ابراهیم بن ابیالکرام جعفری: تفاوت میان نسخهها
(←منابع) |
جز (جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود') |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
از [[راویان امام رضا]]{{ع}}. [[ابراهیم بن عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار]]، مشهور به ابراهیم بن ابیالکرام جعفری، از [[اصحاب]] و راویان امام رضا{{ع}} شمرده شده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱؛ رجال الطوسی، ص۳۵۲؛ لسان المیزان، ج۱، ص۹۳.</ref>. وی از فقهای [[شیعی]] بود<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.</ref> و به [[حکم]] انتسابش به [[جعفر طیار]]، فرزند [[ابوطالب]]، به جعفری ملقب شده بود<ref>قاموس الرجال، ج۱۱، ص۱۴۵.</ref>. برخی وی را [[ابراهیم بن محمد بن ابی الکرام بن عبدالله]]<ref>تاریخ الطبری، ج۷، ص۵۸۴؛ مقاتل الطالبیین، ص۱۸۴.</ref> و [[ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن ابیالکرامه]]<ref>تاریخ الطبری، ج۷، ص۵۹۶؛ مقاتل الطالبیین، ص۲۲۵.</ref> نیز نامیدهاند. علمای بزرگ [[رجال]] وی را ستوده و خیر دانستهاند<ref>رجال النجاشی، ص۲۱؛ کتاب الرجال، | از [[راویان امام رضا]]{{ع}}. [[ابراهیم بن عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار]]، مشهور به ابراهیم بن ابیالکرام جعفری، از [[اصحاب]] و راویان امام رضا{{ع}} شمرده شده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱؛ رجال الطوسی، ص۳۵۲؛ لسان المیزان، ج۱، ص۹۳.</ref>. وی از فقهای [[شیعی]] بود<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.</ref> و به [[حکم]] انتسابش به [[جعفر طیار]]، فرزند [[ابوطالب]]، به جعفری ملقب شده بود<ref>قاموس الرجال، ج۱۱، ص۱۴۵.</ref>. برخی وی را [[ابراهیم بن محمد بن ابی الکرام بن عبدالله]]<ref>تاریخ الطبری، ج۷، ص۵۸۴؛ مقاتل الطالبیین، ص۱۸۴.</ref> و [[ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن ابیالکرامه]]<ref>تاریخ الطبری، ج۷، ص۵۹۶؛ مقاتل الطالبیین، ص۲۲۵.</ref> نیز نامیدهاند. علمای بزرگ [[رجال]] وی را ستوده و خیر دانستهاند<ref>رجال النجاشی، ص۲۱؛ کتاب الرجال، ابنداوود، ص۱۳؛ خلاصة الأقوال، ص۶؛ الوجیزة فی الرجال، ص۱۲.</ref>، هر چند در [[اختیار]] معرفة الرجال نامی از وی به میان نیامده است. وی حسب آنچه از دادههای [[حدیثی]] بر میآید از [[راویان]] [[امام صادق]]{{ع}}<ref>قرب الإسناد، ص۷۵؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص۱۹.</ref> و [[امام کاظم]]{{ع}}<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۳۲؛ الکافی، ج۱، ص۳۱۶؛ مسند الإمام الکاظم{{ع}}، ج۳، ص۲۸۶.</ref> شمرده میشد و روایاتی نیز از [[پدر]] خویش نقل کرده است<ref>الإرشاد، ج۲، ص۱۹۰.</ref>. | ||
ابراهیم از راویان قابل اعتنای [[شیعه]] بوده و [[کتابی]] دارد که به گفته [[نجاشی محمد بن علی]] آن را با پنج واسطه از او نقل کرده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱.</ref> و [[آقابزرگ تهرانی]] عنوان کتاب را الحدیث بیان کرده است<ref>الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۶، ص۳۰۴.</ref>. [[عمر]] [[رضا]] کحاله وی را با [[وصف]] [[فقیه]] اخباری و [[راوی امام رضا]]{{ع}} دارای کتابی میداند که [[ابن ابیعمران موسی بن زنجویه]] آن را [[روایت]] کرده است<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.</ref>. مامقانی وی [[مجهول الحال]] دانسته، ولی در عین حال امامی میداند<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۲۰۸.</ref>. از زیستنامه وی اطلاعی در منابع یافت نشده است، جز آنکه با توجه به [[اخبار]] و گزارشها، بخشی از دوران [[امامت امام صادق]]{{ع}} (۱۱۴-۱۴۸ق) را در [[کودکی]] [[درک]] کرده است. نقل است که در [[عهد]] خردسالی از آب صدقهای [[مسجد]] مینوشید که [[امام صادق]]{{ع}} به وی فرمود: از آن آب نخورید و بیایید از آب [[خانه]] من بنوشید<ref>وسائل الشیعة، ج۹، ص۲۷۲.</ref>. بر این اساس، شاید بتوان ولادت وی را در اواخر [[امامت]] آن [[امام]] گمانه زد و از آنجا که [[راوی امام رضا]]{{ع}} (دوران امامت ۱۸۳-۲۰۳ق) تا [[زمان]] آن [[حضرت]] نیز زنده بوده است. | ابراهیم از راویان قابل اعتنای [[شیعه]] بوده و [[کتابی]] دارد که به گفته [[نجاشی محمد بن علی]] آن را با پنج واسطه از او نقل کرده است<ref>رجال النجاشی، ص۲۱.</ref> و [[آقابزرگ تهرانی]] عنوان کتاب را الحدیث بیان کرده است<ref>الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۶، ص۳۰۴.</ref>. [[عمر]] [[رضا]] کحاله وی را با [[وصف]] [[فقیه]] اخباری و [[راوی امام رضا]]{{ع}} دارای کتابی میداند که [[ابن ابیعمران موسی بن زنجویه]] آن را [[روایت]] کرده است<ref>معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.</ref>. مامقانی وی [[مجهول الحال]] دانسته، ولی در عین حال امامی میداند<ref>تنقیح المقال، ج۴، ص۲۰۸.</ref>. از زیستنامه وی اطلاعی در منابع یافت نشده است، جز آنکه با توجه به [[اخبار]] و گزارشها، بخشی از دوران [[امامت امام صادق]]{{ع}} (۱۱۴-۱۴۸ق) را در [[کودکی]] [[درک]] کرده است. نقل است که در [[عهد]] خردسالی از آب صدقهای [[مسجد]] مینوشید که [[امام صادق]]{{ع}} به وی فرمود: از آن آب نخورید و بیایید از آب [[خانه]] من بنوشید<ref>وسائل الشیعة، ج۹، ص۲۷۲.</ref>. بر این اساس، شاید بتوان ولادت وی را در اواخر [[امامت]] آن [[امام]] گمانه زد و از آنجا که [[راوی امام رضا]]{{ع}} (دوران امامت ۱۸۳-۲۰۳ق) تا [[زمان]] آن [[حضرت]] نیز زنده بوده است. | ||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
با وجود نقل قولهای مختلف، و با توجه به سلسله نسبی که در عمدة الطالب بیان شد، میتوان گفت ابیالکرام، [[عبدالله بن محمد الرئیس بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار]] است<ref>عمدة الطالب، ص۵۸.</ref>. خویی در [[اثبات]] این نکته یکی بودن ابراهیم بن علی بن عبدالله و ابراهیم بن ابی الکرام را محتمل میداند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۷۹.</ref>، البته با این بیان که علی بن عبدالله، جد ابراهیم است، نه [[پدر]] وی<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۳۸.</ref>. | با وجود نقل قولهای مختلف، و با توجه به سلسله نسبی که در عمدة الطالب بیان شد، میتوان گفت ابیالکرام، [[عبدالله بن محمد الرئیس بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار]] است<ref>عمدة الطالب، ص۵۸.</ref>. خویی در [[اثبات]] این نکته یکی بودن ابراهیم بن علی بن عبدالله و ابراهیم بن ابی الکرام را محتمل میداند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۷۹.</ref>، البته با این بیان که علی بن عبدالله، جد ابراهیم است، نه [[پدر]] وی<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۳۸.</ref>. | ||
با وجود اظهار نظرهای متفاوت راجع به [[کنیه]] ابیالکرام، در اینکه [[ابراهیم]] از [[اصحاب امام رضا]]{{ع}} بوده، سخنی نیست، همان گونه که [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] به آن تصریح کردهاند.<ref>منابع: الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، محمد بن محمد معروف به شیخ مفید (۴۱۳ق)، تحقیق: مؤسسة آل البیت{{ع}}لإحیاء التراث، بیروت، دار المفید، اول، ۱۴۱۳ق؛ تاریخ الطبری (تاریخ الأمم و الملوک)، محمد بن جریر طبری (۳۱۰ق)، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، دوم، ۱۳۸۷ق؛ تنقیح المقال فی علم الرجال، عبدالله بن محمدحسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محیی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت إلا لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق، جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۳ق، خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال (رجال العلامة الحلی)، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم، قم، مکتبة الرضی، دوم، ۱۴۰۲ق، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، محمد محسن بن علی منزوی معروف به آقابزرگ تهرانی (۱۳۸۹ق)، بیروت، دار الأضواء، سوم، ۱۴۰۳ق؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق؛ رجال النجاشی، احمد بن علی معروف به نجاشی (۴۵۰ق)، تحقیق: سیدموسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، پنجم، ۱۳۶۵ ش؛ عمدة الطالب فی نسب آل ابی طالب، سید احمد بن علی حسینی معروف به ابن عنبه (۸۲۸ق)، تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۲۵ق، عیون أخبار الرضا، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: سیدمهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، اول، ۱۳۷۸ق؛ قاموس الرجال، محمد تقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الاسلامی، قم، دوم، ۱۴۱۰ق؛ قرب الإسناد، عبدالله بن جعفر حمیری (قرن ۳ق)، تهران، نینوا، چاپ سنگی، الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق، کتاب الرجال، حسن بن علی معروف به ابن | با وجود اظهار نظرهای متفاوت راجع به [[کنیه]] ابیالکرام، در اینکه [[ابراهیم]] از [[اصحاب امام رضا]]{{ع}} بوده، سخنی نیست، همان گونه که [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] به آن تصریح کردهاند.<ref>منابع: الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، محمد بن محمد معروف به شیخ مفید (۴۱۳ق)، تحقیق: مؤسسة آل البیت{{ع}}لإحیاء التراث، بیروت، دار المفید، اول، ۱۴۱۳ق؛ تاریخ الطبری (تاریخ الأمم و الملوک)، محمد بن جریر طبری (۳۱۰ق)، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، دوم، ۱۳۸۷ق؛ تنقیح المقال فی علم الرجال، عبدالله بن محمدحسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محیی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت إلا لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق، جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۳ق، خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال (رجال العلامة الحلی)، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم، قم، مکتبة الرضی، دوم، ۱۴۰۲ق، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، محمد محسن بن علی منزوی معروف به آقابزرگ تهرانی (۱۳۸۹ق)، بیروت، دار الأضواء، سوم، ۱۴۰۳ق؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق؛ رجال النجاشی، احمد بن علی معروف به نجاشی (۴۵۰ق)، تحقیق: سیدموسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، پنجم، ۱۳۶۵ ش؛ عمدة الطالب فی نسب آل ابی طالب، سید احمد بن علی حسینی معروف به ابن عنبه (۸۲۸ق)، تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۲۵ق، عیون أخبار الرضا، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: سیدمهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، اول، ۱۳۷۸ق؛ قاموس الرجال، محمد تقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الاسلامی، قم، دوم، ۱۴۱۰ق؛ قرب الإسناد، عبدالله بن جعفر حمیری (قرن ۳ق)، تهران، نینوا، چاپ سنگی، الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق، کتاب الرجال، حسن بن علی معروف به ابن داوود حلی (۷۴۰ق)، تهران، دانشگاه تهران، اول، ۱۳۴۲ش؛ لسان المیزان، احمد بن علی معروف به ابن حجر عسقلانی (۸۵۲ق)، بیروت، مؤسسة الأعلمی، دوم، ۱۳۹۰ق؛ مسند الإمام الکاظم، عزیزالله بن محمد عطاردی قوچانی معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا، اول، ۱۴۰۹ق، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابو القاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ معجم المؤلفین، عمر بن رضا کحاله (۱۴۰۸ق)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۸۷ق، مقاتل الطالبیین، علی بن حسین معروف به ابوالفرج اصفهانی (۳۵۶ق)، تحقیق: سید احمد صقر، بیروت، مؤسسة الأعلمی، بیتا؛ منتهی المقال فی أحوال الرجال، محمد بن اسماعیل حائری مازندرانی (۱۲۱۶ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت علیا لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۶ق؛ الوجیزة فی الرجال، محمد باقر بن محمدتقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: محمد کاظم رحمان ستایش، تهران، وزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی، اول، ۱۴۲۰ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت لا لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۰۹ق.</ref>.<ref>[[زهرا مقدسی|مقدسی، زهرا]]، [[ابراهیم بن ابیالکرام جعفری - مقدسی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن ابیالکرام جعفری»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۳۳۲.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |
نسخهٔ ۲۹ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۵۵
مقدمه
از راویان امام رضا(ع). ابراهیم بن عبدالله بن محمد بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار، مشهور به ابراهیم بن ابیالکرام جعفری، از اصحاب و راویان امام رضا(ع) شمرده شده است[۱]. وی از فقهای شیعی بود[۲] و به حکم انتسابش به جعفر طیار، فرزند ابوطالب، به جعفری ملقب شده بود[۳]. برخی وی را ابراهیم بن محمد بن ابی الکرام بن عبدالله[۴] و ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن ابیالکرامه[۵] نیز نامیدهاند. علمای بزرگ رجال وی را ستوده و خیر دانستهاند[۶]، هر چند در اختیار معرفة الرجال نامی از وی به میان نیامده است. وی حسب آنچه از دادههای حدیثی بر میآید از راویان امام صادق(ع)[۷] و امام کاظم(ع)[۸] شمرده میشد و روایاتی نیز از پدر خویش نقل کرده است[۹].
ابراهیم از راویان قابل اعتنای شیعه بوده و کتابی دارد که به گفته نجاشی محمد بن علی آن را با پنج واسطه از او نقل کرده است[۱۰] و آقابزرگ تهرانی عنوان کتاب را الحدیث بیان کرده است[۱۱]. عمر رضا کحاله وی را با وصف فقیه اخباری و راوی امام رضا(ع) دارای کتابی میداند که ابن ابیعمران موسی بن زنجویه آن را روایت کرده است[۱۲]. مامقانی وی مجهول الحال دانسته، ولی در عین حال امامی میداند[۱۳]. از زیستنامه وی اطلاعی در منابع یافت نشده است، جز آنکه با توجه به اخبار و گزارشها، بخشی از دوران امامت امام صادق(ع) (۱۱۴-۱۴۸ق) را در کودکی درک کرده است. نقل است که در عهد خردسالی از آب صدقهای مسجد مینوشید که امام صادق(ع) به وی فرمود: از آن آب نخورید و بیایید از آب خانه من بنوشید[۱۴]. بر این اساس، شاید بتوان ولادت وی را در اواخر امامت آن امام گمانه زد و از آنجا که راوی امام رضا(ع) (دوران امامت ۱۸۳-۲۰۳ق) تا زمان آن حضرت نیز زنده بوده است.
در باب کنیه ابوالکرام اختلاف نظرهایی وجود دارد. بر حسب نمودار سلسله نسب خاندان جعفر طیار در عمدة الطالب، وی فرزند عبدالله ابیالکرام بن محمد الاریس (الرئیس) است[۱۵]، ولی شیخ طوسی در رجال خویش نسب وی را این گونه نام میبرد: ابراهیم بن علی بن عبدالله بن جعفر بن أبی طالب جعفری[۱۶]. شیخ طوسی، مادر علی بن عبدالله را زینب بنت علی معرفی میکند، همان گونه که در عمدةالطالب نیز آمده است[۱۷]. تستری در جواب شیخ طوسی احتمال افتادن چند اسم را جدی میداند، چرا که بعید میداند بین صحابه امام رضا(ع) و عبدالله بن جعفر که از اصحاب امام علی(ع) بود یک واسطه باشد[۱۸]. برخی ابراهیم بن علی را «ابن ابیالکرام» میدانند[۱۹]. تستری در توضیح این سخن چنین میگوید: اگر اسم ابیالکرام، محمد بن علی باشد، بنابر این این ابراهیم (الاعرابی) عموی آن ابراهیم (ابراهیم بن عبدالله) است[۲۰]. با وجود نقل قولهای مختلف، و با توجه به سلسله نسبی که در عمدة الطالب بیان شد، میتوان گفت ابیالکرام، عبدالله بن محمد الرئیس بن علی بن عبدالله بن جعفر طیار است[۲۱]. خویی در اثبات این نکته یکی بودن ابراهیم بن علی بن عبدالله و ابراهیم بن ابی الکرام را محتمل میداند[۲۲]، البته با این بیان که علی بن عبدالله، جد ابراهیم است، نه پدر وی[۲۳].
با وجود اظهار نظرهای متفاوت راجع به کنیه ابیالکرام، در اینکه ابراهیم از اصحاب امام رضا(ع) بوده، سخنی نیست، همان گونه که نجاشی و شیخ طوسی به آن تصریح کردهاند.[۲۴].[۲۵]
منابع
اصحاب امام رضا (ع)
- آدم بن ابیایاس عسقلانی
- اباصلت هروی
- ابان بن محمد بجلی
- ابراهیم اوسی
- ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
- ابراهیم بن ابیاسرائیل
- ابراهیم بن ابیالکرام جعفری
- ابراهیم بن ابیبلاد
- ابراهیم بن ابیسمال
- ابراهیم بن ابیمحمود خراسانی
- ابراهیم بن احمد بغدادی بزوری
- ابراهیم بن اسحاق نهاوندی
- ابراهیم بن اسماعیل بن داود
- ابراهیم بن بسطام
- ابراهیم بن بشر
- ابراهیم بن داود یعقوبی
- ابراهیم بن سفیان
- ابراهیم بن سلام نیشابوری
- ابراهیم بن شعیب عقرقوفی
- ابراهیم بن صالح (راوی)
- ابراهیم بن عباس بن محمد صولی
- ابراهیم بن عبدالحمید
- ابراهیم بن علی جعفری
- ابراهیم بن محمد حسنی
- ابراهیم بن محمد خراسانی
- ابراهیم بن محمد خزاز
- ابراهیم بن محمد مولی خراسانی
- ابراهیم بن محمد همدانی
- ابراهیم بن موسی قزاز
- ابراهیم بن هاشم عباسی
- ابراهیم بن هاشم قمی
- ابراهیم بن هاشم
- ابن سراج
- ابن سکیت
- ابن طیفور متطبب
- ابن غیلان مدائنی
- ابنخانبه
- ابو احمد غازی
- ابو یحیی زکریا بن یحیی واسطی
- ابو یزید قسمی
- ابواسحاق خراسانی
- ابوالحسن خراسانی
- ابوالحسین رازی
- ابوالعباس حمیری
- ابوالفضل خراسانی
- ابوالقاسم فارسی
- ابوجریر قمی
- ابوحارث
- ابوحبیب نباجی
- ابوحریر قمی
- ابوحمزة مولاه
- ابوحیون
- ابوخالد سجستانی
- ابوخالد کوفی
- ابوزید مکی
- ابوسجاح انصاری
- ابوسعید خراسانی
- ابوعاصم
- ابوعلی قطان
- ابوقره
- ابومحمد تفلیسی
- ابومحمد جزائری
- ابومحمد جعفر بن بشیر بجلی
- ابومحمد ذریری دینوری
- ابومحمد رقی
- ابومحمد غفاری
- ابومحمد قزوینی
- ابومحمد مصری
- ابومحمد کوفی
- ابومسروق عبدالله نهدی کوفی
- ابویحیی موصلی
- ابویزید مکی
- احمد بن ابیخلف
- احمد بن ابیعبدالله برقی
- احمد بن ابیعبدالله
- احمد بن اشیم
- احمد بن حرب
- احمد بن حسن میثمی
- احمد بن حماد محمودی مروزی
- احمد بن حمزة بن بزیع
- احمد بن حنبل
- احمد بن زکریا
- احمد بن سلیمان
- احمد بن عامر طایی
- احمد بن عباس صنعانی
- احمد بن عبدالله بن حارثه کرخی
- احمد بن عبدالله جویباری
- احمد بن عمر بن ابیشعبه حلبی
- احمد بن عمر حلال کوفی
- احمد بن عمر مرهبی
- احمد بن عمره کوفی
- احمد بن عیسی بن اسباط
- احمد بن عیسی بن زید
- احمد بن عیسی بن علی
- احمد بن فیض
- احمد بن محمد بن ابینصر بزنطی
- احمد بن محمد بن حنبل بن هلال شیبانی
- احمد بن محمد بن عیسی اشعری قمی
- احمد بن محمد زیدی
- احمد بن محمد سیاری
- احمد بن معافی
- احمد بن موسی الکاظم
- احمد بن موسی بن سعد
- احمد بن یوسف مولی بنی تیم الله کوفی
- احکم بن بشار مروزی کلثومی
- ادریس بن عیسی اشعری قمی
- ادریس بن یقطین
- اسحاق بن ابراهیم حنظلی
- اسحاق بن محمد حضینی
- اسحاق بن موسی بن جعفر
- اسماعیل بن سعد احوص اشعری قمی
- اسماعیل بن عباد قصری
- اسماعیل بن قتیبة
- اسماعیل بن محمد بن اسحاق بن جعفر
- اسماعیل بن مهران
- اسماعیل بن همام
- اضرم بن مطر
- افلح بن یزید
- ایوب بن نوح بن دراج کوفی
- بائس مولی حمزة بن یسع اشعری
- بکر بن صالح ضبی رازی
- بکر بن محمد ازدی
- ثلج بن ابی ثلج یعقوبی
- جعفر بن اسماعیل حضرمی
- جعفر بن بشیر بجلی
- جعفر بن عیسی بن عبید
- جعفر بن مثنی خطیب
- حسن بن ابراهیم کوفی
- حسن بن اسباط کندی
- حسن بن اسد بصری
- حسن بن بشیر
- حسن بن جهم رازی
- حسن بن حسین علوی
- حسن بن راشد
- حسن بن زیاد
- حسن بن سعید بن حماد
- حسن بن سعید کوفی
- حسن بن سهل
- حسن بن شعیب مداینی
- حسن بن عباد
- حسن بن عدیس
- حسن بن علی بن فضال کوفی
- حسن بن علی بن یقطین
- حسن بن علی خزاز
- حسن بن علی ربعی
- حسن بن عمر بن یزید
- حسن بن قاسم
- حسن بن محبوب سراد کوفی
- حسن بن محمد بن ابی طلحة
- حسن بن یونس
- حسن تفلیسی (ابومحمد تفلیسی)
- حسن رواندی دینوری
- حسین بن ابراهیم بن موسی بن جعفر
- حسین بن ابیسعید مکاری
- حسین بن بشار مداینی
- حسین بن جهم رازی
- حسین بن خالد صیرفی
- حسین بن زیاد
- حسین بن سعید بن حماد مولی علی بن الحسین
- حسین بن شعیب مداینی
- حسین بن صالح خثعمی
- حسین بن علی بن یقطین
- حسین بن عمر بن یزید
- حسین بن محمد بن ابی طلحة
- حسین بن مهران
- حسین بن موسی
- حسین بن یزید نخعی
- حسین رواندی دینوری
- حسین مولی رئاب
- حماد بن عثمان
- حمدان بن ابراهیم اهوازی کوفی
- حمدان بن سلمان نیشابوری
- حمزة بن بزیع
- خلف بن سلمة بصری
- داود بن سلیمان بن یوسف
- داود بن علی عبدی
- داود بن علی یعقوبی
- داود بن قاسم جعفری
- داود بن نعمان
- دعبل بن علی خزاعی
- ریان بن صلت بغدادی
- زکریا بن آدم قمی
- زکریا بن ادریس بن عبدالله اشعری قمی
- زکریا بن عبدالصمد قمی
- زکریا بن محمد ازدی مؤمن
- سعد بن حماد
- سعد بن سعد احوص بن سعد بن مالک اشعری قمی
- سعید بن أخت صفوان بن یحیی اخو فارس
- سعید بن سعید قمی
- سلیمان بن جعفر جعفری
- سلیمان بن داود خفاف
- سلیمان بن رشید
- سلیمان مروزی
- سندی بن ربیع کوفی
- سهل بن یسع بن عبدالله اشعری قمی
- شعیب بن حماد
- صالح بن عبدالله خثعمی
- صالح بن علی بن عطیة بغدادی
- صالح خباز کوفی
- صدقة خراسانی
- صفوان بن یحیی بجلی بیاع السابری مولی
- طاهر بن حاتم
- عباد بن محمد بن سلیمان نوفلی
- عباد بن یزید
- عباس بن محمد وراق یونسی
- عباس بن معروف قمی مولی جعفر بن عمران بن عبدالله اشعری
- عباس بن موسی نخاس کوف
- عباس بن هلال شامی
- عباس نجاشی کوفی
- عبدالجبار بن مبارک نهاوندی
- عبدالحمید بن سالم عطار
- عبدالحمید بن سعید
- عبدالرحمان بن ابی نجران تمیمی
- عبدالسلام بن صالح هروی ابوالصلت
- عبدالسلام بن صالح
- عبدالعزیز بن المهتدی اشعری قمی
- عبدالعزیز بن مسلم
- عبدالله بن ابان
- عبدالله بن ابراهیم
- عبدالله بن جندب بجلی کوفی
- عبدالله بن صلت مولی بنی تیم الله بن ثعلبة
- عبدالله بن طاووس
- عبدالله بن علی
- عبدالله بن محمد حجال
- عبدالله بن محمد حصینی عبدی
- عبدالله بن مغیرة مولی بنی نوفل بن حرث بن عبدالمطلب خزاز کوفی
- عبدالله بن موسی بن جعفر بن محمد
- عبدالله، ملقب به رأس المذری
- عبدالوهاب بن ابیکثیر
- عبید الله بن علی بن سوار
- عبید نصری
- عبیس بن هشام ناشری
- عثمان بن رشید
- عثمان بن عیسی کلابی رواسی کوفی
- عطیة بن رستم
- عقبة بن رستم
- علی بن ابی ثور کوفی
- علی بن احمد بن اشیم
- علی بن اسباط
- علی بن اسماعیل میثمی
- علی بن بلال
- علی بن جعفر بن محمد
- علی بن حدید بن حکیم کوفی
- علی بن حسین بن یحیی
- علی بن حکم بن زبیر مولی نخع کوفی
- علی بن رباط
- علی بن سعید مداینی
- علی بن سوید سائی
- علی بن سیف بن عمیرة عربی کوفی نخعی
- علی بن عبدالله بن مهران
- علی بن عثمان بن رزین
- علی بن علی بن رزین خزاعی
- علی بن فضیل واسطی
- علی بن مسیب عربی
- علی بن مهدی بن صدقة رقی ابوالحسن
- علی بن مهدی بن صدقه
- علی بن مهزیار اهوازی
- علی بن نعمان
- علی بن هلال
- علی بن یحیی بن حسن مولی علی بن الحسین
- علی بن یحیی
- علی بن یونس بن بهمن
- عمار بن یزید
- عمر بن زهیر جزری
- عمر بن فرات کاتب بغدادی
- عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله اشعری
- عیسی بن عثمان
- عیسی بن عیسی کلابی
- فضالة بن ایوب عربی ازدی
- فضل بن سنان نیشابوری
- فضل بن سهل ذو الریاستین
- قاسم بن اسباط
- قاسم بن یحیی بن الحسن
- محسن بن احمد بجلی
- محمد بن آدم مداینی
- محمد بن ابی عمیر مولی الازد
- محمد بن ابیعباد
- محمد بن احمد بن قیس بن غیلان
- محمد بن اسحاق شعر
- محمد بن اسحق بن عمار صیرفی کوفی
- محمد بن اسلم جبلی طبری
- محمد بن اسلم طوسی
- محمد بن اسماعیل بن بزیع
- محمد بن اورمة قمی
- محمد بن اورمه قمی
- محمد بن بحر اخوه مغلس
- محمد بن جذاعة فارسی
- محمد بن جعفر خزاز
- محمد بن جعفر عتبی
- محمد بن جعفر مقنائی
- محمد بن جمهور عمی
- محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری
- محمد بن حمزة بن قاسم
- محمد بن خالد برقی
- محمد بن خالد بلخی
- محمد بن خصیب اهوازی
- محمد بن زید طبری
- محمد بن سالم قمی
- محمد بن سلیمان دیلمی بصری
- محمد بن سلیمان کاتب
- محمد بن سماعة کوفی
- محمد بن سنان
- محمد بن سهل بجلی ازدی
- محمد بن سهل بن یسع اشعری قمی
- محمد بن شعیب
- محمد بن صدقة بصری
- محمد بن عبدالحمید عطار
- محمد بن عبدالله اشعری
- محمد بن عبدالله بن عیسی اشعری قمی
- محمد بن عبدالله طاهری
- محمد بن عبدالله طهوری
- محمد بن عبدالله مداینی
- محمد بن عرفة
- محمد بن علی بن جعفر بن محمد
- محمد بن علی بن جعفر
- محمد بن علی قرشی
- محمد بن عمار بن اشعث نهدی
- محمد بن عمار بن اشعث
- محمد بن عمر بن یزید
- محمد بن عمرو کناسی
- محمد بن عیسی بن عبید بغدادی
- محمد بن فرج رخجی
- محمد بن فضل ازدی کوفی
- محمد بن فضل بن عمر
- محمد بن فضیل ازدی صیرفی
- محمد بن فضیل مدائنی
- محمد بن فیض بن مالک مداینی
- محمد بن قاسم بن فضیل
- محمد بن قاسم بوشنجی
- محمد بن قاسم نوشجانی
- محمد بن مالک بن ابرد نخعی
- محمد بن محمد ابوالمنذر بن محمد
- محمد بن منصور اشعثی
- محمد بن منصور اشعری
- محمد بن منصور بن نصر خزاعی
- محمد بن کلیب اشعری
- محمد بن یونس بن عبدالرحمان
- محمد مولی رضا
- مرزبان بن عمران اشعری قمی
- مروان بن یحیی
- مسافر ابا مسلم
- معاویة بن سعید کندی
- معاویة بن یحیی
- معمر بن خلاد
- معن بن خالد
- مفضل بن صالح
- مقاتل بن مقاتل
- موسی بن جنید قمی
- موسی بن رنجویة
- موسی بن قاسم بن معاویة بن وهب عربی بجلی کوفی
- موسی بن معمر
- موسی بن مهران
- موسی بن یقطین
- موفق بن هارون
- نصر بن مغلس
- هشام بن ابراهیم احمر
- ولید بن ابان ضبی رازی
- یاسر مولی یسع اشعری قمی
- یحیی بن ابراهیم بن ابی بلاد
- یحیی بن احمد بن قیس غیلان
- یحیی بن حبیب زیات
- یحیی بن سلیمان کاتب
- یحیی بن عباس وراق
- یحیی بن عمران همدانی
- یحیی بن عمرو
- یحیی بن مبارک
- یحیی بن یحیی تمیمی عامی
- یحیی بن یزید ابوخالد کوفی
- یزید بن عمر بن بنت عثمان
- یعقوب بن سعید کندی
- یعقوب بن عبدالله بن جندب
- یعقوب بن یزید کاتب
- یعقوب بن یقطین
- یونس بن عبدالرحمان
- یونس بن یعقوب
پانویس
- ↑ رجال النجاشی، ص۲۱؛ رجال الطوسی، ص۳۵۲؛ لسان المیزان، ج۱، ص۹۳.
- ↑ معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.
- ↑ قاموس الرجال، ج۱۱، ص۱۴۵.
- ↑ تاریخ الطبری، ج۷، ص۵۸۴؛ مقاتل الطالبیین، ص۱۸۴.
- ↑ تاریخ الطبری، ج۷، ص۵۹۶؛ مقاتل الطالبیین، ص۲۲۵.
- ↑ رجال النجاشی، ص۲۱؛ کتاب الرجال، ابنداوود، ص۱۳؛ خلاصة الأقوال، ص۶؛ الوجیزة فی الرجال، ص۱۲.
- ↑ قرب الإسناد، ص۷۵؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص۱۹.
- ↑ عیون أخبار الرضا(ع)، ج۱، ص۳۲؛ الکافی، ج۱، ص۳۱۶؛ مسند الإمام الکاظم(ع)، ج۳، ص۲۸۶.
- ↑ الإرشاد، ج۲، ص۱۹۰.
- ↑ رجال النجاشی، ص۲۱.
- ↑ الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۶، ص۳۰۴.
- ↑ معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۶.
- ↑ تنقیح المقال، ج۴، ص۲۰۸.
- ↑ وسائل الشیعة، ج۹، ص۲۷۲.
- ↑ عمدة الطالب، ص۴۰، ۴۶، ۴۷، ۵۸.
- ↑ رجال الطوسی، ص۳۵۲.
- ↑ عمدة الطالب، ص۴۰.
- ↑ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۴۹.
- ↑ جامع الرواة، ج۱، ص۲۸؛ منتهی المقال، ج۱، ص۱۸۴.
- ↑ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۵۰.
- ↑ عمدة الطالب، ص۵۸.
- ↑ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۷۹.
- ↑ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۳۸.
- ↑ منابع: الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، محمد بن محمد معروف به شیخ مفید (۴۱۳ق)، تحقیق: مؤسسة آل البیت(ع)لإحیاء التراث، بیروت، دار المفید، اول، ۱۴۱۳ق؛ تاریخ الطبری (تاریخ الأمم و الملوک)، محمد بن جریر طبری (۳۱۰ق)، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، دوم، ۱۳۸۷ق؛ تنقیح المقال فی علم الرجال، عبدالله بن محمدحسن مامقانی (۱۳۵۱ق)، تحقیق: محیی الدین مامقانی، قم، مؤسسة آل البیت إلا لإحیاء التراث، اول، ۱۴۲۳ق، جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد، محمد بن علی اردبیلی (۱۱۰۱ق)، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۳ق، خلاصة الأقوال فی معرفة الرجال (رجال العلامة الحلی)، حسن بن یوسف معروف به علامه حلی (۷۲۶ق)، تحقیق: سید محمد صادق بحر العلوم، قم، مکتبة الرضی، دوم، ۱۴۰۲ق، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، محمد محسن بن علی منزوی معروف به آقابزرگ تهرانی (۱۳۸۹ق)، بیروت، دار الأضواء، سوم، ۱۴۰۳ق؛ رجال الطوسی، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: جواد قیومی اصفهانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۵ق؛ رجال النجاشی، احمد بن علی معروف به نجاشی (۴۵۰ق)، تحقیق: سیدموسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، پنجم، ۱۳۶۵ ش؛ عمدة الطالب فی نسب آل ابی طالب، سید احمد بن علی حسینی معروف به ابن عنبه (۸۲۸ق)، تحقیق: سیدمهدی رجایی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، اول، ۱۴۲۵ق، عیون أخبار الرضا، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: سیدمهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، اول، ۱۳۷۸ق؛ قاموس الرجال، محمد تقی بن کاظم معروف به علامه تستری (۱۴۱۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة النشر الاسلامی، قم، دوم، ۱۴۱۰ق؛ قرب الإسناد، عبدالله بن جعفر حمیری (قرن ۳ق)، تهران، نینوا، چاپ سنگی، الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چهارم، ۱۴۰۷ق، کتاب الرجال، حسن بن علی معروف به ابن داوود حلی (۷۴۰ق)، تهران، دانشگاه تهران، اول، ۱۳۴۲ش؛ لسان المیزان، احمد بن علی معروف به ابن حجر عسقلانی (۸۵۲ق)، بیروت، مؤسسة الأعلمی، دوم، ۱۳۹۰ق؛ مسند الإمام الکاظم، عزیزالله بن محمد عطاردی قوچانی معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا، اول، ۱۴۰۹ق، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، سید ابو القاسم بن علی اکبر موسوی خویی (۱۴۱۳ق)، قم، مرکز نشر الثقافة الإسلامیة، پنجم، ۱۴۱۳ق؛ معجم المؤلفین، عمر بن رضا کحاله (۱۴۰۸ق)، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۸۷ق، مقاتل الطالبیین، علی بن حسین معروف به ابوالفرج اصفهانی (۳۵۶ق)، تحقیق: سید احمد صقر، بیروت، مؤسسة الأعلمی، بیتا؛ منتهی المقال فی أحوال الرجال، محمد بن اسماعیل حائری مازندرانی (۱۲۱۶ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت علیا لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۶ق؛ الوجیزة فی الرجال، محمد باقر بن محمدتقی معروف به علامه مجلسی (۱۱۱۰ق)، تحقیق: محمد کاظم رحمان ستایش، تهران، وزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی، اول، ۱۴۲۰ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت لا لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۰۹ق.
- ↑ مقدسی، زهرا، مقاله «ابراهیم بن ابیالکرام جعفری»، دانشنامه امام رضا ص ۳۳۲.