آینه فضیلت ج۲ (کتاب)
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این کتاب، جلد اول از مجموعهٔ دوجلدی آینه فضیلت است که با زبان فارسی به شرح و تفسیر خطبه متقین نهج البلاغه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر رضا دهقانی است و انتشارات انتشارات شاکر و نسیم حیات انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
| آینه فضیلت | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| ترجمهٔ کتاب | در شرح خطبه متقین |
| نویسنده | رضا دهقانی |
| موضوع | نهج البلاغه |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات *انتشارات شاکر
|
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر |
|
| شابک | |
| شماره ملی | ۱۱۴۴۷۳۳ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «شامل: غنا، عبودیت، فقر، صبر در سختی، رزق حلال، هدایت، طمع، عمل صالح، شکر، ذکر، غفلت، فضل الهی، جهاد با نفس، خداوند و نعمتهای بهشتی، زهد، ارتباط علم و حلم، آرزو، خطا و لغزش، خشوع، روح قناعت، کمخوری، سادهزیستی، حافظ دین و اوصاف دیندار، شهوت، غضب، آثار ذکر الهی در دل، عفو و گذشت، صله رحم، دشنام، ملایمت، منکر و معروف، شکیبایی، وقار، شکر نعمت، ظلم، معاصی، حق‌مداری، امانتداری، نسینا‌ن، القاب زشت، حق همسایه، شماتت، حق و باطل، آثار سکوت، خنده، انتقامجویی، ریاضت، خدمت رسا‌نی، عزلت، معاشرت، دوری از تکبر، فرق مکر با خدعه، تا‌ثیر موعظه بر قلوب و ...»[۱].
فهرست کتاب
- ۱. حد میانه‌روی
- ۲. نهایت میانه‌روی
- ۳. خدا میانه‌روی را دوست دارد
- ۴. میانه‌روی بیمه الهی است
- ۵. میانه‌روی موجب ازدیاد است
- قناعت
- منتظر یار
- فضیلت چهل و دوم: «عبودیت»
- عبودیت
- عبودیت نردبان ترقی است
- عبودیت از رسالت بالاتر است
- اقسام عبودیت
- الف) عبودیت تکوینی
- ب) عبودیت تشریعی
- راه رسیدن به عبودیت
- انگیزه عبودیت
- خشوع
- تفاوت خشوع و خوف
- خشوع از حدود ایمان است
- نشانه‌های خشوع
- تحصیل حضور قلب
- ۱. عشق به خداوند سبحان
- ۲. بی‌توجهی به دنیا
- ۳. توجه به قدرت الهی
- ۴. آمادگی قبل از نماز
- ۵. آشنایی با فلسفه و محتوای نماز
- ۶. ترک گناه
- ۷. تمرکز حواس
- فقر ستوده
- آنچه شایسته فقیران است
- وظیفه فقراء
- تحقیر فقیر
- فضیلت چهل و چهارم: «صبر در سختی»
- فرهنگ صبر در اسلام
- شعبات فقر
- فضیلت چهل و پنجم: «رزق حلال»
- حرام‌خواری
- مراتب پرهیز از حرام
- ۱. نیکوکاری
- ۲. خوش‌اخلاقی
- ۳. کمک به برادر دینی
- ۴. امانتداری
- ۵. دعا به برادر دینی
- ۶. طهارت و پاکی
- ۷. صدقه
- ۸. زکات
- ۹. نیتخیر
- ۱. هدایت تکوینی
- الف) هدایت تکوینی عام ابتدایی
- ب) هدایت تکوینی خاص
- ۲. هدایت تشریعی
- ۱. طمع به بهشت
- ۲. طمع ورود به جمع صالحان
- ۳. طمع به آمرزش گناهان
- ۴. طمع به پاداش الهی
- ب) طمع مذموم
- آثار طمع مذموم
- فضیلت چهل و هشتم: «عمل صالح»
- عمل صالح
- نقش عمل صالح در تکامل انسان
- آثار اعمال صالح
- الف) آثار دنیوی
- ب) آثار اخروی
- ۱. هدایت به نور
- ۲. آمرزش گناهان
- ۳. زمره صالحان قرار گرفتن
- ۴. بهره‌مندی از پاداش بی‌حساب
- ۵. دخول به بهشت
- ۶. مشمول رحمت الهی
- ۷. پوشاندن لغزش و اصلاح کارها
- آفات اعمال صالح
- ۱. ریا
- اقسام ریا
- الف) ریا در عقیده
- ب) ریا در عمل
- ج) ریا در گفتار
- د) ریا در شکل و قیافه
- علایم و نشانه‌های ریا
- ۲. عجب
- ۳. سمعه
- علاج خلاصی از صفات بالا
- حسن یار
- فضیلت چهل و نهم: «شکر»
- حقیقت شکر
- الف) علم
- ب) حال
- ج) عمل
- راه تحصیل شکر
- فضیلت شکر
- فضیلت الهی
- فضیلت پنجاه: «ذکر»
- مفهوم ذکر
- مراتب ذکر
- الف) مرتبه اول
- ب) مرتبه دوم
- ج) مرتبه سوم
- د) مرتبه چهارم
- آداب ذکر
- آثار ذکر
- ۱. آرامش قلبی و قدرت روحی
- ۲. نوارنیت دل
- ۳. برترین لذت
- ۴. محبوبیت الهی
- ۵. بصیرت دل
- ۶. نجات از وسوسه شیطان
- موانع ذکر
- عواقب غفلت
- نشانه‌های غفلت
- ۱. همنشینی با فاسدان
- ۲. بی‌توجه به گذر عمر
- ۳. بی‌توجه به عوامل هشداردهنده
- راه‌های غفلت‌زدایی
- هجر یار
- فضیلت پنجاه و دوم: «فضل الهی»
- سرخوشحالی
- فضل الهی
- اگر فضل الهی نبود
- بیشتر مردم بر فضل الهی ناسپاسند
- یاد او
- فضیلت پنجاه و سوم: «جهاد با نفس»
- مراتب نفس
- نفس مسوله
- نفس اماره
- نفس لوامه
- نفس ملهمه
- نفس مطمئنه
- مراحل تهذیب
- مشارطه
- مراقبت
- آداب مراقبت
- ۱. اذکار
- ۲. تقسیم اوقات
- ۱. خداوند سبحان
- ۲. نعمتهای بهشتی
- ۳. کمالات نفسانی
- نشانه زهد
- غبارروبی دل
- دل‌تکانی
- فضیلت پنجاه و ششم: «همسویی گفتار و کردار»
- ارتباط علم و حلم
- هسمویی گفتار با کردار
- فضیلت پنجاه و هفتم: «کوتاهی آرزو»
- کوتاهی آرزو
- آرزوی مثبت
- طول امل
- آثار طول امل
- ۱. سرچشمه بسیاری از گناهان است
- ۲. موجب قساوت قلب
- ۳. موجب فراموشی مرگ
- ۴. موجب درد و رنج
- ۵. محروم بودن از درک حقایق
- ۶. چشم بصیرت را کور می‌کند
- ۷. موجب تسلط شیطان
- ۸. موجب کفران نعمت
- ۹. موجب غفلت انسان
- ۱۰. مانع رشد و تعالی
- ۱۱. عقل را زایل می‌کند
- ۱۲. یاد خدا را به فراموشی می‌سپارد
- فضیلت پنجاه و هشتم: «خطا و لغزش»
- عوامل خطا و لغزش
- جهل
- حجاب‌های نفسانی
- الف) هواپرستی
- ب) تکبر
- ج) لجاجت و تعصب
- د) حسادت
- معنی حسادت
- انگیزه‌های حسد
- علایم حسد
- ه) غضب
- پیامدهای غضب
- ۱. عقل را از کار می‌اندازد
- ۲. ایمان را تباه می‌کند
- ۳. منطق را خراب می‌کند
- ۴. عیوب را آشکار می‌سازد
- ۵. راه شیطان را باز می‌کند
- ۶. استبداد رأی
- آثار و فواید مشورت
- ۱. کمک گرفتن از عقل دیگران
- ۲. کاستن از لغزش و خطا
- ۳. مانع پشیمانی و انتقاد می‌شود
- ۴. مانع استبداد و خودرأیی می‌شود
- درد دل
- فضیلت پنجاه و نهم: «خشوع»
- فرق خشوع و خضوع
- اقسام خشوع
- ما چه کنیم؟
- می‌‌عشق
- فضیلت شصتم: «روح قناعت»
- ملکه قناعت
- زمینه قناعت
- قناعت کمال انسان
- نکته
- دنیا
- فضیلت شصت و یکم: «کمخوری»
- سالک حقیقی
- الف) دل‌مردگی
- ب) سنگدلی
- ج) حجاب دل
- د) کوردلی
- ه) نفرت الهی
- پرخوری
- انواع خوراک
- فواید کم خوری
- ۱. صفای قلب
- ۲. رقت قلب
- ۳. سلامت و نشاط روح
- ۴. بیداری و بصیرت
- ۵. ظهور حکمت در دل
- ۶. تسلط بر نفس
- ۷. توفیق الهی
- ۸. اشتیاق فرشتگان الهی
- ۹. حیات قلب
- ۱۰. ورود به مقامات ملکوتی
- ۱۱. سیری در قیامت
- ۱۲. مصونیت از نفوذ شیطان
- آداب سفره
- سیره نبوی
- آب خوردن نبی اکرم(ص)
- مژده وصل
- فضیلت شصت و دوم: «سادهزیستی»
- سادهزیستی
- سادهزیستی در سیره نبوی
- سنت سادهزیستی
- فضیلت شصت و سوم: «حافظ دین»
- حفاظت از دین
- اوصاف دیندار
- خصوصیات حافظان دین
- ۱. پای‌بندی به احکام
- ۲. نشاط در عبادت
- ۳. ثبات‌قدم
- ۴. قاطعیت در اجرای احکام
- ۵. غیرت دینی
- ۶. توجه به آخرت
- عوامل تضعیف دین
- ب) تفریط در شهوت
- دستورات اسلام
- فضیلت شصت و پنجم: «غضب»
- غضب
- افراط در غضب
- تفریط در غضب
- اعتدال غضب
- غضب برای حق
- علاج غضب افراطی
- فضیلت شصت و ششم: «امید خیر»
- ملاک خیر و شر
- خیر و شر تشریعی و تکوینی
- خیر و شر تشریعی
- شر تکوینی
- نقش انسان در تبدیل نعمت به نقمت
- برخی از مصادیق خبر
- ۱. مال و ثروت حلال
- ۲. جهاد در راه خدا
- ۳. روزه و شب‌زنده‌داری
- ۴. تقوای الهی
- ۵. توبه
- ۶. امت اسلام
- ۷. سودرسانی
- ۸. تطهیر از غضب و شهوت
- ۹. علم و عمل
- ۱۰. شکر بر نعمت و صبر بر مصیبت
- ۱۱. عبادت خالصانه
- برخی از مصادیق شر
- ۱. بخل
- ۲. عدم استفاده صحیح از عقل
- ۳. گفتار
- ۴. پیشوای ظالم
- ۵. فروختن آخرت به دنیا
- ۶. مردم از ترس او اکرام کنند
- ۷. کسی که عذر نپذیرد
- ۸. از مردم می‌ترسد و از خدا نه
- ۹. نسبت به مردم سوءظن دارد
- ۱. حیات قلوب
- ۲. نورانیت قلوب
- ۳. جلاء و صیقل قلوب
- ۴. شفاء قلوب
- ۵. طرد شیطان از قلوب
- ۶. دوری از نفاق
- ۷. محبوبیت الهی
- ۸. عشق به خدا
- ۹. آرامش قلوب
- سخن دل
- فضیلت شصت و هشتم: «عفو و گذشت»
- عفو و گذشت
- عفو الهی
- حدود عفو و گذشت
- شرایط عفو
- آثار عفو و گذشت
- الف) آثار دنیوی
- ۱. سرفرازی و بزرگواری
- ۲. بهبود روابط اجتماعی
- ۳. تبدیل دشمنی‌ها به دوستی
- ۴. پیروزی بر دشمن
- ۵. طول عمر
- ب) آثار اُخروی
- آثار صله رحم
- ۱. طول عمر
- ۲. افزایش روزی
- ۳. نیکویی اخلاق و پاکی روح
- ۴. پاکی اعمال و دفع بلا
- ۵. آسانی حساب
- ۶. آبادی شهرها
- ۷. افزایش اموال
- ۸. نابودی فقر
- ۹. تأمین حوایج دنیوی
- ۱۰. ایجاد روح سخاوتمندی
- ۱. کاهش عمر
- ۲. انقطاع نسل
- ۳. محرومیت از بهشت
- ۴. فنا و نابودی سریع
- ۵. مبغوض در پیشگاه الهی
- ۶. قطع رحمت الهی
- ۷. تسلط اسرار بر ثروت‌ها
- اشاعه فحشاء
- اشکال مختلف اشاعه فحش
- عوامل اشاعه فحش
- سفارش امام صادق(ع)
- داستانی از انسان عجیب
- فضیلت هفتاد و یکم: «ملایمت»
- ملایمت و نرمخویی
- آثار ملایمت
- ملایمت و قاطعیت
- فرق ملایمت با تسامح
- شراب عشق
- فضیلت هفتاد و دوم: «منکر و معروف»
- معروف و منکر
- امر به معروف و نهی از منکر
- اهمیت امر به معروف و نهی از منکر
- شرایط امر به معروف و نهی از منکر
- ۱. داشتن علم به معروف و منکر
- ۲. احتمال تأثیر داشته باشد
- ۳. عدم مفسده و ضرر
- ۴. بداندکه شخص گناهکار اصرار به ادامه گناه دارد
- ۱. دلیل بر شرافت
- ۲. جمال انسان
- ۳. جلال و عظمت انسان
- ۴. دلیل بر عقل انسان
- ۵. آبرومندی انسان
- ۶. کرامت انسان
- ۷. زینت عقل
- ۸. نورانیت انسان
- ۹. زینت انسان
- ۱۰. هیبت انسان را زیاد می‌کند
۱۱. اطاعت الهی
- ۱. امنیت از مکر و حیله دشمنان
- ۲. امدادهای غیبی الهی
- ۳. سلام و تحیت فرشتگان در بهشت
- ۴. بهترین پاداش الهی
- ۵. بشارت و رحمت الهی
- ۶. محبوبیت الهی
- ۷. رسیدن به درجات عالی
- ۸. رسیدن به پیروزی
- ۹. صعود به مقام ابرار
- ۱۰. شادمانی طولانی
- ۱۱. رسیدن به بهشت
- راه‌های تقویت صبر
- ۱. افزایش نعمت
- ۲. استمرار نعمت
- ۳. مصونیت از عذاب الهی
- ۴. رضایت الهی
- ۱. ظلم به خداوند سبحان
- ۲. ظلم به خلق خدا
- ۳. ظلم به خود
- آثار ظلم
- ۱. موجب هلاکت
- ۲. بزرگ‌ترین گناه
- ۳. تاریکی قیامت
- ۴. ویرانگر دل
- ۵. محرومیت از بهشت
- ۶. سلب نعمتهای الهی
- ۷. سلب هدایت الهی
- ۸. بدترین توشه قیامت
- فضیلت هفتاد و هفتم: «معاصی»
- اِثم
- دوری از گناه
- اقسام گناه
- معیارهای کبیره
- آثار گناهان
- ۱. کیفر زودرس
- ۲. دخول به جایگاه بد
- ۳. برگشت ضرر گناه به خود گناهکار
- ۴. شیاطین بر گناهکاران فرود آیند
- ۵. خوراک گناهکاران زقوم است
- ۶. به عذاب الهی بشارت شده‌اند
- ۷. تباهی دل
- ۸. نعمت‌ها را دگرگون می‌سازد
- ۹. قساوت قلب
- ۱۰. محرومیت از توفیق الهی
- ۱۱. موجب نزول بلا
- ۱۲. محرومیت از روزی
- ۱. خداوند از بدی می‌گذرد
- ۲. تبدیل بدی‌ها به نیکی
- ۳. نجات از غرقاب گناه
- ۴. محبوبیت الهی
- ۵. صفای باطن
- ۶. ورود به بهشت
- ب) آثار مادی
- ۱. نزول برکات آسمانی
- ۲. امدادهای غیبی
- ۳. جلب نعمتهای فراوان الهی
- ۴. درهای بلا را می‌بندد
- فضیلت هفتاد و هشتم: «حق مداری»
- تفاوت شهادت با اعتراف
- حق چیست؟
- اعتراف به حق
- فضیلت هفتاد و نهم: «امانتداری»
- محدوده امانت
- ۱. امانت‌های الهی
- ۲. امانت‌های مردمی
- ۳. امانت‌های خویشتن
- امانت
- جایگاه امانت در اسلام
- اهمیت ادای امانت
- استثنائات رد امانت
- انگیزه‌های امانت
- انگیزه‌های خیانت
- تقویت روح امانتداری
- غمت سر آمد
- فضیلت هشتادم: «نسیان»
- فراموشی
- خدا فراموشی
- آثار خدا فراموشی
- تذکر
- فضیلت هشتاد و یکم: «القاب زشت»
- لقب
- القاب زشت
- سیره نبوی و القاب بد
- فضیلت هشتاد و دوم: «حق همسایه»
- رفتار با همسایه
- انواع همسایه
- همسایگان از نظر عرفا
- حقوق همسایه
- حدود همسایه
- همسایه بد
- فواید همسایه خوب
- همسایگان خداوند سبحان
- فضیلت هشتاد و سوم: «شماتت»
- شماتت
- شماتت برای چه؟
- منشأ شماتت
- ذم شماتت
- گوهر یکدانه
- فضیلت هشتاد و چهارم: «حق و باطل»
- حق و باطل
- باطل رفتنی است
- شناخت حق و باطل
- حق و باطل در روایت
- ناز عشق
- فضیلت هشتاد و پنجم: «خاموشی»
- خاموشی
- سکوت ممدوح
- آثار سکوت
- ۱. خاموشی شیوه اهل تحقیق
- ۲. القاء حکمت
- ۳. نورانیت قلب
- ۴. گام نخست عبادت
- ۵. راهنمایی به خیرات
- ۶. مایه وقار انسان
- ۷. موجب فرار شیطان
- ۸. شیوه اولیاء
- ۱. حقارت انسان در قیامت
- ۲. دل مردگی
- ۳. محو ایمان
- ۴. زوال وقار و ابهت انسان
- ۵. زوال اعتماد انسان
- ۶. موجب گریه در قیامت
- ۷. موجب دشمنی خدا
- لزوم رهنما
- خبر عشق
- فضیلت هشتاد و نهم: «خدمت‌رسانی»
- خدمت‌رسانی
- خدمت رحمت الهی است
- اخلاص در خدمت‌رسانی
- خدمت به عیال
- مهر تو
- فضیلت نود: «عزلت»
- عزلت
- موارد عزلت
- خصال گوشه‌گیران
- ۱. شناخت حق و باطل
- ۲. عشق به فقر
- ۳. تحمل مشکلات
- ۴. زهد
- ۵. خلوت گزیدن
- ۶. عاقبت‌اندیشی
- ۷. خلوص در عبادت
- ۸. ترک خودبینی
- ۹. کثرت ذکر
- ۱۰. سادهزیستی
- شرایط عزلت
- آثار سوءعزلت
- ۱. تعلیم و تعلم
- ۲. سوددهی و سودگیری
- ۳. تربیت‌پذیری و تربیت کردن
- ۴. رفاقت و انس با دیگران
- ۵. ثواب بردن و ثواب رسانیدن
- ۶. تواضع و فروتنی
- ۷. کسب تجارت
- ۱. مایه کفر و شرک
- ۲. محرومیت از علم و دانش
- ۳. سرچشمه معاصی
- ۴. از دست دادن دوستان
- ۵. از دست دادن امکانات زندگی
- ۶. جنگ و خونریزی
- علاج تکبر
- ۱. راه علمی
- ۲. راه عملی
- از تکبر پاک شو
- فضیلت نود وسوم: «دوری از مکر و خدعه»
- مکر و خدعه
- الف) مکر ممدوح پسندیده
- ب) مکر مذموم و ناپسند
- فرق مکر با خدعه
- علاج
- سکر عام
- فضیلت نود و چهارم: «موعظه»
- تأثیر موعظه بر قلوب
- شرایط موعظه
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین رضا دهقانی (متولد ۱۳۴۱ ش تبریز)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون: آیت‌الله مسلم ملکوتی، حجت الاسلام و المسلمین سید غلام حسین غروی اراکی و دکتر سید یحیی یثربی پیگیری کرد. تأسیس و مدیریت مرکز پاسخ گویی به سوالات شرعی و شبهات دینی منیر از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «آینه فضیلت»، «سیر در علوم حدیث»، «رساله حقوق امام سجاد»، «وصایای پیامبر اعظم به امیرالمؤمنین»، «وصایای پیامبر اعظم به ابوذرغفاری»، «فرمان علوی بر سیاست مدنی»، «حلقه وصل در آداب دعا» و «تذکرلسانی در تربیت انسانی» برخی از این آثار است.[۲]
کتاب‌های وابسته
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران
- ↑ مکاتبه اختصاصی با دانشنامه امامت و ولایت