غیبت صغری: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - 'کف' به 'کف')
جز (جایگزینی متن - 'پنهان' به 'پنهان')
خط ۷: خط ۷:
*برخی از این ویژگی‌‏های [[غیبت صغری]] بدین قرار است:
*برخی از این ویژگی‌‏های [[غیبت صغری]] بدین قرار است:
#'''محدود بودن به زمان معین‏:''' [[زمان غیبت]] صغری محدود بود. از نگاه زمانی ۶۹ سال و چند ماه طول کشید و به [[دلیل]] کوتاه بودن مدت آن، "[[غیبت صغری]]" نامیده شد؛ بر خلاف [[غیبت کبرا]] که کسی از مدت آن [[آگاهی]] ندارد.
#'''محدود بودن به زمان معین‏:''' [[زمان غیبت]] صغری محدود بود. از نگاه زمانی ۶۹ سال و چند ماه طول کشید و به [[دلیل]] کوتاه بودن مدت آن، "[[غیبت صغری]]" نامیده شد؛ بر خلاف [[غیبت کبرا]] که کسی از مدت آن [[آگاهی]] ندارد.
#'''[[پنهان]] نبودن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ از همگان‏:''' در [[دوران غیبت صغری]]، [[امام]] از نگاه‏‌ها [[پنهان]] بود؛ ولی این [[غیبت]]، همگانی نبود؛ بلکه کسانی مانند [[نواب خاص]] و برخی از وکلای آن حضرت، می‏‌توانستند با آن حضرت در تماس باشند و پرسش‏‌ها و نامه‏‌های [[مردم]] را خدمت [[امام]] ببرند و پاسخ او را به [[مردم]] برسانند. در صورتی که در [[غیبت کبرا]]، [[امام]] به طور کلّی از نگاه‏‌ها [[پنهان]] است و راه نامه‏‌نگاری بسته است؛ یعنی بنای [[غیبت کبرا]] و اقتضای آن، این است که حضرت دیده نشود. البته این بدان معنا نیست که امکان ندارد دیده شود؛ بلکه ممکن است برخی افراد، حضرت را ببینند.
#'''پنهان نبودن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ از همگان‏:''' در [[دوران غیبت صغری]]، [[امام]] از نگاه‏‌ها پنهان بود؛ ولی این [[غیبت]]، همگانی نبود؛ بلکه کسانی مانند [[نواب خاص]] و برخی از وکلای آن حضرت، می‏‌توانستند با آن حضرت در تماس باشند و پرسش‏‌ها و نامه‏‌های [[مردم]] را خدمت [[امام]] ببرند و پاسخ او را به [[مردم]] برسانند. در صورتی که در [[غیبت کبرا]]، [[امام]] به طور کلّی از نگاه‏‌ها پنهان است و راه نامه‏‌نگاری بسته است؛ یعنی بنای [[غیبت کبرا]] و اقتضای آن، این است که حضرت دیده نشود. البته این بدان معنا نیست که امکان ندارد دیده شود؛ بلکه ممکن است برخی افراد، حضرت را ببینند.
#'''ارتباط [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ با [[مردم]] به وسیله افراد مشخص‏:''' در [[غیبت صغری]]، حضرت چهار [[نماینده]] داشت که آن‏ها را به صورت معین و مشخص تعیین کرده و [[برگزیده]] بود. آنان موظف بودند بین [[امام]] و [[مردم]] ارتباط برقرار کنند. اقامتگاه و مکان حضرت را نیز می‌‏دانستند؛ ولی در [[غیبت کبرا]] چنین نیست.
#'''ارتباط [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ با [[مردم]] به وسیله افراد مشخص‏:''' در [[غیبت صغری]]، حضرت چهار [[نماینده]] داشت که آن‏ها را به صورت معین و مشخص تعیین کرده و [[برگزیده]] بود. آنان موظف بودند بین [[امام]] و [[مردم]] ارتباط برقرار کنند. اقامتگاه و مکان حضرت را نیز می‌‏دانستند؛ ولی در [[غیبت کبرا]] چنین نیست.
==[[فلسفه غیبت صغری]]==
==[[فلسفه غیبت صغری]]==
خط ۲۴: خط ۲۴:
#گروهی مانند [[شیخ مفید]] آغاز [[غیبت صغری]] را از هنگام ولادت [[حضرت مهدی]] {{ع}} به شمار آورده‌اند<ref>ارشاد مفید، ج ۲، ص ۳۴۰.</ref>. زیرا از همان سال‌های آغازین ولادت، آن حضرت [[غیبت]] نسبی داشت و شماری اندک از [[یاران]]، وی را مشاهده کردند. بنابراین نظر، دوره [[غیبت صغری]] تقریبا ۷۴ سال می‌شود؛ یعنی از آغاز ولادت، تا پایان [[سفارت]] آخرین [[نائب]] حضرت.
#گروهی مانند [[شیخ مفید]] آغاز [[غیبت صغری]] را از هنگام ولادت [[حضرت مهدی]] {{ع}} به شمار آورده‌اند<ref>ارشاد مفید، ج ۲، ص ۳۴۰.</ref>. زیرا از همان سال‌های آغازین ولادت، آن حضرت [[غیبت]] نسبی داشت و شماری اندک از [[یاران]]، وی را مشاهده کردند. بنابراین نظر، دوره [[غیبت صغری]] تقریبا ۷۴ سال می‌شود؛ یعنی از آغاز ولادت، تا پایان [[سفارت]] آخرین [[نائب]] حضرت.
#برخی برآنند که [[غیبت صغری]]، از سال ۲۶۰ ه‍‌.ق یعنی سال درگذشت [[امام حسن]] {{ع}} آغاز شد و این مدت تا شروع [[غیبت کبری]]، دوران [[آمادگی]] [[شیعیان]] و اُنس آنان به جدایی از [[امام زمان]] {{ع}} نام گرفت. در این دوران ۶۹ ساله، سفیرانی رابط‍‌ بین [[امام]] و [[مردم]] بودند.
#برخی برآنند که [[غیبت صغری]]، از سال ۲۶۰ ه‍‌.ق یعنی سال درگذشت [[امام حسن]] {{ع}} آغاز شد و این مدت تا شروع [[غیبت کبری]]، دوران [[آمادگی]] [[شیعیان]] و اُنس آنان به جدایی از [[امام زمان]] {{ع}} نام گرفت. در این دوران ۶۹ ساله، سفیرانی رابط‍‌ بین [[امام]] و [[مردم]] بودند.
#گروهی آغاز [[غیبت امام]] {{ع}} را از زمانی می‌دانند که مأموران [[خلیفه]] به منزل حضرت در [[سامرا]] هجوم آوردند، تا وی را دستگیر کنند و حضرت در آن هنگام، در [[سرداب]] رفت و همان‌جا از دیده‌ها [[پنهان]] شد<ref>چشم‌به‌راه مهدی، ص ۳۳۹.</ref>.
#گروهی آغاز [[غیبت امام]] {{ع}} را از زمانی می‌دانند که مأموران [[خلیفه]] به منزل حضرت در [[سامرا]] هجوم آوردند، تا وی را دستگیر کنند و حضرت در آن هنگام، در [[سرداب]] رفت و همان‌جا از دیده‌ها پنهان شد<ref>چشم‌به‌راه مهدی، ص ۳۳۹.</ref>.
*در منابع [[شیعی]] و کتاب‌های [[امامیه]]، هیچ نامی از [[سرداب]] نیست، و متأسفانه این مسأله دستاویز حمله ناآگاهانه برخی از نویسندگان [[اهل سنت]]، به [[تشیع]] شده است<ref>[[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۳۷۲.</ref>.
*در منابع [[شیعی]] و کتاب‌های [[امامیه]]، هیچ نامی از [[سرداب]] نیست، و متأسفانه این مسأله دستاویز حمله ناآگاهانه برخی از نویسندگان [[اهل سنت]]، به [[تشیع]] شده است<ref>[[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۳۷۲.</ref>.
*زمانی که در سال ۲۶۰ ق. [[امام حسن عسکری]] {{ع}} [[وفات]] یافت، فقط‍‌ عده اندکی از [[شیعیان]] خاص و برخی از وکلای حضرت از وجود [[فرزند]] ایشان، [[امام مهدی]] {{ع}} مطلع بودند. [[خلیفه عباسی]] [[احمد]] المعتمد (۲۵۶-۲۷۹ ق) در پی آن بود تا [[فرزند]] و [[وارث]] [[امام]] {{ع}} را بیابد از این‌رو مدتی منزل و [[خانواده]] [[امام]] را تحت مراقبت قرار داد. از طرفی [[جعفر]] بن [[علی]] برادر [[امام حسن عسکری]] {{ع}} به دنبال آن بود که [[منزلت]] و [[مقام]] برادر را به دست آورد و حتی در این کار از [[خلیفه عباسی]] کمک خواست و لکن توفیقی نیافت<ref>اعلام الوری، ج ۲، ص ۱۵۰.</ref>. [[امام عسکری]] {{ع}}، پیش از [[رحلت]] خود [[عثمان بن سعید عمری]] را که از وکلا و [[اصحاب خاص]] بود، در چند مجلس به [[اصحاب]] خود معرفی و او را به‌عنوان [[نائب]] [[امام دوازدهم]] پس از خود تعیین کرد. [[عثمان بن سعید]] مدت ده سال [[وکیل]] [[امام هادی]] {{ع}} بود و پس از آن [[وکالت]] [[امام حسن عسکری]] {{ع}} را به عهده داشت و پس از [[رحلت]] [[امام]] به ظاهر مراسم تغسیل و تکفین وی را انجام داد. او پس از چندی به [[بغداد]] [[نقل]] مکان کرد که از شهرهای شیعه‌نشین [[عراق]] بود. در طی این مدت کوتاه که او [[نیابت خاص]] [[امام دوازدهم]] را به عهده داشت، [[شیعیان]] به وی [[رجوع]] می‌کردند و [[توقیعات]] صادره از [[ناحیه]] [[امام]] به دست وی به دست [[شیعیان]] می‌رسید<ref>غیبة طوسی، ص ۲۱۵.</ref>.
*زمانی که در سال ۲۶۰ ق. [[امام حسن عسکری]] {{ع}} [[وفات]] یافت، فقط‍‌ عده اندکی از [[شیعیان]] خاص و برخی از وکلای حضرت از وجود [[فرزند]] ایشان، [[امام مهدی]] {{ع}} مطلع بودند. [[خلیفه عباسی]] [[احمد]] المعتمد (۲۵۶-۲۷۹ ق) در پی آن بود تا [[فرزند]] و [[وارث]] [[امام]] {{ع}} را بیابد از این‌رو مدتی منزل و [[خانواده]] [[امام]] را تحت مراقبت قرار داد. از طرفی [[جعفر]] بن [[علی]] برادر [[امام حسن عسکری]] {{ع}} به دنبال آن بود که [[منزلت]] و [[مقام]] برادر را به دست آورد و حتی در این کار از [[خلیفه عباسی]] کمک خواست و لکن توفیقی نیافت<ref>اعلام الوری، ج ۲، ص ۱۵۰.</ref>. [[امام عسکری]] {{ع}}، پیش از [[رحلت]] خود [[عثمان بن سعید عمری]] را که از وکلا و [[اصحاب خاص]] بود، در چند مجلس به [[اصحاب]] خود معرفی و او را به‌عنوان [[نائب]] [[امام دوازدهم]] پس از خود تعیین کرد. [[عثمان بن سعید]] مدت ده سال [[وکیل]] [[امام هادی]] {{ع}} بود و پس از آن [[وکالت]] [[امام حسن عسکری]] {{ع}} را به عهده داشت و پس از [[رحلت]] [[امام]] به ظاهر مراسم تغسیل و تکفین وی را انجام داد. او پس از چندی به [[بغداد]] [[نقل]] مکان کرد که از شهرهای شیعه‌نشین [[عراق]] بود. در طی این مدت کوتاه که او [[نیابت خاص]] [[امام دوازدهم]] را به عهده داشت، [[شیعیان]] به وی [[رجوع]] می‌کردند و [[توقیعات]] صادره از [[ناحیه]] [[امام]] به دست وی به دست [[شیعیان]] می‌رسید<ref>غیبة طوسی، ص ۲۱۵.</ref>.

نسخهٔ ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۳۹

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.


مقدمه

  1. محدود بودن به زمان معین‏: زمان غیبت صغری محدود بود. از نگاه زمانی ۶۹ سال و چند ماه طول کشید و به دلیل کوتاه بودن مدت آن، "غیبت صغری" نامیده شد؛ بر خلاف غیبت کبرا که کسی از مدت آن آگاهی ندارد.
  2. پنهان نبودن حضرت مهدی(ع)‏ از همگان‏: در دوران غیبت صغری، امام از نگاه‏‌ها پنهان بود؛ ولی این غیبت، همگانی نبود؛ بلکه کسانی مانند نواب خاص و برخی از وکلای آن حضرت، می‏‌توانستند با آن حضرت در تماس باشند و پرسش‏‌ها و نامه‏‌های مردم را خدمت امام ببرند و پاسخ او را به مردم برسانند. در صورتی که در غیبت کبرا، امام به طور کلّی از نگاه‏‌ها پنهان است و راه نامه‏‌نگاری بسته است؛ یعنی بنای غیبت کبرا و اقتضای آن، این است که حضرت دیده نشود. البته این بدان معنا نیست که امکان ندارد دیده شود؛ بلکه ممکن است برخی افراد، حضرت را ببینند.
  3. ارتباط حضرت مهدی(ع)‏ با مردم به وسیله افراد مشخص‏: در غیبت صغری، حضرت چهار نماینده داشت که آن‏ها را به صورت معین و مشخص تعیین کرده و برگزیده بود. آنان موظف بودند بین امام و مردم ارتباط برقرار کنند. اقامتگاه و مکان حضرت را نیز می‌‏دانستند؛ ولی در غیبت کبرا چنین نیست.

فلسفه غیبت صغری

نیابت خاص

سفیران چهارگانه

چگونگی ارتباط شیعیان با نواب چهارگانه

وظایف نایبان خاص

غیبت صغری در موعودنامه

  1. گروهی مانند شیخ مفید آغاز غیبت صغری را از هنگام ولادت حضرت مهدی (ع) به شمار آورده‌اند[۱]. زیرا از همان سال‌های آغازین ولادت، آن حضرت غیبت نسبی داشت و شماری اندک از یاران، وی را مشاهده کردند. بنابراین نظر، دوره غیبت صغری تقریبا ۷۴ سال می‌شود؛ یعنی از آغاز ولادت، تا پایان سفارت آخرین نائب حضرت.
  2. برخی برآنند که غیبت صغری، از سال ۲۶۰ ه‍‌.ق یعنی سال درگذشت امام حسن (ع) آغاز شد و این مدت تا شروع غیبت کبری، دوران آمادگی شیعیان و اُنس آنان به جدایی از امام زمان (ع) نام گرفت. در این دوران ۶۹ ساله، سفیرانی رابط‍‌ بین امام و مردم بودند.
  3. گروهی آغاز غیبت امام (ع) را از زمانی می‌دانند که مأموران خلیفه به منزل حضرت در سامرا هجوم آوردند، تا وی را دستگیر کنند و حضرت در آن هنگام، در سرداب رفت و همان‌جا از دیده‌ها پنهان شد[۲].

پرسش مستقیم

  1. غیبت صغرا به چه معناست؟ و چرا از همان ابتدا غیبت کامل صورت نگرفت؟ (پرسش)
  2. علت و سبب پیدایش غیبت صغری امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. نقش و تأثیر غیبت صغری در غیبت کبری چیست؟ (پرسش)
  4. مبدأ غیبت صغری از چه زمانی به حساب می‌‏آید؟ (پرسش)
  5. ویژگی‌های دوران غیبت صغری چیست؟ (پرسش)
  6. حکمت غیبت صغری قبل از غیبت کبری چه بوده است؟ (پرسش)
  7. امتیاز عصر غیبت صغری بر غیبت کبری چیست؟ (پرسش)
  8. آیا دولت عباسی پیگیر اخبار امام مهدی بودند؟ (پرسش)
  9. امام مهدی برای اثبات وجود خود در عصر غیبت صغری چه تدابیری اندیشید؟ (پرسش)
  10. آیا قبل از غیبت کبری غیبت صغری ضروری بوده است؟ (پرسش)
  11. مسئولیت امام مهدی در غیبت صغرا چیست؟ (پرسش)
  12. برخی از مورخان غیبت صغرا و کبرا نواب اربعه و داستان جعفر کذاب را دیدگاه متکلمین شیعه و شاگردانشان می‏دانند؟ (پرسش)
  13. پایان غیبت صغرا چه زمانی است؟ (پرسش)
  14. ماجرای تلاش نافرجام برای دستگیری امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  15. اولین کسی که به دروغ ادعای نیابت خاص امام مهدی کرد چه کسی بود؟ (پرسش)
  16. خلفای دوران غیبت صغری چه کسانی بودند؟ (پرسش)
  17. خلفای عباسی در دوران غیبت صغری چه اقدام‌هایی انجام دادند؟ (پرسش)
  18. آخرین خلیفه عصر غیبت صغری چه کسی بود؟ (پرسش)
  19. سالی که آخرین نائب خاص امام مهدی وفات یافت چه نام دارد؟‌ (پرسش)
  20. چگونه می‌توان نیابت نواب خاص امام مهدی را اثبات کرد؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ ارشاد مفید، ج ۲، ص ۳۴۰.
  2. ↑ چشم‌به‌راه مهدی، ص ۳۳۹.
  3. ↑ منتخب الاثر، ص ۳۷۲.
  4. ↑ اعلام الوری، ج ۲، ص ۱۵۰.
  5. ↑ غیبة طوسی، ص ۲۱۵.
  6. ↑ غیبة طوسی، ص ۲۳۷.
  7. ↑ غیبة طوسی، ص ۲۳۷.
  8. ↑ ابن خلدون، ج ۴، ص ۳۶.
  9. ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۲۶-۵۲۲.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=غیبت_صغری&oldid=416998»