جعید همدانی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام علی است. جعید همدانی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: جعید همدانی در رجال و تراجم - جعید همدانی در تاریخ اسلامی - پرسش‌های مرتبط| جعید همدانی | |
|---|---|
 تصویر قدیمی از مسجد کوفه | |
| نام کامل | جعید بن عبدالرحمن الهمدانی الکوفی |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | همدان |
| از اصحاب | |
مقدمه
جعید[۱]، یا جعیده[۲]، یا جعدة[۳] بن عبدالرحمن الهمدانی الکوفی، از تابعان و رجال شیعی است.[۴] او را هم از خواص اصحاب امام علی (ع)، هم از یاران امام حسن (ع) و هم از اصحاب امام حسین (ع) شمرده‌اند.[۵] البته روایاتی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد وی در کربلا حضور داشته[۶] و از امام سجاد (ع) هم حدیث نقل کرده است[۷][۸].
جعید همدانی و نقل روایت
- جعید همدانی از امام امیرالمؤمنین (ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمودند: همانا در صندوق انتهای جهنم، شش نفر از پیشینیان و شش نفر از پسینیان قرار دارند؛ اما آن شش نفر که از پیشینیان هستند: پسر آدم که قاتل برادرش بود و فرعون فرعون‌ها و سامری و دجّال که جزو پیشینیان به شمار می‌آید ولی در آخر الزمان خروج می‌کند؛ و هامان و قارون؛ و آن شش نفر که از متأخران هستند: نعثل (خلیفه سوم) و معاویه و عمروعاص و ابوموسی اشعری، و..."؛ راوی نام دو نفر را فراموش کرده بود[۹].
- همچنین جعید همدانی گوید: از علی بن حسین (ع) پرسیدم: شما طبق روش چه کسی حکم می‌کنید؟ آن حضرت فرمودند: "ما طبق روش آل داود (ع) حکم می‌کنیم و اگر در امری ناتوان شویم، روح القدس آن را بر ما القا می‌کند"[۱۰].
- در جای دیگر، جعید همدانی از امام علی بن الحسین (ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمودند: "قائم (ع) این امت، نهمین از فرزندان من است؛ او غیبتی طولانی خواهد داشت اما هم اینک زنده است"[۱۱].
- جعید حدیث زیر را با چند واسطه نقل می‌کند: در زمان جنگ تبوک هنگامی که امام علی (ع) برای خداحافظی از پیامبر اسلام (ص) همراه آن حضرت از شهر خارج شدند، امیرالمؤمنین (ع) در حال گریه به پیامبر (ص) گفت: "مرا همراه پیران در شهر باقی می‌گذاری (و با خود نمی‌بری)؟"
- پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "آیا راضی نیستی نسبت به من، مانند هارون (ع) نسبت به موسی (ع) باشی؛ جز اینکه بعد از من نبوتی وجود ندارد؟"[۱۲][۱۳].
منابع
پانویس
- ↑ رجال البرقی، برقی، ص۸-۹؛ رجال الطوسی، طوسی، ص۵۹.
- ↑ رجال الطوسی، طوسی، ص۵۹؛ حاشیه تنقیح المقال، مقامانی، ج۱۶، ص۱۴۲، به نقل از: لسان المیزان، ج۲، ص۱۳۲.
- ↑ البته به نظر می‌رسد همان جعید صحیح باشد. (تنقیح المقال، ج۱۶، ص۱۴۰).
- ↑ حاشیه تنقیح المقال، مقامانی، ج۱۶، ص۱۴۲، به نقل از: لسان المیزان، ج۲، ص۱۳۲.
- ↑ تنقیح المقال، مقامانی، ج۱۶، ص۱۴۲؛ الخصال، شیخ صدوق، ج۲، ص۴۸۵.
- ↑ مختصر البصائر، حلی، ص۲۴۵.
- ↑ مانند عمران بن اعین سألته که روایتی را درباره ظهور امر ائمه از امام سجاد (ع) نقل کرده است: «عَنْهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (ع) قَالَ: سَأَلْتُهُ بِأَيِّ حُكْمٍ تَحْكُمُونَ قَالَ حُكْمِ آلِ دَاوُدَ فَإِنْ أَعْيَانَا شَيْءٌ تَلَقَّانَا بِهِ رُوحُ الْقُدُسِ» (اصول کافی، کلینی، ج۱، ص۳۹۸).
- ↑ مرادی، حسین، مقاله «جعید الهمدانی»، اصحاب امام حسن مجتبی، ص ۲۵۳.
- ↑ «حَدَّثَنَا أَبِي رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْخَطَّابِ قَالَ حَدَّثَنِي الْحَكَمُ بْنُ مِسْكِينٍ الثَّقَفِيُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَيَابَةَ عَنْ جُعَيْدِ هَمْدَانَ قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) إِنَّ فِي التَّابُوتِ الْأَسْفَلِ سِتَّةً مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ سِتَّةً مِنَ الْآخِرِينَ فَأَمَّا السِّتَّةُ مِنَ الْأَوَّلِينَ فَابْنُ آدَمَ قَاتِلُ أَخِيهِ وَ فِرْعَوْنُ الْفَرَاعِنَةِ وَ السَّامِرِيُّ وَ الدَّجَّالُ كِتَابُهُ فِي الْأَوَّلِينَ وَ يَخْرُجُ فِي الْآخِرِينَ وَ هَامَانُ وَ قَارُونُ وَ السِّتَّةُ مِنَ الْآخِرِينَ فَنَعْثَلُ وَ مُعَاوِيَةُ وَ عَمْرُو بْنُ الْعَاصِ وَ أَبُو مُوسَى الْأَشْعَرِيُّ وَ نَسِيَ الْمُحَدِّثُ اثْنَيْنِ» (الخصال، شیخ صدوق، ج۲، ص۴۸۵).
- ↑ «حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِ وَ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ بَشِيرٍ الدَّهَّانِ عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْيَنَ عَنْ جُعَيْدٍ الْهَمْدَانِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْنِ بِأَيِّ حُكْمٍ تَحْكُمُونَ قَالَ نَحْكُمَ بِحُكْمِ آلِ دَاوُدَ فَإِنْ عَيِينَا شَيْئاً تَلَقَّانَا بِهِ رُوحُ الْقُدُسِ» (بصائر الدرجات، حسن صفار، ج۱، ص۴۵۱؛ اصول کافی، کلینی، ج۱، ص۳۹۸).
- ↑ «روی جعید الهمدانی عنه (الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (ع)) قَالَ قَائِمُ هَذِهِ الْأُمَّةِ هُوَ التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِي وَ هُوَ صَاحِبُ الْغَيْبَةِ وَ هُوَ الَّذِي يُقْسَمُ مِيرَاثُهُ وَ هُوَ حَيٌّ» (اعلام الوری بأعلام الهدی، طبرسی، ج۲، ص۲۳۰؛ کمال الدین، شیخ صدوق، ج۲، ص۳۱۷).
- ↑ «وَ بِالْإِسْنَادِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ بِلَالٍ عَنْ جُعَيْدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَائِشَةَ بِنْتِ سَعْدٍ عَنْ أَبِيهَا سَعْدٍ أَنَّ عَلِيّاً (ع) خَرَجَ مَعَ النَّبِيِّ (ص) حَتَّى جَاءَ ثَنِيَّةَ الْوَدَاعِ وَ هُوَ يَبْكِي وَ يَقُولُ تُخَلِّفُنِي مَعَ الْخَوَالِفِ فَقَالَ أَ مَا تَرْضَى أَنْ تَكُونَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا النُّبُوَّةَ» (بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج۳۷، ص۲۶۲).
- ↑ مرادی، حسین، مقاله «جعید الهمدانی»، اصحاب امام حسن مجتبی، ص ۲۵۳-۲۵۵.