←پانویس
جز (جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب') |
(←پانویس) |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام حسین | | موضوع مرتبط = امام حسین | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
در [[آیات]] و [[روایات]] فضایلی برای [[امام حسین]]{{ع}} بیان شده است که برخی از آنها مشترک میان آن حضرت و سایر [[ائمه]]{{عم}} است و برخی اختصاص به ایشان دارد. از فضایل مشترک می‌توان به روایاتی اشاره کرد که به وادار نمودن بر [[دوستی اهل بیت]]{{عم}} و اینکه دوستی اهل بیت{{عم}} [[دوستی]] [[رسول]] خداست؛ حب اهل بیت{{عم}} اساس [[ایمان]] است و... اشاره کرد و از فضایل اختصاصی به روایاتی اشاره می‌شود که در آن موضوعاتی همچون [[زیور]] [[آسمان‌ها]] و [[زمین]]، چراغ هدایت و کشتی نجات؛ حسین{{ع}} کشتی نجات؛ محبوب‌ترینِ [[مردم]] نزد آسمانیان؛ دعای پیامبر{{صل}} در [[حقّ]] دوستدارانش؛ [[پیامبر]]{{صل}} | در [[آیات]] و [[روایات]] فضایلی برای [[امام حسین]]{{ع}} بیان شده است که برخی از آنها مشترک میان آن حضرت و سایر [[ائمه]]{{عم}} است و برخی اختصاص به ایشان دارد. از فضایل مشترک می‌توان به روایاتی اشاره کرد که به وادار نمودن بر [[دوستی اهل بیت]]{{عم}} و اینکه دوستی اهل بیت{{عم}} [[دوستی]] [[رسول]] خداست؛ حب اهل بیت{{عم}} اساس [[ایمان]] است و... اشاره کرد و از فضایل اختصاصی به روایاتی اشاره می‌شود که در آن موضوعاتی همچون [[زیور]] [[آسمان‌ها]] و [[زمین]]، چراغ هدایت و کشتی نجات؛ حسین{{ع}} کشتی نجات؛ محبوب‌ترینِ [[مردم]] نزد آسمانیان؛ دعای پیامبر{{صل}} در [[حقّ]] دوستدارانش؛ [[پیامبر]]{{صل}} پیشانی و دهان امام حسین{{ع}} را می‌بوسید؛ [[شناخت]] نهانی [[مؤمن]] نسبت به امام حسین{{ع}}؛ غذا خوردن با بینوایان و... بیان شده است. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
[[فضائل]] فراوانی برای [[امام حسین]] {{ع}} در [[آیات]] و [[روایات]] وارد شده است که برخی از مشترک میان [[اهل بیت]]{{عم}} است و برخی اختصاص به آن حضرت دارد: | [[فضائل]] فراوانی برای [[امام حسین]] {{ع}} در [[آیات]] و [[روایات]] وارد شده است که برخی از مشترک میان [[اهل بیت]]{{عم}} است و برخی اختصاص به آن حضرت دارد: | ||
== | == فضائل مشترک امام حسین == | ||
{{اصلی|فضائل مشترک امام حسین}} | {{اصلی|فضائل مشترک امام حسین}} | ||
=== در [[قرآن]] === | === در [[قرآن]] === | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
# '''محبوب‌ترینِ [[مردم]] نزد [[آسمانیان]]:''' در کتاب [[المناقب (کتاب)|المناقب]] [[ابن شهرآشوب]] به نقل از [[امام رضا]] {{ع}}، از پدرانش {{عم}} آورده است: "هر کس [[دوست]] دارد به کسی بنگرد که محبوب‌ترینِ زمینیان نزد آسمانیان است، به حسین بنگرد"<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى أَحَبِّ أَهْلِ الْأَرْضِ إِلَى أَهْلِ السَّمَاءِ فَلْيَنْظُرْ إِلَى الْحُسَيْنِ}}؛ المناقب، ابن‌شهرآشوب، ج۴، ص۷۳؛ بحارالأنوار، ج۴۳، ص۲۹۷، ح۵۹.</ref> | # '''محبوب‌ترینِ [[مردم]] نزد [[آسمانیان]]:''' در کتاب [[المناقب (کتاب)|المناقب]] [[ابن شهرآشوب]] به نقل از [[امام رضا]] {{ع}}، از پدرانش {{عم}} آورده است: "هر کس [[دوست]] دارد به کسی بنگرد که محبوب‌ترینِ زمینیان نزد آسمانیان است، به حسین بنگرد"<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى أَحَبِّ أَهْلِ الْأَرْضِ إِلَى أَهْلِ السَّمَاءِ فَلْيَنْظُرْ إِلَى الْحُسَيْنِ}}؛ المناقب، ابن‌شهرآشوب، ج۴، ص۷۳؛ بحارالأنوار، ج۴۳، ص۲۹۷، ح۵۹.</ref> | ||
# '''دعای پیامبر {{صل}} در [[حقّ]] دوستدارانش:''' در کتاب [[تاریخ دمشق (کتاب)|تاریخ دمشق]] به نقل از [[ابو هریره]] آمده است: با پیامبر خدا {{صل}} در بازاری از بازارهای [[مدینه]] بودم. ایشان، بازگشت و من نیز با ایشان بازگشتم. [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: «[[حسین بن علی]] را فرا بخوان» و من، فرا خواندم. همین که حسین بن علی آمد، پیامبر {{صل}} دستش را دراز کرد و حسین {{ع}} همچنین کرد. آنگاه، پیامبر {{صل}} او را در آغوش گرفت و گفت: «خدایا! من، او را دوست دارم. تو نیز او و دوستدارش را دوست بدار»<ref>{{متن حدیث|كُنْتُ مَعَ رَسُولِ اللّهِ {{صل}} في سوقٍ مِنْ أسْواقِ المَدِينَةِ، فَانْصَرَفَ وَانْصَرَفتُ مَعَهُ، فَقَالَ: اُدعُ الحُسَينَ بنَ عَلِيٍّ، فَجاءَ الحُسَينُ بنُ عَلِيٍّ {{ع}} يَمْشِي، فَقالَ النَّبِيُّ {{صل}} بِيَدِهِ هكَذَا، فَقَالَ الحُسَيْنُ بِيَدِهِ هكَذا، فَالتَزَمَهُ، فَقالَ: اللّهُمَّ إنّي اُحِبُّهُ فَأَحِبَّهُ، وأحِبَّ مَنْ يُحِبُّهُ}}؛ تاریخ دمشق، ج۱۴، ص۱۵۴، ح۳۴۷۴.</ref> | # '''دعای پیامبر {{صل}} در [[حقّ]] دوستدارانش:''' در کتاب [[تاریخ دمشق (کتاب)|تاریخ دمشق]] به نقل از [[ابو هریره]] آمده است: با پیامبر خدا {{صل}} در بازاری از بازارهای [[مدینه]] بودم. ایشان، بازگشت و من نیز با ایشان بازگشتم. [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: «[[حسین بن علی]] را فرا بخوان» و من، فرا خواندم. همین که حسین بن علی آمد، پیامبر {{صل}} دستش را دراز کرد و حسین {{ع}} همچنین کرد. آنگاه، پیامبر {{صل}} او را در آغوش گرفت و گفت: «خدایا! من، او را دوست دارم. تو نیز او و دوستدارش را دوست بدار»<ref>{{متن حدیث|كُنْتُ مَعَ رَسُولِ اللّهِ {{صل}} في سوقٍ مِنْ أسْواقِ المَدِينَةِ، فَانْصَرَفَ وَانْصَرَفتُ مَعَهُ، فَقَالَ: اُدعُ الحُسَينَ بنَ عَلِيٍّ، فَجاءَ الحُسَينُ بنُ عَلِيٍّ {{ع}} يَمْشِي، فَقالَ النَّبِيُّ {{صل}} بِيَدِهِ هكَذَا، فَقَالَ الحُسَيْنُ بِيَدِهِ هكَذا، فَالتَزَمَهُ، فَقالَ: اللّهُمَّ إنّي اُحِبُّهُ فَأَحِبَّهُ، وأحِبَّ مَنْ يُحِبُّهُ}}؛ تاریخ دمشق، ج۱۴، ص۱۵۴، ح۳۴۷۴.</ref> | ||
# '''[[پیامبر]] {{صل}} | # '''[[پیامبر]] {{صل}} پیشانی و دهان [[امام حسین]] {{ع}} را می‌بوسید:''' در کتاب [[کفایة الأثر (کتاب)|کفایة الأثر]] به نقل از [[سلمان فارسی]] نوشته شده است: بر [[پیامبر خدا]] {{صل}} وارد شدم و دیدم [[حسین بن علی]] {{ع}} بر روی ران اوست و پیامبر {{صل}} پیشانی او را می‌بوسد و دهانش را بر دهان او نهاده و می‌بوسد<ref>{{متن حدیث|دَخَلْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} وَ إِذَا الْحُسَيْنُ عَلَى فَخِذِهِ وَ هُوَ يُقَبِّلُ جَبِينَهُ وَ يَلْثِمُ فَاهُ}}؛ کفایة الأثر، ص۴۶.</ref>. | ||
# '''[[شناخت]] نهانی [[مؤمن]] نسبت به امام حسین {{ع}}:''' در کتاب [[الخرائج و الجرائح (کتاب)|الخرائج و الجرائح]] به نقل از [[مقداد بن اسود]]، از پیامبر خدا {{صل}} آمده است: به [[راستی]] در دل‌های [[مؤمنان]]، [[شناختی]] نهانی نسبت به [[حسین]]، هست<ref>{{متن حدیث|إِنَّ لِلْحُسَيْنِ فِي بَوَاطِنِ الْمُؤْمِنِينَ مَعْرِفَةٌ مَكْتُومَةٌ}}؛ الخرائج والجرائح، ج۲، ص۸۴۲، ح۶۰.</ref> | # '''[[شناخت]] نهانی [[مؤمن]] نسبت به امام حسین {{ع}}:''' در کتاب [[الخرائج و الجرائح (کتاب)|الخرائج و الجرائح]] به نقل از [[مقداد بن اسود]]، از پیامبر خدا {{صل}} آمده است: به [[راستی]] در دل‌های [[مؤمنان]]، [[شناختی]] نهانی نسبت به [[حسین]]، هست<ref>{{متن حدیث|إِنَّ لِلْحُسَيْنِ فِي بَوَاطِنِ الْمُؤْمِنِينَ مَعْرِفَةٌ مَكْتُومَةٌ}}؛ الخرائج والجرائح، ج۲، ص۸۴۲، ح۶۰.</ref> | ||
# '''غذا خوردن با بینوایان:''' [[ابن شهرآشوب]] نقل می‌کند: [[امام حسین]] {{ع}} بر بینوایانی گذشت که داشتند از تکّه نانی نهاده بر عبایشان می‌خوردند. [[امام]] {{ع}} به آنان [[سلام]] داد. ایشان هم او را به [[غذا]] [[دعوت]] کردند. امام {{ع}} با آنان نشست و فرمود: «اگر [[صدقه]] [بر ما [[اهل بیت]]، [[حرام]] نبود، با شما می‌خوردم». سپس فرمود: «با من به [[خانه]]ام بیایید». به آنان غذا و [[لباس]] داد و [[فرمان]] داد تا چند دِرهمی به آنها بدهند<ref>{{متن حدیث|مَرَّ [الحُسَيْنُ {{ع}}] بِمَسَاكِينَ وَ هُمْ يَأْكُلُونَ كِسَراً لَهُمْ عَلَى كِسَاءٍ فَسَلَّمَ عَلَيْهِمْ فَدَعَوْهُ إِلَى طَعَامِهِمْ فَجَلَسَ مَعَهُمْ وَ قَالَ لَوْ لَا أَنَّهُ صَدَقَةٌ لَأَكَلْتُ مَعَكُمْ ثُمَّ قَالَ قُومُوا إِلَى مَنْزِلِي فَأَطْعَمَهُمُ وَ كَسَاهُمْ وَ أَمَرَ لَهُمْ بِدَرَاهِمَ}}؛ المناقب، ابن شهرآشوب، ج۴، ص۶۶؛ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۱، ح۳.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۸.</ref> | # '''غذا خوردن با بینوایان:''' [[ابن شهرآشوب]] نقل می‌کند: [[امام حسین]] {{ع}} بر بینوایانی گذشت که داشتند از تکّه نانی نهاده بر عبایشان می‌خوردند. [[امام]] {{ع}} به آنان [[سلام]] داد. ایشان هم او را به [[غذا]] [[دعوت]] کردند. امام {{ع}} با آنان نشست و فرمود: «اگر [[صدقه]] [بر ما [[اهل بیت]]، [[حرام]] نبود، با شما می‌خوردم». سپس فرمود: «با من به [[خانه]]ام بیایید». به آنان غذا و [[لباس]] داد و [[فرمان]] داد تا چند دِرهمی به آنها بدهند<ref>{{متن حدیث|مَرَّ [الحُسَيْنُ {{ع}}] بِمَسَاكِينَ وَ هُمْ يَأْكُلُونَ كِسَراً لَهُمْ عَلَى كِسَاءٍ فَسَلَّمَ عَلَيْهِمْ فَدَعَوْهُ إِلَى طَعَامِهِمْ فَجَلَسَ مَعَهُمْ وَ قَالَ لَوْ لَا أَنَّهُ صَدَقَةٌ لَأَكَلْتُ مَعَكُمْ ثُمَّ قَالَ قُومُوا إِلَى مَنْزِلِي فَأَطْعَمَهُمُ وَ كَسَاهُمْ وَ أَمَرَ لَهُمْ بِدَرَاهِمَ}}؛ المناقب، ابن شهرآشوب، ج۴، ص۶۶؛ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۱۹۱، ح۳.</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۹۶۸.</ref> | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
[[راوی]] در ادامه می‌گوید: پس [[حسین]] {{ع}} فرمود: "ای [[امیرمؤمنان]]، آن فضایلی که برشمردی، در شما وجود دارد و شما در بیان آنها [[راستگو]] و [[امین]] هستی". [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "حال ای فرزندم تو فضایلت را بیان کن". [[حسین]] {{ع}} فرمود: "پدرجان، من [[حسین بن علی بن ابی طالب]] {{ع}} هستم و مادرم [[فاطمه]] [[زهرا]] [[سرور]] [[زنان]] دو عالم است و جدم [[محمد مصطفی]] {{صل}} [[سرور]] فرزندان حضرت [[آدم]] است و شکی در آن نیست. یا علی، مادر من نزد [[خدا]] و [[مردم]] از مادر شما [[برتر]] است و جد من از جد شما [[برتر]] است و نسبت به جد شما، نزد [[خدا]] و [[مردم]] [[فضیلت]] بیشتری دارد و من کسی هستم که [[جبرئیل]] در گهواره به من [[لطف]] و [[محبت]] و با من [[بازی]] می‌کرد و [[اسرافیل]] به استقبال من می‌آمد و با روی گشاده با من روبرو می‌شد. یا علی شما در نزد [[خدا]] از من [[برتری]] ولی از نظر پدران و مادران و اجداد، من [[فخر]] بیشتری بر شما دارم". سپس [[حسین]] {{ع}} [[دست]] در گردن پدر خود انداخت و شروع به بوسیدن پدر کرد و [[علی]] {{ع}} نیز پی در پی فرزندش [[حسین]] را می‌بوسید و می‌فرمود: "ای [[ابا عبدالله]] [[خداوند]] [[شرافت]] و [[فخر]] و [[علم]] و [[بردباری]] را هر چه بیشتر به تو عطا کند و [[خداوند]] ظالمین در [[حق]] تو را از [[رحمت]] خود دور گرداند". سپس [[حسین]] {{ع}} پیش [[پیامبر]] {{صل}} برگشت<ref>الفضائل، شاذان بن جبرئیل قمی، ص۸۳-۸۶.</ref>.<ref>[[اکبر روستایی|روستایی، اکبر]]، [[حسین بن علی بن ابی طالب (مقاله)| مقاله «حسین بن علی بن ابی طالب»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۴۱۵-۴۲۰.</ref> | [[راوی]] در ادامه می‌گوید: پس [[حسین]] {{ع}} فرمود: "ای [[امیرمؤمنان]]، آن فضایلی که برشمردی، در شما وجود دارد و شما در بیان آنها [[راستگو]] و [[امین]] هستی". [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "حال ای فرزندم تو فضایلت را بیان کن". [[حسین]] {{ع}} فرمود: "پدرجان، من [[حسین بن علی بن ابی طالب]] {{ع}} هستم و مادرم [[فاطمه]] [[زهرا]] [[سرور]] [[زنان]] دو عالم است و جدم [[محمد مصطفی]] {{صل}} [[سرور]] فرزندان حضرت [[آدم]] است و شکی در آن نیست. یا علی، مادر من نزد [[خدا]] و [[مردم]] از مادر شما [[برتر]] است و جد من از جد شما [[برتر]] است و نسبت به جد شما، نزد [[خدا]] و [[مردم]] [[فضیلت]] بیشتری دارد و من کسی هستم که [[جبرئیل]] در گهواره به من [[لطف]] و [[محبت]] و با من [[بازی]] می‌کرد و [[اسرافیل]] به استقبال من می‌آمد و با روی گشاده با من روبرو می‌شد. یا علی شما در نزد [[خدا]] از من [[برتری]] ولی از نظر پدران و مادران و اجداد، من [[فخر]] بیشتری بر شما دارم". سپس [[حسین]] {{ع}} [[دست]] در گردن پدر خود انداخت و شروع به بوسیدن پدر کرد و [[علی]] {{ع}} نیز پی در پی فرزندش [[حسین]] را می‌بوسید و می‌فرمود: "ای [[ابا عبدالله]] [[خداوند]] [[شرافت]] و [[فخر]] و [[علم]] و [[بردباری]] را هر چه بیشتر به تو عطا کند و [[خداوند]] ظالمین در [[حق]] تو را از [[رحمت]] خود دور گرداند". سپس [[حسین]] {{ع}} پیش [[پیامبر]] {{صل}} برگشت<ref>الفضائل، شاذان بن جبرئیل قمی، ص۸۳-۸۶.</ref>.<ref>[[اکبر روستایی|روستایی، اکبر]]، [[حسین بن علی بن ابی طالب (مقاله)| مقاله «حسین بن علی بن ابی طالب»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۴۱۵-۴۲۰.</ref> | ||
==[[فضایل]] [[عبادی]] و [[اخلاقی]] [[امام]]== | |||
اهتمام ایشان بر انجام دادن [[اعمال عبادی]] مورد تأکید منابع تاریخی است. برای نمونه، حضرت ۲۵ بار پیاده از [[مدینه]] برای [[حج]] به [[مکه]] رفت<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، الطبقة الخامسه، ج۱، ص۴۰۱.</ref> و برای [[عبادت]] کردن از [[دشمن]] مهلت گرفت تا [[جنگ]] از عصر [[روز تاسوعا]] به صبح [[روز عاشورا]] به تأخیر افتد. | |||
گذشت از خطای دیگران، [[بخشش]]، رسیدگی به [[مستمندان]]، [[فروتنی]]، [[خوش خلقی]] و...، از [[مکارم اخلاقی]] [[امام حسین]]{{ع}} است. برای نمونه، حضرت خطای [[حر بن یزید ریاحی]] را پس از [[توبه]] وی در صبح روز عاشورا بخشید، با اینکه او نخستین فردی بود که راه را بر [[امام حسین]]{{ع}} بست. [[تواضع]] ایشان در برابر [[دعوت]] شماری از [[فقیران]] برای هم‌سفره شدن و خوردن نان خشک ایشان<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، الطبقة الخامسه، ج۱، ص۴۱۱.</ref>؛ [[حفظ]] آبروی فردی که از ایشان درخواست کمک [[مالی]] داشت و توصیه او به [[نوشتن]] درخواست به جای درخواست شفاهی<ref>ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص۲۴۷.</ref> به دلیل حفظ کرامت انسانی آن فرد، نمونه‌های دیگری از [[فضایل اخلاقی]] آن حضرت است<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش اول ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش اول ج۲]]، ص ۱۴۲.</ref>. | |||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۳۵: | ||
# [[پرونده:IM010404.jpg|22px]] [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱''']] | # [[پرونده:IM010404.jpg|22px]] [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱''']] | ||
# [[پرونده:1100354.jpg|22px]] [[اکبر روستایی|روستایی، اکبر]]، [[حسین بن علی بن ابی طالب (مقاله)| مقاله «حسین بن علی بن ابی طالب»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱''']] | # [[پرونده:1100354.jpg|22px]] [[اکبر روستایی|روستایی، اکبر]]، [[حسین بن علی بن ابی طالب (مقاله)| مقاله «حسین بن علی بن ابی طالب»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱''']] | ||
# [[پرونده:IM010522.jpg|22px]] پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش اول ج۲ (کتاب)|'''تاریخ اسلام بخش اول ج۲''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۱۳۶: | خط ۱۴۲: | ||
[[رده:امام حسین]] | [[رده:امام حسین]] | ||
[[رده: | [[رده:فضائل اهل بیت]] | ||