آیا نفس زکیه همان سید حسنی است؟ (پرسش)
| آیا نفس زکیه همان سید حسنی است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی / قتل نفس زکیه |
| مدخل اصلی | هویت نفس زکیه |
آیا نفس زکیه همان سید حسنی است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:
 |
 |
 |
 |
|
| م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری | هاشمی شهیدی | آیتی | سلیمیان | صمدی |
سید حسنی کیست؟
- خروج و قیام فردی به نام حسنی، یکی از نشانه‌های مشهور دربارۀ ظهور به شمار می‌رود.[۱] نفس زکیه یعنی: نفس کامله، پاک و پاکیزه.[۲]
- در مورد اینکه نفس زکیه کیست و به چه کسی اطلاق می‌شود نظرات مختلفی بیان شده است:[۳] مانند اینکه نفس زکیه، محمد بن عبدالله محض ملقب به نفس زکیه است که در زمان بنی العباس به قتل رسید.[۴] و یا نفس زکیه فردی است که قبل از ظهور امام زمان (ع) قیام می‌کند و در کنار کعبه ما بین رکن و مقام کشته می‌شود و از اولاد امام حسن مجتبی (ع) است.[۵] و یا گفته شده حسینی نسب است.[۶] و یا اینکه نفس زکیه مجاهدی است از زمرۀ بسترسازان ظهور که رهبری عده‌ای از عاشقان امام مهدی (ع) را بر عهده دارد و در راه حضرت در میان هفتاد تن از علمای زمانه در منطقه‌ای پشت شهر کوفه یعنی نجف اشرف، به شهادت می‌رسد.[۷] نظر چهارم این است که نفس زکیه شخصی است به نام محمد بن الحسن که میان رکن کعبه و مقام ابراهیم کشته خواهد شد. از فحوای این نظریه چنین استنباط می‌شود که نفس زکیه در واقع همان سید حسنی است.[۸] و نیز گفته‌اند نفس زکیه سیدی والا تبار و حسینی‌نسب است و هموست که مظلومانه در ۲۵ ذی الحجه سر مبارکش در حرم امن الهی مکه مکرمه از تن جدا می‌شود.[۹] اما بر اساس روایات و نظر مشهور، نفس زکیه بیشتر در مورد دوم اطلاق می‌شود که در زمان خود حضرت، ما بین رکن و مقام او را به قتل می‌رسانند. نفس زکیه سفیری از سوی حضرت مهدی (ع) است که مردمان مکه را به ایشان دعوت می‌کند.[۱۰]
دلیل روایی
- اکثر کسانی که می‌گویند نفس زکیه همان سید حسنی است به یک روایت استدلال می‌کنند[۱۱] که امام صادق (ع) فرمود: [۱۲] «وقتی فرزندان عباس با هم اختلاف کنند و سلطنت آنان سست شود، شامی و یمانی ظهور می‌کنند و حسنی به حرکت درمی‌آید و امام مهدی (ع) از مدینه به مکه می‌آید و از خداوند اجازه ظهور می‌طلبد. آنگاه برخی از موالی او این خبر را برای حسنی می‌برند و او بر خروج، پیش¬دستی می‌کند؛ اما اهل مکه، او را می‌کشند و سرش را برای شامی می‌فرستند. در این زمان، امام مهدی (ع) آشکار می‌شود و مردم با او بیعت می‌کنند.»[۱۳]
نظرات درباره یکی بودن نفس زکیه و سید حسنی
- اشکالاتی در مورد این حدیث وجود دارد که عبارتند از:
- برگشت حکومت عباسیان یا تشکیل حکومتی به نام آنان در آخر الزمان بر هیچ دلیل و قرینه درستی استوار نیست.[۱۴]
- ابهاماتی است که در این حدیث به چشم می‌خورد اینکه مهدی پس از آمدن از مدینه به مکه، تازه اجازه ظهور بخواهد و حسنی در برابر مهدی برای قیام، پیش¬دستی کند.[۱۵]
- کشته شدن حسنی به دست اهل مکه و فرستادن سر او برای شامی، زیرا فرستادن سر مقتول، مربوط به تاریخ صدر اسلام است، نه آخر الزمان.[۱۶] این جریان با جریان کشته شدن نفس زکیه تفاوت اساسی دارد و نمی‌توان گفت این دو جریان یکی است و اینکه کشته شدن حسنی بین رکن و مقام نیست بلکه چون او قیام می‌کند به خاطر قیامش کشته می‌شود.[۱۷] با اینکه روایاتی از کشته شدن حسنی، اندکی پیش از ظهور گزارش شده، اما به دلیل ضعف سند روایات یاد شده، درباره نسب نفس زکیه نمی‌توان قاطعانه قضاوت کرد، و نیز نمی‌توان انتساب نفس زکیه به خاندان امام حسن مجتبی (ع) را دلیل دانست، گرچه احتمال آن وجود دارد.[۱۸]
- همچنین برخی معتقدند شاید بتوان گفت مقصود از سید حسنی همان نفس زکیه است[۱۹] اما دلیلی ارئه نکرده‌اند. و نیز، برخی گفته‌اند: سید حسنی در این روایت غیر از آن سید حسنی است که همان نفس زکیه است ولی دلیلی اقامه نکرده‌اند.[۲۰]
نتیجه گیری
- در مجموع دو نظریه در این رابطه وجود دارد گروهی نفس زکیه را همان سید حسنی می‌دانند[۲۱] و گروهی دیگر آنرا انکار می‌کنند[۲۲] و البته گروه اول دلیل قانع کننده ایی ارائه نکرده‌اند.
پاسخ‌های دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:
| ۱. آیت‌الله م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری؛ |
|---|
|
| ۲. حجت الاسلام و المسلمین هاشمی شهیدی؛ |
|---|
|
| ۳. حجت الاسلام و المسلمین آیتی؛ |
|---|
|
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین صمدی؛ |
|---|
|
| ۵. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
|---|
|
| ۶. حجت الاسلام و المسلمین بختیاری؛ |
|---|
|
- آیا قتل نفس زکیه از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- آیا قتل محمد پسر عموی نفس زکیه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
- نفس زکیه که قتلش از نشانه‌های حتمی ظهور است کیست؟ (پرسش)
- معنای نفس زکیه چیست؟ (پرسش)
- منظور از قتل نفس زکیه چیست؟ (پرسش)
- آیا ماجرای قتل نفس زکیه اتفاق افتاده است؟ (پرسش)
- اهداف نفس زکیه چیست؟ (پرسش)
- قتل نفس زکیه در چه زمان و مکانی خواهد بود؟ (پرسش)
- آیا برخی نفس زکیه را مهدی موعود نامیده‌اند؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۲۸، ۶۲۹؛ رجالی تهرانی، علی رضا، یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۱۸۷؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۳ ـ ۲۰۶
- ↑ ر.ک. طبسی، نجم‌الدین ، تأملی نو در نشانه‌های ظهور، ص۱۱، ۱۲؛ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۵۲۳؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۱ ـ ۲۸۳؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۶؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۸۱ ـ ۲۸۳؛ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵، ج ۲، ص۲۱۴
- ↑ ر.ک. [سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، تاریخ غیبت کبری، ص ۶۳۰ ـ ۶۳۵؛ علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)، ص ۳۴ ـ ۳۵؛ صادقی، مصطفی، تحلیل تاریخی نشانه‌های ظهور، ص ۱۳۰ ـ ۱۳۱
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۴۳۸ ـ ۴۳۹؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۲۲۶ ـ ۲۲۹؛ علی‌پور، مهدی، ظهور، ص ۲۵۲ ـ ۲۶۲؛ پژوهشگران مؤسسۀ آیندۀ روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۳۸۴؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج ۱، ص ۱۷۳ ـ ۱۷۷؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۳۴۵ - ۳۴۶
- ↑ ر.ک. علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)، ص ۳۴ ـ ۳۵
- ↑ ر.ک. ، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص ۸۰، ۸۱، ۲۶۹ و ۲۷۰؛ علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)، ص ۳۴ ـ ۳۵
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۴۳۸ ـ ۴۳۹؛ علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)، ص ۳۴ ـ ۳۵؛ م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱
- ↑ ر.ک. علی‌زاده، مهدی، نشانه‌های یار و چکامه انتظار (کتاب)، ص ۳۴ ـ ۳۵؛ آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۳۱ - ۲۳۴
- ↑ ر.ک. رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص۵۶ ـ ۵۷
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱؛ ، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۸۰ ـ ۸۱؛ آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۳۱ ـ ۲۳۴
- ↑ روضه کافی، ص ۲۲۴ـ ۲۲۵، حدیث ۲۸۵؛ غیبت نعمانی، ص ۲۷۰، باب ۱۴، حدیث ۴۲ و ۴۳؛ بشارة الاسلام، ص ۱۳۸، ۱۳۹: «إِذَا اخْتَلَفَ وُلْدُ الْعَبَّاسِ وَ وَهَى سُلْطَانُهُمْ وَ طَمِعَ فِيهِمْ مَنْ لَمْ يَكُنْ يَطْمَعُ فِيهِمْ وَ خَلَعَتِ الْعَرَبُ أَعِنَّتَهَا وَ رَفَعَ كُلُّ ذِي صِيصِيَةٍ صِيصِيَتَهُ ... ِ وَ يَسْتَأْذِنَ اللَّهَ فِي ظُهُورِهِ فَيَطَّلِعُ عَلَى ذَلِكَ بَعْضُ مَوَالِيهِ فَيَأْتِي الْحَسَنِيَّ فَيُخْبِرُهُ الْخَبَرَ فَيَبْتَدِرُ الْحَسَنِيُّ إِلَى الْخُرُوجِ فَيَثِبُ عَلَيْهِ أَهْلُ مَكَّةَ فَيَقْتُلُونَهُ وَ يَبْعَثُونَ بِرَأْسِهِ إِلَى الشَّامِيِّ فَيَظْهَرُ عِنْدَ ذَلِكَ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ فَيُبَايِعُهُ النَّاسُ ...»
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱؛ ، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۸۰ ـ ۸۱؛ آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۳۱ – ۲۳۴؛ صمدی، قنبر علی، اصحاب و یاران مهدی، صفحه؟؟؟
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۴۳۸ ـ ۴۳۹
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۴۳۸ ـ ۴۳۹
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۴۳۸ ـ ۴۳۹
- ↑ ر.ک. ، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۸۰ ـ ۸۱
- ↑ ر.ک. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۳۱ ـ ۲۳۴
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۳۴۵ ـ ۳۴۶
- ↑ ر.ک. صمدی، قنبر علی، اصحاب و یاران مهدی ص؟؟؟
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۳۴۵ ـ ۳۴۶
- ↑ ر.ک. م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱؛ ، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۸۰ – ۸۱؛ آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۳۱ ـ ۲۳۴؛ صمدی، قنبر علی، اصحاب و یاران مهدی ص؟؟؟
- ↑ روضة الکافی، ص ۲۲۵.
- ↑ م‍ح‍م‍دی ری‌ش‍ه‍ری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج۷، ص۴۳۹، ۴۴۱.
- ↑ روضه کافی، ص ۲۲۴- ۲۲۵-، حدیث ۲۸۵ و غیبت نعمانی، ص ۲۷۰ ط- صدوق، باب ۱۴، حدیث ۴۲ و ۴۳ و بشارة الاسلام، ص ۱۳۸، ۱۳۹.
- ↑ هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۸۰ - ۸۱.
- ↑ آیا شما را از زمان به پایان رسیدن حکومت فلان خبر ندهم؟ گفتیم آری یا امیرالمؤمنین. حضرت فرمود هنگام کشته شدن نفسی حرام در روزی حرام در شهری حرام از تیره قریش؛ الغیبة للنعمانی، ص۲۶۶، باب۱۴، ح۱۷.
- ↑ کمال‌الدین، ص۳۳۰، باب۳۲، ح۱۶.
- ↑ معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج۳، ص۴۹۳، ح۱۰۶۳.
- ↑ الغیبة للطوسی، ص۴۶۴، ح۴۸۰.
- ↑ و نفس زکیه از فرزندان حسین (ع) است؛ تفسیر العیاشی، ج۱، ص۶۵، ح۱۱۷.
- ↑ ص۲۸۸، باب۱۴، ح۶۷.
- ↑ و مهدی (ع) از خداوند درباره ظهورش اجازه می‌خواهد. پس یکی از موالیان آن حضرت از این موضوع آگاه می‌شود و نزد حسنی می‌آید و او را از این خبر آگاه می‌کند و حسنی در قیام بر آن حضرت پیشدستی می‌کند، پس مردم مکه بر او می‌شورند و او را به قتل می‌رسانند و سرش را نزد شامی می‌فرستند. در این هنگام صاحب این امر ظهور می‌کند؛ الکافی، ج۸ ، ص۲۲۴، ح۲۸۵. (درباره اعتبار این حدیث، نک: تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۰۷)
- ↑ منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر (ع)، ج۳، ص۹۲، ح۱۰۳۸.
- ↑ آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۳۱ - ۲۳۴.
- ↑ علی کورانی، عصر ظهور، ص۲۷۰.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۴۲.
- ↑ صمدی، قنبر علی، اصحاب و یاران مهدی
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۳۳۰، ح ۱۶
- ↑ ر.ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۴۵، ح ۴۴۰
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص ۳۴۵ - ۳۴۶.
- ↑ نعیم بن حماد، الفتن، ۳۳۰؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج ۷، ۵۱۴.
- ↑ طوسی، الغیبه، محقق و مصحح: عبادالله تهرانی و علی احمد ناصح، ۴۶۴؛ اربلی، ۱۳۸۱ ق: ج ۲، ۵۳۵؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ۱۷۲ و ۱۷۳؛ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ۴۰۶.
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج، ج ۲، ۳۶۸.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۸، ۲۲۵.
- ↑ طبقات الکبری، ج ۱، ۳۴۰؛ ۳۴۳.
- ↑ خلیفة بن خیاط، تاریخ، ج ۱، ۴۲۷.
- ↑ بی‌تا: ۳۵.
- ↑ بخاری، تاریخ الاوسط، ج ۲، ۸۷.
- ↑ فارسی، یعقوب بن سفیان، المعرفة والتاریخ، ۱۲۵.
- ↑ ۱۴۲۷: ج ۲، ۲۵۷.
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، ج ۳، ۷۶.
- ↑ بغدادی، محمد بن خلف، اخبار القضاة، ج ۱، ۱۹۶.
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج ۷، ۶۵۴.
- ↑ ابن حبان، الثقات، ج ۹، ۴۰.
- ↑ ابن مسکویه، تجارب الامم، ج ۷، ۲۸۱.
- ↑ ۱۹۹۳: ۳۸۶.
- ↑ اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبین، ج ۱، ۲۰۷، ۲۲۰.
- ↑ ۱۴۱۹: ج ۳، ۸۲۷.
- ↑ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبدالمحمد آیتی، ج ۱، ۲۵۰.
- ↑ حمد، مهدی، لمح الخلاص، ۴۹۰.
- ↑ مفید، ۱۴۱۳: ۳.
- ↑ سید مرتضی، الامالی، ج ۱، ۱۷۵.
- ↑ ابن بابویه، محمد بن علی، الامامة والتبصرة، ۱۲۸.
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج، ج ۲، ۳۶۸؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ۲۷۰.
- ↑ شیخ طوسی؛ سیدمرتضی؛ سلیمان، کامل، یوم الخلاص، ۶۳۸ - ۶۳۳، ۶۶۸ - ۶۶۱.
- ↑ مازندرانی، ملامحمدصالح، شرح اصول کافی، ج ۱، ۱۰۸؛ صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الاثر، ۴۵۴؛ صدر، سید محمد، تاریخ الغیبة الکبری، ۵۱۱ - ۵۰۶.
- ↑ بختیاری، ابوالحسن، تحلیل تاریخی روایات علائم ظهور، ص ۱۴۴-۱۴۶.