وضعیت پیشرفت‌های‌ قضایی در عصر حکومت امام مهدی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
وضعیت پیشرفت‌های‌ قضایی در عصر حکومت امام مهدی چگونه خواهد بود؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر پس از ظهور / حکومت جهانی امام مهدی / حکومت جهانی امام مهدی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

وضعیت پیشرفت‌های‌ قضایی در عصر حکومت امام مهدی (ع) چگونه خواهد بود؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

عبدالله جوادی آملی

آیت‌‌الله عبدالله جوادی آملی، در کتاب «امام مهدی موجود موعود» در این‌باره گفته است:

«ناامنی، ظلم، تجاوز و تعدی، آفات ویرانگر اجتماعی است که محصول بی‌عدالتی است. در جامعه‌ای که حق مظلوم باز ستانده نمی‌شود و صاحبان زر و زور مانعی را بر سر راه کامجویی‌های خود نمی‌بینند، امنیت اجتماعی و فراگیر، رؤیایی است که تعبیر روشنی نخواهد داشت. آن هنگام که حکومت حق و عدل مهدوی پرچم می‌افرازد و سرود توحید می‌سراید و عدل و حق را می‌گستراند، اثری از ناامنی و ظلم و تجاوز نخواهد ماند، چرا که حقجویان امت نبوی که با آن وجود گرامی بیعت کرده و به برکت حضرتش از کمال عقل و روح استغنا برخوردار گردیده‌اند، هم عادلانه رفتار خواهند کرد و هم عدالت و امنیت مدینه مهدوی (ع) را پاس خواهند داشت: " فَمَنْ‏ بَايَعَهُ‏ وَ دَخَلَ‏ مَعَهُ‏ وَ مَسَحَ‏ عَلَى‏ يَدِهِ‏ وَ دَخَلَ‏ فِي‏ عَقْدِ أَصْحَابِهِ‏ كَانَ‏ آمِناً‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"[۱].

در عصر ظهور او عدالت به شکل همه‌گیر اجرا می‌شود، به گونه‌ای که هیچ یک از شهروندان دولت جهانی مهدوی (ع) از امنیت و عدالت محروم نمی‌ماند. امام عصر (ع) اموال عمومی و امکانات حکومتی را بر اساس استحقاق شهروندان و مطابق قانون آسمانی وحی، عادلانه پخش می‌کند، بی‌آنکه رابطه و تحزب تعیین کننده استحقاق افراد باشد؛ چنان عدالتی که خوب و بد، نیکوکار و بدکردار را یکسان می‌پوشاند: "إِذَا قَامَ‏ قَائِمُنَا فَإِنَّهُ‏ يَقْسِمُ‏ بِالسَّوِيَّةِ وَ يَعْدِلُ‏ فِي‏ خَلْقِ‏ الرَّحْمَنِ‏ الْبَرِّ مِنْهُمْ‏ وَ الْفَاجِرِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"[۲]. قوانین و احکام معطل اسلام را احیا می‌کند و احکامی را که زمینه اجرای آن‌ها فراهم نبوده است، مانند تعلق ارث بر اساس ایمان، به جایگاه اجرا خواهد گذارد: "إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى آخَى‏ بَيْنَ‏ الْأَرْوَاحِ‏ فِي‏ الْأَظِلَّةِ قَبْلَ‏ أَنْ‏ يَخْلُقَ‏ الْأَجْسَادَ بِأَلْفَيْ‏ عَامٍ‏ فَلَوْ قَدْ قَامَ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَيْتِ وَرَّثَ الْأَخَ الَّذِي آخَى بَيْنَهُمَا فِي الْأَظِلَّةِ وَ لَمْ يُوَرِّثِ الْأَخَ فِي الْوِلَادَةِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"[۳]. برخی حدود و قوانین که همواره در تاریخ به ادله مختلف تعطیل شده بود، دوباره احیا و اجرا می‌گردد[۴]؛ گوئیا آن (امر جدید) که به نقل برخی روایات، امام عصر (ع) به آن دعوت می‌کند، مجموعه‌ای از بیان احکام واقعی در برابر احکام ظاهری و احیا و اجرای احکام متروک و قوانین معطل مانده دین خداست که چون آن حضرت بدان‌ها قیام می‌کند، برخی می‌پندارند دین جدیدی آورده است:"عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) أَنَّهُ قَالَ: إِنَ‏ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ‏ دَعَا النَّاسَ‏ إِلَى‏ أَمْرٍ جَدِيدٍ كَمَا دَعَا إِلَيْهِ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَ إِنَّ الْإِسْلَامَ بَدَأَ غَرِيباً وَ سَيَعُودُ غَرِيباً كَمَا بَدَأَ فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"[۵]. گواه این مدعا، پاسخ امام صادق (ع) به پرسش عبدالله بن عطاست که از سیره حضرت ولی عصر (ع) پرسیده بود. ایشان فرمود که عمل به سیره رسول خدا، انهدام سنت‌های جاهلی و امور خرافی و عرضه اسلام به شکلی نو و جدید شاخص‌های اساسی، سیره آن حضرت است:"سَأَلْتُهُ عَنْ سِيرَةِ الْمَهْدِيِّ كَيْفَ سِيرَتُهُ فَقَالَ يَصْنَعُ كَمَا صَنَعَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) يَهْدِمُ مَا كَانَ قَبْلَهُ كَمَا هَدَمَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) أَمْرَ الْجَاهِلِيَّةِ وَ يَسْتَأْنِفُ‏ الْإِسْلَامَ‏ جَدِيداً‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"[۶]. آن حضرت مأموریتی ویژه در اقامه عدل و احقاق حق مظلومان بر دوش دارد و بر همین اساس، متفاوت از اجداد و پدران گرامی‌اش که در منازعات قضایی بر اساس استناد به شهادت و قسم، به ظاهر حکم می‌کردند؛ او به واقع حکم می‌کند: " لَا تَذْهَبُ‏ الدُّنْيَا حَتَّى‏ يَخْرُجَ‏ رَجُلٌ‏ مِنِّي‏ يَحْكُمُ‏ بِحُكُومَةِ آلِ‏ دَاوُدَ وَ لَا يَسْأَلُ‏ بَيِّنَةً يُعْطِي‏ كُلَ‏ نَفْسٍ‏ حَقَّهَا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"[۷].

عصر ظهور و حاکمیت آخرین حجت الهی (ع) را می‌توان عصر عزت و سربلندی مظلومان و خواری و شکست نهایی ستمگران دانست، چون در اعصار گذشته، یا سیاست‌های حاکمان جور و کفر، عرصه را بر امامان هدایت تنگ کرده و بسته بود؛ یا بیعتی از خویش را بر وجود مبارکشان تحمیل کرده بود و آنان نیز به اقتضای مصالح اسلام و مسلمانان آن را مراعات می‌کردند؛ اما چون آن حضرت ظهور و حکومت حق را تأسیس کند، هیچ بیعتی از کسی بر عهده ندارد و در برابر هیچ طاغوتی متعهد نیست، از این‌رو با هیچ ستمگری مسامحه یا مصالحه نمی‌کند و جز از در هدایت یا تسلیم آن‌ها از چیز دیگری سخن نمی‌گوید:"يَقُومُ‏ الْقَائِمُ‏ وَ لَيْسَ‏ لِأَحَدٍ فِي‏ عُنُقِهِ‏ عَهْدٌ وَ لَا عَقْدٌ وَ لَا بَيْعَةٌ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"[۸]؛ آن‌گاه در برابر معاندان حق‌ستیز که جز ظلم و جهل و استثمار ثمر دیگری ندارند، تیغ انتقام می‌کشد و در مقام مظهریت اسم "منتقم" الهی از آنان انتقام می‌کشد و مایه تشفی دل‌های رنج‌دیده و ستم‌کشیده مؤمنان می‌گردد:" وَ هُوَ الْحُجَّةُ الَّذِي‏ يَمْلَأُ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا وَ يَشْفِي‏ صُدُورَ قَوْمٍ‏ مُؤْمِنِينَ‏"[۹]»[۱۰].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین طاهری؛
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حبیب‌الله طاهری در کتاب «سیمای آفتاب» در این‌باره گفته‌است:
  • «برای مبارزه با فساد و تجاوز و ستم از یک سو لازم است پایه‌های ایمان و اخلاق تقویت شود و از سوی دیگر، یک سیستم صحیح و نیرومند قضایی با هشیاری کامل و احاطه وسیع به وجود آید. مسلماً پیشرفت کامل صنایع، وسایلی را در اختیار بشر می‌گذارد که با آن به خوبی می‌توان در مورد لزوم حرکات همه مردم را تحت کنترل قرار داد و هر حرکت ناموزون و نابجایی را که به فساد و تجاوز منتهی می‌شود، زیر نظر گرفت. با علائم و آثاری که مجرمان در محل جرم باقی می‌گذارند، آنها عکسبرداری کرد، صدای آنها را ضبط نمود و آنها را به خوبی شناخت. قرار گرفتن چنین وسایلی در اختیار یک حکومت صالح، عامل مؤثری برای پیشگیری فساد و ستم است، به گونه‌ای که می‌توان در صورت وقوع چنین موضوع حق را به صاحب حق رساند. شکی نیست که در عصر آن مصلح بزرگ جهان، آموزش‌های اخلاقی با وسایل ارتباط جمعی فوق‌العاده پیشرفته، آنچنان وسعت می‌گیرد که اکثریت قاطع مردم جهان را برای یک زندگی صحیح انسانی و آمیخته با پاکی و عدالت اجتماعی آماده سازد. ولی از آنجا که انسان آزاد آفریده شده، و در اعمال خویش از اصل جبر پیروی نمی‌کند، خواه ناخواه افرادی- هر چند در اقلیت- در هر اجتماع صالحی ممکن است پیدا شوند که از آزادی خود سوء استفاده کنند و برای وصول به مقاصد شوم بهره گیرند. لذا باید به یک دستگاه قضایی سالم و کاملاً آگاه و مسلط باشد که حقوق مردم را به آنها برسانند و ستمگر را بر سر جای خود بنشاند. با مطالعه و دقت در جرائم و جنایات و مفاسد اجتماعی و طرق پیشگیری از آنها روشن می‌شود که:
  1. با اجرای عدالت اجتماعی و تقسیم عادلانه ثروت، ریشه بسیاری از مفاسد اجتماعی که از تنازع و کشمکش بر سر اندوختن ثروت‌ها و استثمار طبقات ضعیف، حلیه و تزویر و انواع تقلب‌ها و دروغ، خیانت و جنایت برای درآمد بیشتر از هر راه و به هر وسیله سرچشمه می‌گیرد، برچیده می‌شود، مفاسدی که شاید رقم بزرگ فساد و ظلم در هر جامعه‌ای را تشکیل می‌دهد و با از میان رفتن ریشه اصلی، شاخ و برگ‌ها خود به خود می‌خشکند.
  2. آموزش و تربیت صحیح اثر عمیقی در مبارزه با فساد و تجاوز و انحراف اجتماعی و اخلاقی دارد؛ یکی از علل مهم توسعه فساد در جوامع کنونی این است که نه تنها از وسایل ارتباط جمعی آن برای اموزش صحیح استفاده نمی‌شود، بلکه همه آنها غالباً در خدمت کثیف‌ترین و زشت‌ترین برنامه‌های استعماری فساد قرار دارد، برنامه‌هایی که شب و روز به طور مدام از طریق ارائه فیلم‌های بدآموز و داستان‌ها و برنامه‌های گمراه‌کننده و حتی اخبار دروغ و نادرستی که درخدمت مصالح استعمار جهانی است، به ظلم، تبعیض و فساد خدمت می‌کنند. البته اینها از جهتی ریشه اقتصادی دارد و برای تخدیر مغزها و به ابتذال کشیدن مفاهیم سازنده و نابود کردن نیروهای فعال و بیدار هر جامعه، برای بهره‌گیری بیشتر غول‌های استعمار اقتصادی حرکت می‌کند، بدون آنکه با مانع مهمی روبرو شوند. هرگاه این وضع دگرگون شود، در مدت کوتاهی به طور قطع، قسمت مهمی از مفاسد اجتماعی فرو خواهد نشست. این کار جز از یک حکومت صالح و سالم جهانی که در مسیر منافع توده‌های جهان- و نه استمارگران- برای ساختن جهانی آباد و آزاد و مملو از صلح و عدالت و ایمان است، ساخته نیست.
  3. وجود یک دستگاه قضایی بیدار و آگاه با وسیله مراقبت دقیق که نه مجرمان از چنگ آن فرار کنند و نه از عدالت سرباز زنند نیز عامل مؤثری در کاهش میزان فساد، گناه و تخلف از قانون است. اگر این سه جنبه دست به دست هم دهند، ابعاد تأثیر آن فوق‌العاده زیاد خواهد بود. از مجموع احادیث مربوط به دوران حکومت مهدی (ع) استفاده می‌شود که او از تمام این سه عامل باز دارنده، در عصر انقلابش بهره می‌گیرد، آنچنان که جمله معروفی که حکم ضرب المثل را دارد جامه عمل به خود می‌پوشد، همان جمله که می‌گوید: "زمانی فرا می‌رسد که گرگ و میش در کنار هم آب می‌خورند". مسلماً گرگان بیابان تغییر ماهیت نمی‌دهند، لزومی هم ندارد که چنین شود، میشها هم از حالت کنونی در نمی‌آیند، بلکه این اشاره به برقراری عدالت در جهان و تغییر روش گرگ‌صفتان خونخوار است که در سازش با حکومت‌های جبار قرن‌ها به خوردن خون قشرهای مستضعف جامعه انسانی ادامه می‌دادند. آنها در پناه نظام جدید یا به کلی تغییر روحیه می‌دهند، چرا که گرگ صفتی هرگز جزء سرشت بشر نبوده و نیست و از نهادهای عرضی و قابل تغییر است، و یا حداقل بر سر جان خود می‌نشینند و به جای خوردن منافع دیگران، در کنار آنها از مواهب الهی به طور عادلانه بهره می‌برند، همان گونه که "گرگ" در کنار میش بر سر "چشمه" چنین‌اند،! در غیر این دو صورت، مشمول تصفیه شده و وجودشان از میان برداشته خواهد شد! از جمله اشارات قابل توجه در این زمینه همان است که در مورد تقسیم صحیح مال در حدیثی از پیامبر (ص) نقل شد که آنقدر مردم غنای جسمی و روحی پیدا می‌کنند که اموال اضافه می‌آید و طالبی ندارد؛ یعنی مردم در یک نظام صحیح حکومت آنچنان تربیت می‌شوند که اموال زاید بر نیاز خود را دردسری برای خویش می‌بینند و تمام شور و شرها و غوغایی که از این رهگذر پیدا می‌شود، فرو می‌نشیند. زندگی همه تأمین و در مورد آینده نیز هیچ گونه نگرانی ندارند تا به خاطر تأمین آن تن به آلودگیها و مسابقه جمع ثروت بدهند. همچنین بنابر حدیث دیگری سطح افکار مردم در عصر حکومت او آن چنان بالا می‌رود که به هیچ وجه با امروز قابل مقایسه نیست، طبعاً تضادها و کشمکش‌هایی که مولود کوته‌نظری‌ها و تنگ‌چشمی‌ها و پایین بودن سطح افکار و خلاصه شخصیت در میزان مال و ثروت است، برچیده خواهد شد. به دلیل مراقبت شدیدی که در عصر حکومت او- طبق روایاتی که گذشت- اعمال می‌شود، حتی مجرمان در محیط خانه خود در امان نیستند، چرا که ممکن است با وسائل پیشرفته تحت کنترل باشند، حتی مثلاً امواج صوتی آنها از پشت دیوار قابل کنترل باشد، این خود اشاره دیگری به وسعت ابعاد مبارزه با فساد در عصر حکومت اوست. داوری کردن او بر طبق قانون دادرسی محمد (ص) و قانون دادرسی داوود (ع)، خود گویا اشاره به این نکته لطیف است که او هم از موازین ظاهری دادرسی اسلامی، همچون اقرار و گواهی گواهان و مانند آن استفاده می‌کند و هم از طرق روانی و عملی برای کشف مجرمان اصلی، آنچنان که پاره‌ای از نمونه‌های آن از عصر داوود (ع) نقل شده است. بعلاوه، در عصر او به موازات پیشرفت علوم و دانشها و تکنیک و صنعت، آنقدر وسائل کشف جرم تکامل می‌یابد که کمتر مجرمی می‌تواند ردپایی که با آن شناخته شود از خود بجا نگذارد.
چنانکه ملاحظه کردید عصر بعد از ظهور، عصر شکوفایی در تمام زمینه‌هاست و به حق مدینه فاضله‌ای است که افلاطونها آرزوی آن را می‌کشیدند و طرح آن را در کتاب‌ها می‌دادند، ولی حضرت مهدی آن را عملاً ایجاد می‌کند و چه زیباست زندگی در زیر لوای آن حکومت، حکومت عدلی که پیامبر و ائمه (ع) مکرر از آن خبر داده‌اند و به بشریت بشارت روزی را داده‌اند که این عالم مهد قسط و عدل شود. در اثر اجرای عدالت و تکمیل عقول و فروکش کردن آز و حرص و طمع و کامل شدن ایمان و سرانجام، پیشرفت همه جانبه بشر در زندگی و جامعه، جامعه پر از عدل و داد شده و به حق مصداق: "يَمْلَأُ اللَّهُ‏ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا" خواهد بود، البته "بَعْدَ مَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً"»[۱۱].

پرسش‌های وابسته

  1. امام مهدی‏ چه مناطقی را به تصرف در می‌آورد؟ (پرسش)
  2. در حکومت امام مهدی که همه مؤمن هستند چه ضرورتی دارد دولت قدرتمند وجود داشته باشد؟ (پرسش)
  3. ضرورت نصب الهی آخرین حاکم جهانی از دیدگاه امامیه چیست؟ (پرسش)
  4. برخورد امام مهدی با کارگزاران حکومتی چگونه است؟ (پرسش)
  5. امام مهدی‏ با کدام دین بر عالم حکومت می‌‏کند؟ (پرسش)
  6. مردم اعم از کودک و نوجوان و جوان (مرد و زن) در حکومت امام مهدی چه نقشی بر عهده دارند؟ (پرسش)
  7. تشکیل حکومت جهانی توسط امام مهدی چه آثاری دارد؟ (پرسش)
  8. اساس حکومت امام مهدی بر چه پایه‌ای استوار است و قدرت امام از چه عواملی نشئت می‌گیرد؟ (پرسش)
  9. اگر دولت امام مهدی کریمه است چرا منافقان در آن دولت ذلیل می‌‏شوند؟ زیرا دولت امام علی منافقان جایگاه یافتند و دورویی نمودند؟ (پرسش)
  10. نقش علما در حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  11. موضع افراد در برابر حکومت امام مهدی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  12. موضع امام مهدی در برابر مسائل و نهادهای گوناگون بین‌المللی چیست؟ (پرسش)
  13. حکومت امام مهدی چگونه با سخن حضرت سلیمان: "رَب اغْفِرْ لِی وَ هَبْ لِی مُلْکاً لا ینْبَغِی لِأَحَدٍ مِنْ بَعْدِی..." جمع می‌شود؟ (پرسش)
  14. چرا پیشوایان معصوم با آن قدرتی که خداوند به آنها داده بود حکومت واحد جهانی تشکیل ندادند؟ (پرسش)
  15. چه کسانی صلاحیت مدیریت جهان را دارند؟ (پرسش)
  16. روش‌های تربیتی امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
  17. نتایج تربیت اسلامی در دولت امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
  18. مراد از خونخواهی امام حسین توسط امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  19. توزیع رایگان اموال میان مردم در حکومت امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
  20. گردش ایام در دوران امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  21. دین جهانی غالب در زمان امامت امام مهدی چه دینی خواهد بود؟ (پرسش)
  22. وضعیت بازرگانی در حکومت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  23. شیوه حکم کردن و داوری امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  24. امام مهدی چه کشورها و شهرهایی را به تصرف خود در می‌آورد؟ (پرسش)
  25. در قرآن آمده که در آخر الزمان حضرت عیسی ظهور خواهد کرد و همه باید از او پیروی کنند آیا مسلمانان نیز باید از او پیروی کنند؟ (پرسش)
  26. از آنجاکه حکومت امام مهدی بر اساس قرآن و اسلام است، آیا می‌توان گفت سیاست و دیانت از هم جدا نیستند؟ (پرسش)
  27. در زمان ظهور امام مهدی حاکم اسلامی از کدام گروه مسلمین خواهد بود؟ (پرسش)
  28. چگونه امام مهدی می‌تواند حکومت واحدی تشکیل دهد و همه مکاتب و ادیان را گردهم آورد؟ (پرسش)
  29. سیمای دوران ظهور و دوران حکومت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  30. اصلاحات و قضاوت‌های امام مهدی به چه چیز تعبیر شده است؟ (پرسش)
  31. خداوند متعال چه عنایتی به جهت پیروزی امام مهدی هنگام ظهور انجام خواهد داد؟ (پرسش)
  32. بهره مردم دوره ظهور از اجتهاد چگونه و به چه میزان خواهد بود؟ (پرسش)
  33. در روایات آمده هرکس دعای عهد را چهل صباح بخواند در زمان ظهور حضرت زنده خواهد شد. این زنده شدن چه کیفیتی دارد؟ (پرسش)
  34. آیا منظور از زنده شدن در زمان ظهور، رجعت است یا پیش از رجعت این موضوع محقق خواهد شد؟ (پرسش)
  35. با توجه به جمله «مؤتزرا کفنی شاهرا سیفی» در دعای عهد آیا هنگامی که از قبر بیرون می‏‌آییم کفن پوشیده‌ایم یا لباس؟ (پرسش)
  36. منظور از فراز «شاهرا سیفی» در دعای عهد چیست؟ (پرسش)
  37. معنای این جمله از پیامبر که در خطبه غدیر درباره امام مهدی فرمود ألا انه الغراف من بحر العمیق چیست؟ (پرسش)
  38. آیا با تکمیل عقول و تهذیب نفوس بدون نیاز به امام معصوم به احکام واقعی دسترسی پیدا می‏‌کنند؟ (پرسش)
  39. درباره حکومت جهانی امام مهدی توضیح دهید (پرسش)
  40. حکومت امام مهدی چگونه جهانی می‌شود؟ (پرسش)
  41. علل به وجود آمدن وحشت در دل دشمنان هنگام ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  42. نخستین برنامه امام مهدی پس از ظهور چیست؟ (پرسش)
  43. امام مهدی نخستین پرچم مبارزه را به کجا می‌فرستد؟ (پرسش)
  44. امام مهدی پس از فتح عراق به جنگ با چه کسانی می‌رود؟ (پرسش)
  45. موضوع نخستین دادگاهی که امام مهدی پس از ظهور تشکیل می‌دهد چیست؟ (پرسش)
  46. نخستین سپاه امام مهدی به کجا می‌رود؟‌ (پرسش)
  47. آیا حکومت امام مهدی‏ نژادی است؟ (پرسش)
  48. رمز حمله سپاه امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  49. منظور از امت معدوده چیست؟ (پرسش)
  50. چه واکنشی‌هایی نسبت به تشکیل حکومت امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  51. آیا نوع حکومت امام مهدی همانند سایر حکومت‏‌ها است؟ (پرسش)
  52. آیا انقلاب مهدی الزاماً به حکومت واحد جهانی می‌انجامد؟ (پرسش)
  53. آیا در حکومت امام مهدی‏ تمام مردم اصلاح خواهند شد؟ (پرسش)
  54. با توجه به پیشرفت اعجاب‌‏آور تسلیحات نظامی چگونه ممکن است امام مهدی با شمشیر بر دشمنان غلبه کند؟ (پرسش)
  55. چگونه یک فرد می‏تواند سرنوشت بشریت را تغییر دهد؟ (پرسش)
  56. امام با چه زبانی با مردم زمان ظهور صحبت خواهد کرد؟ (پرسش)
  57. در روز موعود به چه روشی تغییر صورت می‏گیرد؟ (پرسش)
  58. آیا یک فرد می‌تواند سرنوشت بشریت را تغییر دهد؟ (پرسش)
  59. آیا حکومت امام مهدی جهانی است؟ (پرسش)
  60. آیا اجرای انقلاب جهانی به وسیله یک فرد (امام مهدی) ممکن است؟ (پرسش)
  61. آیا انقلاب مهدی الزاما به حکومت واحد جهانی می‌‏انجامد؟ (پرسش)
  62. تصویر کلی و اوضاع عمومی جهان در عصر دولت مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  63. کارگزاران دولت و فرماندهان لشکری و کشوری امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
  64. آیا مهدی در زمان حکومتش از امکانات جنگی و ارتباطی روز استفاده می‌‏کند؟ (پرسش)
  65. حکمت مشارکت حضرت مسیح‏ در تشکیل حکومت جهانی چیست؟ (پرسش)
  66. منجی و رهبر در حکومت عدل توحیدی جهانی کیست؟ (پرسش)
  67. حضرت مهدی از ستمگرانی که از دنیا رفته‌اند چگونه انتقام می‌گیرد؟ (پرسش)
  68. اگر حکومت امام مهدی حکومت عدل جهانی است پس چرا به شهادت می‌‏رسد؟ (پرسش)
  69. حکمت مشارکت حضرت مسیح در حکومت عدل جهانی چیست؟ (پرسش)
  70. امام مهدی با چه طوایفی به نبرد می‌پردازد؟ (پرسش)
  71. امام مهدی چگونه فرقه بتریه را نابود می‌کند؟ (پرسش)
  72. در زمان امام مهدی مجتهدان اجتهاد می‌کنند یا نه؟ (پرسش)
  73. با وجودی که حضرت عیسی‏ پیامبر است چرا ریاست حکومت جهانی برای امام مهدی‏ است؟ (پرسش)
  74. چه ارتباطی میان جامعه مهدوی و مدینه فاضله وجود دارد؟ (پرسش)
  75. آیا پیامبران در حکومت امام مهدی نقشی دارند؟ (پرسش)
  76. سرنوشت اقلیت‌های دینی در حکومت حضرت مهدی چگونه است؟ (پرسش)
    1. سرنوشت یهود و نصارا در حکومت حضرت مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  77. چه رابطه‌ای میان حکومت جهانی اسلام و غیبت امام مهدی است؟ (پرسش)
  78. مقبولیت عمومی حکومت امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
  79. امام مهدی چگونه شهر ارمینیه را به تصرف خود در می‌آورد؟ (پرسش)
  80. چرا بحث از حکومت امام مهدی جنبه کلامی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  81. چرا حکومت جهانی امام مهدی همه ملت‌ها و اقوام را در بر می‌گیرد؟ (پرسش)
  82. مبانی جامعه‌شناختی و دولت‌شناختی حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  83. ویژگی‌های زندگی اجتماعی در حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  84. از منظر فلسفه تاریخ چه ضرورتی بر تشکیل حکومت امام مهدی می‌باشد؟ (پرسش)
  85. مشخصات کلی حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  86. وضعیت سیاسی در زمان حکومت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  87. وضعیت اجتماعی در زمان حکومت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  88. وضعیت اقتصادی در زمان حکومت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  89. مبانی انسان شناختی حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  90. وضعیت پیشرفت‌های‏‌ قضایی در عصر حکومت امام مهدی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  91. وضعیت ادیان و اقلیت‌های دینی در حکومت امام مهدی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  92. ظهور و شکل‌گیری حکومت امام مهدی نیازمند چه شرایطی است؟ (پرسش)
  93. چرا حکومت امام مهدی باید بر شریعت الهی مبتنی باشد؟ (پرسش)
  94. آیا دولت امام مهدی آخرین دولت است؟ (پرسش)
  95. تفاوت ظهور و خروج و قیام چیست؟ (پرسش)
  96. محدوده حکومت و سلطنت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
  97. آیا امام مهدی می‌تواند بدون خونریزی و جنگ به حکومت برسد؟ (پرسش)
  98. امام مهدی ممالک متفاوت را چگونه فتح می‌کند؟ (پرسش)
  99. کیفیت رویارویی سپاه امام مهدی با بنی امیه چگونه است؟ (پرسش)
  100. امام مهدی پس از ظهور چه اصلاحاتی در مدینه انجام می‌دهند؟ (پرسش)
  101. موانع اهداف امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  102. آیا در حکومت امام مهدی تشریفات و اسراف برچیده می‌شود؟ (پرسش)
  103. آیا مردم در زمان حکومت حضرت مهدی از زندگی خشنود و راضی‌اند؟ (پرسش) (پرسش)
  104. آیا امام مهدی با اجبار اسلام را در جهان پیاده می‌کنند؟ (پرسش)
  105. چرا عده‌ای آن حضرت و دینش را انکار می‌کنند؟ (پرسش)

پانویس

  1. علل الشرایع، ج۱، ص ۱۱۳.
  2. علل الشرایع، ج۱، ص ۱۹۲.
  3. من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۳۵۲.
  4. " عَنْ مَالِكِ بْنِ عَطِيَّةَ عَنِ ابْنِ تَغْلِبَ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) دَمَانِ‏ فِي‏ الْإِسْلَامِ‏ حَلَالٌ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏ لَا يَقْضِي‏ فِيهِمَا أَحَدٌ حَتَّى يَبْعَثَ اللَّهُ قَائِمَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ فَإِذَا بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ قَائِمَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ حَكَمَ فِيهِمَا بِحُكْمِ اللَّهِ لَا يُرِيدُ عَلَيْهِمَا بَيِّنَةً الزَّانِي الْمُحْصَنُ يَرْجُمُهُ وَ مَانِعُ الزَّكَاةِ يَضْرِبُ عُنُقَهُ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ الکافی، ج۳، ص۵۰۳.
  5. الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰.
  6. الغیبه، نعمانی، ص۲۳۰.
  7. الکافی، ج۱، ص۳۹۸.
  8. الکافی، ج۱، ص۳۴۲.
  9. کفایة الاثر، ص۶۹؛ بحار الانوار، ج۳۶، ص ۳۰۳.
  10. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص264-266.
  11. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۹۷ - ۳۰۱.