نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Heydari(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۲۴ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۲۴ توسط Heydari(بحث | مشارکتها)
مرابطه با امام مهدی به چه معناست؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخها ودیدگاههای متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
مرابطه در لغت به معنای بستن و محکم کردن است. در اصطلاح فقهی یعنی اینکه شخص مؤمن برای حفظکشورهای اسلامی و جلوگیری از حملۀ کفار، در یکی از مراکز نفوذدشمن، اسب (مقصود مرکب است) خود را نگه دارد تا اگر بر مسلمانان حمله کردند، جلوی آنها را بگیرد.به عبارتی حفظ و نگهبانی از مرزهای کشور اسلام و مقابله با متجاوزان است[۱]. مرابطه در اصطلاح مهدویت به پیوند مومن با امام زمانش اطلاق میگردد.
مرابطه با امام مهدی
براساس آیۀ ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۲]مؤمنان به چند چیز موظف شدهاند: صبر، مصابره و مرابطه است. در حدیثی از امام صادق(ع) چنین آمده است: «بر انجام واجباتپایداری بورزید و بر مصیبتها با صبرغلبه کنید و ملازم با امامان(ع) باشید»[۳]. براساس روایت، مرابطۀ در آیه در ارتباط با امامان(ع) معنی میشود و «رابِطُوا عَلَی الْأَئِمَّةِ(ع)» یعنی ملازم با امامان(ع) باشید. ملازمت به این است که انسان از ایشان جدا نشود و خود را در همه امور با آنها مربوط و ملتزم سازد. این التزام از قلب نشأت میگیرد و به همه اعمال انسان سرایت میکند. در هر موردی مؤمن باید خودش را با امامش ملازم کند و در حقیقت خود را به او ببندد.
در حدیث دیگری راوی از امام صادق(ع) درباره هر یک از سه سفارش در آیه سؤال میکند، حضرت چنین میفرمایند: «بر آزاری که به خاطر ما میشوید، صبر پیشه کنید. گفتم: "و در صبرغلبه کنید" یعنی چه؟ فرمود: به همراه ولیتان (امامتان) بر دشمنانتان (در صبرغلبه کنید). گفتم: "و مرابطه کنید" یعنی چه؟ فرمود: اقامت کردن همراه با امامتان»[۴]. اقامت کردن همراه با امام(ع) همان معنای ملازمت و همراهی با ایشان و پایداری کردن و ایستادگی در جوار ایشان را میرساند. به تعبیر دیگر؛ مرابطۀ مؤمن با امام زمان به این است که خود را به ریسمان ولایت ایشان ببندد و به پیروی از ایشان و یاری حضرتش ملتزم باشد. این نوع از مرابطه بر افراد واجبعینی است و این رکنی از ارکان ایمان است که خداوند هیچ عملی را بدون آن نمیپذیرد[۵].
«بدان که مرابطه از "رَبْط" به معنی بستن گرفته شده، و منظور از آن در کتاب و سنت چند معنی است: معنی اول: آنچه فقها در کتاب جهاد از مباحث فقه یاد کردهاند این که: شخص مؤمن در یکی از مراکز نفوذ دشمن اسب [و مرکب] خود را نگاه دارد، برای حفظ بلاد اسلام از یورش و هجومکفار، که هرگاه بر مسلمینهجوم کنند آنها را دفع نماید. و حداقل این مرابطه سه روز و حداکثر چهل روز است، و چون از چهل روز بیشتر شود ثواب مجاهدین را خواهد داشت، و در استحباب این گونه از مرابطه بین زمان حضور امام (ع) و زمان غیبت او فرقی نیست، و این مرابطهفضیلت بسیار دارد، چنان که در حدیث نبوی که در کتاب جواهر الکلام[۷] به نقل از منتهی حکایت شده از پیغمبر اکرم (ص) است که فرمود: "یک شب مرابطه کردن [و اسب مهیا داشتن] در راه خدا از این که شخص یک ماه روزها روزه باشد و شبها به عبادتقیام نماید ثوابش بیشتر است، پس هرگاه بمیرد عملی که انجام میداده بر او جریان خواهد یافت، و روزیش بر او جاری خواهد شد، و از فرشتهای که در قبر مردگان را بازجویی کند، ایمن خواهد ماند"»[۸].
«هر مؤمنی باید با امام زمان خود اتصال و ارتباط داشته باشد، یعنی از طرق مختلف خود را به ایشان پیوند بزند. این وظیفهای است که به صورت واجب عینی هر مکلفی نسبت به انجامش مؤظف میباشد و ریشه آن در قرآن کریم آمده است: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۹]. در آیه شریفه، مؤمنان به چند چیز مؤظف شدهاند. یکی از آنها "صبر" دوم "مصابره" و سوم "مرابطه" است. در احادیثی که ذیل آیه آمده است، درباره هر یک از این سه واجب، توضیح لازم بیان شده است.
به این ترتیب «"رابِطُوا عَلَى الْأَئِمَّةِ (ع)"» یعنی ملازم با امامان (ع) باشید. ملازمت به این است که انسان از ایشان جدا نشود و خود را در همه امور با آنها مربوط و ملتزم سازد. این التزام از قلب نشأت میگیرد و به همه اعمالانسان سرایت میکند. در هر موردی مؤمن باید خودش را با امامش ملازم کند و در حقیقت خود را به او ببندد. در حدیث دیگری راوی از امام صادق (ع) درباره هر یک از این سه سفارش در آیه شریفه سؤال میکند، حضرت چنین میفرمایند: "بر آزاری که به خاطر ما میشوید، صبر پیشه کنید. گفتم: "و در صبرغلبه کنید" یعنی چه؟ فرمود: به همراه ولیتان (امامتان) بر دشمنانتان (در صبرغلبه کنید). گفتم: "و مرابطه کنید" یعنی چه؟ فرمود: اقامت کردن همراه با امامتان"[۱۲]. اقامت کردن همراه با امام (ع) همان معنای ملازمت و همراهی با ایشان و پایداری کردن و ایستادگی در جوار ایشان را میرساند. به تعبیر صاحب کتاب شریفمکیال المکارم: مرابطهمؤمن با امام زمانش به این است که خود را به ریسمان ولایت ایشان ببندد (بربط نفسه بحبل ولایته) و به پیروی از ایشان و یاری حضرتش ملتزم باشد. و این نوع از مرابطه[۱۳] بر تک تک افراد واجب عینی است و نیابت در آن پذیرفته نمیباشد. و این رکنی از ارکان ایمان است که خداوند هیچ عملی را بدون آن نمیپذیرد[۱۴].
مرابطه با امام عصر (ع) به این است که انسان خود را ملتزم سازد که در هیچ امری از ایشان فاصله نگیرد و در همه امور زندگی هم قلباً با حضرتش اتصال و ارتباط داشته باشد و هم در عمل مقید باشد که از آن حضرتتبعیت نماید و به یاری ایشان در هر زمینهای اقدام کند. طبیعی است که در این صورت جزء اعوان و انصار ایشان در زمان غیبت قرار میگیرد. این خود از بزرگترین فرجهایی است که به برکتانتظار فرجامام (ع) نصیب او میگردد.
«مرابطه " چنانکه فقها در کتاب جهاد گفتهاند، این است که شخص مؤمن برای جلوگیری از هجوم و نفوذ مشرکان و کافران در مرزهای کشور اسلامی و یا هر موضعی که از آن احتمال بروز حملهای علیه مسلمانان میرود، به حال آماده باش و در کمین به سر برد.این عمل در زمان غیبتاماممعصوم(ع)، مستحب بوده و فضیلتهای بسیاری برای آن بر شمرده شده است، چنانکه در روایتی که به طریق اهل سنت از رسول گرامی اسلام(ص) نقل شده آمده است:"یک شب نه روز مرابطه (مرزداری) در راه خدا از اینکه شخص یک ماه روزها روزه باشد و شبها به عبادتقیام نماید ثوابش بیشتر است. پس هر گاه در این راه بمیرد عملی که انجام میداده بر او جریان خواهد یافت، و روزیش بر او جاری خواهد شد و از فرشتهای که در قبر مردهها را امتحان میکند ایمن خواهد ماند"[۱۸].
اما در مورد اینکه حداقل و حداکثر زمان مرابطه چه اندازه است باید گفت که: حداقل زمان مرابطه سه روز و حداکثر آن چهل روز است، زیرا اگر از این مقدار بیشتر شود دیگر بر آن صدقمرابطه نکرده و جهاد شمرده میشود و شخصی هم از ثواب جهادکنندگان برخوردار میشود.
«از طریق آشنایی با معنای مرابطه و فضیلت آن، میتوان هر چه بهتر به شناسایی معارف مربوط به مباحث مهدویت و تکالیف عصر انتظار، پرداخت. "مرابطه" از "ربط" به معنی "بستن" است و در اصطلاح فقهی یعنی اینکه؛ شخص مؤمن در یکی از مراکز نفوذ دشمن، اسب [مرکب ]خود را نگه داشته، برای حفظ بلاد اسلام و جلوگیری از یورش کفار، که اگر بر مسلمینهجوم کنند، آنها را دفع نماید"[۲۲].
در فضیلتمقام و مرتبتمرابطه کننده در حدیثی از امام صادق(ع) آمده است که: یک شب مرابطه کردن [اسب مهیا داشتن در راه خدا، از اینکه شخص یک ماه، روزها روزه باشد و شبها به عبادتقیام کند، ثوابش بیشتر است، پس هرگاه بمیرد عملی که انجام میداده، بر او جریان خواهد یافت. و روزیش بر او جاری، خواهد شد[۲۳]. شاید منظور، عالم برزخ باشد»[۲۴].