اعتراض به وضع موجود: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{مهدویت}}
{{مهدویت}}
==مقدمه==
==مقدمه==
===چیستی اعتراض به وضع موجود و اقسام آن===
*منظور از اعتراض به وضع موجود این است، [[انسان]] هر مقدار خوب باشد، باید در طلب وضع بهتر بکوشد نه اینکه تنها به وضع فعلی [[راضی]] باشد. به بیانی می‌‌توان اعتراض به وضع موجود را نسبت به [[انسان‌های]] مختلف به چند بخش تقسیم کرد:
*منظور از اعتراض به وضع موجود این است، [[انسان]] هر مقدار خوب باشد، باید در طلب وضع بهتر بکوشد نه اینکه تنها به وضع فعلی [[راضی]] باشد. به بیانی می‌‌توان اعتراض به وضع موجود را نسبت به [[انسان‌های]] مختلف به چند بخش تقسیم کرد:
#اعتراض به وضع موجود براساس [[عمومیت]] افراد: این قسم، معمولاً دامنگیر اغلب [[مردم]] در [[جامعه]] می‌‌شود، چراکه این نوع [[اعتراض]] از [[پایمال شدن حقوق]] [[انسان‌ها]] ناشی می‌شود. این [[نارضایتی]] و کراهت، چون بر اساس نابسامانی‌های [[زندگی]] بشری است چنین ایجاب می‌‌کند که فرد با [[اعتراض]] خودش به دنبال فرداهایی بهتر باشد<ref>ر.ک. [[محمد تقی جعفری|جعفری، محمد تقی]]، [[امید و انتظار (کتاب)|امید و انتظار]]، ص ۳۷-۴۰.</ref>.
#اعتراض به وضع موجود براساس [[عمومیت]] افراد: این قسم، معمولاً دامنگیر اغلب [[مردم]] در [[جامعه]] می‌‌شود، چراکه این نوع [[اعتراض]] از [[پایمال شدن حقوق]] [[انسان‌ها]] ناشی می‌شود. این [[نارضایتی]] و کراهت، چون بر اساس نابسامانی‌های [[زندگی]] بشری است چنین ایجاب می‌‌کند که فرد با [[اعتراض]] خودش به دنبال فرداهایی بهتر باشد<ref>ر.ک. [[محمد تقی جعفری|جعفری، محمد تقی]]، [[امید و انتظار (کتاب)|امید و انتظار]]، ص ۳۷-۴۰.</ref>.
خط ۸: خط ۷:
#اعتراض به وضع موجود براساس [[فطرت انسان]] ها: [[انسان]] سرمایه‌های فراوان و خیره‌کننده‌ای دارد به طوری که هیچ وضع و موقعیتی، نمی‌تواند آنان اشباع کند یعنی در [[حقیقت]] [[انسان‌ها]] نسبت به هیچ زمانی [[رضایت]] ندارند و این عدم [[قناعت]] و [[رضایت]]، یک پدیده بی‌اساس نیست، بلکه ریشه‌های آن در گرایشِ جدیِ او به ماورای [[طبیعت]] که جزءِ ذاتِ [[ناب]] و فطرتِ سلیمِ اوست نهادینه شده است<ref>ر.ک. [[محمد تقی جعفری|جعفری، محمد تقی]]، [[امید و انتظار (کتاب)|امید و انتظار]]، ص ۳۷-۴۰.</ref>.
#اعتراض به وضع موجود براساس [[فطرت انسان]] ها: [[انسان]] سرمایه‌های فراوان و خیره‌کننده‌ای دارد به طوری که هیچ وضع و موقعیتی، نمی‌تواند آنان اشباع کند یعنی در [[حقیقت]] [[انسان‌ها]] نسبت به هیچ زمانی [[رضایت]] ندارند و این عدم [[قناعت]] و [[رضایت]]، یک پدیده بی‌اساس نیست، بلکه ریشه‌های آن در گرایشِ جدیِ او به ماورای [[طبیعت]] که جزءِ ذاتِ [[ناب]] و فطرتِ سلیمِ اوست نهادینه شده است<ref>ر.ک. [[محمد تقی جعفری|جعفری، محمد تقی]]، [[امید و انتظار (کتاب)|امید و انتظار]]، ص ۳۷-۴۰.</ref>.


===رابطه [[انتظار]] و اعتراض به وضع موجود===
==رابطه [[انتظار]] و اعتراض به وضع موجود==
*اما ارتباط اعتراض به وضع موجود با مقولۀ [[انتظار]] چیست؟ می‌‌توان گفت رکن اصلی وجود [[انتظار]]، ناسازگاری و اعتراض به وضع موجود است<ref>ر.ک. [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۶۴. </ref>؛ چراکه [[انتظار]] یعنی بهتر خواستن و به عبارت دیگر، [[انتظار]] هیچگاه آنچه هست را کافی نمی‌داند و به هیچ وجه از هست‌ها [[راضی]] نیست و همواره به دنبال بایدهاست و این یعنی اعتراض به وضع موجود<ref>ر.ک [[عبدالعلی محمدی|محمدی، عبدالعلی]]، [[جهانی‌شدن و انتظار و موعود (مقاله)|جهانی‌شدن و انتظار و موعود]]، ص ۱۱۳. </ref>.
*اما ارتباط اعتراض به وضع موجود با مقولۀ [[انتظار]] چیست؟ می‌‌توان گفت رکن اصلی وجود [[انتظار]]، ناسازگاری و اعتراض به وضع موجود است<ref>ر.ک. [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۶۴. </ref>؛ چراکه [[انتظار]] یعنی بهتر خواستن و به عبارت دیگر، [[انتظار]] هیچگاه آنچه هست را کافی نمی‌داند و به هیچ وجه از هست‌ها [[راضی]] نیست و همواره به دنبال بایدهاست و این یعنی اعتراض به وضع موجود<ref>ر.ک [[عبدالعلی محمدی|محمدی، عبدالعلی]]، [[جهانی‌شدن و انتظار و موعود (مقاله)|جهانی‌شدن و انتظار و موعود]]، ص ۱۱۳. </ref>.
*به بیانی دیگر اعتراض به وضع موجود در شکل‌گیری [[انتظار]]، نقش اساسی دارد، زیرا در [[عصر غیبت]] کاستی‌هایی وجود دارد که هر [[انسان]] کمال‌طلبی را ناراحت می‌‌کند و این امر موجب می‌‌شود شخص نسبت به این اوضاع [[اعتراض]] داشته باشد و [[منتظر]] روزی باشد که در آن روز خبری از کم و [[کاستی]] وجود ندارد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۷۶-۸۴. </ref>. اما باید توجه داشت، اینکه گفته شده اعتراض به وضع موجود یکی از [[ارکان انتظار]] است به این معنی نیست که در مفهوم [[انتظار]]، اعتراض به وضع موجود لحاظ شده است، بلکه اعتراض به وضع موجود رکنی است خارج از مفهوم [[انتظار]]، اما به [[دلیل]] نقش حیاتی و مهمی که در شکل‌گیری [[انتظار]] دارد، می‌‌توان گفت اولین و اساسی ترین رکن [[انتظار]] است<ref>ر.ک. [[علی رضا پناهیان|پناهیان، علی رضا]]، [[انتظار عامیانه عالمانه عارفانه (کتاب)|انتظار عامیانه عالمانه عارفانه]]، ص ۱۰۶؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۶۴.</ref>.
*به بیانی دیگر اعتراض به وضع موجود در شکل‌گیری [[انتظار]]، نقش اساسی دارد، زیرا در [[عصر غیبت]] کاستی‌هایی وجود دارد که هر [[انسان]] کمال‌طلبی را ناراحت می‌‌کند و این امر موجب می‌‌شود شخص نسبت به این اوضاع [[اعتراض]] داشته باشد و [[منتظر]] روزی باشد که در آن روز خبری از کم و [[کاستی]] وجود ندارد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۷۶-۸۴. </ref>. اما باید توجه داشت، اینکه گفته شده اعتراض به وضع موجود یکی از [[ارکان انتظار]] است به این معنی نیست که در مفهوم [[انتظار]]، اعتراض به وضع موجود لحاظ شده است، بلکه اعتراض به وضع موجود رکنی است خارج از مفهوم [[انتظار]]، اما به [[دلیل]] نقش حیاتی و مهمی که در شکل‌گیری [[انتظار]] دارد، می‌‌توان گفت اولین و اساسی ترین رکن [[انتظار]] است<ref>ر.ک. [[علی رضا پناهیان|پناهیان، علی رضا]]، [[انتظار عامیانه عالمانه عارفانه (کتاب)|انتظار عامیانه عالمانه عارفانه]]، ص ۱۰۶؛ [[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۶۴.</ref>.


===معیار اعتراض به وضع موجود===
==معیار اعتراض به وضع موجود==
*هرگونه اعتراضی را نمی‌توان معیار [[انتظار واقعی]] دانست، به این [[دلیل]] که اگر شخصی با مقدار مختصری تغییر، وضعش بهبود یافت و به وضع موجود معترض نبود، به او [[منتظر]] گفته شود<ref>ر.ک. [[علی رضا پناهیان|پناهیان، علی رضا]]، [[انتظار عامیانه عالمانه عارفانه (کتاب)|انتظار عامیانه عالمانه عارفانه]]، ص ۱۰۶؛  </ref>. در هر صورت اگر فردی شرایط موجود را [[بهترین]] شرایط بداند، [[انتظار]] برای [[آینده]] مطلوب برایش قابل تصور نیست. اما اگر [[ظلم‌ها]] و [[تباهی]] ها<ref>ر.ک. [[مهدی نیلی‌پور|نیلی‌پور، مهدی]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۱ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۲-۳۰.</ref> و تناقضی که در [[نظام اخلاقی]]، [[فرهنگی]]، [[اقتصادی]]، [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] که در [[دوران غیبت]] [[حاکم]] است<ref>ر.ک. [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۸۷-۸۸. </ref>، فرد را از حال فعلی [[ناامید]] کند [[انتظار]] به وضع مطلوب برای چنین شخصی قابل تصور است<ref>ر.ک. [[مهدی نیلی‌پور|نیلی‌پور، مهدی]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۱ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۲-۳۰. </ref>. حتی می‌‌توان گفت اگر عدلی هم در [[جامعه]] باشد یا تمام [[مردم]] [[جهان]] [[مقید]] به [[نماز]] [[روزه]] باشد، باز هم می‌‌توان گفت اعتراض به وضع موجود برای شخص [[منتظر]] قابل تصور است چراکه خود [[زندگی]] [[دینی]] [[بشر]] بی‌حضور [[امام]] وضع نامطلوبی است<ref>ر.ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۶.</ref>، یعنی نمازش [[نماز]] نیست، [[روزه]] اش [[روزه]] نیست، این ادعای است که با [[روایات معصومین]] تطابق کامل دارد، شاهدش روایتی از [[امیرالمؤمنین]] است<ref>عن علی{{ع}}: {{متن حدیث|"أَنَا صَلَوةُ الْمُؤْمِنِینَ وَ صِیَامُهُم"}}؛ حافظ رجب الرمی الحلی، مشارق أنوار الیقین فی حقائق أسرار أمیرالمؤمنین، ص ۳۱۸.</ref> که [[امام]] [[معصوم]] را عین [[نماز]] و [[روزه]] می‌‌داند<ref>ر.ک. [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۸۷-۸۸.</ref>.
*هرگونه اعتراضی را نمی‌توان معیار [[انتظار واقعی]] دانست، به این [[دلیل]] که اگر شخصی با مقدار مختصری تغییر، وضعش بهبود یافت و به وضع موجود معترض نبود، به او [[منتظر]] گفته شود<ref>ر.ک. [[علی رضا پناهیان|پناهیان، علی رضا]]، [[انتظار عامیانه عالمانه عارفانه (کتاب)|انتظار عامیانه عالمانه عارفانه]]، ص ۱۰۶؛  </ref>. در هر صورت اگر فردی شرایط موجود را [[بهترین]] شرایط بداند، [[انتظار]] برای [[آینده]] مطلوب برایش قابل تصور نیست. اما اگر [[ظلم‌ها]] و [[تباهی]] ها<ref>ر.ک. [[مهدی نیلی‌پور|نیلی‌پور، مهدی]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۱ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۲-۳۰.</ref> و تناقضی که در [[نظام اخلاقی]]، [[فرهنگی]]، [[اقتصادی]]، [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] که در [[دوران غیبت]] [[حاکم]] است<ref>ر.ک. [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۸۷-۸۸. </ref>، فرد را از حال فعلی [[ناامید]] کند [[انتظار]] به وضع مطلوب برای چنین شخصی قابل تصور است<ref>ر.ک. [[مهدی نیلی‌پور|نیلی‌پور، مهدی]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۱ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۲-۳۰. </ref>. حتی می‌‌توان گفت اگر عدلی هم در [[جامعه]] باشد یا تمام [[مردم]] [[جهان]] [[مقید]] به [[نماز]] [[روزه]] باشد، باز هم می‌‌توان گفت اعتراض به وضع موجود برای شخص [[منتظر]] قابل تصور است چراکه خود [[زندگی]] [[دینی]] [[بشر]] بی‌حضور [[امام]] وضع نامطلوبی است<ref>ر.ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۶.</ref>، یعنی نمازش [[نماز]] نیست، [[روزه]] اش [[روزه]] نیست، این ادعای است که با [[روایات معصومین]] تطابق کامل دارد، شاهدش روایتی از [[امیرالمؤمنین]] است<ref>عن علی{{ع}}: {{متن حدیث|"أَنَا صَلَوةُ الْمُؤْمِنِینَ وَ صِیَامُهُم"}}؛ حافظ رجب الرمی الحلی، مشارق أنوار الیقین فی حقائق أسرار أمیرالمؤمنین، ص ۳۱۸.</ref> که [[امام]] [[معصوم]] را عین [[نماز]] و [[روزه]] می‌‌داند<ref>ر.ک. [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۸۷-۸۸.</ref>.
===اشکال مختلف [[اعتراض]] برای تشکیل [[ارکان انتظار]]===
==اشکال مختلف [[اعتراض]] برای تشکیل [[ارکان انتظار]]==
*اعتراض به وضع موجود به شکل‌های مختلف، می‌‌تواند جزء ارکان اصلی [[انتظار]] محسوب شود، مانند:  
*اعتراض به وضع موجود به شکل‌های مختلف، می‌‌تواند جزء ارکان اصلی [[انتظار]] محسوب شود، مانند:  
#قانع نبودن از وضع موجود: به این نحو که وضع موجود در [[عصر غیبت]]، دارای کاستی‌های ناشی از نبود ظاهری [[امام]] است که هر [[انسان]] کمال طلب را ناخرسند می‌‌کند و باعث می‌‌شود فرد [[چشم به راه]] [[امام]] هدایتگرش باشد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۷۶-۸۴؛ [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۸۷ و ۸۸.</ref>.  
#قانع نبودن از وضع موجود: به این نحو که وضع موجود در [[عصر غیبت]]، دارای کاستی‌های ناشی از نبود ظاهری [[امام]] است که هر [[انسان]] کمال طلب را ناخرسند می‌‌کند و باعث می‌‌شود فرد [[چشم به راه]] [[امام]] هدایتگرش باشد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۷۶-۸۴؛ [[یحیی صالح‌نیا|صالح‌نیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص ۸۷ و ۸۸.</ref>.  

نسخهٔ ‏۲ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۷

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.

مقدمه

  • منظور از اعتراض به وضع موجود این است، انسان هر مقدار خوب باشد، باید در طلب وضع بهتر بکوشد نه اینکه تنها به وضع فعلی راضی باشد. به بیانی می‌‌توان اعتراض به وضع موجود را نسبت به انسان‌های مختلف به چند بخش تقسیم کرد:
  1. اعتراض به وضع موجود براساس عمومیت افراد: این قسم، معمولاً دامنگیر اغلب مردم در جامعه می‌‌شود، چراکه این نوع اعتراض از پایمال شدن حقوق انسان‌ها ناشی می‌شود. این نارضایتی و کراهت، چون بر اساس نابسامانی‌های زندگی بشری است چنین ایجاب می‌‌کند که فرد با اعتراض خودش به دنبال فرداهایی بهتر باشد[۱].
  2. اعتراض به وضع موجود بر اساس تکامل انسان ها: عده ای از کمال یافتگان بشری، در هر زمانی که زندگی کنند و در هر موقعیت از فرهنگ و تمدن بشری که قرار بگیرند، موقعیتی بالاتر از آن را می‌‌خواهند و به همین سبب همیشه نسبت به وضع موجود معترضند و این در حالی است که این نوع احساس مستند به یک جریان ریشه‌دار است که اگر موانعی برای خاموشی این احساس وجود نداشته باشد بشر با استناد به این جریان، همواره به وضع موجود معترض است و آینده را عالی‌تر از گذشته می‌‌بیند[۲].
  3. اعتراض به وضع موجود براساس فطرت انسان ها: انسان سرمایه‌های فراوان و خیره‌کننده‌ای دارد به طوری که هیچ وضع و موقعیتی، نمی‌تواند آنان اشباع کند یعنی در حقیقت انسان‌ها نسبت به هیچ زمانی رضایت ندارند و این عدم قناعت و رضایت، یک پدیده بی‌اساس نیست، بلکه ریشه‌های آن در گرایشِ جدیِ او به ماورای طبیعت که جزءِ ذاتِ ناب و فطرتِ سلیمِ اوست نهادینه شده است[۳].

رابطه انتظار و اعتراض به وضع موجود

  • اما ارتباط اعتراض به وضع موجود با مقولۀ انتظار چیست؟ می‌‌توان گفت رکن اصلی وجود انتظار، ناسازگاری و اعتراض به وضع موجود است[۴]؛ چراکه انتظار یعنی بهتر خواستن و به عبارت دیگر، انتظار هیچگاه آنچه هست را کافی نمی‌داند و به هیچ وجه از هست‌ها راضی نیست و همواره به دنبال بایدهاست و این یعنی اعتراض به وضع موجود[۵].
  • به بیانی دیگر اعتراض به وضع موجود در شکل‌گیری انتظار، نقش اساسی دارد، زیرا در عصر غیبت کاستی‌هایی وجود دارد که هر انسان کمال‌طلبی را ناراحت می‌‌کند و این امر موجب می‌‌شود شخص نسبت به این اوضاع اعتراض داشته باشد و منتظر روزی باشد که در آن روز خبری از کم و کاستی وجود ندارد[۶]. اما باید توجه داشت، اینکه گفته شده اعتراض به وضع موجود یکی از ارکان انتظار است به این معنی نیست که در مفهوم انتظار، اعتراض به وضع موجود لحاظ شده است، بلکه اعتراض به وضع موجود رکنی است خارج از مفهوم انتظار، اما به دلیل نقش حیاتی و مهمی که در شکل‌گیری انتظار دارد، می‌‌توان گفت اولین و اساسی ترین رکن انتظار است[۷].

معیار اعتراض به وضع موجود

اشکال مختلف اعتراض برای تشکیل ارکان انتظار

  • اعتراض به وضع موجود به شکل‌های مختلف، می‌‌تواند جزء ارکان اصلی انتظار محسوب شود، مانند:
  1. قانع نبودن از وضع موجود: به این نحو که وضع موجود در عصر غیبت، دارای کاستی‌های ناشی از نبود ظاهری امام است که هر انسان کمال طلب را ناخرسند می‌‌کند و باعث می‌‌شود فرد چشم به راه امام هدایتگرش باشد[۱۵].
  2. عدم قناعت به داشته‌ها و سرگردانی در نداشته‌ها: این سرگردانی و تلاش برای داشتن که معمولاً با امید به یافتن همراه است، درواقع، همان آغاز پیدایش انتظار ظهور در انسان است[۱۶].
  3. وجود ظلم و بی عدالتی حاکم در حکومت‌های دنیا: منتظر معترض، وضع ظالمانۀ حاکم را نمی‌پذیرد و به اهداف موجود حکومت‌ها تن در نمی‌دهد و منتظر به آمدن امام می‌‌نشیند[۱۷].
  4. ایجاد حکومت مشروع در زمان غیبت: منتظران راستین موظف هستند اگر جامعه اسلامی در سلطه غیر مشروع به سر می‌برد، به سمت تشکیل حکومت مشروع حرکت کنند و نایبان عام امام زمان را به قدرت سیاسی برسانند تا جامعه به وضع مطلوب نزدیک‌تر شود. البته این پایان کار نیست چراکه بعد از ایجاد این حکومت باید گام دوم برداشته شود به این نحو که منتظران باید همه نقایصهای قابل جبران در عرصه‌های زندگی را اصلاح کنندو همچنین نظام‌های سیاسی، اقتصادی، امنیتی، فرهنگی، تربیتی و غیره را از کاستی‌ها و خلل‌ها رهایی بخشند تا بیشتر و بیشتر به آن دولت کریمه موعود نزدیک‌تر شوند.
  • اما می‌‌توان گفت تمامی این اشکال چهارگانه که در بالا از آن سخن گفته شد در این نوع از اعتراض به وضع موجود که در ساختن عنصر انتظار نقش اساسی دارد خلاصه می‌شود و آن نبودن امام معصوم در جامعه است[۱۸]، زیرا مدینۀ فاضله تنها در سایۀ حضور معصوم حاصل خواهد شد و بدون حضور معصوم و حکومت مستقیم او مدینۀ فاضله ای قابل تصور نیست.

پرسش مستقیم

  1. معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
  2. منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
  3. منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
  4. ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
  5. عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
  6. هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  7. انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
    1. ضرورت عقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
    2. ضرورت نقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
  8. آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
  9. جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
  10. نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
  11. انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
  12. شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  13. لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
    1. آیا زندگی با یاد امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    2. آیا آرزوی یاری کردن امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    3. آیا ایجاد آمادگی برا پیوستن به امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    4. آیا تربیت منتظران راستین از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
  14. دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  15. دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  16. آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  17. آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  18. چرا گفته می‌شود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
  19. دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
  20. آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
  21. آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم می‌شود؟ (پرسش)
  22. آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
  23. آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
  24. آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
  25. منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  26. آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  27. گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
  28. نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
    1. آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    2. آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    3. آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    4. آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    5. آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    6. آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    7. آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    8. آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    9. آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
  29. چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
  30. ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  31. شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  32. منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
  33. مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
  34. چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
  35. آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
  36. منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
  37. منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
  38. شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
  39. انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
  40. آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
  41. آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
  42. آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
  43. مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  44. کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  45. انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
  46. مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
  47. منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
  48. منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
  49. منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  50. منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  51. انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
  52. دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  53. دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  54. دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  55. دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  56. دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  57. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  58. علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
  59. آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
  60. عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
  61. لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
  62. نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  63. رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
  64. امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
  65. آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
  66. مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  67. رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  68. بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  69. مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید می‌کند؟ (پرسش)
  70. چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
  71. انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
  72. اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
  73. آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
  74. انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
  75. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  76. آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی می‌‏دانند؟ (پرسش)
  77. آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
  78. مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  79. چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
  80. آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب می‌‏شود؟ (پرسش)
  81. آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالت‌‏آور است؟ (پرسش)
  82. علت سختی انتظار چیست و چرا می‏‌گویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
  83. امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
  84. منتظران امام مهدی که در قرن‏های گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
  85. آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
  86. فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
  87. خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجات‏‌دهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
  88. دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
  89. دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده می‌شود؟ (پرسش)
  90. آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
  91. انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا می‏‌کند؟ (پرسش)
  92. رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
  93. رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
  94. فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
  95. باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه می‌شود؟ (پرسش)
  96. انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
  97. جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
  98. چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
  99. چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
  100. ویژگی‌‏های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
  101. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  102. چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
  103. دانش ‏آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  104. رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
  105. آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
  106. آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
  107. وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  108. چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
  109. چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
  110. جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
  111. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  112. صرف‏‌نظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
  113. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  114. منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
  115. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  116. در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
  117. ویژگی‏های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
  118. آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
  119. ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  120. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
  121. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
  122. فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
  123. آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  124. آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  125. آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
  126. چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
  127. عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
  128. چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
  129. آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
  130. انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
  131. ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  132. ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ر.ک. جعفری، محمد تقی، امید و انتظار، ص ۳۷-۴۰.
  2. ر.ک. جعفری، محمد تقی، امید و انتظار، ص ۳۷-۴۰.
  3. ر.ک. جعفری، محمد تقی، امید و انتظار، ص ۳۷-۴۰.
  4. ر.ک. باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۶۴.
  5. ر.ک محمدی، عبدالعلی، جهانی‌شدن و انتظار و موعود، ص ۱۱۳.
  6. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۶-۸۴.
  7. ر.ک. پناهیان، علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۶؛ باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۶۴.
  8. ر.ک. پناهیان، علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۶؛
  9. ر.ک. نیلی‌پور، مهدی، انتظار و وظایف منتظران، ص ۲۲-۳۰.
  10. ر.ک. صالح‌نیا، یحیی؛ تنها بر فراز، ص ۸۷-۸۸.
  11. ر.ک. نیلی‌پور، مهدی، انتظار و وظایف منتظران، ص ۲۲-۳۰.
  12. ر.ک. کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۶.
  13. عن علی(ع): «"أَنَا صَلَوةُ الْمُؤْمِنِینَ وَ صِیَامُهُم"»؛ حافظ رجب الرمی الحلی، مشارق أنوار الیقین فی حقائق أسرار أمیرالمؤمنین، ص ۳۱۸.
  14. ر.ک. صالح‌نیا، یحیی؛ تنها بر فراز، ص ۸۷-۸۸.
  15. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۶-۸۴؛ صالح‌نیا، یحیی؛ تنها بر فراز، ص ۸۷ و ۸۸.
  16. ر.ک. پناهیان، علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۶.
  17. ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱-۸۶.
  18. ر.ک. صالح‌نیا، یحیی؛ تنها بر فراز، ص ۸۷-۸۸؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۶؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۷۶-۸۴؛ صالح‌نیا، یحیی، تنها بر فراز، ص ۸۷ و ۸۸.