انتظار راستین: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۶ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۲۵

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.

مقدمه

انتظار راستین آمیخته با آمادگی‌هایی است که این خود درجاتی دارد و بدون شک کسانی که آمادگی کامل دارند مشمول مقام رفیع افضل العبادۀ^[۱] و أحبُّ الاعمال می‌شوند؛ نه هر کسی که مدّعی انتظار باشد، در حالی که هیچ آمادگی ندارد و این اشتباه است اگر کسی خیال کند همۀ کارها با اعجاز و دعا انجام می‌‌شود؛ بلکه از اسباب ظاهری و آدم‌های لایق و شایسته کمک گرفته می‌‌شود. براین اساس، آنکه بخواهد به واقع منتظر وجود مبارک آن حضرت باشد لازم است خویشتن را مهیا سازد اگرچه با آماده کردن یک تیر باشد^[۲].^[۳] در روایات از انتظار سازنده و راستین با عنوان با فضیلت ترین عبادت یاد شده است‌؛ زیرا انقلاب مهدی (ع)، آخرین حلقۀ مبارزه حق علیه باطل است و این مبارزه به پیروزی اهل حق خاتمه پیدا می‌کند‌^[۴].
انتظار راستین آمادگی‌های ذیل را می‌‌خواهد:

خودسازی: منتظر باید اعمال و رفتارش را درست کند؛ حسادت، کینه، نفاق و کارهای خلاف را از خود دور کرده و خود را به فضایل اخلاقی آراسته کند. چراکه فرد ناپاک و آلوده نمی‌‌تواند منتظر تحوّل و انقلابی باشد که شعله اوّلش دامان او را می‌‌گیرد و افراد ظالم و فاسد در نظام مهدوی هیچ گونه نقشی ندارند، بلکه مطرود و منفور خواهند بود^[۵].
اصلاح دیگران: برنامۀ عظیم انقلاب جهانی که انتظارش را می‌‌کشند یک برنامه فردی نیست؛ بلکه باید کار به صورت دست جمعی و همگانی باشد. در یک میدان وسیع مبارزۀ دست‌جمعی هیچ فردی نمی‌تواند از حال دیگران غافل بماند؛ بلکه موظّف است هر نقطه ضعفی را در هرکجا ببیند اصلاح کند؛ زیرا بدون شرکت فعّالانه و هماهنگِ تمام مبارزین، پیاده کردن چنان برنامه ای امکان پذیر نیست. بنابراین منتظران واقعی علاوه بر اینکه به اصلاح خویش می‌‌کوشند، وظیفۀ خود می‌‌دانند دیگران را نیز اصلاح کنند^[۶].
ایمان و عمل صالح: تحقّق انقلاب جهانی بدون ایمان مستحکم، که هر گونه ضعف و زبونی و ناتوانی را دور سازد و بدون اعمال صالحی که‌ راه را برای اصلاح جهان بگشاید، امکان‌پذیر نیست و آنها که در انتظار چنین برنامه‌ای هستند، باید سطح آگاهی و ایمان خود را بالا ببرند^[۷].
عرصه فرهنگ: انسان منتظر در این عرصه می‌‌باید خویش را در محدودۀ اوامر الهی بگذارد و از قلمرو دستورهای قرآن و عترت تجاوز نکند تا فیض الهی از باطنش ریشه بگیرد و در ظاهرش تجلی کند. امام باقر(ع) فرمودند: «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً حَبَسَ نَفْسَهُ عَلَیْنَا رَحِمَ اَللَّهُ عَبْداً أَحْیَا أَمْرَنَا»^[۸]. این سخن نورانی نمود روشنی از جلوۀ انتظار حقیقی در عرصۀ فرهنگ را به نمایش می‌‌گذارد چراکه انسان منتظر در این عرصه می‌‌باید خویش را در محدودۀ اوامر الهی بگذارد و از قلمرو دستورهای قرآن و عترت تجاوز نکند. تلاش منتظران راستین حضرت بقیه الله (ع) در این عرصه می‌‌باید بر آن معطوف شود که معارف و مآثر قرآن و عترت (ع) را احیا و منتشر سازند. حقیقت انتظار در این عرصه آن است که منتظر معتقد و عارف به حضرت ولی الله اعظم (ع) براساس معرفتش امر آنان را احیا می‌‌کند و خویشتن را در محدودۀ اوامر ایشان منحصر می‌‌سازد تا فیض الهی از باطنش ریشه بگیرد و در ظاهرش تجلی کند.^[۹]

پرسش مستقیم

انتظار راستین به چه معناست؟ (پرسش)

منابع

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ «أفْضَلُ العِبادَهِ انْتِظارُ الفَرَجِ»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.
↑ «لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً»؛ الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶.
↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی، ج۱، ص۹۵ و گفتار معصومین(ع)، ج۱، ص۲۰۴؛ جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص۱۶۵-۱۶۷؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۸.
↑ ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۸.
↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، پیدایش مذاهب، ص۱۱۸ و تفسیر نمونه، ج ۷، ص۳۸۴.
↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۲.
↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۰-۱۰۲، ۱۰۵، ۱۰۶.
↑ المحاسن، ج۱، ص۲۷۸؛ کمال الدین، ج۲، ص۶۴۴؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۲۶.
↑ ر.ک: جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص۱۶۵-۱۶۷.

[1] «أفْضَلُ العِبادَهِ انْتِظارُ الفَرَجِ»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.

[2] «لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً»؛ الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶.

[3] ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی، ج۱، ص۹۵ و گفتار معصومین(ع)، ج۱، ص۲۰۴؛ جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص۱۶۵-۱۶۷؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۸.

[4] ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۸.

[5] ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، پیدایش مذاهب، ص۱۱۸ و تفسیر نمونه، ج ۷، ص۳۸۴.

[6] ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۲.

[7] ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۰-۱۰۲، ۱۰۵، ۱۰۶.

[8] المحاسن، ج۱، ص۲۷۸؛ کمال الدین، ج۲، ص۶۴۴؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۲۶.

[9] ر.ک: جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص۱۶۵-۱۶۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 ==مقدمه==
-==[[انتظار]] یعنی [[آماده باش]]==
+*[[انتظار راستین]] آمیخته با آمادگی‌هایی است که این خود درجاتی دارد و بدون [[شک]] کسانی که [[آمادگی]] کامل دارند مشمول [[مقام]] رفیع [[افضل]] العبادۀ<ref>{{متن حدیث|أفْضَلُ العِبادَهِ انْتِظارُ الفَرَجِ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.</ref> و أحبُّ الاعمال می‌شوند؛ نه هر کسی که مدّعی [[انتظار]] باشد، در حالی که هیچ [[آمادگی]] ندارد و این اشتباه است اگر کسی [[خیال]] کند همۀ [[کارها]] با [[اعجاز]] و [[دعا]] انجام می‌‌شود؛ بلکه از اسباب ظاهری و آدم‌های لایق و [[شایسته]] [[کمک]] گرفته می‌‌شود. براین اساس، آنکه بخواهد به واقع [[منتظر]] وجود [[مبارک]] آن [[حضرت]] باشد لازم است خویشتن را مهیا سازد اگرچه با آماده کردن یک تیر باشد<ref>{{متن حدیث|لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً}}؛ الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]،  [[صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی (کتاب)|صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی]]، ج۱، ص۹۵ و گفتار معصومین{{ع}}، ج۱، ص۲۰۴؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص۱۶۵-۱۶۷؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸.</ref> در [[روایات]] از [[انتظار سازنده]] و [[راستین]] با عنوان با [[فضیلت]] ترین [[عبادت]] یاد شده است‌؛ زیرا [[انقلاب]] [[مهدی]] {{ع}}، آخرین حلقۀ [[مبارزه]] [[حق]] علیه [[باطل]] است و این [[مبارزه]] به [[پیروزی]] [[اهل حق]] خاتمه پیدا می‌کند‌<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸.</ref>.
-*از جمله [[وظائف]] مهم [[مردم]] در [[زمان غیبت]]، [[انتظار فرج]] و چشم به راه [[ظهور]] [[دولت حق]] بودن است تا آنجا که این [[انتظار]] به عنوان [[برترین]] [[عبادت]] شمرده شده است<ref>ر.ک. [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۲۳۵ تا ۲۳۹.</ref>. [[انتظار]] [[منجی موعود]] از یک سو، عاملی برای [[پایداری]] و [[شکیبایی]] در برابر [[سختی‌ها]] و مشکلات [[عصر غیبت]] و از سوی دیگر، عاملی برای [[پویایی]]، تحرک و آماده باش همیشگی [[شیعیان]] است<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۷۵-۸۱؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۷۵-۸۱؛ [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی]]، ص ۲۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]، ص ؟؟؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]]، ص ؟؟؟</ref>. [[انتظار]] به معنای فراهم آوردن [[زمینه‌های ظهور]] است؛ یعنی [[ظلم ستیزی]] به مقدار [[توان]] و [[آمادگی برای ظهور]] [[حضرت]]. از این رو [[منتظر]] به [[فکر]]، و به دنبال [[تشکیل حکومت]] [[صالح]] و حفظ و [[حراست از کیان اسلامی]] است<ref>ر.ک [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref>.
+*[[انتظار راستین]] آمادگی‌های ذیل را می‌‌خواهد:
+#[[خودسازی]]: [[منتظر]] باید [[اعمال]] و رفتارش را درست کند؛ [[حسادت]]، [[کینه]]، [[نفاق]] و کارهای خلاف را از خود دور کرده و خود را به [[فضایل]] [[اخلاقی]] آراسته کند. چراکه فرد [[ناپاک]] و آلوده نمی‌‌تواند [[منتظر]] تحوّل و انقلابی باشد که شعله اوّلش دامان  او را می‌‌گیرد و افراد [[ظالم]] و [[فاسد]] در [[نظام مهدوی]] هیچ گونه نقشی ندارند، بلکه مطرود و منفور خواهند بود<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، پیدایش مذاهب، ص۱۱۸ و تفسیر نمونه، ج ۷، ص۳۸۴.</ref>.
-==[[ارکان انتظار راستین]]==
+#[[اصلاح]] دیگران: برنامۀ [[عظیم]] [[انقلاب جهانی]] که انتظارش را می‌‌کشند یک برنامه فردی نیست؛ بلکه باید کار به صورت دست جمعی و همگانی باشد. در یک میدان وسیع مبارزۀ دست‌جمعی هیچ فردی نمی‌تواند از حال دیگران غافل بماند؛ بلکه موظّف است هر نقطه ضعفی را در هرکجا ببیند [[اصلاح]] کند؛ زیرا بدون شرکت فعّالانه و هماهنگِ تمام مبارزین، پیاده کردن چنان برنامه ای امکان پذیر نیست. بنابراین [[منتظران واقعی]] علاوه بر اینکه به [[اصلاح]] خویش می‌‌کوشند، وظیفۀ خود می‌‌دانند دیگران را نیز [[اصلاح]] کنند<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص۱۰۲.</ref>.
-*[[انتظار]] می‌‌تواند هم [[روحیه امید]] در [[انسان]] را زنده نگه دارد که از آن به [[انتظار سازنده]] یاد شده است و هم می‌‌تواند ویرانگر نامیده شود؛ اما ارکان و پایه‌های اساسی مفهوم [[انتظار]] که موجب رشد و تعالی شده و [[امیدواری]] را در [[دل]] [[شیعیان]] زنده نگه می‌‌دارد عبارت است از:
+#[[ایمان]] و [[عمل صالح]]: تحقّق [[انقلاب جهانی]] بدون [[ایمان]] مستحکم، که هر گونه [[ضعف]] و زبونی و [[ناتوانی]] را دور سازد و بدون [[اعمال]] صالحی که‌ راه را برای [[اصلاح]] [[جهان]] بگشاید، امکان‌پذیر نیست و آنها که در [[انتظار]] چنین برنامه‌ای هستند، باید سطح [[آگاهی]] و [[ایمان]] خود را بالا ببرند<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص۱۰۰-۱۰۲، ۱۰۵، ۱۰۶.</ref>.
-#[[ناخشنودی]] از وضعیت موجود یا قانع نبودن به آن<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۷۵-۸۱؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۷۵-۸۱.</ref>: [[انتظار]] [[شایسته]] و سازنده آن است که [[انسان]] نسبت به وضعیت [[ظلم و ستم]] موجود ناراضی و معترض باشد<ref>ر.ک. [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۸، ۳۹؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]]، ص ؟؟؟</ref>. [[آگاهی]] [[شیعیان]] زمینه را برای [[ظهور]] و پیام‌های اصلی آن فراهم می‌سازد که عبارتند از: عدم پذیرش [[نظام]] [[فاسد]] [[حکومتی]]، عدم [[تحمل]] [[ظلم و ستم]] فراوان و [[دین ستیزی]] [[آشکار]]<ref>ر.ک. [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص ۱۹۹، ۲۰۲.</ref>. بر این اساس [[منتظر]] باید نسبت به شرایط موجود و شرایط عصر [[موعود]] [[آگاهی]] داشته باشد<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۷۵-۸۱؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۷۵-۸۱.</ref>.
+#عرصه [[فرهنگ]]: [[انسان]] [[منتظر]] در این عرصه می‌‌باید خویش را در محدودۀ [[اوامر الهی]] بگذارد و از قلمرو دستورهای [[قرآن و عترت]] [[تجاوز]] نکند تا [[فیض الهی]] از باطنش ریشه بگیرد و در ظاهرش [[تجلی]] کند. [[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً حَبَسَ نَفْسَهُ عَلَیْنَا رَحِمَ اَللَّهُ عَبْداً أَحْیَا أَمْرَنَا}}<ref>المحاسن، ج۱، ص۲۷۸؛ کمال الدین، ج۲، ص۶۴۴؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۲۶.</ref>. این سخن [[نورانی]] نمود روشنی از جلوۀ [[انتظار حقیقی]] در عرصۀ [[فرهنگ]] را به نمایش می‌‌گذارد چراکه [[انسان]] [[منتظر]] در این عرصه می‌‌باید خویش را در محدودۀ [[اوامر الهی]] بگذارد و از قلمرو دستورهای [[قرآن و عترت]] [[تجاوز]] نکند. تلاش [[منتظران راستین]] [[حضرت]] [[بقیه الله]] {{ع}} در این عرصه می‌‌باید بر آن معطوف شود که [[معارف]] و مآثر [[قرآن و عترت]] {{ع}} را [[احیا]] و منتشر سازند. [[حقیقت انتظار]] در این عرصه آن است که [[منتظر]] [[معتقد]] و عارف به [[حضرت]] [[ولی الله]] اعظم {{ع}} براساس معرفتش امر آنان را [[احیا]] می‌‌کند و خویشتن را در محدودۀ [[اوامر]] ایشان منحصر می‌‌سازد تا [[فیض الهی]] از باطنش ریشه بگیرد و در ظاهرش [[تجلی]] کند.<ref>ر.ک: [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص۱۶۵-۱۶۷.</ref>
-#[[امید]] و [[باور]] نسبت به آیندۀ مطلوب: [[باور]] به تحقق وعدۀ [[الهی]] در مورد آیندۀ [[جهان]] و [[حاکمیت]] نهایی [[دین خدا]] بر سراسر [[زمین]]<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۷۵-۸۱؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۷۵-۸۱.</ref>. مشخصۀ اساسی انتظار راستین، [[خوش‌بینی]] به آیندۀ [[بشریت]] است؛ آینده‌ای روشن و سعادت‌بخش و انسانی، که در آن [[شر]] و [[فساد]] از بیخ و بن برکنده خواهند شد، [[صلاح]] و [[تقوای الهی]] [[صلح]] و [[عدالت]] و [[آزادی]] و [[صداقت]] را بر [[زور]] و [[استکبار]] در سراسر [[گیتی]] می‌گستراند<ref>ر.ک. [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]] مجموعه آثار ، ج ۹ ص ۳۹۴؛ [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۸، ۳۹.</ref>. [[ظهور]] [[مهدی موعود]] تحقق بخش وعدۀ [[الهی]] به [[صالحان]] در [[کتب آسمانی]] است<ref>ر.ک. [[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص ۲۰۷ ـ ۲۰۹.</ref>.
-#تلاش برای تحقق آیندۀ مطلوب: [[انتظار]] جنبش‌‏آفرین، سرچشمۀ [[قیام]] و [[مقاومت]] و [[ایثار]] و حرکت است و حالت فرسایشی و سست‏‌کنندگی ندارد؛ زیرا با تلاش و زمینه‌‏سازی خود، [[فرج]] و [[گشایش]] را نزدیک کند و امکانات و بسترهای [[فرهنگی]]، [[نظامی]]، [[سیاسی]] فردی و [[اجتماعی]] آن را فراهم می‌سازد<ref>ر.ک. [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص ۱۹۹، ۲۰۲؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۷۵-۸۱؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۷۵-۸۱.</ref>. انتظاری که [[جامعه]] و فرد را به تحرک و [[سازندگی]] و تعهدآفرینی وادار کند و امروزش را نسبت به گذشته‌اش بهتر نماید، [[انتظار مثبت]] و نوعی [[عبادت]] است<ref>ر.ک. [[احمد زمانی|زمانی، احمد]]، [[اندیشه انتظار (کتاب)|اندیشه انتظار ]]، ص۶۶- ۶۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۳۰؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۸۶، ۸۷؛ [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (کتاب)|قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ]]، ص ۶ ـ ۸؛ [[میرتقی حسینی گرگانی|حسینی گرگانی؛میرتقی]]، [[ نزول مسیح و ظهور موعود (کتاب)|نزول مسیح و ظهور موعود]]، ص ۴۰.</ref>. بر این اساس هم باید در راستای [[اصلاح]] خود و انجام [[وظایف]] فردی و [[عمل به دستورات]] [[قرآن]] کوشید و هم [[دستورات]] [[اجتماعی]] [[اسلام]] را استخراج و به صورت کامل [[اجرا]] کرد<ref>ر.ک. [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۲۵۱؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیب‌ها]]، ص ۲۱-۲۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]، ص؟؟؟</ref>. [[منتظِر]] باید با سعی و تلاش و با تحرک و جنبش به طرف تحقق مقدمات حرکت کند و با رویکرد عملی به دنبال رخداد مورد [[انتظار]] باشد<ref>علی‌بن‌نایف الشحود؛ موسوعة فقه الابتلاء ج ۴، ص ۳۰۷؛ [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت]]، ص ۲۸-۲۹.</ref>. [[امام خمینی]] می‌فرماید: "[[تکلیف]]، جلوگیری از [[ظلم]] و [[برقراری عدالت]] است، چون نمی‌توانیم باید اسباب و مقدمات را فراهم کنیم، [[اتحاد]] و اجتماع [[مسلمین]] [[زمینه سازی]] [[ظهور]] است<ref>ر.ک. [[امام خمینی|موسوی خمینی، روح الله]]، صحیفه امام، ج ۲۱ ص ۱۶ و ۱۹۵؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیب‌ها]]، ص ۲۱-۲۷ و [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص ؟؟؟</ref>. سهیم بودن [[پیروزی]] [[اهل حق]] در [[اقدام]] عملی برای قرار گرفتن در [[جبهه حق]] است<ref>ر.ک. [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]] [[قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (کتاب)|قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ]]، ص۵۶؛ [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۸، ۳۹؛ [[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص ۲۰۷ ـ ۲۰۹؛ [[رسول رضوی|رضوی، رسول]]، [[امام مهدی (کتاب)|امام مهدی]]، ص ۱۰۲-۱۰۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۳۰؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۸۶، ۸۷.</ref>.
-#[[تشکیل حکومت]]: [[انتظار فرج]]، [[انتظار]] [[قدرت اسلام]] است و باید برای تحقق آن راه را هموار کرد. چنین انتظاری رژیم‌های انحرانی را طرد می‌کند و با [[ظلم]] و [[فساد]] و [[انحراف]] به [[مبارزه]] برمی‌خیزد و [[منتظران]] را به گونه‌ای مقاوم و ضد [[سلطه]] می‌‌سازد که در برابر جنایتکاران و قدرت‌طلبان [[ثابت قدم]] و [[استوار]] بایستند<ref>ر.ک. [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت]]، ص؟؟؟</ref>. اینکه می‌گویند هر [[حکومتی]] [[قبل از ظهور]] [[باطل]] است، بر خلاف [[انتظار فرج]] است، نبودن [[حکومت]]، یعنی [[هرج و مرج]] و [[قتل]] و [[غارت]] که خلاف [[نص]] [[آیات الهی]] است اگر روایتی هم در این زمینه باشد باید آن را به دیوار زد. [[تشکیل حکومت]] برای بقاء [[احکام حکومتی]] [[اسلام]]، لازم است<ref>ر.ک. [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref>.
-==[[ادله]] و شواهد [[قرآنی]] و [[روایی]] انتظار راستین==
-*بنابراین معنای صحیح و دقیق [[انتظار]]، احساس [[مسئولیت]] در قبال [[سرنوشت]] خود و اجتماع و [[زمینه‌سازی]] برای تحقق [[حکومت عدل]] است<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۸۵-۸۹ ؛ [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص ۳۷؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص ؟؟؟</ref> و به عبارتی دیگر انتظار راستین یا همان [[انتظار مثبت]] است که تعهدآور، [[مسئولیت]] آفرین، نیرو بخش و به حرکت در آورنده است<ref>ر.ک. [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی]]، ص ۲۷؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]، ص؟؟؟؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۳۹ ـ ۴۱.</ref> و این [[انتظار]] شواهد [[قرآنی]] و [[روایی]] دارد. [[خداوند]] در [[قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ}}<ref>«شما بهترین گروهی بوده‌اید که (به عنوان سرمشق) برای مردم پدیدار شده‌اید؛ به کار پسندیده فرمان می‌دهید و از (کار) ناپسند باز می‌دارید و به خداوند ایمان دارید و اهل کتاب اگر ایمان می‌آوردند برای آنان بهتر بود؛ برخی از آنها مؤمن امّا بسیاری از آنان نافرمانن» سوره آل عمران، آیه ۱۱۰.</ref>بدون [[تردید]] [[امر به معروف و نهی از منکر]] با انتظاری می‌سازد که تکلیف‌ساز باشد نه با معنایی که تکلیف‌سوز است. همچنین در [[روایات]] [[انتظار]] با واژه‌هایی چون [[بهترین]] عمل<ref>{{متن حدیث|"أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ"}}، {{متن حدیث|"انْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنْ أَعْظَمِ الْفَرَجِ"}} مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲؛ [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۸۵-۸۹؛ [[احمد زمانی|زمانی، احمد]]، [[اندیشه انتظار (کتاب)|اندیشه انتظار ]]، ص۶۶- ۶۷؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۸۶، ۸۷.</ref>، بزرگترین [[عبادت]]<ref>{{متن حدیث|"سَأَلَ عَنْهُ [أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ]{{ع}}‏ رَجُلٌ: أَیُّ الْأَعْمَالِ أَحَبُّ إِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ؟ قَالَ: انْتِظَارُ الْفَرَجِ"}} مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۲؛ [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۸۵-۸۹.</ref> و [[آمادگی نظامی]]<ref>امام صادق{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|"لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً"}} مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۶؛ [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۸۵-۸۹؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۸۶، ۸۷.</ref> قرین شده که با رکود و گوشه‌گیری و [[بی‌تفاوتی]] نسبت به اوضاع [[جامعه]] تناسبی ندارد<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۸۵-۸۹.</ref>.
-==[[دلیل عقلی]] بر انتظار راستین==
-*علاوه بر این که [[عقل]] نیز [[تکلیف]] [[دوران غیبت]] را مشخص کرده است: آیا می‌شود همۀ [[احکام الهی]] در این دوران تعطیل و بدون متولی و مجری باشد؟ بدیهی است کسی بایستی عهده‌دار و [[حافظ]] [[شریعت الهی]] بوده و [[پناهگاه]] [[ایتام آل محمد]]{{ع}} باشد، بایستی به [[قدر]] [[توان]] کوشید و زمینه را فراهم کرد و عالَم را برای آمدن [[حضرت]] مهیا نمود<ref>ر.ک. [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیب‌ها]]، ص ۲۱-۲۷.</ref>.
-==نتایج و ثمرات انتظار راستین==
-*چنین انتظاری به معنای [[پویایی]] و حرکت بوده و [[پایداری]] و [[مقاومت]] را در برابر [[دشمنان]]، [[اصلاح]] خود و [[جامعه]] و [[عدالت]] را تداوم بخشیده و در نتیجه در تحقق وعدۀ نهایی [[حضرت]] [[حق]] بسیار مؤثر است<ref>ر.ک. [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]] مجموعه آثار ، ج ۹ ص ۳۹۴؛ [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۸، ۳۹؛ [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۳۹ ـ ۴۱.</ref>. در این [[انتظار]] هم فعالیت و حرکت و [[امر به معروف و نهی از منکر]] وجود دارد و هم [[دعوت]] به سوی [[خدا]] و [[جهاد]]<ref>ر.ک. [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۶۱؛ [[محمد صادق ربانی‌ خوراسگانی|ربانی‌ خوراسگانی، محمد صادق]]، [[بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر (کتاب)|بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر]]، ص ۱۵۹.</ref> برای [[تشکیل حکومت]] [[صالح]] و حفظ و حراست از [[کیان اسلامی]].<ref>ر.ک. [[امام خمینی|موسوی خمینی، روح الله]]، ولایت فقیه، ص ۵۳ و ۵۴ ؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیب‌ها]]، ص ۲۱ ـ ۲۷.</ref> این [[انتظار]]، از زمینه‌های اساسی [[ظهور امام عصر]]{{ع}} است؛ زیرا [[ظهور]] او با زنجیره‌ای از [[سنت‌های الهی]] در [[جامعه]] و [[تاریخ]] ارتباط دارد و این سنت‌ها جز با فعالیت و حرکت، تحقق نمی‌یابد<ref>ر.ک. [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۶۱.</ref>. جنبۀ مثبت [[انتظار]] سبب می‌شود [[انسان]] با عوامل [[فساد]] و [[طغیان]] و بی عدالتی هماهنگی نداشته باشد، بلکه با آنها از سرستیز و [[مبارزه]] درآید و خود را از نظر روحی و جسمی آن چنان آماده کند که بتواند در محیط پُر از [[عدل]] و قسطی که [[حضرت مهدی]]{{ع}} ایجاد می‌کند، به [[زندگی]] خود ادامه دهد<ref>ر.ک. [[عبدالرحمن انصاری|ان‍ص‍اری‌؛ ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌]]، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]، ص ۱۱۷.</ref>. [[انتظار]] [[حجت]]، انتظاری زنده و پویا در [[زندگی]] [[انسان]] است و تنها مربوط به زمان [[آینده]] نیست بلکه زمان حال را هم در بر می‌گیرد و می‌تواند منشأ تحول اساسی در [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] [[منتظِر]] باشد<ref>ر.ک. [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۷۵-۸۱؛ [[انسان موجود منتظر (مقاله)|انسان موجود منتظر]]، ص۷۵-۸۱.</ref>.
-==نتیجه‌گیری==
-*در مجموع مفهوم [[راستین]] [[انتظار]] دارای سه معنای تدریجی است:
-#[[فرج]] و [[گشایش]] همچون نقطۀ روشنی است که [[انسان]] با [[انتظار]] به آن سو حرکت می‌‌کند، پس حرکت باید به سوی نقطه معینی باشد؛ یعنی به سویی که از طرف [[خدا]] ترسیم شده است و لذا [[انتظار فرج]]، روشنی بخش دلها با [[نور]] [[امید]] است.
-#در مفهوم دوم [[انتظار فرج]] سازنده، توجه به سوی مرکز [[فرماندهی]] و [[ولایت الهی]] یعنی [[امام مهدی]]{{ع}} است.
-#مفهوم عمیق‌تر [[انتظار فرج]] این است که ما چون [[دوستدار]] [[امام]] هستیم باید آنطور که مورد پسند [[امام]] است [[زندگی]] کنیم و با یافتن الگویی مناسب می‌‌توانیم [[نفس]] خود را به نمونه کوچکی از آن الگوی [[برتر]]، دگرگون سازیم. از این رو سعی می‌‌کنیم با [[تهذیب نفس]] [[اعمال]] خود را مورد [[رضایت]] [[امام]] قرار دهیم و این معنای والا و [[حقیقی]] [[انتظار فرج]] است<ref>ر.ک. [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۳۹ ـ ۴۱.</ref>.
 ==پرسش مستقیم==
@@ خط ۳۶: / خط ۱۹: @@
 {{فهرست اثر}}
 {{ستون-شروع|3}}
-# [[پرونده:13681034.jpg|22px]] [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|'''چلچراغ حکمت''']]
+# [[پرونده:1379138.jpg|22px]] [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]،  [[صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی (کتاب)|'''صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی''']]
-# [[پرونده:1368298.jpg|22px]] [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|'''یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان''']]
+# [[پرونده:151897.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|'''امام مهدی موجود موعود''']]
-# [[پرونده:48623.jpg|22px]] [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|'''چشم به راه''']]
+# [[پرونده:13681183.jpg|22px]] [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|'''انتظار و وظایف منتظران''']]
-# [[پرونده:Mahdaviat.jpg|22px]] [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|'''مهدویت پیش از ظهور''']]
-# [[پرونده:000046.jpg|22px]] [[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|'''سیمای آفتاب''']]
-# [[پرونده:151988.jpg|22px]] [[احمد زمانی|زمانی، احمد]]، [[اندیشه انتظار (کتاب)|'''اندیشه انتظار''']]
-# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
-# [[پرونده:136857.jpg|22px]] [[علی ‎اصغر رضوانی|رضوانی، علی ‎اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|'''موعودشناسی و پاسخ به شبهات''']]
-# [[پرونده:4140.jpg|22px]] [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (کتاب)|'''قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ''']]
-# [[پرونده:152033.jpg|22px]] [[میرتقی حسینی گرگانی|حسینی گرگانی، میرتقی]]، [[نزول مسیح و ظهور موعود (کتاب)|'''نزول مسیح و ظهور موعود''']]
-# [[پرونده:Dadghostar.jpg|22px]] [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|'''دادگستر جهان''']]
-# [[پرونده:152056.jpg|22px]] [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیب‌ها (کتاب)|'''اندیشه مهدویت و آسیب‌ها''']]
-# [[پرونده:152018.jpg|22px]] [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت (کتاب)|'''بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت''']]
-# [[پرونده:151960.jpg|22px]] [[رسول رضوی|رضوی، رسول]]، [[امام مهدی (کتاب)|'''امام مهدی''']]
-# [[پرونده:97B13919.jpg|22px]] [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|'''فلسفه انتظار''']]
-# [[پرونده:1100125.jpg|22px]] [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|'''نگاهی به مسأله انتظار''']]
-# [[پرونده:1100130.jpg|22px]] [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|'''انتظار از دیدگاه اهل بیت''']]
-# [[پرونده:151965.jpg|22px]] [[تقی متقی|متقی، تقی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|'''انتظار پویا''']]
-# [[پرونده:10102017.jpg|22px]] [[محمد صادق ربانی‌ خوراسگانی|ربانی‌ خوراسگانی، محمد صادق]]، [[بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر (کتاب)|'''بررسی کارکردهای اجتماعی انتظار حضرت مهدی در ایران معاصر''']]
-# [[پرونده:10748.jpg|22px]] [[ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ ان‍ص‍اری‌|ان‍ص‍اری‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌]]، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|'''در انتظار خورشید ولایت''']]
-# [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[انسان موجود منتظر (مقاله)|'''انسان موجود منتظر''']]
-# [[پرونده:091225.jpg|22px]] [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|'''فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی''']]
-# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|'''مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین''']]
-# [[پرونده:Mg1150 91icl.jpg|22px]] [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|'''انتظار فرج''']]
-# [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[انسان موجود منتظر (مقاله)|'''انسان موجود منتظر''']]
-# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|'''مؤلفه‌های انتظار توانمند در قرآن کریم و سنت''']]
-# [[پرونده:091225.jpg|22px]] [[عبدالله محمد‌هاشمی|محمد‌هاشمی، عبدالله]]، [[فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی (مقاله)|'''فرهنگ انتظار زمینه‌ساز تحقق جامعه مهدوی''']]
 {{پایان}}
 {{پایان}}

v t e انتظار ظهور امام مهدی(ع)
کلیات	فلسفه انتظار • اهداف انتظار (شامل: اهداف الهی انتظار • اهداف منتظر) • فضیلت انتظار • ضرورت انتظار (شامل: ضرورت عقلی انتظار • ضرورت نقلی انتظار) • لوازم انتظار • تربیت منتظران راستین • لوازم تعریف انتظار • نقطه مقابل انتظار • رابطه انتظار با گرفتاری‌ها • رابطه انتظار با سرنوشت بشریت • رابطه انتظار با فراگیر شدن ظلم و فساد • رابطه انتظار با بهداشت روان • رابطه انتظار با آینده جهان • رابطه انتظار با دین • رابطه انتظار با ایمان • رابطه انتظار با محبت • انتظار مسیحا • دلایل انتظار • حقیقت انتظار • وجوب انتظار امام مهدی • عوامل ایجاد کننده انتظار • ثواب انتظار • شرایط انتظار • ویژگی‌های انتظار • آثار انتظار (شامل: آثار فردی انتظار • آثار اجتماعی انتظار • آثار تربیتی انتظار) • انتظار در امت‌های پیشین • علت نگاه عامیانه به ظهور منجی • نگاه عامیانه به ظهور منجی • نمادهای انتظار • اشتیاق به فرج • روحیه انتظار • مؤلفه‏‌های انتظار • ترویج انتظار در جامعه • • رابطه میان انتظار امام و امت • آسیب‌های انتظار • جایگاه انتظار در مکاتب فکری • نقش انتظار در حرکت توحیدی • تأثیر انتظار در آرزوهای منتظر • قصد قربت در انتظار • مراتب انتظار • امر به معروف و نهی از منکر • بالاترین درجه انتظار • نقش انتظار در تربیت عالمان دین • دلایل منتظر بودن امام مهدی • تعجیل در امر فرج • منتظر بودن امام مهدی • انتظار منجی • انتظار از دیدگاه برون‌دینی • تأخیر در فرج • خاستگاه انتظار • عوامل تعجیل فرج • موانع تعجیل فرج
اقسام	انتظار راستین (انتظار درست • انتظار مسئولانه • انتظار سازنده • انتظار پویا • انتظار مثبت) • انتظار انحرافی (انتظار نادرست • انتظار غیر مسئولانه • انتظار ویرانگر • انتظار منفی) • انتظار قلبی • انتظار فردی • انتظار اجتماعی • انتظار عملی
ارکان	اعتراض به وضع موجود • آگاهی از وضع مطلوب • اعتقاد به تحقق وضع مطلوب • امید و اشتیاق به وضع مطلوب • اقدام برای تحقق وضع مطلوب
ابعاد	بعد فکری و اعتقادی انتظار • بعد روحی و روانی انتظار • بعد اخلاقی و رفتاری انتظار • بعد سیاسی انتظار • بعد اقتصادی انتظار • بعد نظامی و انتظامی انتظار • بعد تبلیغاتی و‌ بین‌المللی انتظار
ویژگی‌ها	عمومیت • اختیاری یا اجباری بودن • زیبایی • دشواری
برداشت‌ها	برداشت درست از انتظار • برداشت‌های انحرافی از انتظار (شامل: مذهب اعتراض • مذهب احتراز • مذهب شیوع فساد • مذهب اکتفا به وظایف فردی)
انتظار در ادیان	انتظار در اسلام (شامل: انتظار از دیدگاه شیعه • انتظار از دیدگاه اهل سنت) • انتظار از دیدگاه زرتشت • انتظار از دیدگاه آیین هندو • انتظار از دیدگاه یهود • انتظار از دیدگاه مسیحیت
منتظران امام مهدی	منتظِر • ویژگی منتظر • منزلت منتظران • ویژگی جامعه منتظر • پاداش منتظران • عنایت امام مهدی به منتظران
وظایف منتظران	تکالیف منتظران امام مهدی (شامل: تکالیف سیاسی منتظران • تکالیف دانشمندان در عصر غیبت • وظایف عام منتظران • تکالیف اجتماعی منتظران • وظایف منتظران در احادیث) • ایجاد آمادگی برا پیوستن به امام مهدی • آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور • یاری‌رسانی به مؤمنین • زندگی با یاد امام مهدی • آرزوی یاری کردن امام مهدی • دوستی با دوستان و دشمنی با دشمنان امام مهدی • علت زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی • نقش انتظار در آمادگی نظامی منتظران • نقش انتظار در آمادگی • رضایت امام مهدی