تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۳ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۱۲ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

الگو:پرسش غیرنهایی

تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

تفاوت علم غیب خدا و معصوم(ع) چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

  • آیا میان علم غیب خدا و غیر خدا تفاوتی وجود دارد؟

پاسخ نخست

نجفی لاری
آیت‌الله سید عبدالحسین نجفی لاری در دو کتاب «المعارف السلمانیة فی کیفیة علم الإمام و کمیته» و «آگاهی‌های آسمانی» در این‌باره گفته‌است:
  • «تفاوت‌های فراوانی بین علم باری‌ تعالی و علم فعلیِ امام(ع) هست؛ از جمله از جهت قدم و حدوث و سبق و عدم و علیت و معلولیت و عینیت با ذات و عدم آن و غیر آن که دیگر مجالی برای توهم اتحاد بین دو علم و لزوم شرک باقی نخواهد گذاشت»[۱].
  • بین علم فعلی خداوند و علم فعلی امام، از جهت قدیم و حادث بودن، علت و معلول بودن، عین ذات و غیر آن بودن و سایر جهات دیگر، تفاوت‌های زیادی وجود دارد، لذا مجالی نمی‌ماند که کسی توهم کند که بین علم خدا و علم امام اتحاد وجود دارد و یا گمان کند که فعلی دانستن علم امام(ع) مستلزم شرک و یا غلو می‌باشد»[۲].

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

پرسش‌های وابسته

  1. آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب می‌شود؟ (پرسش)
  2. آیا آیه ۳۰ سوره بقره مثبت علم غیب فرشتگان است؟ (پرسش)
  3. اگر فرشتگان علم غیب ندارند پس از کجا می‌دانستند که انسان‌ها روی زمین جنگ و خونریزی برپا خواهند کرد؟ (پرسش)
  4. آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)
  5. چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟ (پرسش)
  6. آیا همه پیامبران علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  7. آیا همه امامان علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  8. آیا پیامبران پیش از آغاز وحی و نبوت و امامان پیش تصدی امامت از علم غیب برخوردار بوده‌اند؟ (پرسش)
  9. آیا آگاهی از غیب و پیشگویی حوادث به معنای وجود سناریوی آماده و در نهایت جبر انسان نیست؟ (پرسش)
  10. اگر امام معصوم علم غیب دارد پس چرا قرآن علم غیب را از بشر نفی می‌کند؟ (پرسش)
  11. آیا امام معصوم عالم به غیب است؟ (پرسش)
  12. امام معصوم از چه زمانی صاحب علم غیب می‌شود؟ (پرسش)
  13. آیا غیر معصوم می‌تواند از غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  14. آیا غیر معصوم می‌تواند پیشگویی کند؟ (پرسش)
  15. آیا پیشگویی‌هایی که افراد غیر معصوم انجام داده‌اند نقض آیات انحصار علم غیب نیستند؟ (پرسش)
  16. آیا علم غیب پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)
  17. آیا مقام علم غیب به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)
  18. شرایط دستیابی غیر معصوم به علم غیب چیست؟ (پرسش)
  19. غیر معصوم از چه راهی می‌تواند به غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  20. ادراک کدام علوم غیبی برای غیر معصوم ممکن است؟ (پرسش)
  21. آیا غیر معصوم وظیفه دارد به دنبال فراگیری علوم غیبی باشد؟ (پرسش)
  22. وظایف علمی و عملی غیر معصوم در قبال علوم غیبی چیست؟ (پرسش)
  23. در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟ (پرسش)
  24. آیا آگاهی غیر معصوم از غیب با حکمت الهی در امتحان او منافات ندارد؟ (پرسش)
  25. با توجه به اینکه علم غیب غیر خدا ویژه رسولان برگزیده است آگاهی غیر معصوم از برخی امور غیبی چه توجیهی دارد؟ (پرسش)
  26. آیا از راه غیر مشروع می‌توان به علم غیب دست یافت؟ (پرسش)
  27. با توجه به عقیده بداء آیا بهره‌مندی انسان از علم غیب به معنای برتری مخلوق بر خالق نیست؟ (پرسش)
  28. آیا از نظر اسلام امکان دارد روزی دستگاهی اختراع شود که قادر باشد ما را به گذشته یا آینده ببرد؟ (پرسش)
  29. آیا آگاهی از سرنوشت به نفع انسان یا به ضرر اوست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

  1. المعارف السلمانیة فی کیفیة علم الإمام و کمیته، ص ۲۹.
  2. آگاهی‌های آسمانی، ص ۳۶.
  3. الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب، ص۱۰۸ و ۱۱۴.
  4. همسنگ ذره‌ای در آسمان‌ها و زمین از دید او دور نمی‌ماند؛ سوره سبأ: ۳.
  5. مرزبان وحی و خرد، ص۳۳۳.
  6. بررسی‌های اسلامی
  7. او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد؛ سوره جن، آیه: ۲۶ - ۲۷.
  8. و همه کارها بدو باز گردانده می‌شود؛ سوره هود، آیه: ۱۲۳.
  9. ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم؛ سوره بقره، آیه: ۱۵۶.
  10. و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند؛ سوره ذاریات، آیه: ۵۶.
  11. و پروردگارت از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست؛ سوره هود، آیه: ۱۲۳.
  12. اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۴۸.
  13. اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۴۵۸.
  14. «خداوند است‌ که‌ جان‌‌ها را می‌گیرد»؛ سوره زمر، آیه ۴۲
  15. «و تا زمانی که‌ چون‌ مرگ‌ به‌ نزدیکی از شما بیاید رسولان‌ و فرستادگان‌ ما او را قبض‌ روح‌ می‌کنند»‌. سوره انعام، آیه ۶۱.
  16. «و از برای خداست‌ عزّت‌ و از برای رسول‌ او و از برای مؤمنین‌‌، ولکن‌ منافقین‌ نمی‌دانند»‌؛ سوره نساء، آیه ۱۳۹.
  17. امام‌شناسی ج۱۲، ص ۲۲۴.
  18. گفتمان مهدویت.
  19. خوارج از دیدگاه نهج البلاغه
  20. محمد حسین مظفر، علم امام، ص ۲۸.
  21. مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران، فصلنامه مطالعات تفسیری، شماره ۱۰، تابستان ۱۳۹۱، ص ۶۸.
  22. فرشتگان و روح (الامین) در آن، با اذن پروردگارشان برای هر کاری فرود می‌آیند؛ سوره قدر، ۴.
  23. علم غیب معصوم (ع)، ماهنامه معارف، شماره ۴۸.
  24. شبهه‌زدایی از قیام امام حسین، فصلنامه فرهنگ کوثر، شماره ۵۲، ص۶۶ و ۶۷.
  25. خداوند هر چه را بخواهد محو، و هر چه را بخواهد اثبات می‌کند؛ سوره رعد: ۳۹.
  26. پایگاه مطالعات کلام امامیه
  27. شاکر، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص۱۳۸.
  28. شاکر، منابع علم امام در قرآن و روایات، ص۱۴۱.
  29. مرحوم مظفر، ص۲۸.
  30. لاری ر.ک مجموعۀ مقالات علم امام ص۲۵۵.
  31. مکاتبه اختصاصى دانشنامه مجازی امامت و ولایت
  32. منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد، ص۶۷، فصلنامه شیعه‌پژوهی شماره۲.
  33. بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی
  34. علم الائمة المعصومین عند الشیعه، خلیل رزق، ص ۴۰.
  35. گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی؛ ص: ۱۹۰.
  36. علم پیامبر و ائمه به غیب (پایان‌نامه)|علم پیامبر و ائمه به غیب]]، ص۱۰.
  37. محمد حسین مظفر، علم الإمام، ص۱۱ و ۱۲.
  38. سید عبدالحسین نجفی لاری، المعارف السلمانیة بمراتب الخلفاء الرحمانیة، ص ۲۹.
  39. گستره علم امام در اندیشه علمای شیعه، فصلنامه تحقیقات کلامی، شماره ۳، ص۴۵.
  40. "وَ لَكِنْ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَعْلَمَ الشَّيْ‏ءَ أَعْلَمَهُ‏ اللَّهُ‏ ذَلِكَ‏‏"؛ کافی، ج۱، ص۲۵۷.
  41. رضوان معارف، ص۷۱.
  42. رضوان معارف، ص۱۸۱.
  43. و کلید خزائن غیب نزد خداست کسی جز به آن آگاه نیست؛ سوره انعام، آیه: ۵۹.
  44. (ای رسول ما) بگو که در همه آسمان ها و زمین جز خدا کسی از علم غیب آگاه نیست؛ سوره نمل، آیه ۶۵
  45. و اگر من از غیب (جز آن چه بوحی می‌دانم) آگاه بودن بر خیر خود همیشه می‌افزودم؛ سوره اعراف، آیه: ۱۸۸.
  46. بعد از من رسولی می‌آید نامش احمد است؛ سوره صف، آیه: ۶.
  47. خلق هیچ مرتبه علم او احاطه نتواند کرد مگر به آن چه او خواهد؛ سوره بقره، آیه ۲۵۵.
  48. این از اخبار غیب است که وحی می‌کنیم به سوی تو؛ سوره آل عمران، آیه ۴۴.
  49. وقتی رسول به آن زن این خبر راداد آن زن گفت رسول تو را کی واقف ساخت رسول گفت خدا علیم و خبیر مراا واقف ساخت؛ سوره تحریم؛ آیه: ۳.
  50. به شما از غیب خبر می‌دهم که در خانه هاتان چه می‌خورید و چه ذخیره می‌کنید؛ سوره آل عمران، آیه ۴۹.
  51. علم غیب ائمه معصومین(ع)؛ ص۴۵ - ۵۰.
  52. «برخی از آن پیامبران را بر برخی دیگر برتری دادیم؛ از ایشان یکی آن است که خداوند با وی سخن گفت»؛ سوره بقره، آیه ۲۵۳.
  53. «و (یاد کن) آنگاه را که ابراهیم گفت: پروردگارا! به من بنمای چگونه مردگان را زنده می‌سازی؟»؛ سوره بقره، آیه ۲۶۰.
  54. آگاهی امامان از غیب، ص ۴۱ و ۴۲.
  55. علم و سلطه غیبی اولیا، ص۶۷تا۷۲.
  56. سیر تطور گستره علم امام در کلام اسلامی، ص ۱۳۱.
  57. علم ائمه از نظر عقل و نقل، ص۱۰۵.
  58. بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص۲۱۴.
  59. کنکاشی در کیفیت و سرچشمه‌های علم امام.
  60. محمد حسین طباطبائی، بررسی‌های اسالمی، قم: نشر بوستان کتاب، ۱۲۸۸ ،ج. ۱ ،صص. ۱۸۹ -۱۹۱.
  61. تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبائی و امام خمینی، ص۸۸.
  62. او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد؛ سوره جن، آیه: ۲۶.
  63. گل‌افشان پارسانسب، پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا، ص۴۲ - ۴۳.
  64. وبگاه پرسمان.