ابراهیم بن ابی‌اسرائیل

مقدمه

قدیم‌ترین منبع حدیثی شیعه که از ابراهیم یاد کرده، قرب الاستاد حمیری مربوط به قرن سوم قمری است^[۱]. پس از آن شیخ طوسی از او نام برده و وی را جزو اصحاب امام رضا(ع) آورده است^[۲]. دیگران نیز با استناد به همین داده‌ها، وی را در زمره اصحاب آن حضرت جای داده‌اند^[۳]، هر چند اطلاعاتی درباره او ارائه نکرده‌اند و شاید به همین جهت برخی او را مجهول الحال دانسته‌اند^[۴].

منابع حدیثی شیعه دو روایت با واسطه وی از امام رضا(ع) نقل کرده‌اند^[۵]. روایت اول گزارشی است که علی بن اسباط از طریق او از امام نقل کرده است. در این گزارش امام می‌فرماید: کنیزکی از خاندان ما دچار بیماری ای در گردن شد که فردی از عالم بالا به من گفت تا دعایی را تکرار کند و به این ترتیب شفا یافت^[۶].

روایت دیگر را ابن‌جهم، به نقل از ابراهیم از امام رضا(ع) نقل کرده که بر اساس آن، امام به نقل خوابی پرداخته است که در آن به وی گفته شده بعد از چهل سالگی صاحب فرزندی دارای اوصاف خاص خواهد شد^[۷]. جز این مطلب و نقلی از وی در منابع نیامده است.^[۸].^[۹]

منابع

اخلاقی، معصومه، مقاله «ابراهیم بن ابی‌اسرائیل»، دانشنامه امام رضا ج۱

اصحاب امام رضا (ع)

پانویس

↑ قرب الإسناد، ص۳۹۳.
↑ رجال الطوسی، ص۳۵۳.
↑ نقد الرجال، ج۱، ص۵۶؛ أعیان الشیعة، ج۲، ص۱۰۸؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۶۷.
↑ طرائف المقال، ج۱، ص۲۷۲؛ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۴.
↑ جامع الرواة، ج۱، ص۱۹.
↑ الکافی، ج۲، ص۵۶۱؛ عدة الداعی، ص۲۵۹؛ مرآة العقول، ج۱۲، ص۴۲۵.
↑ قرب الإسناد، ص۳۹۳.
↑ منابع: أعیان الشیعة، سیدمحسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سیدحسن امین، بیروت، دار التعارف، بیتا؛ جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، مکتبة المحمدی، بی تا؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق، طرائف المقال فی معرفة طبقات الرجال، سید علی اصغر بن محمد شفیع بروجردی (۱۳۱۳ق)، تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۱۰ق؛ عدة الداعی و نجاح الساعی، احمد بن محمد معروف به ابن فهد حلی (۱۴۱ق)، تحقیق و تصحیح: احمد موحدی قمی، قم، مکتبة وجدانی، بی تا، قرب الإسناد، عبدالله بن جعفر حمیری (قرن ۳ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت(ع)لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۳ق، الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق؛ مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول:لینی، محمد باقر بن محمد تقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق و تصحیح: سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، دوم، ۱۴۰۴ق؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابو القاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ المفید من معجم رجال الحدیث، محمد جواهری (معاصر)، قم، نشر محلاتی، دوم، ۱۴۲۴ق؛ نقد الرجال، سید مصطفی بن حسین حسینی تفرشی (۱۰۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت ال لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۸ق.
↑ اخلاقی، معصومه، مقاله «ابراهیم بن ابی‌اسرائیل»، دانشنامه امام رضا ص ۳۲۶.

[1] قرب الإسناد، ص۳۹۳.

[2] رجال الطوسی، ص۳۵۳.

[3] نقد الرجال، ج۱، ص۵۶؛ أعیان الشیعة، ج۲، ص۱۰۸؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۶۷.

[4] طرائف المقال، ج۱، ص۲۷۲؛ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۴.

[5] جامع الرواة، ج۱، ص۱۹.

[6] الکافی، ج۲، ص۵۶۱؛ عدة الداعی، ص۲۵۹؛ مرآة العقول، ج۱۲، ص۴۲۵.

[7] قرب الإسناد، ص۳۹۳.

[8] منابع: أعیان الشیعة، سیدمحسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سیدحسن امین، بیروت، دار التعارف، بیتا؛ جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، مکتبة المحمدی، بی تا؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق، طرائف المقال فی معرفة طبقات الرجال، سید علی اصغر بن محمد شفیع بروجردی (۱۳۱۳ق)، تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۱۰ق؛ عدة الداعی و نجاح الساعی، احمد بن محمد معروف به ابن فهد حلی (۱۴۱ق)، تحقیق و تصحیح: احمد موحدی قمی، قم، مکتبة وجدانی، بی تا، قرب الإسناد، عبدالله بن جعفر حمیری (قرن ۳ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت(ع)لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۳ق، الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق؛ مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول:لینی، محمد باقر بن محمد تقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق و تصحیح: سیدهاشم رسولی محلاتی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، دوم، ۱۴۰۴ق؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابو القاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ المفید من معجم رجال الحدیث، محمد جواهری (معاصر)، قم، نشر محلاتی، دوم، ۱۴۲۴ق؛ نقد الرجال، سید مصطفی بن حسین حسینی تفرشی (۱۰۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت ال لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۸ق.

[9] اخلاقی، معصومه، مقاله «ابراهیم بن ابی‌اسرائیل»، دانشنامه امام رضا ص ۳۲۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]