آیه تبلیغ: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


[[آیه]] ۶۷ [[سوره مائده]] یعنی آیه تبلیغ به [[اعتقاد]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]] در [[شأن]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و اثبات [[ولایت]] ایشان نازل شده است، اما اینکه [[اهل سنت]] معتقدند [[آیه]] دلالت بر  [[ولایت]] نمی‌کند بلکه فقط [[دوستی]] با ایشان را ثابت می‌‌کند، بسیار بعید و غیر منطقی بوده و با ادلۀ گوناگون [[عقلی]] و [[نقلی]] ناسازگار است.
==آیه تبلیغ و شرح آن==
==آیه تبلیغ و شرح آن==
* [[آیه]] ۶۷ [[سوره مائده]] به آیه تبلیغ مشهور شده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«ای پیامبر!  آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref>.<ref>ر.ک: خراسانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص۴۲۱. </ref>. واژۀ {{متن قرآن|بَلِّغْ}} به معنای رساندن به نقطه پایانی مقصد است، یعنی [[خداوند]] به پیامبرش امر کرده که ای [[پیامبر]]، آنچه بر تو نازل شده است به صورت تام و کامل به دیگران برسان. همچنین از عبارت {{متن قرآن|وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ}} به دست می‌آید که [[تبلیغ]]، علاوه بر [[تبلیغ]] لسانی، باید در [[مقام عمل]] و فعل هم باشد تا برای همگان [[اتمام حجت]] شده باشد<ref>ر.ک: مقامی، مهدی،درسنامه امام‌شناسی، ص: ۱۱۷. </ref>.
* [[آیه]] ۶۷ [[سوره مائده]] به آیه تبلیغ مشهور شده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«ای پیامبر!  آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref>.<ref>ر.ک: خراسانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص۴۲۱. </ref>. واژۀ {{متن قرآن|بَلِّغْ}} به معنای رساندن به نقطه پایانی مقصد است، یعنی [[خداوند]] به پیامبرش امر کرده که ای [[پیامبر]]، آنچه بر تو نازل شده است به صورت تام و کامل به دیگران برسان. همچنین از عبارت {{متن قرآن|وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ}} به دست می‌آید که [[تبلیغ]]، علاوه بر [[تبلیغ]] لسانی، باید در [[مقام عمل]] و فعل هم باشد تا برای همگان [[اتمام حجت]] شده باشد<ref>ر.ک: مقامی، مهدی،درسنامه امام‌شناسی، ص: ۱۱۷. </ref>.

نسخهٔ ‏۲۱ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۳۲

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث آیات امامت امام علی و آیات فضائل امام علی است. "آیه تبلیغ" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل آیه تبلیغ (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

آیه ۶۷ سوره مائده یعنی آیه تبلیغ به اعتقاد شیعه و اهل سنت در شأن امیرالمؤمنین(ع) و اثبات ولایت ایشان نازل شده است، اما اینکه اهل سنت معتقدند آیه دلالت بر ولایت نمی‌کند بلکه فقط دوستی با ایشان را ثابت می‌‌کند، بسیار بعید و غیر منطقی بوده و با ادلۀ گوناگون عقلی و نقلی ناسازگار است.

آیه تبلیغ و شرح آن

  • آیه ۶۷ سوره مائده به آیه تبلیغ مشهور شده است: ﴿يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ﴾[۱].[۲]. واژۀ ﴿بَلِّغْ﴾ به معنای رساندن به نقطه پایانی مقصد است، یعنی خداوند به پیامبرش امر کرده که ای پیامبر، آنچه بر تو نازل شده است به صورت تام و کامل به دیگران برسان. همچنین از عبارت ﴿وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ﴾ به دست می‌آید که تبلیغ، علاوه بر تبلیغ لسانی، باید در مقام عمل و فعل هم باشد تا برای همگان اتمام حجت شده باشد[۳].

شأن نزول آیه تبلیغ

دلالت آیه تبلیغ

  1. دلایل عقلی:
    1. آنچه از تاریخ اسلام نسبت به تعالیم و آموزه‌های دینی پیامبر اسلام(ص) ثبت و ضبط شده، نشان دهندۀ این است که هیچ کدام از آن آموزه‌ها و تعالیم پیامبر مهم‌تر و اساسی‌تر از جریان غدیرخم نبوده است، با این حال آیا می‌‌توان قائل بود مأموریت پیامبر در روز غدیر، فقط بیان دوستی با امام علی(ع) یا معرفی ایشان به عنوان ناصر و یاور پیامبر(ص) باشد؟ در حالی که بین این ادعا (دوستی و یاوری) و محتوای آیه که عدم ابلاغ آن به منزلۀ ترک رسالت الهی معرفی شده، تناسب و سنخیتی وجود ندارد[۱۲].
    2. صریح آیۀ تبلیغ نشان دهندۀ این مطلب است که پیامبر(ص) از ابلاغ آیه تبلیغ خوف و واهمه داشتند به طوری که این واهمه مأموریت حضرت را با تاخیر مواجه کرد، این امر بدان سبب بود که پیام آیه چنان با اهمیت و مسئله‌ساز برای گروهی بود که حضرت خطر و نوعی ناامنی برای دین یا جامعۀ اسلامی را احساس می‌‌کردند. با این تفاصیل نمی‌توان قائل شد که حضرت تنها برای ابلاغ پیام دوستی مامور شده بودند، چراکه روشن است چنین پیامی‌‌ با صرف معرفی حضرت علی(ع) به عنوان یاور یا توصیه به دوستی حضرت تناسب و سنخیت ندارد[۱۳].[۱۴]
  2. دلیل نقلی:روایات متعددی نسبت به ولایت امیرالمؤمنین(ع) از ائمه(ع) صادر شده که در آنها اشاره شده آیۀ تبلیغ بیانگر ولایت امیرالمؤمنین(ع) در روز غدیر است. مانند روایت امام باقر(ع) است که فرمودند: «خداوند، پیامبرش را به ولایت امام علی(ع) فرمان داد و بر او این آیه را نازل کرد: ﴿إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ﴾[۱۵]. خداوند ولایت اولی الامر را واجب کرد. آنان نمی‌دانستند این ولایت چیست. پس خداوند به محمد(ص) فرمان داد، ولایت را برای آنان تفسیر کند، همان‌گونه که احکام نماز و زکات و روزه و حجّ را تفسیر می‌کند. چون این فرمان رسید، حضرت دلتنگ شده و نگران بود که نکند مردم از دینشان برگشته و او را تکذیب کنند، در همین هنگام این آیه به قلب پیامبر نازل شد: ﴿يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ﴾[۱۶]. پس حضرت به فرمان خدا، امر ولایت را آشکار ساخت و ولایت علی(ع) در روز غدیر خم را معرفی کرد... و به مردم فرمان داد، تا حاضران غایبان را آگاه کنند»[۱۷].[۱۸]

منابع

  1. مقامی، مهدی، درسنامه امام‌شناسی
  2. خراسانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱
  3. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر
  4. قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت
  5. محمدی، رضا، امام‌شناسی ۵

پانویس

  1. ↑ «ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.
  2. ↑ ر.ک: خراسانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص۴۲۱.
  3. ↑ ر.ک: مقامی، مهدی،درسنامه امام‌شناسی، ص: ۱۱۷.
  4. ↑ ر.ک: خراسانی، علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص۴۲۱.
  5. ↑ ر.ک: ربانی گلپایگانی، علی، امامت امام علی، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص ۴۵۰.
  6. ↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۳.
  7. ↑ «امروز كسانى كه كافر شده‏ اند، از [كارشكنى در] دين شما نوميد گرديده ‏اند. پس، از ايشان مترسيد و از من بترسيد. امروز دين شما را برايتان كامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانيدم، و اسلام را براى شما [به عنوان‏] آيينى برگزيدم.» سوره مائده، آیه ۳.
  8. ↑ ر.ک: محمدی، رضا، امام‌شناسی، ص:۲۴-۲۶.
  9. ↑ الغدیر، ج۱ ص ۱۴ تا ۱۵۸، در این زمینه نیز ر. ک: المراجعات، مراجعۀ ۱۲ و تعلیقۀ شمارۀ ۸۹ و ۶۲۷، «آیات الغدیر»، کورانی، ص ۱۷۰، «بحار الأنوار»، ج ۳۷ص ۱۰۸، «احقاق الحق»، ج ۶ ص ۳۴۷ و ج ۱۴ ص ۳۲، «فصلنامۀ طلوع»، شمارۀ ۸-۹ مقالۀ «بررسی دیدگاههای فریقین دربارۀ آیۀ تبلیغ».
  10. ↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۳.
  11. ↑ ر.ک: قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت، ص۲۱۳ - ۲۲۲.
  12. ↑ ر.ک: قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت، ص۲۱۳ - ۲۲۲.
  13. ↑ ر.ک: قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت، ص۲۱۳ - ۲۲۲.
  14. ↑ ر.ک: قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت، ص۲۱۳ - ۲۲۲.
  15. ↑ «سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند» سوره مائده، آیه ۵۵.
  16. ↑ «ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.
  17. ↑ «أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ رَسُولَهُ بِوَلَایَةِ عَلِیٍّ وَ أَنْزَلَ عَلَیْهِ- إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ فَرَضَ وَلَایَةَ أُولِی الْأَمْرِ فَلَمْ یَدْرُوا مَا هِیَ فَأَمَرَ اللَّهُ مُحَمَّداً ص أَنْ یُفَسِّرَ لَهُمُ الْوَلَایَةَ کَمَا فَسَّرَ لَهُمُ الصَّلَاةَ وَ الزَّکَاةَ وَ الصَّوْمَ وَ الْحَجَّ فَلَمَّا أَتَاهُ ذَلِکَ مِنَ اللَّهِ ضَاقَ بِذَلِکَ صَدْرُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ تَخَوَّفَ أَنْ یَرْتَدُّوا عَنْ دِینِهِمْ وَ أَنْ یُکَذِّبُوهُ فَضَاقَ صَدْرُهُ وَ رَاجَعَ رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِ- یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ فَصَدَعَ بِأَمْرِ اللَّهِ تَعَالَی ذِکْرُهُ فَقَامَ بِوَلَایَةِ عَلِیٍّ(ع)یَوْمَ غَدِیرِ خُمٍّ فَنَادَی الصَّلَاةَ جَامِعَةً وَ أَمَرَ النَّاسَ أَنْ یُبَلِّغَ الشَّاهِدُ الْغَائِب»؛‏ کافی، ج۱، ص۲۹۰، ح۵.
  18. ↑ ر.ک: مقامی، مهدی،درسنامه امام‌شناسی، ص ۱۱۹.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=آیه_تبلیغ&oldid=328385»