ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی منتظران: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '،[[' به '، [[')
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت/بالا}}
{{مدخل مرتبط
{{مهدویت}}
| موضوع مرتبط = ویژگی انتظار راستین
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
}}


==شاخصه [[جامعه منتظر]]==
== مقدمه ==
*از ویژگی‌های اصلی [[منتظران]] [[حکومت مهدوی]]، [[تهذیب نفس]] و [[آراستگی]] به [[مکارم اخلاق]] است<ref>ر.ک: [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵.</ref>. [[انسان]] با توجه به نیروی [[تفکر]] می‌تواند در مسیر‌ رشد‌ [[فکری]] و اخلاقی‌ گام‌ بردارد و با‌ امدادهای‌ [[الهی]] و وجود [[رهبری الهی]]، جهشی بسیار فراگیر داشته باشد<ref>ر.ک: [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر]]، ص۱۱۸.</ref>. [[انتظار]] در بین [[جامعه منتظر]]؛ [[فرهنگی]] ممتاز و بی‌بدیل می‌سازد که می‌تواند [[جامعۀ اسلامی]] را در راه [[پیشرفت]] و [[تکامل]] جلو ببرد<ref>ر.ک: [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> و بزرگترین وجه تمایز [[جامعۀ اسلامی]]، از دیگر جامعه‌ها، همان [[اخلاق]] [[نورانی]] [[اسلام]] است<ref>ر.ک: [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۸۴-۸۸.</ref>. [[منتظران]] برای هماهنگی با [[امام زمان]]{{ع}} در اهتمام به رعایت [[محاسن اخلاق]]، همه تلاش و کوشش خود را به کار می‌گیرند. در [[حدیثی]] از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید [[منتظر]] باشد و در حال [[انتظار]] به [[پرهیزگاری]] و [[اخلاق نیکو]] [[رفتار]] نماید»<ref>{{متن حدیث|"مَنْ‏ سَرَّهُ‏ أَنْ‏ یَکُونَ‏ مِنْ‏ أَصْحَابِ‏ الْقَائِمِ‏ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ‏ بِالْوَرَعِ‏ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ"}}؛ غیبت نعمانی، ص۲۰۷.</ref>.<ref>ر.ک: نویسندگان، [[آفتاب مهر (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۲، ص ۱۳۴ – ۱۳۷؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۴۲؛ [[علی باقی نصرآبادی|باقی نصرآبادی، علی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص۱۳۱-۱۳۲؛ [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵؛ [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه]]، ص ۲۲؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۱، ص ۳۲۴.</ref>
از ویژگی‌های اصلی [[منتظران]] [[حکومت مهدوی]]، [[تهذیب نفس]] و آراستگی به مکارم اخلاق است<ref>ر.ک: [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵.</ref>. [[انسان]] با توجه به نیروی [[تفکر]] می‌تواند در مسیر‌ رشد‌ [[فکری]] و اخلاقی‌ گام‌ بردارد و با‌ امدادهای‌ [[الهی]] و وجود [[رهبری الهی]]، جهشی بسیار فراگیر داشته باشد<ref>ر.ک: [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر]]، ص ۱۱۸.</ref>. [[انتظار]] در بین جامعه منتظر؛ [[فرهنگی]] ممتاز و بی‌بدیل می‌سازد که می‌تواند [[جامعۀ اسلامی]] را در راه [[پیشرفت]] و [[تکامل]] جلو ببرد<ref>ر.ک: [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> و بزرگترین وجه تمایز [[جامعۀ اسلامی]]، از دیگر جامعه‌ها، همان [[اخلاق]] [[نورانی]] [[اسلام]] است. [[منتظران]] برای هماهنگی با [[امام زمان]] {{ع}} در اهتمام به رعایت [[محاسن اخلاق]]، همۀ تلاش و کوشش خود را به کار می‌گیرند. در [[حدیثی]] از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «هر کس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید [[منتظر]] باشد و در حال [[انتظار]] به [[پرهیزگاری]] و [[اخلاق نیکو]] [[رفتار]] نماید»<ref>{{متن حدیث|مَنْ‏ سَرَّهُ‏ أَنْ‏ یَکُونَ‏ مِنْ‏ أَصْحَابِ‏ الْقَائِمِ‏ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ‏ بِالْوَرَعِ‏ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ}}؛ غیبت نعمانی، ص۲۰۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ص۲۴۲؛ [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص ۱۳۱-۱۳۲؛ [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر]]، ص ۲۶۵؛ [[محمد مهدی گرجیان|گرجیان، محمد مهدی]]، [[تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه (مقاله)|تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه]]، ص ۲۲؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۱، ص ۳۲۴؛ [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۸۴-۸۸. </ref>
==برخی از ویژگی های [[اخلاقی]] [[منتظران]]==
*برخی از [[ویژگی‌های اخلاقی]] و ترییتی [[منتظران]] عبارتند از:
# '''[[خودسازی]] و [[پارسایی]]''': [[تهذیب نفس]] از چنان اهمیتی برخوردار است که [[اعمال]] ناشایست و [[گناهان]] از اسباب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از لقای [[امام]] شمرده شده است<ref>{{متن حدیث|"فَمَا یَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا یَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَکْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ"}}؛ بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد رضا اکبری|اکبری، محمد رضا]]، [[پرچم هدایت (کتاب)|پرچم هدایت]]، ص ۶۶؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی (مقاله)|نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی]]، ص؟؟؟.</ref> لذا [[انسان]] [[منتظر]] در بُعد فردی باید به کسب [[فضیلت‌های اخلاقی]] و تقویتِ جنبۀ جسمی روی ‌آورد<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۴۲.</ref> و علاوه بر [[تقوی]]، به [[ورع]]، [[پارسایی]] و [[عبادت]] بپردازد. [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: «[[تقوی]] پیشه سازید و بار سنگین [[انتظار]] را، به [[کمک]] [[ورع]] و [[پارسایی]] به منزل رسانید و با کوشش بسیار در [[عبادت]] و [[اطاعت خدا]]»<ref>{{متن حدیث|"اتَّقُوا اللَّهَ وَ اسْتَعِینُوا عَلَی مَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فِی طَاعَةِ اللَّهِ"}}، الغیبه للنعمانی، ص ۲۲۰؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۸۴-۸۸.</ref> [[یاران مهدی]]، در کمال [[پاکی]] و نهایت [[زیبایی]] [[اخلاق]] [[زندگی]] می‌‌کنند؛ چون [[ورع]] بالاتر از [[تقوای الهی]]، نهایت [[خویشتن‌داری]] در مقابل [[گناه]] و حتی نسبت به موارد مشکوک است و نداشتن آن مساوی با عدم [[دینداری]] قلمداد شده است<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref>‌. در روایتی دیگر [[رسول اکرم]]{{صل}} فرمودند: [[یاران امام]] عصر {{ع}} در [[عبادت]] فردی و [[خودسازی]]، از [[راز]] و نیازهای شبانه برخوردارند و عاشقانه با [[پروردگار]] خویش [[نجوا]] می‌کنند و در [[عبادت]] [[اجتماعی]] دارای قلبی محکم‌اند و از [[شجاعت]] مثال‌زدنی برخوردارند<ref>{{متن حدیث|رُهْبَانٌ بِاللَّیْلِ لُیُوثٌ بِالنَّهَارِ کَأَنَّ قُلُوبَهُمْ زُبَرُ الْحَدِیدِ فُیَبَایِعُونَهُ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ}}؛ مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، ص ۲۰۸.</ref>. از این [[روایات]] استفاده می‌‌شود [[جامعه]] که [[در آستانۀ ظهور]] قرار دارد گرچه به [[انحرافات]] مختلفی دچار می‌شود، در عین حال، [[صلاح]] و [[نیکی]] هرگز به حد صفر نمی‌رسد؛ زیرا [[یاران]] [[حضرت]] در چنین جوامعی [[تربیت]] می‌شوند<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۲۰۹.</ref>.
# '''[[ایمان]] و [[عمل صالح]]''': [[امام صادق]] {{ع}} در معنای [[آیه]] [[شریف]]: {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> فرمود: «درباره [[قائم]] و یارانش‌، نازل شده است»<ref>{{متن حدیث|"قَالَ نَزَلَتْ فِی الْقَائِمِ وَ أَصْحَابِه"}}‏؛ الغیبة النعمانی، ص۲۴۰، ح ۳۵.</ref>. دوران [[دولت مهدی]]، به تعبیر [[قرآن]]، دوران [[مؤمنین]] و عباد [[صالح]] است<ref> ر.ک. [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟.</ref> و شرط [[منتظران ظهور]] و [[کارگزاران]] [[حکومت عدل جهانی]]، [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است<ref>ر.ک: [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۴.</ref> چرا که [[اعمال]] [[شیعه]]، به ظاهر منتسب به [[امام]] [[معصوم]] و [[حجت خدا]] است، [[امام]] هم از [[شیعیان]] خود [[انتظار]] [[اعمال]] [[خالص]] دارد و از [[اعمال]] [[ناپسند]] یارانش به شدت رنجیده و ناراحت می‌‌شود. پس [[حضرت مهدی]] {{ع}} از [[شیعیان]]، [[انتظار]] [[اعمال صالح]] و [[زندگی پاک]] دارد‌<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref>.
# '''[[الگوپذیری]] و [[تأسی به امام]]''': [[امام]]، [[پیشوا]] و [[راهبر]] [[جامعه]] و [[انسان کامل]] است و از همۀ [[بدی‌ها]] و [[رذائل اخلاقی]] دور بوده و همۀ [[کمالات]] [[اخلاقی]] را در عالی‌ترین حد آن دارد<ref>ر.ک: [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث ]]. </ref> و [[منتظران]] خود را منتسب به [[امام زمان]] {{ع}} می‌‌دانند؛ لذا در [[پیروی]] از آن [[حضرت]] باید پیش قدم باشند<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی (مقاله)|کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی]]، ص ۳۱۰</ref> و برای قرارگرفتن در صف [[یاران مهدی]] {{ع}} باید الگوپذیری عملی و [[اخلاقی]] از او داشته و به سفارش ایشان به [[منتظران]] عمل نمایند که: «هریک از شما باید به آنچه موجب نزدیکی و جلب [[محبت]] ما [[اهل بیت]] می‌شود، عمل کند و از کارهایی که موجبات [[ناراحتی]] و [[خشم]] و رنجش ما می‌گردد، دوری گزیند»<ref>{{متن حدیث|"فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ أَمْرَنَا بَغْتَةٌ فُجَاءَةٌ حِینَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا یُنْجِیهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَی حَوْبَة"}}؛ الإحتجاج، ج۲، ص۳۲۳. </ref>. همچنین طبق دعای آن [[حضرت]]<ref>{{متن حدیث|"اللهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ..."}}؛ مفاتیح الجنان، دعای امام زمان{{ع}}.</ref> باید به [[بندگی]] و دوری از [[معصیت]] پرداخت تا با الگوپذیری و [[تأسی]] به [[امام]] در افکار، [[آداب]]، منش و [[رفتار]]، همراه و هم رنگ [[مهدی موعود]] شد<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۲۶.</ref> و [[توفیق]] [[زیارت]] ایشان را پیدا کرد<ref>ر.ک: [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص۱۳۱-۱۳۲.</ref>.
# '''آراستگی به ملکۀ [[تقوی]] و [[عدالت]]''': [[پروای الهی]] در [[دوران غیبت]]، اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که عوامل فراوانی دست به هم داده است تا [[انسان‌ها]] را به [[بیراهه]] کشانده، [[گمراه]] سازند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]].</ref>. [[منتظران]] [[حکومت عدل جهانی]] باید پیوسته، نمونه [[عدل]] و عدل‌طلبی باشند و با اجتناب از [[معاصی]] و رعایت [[تقوای الهی]]، بتواند ملکۀ [[عدالت]] را در خود پدید آورند تا در [[عصر ظهور]] که عصر استقرار [[عدل]] [[ناب]] و مطلق است خویشتن را با شرایط نوین [[تمدن]] [[توحیدی]] [[مهدوی]] هماهنگ سازد. در غیر این صورت هاضمۀ شخصیت فرد، [[قدرت]] جذب مؤلفه‌های [[فرهنگ]] [[عدالت]] محور [[دولت مهدی]] {{ع}} را نخواهد داشت<ref>ر.ک: [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۱۱۰-۱۱۸.</ref> و از دیدگاه [[اسلام]]، پیدایش [[عدالت فراگیر]] [[اجتماعی]] در گرو تحقق [[عدالت]] فردی در آحاد [[جامعه]] است<ref>ر.ک: [[مهدی علی‌زاده|علی‌زاده، مهدی]]، [[نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار (کتاب)|نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار]]، ص۷۹-۹۰.</ref>.
# '''[[امر به معروف و نهی از منکر]]''': [[تقوی]]، وقتی معنی پیدا می‌‌کند که [[انسان]] در قبال [[جامعه]] [[احساس مسئولیت]] کند‌ و از [[امر به معروف و نهی از منکر]] [[غفلت]] نورزد<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref> دست روی دست نگذارد چون [[انتظار]] بدون [[گرایش]] به [[صلاح]] و [[زمینه‌سازی]] برای [[شایستگی]]، انتظاری کاذب است<ref>رک: [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟.</ref> چرا که [[خداوند]] بزرگ در آیاتی تأکید کرده، [[سرنوشت]] هیچ [[قوم]] و ملتی را دچار دگرگونی نمی‌کند مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند<ref>سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره انفال، آیه ۵۳. </ref>. از این رو خواست گروهیِ [[جامعه]]، بسترهای گوناگونی را فراهم می‌سازد که در دگرگونی [[سرنوشت]] آن اجتماع، نقش بسزایی دارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>.


== ویژگی های [[اخلاقی]] [[منتظران]] ==
برخی از ویژگی‌های اخلاقی و ترییتی [[منتظران]] عبارت‌اند از:
# '''[[خودسازی]] و [[پارسایی]]''': [[تهذیب نفس]] از چنان اهمیتی برخوردار است که [[اعمال]] ناشایست و [[گناهان]] از اسباب طولانی شدن [[غیبت]] و دوری [[شیعیان]] از لقای [[امام]] شمرده شده است<ref>{{متن حدیث|فَمَا یَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا یَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَکْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ}}؛ بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد رضا اکبری|اکبری، محمد رضا]]، [[پرچم هدایت (کتاب)|پرچم هدایت]]، ص ۶۶؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی (مقاله)|نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی]].</ref> لذا [[انسان]] [[منتظر]] در بُعد فردی باید به کسب [[فضیلت‌های اخلاقی]] و تقویتِ جنبۀ جسمی روی ‌آورد<ref>ر.ک: [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۴۲.</ref> و علاوه بر [[تقوی]]، به ورع، [[پارسایی]] و [[عبادت]] بپردازد. [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: «[[تقوی]] پیشه سازید و بار سنگین [[انتظار]] را، به کمک ورع و [[پارسایی]] به منزل رسانید و با کوشش بسیار در [[عبادت]] و [[اطاعت خدا]]»<ref>{{متن حدیث|اتَّقُوا اللَّهَ وَ اسْتَعِینُوا عَلَی مَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فِی طَاعَةِ اللَّهِ}}، الغیبه للنعمانی، ص ۲۲۰؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[محبوب شفائی|شفائی، محبوب]]، [[موعود حق (کتاب)|موعود حق]]، ص ۸۴-۸۸.</ref> [[یاران مهدی]]، در کمال [[پاکی]] و نهایت [[زیبایی]] [[اخلاق]] [[زندگی]] می‌‌کنند؛ چون ورع بالاتر از [[تقوای الهی]]، نهایت [[خویشتن‌داری]] در مقابل [[گناه]] و حتی نسبت به موارد مشکوک است و نداشتن آن مساوی با عدم [[دینداری]] قلمداد شده است<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref>‌. در روایتی دیگر [[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: یاران امام عصر {{ع}} در [[عبادت]] فردی و [[خودسازی]]، از راز و نیازهای شبانه برخوردارند و عاشقانه با [[پروردگار]] خویش [[نجوا]] می‌کنند و در [[عبادت]] [[اجتماعی]] دارای قلبی محکم‌اند و از [[شجاعت]] مثال‌زدنی برخوردارند<ref>{{متن حدیث|رُهْبَانٌ بِاللَّیْلِ لُیُوثٌ بِالنَّهَارِ کَأَنَّ قُلُوبَهُمْ زُبَرُ الْحَدِیدِ فُیَبَایِعُونَهُ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ}}؛ مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، ص ۲۰۸.</ref>. از این [[روایات]] استفاده می‌‌شود [[جامعه]] که در آستانۀ ظهور قرار دارد گرچه به [[انحرافات]] مختلفی دچار می‌شود، در عین حال، [[صلاح]] و [[نیکی]] هرگز به حد صفر نمی‌رسد؛ زیرا [[یاران]] حضرت در چنین جوامعی [[تربیت]] می‌شوند<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۲۰۹.</ref>.
# '''[[ایمان]] و [[عمل صالح]]''': [[امام صادق]] {{ع}} در معنای [[آیه شریف]]: {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref> فرمود: «درباره [[قائم]] و یارانش‌، نازل شده است»<ref>{{متن حدیث|"قَالَ نَزَلَتْ فِی الْقَائِمِ وَ أَصْحَابِه"}}‏؛ الغیبة النعمانی، ص۲۴۰، ح ۳۵.</ref>. دوران [[دولت مهدی]]، به تعبیر [[قرآن]]، دوران [[مؤمنین]] و عباد [[صالح]] است<ref> ر. ک. [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟.</ref> و شرط [[منتظران ظهور]] و [[کارگزاران]] [[حکومت عدل جهانی]]، [[ایمان]] و [[عمل صالح]] است<ref>ر. ک: [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۴.</ref> چرا که [[اعمال]] [[شیعه]]، به ظاهر منتسب به [[امام]] [[معصوم]] و [[حجت خدا]] است، [[امام]] هم از [[شیعیان]] خود [[انتظار]] [[اعمال]] [[خالص]] دارد و از [[اعمال]] ناپسند یارانش به شدت رنجیده و ناراحت می‌‌شود. پس [[حضرت مهدی]] {{ع}} از [[شیعیان]]، [[انتظار]] [[اعمال صالح]] و [[زندگی پاک]] دارد‌<ref>ر. ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref>.
# ''' [[گرایش]] اصولی به [[دین‌داری]] و دین‌باوری''': [[انسان]] [[منتظِر]] در اندیشۀ [[نگهداری دین]] خویش و صحت [[اعمال]] خود است<ref>ر.ک: [[امیر مهدی حکیمی|حکیمی، امیر مهدی]]، [[منتظر چشم به راهی فریادگر (کتاب)|منتظر چشم به راهی فریادگر]] ص ۳۵؛ [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۴۶-۶۳.</ref>. پایبندی به [[احکام الهی]] و ترجیح [[دستورات]] [[خداوند]] بر علایق فردی که منجر به اراده‌ای [[قوی]] و اخلاصی راستین خواهد شد<ref>ر.ک: [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۳۵۶-۳۵۹.</ref>. [[منتظر موعود]] علاوه بر [[دینداری]] و [[تقوی]]، باید [[پارسا]] باشد<ref>ر.ک: [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۴۶-۶۳؛ [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف‌الله]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص۱۵؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹-۲۱۲.</ref> و باید در مسیر [[خودسازی]]، [[تزکیه نفس]] و ایجاد آمادگی جسمی و [[روحی]] در جهت آن [[تحول]] بزرگ حرکت کند<ref>ر.ک: [[عبدالرحمن انصاری|ان‍ص‍اری‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن]]‌، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]، ص ۱۲۶؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۹۸</ref>. [[منتظران امام زمان]] مرزبان دین‌خدا هستند و در اجرای [[دستورات]] [[حق]]، سخت، پیگیر و استوارند<ref>ر.ک: [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۴۶-۶۳.</ref>.
# '''الگوپذیری و تأسی به امام''': [[امام]]، [[پیشوا]] و [[راهبر]] [[جامعه]] و [[انسان کامل]] است و از همۀ [[بدی‌ها]] و [[رذائل اخلاقی]] دور بوده و همۀ [[کمالات]] [[اخلاقی]] را در عالی‌ترین حد آن دارد<ref>ر.ک: [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث]]. </ref> و [[منتظران]] خود را منتسب به [[امام زمان]] {{ع}} می‌‌دانند؛ لذا در [[پیروی]] از آن حضرت باید پیش قدم باشند<ref>ر.ک: [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی (مقاله)|کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی]]، ص ۳۱۰</ref> و برای قرارگرفتن در صف [[یاران مهدی]] {{ع}} باید الگوپذیری عملی و [[اخلاقی]] از او داشته و به سفارش ایشان به [[منتظران]] عمل نمایند که: «هریک از شما باید به آنچه موجب نزدیکی و جلب [[محبت]] ما [[اهل بیت]] می‌شود، عمل کند و از کارهایی که موجبات [[ناراحتی]] و [[خشم]] و رنجش ما می‌گردد، دوری گزیند»<ref>{{متن حدیث|فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ أَمْرَنَا بَغْتَةٌ فُجَاءَةٌ حِینَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا یُنْجِیهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَی حَوْبَة}}؛ الإحتجاج، ج۲، ص۳۲۳. </ref>. همچنین طبق دعای آن حضرت<ref>{{متن حدیث|اللهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ...}}؛ مفاتیح الجنان، دعای امام زمان {{ع}}.</ref> باید به [[بندگی]] و دوری از [[معصیت]] پرداخت تا با الگوپذیری و [[تأسی]] به [[امام]] در افکار، [[آداب]]، منش و [[رفتار]]، همراه و هم رنگ [[مهدی موعود]] شد<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|آخرین منجی]]، ص۱۲۶.</ref> و [[توفیق]] [[زیارت]] ایشان را پیدا کرد<ref>ر.ک: [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص۱۳۱-۱۳۲.</ref>.
# ''' [[فرمانبرداری از امام]] زمان''': از مهم‌ترین ویژگی‌های رهروان راستین همسو کردن رفتارها، [[نیت‌ها]] و جهت گیری‌ها، طبق خواست آن [[رهبر الهی]]، است، چراکه نمودهای [[رفتاری]] [[منتظِر]] در اطاعت محض از [[خداوند]] و اولیای او ظاهر می‌شود<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت]] ج۳، ص۵۴-۶۱ و [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>. شخصی که [[منتظر]] [[امام زمان]] است، خود را در محضر آن حضرت دیده و در تمام [[زندگی]] مواظب است یک لحظه هم از [[فرمان]] آن حضرت [[سرپیچی]] نکند<ref>ر.ک: [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۳۵۶-۳۵۹.</ref>. [[پیامبر]] در توصیف آنها فرموده‌اند: «تلاش‌گر و کوشا در [[پیروی]] از او هستند»<ref>{{متن حدیث|کَدَّادُونَ مُجِدُّونَ فِی طَاعَتِه‏}}؛ عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۶۳. </ref>.
# ''' اتصاف به [[فضایل]] [[اسلامی]]''': شخصی که [[منتظر]] [[امام زمان]] خود است، متصف به [[اخلاق]] و [[فضایل]] [[اسلامی]] است<ref>ر.ک: [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۴۶-۶۳؛ [[امیر مهدی حکیمی|حکیمی، امیر مهدی]]، [[منتظر چشم به راهی فریادگر (کتاب)|منتظر چشم به راهی فریادگر]]، ص ۳۵.</ref>، اموری از قبیل: [[ایثار]] و [[مواسات]]؛ [[زهد]] و [[ساده زیستی]] و [[نظم و انضباط]]<ref>ر.ک: [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران ۲]]، ص ۴۶-۶۳.</ref>.
# '''آراستگی به ملکۀ [[تقوی]] و [[عدالت]]''': [[پروای الهی]] در دوران غیبت، اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که عوامل فراوانی دست به هم داده است تا [[انسان‌ها]] را به [[بیراهه]] کشانده، [[گمراه]] سازند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]].</ref>. [[منتظران]] [[حکومت عدل جهانی]] باید پیوسته، نمونه [[عدل]] و عدل‌طلبی باشند و با اجتناب از [[معاصی]] و رعایت [[تقوای الهی]]، بتواند ملکۀ [[عدالت]] را در خود پدید آورند تا در عصر ظهور که عصر استقرار [[عدل]] ناب و مطلق است خویشتن را با شرایط نوین [[تمدن]] [[توحیدی]] مهدوی هماهنگ سازد. در غیر این صورت هاضمۀ شخصیت فرد، [[قدرت]] جذب مؤلفه‌های [[فرهنگ]] [[عدالت]] محور [[دولت مهدی]] {{ع}} را نخواهد داشت<ref>ر.ک: [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۱۱۰-۱۱۸.</ref> و از دیدگاه [[اسلام]]، پیدایش عدالت فراگیر [[اجتماعی]] در گرو تحقق [[عدالت]] فردی در آحاد [[جامعه]] است<ref>ر.ک: [[مهدی علی‌زاده|علی‌زاده، مهدی]]، [[نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار (کتاب)|نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار]]، ص۷۹-۹۰.</ref>.
# '''[[امر به معروف و نهی از منکر]]''': [[تقوی]]، وقتی معنی پیدا می‌‌کند که [[انسان]] در قبال [[جامعه]] [[احساس مسئولیت]] کند‌ و از [[امر به معروف و نهی از منکر]] [[غفلت]] نورزد<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۱۳-۱۴.</ref> دست روی دست نگذارد چون [[انتظار]] بدون [[گرایش]] به [[صلاح]] و زمینه‌سازی برای شایستگی، انتظاری کاذب است<ref>ر.ک: [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟.</ref> چرا که [[خداوند]] بزرگ در آیاتی تأکید کرده، [[سرنوشت]] هیچ [[قوم]] و ملتی را دچار دگرگونی نمی‌کند مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند<ref>سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره انفال، آیه ۵۳. </ref>. از این رو خواست گروهیِ [[جامعه]]، بسترهای گوناگونی را فراهم می‌سازد که در دگرگونی [[سرنوشت]] آن اجتماع، نقش بسزایی دارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>.


==پرسش مستقیم==
== پرسش مستقیم ==
# [[ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی منتظران راستین چیست؟ (پرسش)]]
# [[ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی منتظران راستین چیست؟ (پرسش)]]


== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان انتظار فرج}}
{{پرسمان انتظار فرج}}


==منابع==
== منابع ==
{{فهرست اثر}}
{{منابع}}
{{ستون-شروع|۳}}
# [[پرونده:10032344.jpg|22px]] [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|'''تاریخ غیبت کبری''']]
# [[پرونده:152261.jpg|22px]] [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف‌الله]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|'''گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم''']]
# [[پرونده:13681202.jpg|22px]] [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|'''نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب''']]
# [[پرونده:13681202.jpg|22px]] [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)|'''نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب''']]
# [[پرونده:11155.jpg|22px]] [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|'''عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث''']]
# [[پرونده:11155.jpg|22px]] [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|'''عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث''']]
خط ۲۷: خط ۳۶:
# [[پرونده:13681183.jpg|22px]] [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|'''انتظار و وظایف منتظران''']]
# [[پرونده:13681183.jpg|22px]] [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|'''انتظار و وظایف منتظران''']]
# [[پرونده:10069689.jpg|22px]] [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|'''با انتظار در خیمه‌اش درآییم''']]
# [[پرونده:10069689.jpg|22px]] [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|'''با انتظار در خیمه‌اش درآییم''']]
# [[پرونده:136865.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت''']]
# [[پرونده:3694G001.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|'''پرسمان مهدویت''']]
# [[پرونده:1100126.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|'''نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی''']]
# [[پرونده:1100126.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|'''نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی''']]
# [[پرونده:152150.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|'''بایسته‌های عصر چشم به راهی''']]، [[امان (نشریه)|دوماهنامه امان]]
# [[پرونده:13681097.jpg|22px]] [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|'''آخرین منجی''']]
# [[پرونده:13681097.jpg|22px]] [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[آخرین منجی (کتاب)|'''آخرین منجی''']]
# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی (مقاله)|'''کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی''']]
# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی (مقاله)|'''کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی''']]
خط ۳۸: خط ۵۰:
# [[پرونده:13681201.jpg|22px]] [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|'''ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر''']]
# [[پرونده:13681201.jpg|22px]] [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر (مقاله)|'''ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر''']]
# [[پرونده:11235.jpg|22px]] [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|'''روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر''']]
# [[پرونده:11235.jpg|22px]] [[عسکر دیرباز|دیرباز، عسکر]]، [[روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر (مقاله)|'''روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر''']]
{{پایان}}
# [[پرونده:13681057.jpg|22px]] [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|'''دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان''']]
{{پایان}}
# [[پرونده:1100128.jpg|22px]] [[امیر مهدی حکیمی|حکیمی، امیر مهدی]]، [[منتظر چشم به راهی فریادگر (کتاب)|'''منتظر چشم به راهی فریادگر''']]
# [[پرونده:10104244.jpg|22px]] [[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|'''انتظار و وظایف منتظران ۲''']]
# [[پرونده:10748.jpg|22px]] [[ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ ان‍ص‍اری‌|انصاری، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌]]، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|'''در انتظار خورشید ولایت''']]
# [[پرونده:151828.jpg|22px]] پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|'''مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}
{{امام مهدی}}


 
[[رده:ویژگی‌های منتظران]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی منتظران]]
 
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۱۷

مقدمه

از ویژگی‌های اصلی منتظران حکومت مهدوی، تهذیب نفس و آراستگی به مکارم اخلاق است[۱]. انسان با توجه به نیروی تفکر می‌تواند در مسیر‌ رشد‌ فکری و اخلاقی‌ گام‌ بردارد و با‌ امدادهای‌ الهی و وجود رهبری الهی، جهشی بسیار فراگیر داشته باشد[۲]. انتظار در بین جامعه منتظر؛ فرهنگی ممتاز و بی‌بدیل می‌سازد که می‌تواند جامعۀ اسلامی را در راه پیشرفت و تکامل جلو ببرد[۳] و بزرگترین وجه تمایز جامعۀ اسلامی، از دیگر جامعه‌ها، همان اخلاق نورانی اسلام است. منتظران برای هماهنگی با امام زمان (ع) در اهتمام به رعایت محاسن اخلاق، همۀ تلاش و کوشش خود را به کار می‌گیرند. در حدیثی از امام صادق (ع) آمده است: «هر کس دوست دارد از یاران حضرت قائم (ع) باشد، باید منتظر باشد و در حال انتظار به پرهیزگاری و اخلاق نیکو رفتار نماید»[۴].[۵]

ویژگی های اخلاقی منتظران

برخی از ویژگی‌های اخلاقی و ترییتی منتظران عبارت‌اند از:

  1. خودسازی و پارسایی: تهذیب نفس از چنان اهمیتی برخوردار است که اعمال ناشایست و گناهان از اسباب طولانی شدن غیبت و دوری شیعیان از لقای امام شمرده شده است[۶].[۷] لذا انسان منتظر در بُعد فردی باید به کسب فضیلت‌های اخلاقی و تقویتِ جنبۀ جسمی روی ‌آورد[۸] و علاوه بر تقوی، به ورع، پارسایی و عبادت بپردازد. امام باقر (ع) می‌فرماید: «تقوی پیشه سازید و بار سنگین انتظار را، به کمک ورع و پارسایی به منزل رسانید و با کوشش بسیار در عبادت و اطاعت خدا»[۹].[۱۰] یاران مهدی، در کمال پاکی و نهایت زیبایی اخلاق زندگی می‌‌کنند؛ چون ورع بالاتر از تقوای الهی، نهایت خویشتن‌داری در مقابل گناه و حتی نسبت به موارد مشکوک است و نداشتن آن مساوی با عدم دینداری قلمداد شده است[۱۱]‌. در روایتی دیگر رسول اکرم (ص) فرمودند: یاران امام عصر (ع) در عبادت فردی و خودسازی، از راز و نیازهای شبانه برخوردارند و عاشقانه با پروردگار خویش نجوا می‌کنند و در عبادت اجتماعی دارای قلبی محکم‌اند و از شجاعت مثال‌زدنی برخوردارند[۱۲]. از این روایات استفاده می‌‌شود جامعه که در آستانۀ ظهور قرار دارد گرچه به انحرافات مختلفی دچار می‌شود، در عین حال، صلاح و نیکی هرگز به حد صفر نمی‌رسد؛ زیرا یاران حضرت در چنین جوامعی تربیت می‌شوند[۱۳].
  2. ایمان و عمل صالح: امام صادق (ع) در معنای آیه شریف: ﴿وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ[۱۴] فرمود: «درباره قائم و یارانش‌، نازل شده است»[۱۵]. دوران دولت مهدی، به تعبیر قرآن، دوران مؤمنین و عباد صالح است[۱۶] و شرط منتظران ظهور و کارگزاران حکومت عدل جهانی، ایمان و عمل صالح است[۱۷] چرا که اعمال شیعه، به ظاهر منتسب به امام معصوم و حجت خدا است، امام هم از شیعیان خود انتظار اعمال خالص دارد و از اعمال ناپسند یارانش به شدت رنجیده و ناراحت می‌‌شود. پس حضرت مهدی (ع) از شیعیان، انتظار اعمال صالح و زندگی پاک دارد‌[۱۸].
  3. گرایش اصولی به دین‌داری و دین‌باوری: انسان منتظِر در اندیشۀ نگهداری دین خویش و صحت اعمال خود است[۱۹]. پایبندی به احکام الهی و ترجیح دستورات خداوند بر علایق فردی که منجر به اراده‌ای قوی و اخلاصی راستین خواهد شد[۲۰]. منتظر موعود علاوه بر دینداری و تقوی، باید پارسا باشد[۲۱] و باید در مسیر خودسازی، تزکیه نفس و ایجاد آمادگی جسمی و روحی در جهت آن تحول بزرگ حرکت کند[۲۲]. منتظران امام زمان مرزبان دین‌خدا هستند و در اجرای دستورات حق، سخت، پیگیر و استوارند[۲۳].
  4. الگوپذیری و تأسی به امام: امام، پیشوا و راهبر جامعه و انسان کامل است و از همۀ بدی‌ها و رذائل اخلاقی دور بوده و همۀ کمالات اخلاقی را در عالی‌ترین حد آن دارد[۲۴] و منتظران خود را منتسب به امام زمان (ع) می‌‌دانند؛ لذا در پیروی از آن حضرت باید پیش قدم باشند[۲۵] و برای قرارگرفتن در صف یاران مهدی (ع) باید الگوپذیری عملی و اخلاقی از او داشته و به سفارش ایشان به منتظران عمل نمایند که: «هریک از شما باید به آنچه موجب نزدیکی و جلب محبت ما اهل بیت می‌شود، عمل کند و از کارهایی که موجبات ناراحتی و خشم و رنجش ما می‌گردد، دوری گزیند»[۲۶]. همچنین طبق دعای آن حضرت[۲۷] باید به بندگی و دوری از معصیت پرداخت تا با الگوپذیری و تأسی به امام در افکار، آداب، منش و رفتار، همراه و هم رنگ مهدی موعود شد[۲۸] و توفیق زیارت ایشان را پیدا کرد[۲۹].
  5. فرمانبرداری از امام زمان: از مهم‌ترین ویژگی‌های رهروان راستین همسو کردن رفتارها، نیت‌ها و جهت گیری‌ها، طبق خواست آن رهبر الهی، است، چراکه نمودهای رفتاری منتظِر در اطاعت محض از خداوند و اولیای او ظاهر می‌شود[۳۰]. شخصی که منتظر امام زمان است، خود را در محضر آن حضرت دیده و در تمام زندگی مواظب است یک لحظه هم از فرمان آن حضرت سرپیچی نکند[۳۱]. پیامبر در توصیف آنها فرموده‌اند: «تلاش‌گر و کوشا در پیروی از او هستند»[۳۲].
  6. اتصاف به فضایل اسلامی: شخصی که منتظر امام زمان خود است، متصف به اخلاق و فضایل اسلامی است[۳۳]، اموری از قبیل: ایثار و مواسات؛ زهد و ساده زیستی و نظم و انضباط[۳۴].
  7. آراستگی به ملکۀ تقوی و عدالت: پروای الهی در دوران غیبت، اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که عوامل فراوانی دست به هم داده است تا انسان‌ها را به بیراهه کشانده، گمراه سازند[۳۵]. منتظران حکومت عدل جهانی باید پیوسته، نمونه عدل و عدل‌طلبی باشند و با اجتناب از معاصی و رعایت تقوای الهی، بتواند ملکۀ عدالت را در خود پدید آورند تا در عصر ظهور که عصر استقرار عدل ناب و مطلق است خویشتن را با شرایط نوین تمدن توحیدی مهدوی هماهنگ سازد. در غیر این صورت هاضمۀ شخصیت فرد، قدرت جذب مؤلفه‌های فرهنگ عدالت محور دولت مهدی (ع) را نخواهد داشت[۳۶] و از دیدگاه اسلام، پیدایش عدالت فراگیر اجتماعی در گرو تحقق عدالت فردی در آحاد جامعه است[۳۷].
  8. امر به معروف و نهی از منکر: تقوی، وقتی معنی پیدا می‌‌کند که انسان در قبال جامعه احساس مسئولیت کند‌ و از امر به معروف و نهی از منکر غفلت نورزد[۳۸] دست روی دست نگذارد چون انتظار بدون گرایش به صلاح و زمینه‌سازی برای شایستگی، انتظاری کاذب است[۳۹] چرا که خداوند بزرگ در آیاتی تأکید کرده، سرنوشت هیچ قوم و ملتی را دچار دگرگونی نمی‌کند مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند[۴۰]. از این رو خواست گروهیِ جامعه، بسترهای گوناگونی را فراهم می‌سازد که در دگرگونی سرنوشت آن اجتماع، نقش بسزایی دارد[۴۱].

پرسش مستقیم

  1. ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی منتظران راستین چیست؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

  1. معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
  2. منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
  3. منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
  4. ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
  5. عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
  6. هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  7. انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
    1. ضرورت عقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
    2. ضرورت نقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
  8. آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
  9. جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
  10. نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
  11. انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
  12. شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  13. لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
    1. آیا زندگی با یاد امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    2. آیا آرزوی یاری کردن امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    3. آیا ایجاد آمادگی برا پیوستن به امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    4. آیا تربیت منتظران راستین از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
  14. دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  15. دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  16. آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  17. آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  18. چرا گفته می‌شود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
  19. دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
  20. آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
  21. آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم می‌شود؟ (پرسش)
  22. آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
  23. آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
  24. آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
  25. منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  26. آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  27. گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
  28. نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
    1. آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    2. آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    3. آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    4. آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    5. آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    6. آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    7. آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    8. آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    9. آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
  29. چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
  30. ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  31. شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  32. منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
  33. مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
  34. چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
  35. آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
  36. منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
  37. منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
  38. شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
  39. انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
  40. آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
  41. آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
  42. آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
  43. مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  44. کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  45. انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
  46. مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
  47. منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
  48. منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
  49. منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  50. منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  51. انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
  52. دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  53. دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  54. دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  55. دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  56. دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  57. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  58. علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
  59. آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
  60. عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
  61. لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
  62. نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  63. رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
  64. امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
  65. آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
  66. مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  67. رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  68. بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  69. مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید می‌کند؟ (پرسش)
  70. چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
  71. انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
  72. اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
  73. آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
  74. انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
  75. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  76. آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی می‌‏دانند؟ (پرسش)
  77. آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
  78. مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  79. چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
  80. آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب می‌‏شود؟ (پرسش)
  81. آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالت‌‏آور است؟ (پرسش)
  82. علت سختی انتظار چیست و چرا می‏‌گویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
  83. امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
  84. منتظران امام مهدی که در قرن‏های گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
  85. آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
  86. فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
  87. خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجات‏‌دهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
  88. دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
  89. دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده می‌شود؟ (پرسش)
  90. آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
  91. انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا می‏‌کند؟ (پرسش)
  92. رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
  93. رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
  94. فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
  95. باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه می‌شود؟ (پرسش)
  96. انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
  97. جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
  98. چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
  99. چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
  100. ویژگی‌‏های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
  101. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  102. چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
  103. دانش ‏آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  104. رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
  105. آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
  106. آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
  107. وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  108. چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
  109. چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
  110. جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
  111. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  112. صرف‏‌نظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
  113. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  114. منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
  115. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  116. در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
  117. ویژگی‏های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
  118. آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
  119. ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  120. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
  121. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
  122. فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
  123. آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  124. آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  125. آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
  126. چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
  127. عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
  128. چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
  129. آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
  130. انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
  131. ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  132. ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)

منابع

  1. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری
  2. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم
  3. نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب
  4. صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث
  5. علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار
  6. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار
  7. کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران
  8. سهرابی، صادق، با انتظار در خیمه‌اش درآییم
  9. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت
  10. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت
  11. سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی
  12. سلیمیان، خدامراد، بایسته‌های عصر چشم به راهی، دوماهنامه امان
  13. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی
  14. ملکی راد، محمود، کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی
  15. موسوی، سید مهدی، تربیت سیاسی در پرتو انتظار
  16. شفائی، محبوب، موعود حق
  17. زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید
  18. اکبری، محمد رضا، پرچم هدایت
  19. شفیعی سروستانی، ابراهیم، نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی
  20. گرجیان، محمد مهدی، تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه
  21. الهی‌نژاد، حسین، ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر
  22. دیرباز، عسکر، روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر
  23. موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان
  24. حکیمی، امیر مهدی، منتظر چشم به راهی فریادگر
  25. هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران ۲
  26. انصاری، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌، در انتظار خورشید ولایت
  27. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها

پانویس

  1. ر.ک: الهی‌نژاد، حسین، ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر، ص ۲۶۵.
  2. ر.ک: دیرباز، عسکر، روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر، ص ۱۱۸.
  3. ر.ک: مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۲۰۰-۲۰۱.
  4. «مَنْ‏ سَرَّهُ‏ أَنْ‏ یَکُونَ‏ مِنْ‏ أَصْحَابِ‏ الْقَائِمِ‏ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ‏ بِالْوَرَعِ‏ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ»؛ غیبت نعمانی، ص۲۰۷.
  5. ر.ک: زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵، ص۲۴۲؛ نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص ۱۳۱-۱۳۲؛ الهی‌نژاد، حسین، ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر، ص ۲۶۵؛ گرجیان، محمد مهدی، تحلیل کارآمدی انتظار در حیات طیبه، ص ۲۲؛ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج ۱، ص ۳۲۴؛ شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۸۴-۸۸.
  6. «فَمَا یَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا یَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَکْرَهُهُ وَ لَا نُؤْثِرُهُ مِنْهُمْ»؛ بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.
  7. ر.ک: اکبری، محمد رضا، پرچم هدایت، ص ۶۶؛ شفیعی سروستانی، ابراهیم، نقش انتظار در پویایی جامعه اسلامی.
  8. ر.ک: زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۴۲.
  9. «اتَّقُوا اللَّهَ وَ اسْتَعِینُوا عَلَی مَا أَنْتُمْ عَلَیْهِ بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فِی طَاعَةِ اللَّهِ»، الغیبه للنعمانی، ص ۲۲۰؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.
  10. ر.ک: شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۸۴-۸۸.
  11. ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۱۳-۱۴.
  12. «رُهْبَانٌ بِاللَّیْلِ لُیُوثٌ بِالنَّهَارِ کَأَنَّ قُلُوبَهُمْ زُبَرُ الْحَدِیدِ فُیَبَایِعُونَهُ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ»؛ مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، ص ۲۰۸.
  13. ر.ک: ملکی راد، محمود، خانواده و زمینه‌سازی ظهور، ص ۲۰۹.
  14. «خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند» سوره نور، آیه ۵۵.
  15. «"قَالَ نَزَلَتْ فِی الْقَائِمِ وَ أَصْحَابِه"»‏؛ الغیبة النعمانی، ص۲۴۰، ح ۳۵.
  16. ر. ک. سهرابی، صادق، با انتظار در خیمه‌اش درآییم، ص؟.
  17. ر. ک: موسوی، سید مهدی، تربیت سیاسی در پرتو انتظار، ص ۳۴.
  18. ر. ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۱۳-۱۴.
  19. ر.ک: حکیمی، امیر مهدی، منتظر چشم به راهی فریادگر ص ۳۵؛ هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۴۶-۶۳.
  20. ر.ک: صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۳۵۶-۳۵۹.
  21. ر.ک: هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۴۶-۶۳؛ صافی گلپایگانی، لطف‌الله، گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم، ص۱۵؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹-۲۱۲.
  22. ر.ک: ان‍ص‍اری‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۶؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۹۸
  23. ر.ک: هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۴۶-۶۳.
  24. ر.ک: صمیمی، سیمین، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث.
  25. ر.ک: ملکی راد، محمود، کارکرد مهدویت در اصلاح و تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی، ص ۳۱۰
  26. «فَلْیَعْمَلْ کُلُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ بِمَا یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنَا وَ یَتَجَنَّبُ مَا یُدْنِیهِ مِنْ کَرَاهَتِنَا وَ سَخَطِنَا فَإِنَّ أَمْرَنَا بَغْتَةٌ فُجَاءَةٌ حِینَ لَا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ وَ لَا یُنْجِیهِ مِنْ عِقَابِنَا نَدَمٌ عَلَی حَوْبَة»؛ الإحتجاج، ج۲، ص۳۲۳.
  27. «اللهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ وَ بُعْدَ الْمَعْصِیَةِ...»؛ مفاتیح الجنان، دعای امام زمان (ع).
  28. ر.ک: صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۱۲۶.
  29. ر.ک: نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص۱۳۱-۱۳۲.
  30. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۳، ص۵۴-۶۱ و پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
  31. ر.ک: صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۳۵۶-۳۵۹.
  32. «کَدَّادُونَ مُجِدُّونَ فِی طَاعَتِه‏»؛ عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۶۳.
  33. ر.ک: هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران، ص ۴۶-۶۳؛ حکیمی، امیر مهدی، منتظر چشم به راهی فریادگر، ص ۳۵.
  34. ر.ک: هرنجی، منصور، انتظار و وظایف منتظران ۲، ص ۴۶-۶۳.
  35. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، بایسته‌های عصر چشم به راهی.
  36. ر.ک: مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۱۰-۱۱۸.
  37. ر.ک: علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار، ص۷۹-۹۰.
  38. ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۱۳-۱۴.
  39. ر.ک: سهرابی، صادق، با انتظار در خیمه‌اش درآییم، ص؟.
  40. سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره انفال، آیه ۵۳.
  41. سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.