  • غبارروبی دل
  • دل‌تکانی

فضیلت پنجاه و ششم: «همسویی گفتار و کردار»

فضیلت پنجاه و هفتم:‌»کوتاهی آرزو»

۱. سرچشمه بسیاری از گناهان است
۲. موجب قساوت قلب
۳. موجب فراموشی مرگ
۴. موجب درد و رنج
۵. محروم بودن از درک حقایق
۶. چشم بصیرت را کور می‌کند
۷. موجب تسلط شیطان
۸. موجب کفران نعمت
۹. موجب غفلت انسان
۱۰. مانع رشد و تعالی
۱۱. عقل را زایل می‌کند
۱۲. یاد خدا را به فراموشی می‌سپارد
۱. خودشناسی
۲. اعتقاد به معاد
۳. رهیدن از دام حرص
۴. یاد مرگ

فضیلت پنجاه و هشتم: «خطا و لغزش»

۱. عقل را از کار می‌اندازد
۲. ایمان را تباه می‌کند
۳. منطق را خراب می‌کند
۴. عیوب را آشکار می‌سازد
۵. راه شیطان را باز می‌کند
۶. استبداد رأی
۱. کمک گرفتن از عقل دیگران
۲. کاستن از لغزش و خطا
۳. مانع پشیمانی و انتقاد می‌شود
۴. مانع استبداد و خودرأیی می‌شود

فضیلت پنجاه و نهم: «خشوع»

فضیلت شصتم: «روح قناعت»

۱. پرهیز از حرص و آز
۲. عفت و عزت نفس
۳. توکل و رضا
۴. نگاه کردن به زندگی فقراء
۵. یاد مرگ

فضیلت شصت و یکم: «کم‌خوری»

۱. صفای قلب
۲. رقت قلب
۳. سلامت و نشاط روح
۴. بیداری و بصیرت
۵. ظهور حکمت در دل
۶. تسلط بر نفس
۷. توفیق الهی
۸. اشتیاق فرشتگان الهی
۹. حیات قلب
۱۰. ورود به مقامات ملکوتی
۱۱. سیری در قیامت
۱۲. مصونیت از نفوذ شیطان

فضیلت شصت و دوم: «ساده‌زیستی»

فضیلت شصت و سوم: «حافظ دین»

۱. پای‌بندی به احکام
۲. نشاط در عبادت
۳. ثبات‌قدم
۴. قاطعیت در اجرای احکام
۵. غیرت دینی
۶. توجه به آخرت
۱. ضعف ایمان
۲. دنیاگرایی
۳. هواپرستی
۴. جدی نبودن در امور دین
۵. بی‌تفاوتی

فضیلت شصت و چهارم: «شهوت»

۱. حرمت عشق‌بازی
۲. حرمت دفع شهوت
۳. حرمت آزادی جنسی
۱. حکمت شهوت
۲. عشق و محبت
۳. عزب

فضیلت شصت و پنجم: «غضب»

فضیلت شصت و ششم: «امید خیر»

۱. مال و ثروت حلال
۲. جهاد در راه خدا
۳. روزه و شب‌زنده‌داری
۴. تقوای الهی
۵. توبه
۶. امت اسلام
۷. سودرسانی
۸. تطهیر از غضب و شهوت
۹. علم و عمل
۱۰. شکر بر نعمت و صبر بر مصیبت
۱۱. عبادت خالصانه
  • برخی از مصادیق شر
۱. بخل
۲. عدم استفاده صحیح از عقل
۳. گفتار
۴. پیشوای ظالم
۵. فروختن آخرت به دنیا
۶. مردم از ترس او اکرام کنند
۷. کسی که عذر نپذیرد
۸. از مردم می‌ترسد و از خدا نه
۹. نسبت به مردم سوءظن دارد

فضیلت شصت و هفتم: «راز دل»

۱. حیات قلوب
۲. نورانیت قلوب
۳. جلاء و صیقل قلوب
۴. شفاء قلوب
۵. طرد شیطان از قلوب
۶. دوری از نفاق
۷. محبوبیت الهی
۸. عشق به خدا
۹. آرامش قلوب

فضیلت شصت و هشتم: «عفو و گذشت»

۱. حق شخصی
۲. عفو سازنده
۳. اقرار بر گناه
۴. عفو در موضع قدرت
۱. سرفرازی و بزرگواری
۲. بهبود روابط اجتماعی
۳. تبدیل دشمنی‌ها به دوستی
۴. پیروزی بر دشمن
۵. طول عمر
  • ب) آثار اُخروی
۱. بخشش خداوند
۲. سپر عذاب جهنم
۳. شفاعت ائمه
۴. دخول به بهشت
۵. پاداش الهی

فضیلت شصت و نهم: «صله رحم»

۱. کمک مالی
۲. کمک جانی
۳. کمک فکری
۴. کمک عاطفی
۵. ترک آزار و اذیت
۱. طول عمر
۲. افزایش روزی
۳. نیکویی اخلاق و پاکی روح
۴. پاکی اعمال و دفع بلا
۵. آسانی حساب
۶. آبادی شهرها
۷. افزایش اموال
۸. نابودی فقر
۹. تأمین حوایج دنیوی
۱۰. ایجاد روح سخاوتمندی
۱. کاهش عمر
۲. انقطاع نسل
۳. محرومیت از بهشت
۴. فنا و نابودی سریع
۵. مبغوض در پیشگاه الهی
۶. قطع رحمت الهی
۷. تسلط اسرار بر ثروت‌ها

فضیلت هفتادم: «دشنام»

  • فحش
  • آثار فحش
۱. دشمنی خداوند
۲. محرومیت از بهشت
۳. عذاب دنیا و آخرت
۴. کاهش روزی
۵. بدترین انسان
۶. دخول در آتش

فضیلت هفتاد و یکم: «ملایمت»

۱. جذب مردم
۲. حب الهی
۳. نشانه ایمان
۴. پاداش الهی
۵. عامل برکت

فضیلت هفتاد و دوم: «منکر و معروف»

۱. داشتن علم به معروف و منکر
۲. احتمال تأثیر داشته باشد
۳. عدم مفسده و ضرر
۴. بداندکه شخص گناهکار اصرار به ادامه گناه دارد
۱. انکار قلبی
۲. راهنمایی
۳. اظهار کراهت و نفرت
۴. منع و انکار به زبان
۵. اقدامات دیگر

فضیلت هفتاد و سوم: «وقار»

۱. دلیل بر شرافت
۲. جمال انسان
۳. جلال و عظمت انسان
۴. دلیل بر عقل انسان
۵. آبرومندی انسان
۶. کرامت انسان
۷. زینت عقل
۸. نورانیت انسان
۹. زینت انسان
۱۰. هیبت انسان را زیاد می‌کند

۱۱. اطاعت الهی فضیلت هفتاد و چهارم: «شکیبایی»

۱. امنیت از مکر و حیله دشمنان
۲. امدادهای غیبی الهی
۳. سلام و تحیت فرشتگان در بهشت
۴. بهترین پاداش الهی
۵. بشارت و رحمت الهی
۶. محبوبیت الهی
۷. رسیدن به درجات عالی
۸. رسیدن به پیروزی
۹. صعود به مقام ابرار
۱۰. شادمانی طولانی
۱۱. رسیدن به بهشت
  • راه‌های تقویت صبر
۱. توجه به ارزش و آثار صبر
۲. توجه به شدت عذاب الهی
۳. توجه به ثواب صبر
  • بی‌قراری

فضیلت هفتاد و پنجم: «شکر نعمت»

۱. افزایش نعمت
۲. استمرار نعمت
۳. مصونیت از عذاب الهی
۴. رضایت الهی
۱. جهل
۲. غفلت

فضیلت هفتاد و ششم: «ظلم»

۱. ظلم به خداوند سبحان
۲. ظلم به خلق خدا
۳. ظلم به خود
۱. موجب هلاکت
۲. بزرگ‌ترین گناه
۳. تاریکی قیامت
۴. ویرانگر دل
۵. محرومیت از بهشت
۶. سلب نعمت‌های الهی
۷. سلب هدایت الهی
۸. بدترین توشه قیامت

فضیلت هفتاد و هفتم: «معاصی»

۱. کیفر زودرس
۲. دخول به جایگاه بد
۳. برگشت ضرر گناه به خود گناهکار
۴. شیاطین بر گناهکاران فرود آیند
۵. خوراک گناهکاران زقوم است
۶. به عذاب الهی بشارت شده‌اند
۷. تباهی دل
۸. نعمت‌ها را دگرگون می‌سازد
۹. قساوت قلب
۱۰. محرومیت از توفیق الهی
۱۱. موجب نزول بلا
۱۲. محرومیت از روزی
۱. پشیمانی از گذشته
۲. تصمیم قاطع بر ترک معصیت
۳. جبران حقوق ضایع شده
۱. خداوند از بدی می‌گذرد
۲. تبدیل بدی‌ها به نیکی
۳. نجات از غرقاب گناه
۴. محبوبیت الهی
۵. صفای باطن
۶. ورود به بهشت
  • ب) آثار مادی
۱. نزول برکات آسمانی
۲. امدادهای غیبی
۳. جلب نعمت‌های فراوان الهی
۴. درهای بلا را می‌بندد

فضیلت هفتاد و هشتم: «حق مداری»

فضیلت هفتاد و نهم: «امانت‌داری»

۱. امانت‌های الهی
۲. امانت‌های مردمی
۳. امانت‌های خویشتن

فضیلت هشتادم: «نسیان»

۱. خود فراموشی
۲. دوری از رحمت الهی
۳. گرفتار عذاب الهی

فضیلت هشتاد و یکم: «القاب زشت»

فضیلت هشتاد و دوم: «حق همسایه»

۱. افزایش روزی
۲. آبادی شهرها و طول عمر
۳. یار و یاور انسان
۴. میزان ایمان انسان
۵. افزایش همسایه

فضیلت هشتاد و سوم: «شماتت»

فضیلت هشتاد و چهارم: «حق و باطل»

فضیلت هشتاد و پنجم: «خاموشی»

۱. خاموشی شیوه اهل تحقیق
۲. القاء حکمت
۳. نورانیت قلب
۴. گام نخست عبادت
۵. راهنمایی به خیرات
۶. مایه وقار انسان
۷. موجب فرار شیطان
۸. شیوه اولیاء

فضیلت هشتاد و ششم: «خنده»

۱. حقارت انسان در قیامت
۲. دل مردگی
۳. محو ایمان
۴. زوال وقار و ابهت انسان
۵. زوال اعتماد انسان
۶. موجب گریه در قیامت
۷. موجب دشمنی خدا

فضیلت هشتاد و هفتم: «انتقام‌جویی»

۱. تفکر در پیامدهای انتقام
۲. شناخت انگیزه‌های انتقام

فضیلت هشتاد و هشتم: «ریاضت»

۱. تهذیب ظاهری
۲. تطهیر باطن
۳. آراستن به صفات جمیله
۴. کمال انقطاع
۱. بریدن از غیر حق
۲. مطیع نمودن نفس اماره
۳. تلطیف و شفاف کردن آینه دل

فضیلت هشتاد و نهم: «خدمت‌رسانی»

۱. هجرت از گناه
۲. حفظ دین
۳. یأس از هدایت
  • خصال گوشه‌گیران
۱. شناخت حق و باطل
۲. عشق به فقر
۳. تحمل مشکلات
۴. زهد
۵. خلوت گزیدن
۶. عاقبت‌اندیشی
۷. خلوص در عبادت
۸. ترک خودبینی
۹. کثرت ذکر
۱۰. ساده‌زیستی
  • شرایط عزلت
  • آثار سوءعزلت
۱. انحرافات فکری
۲. خودبینی
۳. سوءظن
۴. غفلت از عیوب خویش
۵. محرومیت از تجربیات دیگران
۱. تعلیم و تعلم
۲. سوددهی و سودگیری
۳. تربیت‌پذیری و تربیت کردن
۴. رفاقت و انس با دیگران
۵. ثواب بردن و ثواب رسانیدن
۶. تواضع و فروتنی
۷. کسب تجارت
۱. تکبر برای خداوند
۲. تکبر برای انبیاء
۳. تکبر برای بندگان الهی
۱. مایه کفر و شرک
۲. محرومیت از علم و دانش
۳. سرچشمه معاصی
۴. از دست دادن دوستان
۵. از دست دادن امکانات زندگی
۶. جنگ و خونریزی
۱. راه علمی
۲. راه عملی

فضیلت نود وسوم: «دوری از مکر و خدعه»

۱. واعظ باید دارای نفس مهذب باشد
۲. واعظ باید خودش اهل عمل باشد
۳. مراعات شرایط روحی
۴. خیرخواه مردم باشد
۵. شفاف‌سازی در دین
۶. واعظ باید راه‌های نفوذ شیطان را بشناسد
۷. شایستگی قلب مستمع

دربارهٔ پدیدآورنده

رضا دهقانی

حجت الاسلام و المسلمین رضا دهقانی (متولد ۱۳۴۱ ش تبریز)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون: آیت‌الله مسلم ملکوتی، حجت الاسلام و المسلمین سید غلام حسین غروی اراکی و دکتر سید یحیی یثربی پیگیری کرد. تأسیس و مدیریت مرکز پاسخ گویی به سوالات شرعی و شبهات دینی منیر از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «آینه فضیلت»، «سیر در علوم حدیث»، «رساله حقوق امام سجاد»، «وصایای پیامبر اعظم به امیرالمؤمنین»، «وصایای پیامبر اعظم به ابوذرغفاری»، «فرمان علوی بر سیاست مدنی»، «حلقه وصل در آداب دعا» و «تذکرلسانی در تربیت انسانی» برخی از این آثار است.[۲]


کتاب‌های وابسته


پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران
  2. مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت

پیوند به بیرون