سیرت جاودانه ج۱ (کتاب)

سیرت جاودانه ترجمه الصحیح من سیرة النبی الاعظم
از مجموعه	سیرت جاودانه
زبان	فارسی
زبان اصلی	عربی
نویسنده	سید جعفر مرتضی عاملی
مترجم	محمد سپهری
موضوع	پیامبر، پیامبر اسلام، سیره نبوی، زندگانی رسول خدا
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات پ‍ژوه‍ش‍گ‍اه‌ ف‍ره‍ن‍گ‌ و ان‍دی‍ش‍ه‌ اس‍لام‍ی‌
محل نشر	تهران، ایران
سال نشر	۱۳۸۵ ش
تعداد صفحه	۶۷۶
شابک	‫‭‎۹۶۴-۸۳۵۲-۱۸-۶‬
شماره ملی	‭‭م‌۸۳-۴۳۱۵۱

این کتاب، جلد اول از مجموعهٔ دو جلدی سیرت جاودانه است و ترجمه فارسی کتاب الصحیح من سیرة النبی الاعظم اثر سید جعفر مرتضی عاملی به زبان عربی است که به بررسی سیره و زندگانی رسول خدا می‌پردازد. این کتاب به کوشش محمد سپهری به زبان فارسی ترجمه شده است و انتشارات پ‍ژوه‍ش‍گ‍اه‌ ف‍ره‍ن‍گ‌ و ان‍دی‍ش‍ه‌ اس‍لام‍ی‌ انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «این کتاب که ترجمه و تلخیص «الصحیح من سیرة النبی الاعظم» است به نقد و ارزیابی حدیث در حوزه پیامبر اسلام اختصاص دارد. کتاب با مباحث مقدماتی درباره احادیث مربوط به پیامبر آغاز می‌شود سپس مطالب اصلی در قالب این موضوعات مطرح می‌گردد: «پیش از بعثت»، «از بعثت تا هجرت به حبشه»، «از مسلمانی حمزه تا بیعت عقبه»، «از مکه تا مدینه»، «از ورود به مدینه تا پایان جنگ بدر»».

فهرست کتاب

• پیشگفتار
• سخن نخست

بخش اول - مباحث مقدماتی

• فصل اول - پیغمبر (ص) در روایات مکتب خلافت
• صفات پیامبر (ص)
• فصل دوم - سیاست‌های ریشه کنی

1. اسوه و قدوه
2. منع از تدوین حدیث
   1. منع از حدیث در عهد رسول خدا (ص)
   2. منع از حدیث پس از رحلت پیغمبر (ص)

• فصل سوم - شخصیت‌های جایگزین
• مفتیان پس از خلفای نخستین
• شیوه‌های دیگر

1. تشویق شعر و شاعران
2. آموزش انساب
3. اهل کتاب، جایگزین نمونه و موفق‌تر
   1. اجازه کلی
   2. تورات خوانی
   3. ترویج علم آموزی از اهل کتاب
   4. ارجاعات صریح

• شاگردان کعب الاحبار
• رشوه‌های کعب

1. کعب الأحبار و خلافت علی (ع)
2. لقب فاروق
3. تمجید کعب الاحبار از ابوهریره
4. کعب الأحبار و ابن عباس
5. تمجید کعب الأحبار از پسر عمروعاص

• فصل چهارم - نقش قصه گویان در تاریخ اسلام

1. قصه و قصه گویی در مکتب خلافت
   1. قصه گویی یک منصبه رسمی
   2. حاکمان و قصه گویان
   3. قصه گویان در خدمت سیاست
   4. جسارت و نفوذ قصه گویان
   5. چهره حقیقی قصه گویان
2. قصه و قصه گویی در مکتب امامت
   1. ائمه (ع) و تدوین و روایت حدیث
   2. موضع ائمه (ع) در قبال اسرائیلیات
   3. شیعه، رویارویی با اسرائیلیات
   4. علی (ع) و رویارویی با قصه گویان
   5. ائمه اطهار (ع) و رویارویی با قصه گویان
   6. پیروان خط علی (ع)
   7. شرط قصه گویی
   8. امتحان قصه گویی

• فصل پنجم - انگیزه‌ها و اهداف

1. مقام خلیفه
2. تنگناهای سخت
3. تأثیرپذیری از اهل کتاب
4. کینه‌توزی و دشمنی با علی (ع)

• فصل ششم - آثار و نتایج
• فصل هفتم - معیارهای حفظ انحراف
• فصل هشتم - معیارها و ضوابط پژوهش علمی
• ابزار پژوهش علمی

بخش دوم - پیش از بعثت

• فصل اول - پیش از ولادت پیامبر (ص)

1. ویژگی‌های جغرافیایی شبه جزیره عربی
2. شهر نشینی در شبه جزیره عربی
3. اوضاع اجتماعی مردم عرب
4. زن در عصر جاهلی
5. علوم عرب
6. ویژگی‌ها و خصوصیات عرب
   1. مهمانداری و بخشندگی
   2. حمیت و عصبیت
   3. شجاعت
   4. شهامت، بی‌باکی و سرعت عمل
   5. غرور و عزت
   6. وفای به عهد
7. بنای مکه
   1. بنای کعبه
   2. دعای ابراهیم
   3. تقدیس کعبه
   4. کعبه و بت‌ها
   5. سرپرستی کعبه

• فصل دوم - دوران کودکی و جوانی پیامبر (ص)

1. نسب پیامبر (ص)
2. ایمان پدران پیامبر (ص)
   1. پدر ابراهیم
   2. توجیه شگفت
3. میلاد پیامبر (ص)
   1. زادگاه پیامبر (ص)
   2. دوران شیر خوارگی
   3. چرا بادیه؟
4. برادران رضاعی پیامبر (ص)
5. درگیری دایه‌ها
6. داستان شق صدر
7. فقدان پدر و مادر
8. کفالت و سرپرستی پیامبر (ص)
9. سفر نخست پیامبر (ص) به شام
10. شبانی و گوسفند چرانی
11. سفر دوم پیامبر (ص) به شام

• فصل سوم - ازدواج با خدیجه (س)

1. مراسم خواستگاری
2. مهریه خدیجه
3. سن خدیجه به هنگام ازدواج
4. یتیم قریش، افسانه رسوا
5. ثروت خدیجه
6. خدیجه در میان زنان قریش
7. ازدواج‌های قبلی خدیجه؟
8. دو همسر عثمان
9. زینب دختر پیامبر (ص) با پرورده او؟
10. رقیبان علی (ع)
11. هند ابن ابی‌هاله

• فصل چهارم - از ازدواج تا بعثت

1. حضور پیامبر (ص) در جنگ فجار
2. حلف الفضول
   1. امویان و حلف الفضول
   2. اهداف و انگیزه‌های حلف الفضول
3. تولد امیر المؤمنین علی (ع)

• ولادت علی (ع) در کعبه

1. تجدید بنای کعبه

• نصب حجر الاسود

1. ولادت فاطمه (س)

بخش سوم - از بعثت تا هجرت به حبشه

• فصل اول -بعثت

1. دین پیامبر (ص) پیش از بعثت
2. بعثت
   1. تاریخ بعثت، و چگونگی نزول قرآن
   2. دیدگاه ما
   3. آغاز وحی

• فصل دوم - روایات آغاز وحی

1. آغاز وحی در روایات مکتب خلافت
2. بررسی روایات آغاز وحی
   1. سند روایات
   2. تناقض آشکار روایات
   3. فشار تا سر حد مرگ
   4. ترس پیامبر (ص) و نقش ورقه و خدیجه
   5. نقش اهل کتاب
3. دیدگاه درست

• فصل سوم - دعوت پنهانی

1. نخستین مسلمان
2. خدیجه نخستین زن مسلمان
3. سبقت ابوبکر
4. دعوت پنهانی
   1. مراحل دعوت
   2. دعوت پنهانی
   3. خانه ارقم
   4. واکنش قریش
5. مسلمانی ابوذر غفاری

• فصل چهارم - اسراء و معراج

1. تاریخ اسراء و معراج
2. اسراء و معراج در خواب یا بیداری؟
3. اسراء و معراج در قرآن

• فصل پنجم -انذار خویشاوندان

1. حدیث یوم الدار

• مطابق روایت اسکافی
• ابن تیمیه و حدیث یوم الدار

1. نکاتی مهم درباره حدیث انذار
   1. روایات نادرست
   2. جانشینی پیامبر (ص) در خانواده‌اش
   3. چرا انذار خویشاوندان؟
   4. علی (ع) در یوم الانذار
   5. موضع ابولهب
   6. انذار چرا؟
   7. سخن پیامبر (ص) در یوم الانذار
   8. برادر و وصی

• فصل ششم - دعوت علنی

1. مأموریت جدید
2. مذاکرات بی‌ثمر
   1. مرحله نخست
   2. مرحله دوم
   3. مرحله سوم
3. پس از شکست مذاکرات
4. شکنجه‌های طاقت‌فرسا
5. نخستین شهید اسلام
6. در جستجوی پناهگاه
7. هجرت به حبشه
   1. امیر مهاجران
   2. نخستین مهاجر
   3. رقت عمر
   4. هجرت ابوبکر
8. تلاش نومیدانه قریش
9. شورش علیه نجاشی
10. افسانه غرانیق

• حقیقت امر

بخش چهارم - از مسلمانی حمزه تا بیعت عقبه

• فصل اول - مسلمانی حمزه و عمر

1. مسلمانی حمزه
2. مسلمانی عمر
   1. زمان
   2. فاروق
   3. خواندن عمر
   4. شوکت اسلام
   5. نزول آیه

• فصل دوم - شعب ابوطالب

1. محاصره اقتصادی و اجتماعی
   1. ثروت خدیجه و شمشیر علی (ع)
   2. حکیم بن حزام
2. شق القمر

• گفتاری اجمالی در مورد شق القمر

1. نقض پیمان
2. پس از نقض پیمان
3. نمایندگان نصارا

• فصل سوم - ابو طالب، مؤمن قریش

1. دوراندیشی و ایمان ابوطالب
2. مواضیع ابوطالب
3. فداکاری‌های ابوطالب
4. در فراق ابوطالب و خدیجه

• فصل چهارم - هجرت به طائف

1. در جستجوی پناهگاه
2. هجرت به طائف در کلام مورخان
   1. أعداس
   2. پناهندگی
   3. موقعیت طائف
   4. نتایج سفر

• فصل پنجم - دعوت قبایل و بیعت عقبه

1. خشکسالی و دعای پیغمبر (ص)
2. دعوت قبایل
3. دعوت فرزندان عامر بن صعصعه
   1. منصب امامت
   2. کوته بینی در هدف
   3. دین و سیاست
4. دستاوردهای دعوت از قبایل
5. ازدواج پیامبر (ص) با سوده و عایشه
   1. سن عایشه
   2. زیبایی و محبوبیت عایشه
6. اسلام در مدینه
   1. پیشگویی‌های اهل کتاب
   2. درگیری‌های اوس و خزرج
   3. تعالیم سهل و آسان
   4. مردم یثرب و اهالی مکه
7. بیعت نخست عقبه
8. بیعت دوم عقبه
   1. نقش عباس در بیعت عقبه
   2. دوازده نقیب

بخش پنجم – از مگه تا مدینه

• فصل اول - مقدمات هجرت

1. اهداف و انگیزه‌ها
2. راز انتخاب مدینه
3. پیمان برادری مهاجران
4. آغاز هجرت

• فصل دوم - هجرت رسول خدا (ص)

1. توطئه شوم
2. علی (ع) در بستر پیغمبر (ص)
3. قریش در جستجوی پیغمبر (ص)
   1. هزینه‌های هجرت
   2. برترین الگوی جانبازی
   3. قریش و علی (ع)
4. آیه غار
5. جانبازی در راه خدا
6. در راه مدینه
7. کرامات درخشان
8. هجرت امیر المؤمنین (ع)
9. سیاست حکیمانه
10. استقبال از رهبر

• بررسی و مناقشه

1. ثنیة الوداع در جهت شام
   1. استدلال شگفت
   2. رقص آستین
2. نفاق در مکه

• فصل سوم - از قباء تا مدینه

1. پیامبر (ص) در قباء
   1. تأسیس مسجد قباء
   2. نماز جمعه در قباء
2. ورود پیامبر (ص) به مدینه
3. منزل پیامبر (ص) در مدینه
4. مسلمانی عبدالله بن سلام

• دو نکته مهم
• فصل - چهارم پیش از استقرار در مدینه

1. بازگشت مهاجران حبشه
2. عایشه در خانه پیامبر (ص)
3. استدلال جالب
4. آغاز دوره‌ای جدید
5. آیه صلح
6. مسلمان سلمان
7. گرده پاشی نخل

بخش ششم - از ورود به مدینه تا پایان جنگ بدر

• فصل اول - اقدامات زیربنایی در مدینه

1. تأسیس تاریخ هجری
   1. تاریخ هجری به روایت مورخان
   2. دیدگاه برتر
   3. محرم، آغاز سال هجری
   4. موافقان دیدگاه ما
   5. دیدگاه سهیلی
   6. مستند دیدگاه ما
   7. بازگشت به آغاز
2. بنای مسجد مدینه
   1. پرداخت قیمت زمین
   2. سنگ‌های خلافت
   3. عثمان و عمار
   4. مشارکت پیامبر (ص)
   5. مشارکت فعال زنان در ساخت مسجد
   6. نماز جماعت زنان
3. پیمان برادری مهاجران و انصار
   1. شمار برادران
   2. برادری افراد همانند
   3. برادری علی (ع)
      1. ابوتراب
      2. حدیث خلت
   4. برادری سلمان

• انکار اخوت

1. 1. در سایه سار برادری
2. جایگزین مناسب‌تر
3. بالا بردن مناسبات انسانی
4. نقش برادری در سازندگی
5. منشور حکومت مدینه، مرزبندی زوابط
   1. متن سند
   2. بررسی سند
6. عهدنامه حسن همجواری

• فصل - دوم تشریع احکام

1. تشریع اذان
   1. فزونی یا کاستی؟
   2. بدعت
2. افزایش رکعات نماز
3. تشریع زکات اموال
4. تشریع زکات فطریه
5. تشریع روزه

• فصل - سوم غزوه‌ها و سریه‌های پیش از بدر

1. فرار از میدان جنگ
2. سفارش پیامبر (ص) به سریه‌ها
   1. سریه‌ها
   2. غزوه‌ها
   3. هدف سریه‍‌‌ها
      1. پیمان‌ها و قرارهای صلح و ترک مخاصمه
      2. اعمال فشار بر قریش
   4. توصیه‌های پیغمبر (ص) به سریه‌ها
   5. فقط مهاجران
      1. وظیفه انصار، یاری پیامبر (ص) در خانه
      2. مسأله جنگ و صلح
      3. شرایط خاص انصار
      4. وضعیت روانی مهاجران
      5. مردم عرب و خون
      6. انصار و جنگ

• فصل - چهارم جنگ بدر بزرگ

1. تلاش ناموفق قریش
2. حادثه به روایت مورخان
   1. خواب عاتکه
   2. اختلاف قریش
3. شورای جنگی
   1. رایزنی پیغمبر (ص) با یاران
   2. جنگ با قریش
   3. تربیت روانی
   4. نگاهی به دیدگاه‌ها
   5. شادمانی و سرور پیغمبر (ص)
4. عده و عده
   1. مسلمان
   2. مشرکان
   3. آرایش سپاه
   4. آرامش قبل از طوفان
   5. سایه بان یا جایگاه ویژه
   6. مبارز خواهی
5. خشم رسول خدا (ص) درباره ابوطالب
6. آغاز نبرد با افراد خانواده
7. حق مسلمانان
   1. اوج درگیری
   2. فرشتگان در بدر
   3. پایان جنگ
8. تقسیم غنایم
9. متخلفان و غنایم بدر
   1. طلحة بن عبید الله تیمی، و سعید بن زید عدوی
   2. عثمان بن عفان
   3. غارت فضایل
10. سرانجام اسیران بدر

• رای درست

1. ناله عباس در زنجیر

• فدیه و مسلمانی عباس

1. توطئه و ترور
   1. گردن بند خدیجه، آزادی زینب
   2. فدک و گردنبند
   3. فدیه فرهنگی
   4. رفتار با اسیران
   5. سوده دختر زمعه
2. دستاورد غرور
3. مژده فتح
4. نتایج جنگ بدر
5. قهرمان بدر
6. کشته‌های قریش در چاه بدر
7. پاسدار پیغمبر (ص)
8. جنگ سرنوشت
9. امداد فرشتگان
10. شهدای انصار

• فهرست اعلام

دربارهٔ پدیدآورندگان

سید جعفر مرتضی عاملی (نویسنده)

سید جعفر مرتضی عاملی آیت‌الله سید جعفر مرتضی عاملی (متولد ۱۳۶۴ ق، بیروت)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید موسی شبیری زنجانی، میرزا هاشم آملی و مرتضی حائری یزدی پیگیری کرد. پژوهش در زمینه‌های مختلف تاریخ و عقاید شیعه و راه اندازی مدرسه علمیه جبل عاملی‌ها ازجمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس تاکنون چندین جلد کتاب به رشتهٔ تحریر درآورده است. «امام علی و خوارج»، «تحلیلی از زندگانی سیاسی امام حسن مجتبی»، «اهل بیت در آیه تطهیر»، «کربلاء فوق الشبهات»، «جزیره خضراء در ترازوی نقد»، «دراسة فی علامات الظهور»، «جزیره خضراء افسانه یا واقعیت»، «ال‍ح‍ی‍اة ال‍س‍ی‍اس‍ی‍ة للإم‍ام‌ ال‍رض‍ا (ع)»، «زندگی سیاسی هشتمین امام»، «تحلیلی از زندگی سیاسی امام حسن مجتبی» و «الغدیر و المعارضون» برخی از این آثار است.

محمد سپهری (مترجم)

محمد سپهری آقای دکتر محمد سپهری (متولد ۱۳۴۴ ش، قاینات)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری الهیات و معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی به اتمام رساند. معاون اداری و مالی دانشکده الهیات، فلسفه و معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مدیر گروه تاریخ و تمدن پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مدیر کل آموزش دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «تمدن اسلامی در عصر امویان»، «ترجمه و شرح رسالة الحقوق امام سجاد (ع)»، «زندان از دیدگاه اسلام»، «سیرت جاودانه»، «جزیره خضراء در ترازوی نقد»، «سیره صحیح پیامبر اعظم (ص)»، «سلمان فارسی»، «نجات بخشی در آیین زرتشت»، «تحلیلی از زندگانی سیاسی امام حسن مجتبی (ع)»، «بزرگداشت‌ها در اسلام»، «رنج‌های زهرا»، «موسیقی حجاز در عصر امویان»، «رویکردهای مشترک سیاسی و فرهنگی آثار کلامی امامیه در دوره‌ ایلخانان» و «رازکاوی مهاجرت علی بن محمد باقر به کاشان و پیامدهای آن» برخی از این آثار است.

کتاب‌های وابسته

• اصل مجموعه؛
• سیرت جاودانه ج۲؛
• الصحیح من سیرة النبی الاعظم (اصل کتاب به زبان عربی).

پانویس