سیره عبادی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)
| سیره عبادی معصومان (ع) در کتاب‌های چهارگانه شیعه | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | علی اکبر ذاکری |
| ویراستاران | محمد باقر انصاری و مصطفی رضایی‌دیل |
| موضوع | سیره عبادی معصوم |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۸ ش |
| تعداد صفحه | ۳۹۹ |
| شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۱۹۵-۴۷۹-۵ |
| شماره ملی | 5599989 ۵۵۹۹۹۸۹ |
سیره عبادی معصومان (ع) در کتاب‌های چهارگانه شیعه، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون سیره عبادی معصومان بر اساس احادیث و روایات چهار کتاب معتبر شیعه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر علی اکبر ذاکری است و انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «عبادت یکی از ویژگی ادیان الهی است و به معنای خاص آن شامل نماز، روزه و حج می‌‌شود. فصل آغازین کتاب در باره نماز است. ابتدا به آداب نماز پرداخته و نکاتی در باره مقدمات نماز مانند وضو، وضوی معصومان، غسل و تیمم، مکان نماز، قبله، اذان و اقامه پرداخته، سپس بیان قرائت سوره‌های خاص و خواندن نماز برای آموزش دیگران که در سیره معصومان آمده، مطرح شده است. بررسی اخبار سهو یا اسهاء النبی (ص) از دیگر مباحث این فصل است و تفاوتی که بین اخبار شیعه و اهل سنت در این باره وجود دارد. نمازهای متعددی که برای امام علی (ع) و امام سجاد (ع) بیان کرده‌اند مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در باره نماز جماعت هفده محور مورد توجه قرار گرفته است. از جمله تهدید به اخراج کسانی که در نماز جماعت شرکت نمی‌کردند توسط رسول خدا (ص)، توجه به بچه‌ها و ضعیفان در هنگام نماز جماعت، حضور زنان در نماز جماعت و بدعت بودن نماز مستحبی را به جماعت خواندن که امیر مؤمنان (ع) از آن نهی کرد و مورد مخالفت عموم مردم در کوفه قرار گرفت. نماز جماعت با اهل سنت و نماز میت که نمونه ای از نماز جماعت است. فصل دوم در باره روزه است. اعلام آغاز ماه به عهده حاکم است و توجه به دعاها در ماه رمضان. نکاتی از سیره معصومان در بیان احکام روزه نیز مطرح شده است. از جمله اجبار ام سلمه به خوردن روزه توسط پیامبر به جهت ضرری که برای چشمش داشت. فصل سوم در باره حج و عمره است. حج از عبادات مهم اسلامی است. اخباری در باره اهمیت حج و ثواب و تشویق به آن آمده. گزارش‌هایی از بنای کعبه، باز‌سازی و توسعه مسجد الحرام مطرح شده است. شیوه حج رسول خدا بیان شده است، به خطبه حضرت در منا اشاره گردیده است. اخبار حج و عمره‌های متعدد پیامبر (ص) مورد تحقیق قرار گرفته و حج‌های متعدد پیاده ائمه: مورد بررسی و نقد قرار گرفته است»[۱].
فهرست کتاب
- سخنی با خواننده
- پیش گفتار
- اهمیت و ضرورت تحقیق
- جایگاه سیره
- جایگاه کتاب‌های چهارگانه شیعه
- شیوه نگارش
- ساختار
- فصل اول: نماز
- مقدمه
- آموزش کارهای عبادی
- نماز مهم‌ترین عبادت
- گفتار اول: مقدمات نماز
- آموزش وضو
- الف) وضوی پیامبر (ص)
- ب) وضوی علی (ع)
- نکاتی در باب اهمیت وضو
- وضو در حال تقیه
- ج) توضیح امام رضا (ع) درباره وضو و مبطلات آن
- غسل
- تیمم
- مسجد، مکان نماز
- قبله
- جریان تغییر قبله از بیت المقدس به کعبه
- اوقات نماز
- اذان برای اعلام وقت نماز
- تئویب در اذان
- موذن پیامبر (ص)
- فواید اذان
- گفتار دوم: رعایت نکاتی در هنگام نماز
- تکبیره الاحرام
- تعویذ از شر شیطان و بلند گفتن بسم الله
- قرائت
- سوره‌های قرائت شده توسط معصومان در نماز
- الف) سوره توحید و قدر
- ب) خواندن معوذتین
- ج) سوره جمعه و اعلی
- سکوت هنگام قرائت قرآن در نماز
- لزوم پاسخ دادن به سلام در نماز
- رکوع
- قیام پس از رکوع و ذکر آن
- سجده
- آنچه سجده بر آن جایز است
- سجده برای رفع مشکل
- زیادی سجده، ضمانتی برای بهشت
- سجده‌های طولانی معصومان
- الف) دلیل ملقب شدن امام چهارم به سجاد
- ب) امام صادق و امام کاظم (ع)
- انتخاب موسی به پیامبری به جهت سجده
- بلند کردن دست‌ها
- قنوت درنماز
- گفتار سوم: نمازهای معصومان
- نماز امیرالمؤمنین علی (ع)
- نماز امام سجاد (ع)
- آموزش آداب نماز به حماد بن عیسی
- نکته ای درباره نماز حماد
- تحقیق و بررسی خبر حماد
- سه اشکال به خبر حماد
- پاسخ به اشکال اول
- پاسخ به اشکال دوم
- پاسخ به اشکال سوم
- نهی از استخفاف و سبک شمردن نماز
- گفتار چهارم: نماز جماعت
- برخورد شدید پیامبر با ترک کنندگان نماز جماعت
- مرتب کردن صف‌های جماعت
- اعلم شایسته‌ترین فرد برای امامت جماعت
- توجه به ضعیفان
- لباس پیش‌نماز
- توجه به گریه بچه‌ها
- اقامه نماز جماعت جدید پس از اتمام جماعت اول
- شرکت زنان در نماز جماعت در زمان پیامبر (ص)
- جماعت با خانواده
- بدعت بودن جماعت در نماز مستحبی
- نماز جماعت با اهل سنت
- دیدگاه‌های مختلف روایات درباره نماز با عامه
- تأکید نماز جماعت با عامه همراه با وضو
- بیان مسائل پس از نماز جماعت
- پیش‌نمازی و قرائت زنان در جماعت
- نماز عید
- وجوب نماز عید با حضور امام
- سیره امام باقر (ع) در نماز عید
- نقد و بررسی دیدگاه‌ها
- جمع‌شدن جمعه و عید
- آوردن زندانیان به نماز
- نماز میت
- شیوه نماز میت امیرالمؤمنین (ع)
- اولویت حاکم برای نماز بر میت
- نماز میت بر منافق
- نماز فاطمه (ع) بر جنازه خواهرش
- اشکالات تاریخی بر این خبر
- دیگر نمازها
- نمازهای مستحبی
- گفتار پنجم: بررسی نمازهای ویژه معصومان
- خواندن هزار رکعت نماز در شبانه روز
- سیره امیرالمؤمنین علی (ع) در خواندن هزار رکعت
- بررسی اجمالی اخبار هزار رکعت
- نقد گزارش مناقب ابن شهرآشوب
- سیره امام سجاد (ع)
- سیره امام رضا (ع)
- بررسی خبر
- گفتار ششم: بررسی اخبار سهوالنبی در نماز
- اقسام روایات
- ترک نماز صبح
- پنج رکعت خواندن
- اشتباه در قرائت
- خواندن دو رکعت به جای چهار رکعت
- بررسی و نقد روایات
- دیدگاه علمای شیعه درباره این اخبار
- الف) نظر صدوق و نقد آن توسط شهید اول
- ب) نقد شیخ مفید بر شیخ صدوق
- ج) دیدگاه شیخ طوسی
- د) دیدگاه دیگر علمای شیعه
- ه) بی اعتباری این اخبار به جهت تقیه
- روایات اهل سنت درباره سهوالنبی در نماز
- اشکالات و نکات
- الف) کشته شدن ذوالتمالین در بدر
- ب) نسبت دروغ به پیامبر (ص)
- ج) اهداف سیاسی و از یادبردن یک فضیلت
- د) مخالفت با احکام نماز
- جمع‌بندی
- فصل دوم: روزه
- مقدمه
- گفتار اول: اهمیت ماه رمضان و اعلام آن توسط حاکم
- نام ماه رمضان
- خطبه پیامبر قبل از ماه رمضان
- اعلام رمضان و اعلام عید توسط حاکم اسلامی
- روایتی درباره اعلام عید فطر
- بررسی این خبر
- اشکالات سندی خبر
- اشکال متن
- گفتار دوم: اعمالی در ماه رمضان
- دعا در اول ماه رمضان
- دعا در ماه رمضان
- اطعام در روز اول ماه رمضان توسط امام سجاد (ع)
- اعتکاف پیامبر در دهه آخر رمضان
- گفتار سوم: احکامی در خصوص روزه
- توصیه به روزه گرفتن پسربچه‌ها از نه سالگی
- مزمزه غذا در زمان روزه توسط فاطمه (ع)
- درست نبودن روزه مریض
- ممنوعیت گرفتن روزه در سفر
- جمع‌بندی
- فصل سوم: حج و عمره
- مقدمه
- گفتار اول: اهتمام به حج و ابعاد مختلف آن
- بازگویی و تبیین مسائل حج توسط معصومان
- اهمیت و ثواب حج
- سفرهای حج معصومان
- توصیه معصومان به شرکت در حج
- بعد فرهنگی – اجتماعی حج
- دیدارهای معصومان در سفرهای حج
- دیدار با علمای اسلامی
- دیدار و برخورد با حاکمان
- پاسخ به پرسش‌های مسلمانان
- دیدار با افراد زندیق و ضدمذهب
- گفتار سوم: حج و عمره‌های پیامبر (ص)
- حج‌های پیامبر (ص)
- یک بار حج پس از هجرت
- ده بار حج قبل از هجرت
- بیست بار حج
- دو اشکال در آمار حج پیامبر
- پاسخ اشکال اول: جمع روایات ده و بیست بار
- پاسخ اشکال دوم: علت پنهان کاری پیامبر (ص) در حج
- به جهت قول به نسیء
- نقد و بررسی
- رفتن به عرفات
- نبودن پنهان کاری در اصل حج
- علت اشتباه
- نتیجه‌گیری
- عمره‌های حضرت
- گفتار سوم: آخرین حج پیامبر
- دعوت پیامبر برای حج
- حرکت از مدینه
- در میقات ذوالحلیفه
- مشکل اسماء همسر ابوبکر
- ورود به مکه
- ورود به مسجدالحرام و طواف
- سعی
- سخنان حضرت پس از سعی
- ادله حج پیامبر
- روز عید قربان
- بعد سیاسی حج
- الف) خطبه پیامبر در منا
- ب) خطبه پیامبر (ص) در دیگر منابع
- انجام اقسام حج
- گفتار سوم: بررسی تعداد حج‌های امامان شیعه
- حج‌های پیاده امام حسن (ع)
- بیست بار حج پیاده
- بیست و پنج حج پیاده
- پانزده بار حج پیاده
- نقد و بررسی
- تعداد سفرهای حج امام سجاد (ع)
- چهل حج
- نقد و بررسی
- بیش از بیست حج
- نگاهی به اخبار حج امام سجاد (ع)
- گفتار چهارم: کمک به بنای کعبه و توسط مسجدالحرام
- کمک امام سجاد (ع) در بنای کعبه
- نصب حجر توسط امام سجاد (ع)
- حمایت فقهی امام کاظم (ع) از توسعه مسجدالحرام
- جمع‌بندی
- کتابنامه
- نمایه‌ها
- آیات
- روایات
- موضوعات
- اعلام و مشاهیر
- کتاب‌ها
- مکان‌ها
دربارهٔ پدیدآورنده
پانویس
جستارهای وابسته
- درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)
- سیره اقتصادی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)
- سیره سیاسی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)
- سیره عبادی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)
- سیره فرهنگی و اجتماعی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)
- سیره نظامی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)