نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Wasity(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۲۴ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۲۴ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۰۶ توسط Wasity(بحث | مشارکتها)
معرفت بیشتر و عمیقتر به امام(ع) و اهداف ایشان: معرفت به اینکه امروز ایشان از شیعیان چه توقعی دارند و با توجه به امکانات بسیاری که در اختیار آنهاست چه باید بکنند. معرفت به عهدی که از عالم میثاق با ولایت و صاحبان ولایت بستهاند و در دعای عهد و برخی دیگر از دعاها آن را تجدید میکنند. عهدی که طبق توقیع شریف آن حضرت، اگر شیعیانش یکدل و یکپارچه بر آن ثابت قدم بودند فرج به تأخیر نمیافتاد: «اگر شیعیان ما ـ که خداوندتوفیق طاعتشان دهد ـ در وفای به عهدی که دارند همدل و متحد بودند، سعادتدیدار و فرج ما عقب نمیافتاد»[۳].[۴]
نیّت و آرزوی سربازی تا شهادت: یکی دیگر از مصادیق یاری قلبیامام عصر(ع) نیّت و عزم جدی بر نصرتحضرت تا پای جان و آرزوی مقام شهادت در رکاب اوست: «خداوندا، مرا از انصار و یاران و از کسانی که از او دفاع میکنند و در حضورش به شهادت میرسند قرار ده!»[۵] این تلقین و تمرین قلبی، در آمادگی و رشد و پرورش مؤمن بسیار مؤثر است. به طور کلی همانطور که آرزوها و تمنیّات هر کسی متناسب با شخصیت و شاکلۀ درونی اوست و ریشه در ذات و صفات درونش دارد، متقابلاً همین آرزوها و درخواستهای قلبی همت و در نهایت شخصیت انسان را شکل میدهد[۶].
در همین زمینه امام باقر(ع) فرمودند: «به خداوندسوگند من بوی شما و جان شماها را دوست میدارم پس شما هم مرا در این باره به پارسائی و کوشش در راه خدا کمک دهید و بدانید که به ولایت ما نتوان رسید جز به پارسائی و کوشش»[۱۵] بر اساس این روایت، رعایت پرهیزکاری و پارسایی، یاری رساندن به ائمه(ع) است. همچنین در حدیث مفصلی امام صادق(ع) خطاب به زید شحّام میفرماید: «به هر کس از مردم که ببینی از من پیروی کنند و به گفتار من عمل کنند، سلام مرا برسان و من به شما سفارش کنم که نسبت به خدای عزّوجلّ تقوا داشته باشید، در دین خود پارسا باشید، در راه خدا کوشش کنید و شما را به راستگویی، امانت، طول دادن سجده و نیکی با همسایه سفارش میکنم؛ زیرا محمد(ص) همین دستورات را آورده است. هر که به شما امانتی سپرد، آن را به او پس بدهید، چه نیکرفتار باشد، چه بدکردار؛ زیرا رسول خدا(ص) دستور میداد که سوزن و نخ را نیز به صاحبش پس دهید، با خویشان خود پیوند داشته باشید، بر جنازه مردههایشان حاضر شوید، بیمارانشان را عیادت کنید و حقوقشان را بپردازید؛ زیرا هر کس از شما که در دینش پارسا و راستگو باشد، امانت را به صاحبش برگرداند و اخلاقش با مردم خوب باشد؛ میگویند: او جعفری است و این مرا شاد میکند و از جانب او شاید در دل من آید و میگویند: این روش پسندیدهجعفر بن محمد است»[۱۶].
« امام باقر(ع) فرمودند:" وَ اللَّهِ لَأُحِبُ رِيَاحَكُمْ وَ أَرْوَاحَكُمْ فَأَعِينُونِي عَلَى ذَلِكَ بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ وَ اعْلَمُوا أَنَ وَلَايَتَنَا لَا تُنَالُ إِلَّا بِالْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ "[۱۸] بر اساس این روایت، رعایت پرهیزکای و پارسایی، یاری رساندن به ائمه(ع) است. در حدیثی داریم که با رفتار، گفتار و کردار خود زینت ما باشید و برای ما ننگ نباشید: " كُونُوا لَنَا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا عَلَيْنَا شَيْنا "[۱۹]. در حدیث مفصلی به نقل از امام صادق(ع) خطاب به زید شحّام میخوانیم که اگر شما اهل تقوا، و ادای امانت، راستگویی، سجدههای طولانی و حسن همجواری باشید، مخالفان خواهند گفت که: اینها جعفری، یعنی شیعیانامام صادق(ع) هستند: " امام صادق(ع) به من فرمود: "به هر کس از مردم که ببینی از من پیروی کنند و به گفتار من عمل کنند، سلام مرا برسان، و من به شما سفارش کنم که نسبت به خدای عزّوجلّ تقوا داشته باشید، در دین خود پارسا باشید، در راه خدا کوشش کنید و شما را به راستگویی، امانت، طول دادن سجده و نیکی با همسایه سفارش میکنم؛ زیرا محمد(ص) همین دستورات را آورده است. هر که به شما امانتی سپرد، آن را به او پس بدهید، چه نیکرفتار باشد، چه بدکردار؛ زیرا رسول خدا(ص) دستور میداد که سوزن و نخ را نیز به صاحبش پس دهید، با فامیل خود پیوند داشته باشید، بر جنازه مردههایشان حاضر شوید، بیمارانشان را عیادت کنید و حقوقشان را بپردازید؛ زیرا هر کس از شما که در دینش پارسا و راستگو باشد، امانت را به صاحبش برگرداند و اخلاقش با مردم خوب باشد؛ میگویند: او جعفری است و این مرا شاد میکند و از جانب او شاید در دل من آید و میگویند: این روش پسندیدهجعفر بن محمد است" [۲۰]
در حدیث دیگری میخوانیم که شیعان ما را با سه چیز امتحان کنید:
یاری کردن امام زمان و سایر ائمه(ع) راههای مختلفی دارد. از جمله: نام فرزندان خود را به نام آنان بگذاریم؛ سخنان آنان را فرا گیریم و به فرزندان خود بیاموزیم. در شادی آنان شاد و در غم آنان اندوهگین باشیم. از آنان تجلیل کنیم؛ به زیارتشان برویم و یاران آنان را یاری کنیم. از انجام دادن هر کاری که سبب توهین و تحقیر آنان است، پرهیز و در راه نشر فرهنگ آنان سرمایه گذاری کنیم؛ هجرت کنیم؛ وقت بگذاریم، در راه آنان وقف کنیم؛ در نامگذاری مراکز حساس به نام آن بزرگواران توجه کنیم، به وجود آنان افتخار ورزیم و کارهای شبیه این را انجام دهیم. از خداوند تشکر کنیم که دست ما را در دست رهبر معصوم گذاشت. راستی! اگر آن بزرگواران نبودند، ما به طور قطع از گمراهان بودیم. امام صادق(ع) به زراره فرمود: "راجع به اماممنتظر مسائل گوناگون و تردیدهایی مطرح خواهد شد. اگر آن زمان را درک کردی این دعا را بخوان: " اللَّهُمَ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي""[۲۲] آری! اگر کسی اعمالش را انجام دهد؛ ولی امام نداشته باشد، بدون امام راه به جایی نخواهد برد و با همه اعمال خیرش منحرف خواهد بود. امام صادق(ع) در این باره میفرمایند: " إِنَ مَنْ دَانَ اللَّهَ بِعِبَادَةٍ يُجْهِدُ فِيهَا نَفْسَهُ بِلَا إِمَامٍ عَادِلٍ مِنَ اللَّهِ فَإِنَ سَعْيَهُ غَيْرُ مَشْكُورٍ وَ هُوَ ضَالٌ مُتَحَيِّرٌ"[۲۳]»[۲۴].
معرفت به امام (ع) و اهدافشان: یکی از مصادیق باری قلبی امام زمان (ع) و معرفت بیشتر و عمیقتر به حضرت و اهداف اوست. معرفت به اینکه امروز ایشان از ما چه توقعی دارند و با توجه به امکانات بسیاری که در اختیار ماست چه باید بکنیم. معرفت به عهدی که از عالم میثاق با ولایت و صاحبان ولایت بستهایم و در دعای عهد و برخی دیگر از دعاها آن را تجدید میکنیم. همان عهدی که طبق توقیع شریف آن حضرت اگر شیعیانش یکدل و یکپارچه بر آن ثابت قدم بودند فرج به تأخیر نمیافتاد. اگر شیعیان ما -که خداوندتوفیق طاعتشان دهد- در وفای به عهدی که دارند همدل و متحد بودند، سعادتدیدار و فرج ما عقب نمیافتاد...[۲۸]؛
نیّت و آرزوی سربازی تا شهادت: یکی دیگر از مصادیق یاری قلبی امام عصر (ع) نیّت و عزم جدی بر نصرتحضرت تا پای جان و آرزوی مقام شهادت در رکاب اوست. "خداوندا، مرا از انصار و یاران و از کسانی که از او دفاع میکنند و در حضورش به شهادت میرسند قرار ده!"[۲۹]. این تلقین و تمرین قلبی، در آمادگی و رشد و پرورش مؤمن بسیار مؤثر است. به طور کلی همانطور که آرزوها و تمنیّات هر کسی متناسب با شخصیت و شاکله درونی اوست و ریشه در ذات و صفات درونش دارد، متقابلاً همین آرزوها و درخواستهای قلبی همت و در نهایت شخصیت انسان را شکل میدهد.
محبت و دلدادگی: یکی دیگر از مصادیق یاری قلبی امام عصر (ع) که از وظایف ایمانی هر انسانمعتقد و متدینی است، محبت و مودتحضرت ولی عصر (ع) و دلدادگی به آن مظهر خوبیهاست. بدون تردید آنکه از اعماق قلب شیفتگی و دلدادگی نسبت به حضرتش نداشته باشد، نمیتواند سرباز خوبی برای او باشد»[۳۲].
امام صادق (ع) درباره این افراد فرموده است: آنها مردانی هستند که دلهایشان همانند قطعههای آهن محکم است. هرگز دچار تردید نمیشوند... پروانهوار دور شمع وجود امام میگردند و خود را سپر جان او قرار میدهند... در سراسر شب نغمههای نماز و ذکر و عبادتشان چون صدای زنبور به گوش میرسد. آنها زاهدان شب و شیران روز و در برابر امام عزیزشان کاملاً مطیع و تسلیم هستند[۳۳]
البته به این نکته باید توجه کرد که یاران امام مهدی (ع) هم مثل دیگر ائمه (ع) مراتب مختلفی دارند و روایات، بیشتر به ویژگیهای یاران نزدیک حضرت که از بهترینشیعیان هستند، پرداخته است. بهطور طبیعی هریک از ما امیدواریم جزء یارانحضرت باشیم؛ چون هم به او عشق میورزیم و هم منتظر قدوم مبارک اوییم و هم در دل و جان تصمیم به اطاعت از او داریم، ولی باید همتمان آن باشد که در مقام یاوری تا آنجا بالا بیاییم که مایه روشنی چشم ایشان باشیم؛ بهگونهای که امام به یاری ما دلگرم باشد؛ همانگونه که مالک اشتر برای امام علی (ع) اینچنین بود و علی (ع) در فراق او و در ماتم او گریست و فرمود: شما نمیدانید مالک که بود؟
نکته دیگر آن است که در یاریامام عصر (ع) فرقی بین زن و مرد نیست و هرکس میتواند با توجه به تواناییهای خود در خدمت امام (ع) باشد؛ زیرا یاریامام مهدی (ع) تنها جنگیدن و شمشیر زدن نیست تا مخصوص مردان باشد. همگان- چه مرد و چه زن- میتوانند در جبهه یاوران امام (ع) قرار گیرند.
بنابراین، راه برای همه باز است تا جزء یاورانحضرت باشند: اول، با به دست آوردن ویژگیهای رفتاری یارانحضرت و سعی در به دست آوردن اخلاق اسلامی و تقواپیشگی در همه حال و دوم، با دعا و تضرع به درگاه حضرت حق و خواستن از او، از جمله خواندن دعای عهد در هر صبح که براساس فرموده امام صادق (ع)، خواننده دعای عهد از جمله یاوران مهدی (ع) است و اگر بمیرد خدا او را در روزگار ظهور برمیگرداند. میتوان به این مهم دست یافت.
نکته بسیار مهم اینکه یاریامام زمان (ع) تنها در زمان ظهورحضرت نخواهد بود، بلکه همین امروز و در دوره غیبت هم راه یاری رساندن برای همه باز است؛ البته این به تناسب موقعیت افراد فرق میکند. برای مثال، یکی از راههای یاریامام زمان (ع) این است که سعی کنیم دوستان آن حضرت را زیاد کنیم و این هدفمقدس را از راههای گوناگون به انجام رسانیم؛ مثل اینکه یاد و نام امام زمان را در محیط و جمع فامیل و دوستان و همسایگان زنده نگه داریم و سعی کنیم دوستان و فامیل را از بدیها دور نگه داریم؛ چون گناه و فساد، آنها را از امام زمان (ع) و دوستی آن حضرت جدا میکند. پس بکوشیم با روی خوش، نصیحت، دلسوزی و عملکرد زیبا، در ساختن دیگران گام برداریم و از امر به معروف و نهی از منکر خسته و آزرده نشویم.
از راههای یاریامام زمان (ع) این است که وقتی ما را شیعه، دوستدار و مریدامام زمان (ع) شناختند، کاری نکنیم که سبب نفرت دیگران از دین و پیشوایان دینی گردیم، همانگونه که در روایات آمده است: کونوا لنا زینا و لا تکونوا علینا شینا[۳۴]؛ برای ما زینت باشید، نه مایه ننگ و زشتی»[۳۵].
«اولین قدم برای یاری امام، شناخت شخصیت آن حضرت است. اگر کتابهای مربوط به امام زمان (ع) را مطالعه نمایید، طبیعی است که با راههای زیادی تحت عنوان وظایف منتظران آشنا میشوید یعنی عمل به وظیفه، بهترین راه برای یاری حضرت مهدی (ع) است. امام زمان (ع) در نامهای به شیخ مفید فرمودند: فاتقو اللّه جل جلاله و ظاهرونا علی انتیاشکم من فتنة[۳۶] تقوا پیشه کنید و ما را در نجات دادن خودتان از فتنهها یاری کنید. ترک گناه و حرام، عمل به واجبات، سعی و تلاش جدی در تحصیل و کار و کمک به دیگران در هر موردی که در توان ما باشد، مثلاً کمک علمی به دانشآموزان ضعیف یا تشویق و راهنمایی دیگران برای ادای واجبات و ترک حرامها، بزرگداشت روزهای مربوط به امام زمان (ع) و برپایی و شرکت در مراسمها و... از راههای یاری رساندن به امام زمان (ع) است»[۳۷].