آینه فضیلت ج۱ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آینه فضیلت
در شرح خطبه متقین
از مجموعهآینه فضیلت
زبانفارسی
نویسندهرضا دهقانی
موضوعنهج البلاغه
مذهبشیعه
ناشر[[:رده:انتشارات * انتشارات شاکر
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۸۴ ش
شابک
شماره ملی‏‫‎۱‎۱‎۴‎۴‎۷‎۳‎۳

این کتاب، جلد اول از مجموعهٔ دوجلدی آینه فضیلت است که با زبان فارسی به شرح و تفسیر خطبه متقین نهج البلاغه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر رضا دهقانی است و انتشارات انتشارات شاکر و نسیم حیات انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مباحثی در تفسیر خطبه متقین امام علی (ع) می‌باشد که به بیان ویژگی‌های پرهیزگاران اختصاص یافته است. نویسنده پس از معرفی نهج‌البلاغه و ویژگی‌های آن و گردآورنده‌اش، خطبه متقین را معرفی نموده و منابعی که این خطبه در آنها و در کتاب‌های پیش از نهج‌البلاغه آمده است، برمی‏‌شمارد. وی آنگاه با ارائه فرازهایی از این خطبه، به شرح تفصیلی آن پرداخته و در این‌باره، از قرآن و منابع روایی و تاریخی و نیز اشعار عرفانی عارفان بهره جسته است. مقام تقوا، احسان، حمد، صلوات، خلقت، تواضع، قلب حزین، قناعت، عفت نفس، شب‌زنده‌‏داری، قرآن‌درمانی و خوف، برخی از مباحث این خطبه است. در این جلد، چهل فضیلت برای پرهیزگاران، از این خطبه استخراج شده است».

فهرست کتاب

پیشگفتار مقدمه

متن خطبه متقین آینه فضیلت در شرح خطبه متقین

مقام تقوا

۱. بصیرت دل
۲. اسباب هدایت
۳. زاد و توشه سالکین
۴. حافظ انسان
۵. انس با پروردگار سبحان
۶. نجات از مشکلات
۷. اصلاح عمل
۸. تقویت اراده
۹. بخشش گناهان
۱۰. محبوبیت الهی
۱۱. موجب پذیرش اعمال
۱۲. کرامت انسانی
۱۳. نجات از آتش
۱۴. دخول در بهشت
۱۵. بشارت دنیا و آخرت

مقام احسان

۱. در همه حال انفاق می‌کنند
۲. به خشم خود مسلطند
۳. از خطاهای مردم می‌گذرند
۴. احسان‌کنندگان مورد لطف الهی هستند

سر اصرار همام

مقام حمد

۱. قرآن را نازل کرده
۲. ما را هدایت کرد
۳. ما را از ظلم و ستم نجات داد
۴. به ما فضیلت بخشید
۵. تا همگام با همه موجودات باشی
۶. به خاطر کبریا و عظمت خداوندیش
  • چرا حمد با اسم جلاله همراه است؟

مقام صلوات بر محمد (ص)

۱. خشنودی خداوند سبحان
۲. استجابت دعا
۳. موجب برآورده شدن حاجات
۴. رفعت مقام نزد خداوند سبحان
۵. نزدیک‌ترین مردم به پیامبراکرم (ص) در روز قیامت
۶. ذکر و تسبیح
۷. محبوب‌ترین عبادت
۸. سنگینی اعمال
۹. زوال نفاق
۱۰. نورانیت قبر و صراط و دخول به بشت

نظام خلقت

از عبادت چه کسی نفع می‌برد؟

هدایت تکوینی

فضایل پرهیزکاران

۱. جلب اطمینان و اعتماد
۲. ارتقاء شخصیت انسان
۳. تجلی جمال انسان
۴. نجات سلامتی
۵. شمشیر خداوند سبحان
۶. ملاک مسلمانان
۷. طول عمر
۱. سکوت
۲. اول تفکر بعد سخن
۱. جلب محبت
۲. سلامتی نفس و جان
۳. شکوه و عظمت
۴. عقل اجتماعی
۵. سربلندی
۶. شرافت و بزرگواری
۷. نظم در امور
۸. کمال نعمت
۹. عبادت برتر
۱. آرمش روانی
۲. استحکام پیوند خانوادگی
۳. استواری اجتماع
۴. ارزش و احترام زن
۱. نگاه عبادت
۲. نگاه حرام تیر شیطان
۳. نگاه زنای چشم
۴. نگاه فتنه‌انگیز
۵. چشمی که در قیامت با آتش پر می‌شود
  • چگونه می‌شود جلو چشم‌چرانی را گرفت
  • فضیلت پنجم: «گوش حق‌شنو»
  • گوش در روایات
۱. ارزش گوش شنوا
۲. شنواترین گوش
۳. عادت به خوب شنیدن
۴. وظایف گوش
۱. ارزش علم
۲. علما جانشینان پیامبران هستند
۳. علم از عبادت برتر است
۴. علم پیونددهنده با خداست
۵. علم زیور دوستان است
۱. پیامبران بیش از همه بلا می‌بینند
۲. مؤمن با پنج بلا آزمایش می‌شود
۳. مؤمن بلاکش است
۴. بلا زینت مؤمن است
۵. بلا مؤمن را از خواب غفلت بیدار می‌کند
۶. بلا موجب تقویت ایمان است
۷. بلا و آزمایش گوهر مرد را آشکار می‌کند
۸. آزمایش و بلا به سود مؤمن است
۱. عزت و سرافرازی
۲. قناعت گنج بی‌پایان
۳. قناعت حساب را سبک می‌کند
۴. قناعت بی‌نیازی است
۱. پاک بودن محیط
۲. نقش معاشرت و دوستان
۳. تأثیر تربیت خانوادگی
۴. تأثیر علم و آگاهی
۵. مسائل فرهنگی
۱. عامل پیروزی
۲. سرایمان
۳. گنجی از گنج‌های بهشت
۴. مقم مجاهدت در راه خدا
۵. صعود به مقام ابرار
۶. ثواب برابر هزار شهید
۷. صفای باطن را آشکار می‌‌سازد
۸. ریشه در یقین دارد
۹. بهترین موهبت الهی
۱۰. زینت ایمان
۱. بازار تجارت آخرت کساد است
۲. اعمال دنیا تجارت آخرت است
۳. حسنات بهترین درآمد است
۴. خرید آخرت سودآور است
۵. بهای جان شما بهشت است
۶. خود را ارزان نفروشید
۱. موجب تقرب به خداوند سبحان
۲. جمال انسان
۳. جواز عبور از صراط
۴. قبولی دعا و حل مشکلات
۱. قرآن سفره ضیافت الهی است
۲. درجات بهشت به اندازه آیات قرآن است
۳. قرآن وسیله نجات و کتاب هدایت و شفا است
۴. موجب نورانیت دل انسان است
۱. طهارت
۲. از رو خواندن قرآن کریم
۳. استعاذه و پناه بردن به خداوند سبحان
۴. ترتیل در قرائت
۵. حزن و بکا در حین قرائت
۶. با صدای زیبا خواندن قرآن
۱. فهم عظمت کلام الهی
۲. تعظیم متکلم
۳. حضور قلب
۴. تدبیر
۵. تخلیه موانع فهم
۶. تأثیر قلبی
۱. محزون از وعده‌های عذاب الهی
۲. در هجران محبوب
۱. خوف در مقابل حزن
۲. خوف در مقابل رجاء
۳. خوف در مقابل امن
۱. سجود موجودات
۲. سجود اهل معرفت
۱. راه رسیدن به بهشت
۲. نزدیک‌ترین حالت به خداوند سبحان
۳. حشر با پیامبراکرم (ص)
۴. آمرزش گناهان
۵. اعتراف به خاک بودن اصل خود
۶. ناخشنودی شیطان
۱. ایمان و عمل صالح
۲. تقوا
۳. احسان و نیکوکاری
۴. ترک هواپرستی
۵. هجرت و جهاد
۶. صبر و تحمل
۷. استقامت در دین
۸. اطاعت خداوند سبحان و رسول
۹. اخلاص
۱۰. صداقت و راستی
۱۱. خودسازی و تزکیه نفس
۱۲. اهتمام به نماز
۱. حلم پوشاننده عیوب
۲. حلم کمال عقل
۳. حلم تنظیم ایمان
۴. حلم زیبایی انسان
۵. حلم زینت علم
۶. زنده‌ترین انسان
۱. علم اساس آفرینش است
۲. خداوند سبحان نخستن معلم است
۳. علم سبب امتیاز انسان بر ملائک
۴. خداوند سبحان به صاحبان علم توجه دارد
۵. انبیاء خواهان علم بیشتراند
۶. شرط اصلی هدایت و مدیریت علم است
۷. سرچشمه ایمان است
۸. علم سرچشمه تقوا و خشیت است
۱. علم یک درجه با پیامبری فاصله دارد
۲. فرشتگان بال‌های خود را برای دانشجویان می‌گسترانند
۳. علم راه بهشت است
۴. همه موجودات بر طالب علم آمرزش می‌طلبند
۵. عالم را در ملکوت با عظمت می‌شمارند
۶. علماء خداترس‌ترین مردم هستند
۱. خداوند سبحان برای ابرار بهترین راه را انتخاب نموده
۲. از شراب‌های ناب می‌نوشند
۳. ابرار در عالی‌ترین درجه بهشتی‌اند
۴. ابرار در بهشت غرق نعمت هستند
۵. مقام ابرار آرزوی مؤمنین است
۱. وفادار بودن به نذر
۲. از عذاب الهی می‌ترسند
۳. غذای مورد نیازشان را ایثار می‌کنند
۴. اخلاص
۵. خوف از مقام ربوبی
۱. خوف از عذاب الهی
۲. خوف از دست دادن نعمت‌های الهی
۳. خوف محرومیت از قرب الهی
۱. خوف
۲. خشیت
۳. وجل
۴. رهبت
۵. هیبت
۱. عبرت از تاریخ اقوام
۲. موجب ورود به بهشت
۳. موجب ترک گناه
۴. مانع آسیب‌پذیری انسان
۵. استجابت دعا
۶. مانع ظلم و ستم
۷. گریز از معاصی
۱. عمل مقیاس ارزش انسان است
۲. انسان در گروه اعمال خود اوست
۳. اخلاص در عمل
۴. استمرار عمل
۵. عمل بهترین تبلیغ است
۶. حفظ عمل
۱. شرک به خداوند یکتا
۲. ارتداد از دین الهی
۳. انکار آیات الهی و روز قیامت
۴. قتل انبیاء و منادیان عدل
۵. مخالفت با رهبران دینی
۶. دنیاگرایی
۷. منت و اذیت با حسنات
۸. بی‌تابی در بلاها و مصائب
۹. عُجب و خودپسندی
۱۰. حسد و کینه‌توزی
۱۱. غیبت
۱۲. آزار و اذیت پدر و مادر
۱۳. بدخلقی
۱. اعتراف به تقصیر
۲. مذمت نفس
۳. کوچک شمردن طاعت
۴. ستایش‌گریزی
۱. مفاسد دنیوی
۲. مفاسد اخروی
۱. پشتوانه اخلاق
۲. رهای از خودخواهی و هواپرستی
۳. خوش‌بینی به عالم هستی
۴. آرامش روحی و روانی
۵. امیدواری
۶. بهبود روابط اجتماعی
۱. آخرت‌جویی
۲. بندگی خداوند سبحان
۳. وفا به عهد
۴. بازداشتن از پستی
۵. مبارزه با نفس
۶. شکر در برابر نعمت
۷. استقامت
۸. سلامتی
۹. پیروزی
۱۰. سعادت
۱. در برابر خیانت‌کاران
۲. مدارا با فرصت‌طلبان
۱. ورود به بهشت
۲. دوستی خدا
۳. اجر الهی
۴. پاکی از عیب و نقص
۵. دور کردن غم و ترس
۶. دخول در رحمت الهی
۷. هدایت الهی
۸. امنیت کامل
۹. برکات الهی
۱۰. رستگاری
۱۱. روزی پاک
۱۲. تکفیر گناهان
۱۳. بالاترین درجه در پیشگاه خدا
۱۴. نصرت الهی
۱۵. آرامش قلوب
۱۶. نجات از سلطه شیطان
۱۷. استجابت دعا
۱۸. خلافت الهی
۱۹. ثبات و پایداری
۱. انقطاع از ماسوی الله
۲. خضوع و خشوع در برابر خداوند سبحان
۳. مستجاب الدعوه
۱. هدایت عامه
۲. منزلت علم
۳. دیدار با علماء
۴. نشستن پیش عالم
۱. علم به خداوند سبحان
۲. طلب علم برای خداوند سبحان
۳. تأثیر متقابل علم و قلب در هم‌دیگر
۴. فروتنی و اخلاص
۵. دیدار ایشان آدمی را به یاد خداوند سبحان می‌اندازد
۶. بهترین خلق خداوند سبحان هستند

دربارهٔ پدیدآورنده

رضا دهقانی
حجت الاسلام و المسلمین رضا دهقانی (متولد ۱۳۴۱ ش تبریز)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون: آیت‌الله مسلم ملکوتی، حجت الاسلام و المسلمین سید غلام حسین غروی اراکی و دکتر سید یحیی یثربی پیگیری کرد. تأسیس و مدیریت مرکز پاسخ گویی به سوالات شرعی و شبهات دینی منیر از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «آینه فضیلت»، «سیر در علوم حدیث»، «رساله حقوق امام سجاد»، «وصایای پیامبر اعظم به امیرالمؤمنین»، «وصایای پیامبر اعظم به ابوذرغفاری»، «فرمان علوی بر سیاست مدنی»، «حلقه وصل در آداب دعا» و «تذکرلسانی در تربیت انسانی» برخی از این آثار است.[۱]
طرح جلد دیگری از این کتاب

کتاب‌های وابسته

پانویس

  1. مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت