نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari(بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ۱۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۳۴ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۱۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۳۴ توسط Heydari(بحث | مشارکت‌ها)
دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
انتظار از جمله اصول مسلّم زرتشتیان است که در کتاب اوستا[۱]، از موعود سخن گفته‌اند در این دین، موعودهایی معرفی شده‌اند که آنان را "سوشیانت" می‌‌نامند[۲]. در این دین، مسئله انتظارمنجی با توجه به منظومۀ عقیدتی آن به نحو خاص مطرح میشود. یک قدرت کیهانی یا (روح خیر) به نام "اهورا مزدا" و یک قدرت کیهانی متضاد (روح بزرگ شو) به نام "اهریمن" خودنمایی میکند. در طول تاریخ، این دو نیرو تا آخر الزمان با هم که با ظهور "سوشیانس" آغاز میشود، در ستیزند و آن زمان، خوبی بر شرغلبه میکند و دوره صلح و پاکی و اعتلای "آهورا مزدا" فرا میرسد و با ظهور (سوشیانس) آخرالزمان آغاز میگردد[۳]. احتمالاً زرتشت، نخستین دینی بود که پیروزی نهایی خوش‌رفتاری بر بدرفتاری و بشارت آمدن منجی و آبادانی جهان را تعلیم داد[۴]. در واقع زرتشتیانتاریخجهان را به چهار دوره تقسیم میکنند و برای هر دوره مدت سه هزار سال قائل گردیده‌اند و گفته‌اند: "یشت زرتشت" در آغاز دوره آخرین ظهور فرمود، پس از او سه نجات دهندۀ دیگر پیاپی به فواصل هزار سال خواهند آمد. نخستین ایشان، کسی بوده به نام "اوشتار" که درست هزار سال پس از زرتشت پدیدار گشته و دومین ایشان "اوشتار ماه" نام داشت و دو هزار سال پس از زرتشت به جهان آمد و سرانجام آخرین موعود با نام "سوشیانت" است[۵]. که مهم‌ترین آنها است[۶] و او "سوشیانت پیروزگر" خوانده شده و این سوشیانت، همان موعود اصلی است[۷].
در ظهور دو موعود اولی، باز جهان دچار ستیزۀ اهریمن است، در هزارۀ نخستین ظهور، طوفانی روی خواهد داد، در هزاره دومین ظهور، ضحاک خروج خواهد کرد، در هزاره سومین پیروزی قطعی ایزدی و شکست فاحش اهریمن است[۸] که با ظهور سوشیانت یا مسیح موعود، آخرالزمان آغاز میشود و روزگار با او پایان می‌‌پذیرد و آن روز، مردگان بر می‌‌خیزند و زمین و آسمان از موجودات خود تهی میگردد. پس انجمن عظیم برای داوری و حساب کرداربندگان فراهم میآید و دربارۀ هر یک از ارواح گذشته فرمان یزدانی صادر خواهد شد[۹].
تجلّی شوق به ظهور موعودها و انتظار برای نوسازی جهان در اوستا[۱۰] و ادعیۀ زرتشتیان، نمایان است و اگر چه در اوستا سخن از رهانندگان و همۀ موعودها و انتظار آمدن آنهاست، اما زرتشتیان در عصر حاضر در انتظار سوشیانت سوم به سر می‌برند. آنان در زمان معاصر با خواندنادعیه و برپایی مراسمات عملاً منتظر بودن خود را به اثبات می‌رسانند[۱۱].
اگر چه از مطالب زرتشتیان دربارۀ موعود، به نظر میرسد منجی آنان از میان زرتشتیان بر می‌خیزد و کشوری برای آنان برپا میکند و بر اساس قوم‌مداری، آنان بر جهانیان برتری پیدا میکنند، اما اندیشۀ موعود زرتشتی، اندیشه‌ای جهان شمول است و پیروانآیین مزدیسنا در انتظارتولد و ظهور سوشیانت سوم و رهانندگی تمام جهانیان هستند[۱۲].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
«بیشتر پژوهشگران اسلامی بر وجود تاریخی شخصیتی به نام زرتشتباور دارند و اگرچه در خصوصیات زندگی و پیغمبر بودن او در تردیدند، اما اغلب مورخان اسلامی او را شاگرد با واسطه "ارمیای نبی" و یا عزیر نبی می‌دانند[۱۳]. اما زرتشتیان بر این باورند که قرن‌ها قبل از میلاد مسیح[۱۴]، زرتشت به دنیا آمد و در ۳۰ سالگی پس از آن که مکاشفه‌ای به او دست داد، از جانب اهورا مزدا ـ نام خداوند در آیین زرتشت ـ به پیامبریمبعوث شد[۱۵]، و اگرچه اَوِستا منشأ تضاد، و تناقض بی‌شمار پرستی، ثنویت و توحید است[۱۶]. اما زرتشتیان امروزی خود را یکتاپرست می‌دانند.
هر سه این منجیان موعود مزدیسنا هستند که به آنان سوشیانت[۲۰] اطلاق میشود. در ظهور دو موعود اولی، باز گیتی دچار ستیزه اهریمن است، در هزاره نخستین، ظهور طوفانی روی خواهد داد، در هزاره دومین ظهور ضحاک خروج خواهد کرد، در هزاره سومین پیروزی قطعی ایزدی و فتح نهایی مینوی و شکست فاحش اهریمن و... است[۲۱]. ولی مهم‌ترین ایشان آخرین‌شان است که به طور خاص، سوشیانت به او اطلاق میشود[۲۲]. سوشیانت سوم[۲۳] هنوز زاده نشده و نوکننده و رهاننده جهان در پایان هزاره سوم است. او سومین پسر آیندهزرتشت و آخرین آفریده و مخلوق اهورا مزدا شمرده شده است[۲۴]. تجلّی شوق به ظهور موعودها و انتظار برای نوسازی جهان در اوستا و ادعیهزرتشتیان، نمایان است، و اگرچه در اوستا سخن از رهانندگان و همه موعودها و انتظار آمدن آنهاست، اما زرتشتیان در عصر حاضر در انتظار سوشیانت سوم به سر می‌برند.
در اوستا بخش یسناهات ۴۶ آمده است: "کی،ای مزدا[۲۵]، سپیده درخشان پیروزی، جهان را در بر خواهد گرفت. کی درخشندگی آفتابدین، همه‌جا را تابان خواهد ساخت؟ کی سوشیانت‌ها فراوانی و زیادی خواهند یافت تا از پرتو کار و کردارشان دین گسترده شود. ظرف این مقوله، گنجایش تفسیر عبارات فوق را ندارد، اما این قسمت از اوستا، تعلیمی برای پیروانآیین مزدیسنا است تا چشم به راه آمدن سوشیانت یا سوشیانت‌ها باشند که جهان را نو کرده و آیین خود را گسترش دهند. در پستاهات ۴۸ آمده است: "کی‌ای مزدا، راستی و نیکی و سرزمین آباد کشت شده با خانه‌های زیبا و خانواده‌های کامیباب برای ما به بار خواهد آمد".
چشم به راه آبادانی سرزمین‌ها و جایگزین شدن راستی و نیکی به جای نیرنگ‌ها و حیله‌ها در جهان با انتظار آمدن موعودی همراه است که آن کارها را انجام دهد. در بخش‌های دیگری از اوستا هم سخن از انتظار و توصیه به آن ملموس است: "هنگامی که سزای این گناهکاران فرارسد، پس آن‌گاه‌ای مزدا کشورت را بهمن[۲۶] در پایان برپا کن از برای کسانی که دروغ را به دست‌های راستی کی سپرند و خواستاریم از آنانی باشیم که زندگی تازه کنند"[۲۷]. "کی‌ای مزدا، بامداد روز فراز آید، جهان را دین راستین فراگیرد، با آموزش‌های فزایش بخش پرخرد، رهانندگان کیانند، آنانی که بهمن به یاری‌شان خواهد آمد از برای آگاه ساختن من تو را برگزیند"[۲۸].
در فروردین پشت قسمت دیگر اوستا فقره ۱۴۶ آمده است: "بشود فرهوشی‌ها ـ ارواح و قوای نیکان ـ به زودی در اینجا به دیدار ما بشتابند، بشود که آنان به یاری ما آیند و هنگامی که به تنگنا افتاده‌ایم با یاوری آشکار خویش نگهداری‌مان کنند، با پشتیبانی همانند اهورا مزدا". این فقره هم بیانگر امید و آرزو و انتظار آینده‌ای درخشان است.
گفتنی است شوق به ظهور موعودها و انتظار آمدن آنان افزون بر اوستا در ادعیهزرتشتیان نیز جلوه‌گر است. آنان در زمان معاصر با خواندن این ادعیه و برپایی مراسمات عملاً منتظر بودن خود را به اثبات می‌رسانند.
"خواندن سه بار دعای (اشم اهورا مزدا) که واژه‌های نخستین از بند اول کرده ۱۳ ویسپرد و دیگر اعمال آن، برای ظهور سه موعود مزدیسناست و چنان‌چه این دعا به خوبی و درستی خوانده شود، ایشان زودتر به جهان می‌آیند و دنیا را آبادتر و امن‌تر میکنند"[۲۹].
"بهترینمردمان در ایام سخت پیش از ظهور کسی است که علی‌رغم کمرنگ شدن و اضمحلال دین و دینداری هنوز کُشتی نشان و کمربند مخصوص آیین زرتشتی را در میان بسته باشد و به این آیینوفادار بماند و به خواندن دعاهای وارده مبادرت ورزد تا ظهور موعودها زودتر فرا رسد"[۳۰].
این مطالب بیانگر آنند که زرتشتیان نه تنها منتظر آمدن سوشیانت سوم هستند بلکه برای شوق آمدن او اعمالی را هم بر خود لازم می‌دانند و گفتنی است اگرچه از این مطالب چنان بر میآید که آن منجی از میان زرتشتیان بر می‌خیزد و کشوری برای آنان برپا میکند و بر اساس قوم‌مداری آنان بر جهانیان برتری بخشیده می‌شوند، اما اندیشهموعود زرتشتی، اندیشه‌ای جهان‌شمول است و پیروانآیین مزدیسنا در انتظارتولد و ظهور سوشیانت سوم و رهانندگی تمام جهانیان هستند»[۳۱].
حجت الاسلام و المسلمین محبوب شفائی، در کتاب «موعود حق» در این‌باره گفته است:
«زرتشتیان در کتاب معروف زند - کتاب مذهبی زرتشتیان - پس از ذکر مبارزه همیشگی ایزدان و اهریمنان می‌خوانیم: ... آنگاه پیروزی بزرگ از آن ایزدان میشود و اهریمنان را منقرض می‌سازند. پس از پیروزی ایزدان و براندازی تبار اهریمنان عالم کیهان به سعادت اصلی خویش رسیده و بنی آدم بر تخت نیک‌بختی خواهند نشست[۳۲].
جاماسب نام مردی دانا و خردمند است که گفته‌اند: داماد زرتشت و وزیر گشتاسب بوده است. او در کتاب جاماسب نامه از زرتشتنقل میکند که می‌گوید: مردی بیرون میآید از بین تازیان؛ مردی بزرگ و سر و بزرگ‌تن و بزرگسان، به آیین جد خویش و با سپاه بزرگ؛ روی به ایران می‌نهد و آبادانی میکند و زمین را پر داد کند[۳۳]»[۳۴].
«انتظار از جمله اصول مسلّم زرتشتیان است که در کتاب اوستا، از موعود سخن گفته‌اند در این دین، موعودهایی معرفی شده‌اند که آنان را "سوشیانت" می‌‌نامند. این موعودها سه تن بوده که مهم‌ترین آنها، آخرین شان است و او "سوشیانت پیروزگر" خوانده شده و این سوشیانت، همان موعود اصلی است. در واقع زرتشتیانتاریخجهان را به چهار دوره تقسیم میکنند و برای هر دوره مدت سه هزار سال قائل گردیده‌اند و گفته‌اند که: "یشت زرتشت" در آغاز دوره آخرین ظهور فرمود، پس از او سه نجات دهنده دیگر پیاپی به فواصل هزار سال خواهند آمد. نخستین ایشان، کسی بوده به نام "اوشتار" که درست هزار سال پس از زرتشت پدیدار گشته و دین ایشان "اوشتار ماه" نام داشت و دو هزار سال پس از زرتشت به جهان آمد و سرانجام آخرین موعود با نام "سوشیانت" است[۳۷]. "جان بی ناس" در این زمینه می‌‌نویسد: آخرین ایشان که سوشیانت نام دارد، در رأس هزاره سوم که آخرالزمان است، در میرسد و روزگار با او پایان می‌‌پذیرد و چون سوشیانت یا مسیح موعودظهور کند، آخرالزمان آغاز میشود و آن روز، نشو مردگان است و مردگان بر می‌‌خیزند و زمین و آسمان از موجودات خود تهی میگردد. پس انجمن عظیم برای داوری و حساب کرداربندگان فراهم میآید و درباره هر یک از ارواح گذشته فرمان یزدانی صادر خواهد شد[۳۸]»[۳۹].
↑اوستا به معنای معرفت است. و قسمت‌های آن عبارتند از: یسنا، ویسپرد، یشت‌ها، وندیدا، فرده اوستا. ر.ک: رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ادیان و مذاهب بزرگ جهان، ص ۳۳۱
↑اوستا به معنای معرفت است. و قسمت‌های آن عبارتند از: یسنا، ویسپرد، یشت‌ها، وندیدا، فرده اوستا. ر.ک: رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ادیان و مذاهب بزرگ جهان، ص ۳۳۱.
↑ر.ک: اوستا به معنای معرفت است. و قسمت‌های آن عبارتند از: یسنا، ویسپرد، یشت‌ها، وندیدا، فرده اوستا. ر.ک: رابرت ا. هیوم، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ادیان و مذاهب بزرگ جهان، ص ۳۳۱، توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، ص ۶۶.
↑او را از این جهت سوشیانت می‌خوانند که به همه جهان مادی منفعت و سود می‌رساند. (اوستا، فروردین، فقره ۱۲۹).
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
