فرهنگ شیعه (کتاب)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

فرهنگ شیعه
زبان	فارسی
نویسنده	ابراهیم احمدیان و محمد خطیبی‌کوشکک و محمد تقی رکنی‌لموکی و محمود سراجی و حمید نگارش و سیدقوام‌الدین حسینی‌سیاهکلرودی
ویراستار	محمد نصیری
موضوع	مفاهیم اعتقادی شیعه
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات زمزم هدایت|انتشارات زمزم هدایت]][[رده:انتشارات زمزم هدایت]]
وابسته به	پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق(ع)
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۵ ش
شابک	‎۹۶۴۸۷۶۹۷۳۷
شماره ملی	‭م‌۸۵-۸۷۶۱

فرهنگ شیعه عنوان کتابی است که به بررسی دیدگاه شیعه درباره مجموعه‏‌ای از مفاهیم و موضوعات اعتقادی و فكر در سطح كلام شیعی قدیم و معاصر می‌پردازد. این کتاب به قلم محمود سراجی و محمد تقی رکنی‌لموکی و ابراهیم احمدیان و محمد خطیبی‌کوشکک و حمید نگارش و سید قوام‌الدین حسینی‌سیاهکلرودی نوشته شده و توسط انتشارات زمزم هدایت به چاپ رسیده است.

درباره کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مجموعه‏‌ای از مفاهیم و موضوعات اعتقادی و فکری است که در سطح کلام شیعی قدیم و معاصر مطرح شده و در این فرهنگ با قلمی شیوا و مختصر برای استفاده جوانان، دانشجویان و طلبه‌‏ها تهیه شده است. به همین دلیل از مطالب پیچیده کلامی و بحث‌ها و اختلاف نظریه‌‏ها عاری است. مدخل‌ها و مفاهیم به صورت الفبایی تنظیم شده و مستندات مطالب در متن مقالات آمده ضمن اینکه فهرستی از مآخذ در پایان تدوین شده است. برخی از سر عنوان‌های مهم این فرهنگ عبارت‏‌اند از: آثار ایمان، آخرت، آمرزش، استدراج، افعال خداوند، امامت، اهل البیت، پلورالیسم دینی، بیعت، فطرت، عصمت، ماتریالیسم، نسخ و نفاق. وی با استناد به آیات قرآن کریم و احادیث صحیح و نظریات متکلمان شیعه به بررسی موضوع کتاب پرداخته است».

فهرست کتاب

• آثار ایمان: دستاوردهای ایمان
• آثار کفر
• آثار نفاق: نشانه‌ها و پیامدهای نفاق
• آخرالزمان: واپسین دوران جهان
• آخرت
• آزمایش: امتحان الهی
• آفرینش انسان: نحوه خلقت آدمی
• آمرزش: بخشایش خداوند
• آیه انذار
• آیه تطهیر
• آیه خیر البریه
• آیه مباهله
• آیه مودت
• اباحی‌گری: بی‌تفاوتی به تعالیم دینی
• ابدیت: جاودانگی خداوند
• ابزارهای شناخت: قوای ادراکی انسان
• ابلیس
• اثبات وجود امام زمان(ع)
• اجل: زمان مرگ
• احباط‍‌: از میان رفتن اعمال نیک به سبب اعمال بد
• اراده الهی: خواست‌ خداوند متعال
• ارتداد: بیرون آمدن از دین
• ارکان ایمان: عناصر مهم ایمان
• استدراج: غافلگیر کردن گناهکاران با نعمت
• اسم اعظم: برترین نام خدا
• اسماعیلیه: از فرقه‌های شیعه
• اسماء الحسنی: نیکوترین نام‌های خدا
• اسم مستأثر: نام برگزیده الهی
• اشاعره: از مذاهب کلامی مسلمانان
• اشراط‍‌ الساعه: نشانه‌های قیامت
• اصول دین: پایه‌های اعتقادی دین
• اعاده معدوم
• اعراف: جایگاهی میان بهشت و دوزخ
• افعال خداوند
• اقسام شناخت: گونه‌های آگاهی
• التقاط‍‌: به هم آمیختن مکاتب فکری مختلف و ارائه آن به عنوان اسلام
• اقسام کفر
• امام: رهبر معصوم الهی
• امامت: پیشوایی دینی
• امامیه
• امدادهای غیبی: دستگیری‌ها و الطاف خداوند
• انبیاء: پیامبران الهی
• انتظار فرج: انتظار ظهور امام زمان(ع)
• انجیل: کتاب آسمانی حضرت عیسی(ع)
• اولوالامر: صاحبان امر، زمامداران
• اومانیسم: انسان‌گرایی انسان‌مداری
• اهل‌ البیت: خاندان پیامبر اسلام(ص)
• اهل کتاب: پیروان ادیان الهی و صاحب کتاب آسمانی
• ایدیولوژی: عقیده‌شناسی اندیشه‌شناسی آرمان
• ایمان: باور دینی
• ایمان و علم
• بداء: تغییر سرنوشت انسان‌ها از گذر نیکوکاری و بدکاری
• بدعت: نسبت دادن آنچه در دین نیست به دین
• براهین خداشناسی: دلیل‌های اثبات وجود خدا
• برزخ: جهان میان دنیا و آخرت
• بصیر: بینا
• بعثت
• بهشت: جای ابدی رستگاران در جهان آخرت
• بهشتیان: ساکنان بهشت
• بیعت: پیمان وفاداری
• بینش انسان: بصیرت انسان جهان‌بینی انسان
• پلورالیسم دینی: کثرت‌گرایی دینی حقانیت همه ادیان
• پیامبر: فرستاده خدا پیام‌آور الهی
• پیامبر اسلام(ص)
• تجربه دینی: احساس دینی
• تجسم اعمال: ظاهر شدن اندیشه، گفتار و کردار انسان در رستاخیز
• تربت: خاک حرم مقدس امام حسین(ع)
• تساهل و تسامح: تحمل آگاهانه عقاید و رفتار مخالفان
• تفسیر قرآن
• تقیه: تظاهر شخص مسلمان به چیزی برخلاف عقیده باطنی
• تکامل در جهان آخرت: کمال یافتن انسان در برزخ و قیامت
• تکثر قرائت دینی
• تکفیر مسلمان: اتهام کفر به شخص مسلمان
• تناسخ: انتقال روح انسان پس از مرگ به بدنی دیگر
• توبه: بازگشتن از گناه
• توحید: یگانگی خدا یکتاپرستی
• تورات: کتاب آسمانی حضرت موسی(ع)
• توسل: استمداد از اولیای الهی
• توقیعات امام زمان(ع): مکتوبات امام زمان(ع)
• تولد امام زمان(ع)
• جامعیت اسلام
• جن: پری
• جهان‌بینی: جهان‌شناسی
• جهانی شدن
• جهنم: جایگاه اخروی گناهکاران دوزخ
• جهنمیان: کسانی که در جهنم معذب‌اند
• حدیث ثقلین
• حدیث سفینه
• حدیث منزلت
• حشر: گردآوردن خلایق
• حلول: نفوذ خدا در موجودی دیگر
• حوض کوثر: حوض مشهور بهشت
• حی‌: موجود دارای فعالیت ارادی و آگاهانه
• خاتمیت
• خردورزی: پیروی از خرد تعقل
• خلود: جاودانگی
• خوارج
• دام‌های شیطان
• دلایل امامت
• دوازده امام: امامان مذهب شیعه امامیه
• دین: آیین اسمانی
• دین اسلام: آیین آسمانی حضرت محمد بن عبدالله(ص)
• دین اقلی و دین اکثری
• دین حنیف: دینی که کژی در آن نیست
• دینداری: پای‌بندی به دین عمل به دین
• دین‌سالاری: حاکمیت دین
• دین‌شناسی: دانش شناخت دین
• دین‌فروشی: بهره‌برداری از دین برای رسیدن به متاع دنیوی
• دین فطری: آیین آسمانی‌ هماهنگ با فطرت انسان
• دین مسیحیت
• دین یهودیت
• ذکر: یاد خدا
• راه‌های خداشناسی
• راه‌های مقابله با شیطان
• رجعت: بازگشت به دنیا پیش از قیامت
• رحمت الهی: از صفات خداوند متعال مهربانی بخشایش
• روح: جان گوهر اصلی وجود آدمی مایه زندگی
• زبور: کتاب آسمانی داوود پیامبر(ص)
• زیارت اهل قبور
• زیدیه: یکی از فرق شیعه
• سکولاریسم: جداانگاری دین و دنیا
• سمیع: شنوا
• سیره امام زمان(ع): شیوه رفتار امام زمان(ع)
• سیمای حضرت مهدی(ع): شمایل امام مهدی(ع)
• شاهدان قیامت: گواهان اعمال انسان در قیامت
• شبهات عدل
• شبهه اکل و ماکول: شبهه‌ای برای رد معاد جسمانی
• شرایط‍‌ ظهور امام زمان(ع)
• شریعت
• شفاعت: میانجی‌گری برای نجات گناه‌کاران
• شناخت خدا
• شوری‌: رایزنی؛ شور کردن
• شهادت: جان باختن در راه خدا گواهی دادن
• شیعه
• صراط‍‌: راه رسیدن به بهشت
• صفات الهی
• صفات امام(ع): ویژگی‌های امام معصوم
• صفات شیطان
• ضلالت: گمراهی
• طول عمر امام زمان(ع)
• عدالت اجتماعی
• عدل الهی
• عدل تشریعی: دادگری در قانونگذاری
• عدل تکوینی
• عدل جزایی: عدالت در کیفر و پاداش
• عذاب: کیفر گناهکاران
• عرش: مرکز تدبیر و اراده الهی مقام ربوبیت پروردگار
• عصمت: ملکه دوری از گناه و خطا
• علایم ظهور امام زمان(ع)
• علم الهی
• علوم: دانش‌های بشری
• عوامل ایمان
• عوامل کفر: سبب‌های بی‌دینی
• عوامل نفاق: ریشه‌های نفاق
• غدیر خم: مکانی که پیامبر(ص) به فرمان خدا علی(ع) را به امامت نصب کرد
• غیبت امام زمان(ع): پنهان شدن امام زمان(ع) از انظار
• فدک: روستایی یهودی‌نشین در نزدیکی مدینه
• فرق شیعه: گروه‌های شیعه
• فروع دین: احکام عملی شریعت
• فطحیه: از فرقه‌های شیعه
• فطرت: نوعی خاص از آفرینش
• فلسفه دین: بررسی عقلانی مسایل دینی
• فلسفه وجودی شیطان: علت افرینش شیطان
• فمینیسم: زن محوری نهضت آزادی‌خواهی زنان
• قاعده لطف: نزدیک کردن بندگان به طاعت و دور کردن از معصیت
• قبر: جای دفن بدن انسان
• قدرت: از صفات الهی
• قرآن
• قضا و قدر
• قلم: مجرای فیض الهی
• کافر
• کتاب عمل: نامه اعمال انسان
• کرسی: مظهر حکومت و تدبیر خداوند
• کفر: انکار خدا و دین
• کلام خدا
• کیسانیه: از فرق شیعه
• گرایش‌های انسانی: رویکرد انسان به باورها یا اعمال خاص
• لشکریان شیطان
• لوح: لوحی که مقدرات عالم در آن ثبت می‌شوند
• لیبرالیسم: آزادی‌خواهی
• ماتریالیسم
• متعلقات ایمان
• مخالفان حضرت مهدی(ع)
• مدرنیسم: تجددگرایی
• مذهب
• مراتب ایمان: درجات باور دینی
• مرجیه: از فرقه‌های اسلامی
• مرگ: انتقال از دنیا به آخرت
• معاد: جهان آخرت
• معاد جسمانی: حیات جسمانی در جهان آخرت
• معتزله: از فرقه‌های کلامی اسلامی
• معجزه
• معراج: سفر پیامبر اسلام(ص) به اسمان‌ها و عوالم ملکوت
• ملایکه: فرشتگان
• ملاقات با امام زمان(ع)
• منافق: مسلمان ظاهری
• منشا دین
• مؤمن
• مهدویت: اعتقاد به امام مهدی(ع)
• مهدویت در قرآن
• میثاق عالم ذر: اقرار فطری انسان بر ربوبیت خداوند
• میزان اعمال: وسیله سنجش اعمال انسان
• نسبیت معرفت: نسبی بودن فهم انسان
• نسیان الهی: فراموش کردن خدا
• نفاق: تظاهر شخص کافر به مسلمانی
• نفخ صور: فریادی آسمانی هنگام قیامت
• نفی اتحاد خدا با غیر: نفی یگانگی خدا با غیر
• نفی جسمانیت خدا: تنزیه خداوند از جسمانی بودن
• نفی جهت: تنزیه خداوند از جهت داشتن
• نفی رویت خداوند: تنزیه خداوند از رویت حسی
• نفی محل‌ حوادث بودن خداوند: تنزیه خداوند از محل‌ حوادث
• نفی مکان: تنزیه خداوند از اینکه در مکانی جای گیرد
• وحی
• وصایت: تعیین جانشین از سوی پیامبر یا امام(ع)
• وظایف شیعه در عصر غیبت
• ولایت: سزاوارتر بودن برای سرپرستی مسلمانان
• ولایت فقیه: سرپرستی فقیه جامع الشرایط‍‌ در عصر غیبت
• وهابیت: از فرقه‌های اسلامی
• هدایت تشریعی
• هدایت تکوینی: فراهم ساختن‌شرطها و بسترهای تکامل موجودات
• هرمنوتیک: دانش تفسیر متن
• یاران امام زمان(ع): یاوران‌ مهدی(ع)
• منزلت یاران مهدی(ع)
• ویژگی‌های یاران مهدی(ع)
• شمار یاران مهدی(ع)
• گردهمایی نخستین یاران حضرت مهدی(ع)
• یاوران مهدی(ع) در قرآن
• شعار یاران حضرت مهدی(ع)
• یوم‌ البعث: روز برانگیخته شدن
• یوم التغابن: روز اشکار شدن زیان‌ها
• یوم التلاق: تعبیری قرانی برای روز رستاخیز
• یوم التناد: تعبیری قرانی که بر سختی‌های قیامت اشارت دارد
• یوم الجمع: تعبیری قرانی از گردهمایی قیامت
• یوم الحساب: قیامت روز حساب و بازخواست الهی
• یوم الحسره: تعبیری قرانی برای قیامت
• یوم الفصل: تعبیری قرانی برای قیامت
• یوم القیامه
• یوم تبلی السرایر: تعبیری قرانی برای قیامت
• یوم معلوم: تعبیری قرانی برای روز قیامت
  • معلوم به علم تفصیلی
  • معلوم به علم اجمال
• نمایه موضوعی مدخل‌های اصلی
• فهرست منابع

درباره پدیدآورنده

در این باره اطلاعی در دست نیست.

پانویس

دریافت متن

• دریافت متن تصویری از کتابخانه دیجیتال نور

پیوند به بیرون

• کتابخانه ملی
• وبگاه پارسا
• پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه‌های ایران
• شبکه جامع کتاب گیسوم
• خانه کتاب