حکمت غیبت صغری قبل از غیبت کبری چه بوده است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان')
جز (جایگزینی متن - 'ایشان' به 'ایشان')
خط ۵۰: خط ۵۰:
::::::شاید مهم‌ترین این [[روایات]]، احادیثی باشند که در آنها آمده که [[ائمه]]، [[دوازده خلیفه]] که همگی از [[قریش]] هستند، می‌باشند این‌گونه [[روایات]] زبانزد [[محدثین]] و مورخین آن زمان بوده است؛ مثلاً [[بخاری]] که معاصر با [[امام عسکری]]{{ع}} بوده از [[جابر بن سمره]] [[روایت]] کرده که: شنیدم [[پیامبر]] می‌فرمودند: "بعد از من [[دوازده امیر]] و [[رهبر]] برای [[امت اسلامی]] است". بعد [[پیامبر]]{{صل}} چیزی گفتند که من نشنیدم؛ ولی پدرم می‌گفت: [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همگی ایشان از [[قریش]] هستند"<ref>محمدتقی حکیم، ص ۱۷۷.</ref>.  
::::::شاید مهم‌ترین این [[روایات]]، احادیثی باشند که در آنها آمده که [[ائمه]]، [[دوازده خلیفه]] که همگی از [[قریش]] هستند، می‌باشند این‌گونه [[روایات]] زبانزد [[محدثین]] و مورخین آن زمان بوده است؛ مثلاً [[بخاری]] که معاصر با [[امام عسکری]]{{ع}} بوده از [[جابر بن سمره]] [[روایت]] کرده که: شنیدم [[پیامبر]] می‌فرمودند: "بعد از من [[دوازده امیر]] و [[رهبر]] برای [[امت اسلامی]] است". بعد [[پیامبر]]{{صل}} چیزی گفتند که من نشنیدم؛ ولی پدرم می‌گفت: [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همگی ایشان از [[قریش]] هستند"<ref>محمدتقی حکیم، ص ۱۷۷.</ref>.  
::::::در روایتی از [[احمد بن حنبل]] آمده که [[جابر]] می‌گوید: شنیدم، [[رسول الله]]{{صل}} می‌فرمایند: "برای این [[امت]]، [[دوازده خلیفه]] می‌باشد"<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰.</ref>. به همین مضمون، [[مسلم]] از [[جابر]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "[[دین]] پا بر جا می‌ماند تا [[روز قیامت]] و برای این [[امت]] [[دوازده خلیفه]] است که همگی از [[قریش]] هستند"<ref>همان.</ref>.  
::::::در روایتی از [[احمد بن حنبل]] آمده که [[جابر]] می‌گوید: شنیدم، [[رسول الله]]{{صل}} می‌فرمایند: "برای این [[امت]]، [[دوازده خلیفه]] می‌باشد"<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰.</ref>. به همین مضمون، [[مسلم]] از [[جابر]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "[[دین]] پا بر جا می‌ماند تا [[روز قیامت]] و برای این [[امت]] [[دوازده خلیفه]] است که همگی از [[قریش]] هستند"<ref>همان.</ref>.  
::::::[[الحموینی شافعی]] در کتاب [[فرائد السمطین]] از [[ابن‌عباس]] [[روایت]] نموده، [[ابن عباس]] می‌گوید، [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "من [[سید]] و آقای [[پیامبران]] هستم و [[علی بن ابی‌طالب]] آقای همه [[جانشینان]] و اوصیاست و همانا [[جانشینان]] بعد از من [[دوازده تن]] هستند، اول [[ایشان]] [[علی بن ابی‌طالب]] و آخر ایشان [[قائم]] ما [[مهدی]] است"<ref>نجم الدین شریف عسکری، علی والوصیة، ص ۱۹۶.</ref>. همچنین از [[ابن عباس]] [[نقل]] شده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همانا [[جانشینان]]، [[خلفا]] و [[حجت‌های خدا]] بر خلق بعد از من، [[دوازده تن]] هستند"<ref>صدرالدین صدر، ص ۲۳۲.</ref>.  
::::::[[الحموینی شافعی]] در کتاب [[فرائد السمطین]] از [[ابن‌عباس]] [[روایت]] نموده، [[ابن عباس]] می‌گوید، [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "من [[سید]] و آقای [[پیامبران]] هستم و [[علی بن ابی‌طالب]] آقای همه [[جانشینان]] و اوصیاست و همانا [[جانشینان]] بعد از من [[دوازده تن]] هستند، اول ایشان [[علی بن ابی‌طالب]] و آخر ایشان [[قائم]] ما [[مهدی]] است"<ref>نجم الدین شریف عسکری، علی والوصیة، ص ۱۹۶.</ref>. همچنین از [[ابن عباس]] [[نقل]] شده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همانا [[جانشینان]]، [[خلفا]] و [[حجت‌های خدا]] بر خلق بعد از من، [[دوازده تن]] هستند"<ref>صدرالدین صدر، ص ۲۳۲.</ref>.  
::::::دو [[حدیث]] اول از لحاظ مضمون متواترند و در کتب [[شیعه]] و [[سنی]] یا با همین الفاظ یا با الفاظی نزدیک به اینها [[نقل]] شده‌اند تا جایی که بعضی از معاصرین که این [[اخبار]] را جمع کرده‌اند، آنها را ۲۷۱ [[حدیث]] شمرده‌اند؛ بزرگان حفّاظ [[اهل سنت]] نیز این [[روایات]] را [[نقل]] کرده‌اند<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰، برای اطلاع بیشتر از روایان این حدیث از بزرگان حفاظ اهل سنت ر. ک.</ref>. افزون بر این [[دلایل]] [[عباسیان]] می‌دانستند، [[امام دوازدهم]] که قرار است [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] کند، [[امام عسکری]]{{ع}} نیست؛ زیرا می‌دانستند [[امام عسکری]]{{ع}} [[یازدهمین امام]] است. شاید این‌گونه [[احادیث]] و [[روایات]] بودند که باعث نگرانی [[حکام]] [[عباسی]] شدند و آنها را بر آن داشتند که به جستجو در آل [[رسول]] و سلاله ایشان بپردازند تا به [[امام مهدی]]{{ع}} دست یابند و او را بکشند.  
::::::دو [[حدیث]] اول از لحاظ مضمون متواترند و در کتب [[شیعه]] و [[سنی]] یا با همین الفاظ یا با الفاظی نزدیک به اینها [[نقل]] شده‌اند تا جایی که بعضی از معاصرین که این [[اخبار]] را جمع کرده‌اند، آنها را ۲۷۱ [[حدیث]] شمرده‌اند؛ بزرگان حفّاظ [[اهل سنت]] نیز این [[روایات]] را [[نقل]] کرده‌اند<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰، برای اطلاع بیشتر از روایان این حدیث از بزرگان حفاظ اهل سنت ر. ک.</ref>. افزون بر این [[دلایل]] [[عباسیان]] می‌دانستند، [[امام دوازدهم]] که قرار است [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] کند، [[امام عسکری]]{{ع}} نیست؛ زیرا می‌دانستند [[امام عسکری]]{{ع}} [[یازدهمین امام]] است. شاید این‌گونه [[احادیث]] و [[روایات]] بودند که باعث نگرانی [[حکام]] [[عباسی]] شدند و آنها را بر آن داشتند که به جستجو در آل [[رسول]] و سلاله ایشان بپردازند تا به [[امام مهدی]]{{ع}} دست یابند و او را بکشند.  
::::::برای [[پیامبران]] گذشته نیز چنین چیزهایی پیش آمده از جمله [[حضرت موسی]] که وقتی [[فرعون]] [[آگاه]] شد که زوال سلطنتش به دست [[کودکی]] است، تمامی [[کاهنان]] را جمع نمود تا [[نسب]] آن [[کودک]] را به دست آوردند؛ [[کاهنان]] همگی به او گفتند: این [[کودک]] از [[بنی اسرائیل]] است. [[فرعون]] برای به دست آوردن و کشتن [[موسی]] بیش از بیست هزار [[کودک]] [[بنی اسرائیل]] را به [[قتل]] رساند؛ اما [[خداوند]] [[موسی]] را حفظ کرد و [[فرعونیان]] از دست یافتن به او عاجز ماندند.  
::::::برای [[پیامبران]] گذشته نیز چنین چیزهایی پیش آمده از جمله [[حضرت موسی]] که وقتی [[فرعون]] [[آگاه]] شد که زوال سلطنتش به دست [[کودکی]] است، تمامی [[کاهنان]] را جمع نمود تا [[نسب]] آن [[کودک]] را به دست آوردند؛ [[کاهنان]] همگی به او گفتند: این [[کودک]] از [[بنی اسرائیل]] است. [[فرعون]] برای به دست آوردن و کشتن [[موسی]] بیش از بیست هزار [[کودک]] [[بنی اسرائیل]] را به [[قتل]] رساند؛ اما [[خداوند]] [[موسی]] را حفظ کرد و [[فرعونیان]] از دست یافتن به او عاجز ماندند.  

نسخهٔ ‏۲۹ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۳

الگو:پرسش غیرنهایی

حکمت غیبت صغری قبل از غیبت کبری چه بوده است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / عصر غیبت صغری
مدخل اصلیفلسفه غیبت صغری

حکمت غیبت صغری قبل از غیبت کبری چه بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

ابراهیم امینی
آیت الله ابراهیم امینی، در کتاب «دادگستر جهان» در این‌باره گفته است:
«غائب شدن امام و رهبر جمعیت، آنهم زمانی طولانی امریست بس غریب و غیرمأنوس و باور کردنش برای مردم دشوار است از این جهت، پیغمبر و ائمه اطهار (ع) تصمیم گرفتند که: کم‌کم مردم را با این موضوع آشنا سازند و افکار را برای پذیرش آن آماده نمایند لذا گاه بیگاه از غیبتش خبر داده گرفتاری‌های مردم آن عصر و انکار و سرزنش منکرین و ثواب ثبات قدم و انتظار فرج را گوشزد می‌نمودند. گاهی هم با رفتارشان عملا شبیه غیبت را فراهم می‌ساختند.
مسعودی در اثبات الوصیة نوشته است: امام هادی (ع) با مردم کم معاشرت می‌کرد و جز با خواص اصحاب با کسی تماس نمی‌گرفت. وقتی امام حسن عسکری به جایش نشست در اکثر اوقات از پشت پرده با مردم سخن می‌گفت تا شیعیان برای پذیرش غیبت امام دوازدهم مهیا و مانوس گردند[۱].
اگر بعد از رحلت امام حسن عسکری (ع) غیبت کامل شروع می‌شد شاید وجود مقدس امام زمان مورد غفلت واقع شده کم‌کم فراموش می‌گشت. از این جهت، ابتدا غیبت صغری شروع شد تا شیعیان در آن ایام، به وسیله نواب با امام خود تماس‌ گرفته علائم و کراماتی را مشاهده نمایند و ایمانشان کامل گردد. اما هنگامی که افکار مساعد گشت و آمادگی بیشتری پیدا شد غیبت کبری شروع گردید»[۲].

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

  1. غیبت صغرا به چه معناست؟ و چرا از همان ابتدا غیبت کامل صورت نگرفت؟ (پرسش)
  2. علت و سبب پیدایش غیبت صغری امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. نقش و تأثیر غیبت صغری در غیبت کبری چیست؟ (پرسش)
  4. مبدأ غیبت صغری از چه زمانی به حساب می‌‏آید؟ (پرسش)
  5. ویژگی‌های دوران غیبت صغری چیست؟ (پرسش)
  6. حکمت غیبت صغری قبل از غیبت کبری چه بوده است؟ (پرسش)
  7. امتیاز عصر غیبت صغری بر غیبت کبری چیست؟ (پرسش)
  8. آیا دولت عباسی پیگیر اخبار امام مهدی بودند؟ (پرسش)
  9. امام مهدی برای اثبات وجود خود در عصر غیبت صغری چه تدابیری اندیشید؟ (پرسش)
  10. آیا قبل از غیبت کبری غیبت صغری ضروری بوده است؟ (پرسش)
  11. مسئولیت امام مهدی در غیبت صغرا چیست؟ (پرسش)
  12. برخی از مورخان غیبت صغرا و کبرا نواب اربعه و داستان جعفر کذاب را دیدگاه متکلمین شیعه و شاگردانشان می‏دانند؟ (پرسش)
  13. پایان غیبت صغرا چه زمانی است؟ (پرسش)
  14. ماجرای تلاش نافرجام برای دستگیری امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  15. اولین کسی که به دروغ ادعای نیابت خاص امام مهدی کرد چه کسی بود؟ (پرسش)
  16. خلفای دوران غیبت صغری چه کسانی بودند؟ (پرسش)
  17. خلفای عباسی در دوران غیبت صغری چه اقدام‌هایی انجام دادند؟ (پرسش)
  18. آخرین خلیفه عصر غیبت صغری چه کسی بود؟ (پرسش)
  19. سالی که آخرین نائب خاص امام مهدی وفات یافت چه نام دارد؟‌ (پرسش)
  20. چگونه می‌توان نیابت نواب خاص امام مهدی را اثبات کرد؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. اثبات الوصیة، ص ۲۰۶.
  2. امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص ۱۴۵.
  3. شهید سید محمد صدر تحقیقی تحلیلی، مستند و گرانسنگ با استناد به منابع تاریخ اسلامی در رابطه با این دوران از تاریخ اسلام انجام داده است که برای آگاهی بیشتر از آن می‌توان به کتاب تاریخ الغیبة الصغری نوشته ایشان مراجعه کرد.
  4. حکیم، سید منذر، پیشوایان هدایت، ج۱۴، ص ۱۷۸.
  5. حکیم، سید منذر، پیشوایان هدایت، ج۱۴، ص ۱۸۹.
  6. ر.ک: محمدامین زین الدین، موضوع مصلح منتظر در احادیث ادیان مختلف.
  7. محمدتقی حکیم، ص ۱۷۷.
  8. اسماعیل صدر، ص ۱۵۰.
  9. همان.
  10. نجم الدین شریف عسکری، علی والوصیة، ص ۱۹۶.
  11. صدرالدین صدر، ص ۲۳۲.
  12. اسماعیل صدر، ص ۱۵۰، برای اطلاع بیشتر از روایان این حدیث از بزرگان حفاظ اهل سنت ر. ک.
  13. لطف‌الله صافی، منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر؛ ص ۳۵۹ - ۳۶۰.
  14. لطف‌الله صافی، منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر؛ ص ۲۹۱.
  15. سیدالأمین؛ ص ۳۳۶.
  16. سیدالأمین؛ ص ۳۱۶.
  17. فضلی، عبدالهادی، در انتظار مهدی موعود، ص 20-23.
  18. سید صدر الدین صدر، المهدى، بیروت، دار الزهراء، ۱۳۹۸ ه.ق، ص ۱۸۳؛ پیشواى دوازدهم امام زمان، نشریه مؤسسه در راه حق، ص ۳۸.
  19. مسعودى، اثبات الوصیه، ص ۲۰۶؛ ابراهیم امینى، دادگستر جهان، ص ۲۲۵ و ۲۲۶، انتشارات دار الفکر، قم، ۱۳۵۲ ه.ش.
  20. ابراهیم امینى، همان، ص ۲۲۶.
  21. دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۱۸۵-۱۸۷.
  22. اثبات الوصیة، ص ۲۰۶.
  23. دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۱۸۸، ۱۸۹.
  24. مسعودی، اثبات الوصیه، ص ۲۰۶.
  25. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص۸۸.
  26. ر. ک: رهبری بر فراز قرون، ص ۱۰۱.
  27. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۸۴ - ۸۷.
  28. سید محمد باقر صدر، رهبری بر فراز قرون، ص ۱۰۱
  29. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۳۲۵ - ۳۲۷.
  30. " إِنَ‏ لِلْقَائِمِ‏ غَيْبَتَيْنِ‏ يَرْجِعُ‏ فِي‏ إِحْدَاهُمَا وَ فِي‏ الْأُخْرَى‏ لَا يُدْرَى‏ أَيْنَ‏ هُوَ يَشْهَدُ الْمَوَاسِمَ‏ يَرَى‏ النَّاسَ‏ وَ لَا يَرَوْنَه‏‏ ‏‏‏‏‏"؛ نعمانی رحمه اللّه، الغیبة، ص ۱۷۵، ح ۱۵.
  31. " لِلْقَائِمِ‏ غَيْبَتَانِ‏ إِحْدَاهُمَا قَصِيرَةٌ وَ الْأُخْرَى‏ طَوِيلَة‏‏ ‏‏‏‏‏"؛ شیخ کلینی رحمه اللّه، کافی، ج ۱، ص ۳۴۰.
  32. شیخ مفید، ارشاد، ج ۲، ص ۳۴۰.
  33. شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۵۹، شیخ کلینی، کافی، ج ۱، ص ۳۴۱، نعمانی، الغیبة، ص ۱۴۹.
  34. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۸۴ - ۸۷.
  35. شیخ کلینی، کافی، ج ۲، ص ۱۴۱.
  36. شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۶۲.
  37. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ص ۱۴۷.
  38. یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۸۲.
  39. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۳۲۷.