کنیههای امام علی
مقدمه
امیر مؤمنان، کنیههای متعددی داشته که مشهورترین آنها "ابو الحسن" است. برای امام(ع) کنیههای دیگری مانند: ابو الحسین، ابو السبطین، ابو الریحانتین و ابو تراب هم ذکره شده است؛ هر چند برخی از آنها شامل تعریف اصطلاحی کنیه نمیشوند[۱]. از روایات، چنین بر میآید که کنیه "ابو تراب"، محبوبترین کنیه نزد امام(ع) بوده است و هرگاه ایشان را با آن میخواندهاند، شادمان میشده است. امام علی(ع): حسن، در زمان حیات پیامبر خدا مرا "ابو الحسین" میخوانْد و حسین، مرا "ابو الحسن"، و هر دو، پیامبر خدا را "پدر" صدا میزدند. پس چون پیامبر(ص) وفات یافت، مرا پدر خواندند[۲]. صحیح البخاری- به نقل از ابو حازم-: مردی نزد سهل بن سعد آمد و گفت: این مرد (حاکم مدینه) علی(ع) را بر فراز منبر [به بدی] میخوانَد. گفت: چه میگوید؟ گفت: او را ابو تراب میخواند. سهل خندید و گفت: به خدا سوگند، جز پیامبر(ص) او را [به این نام] ننامید و به خدا سوگند، نزد او نامی از آن محبوبتر نبود. پس ماجرا [ی نامگذاری] را از سهل، جویا شدم و گفتم: ای ابو عباس! آن ماجرا چه بود؟ گفت: علی(ع) به نزد فاطمه(س) رفت. سپس بیرون آمد و در مسجد خوابید. پیامبر(ص) به فاطمه فرمود: "پسر عمویت کجاست؟". گفت: در مسجد است. پس به سوی او رفت و دید که ردایش از پشتش افتاده و خاک بر پشتش نشسته است. پس شروع به زدودن خاک از پشت او کرد و میفرمود: "ای ابو تراب، بنشین! ای ابو تراب، بنشین!"[۳][۴].
- آخرین خطبه امام علی
- شهادت آرزوی امام علی
- پدر امام علی
- از ذو قار تا بصره
- ازدواج امام علی
- امارت امام علی در حدیث
- امامت امام علی در حدیث
- انواع دانشهای امام علی
- انگیزههای دشمنی با امام علی
- ایثار امام علی در شب هجرت
- بازگشت خورشید برای امام علی
- اقدامات امام علی در جنگ بدر
- بیعت با امام علی
- اقدامات امام علی در جنگ تبوک
- ترور امام علی
- توطئه برای ترور امام علی
- جایگاه علمی امام علی
- اقدامات امام علی در جنگ احد
- اقدامات امام علی در جنگ بنی قریظه
- اقدامات امام علی در جنگ بنی نضیر
- اقدامات امام علی در جنگ حنین
- خبر دادن پیامبر از شهادت علی
- خلافت امام علی در حدیث
- اقدامات امام علی در جنگ خندق
- اقدامات امام علی در جنگ خیبر
- داوریهای امام علی
- دشمنان امام علی
- دعاهای پیامبر خاتم برای امام علی
- دلایل تنهایی امام علی
- حب امام علی
- رویارویی امام علی با ناکثین
- زیانهای دشمنی با امام علی
- سیاستهای اجتماعی امام علی
- سیاستهای اداری امام علی
- سیاستهای اقتصادی امام علی
- سیاستهای امنیتی امام علی
- سیاستهای جنگی امام علی
- سیاستهای حکومتی امام علی
- سیاستهای فرهنگی امام علی
- سیاستهای قضایی امام علی
- سیمای امام علی
- شکست بتها توسط امام علی
- شکایت امام علی از نافرمانی یارانش
- عصمت امام علی در حدیث
- علم امام علی در حدیث
- امام علی از زبان اهل بیت
- امام علی از زبان دشمنانش
- امام علی از زبان قرآن
- امام علی از زبان همسران پیامبر
- امام علی از زبان پیامبر
- امام علی از زبان یارانش
- امام علی از زبان یاران پیامبر
- امام علی از زبان خودش
- غلو در دوست داشتن امام علی
- اقدامات امام علی در ماجرای فتح مکه
- فرزندان امام علی
- لقبهای امام علی
- مأموریت امام علی
- محبوبیت امام علی
- محدودیتهای امام علی در انتخاب کارگزاران
- هشدار امام علی به یارانش درباره نافرمانی
- نافرمانی سپاه امام علی
- نامهای امام علی
- نسب امام علی
- نیرنگهای دشمنان امام علی
- هدایت امام علی در حدیث
- وراثت امام علی در حدیث
- وصایت امام علی در حدیث
- ولادت امام علی
- ولایت امام علی در حدیث
- ویژگیهای اخلاقی امام علی
- ویژگیهای اعتقادی امام علی
- ویژگیهای امام علی
- ویژگیهای جنگی امام علی
- ویژگیهای دشمنان امام علی
- ویژگیهای دوستداران امام علی
- ویژگیهای سیاسی امام علی
- ویژگیهای عملی امام علی
- پذیرفته شدن دعاهای امام علی
- پرورش امام علی
- پس از شهادت امام علی
- پیشگویی امام علی
- کارگزاران امام علی
- کنیههای امام علی
- کینورزی به امام علی
- یاران امام علی
- یاری خواستن امام علی از کوفیان
- یومالدار
پرسشهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ کنیه در میان عربها از ترکیب «اب» یا «ام» با نام نخستین فرزند، شکل میگیرد. در حالتهای خاصی به جای نام فرزند، از صفات مشخص استفاده میشود.
- ↑ الإمام علی(ع): «کانَ الحَسَنُ فی حَیاةِ رَسولِ اللهِ(ص) یدعونی أبَا الحُسَینِ، وکانَ الحُسَینُ یدعونی أبَا الحَسَنِ، ویدعُوانِ رَسولَ اللهِ(ص) أباهُما. فَلَما تُوُفی رَسولُ اللهِ(ص) دَعَوانی بِأَبیهِما» (مقاتل الطالبیین، ص ۳۹).
- ↑ صحیح البخاری، ج ۳، ص ۱۳۵۸، ح ۳۵۰۰. در برخی از منابع آمده است که میان امام علی(ع) و فاطمه(س) اختلافی پدید آمد و علی(ع) خانه را با ناراحتی ترک کرد و به حالت قهر در مسجد خوابید و چون غبارآلود شد، ابوتراب نام گرفت؛ اما مسلم است که این بخش از متن موجود، مجعول است و به وسیله دشمنان و معاندان امام علی و فاطمه(ع) ساخته و پرداخته شده است؛ زیرا آن دو بزرگوار، هر دو معصوم و از این گونه امور، مبرا هستند و افزون بر این، امام علی(ع) خود، پس از شهادت فاطمه(س) فرمود: «او هرگز مرا خشمناک نکرد».
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۲۸.