قوم یهود در قرآن

این مدخل زیرشاخهٔ بحث قوم یهود است. قوم یهود از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: قوم یهود در قرآن - قوم یهود در کلام اسلامی - قوم یهود در معارف و سیره نبوی - قوم یهود در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

قرآن و قوم یهود

بعد از خروج بنی‌اسرائیل از مصر حضرت موسی (ع) برای گفتگو با خداوند به بالای طور سینا رفت و در آنجا دو لوح دریافت کرد که فرمان‌های خداوند بر آن نقش بسته بود. قرآن کریم در سورۀ اعراف، آیۀ ﴿وَكَتَبْنَا لَهُ فِي الْأَلْوَاحِ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْعِظَةً وَتَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ﴾ از "الواح" (به صیغه جمع) نام می‌‌برد از جملۀ آن فرمان، ده حکم بسیار مهم است که به "ده فرمان" معروف شده است: برای خود، خدایی جز من نگیرید؛ به بت سجده نکنید؛ نام خدا را به باطل نبرید؛ شنبه را گرامی بدارید؛ پدر و مادر را احترام بدارید؛ کسی را به قتل نرسانید؛ زنا نکنید؛ دزدی نکنید؛ بر همسایه شهادت دروغ ندهید و به اموال و ناموس همسایه طمع نورزید.

در آیات قرآن از نعمت‌های خداوند به یهود یاد شده است و آنها عبارت‌اند از: نجات یافتن از دست ستم فرعون ﴿وَإِذْ نَجَّيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ﴾؛ جوشش دوازده چشمه آب ﴿وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا﴾؛ مبعوث گشتن دوازده نقیب ﴿وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِبْ بِعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَشْرَبَهُمْ وَظَلَّلْنَا عَلَيْهِمُ الْغَمَامَ وَأَنْزَلْنَا عَلَيْهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ﴾؛ پذیرفته شدن توبۀ آنان ﴿يَسْأَلُكَ أَهْلُ الْكِتَابِ أَنْ تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتَابًا مِنَ السَّمَاءِ فَقَدْ سَأَلُوا مُوسَى أَكْبَرَ مِنْ ذَلِكَ فَقَالُوا أَرِنَا اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ فَعَفَوْنَا عَنْ ذَلِكَ وَآتَيْنَا مُوسَى سُلْطَانًا مُبِينًا﴾.

صفت‌های زشت بنی‌اسرائیل که در قرآن نکوهش شده عبارت‌اند از: پیمان‌شکنی﴿فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ﴾؛ کافر شدن به آیات الهی ﴿وَكُفْرِهِمْ بِآيَاتِ اللَّهِ﴾؛ قتل پیامبران ﴿وَقَتْلَهُمُ الْأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ﴾؛ رباخواری ﴿وَأَخْذِهِمُ الرِّبَا وَقَدْ نُهُوا عَنْهُ﴾؛ خوردن اموال مردم به باطل﴿وَأَكْلِهِمْ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ﴾؛ حرص به زندگی ﴿وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَى حَيَاةٍ﴾؛ شرک ورزی﴿وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا﴾؛ قتل دیگران ﴿مِنْ أَجْلِ ذَلِكَ كَتَبْنَا عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ﴾؛ فساد کردن در زمین ﴿أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ﴾ و اسراف کردن در زمین ﴿ثُمَّ إِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذَلِكَ فِي الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ﴾.

یهودیان به ناروا مدعی بودند هدایت تنها از آن آنان است ﴿وَقَالُوا كُونُوا هُودًا أَوْ نَصَارَى تَهْتَدُوا قُلْ بَلْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ﴾ و در دوزخ نمی‌مانند ﴿الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنَا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّى يَأْتِيَنَا بِقُرْبَانٍ تَأْكُلُهُ النَّارُ قُلْ قَدْ جَاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِي بِالْبَيِّنَاتِ وَبِالَّذِي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ﴾، دست خدا بسته است﴿وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشَاءُ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا وَأَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ كُلَّمَا أَوْقَدُوا نَارًا لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ﴾ و تنها کتاب خویش را می‌پذیرند و به همان عمل می‌کنند؛ یهودیان به بخشی از تورات که آن را به سود خود می‌پندارند ایمان دارند و بخش دیگر را رها می‌‌کنند و کتاب خدای را تحریف کرده‌اند ﴿وَإِذْ قُلْنَا ادْخُلُواْ هَذِهِ الْقَرْيَةَ فَكُلُواْ مِنْهَا حَيْثُ شِئْتُمْ رَغَدًا وَادْخُلُواْ الْبَابَ سُجَّدًا وَقُولُواْ حِطَّةٌ نَّغْفِرْ لَكُمْ خَطَايَاكُمْ وَسَنَزِيدُ الْمُحْسِنِينَ فَبَدَّلَ الَّذِينَ ظَلَمُواْ قَوْلاً غَيْرَ الَّذِي قِيلَ لَهُمْ فَأَنزَلْنَا عَلَى الَّذِينَ ظَلَمُواْ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاء بِمَا كَانُواْ يَفْسُقُونَ﴾؛ تورات را پنهان ساخته و تورات دیگری نوشته‌اند ﴿فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ﴾ و در آن به اختلاف افتاده‌اند ﴿وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ وَإِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مُرِيبٍ﴾.

یهود

در قرآن کریم داستان هیچ امتی به‌اندازه بنی اسرائیل مطرح نشده است، چنانکه نام حضرت موسی(ع) نیز بسیار بیشتر از نام پیامبران دیگر تکرار شده است. دلیل این مطلب آن است که در تاریخ پر فراز و نشیب بنی اسرائیل، عبرت‌ها و درس‌های فراوانی وجود دارد که تامل در آنها برای جویندگان راه حقیقت و کمال بسیار راهگشاست. داستان‌ها و مطالبی را که قرآن مجید در مورد یهودیان در آیات گوناگون بیان می‌‌‌‌دارد، دارای ابعاد مختلفی است که تفکّر در آن ابعاد، حقایق بسیاری را روشن می‌‌‌‌سازد. در این مقال بر آنیم تا با مروری گذرا بر سه بعد مهم و اساسی تاریخ یهود، یعنی نعمت‌هایی که خدای متعال به یهود عطا فرمود، اوصاف یهود و عقوبت‌هایی که دامنگیر یهود شد، گوشه‌ای از حقایق قرآنی در این زمینه را متذکّر شویم.

نعمت‌های عطا شده به یهود

نگاهی اجمالی به نعمت‌هایی که خداوند به بنی اسرائیل عطا فرموده، تعجّب هر انسانی را بر می‌‌‌‌انگیزد. این نعمت‌ها، هم از نظر کمیت زیاد هستند و هم از نظر کیفیت بزرگ و چشمگیر. خداوند یکی از بزرگ‌ترین پیامبران الهی یعنی حضرت موسی(ع) را که سومین پیامبر اولوالعزم و دارای کتاب آسمانی و شریعت مستقلی بود به سوی یهود مبعوث نمود، و با این نعمت بزرگ یهودیان رااز دست فرعون و لشکریانش خلاصی بخشید. در حالی که فرعونیان سال‌های متمادی، بنی اسرائیل را به بردگی کشیده، پسران آنان را می‌‌‌‌کشتند و زنانشان را زنده نگه می‌‌‌‌داشتند: ﴿وَإِذْ أَنجَيْنَـٰكُم مِّنْ ءَالِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوٓءَ ٱلْعَذَابِ يُقَتِّلُونَ أَبْنَآءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَآءَكُمْ وَفِى ذَٰلِكُم بَلَآءٌۭ مِّن رَّبِّكُمْ عَظِيمٌۭ﴾ زمانی که بنی اسرائیل با وحی الهی و دستور حضرت موسی(ع) از شهر خارج شدند و فرعونیان به تعقیب آنان پرداختند، خداوند کریم باز هم یهودیان را مشمول نعمت خویش قرار داد و رودخانه نیل را شکافت تا بنی اسرایل از آن عبور کنند و هنگامی که فرعون و لشکریانش وارد رودخانه شدند، خداوند به آب فرمان داد تا به حالت سابق برگشته و فرعونیان را غرق سازد: ﴿وَإِذْ فَرَقْنَا بِكُمُ ٱلْبَحْرَ فَأَنجَيْنَـٰكُمْ وَأَغْرَقْنَآ ءَالَ فِرْعَوْنَ وَأَنتُمْ تَنظُرُونَ﴾ پس از آن خداوند نعمتی دیگر به بنی اسرائیل عنایت فرمود و آنان را وارث شرق و غرب زمین قرار داد: ﴿وَأَوْرَثْنَا ٱلْقَوْمَ ٱلَّذِينَ كَانُوا۟ يُسْتَضْعَفُونَ مَشَـٰرِقَ ٱلْأَرْضِ وَمَغَـٰرِبَهَا﴾ از دیگر نعمت‌های الهی به یهود، برخوردار نمودن آنان از روزی‌های پاکیزه و جاری ساختن آب از سنگ برای آنها بود. همچنین در زمانی که یهودیان به مدت چهل سال در بیابان سرگردان بودند، خداوند ابرها را سایه بان آنان قرار داده و از طریق غیر عادی به آنان روز داد. آیه ۲۰ سوره مائده، پس از اشاره به اینکه خداوند در بنی اسرائیل پیامبرانی را قرار داده و به یهودیان سلطنت بخشید، این مطلب را بیان می‌‌‌‌دارد که خداوند به بنی اسرائیل نعمت‌هایی عطا فرمود که تا آن زمان به هیچ کس عطا نکرده بود: و به این صورت خداوند بخشنده با این نعمت‌های بی‌نظیر، بنی اسرائیل را بر همه عالمیان آن زمان برتری داد: ﴿يَـٰبَنِىٓ إِسْرَٰٓءِيلَ ٱذْكُرُوا۟ نِعْمَتِىَ ٱلَّتِىٓ أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَنِّى فَضَّلْتُكُمْ عَلَى ٱلْعَـٰلَمِينَ﴾.

اوصاف یهود

با نعمت‌های عظیمی که خداوند به بنی اسرائیل عطا فرمود، انتظار می‌‌‌‌رفت یهودیان بااستفاده صحیح از نعمت‌ها، راه بندگی و اخلاص را در پیش گرفته و با اطاعت از فرمان‌های الهی و دستورات حضرت موسی(ع) به امّتی کامل و نمونه تبدیل شوند. امّا متاسفانه نه تنها چنین نشد، بلکه یهودیان با عصیان گری و سرپیچی از دستورات خداوند متعال و حضرت موسی(ع) و با دنیاطلبی بیش از حدّ و فراموش کردن آخرت، خود را به یکی از بدترین ملّت‌ها در طول تاریخ تبدیل کردند. از جمع‌بندی آیات قرآن چنین به دست می‌‌‌‌آید که یهود، قومی حسّ‌گرا بوده و برای مادّه اصالت قائل بودند، یعنی تنها چیزهایی را قبول داشتند که مادّی و محسوس باشد. از همین رو تصوّرشان در مورد خدای متعال نیز این بود که او جسمی مانند دیگر اجسام است. به همین دلیل زمانی که قومی را مشاهده کردند که بت‌هایی را می‌‌‌‌پرستیدند، از حضرت موسی(ع) تقاضا کردند تا برای آنها نیز خدایی مانند آن بت‌ها قرار دهد تا آن او را بپرستند: ﴿فَأَتَوْا۟ عَلَىٰ قَوْمٍۢ يَعْكُفُونَ عَلَىٰٓ أَصْنَامٍۢ لَّهُمْ قَالُوا۟ يَـٰمُوسَى ٱجْعَل لَّنَآ إِلَـٰهًۭا﴾ و نیز پس از رفتن حضرت موسی(ع) به میقات پروردگار، به آسانی فریب سامری را خورده و گوساله پرست شدند. آنان عقیده داشتند تنها چیزی را می‌‌‌‌توان پذیرفت که بتوان را تجربه کرد و چیزی که قابل تجربه و مشاهد نباشد وجود ندارد. به همین جهت از حضرت موسی(ع) خواستند تا خدا را به آنها نشان دهد، به گونه‌ای که با چشم‌های مادّی خود او را ببینند: ﴿وَإِذْ قُلْتُمْ يَـٰمُوسَىٰ لَن نُّؤْمِنَ لَكَ حَتَّىٰ نَرَى ٱللَّهَ جَهْرَةًۭ فَأَخَذَتْكُمُ ٱلصَّـٰعِقَةُ وَأَنتُمْ تَنظُرُونَ﴾ ناگفته نماند که تورات تحریف شده فعلی نیز این عقاید را تقویت می‌‌‌‌کند؛ زیرا در آن هیچ ذکری از آخرت به میان نیامده، و خداوند سبحان و امور معنوی، به شکل مادّی و جسمانی مطرح شده است. قرآن یکی از اوصاف یهودیان را حرص فراوان و شیفتگی بیش از حدّ آنان به دنیا دانسته و بیان می‌‌‌‌دارد که هر یک از یهودیان دوست دارد هزار سال عمر کند: ﴿وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ ٱلنَّاسِ عَلَىٰ حَيَوٰةٍۢ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشْرَكُوا۟ يَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ يُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍۢ﴾

یهود با وجود رذایل فراوانی که دارند، ادعاهای دروغینی نیز دارند که باطن خبیث آنان را بیش از پیش روشن می‌‌‌‌سازد. آنان امتی نژادپرست بوده و عقیده دارند ملت یهود سرور سایر ملتهاست. یهود با ملتهای دیگر مانند حیوانات برخورد می‌‌‌‌کنند و معتقدند هر گونه برخوردی با غیر یهود برای آنان جایز بوده و گناهی در پی ندارد. به همین دلیل نسبت به دیگران مرتکب هر نوع جنایت مالی و جانی می‌‌‌‌شوند. بنی اسرائیل علاوه بر اهانت به خدای متعال و حضرت موسی(ع) و ملتهای دیگر، به یکی از فرشتگان بزرگ الهی یعنی جبرئیل(ع) نیز توهین نموده و با او اظهار دشمنی می‌‌‌‌کنند. از این رو زمانی که رسول اکرم(ص) از آنها دعوت کرد تا به قرآن ایماند بیاورند، در پاسخ گفتند: چون قرآن را جبرئیل نازل کرده، به آن ایمان نمی‌‌‌‌آوریم. اگر میکائیل آن را نازل می‌‌‌‌کرد ایمان می‌‌‌‌آوریم. خداوند در جواب این سخن بیان می‌‌‌‌دارد که جبرئیل فرستاده‌ای الهی است که از جانب خدا مأموریت دارد تا قرآن را نازل کند: ﴿قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّۭا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُۥ نَزَّلَهُۥ عَلَىٰ قَلْبِكَ بِإِذْنِ ٱللَّهِ﴾ از دیگر اوصاف یهود، دشمنی شدید آنان با مسلمانان است که علّت آن چیزی جز حسادت تکبّر و خودپسندی نیست. قرآن مجید، دشمن‌ترین دشمنان مسلمانان را یهود معرفی کرده است: ﴿لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ ٱلنَّاسِ عَدَٰوَةًۭ لِّلَّذِينَ ءَامَنُوا۟ ٱلْيَهُودَ﴾ به دلیل همین حسادت و خودبینی، زمانی که قرآن نازل شد و یهودیان عظمت آن را درک کردند، به جای آنکه به این کتاب الهی ایمان بیاورند از روی حسد و برای از دست ندادن ریاست، به آن کافر شدند..

یهودیان دارای رذائل دیگری نیز هستند که توضیح تمام آنها مجالی طولانی می‌‌‌‌طلبد. برخی از این صفات ناپسند به صورت اشاره عبارتند از: حضرت موسی(ع) را اذیت کردند، و به ایشان نسبت استهزاء دادند، قساوت قلوب آنان از سنگ هم بیشتر است، آنها خود فاسقند و برای ایجاد فساد در زمین تلاش می‌‌‌‌کنند، امتی پیمان شکن بوده و آیات الهی را به قیمتی ناچیز می‌‌‌‌فروشند، در امر دین تساهل و تسامح دارند، اهل نفاق هستند و حتی می‌‌‌‌خواهند خدا را نیز فریب دهند، قدرت مطلق الهی را قبول ندارندو…

عقوبت‌های نازل شده بر یهود

با توجه به این که یهودیان در مقابل نعمت‌های عظیم الهی، راه کفر و معصیت را در پیش گرفتند، در نتیجه آن به عقوبت‌های گوناگونی مبتلا شدند. مهم‌ترین عقوبت آنان این بود که خداوند هدایت و رحمت خود را از آنان قطع کرد آنان را مورد لعن خویش قرار داد: ﴿مِّ...وَلَـٰكِن لَّعَنَهُمُ ٱللَّهُ بِكُفْرِهِمْ...﴾ از دیگر عقوبت‌های الهی آن بود که یهودیان به مدت ۴۰ سال در بیابان سرگردان بودند به گونه‌ای که پس از مدّتی راه پیمایی می‌‌‌‌دیدند دوباره به جای اوّلشان بازگشته‌اند: ﴿أَرْبَعِينَ سَنَةًۭ يَتِيهُونَ فِى ٱلْأَرْضِ﴾ آیات ۴ تا ۷ سوره اسراء این مطلب را بیان کرده‌اند که بنی اسرائیل دوبار در سرزمین بیت المقدس، فسادی عظیم بر پا کرده و به صورتی وقیحانه گردنکشی می‌‌‌‌کنند. در هر دو بار خداوند یهود را به شدّت مجازات کرده و بندگانی را می‌‌‌‌فرستد تا با کشته و زخمی کردن آنان، شکست سنگینی را بر آنها تحمیل کرده و آنان را به خواری و ذلّت بکشانند. امروزه نیز مشاهده می‌‌‌‌کنیم که یهودیان فسادی عظیم در سرزمین فلسطین بر پا کرده و جنایتی هولناک و بی‌سابقه را رقم می‌‌‌‌زنند. از آیات قرآن می‌‌‌‌توان فهمید که این بار هم خداند آنان را به شدّت عقوبت نموده و به دست لشکر اسلام به خاک ذلّت و مسکنت می‌‌‌‌نشاند. به امید روزی که شاهد پیروزی لشکر اسلام و شکست صهیونیست جهانی و خواری آنان باشیم.

ویژگی‌های انحرافی یهود از نظر قرآن

از نظر آموزه‌های قرآنی، یهودیان از قوم و ملت بنی اسرائیل، با آنکه از بیش‌ترین پیامبران الهی با بینات و آیات روشن و معجزات برخوردار بلکه خود از فرزندان و اقوم ایشان بودند، ولی بیش‌ترین انحرافات را نیز همین قوم از آموزه‌های وحیانی کتب آسمانی و شرایع الهی داشته‌اند؛ چنان که با حضور پیامبری موسی(ع) و معجزات دهگانه، خواهان بت پرستی شده و همچنین با حضور پیامبری چون هارون(ع) در زمان میقات موسی(ع) عملا دست از خداپرستی کشیده و به گوساله پرستی رو آوردند و حتی حضرت هارون(ع) از ترس کشتن و جلوگیری از تفرقه در امت، ضمن اعتراض و راهنمایی هیچ عمل انتقامی انجام نمی‌دهد؛ زیرا در موقعیت ضعف قرار می‌‌گیرد تا جایی که کاری از دست ایشان بر نمی‌آید.

بر اساس گزارش‌های قرآنی، این قوم عنود و لجوج پس از حضرت موسی(ع) در زمان حضرت عیسی(ع) به احزاب مخلتف فکری و گرایشی تبدیل شدند و هر گروهی به داشته‌های خویش فرحناک بود و زیر بار دیگری نمی‌رفت و این گونه وحدت و اتحاد میان امت را نابود کردند. آنان بر خلاف عهد و پیمان الهی به جای احسان به والدین، خویشاوندان، یتیمان و مستمندان، همه این اصول الهی و اخلاقی را زیر پا نهادند و تنها گروهی اندک به این پیمان وفادار ماندند.

خدا به یهودیان بر اساس سنت الهی خویش وعده داد اگر احسان و نیکوکاری کنند، خدا نه تنها به آنان کتب الهی و نعمت‌های دیگر می‌‌دهد و از نصرت و پیروزی بهره مند می‌‌سازد و بر دشمنان غلیه می‌‌دهد؛ و اگر بدی و زشتی کنند، به خودشان کرده و همه نعمت‌های الهی از آنان سلب شده و گرفتار ذلت و خواری و غضب الهی در دنیا و عذاب اخروی می‌‌شوند؛ زیرا سنت الهی بر این است که احسان جواب احسان و بدی پاسخ بدی است؛ زیرا عدالت تقابلی و مثلی چنین اقتضایی دارد.

گزارش‌های قرآنی بیان می‌‌کند با آنکه یهودیان خود در دورانی چون دوران فرعونی گرفتار استضعاف و استثمار حتی بهره کشی جنسی و قتل بودند و در ذلت به سر می‌‌برند، اما وقتی خود به قدرت و حاکمیت و حکومت رسیدند چنین کردند.

خدا گزارش می‌‌کند بنی اسرائیل و یهودیان در برابر نهی الهی استکبار می‌‌ورزیدند؛ زیرا این روحیه و رویه آنان در برابر حق و پیامبران الهی بوده و وقتی به قدرت و ثروت می‌‌رسیدند، فرحناک و بد مست می‌‌شدند و عهد و پیمان الهی را می‌‌شکستند. از نظر قرآن، روحیه تکبر و رویه استکباری یهودیان موجب شد تا آنان به تکذیب پیامبران الهی بلکه قتل آنان رو آورند که البته کیفر چنین روحیه و رویه را نیز بارها با کیفر الهی در دنیا از جمله ذلت و مسکنت و آوارگی بلکه حتی مسخ به بوزینه دریافت کردند.

از نظر آموزه‌های وحیانی قرآن، همین روحیه تکبر و رویه استکباری موجب می‌‌شود تا خود را برتر از همه جهانیان بدانند و خود را «ابناء الله» و فرزندان خدا بدانند و فضلیت و برتری خویش را به رخ جهانیان بکشانند. این نگاه برتری جویی همانند نگاه ابلیس با تعبیر ﴿أَنَا۠ خَيْرٌۭ مِّنْهُ﴾ موجب می‌‌شود تا نه تنها اصول اخلاقی را نسبت به دیگران مراعات نکنند و در امانت خیانت ورزند، بلکه هر گونه فساد و افسادی را نسبت جهانیان داشته باشند. از همین روست که خدا به یهودیان هشدار می‌‌دهد اگر این روحیه و روحیه علو و تکبر و استکبار را نسبت به دیگران داشته باشند و راه فساد و افساد را در پیش گیرند، خشم و غضب الهی را به جان می‌‌خرند و خدا در نهایت از آنان انتقام خواهد گرفت.

از نظر قرآن، یهودیان مردمی قانون شکن و اسرافکار به ویژه در قتل و خونریزی بی‌گناهان و نیز مردمی فاسد مفسد، همکار و همدست با جباران فرعونی، دشمنی با پیامبران حتی حضرت موسی و پیروانش، مقاومت در برابر حاکمیت و حکومت مردمان مؤمن الهی (بقره، آیات ۲۴۶ و ۲۴۷)، خیانت پیشگی، تجاوزگری و تعدی، اعراض از پذیرش آیات الهی، بلکه حتی رویگردانی از بندگی و پرسش خدای یکتا و یگانه و گرایش به شرک، ترک و اعراض از عهد الهی، اعراض از احکام و معارف تورات آسمانی و مانند آنها هستند.

آنان به سادگی به خدا افترا می‌‌زنند و افساد مکرر در جامعه و میان مردم رو می‌‌آورند و از امکانات مادی و قدرت و ثروت خویش برای افساد در زمین بهره می‌‌گیرند و همین امور موجب می‌‌شود تا دوباره به ذلت و خواری و مسکنت و آوارگی در همین دنیا دچار شوند.

از نظر قرآن، اذیت و آزارهایی یهود نسبت به پیامبران حتی حضرت موسی(ع) یکی از عوامل انحراف دل آنان از حق و مسیر الهی و مایه گمراهی و محرومیت آنان از لطف و هدایت الهی است. چنان که از نظر قرآن، اعمال فسق آمیز آنان نیز خود عاملی برای سنگدلی و عدم ایمان آوری آنان نسبت به پیامبران الهی شده است.

از نظر قرآن، تنها توده یهود رفتارهای نادرست و ضد اخلاقی و ضد دینی نداشتند، بلکه عالمان آنان با تحریف‌گری و بدعت در دین مانع جدی بر سر راه حقیقت ایمان مردم بودند و اجازه نمی‌دادند تا مردم با حقایق توراتی آشنا شوند، بلکه با جایگزین دست نوشته‌های خویش به جای تورات، دین الهی را تحریف کرده و مردم را به گمراهی کشاندند..

عوامل ذلت یهود و انحطاط آنان

از نظر قرآن، سنت الهی بر این است که اگر کسی در مسیر ایمان و عمل صالح و صراط مستقیم هدایت عمل و زندگی کند، از برکات الهی در دنیا و آخرت بهره مند می‌‌شود. از جمله این آثار می‌‌توان به دست یابی به حکومت و حاکمیت و قدرت و ثروت اشاره کرد. از نظر قرآن، یهودیان به سبب ایمان، اطاعت پذیری، صبر و استقامت در راه خدا، پیروی از رهبران الهی، جهاد در راه خدا، و امداد و نصرت خاص الهی به حاکمیت و حکومت دست می‌‌یابند، اما همین مردم بر اساس سنت دیگر الهی اگر بر خلاف این امور زندگی خود را سامان دهند، گرفتار غضب و خشم الهی شده و به ذلت و خواری می‌‌شوند؛ چنان که به سبب تجاوزگری و اختلاف دینی و اجتماعی، قتل پیامبران، کفر و کفران نعمت و مانند آنها گرفتار لعن و نفرین و غضب الهی شده و جامعه و حکومت و حاکمیت آنان به انحطاط و سقوط کشیده می‌‌شود؛ زیرا بر اساس سنت الهی نیکی در برابر نیکی و بدی در برابر بدی یک اصل حق و عدالت ساز است که شامل همه مردم حتی یهودیان می‌‌شود. پس اگر تجاوزگری داشته باشند و دین را بازی دنیای خویش سازند، خدا همان‌گونه که به آنان قدرت وثروت می‌‌دهد، همان را از ایشان می‌‌گیرد و قدرت و ثروت آنان را از میان می‌‌برد و آنان را به خاک مذلت و مسکنت می‌‌کشاند.

از نظر آموزه‌های وحیانی قرآن، منشاء هر خیر و خاستگاه هر قدرت و ثروت و حکومتی و حاکمیتی کسی جز خدا نیست. بنابراین، کسی به حکومت و حاکمیتی می‌‌رسد به مشیت و اراده الهی است. البته به شرط آنکه مردمان به عهد الهی باقی باشند و ایمان و عمل صالح و احسان داشته باشند حتی نسبت به دیگران عدالت ورزند و هرگز اهل افساد و تجاوزگری و تعدی در دنیا نباشند و مردمان را گرفتار آوارگی نکنند. بر اساس همین سنت الهی است که یهودیان نیز به سبب ایمان و پیروی از پیامبران و اصول آنان و صبر و شکیبایی و جهاد و مانند آنها به حاکمیت و حکومت رسیدند. خدا به یهودیان کمک و نصرت کرد تا در دوره‌هایی حکومت یابند و جمع میان نبوت و دولت کرده و حکومت انبیایی داشته باشند. این گونه شد که در دوران طالوت و داوود و سلیمان به حکومت دست یافتند.

اما این حکومت به سبب رفتارهای نادرست یهودیان و روحیه تکبر و رویه استکبار و علو‌طلبی و مانند آنها حکومت و حاکمیت از دست آنان رفت و مردمانی آنان را به ذلت و خواری کشاندند. البته باری دیگر این قدرت و ثروت را به دست می‌‌آورند، ولی باز چنان می‌‌کنند که قبل از این کردند و به جای احسان، بدی و ظلم می‌‌کنند و به کشتار می‌‌پردازند و این بار به دست مردمانی الهی که خانه خانه آنان را تعقیب می‌‌کنند، می‌‌کشند و حکومت و دولت ایشان را نابود کرده و آنان را خوار و ذلیل می‌‌سازنند. از نظر قرآن باورها و اعتقادات غلط عامل مهمی در ایجاد بدکاری و تجاوزگری در میان قوم یهود است؛ زیرا یهودیان گرایش به حس‌گرایی داشته و برایشان دنیا و محسوسات از جایگاه و ارزش بسیاری برخوردار است، چنان که گرفتار شخصیت پرستی به جای حقیقت پرستی هستند و بر این گمانه و پندار هستند که از عذاب الهی مصون هستند بنابراین رفتاری را در پیش می‌‌گیرند که چیزی جز افساد و فساد در زمین و نابودی اخلاق و دین نیست.

البته از نظر قرآن، اذیت و آزار هم کیشان یهودی خویش و تبعید آنان، روحیه و رویه تجاوزگری و تعدی، تنوع‌طلبی و دنیاگرایی، عصیان و سرکشی، قتل پیامبران و عدالت خواهان، کفر به آیات الهی، گوساله پرستی به جای خداپرستی و مانند آنها از مهم‌ترین عواملی است که عزت را از آنان سلب کرده و آنان را گرفتار ذلت و مسکنت در دنیا و عذاب الهی در آخرت می‌‌کند.

خدا به صراحت در قرآن بیان می‌‌کند که کیفر خونریزی و فساد و افساد و آواره‌سازی دیگران چیزی جز ذلت و خواری در دنیا نیست. این گونه است که خدا وعده داده که یهودیان در آخر زمان دوباره به قدرت و ثروت می‌‌رسند ولی چنان عملی نادرست انجام می‌‌دهند که دوباره گرفتار ذلت و خواری در دنیا و عذاب اخروی خواهند شد. پس قوم یهود نمونه ای بارز از سنت‌های الهی است که نشان می‌‌دهد که چگونه می‌‌توان به عزت و حکومت وقدرت و ثروت رسید و به تعالی در دنیا و رستگاری و سعادت در آخرت دست یافت، اما به سبب انجام کارهایی بر خلاف دستورهای الهی پیامبران، و رفتارهای افسادآمیز دوباره گرفتار انحطاط و ذلت و خواری و مسکنت می‌‌شوند و جامعه و حکومت آنان نیست و نابود می‌‌شود.

عقاید یهود بر اساس گزارش قرآن

بر اساس گزارش‌های قرآنی، یهودیان عقاید و افکاری دارند که بسیاری از آنان مورد نقد مستقیم و غیر مستقیم قرآن قرار گرفته است. برخی از این عقاید و افکار باطل می‌‌توان به عقایدی چون: عدم کیفر یا کیفر محدود در قیامت و ورود آنان به بهشت با وجود انجام گناه، آرزوی گمراهی مسلمانان و بازگشت آنان به کفر و شرک، مقاومت در برابر عقاید حق پس از علم و اتمام حجت الهی با بینات ظاهر، اتهام زنی به عدم حقانیت مسیحیت، تفرقه افکنی در دین پس از علم به حقانیت آن، عدم امانت داری نسبت به غیر یهودیان، انتساب گفتارهای خود به خدا و الهی بودن دست نوشته‌های خویش، ادعای یهودی بودن حضرت ابراهیم، ادعای اختصاص یافتن بهشت به آنان، ادعای داشتن جایگاه دینی و اعتقادات درست مذهبی، ادعای پراستگی خود از انحرافات، تناقض میان عمل و ادعا، سلب حقوق و ارزش از غیر یهودی، برتری مشرکان بر مؤمنان به قرآن، تزکیه خویش و برتر دانستن بر دیگران، اعراض از احکام قضایی تورات برای رهایی از مجازات، افتراء به دین خدا، التقاط گری و آمیختن حق و باطل، باور و اعتقاد به ربوبیت فرشتگان و پیامبران، شرک ورزی برخلاف آموزه‌های تورات، ایمان به جبت و طاغوت، بهانه جویی در ایمان آوری و درخواست‌های نابه جا مانند دست نوشته ای از خدا یا رؤیت خدا، گرایش به حس‌گرایی و تفکر مادی، نسبت حکم تجویز خیانت در امانت به خدا، دنیاطلبی و تجاوز به حقوق دیگران، عجب و خودپسندی، غلو و گزافه گویی در دین ، غلو نسبت به عالمان یهودی، عقیده غلو آمیز نسبت به ربوبیت غیر خدا و مانند آنها برخی از عقاید و افکار باطل یهودیان است که تاثیری مستقیمی در سبک زندگی آنان دارد. بنابراین، اگر بخواهیم کنش‌ها و واکنش‌های یهود در برابر را بشناسیم می‌‌بایست این افکار و عقاید مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا سبک زندگی از فلسفه زندگی و عقاید و باورها و بینش‌ها سرچشمه می‌‌گیرد.

کنش‌ها و واکنش‌های یهود در برابر قرآن

از نظر آموزه‌های وحیانی قرآن، عقاید و افکار یهودیان موجب شد تا کنش‌ها و واکنش‌های منفی نسبت به قرآن و شریعت خاتم النبیین(ص) داشته باشند. از نظر قرآن، برخی از این موارد عبارتند از: تلاش برخی از یهودیان در ایجاد تزلزل در عقاید و باورهای مسلمانان، اخلال گری در مسیر پیشرفت اسلام، تلاش عالمان یهودی در اخلال گری و بازداری مؤمنان از راه خدا، آزار رسانی به مسلمانان در حال و آینده، تمسخر اسلام و مسلمین، استهزاء و تمسخر اذان و نماز و بازیچه گرفتن آن، تمسخر شعائر الهی، تلاش برای گمراه کردن مردم از دین و شریعت به سبب هواپرستی عالمان، کتمان حقایق برای گمراهی‌سازی مردم و مسلمانان، بازی با مسلمانان با اسلام آوری دروغین و تظاهر بدان و کفر پس از آن برای تردید افکنی و گمراه‌سازی مسلمانان، انتساب دروغین نوشته‌های دروغین به خدا برای گمراه‌سازی مسلمانان، رفتارهای بد و زشت، حسادت نسبت به مسلمانان و مؤمنان، کفر و طغیان گری نسبت به قرآن، فسق و انحراف از آیین الهی، قتل پیامبران و عدالت خواهان، دین فروشی و عهد شکنی، منحرف نشان دادن اسلام، پذیرش توطئه آمیز اسلام و فریبکاری در اسلام آوری برای گمراه‌سازی و تردید افکنی، عصیانگری و تجاوز، درخواست معجزه‌های بی‌مورد، مخالفت با قبله جدید مسلمان و نمازگزاری به سوی کعبه به جای مسجد الاقصی، غفلت از مسائل اساسی و پرداختن به مشاجره، دوستی با کافران به جای مسلمانان و مؤمنان، برقراری رابطه ولایی با کافران به سبب فسق ورزی، همکاری با کافران و مشرکان علیه مسلمانان، تمرد نسبت به حاکمیت قوانین تورات و دیگر کتب آسمانی، اظهار ایمان منافقانه نسبت به کتب آسمانی، دانش اندک نسبت به تورات و قوانین آن، بی‌اعتنایی به معارف تورات و کتب آسمانی، تردید افکنی در آموزه‌های وحیانی، بی‌اعتنایی نسبت به بشارت‌های تورات و کتب آسمانی، عدم اقامه دین و آموزه‌ها و قوانین تورات، کتمان نبوت پیامبر(ص) و نشانه‌های موجود در تورات، کتمان نبوت پیامبر(ص) با علم بدان، بلکه انتظار برای بعثت و جدال باطل آنان در باره آن، بهانه جویی و لجاجت با پیامبر(ص) و دشمنی با آن حضرت، خصومت و دشمنی با مسلمانان، هشدار عالمان یهودی به یهودیان مبنی بر بی‌اعتمادی نسبت به مسلمانان، ترس شدید از مسلمانان، احتجاج نا به جا، شکست و فرار و بدفرجامی یهود در جنگ با مؤمنان، اذیت و آزار بسیار زیاد یهود نسبت به مسلمانان، خشم و عصبانیت و کینه شدید و بدخواهی پس از شکست، بغض و دشمنی نسبت به مسلمانان، هم سویی یهودیان با مشرکان در مخالفت با پیام‌های روشن الهی، هم سویی یهودیان با مشرکان در آزاررسانی به مؤمنان، هم سویی یهود با مشرکان در ناخشنودی از برخورداری مؤمنان از خیرات، اعلام همکاری ظاهری میان یهودیان و منافقان، اتحاد ظاهری میان یهود و مشرکان در عین اختلاف شدید و عدم همکاری در هنگامه بحران ها، بخل ورزی و تنگ نظری یهود در صورت رسیدن به قدرت و ثروت، بخل ورزی نسبت به رسیدن کم‌ترین خوبی به مسلمانان، بدعت‌گذاری در انتساب جواز تصرف در اموال مسلمانان و نسبت به آن خدا، افتراء و بدعت‌گذاری در دین، تحریف تورات برای دست یابی به ثروت و متاع دنیوی، تلاوت دست نوشته‌های جعلی به نام آیات الهی برای فریب مردم، تملق و درخواست ستایش دیگران از کارهای نکرده، حرام خواری و رشوه گیری، دست یابی به اموال حرام با تحریف‌گری، خیانت در امانت، نژادپرستی و خودبرتربینی، ذلت و خواری و مسکنت به دنبال دشمنی و فسق ورزی و مانند آنها از مهم‌ترین کنش‌ها و واکنش‌های یهودیان در باره حقایق اسلام و شرایع الهی و قوانین و حدود کتب آسمانی از تورات و قرآن است.

بنابراین، وقتی از شدت دشمنی و عداوت یهودیان از مسلمانان سخن به میان می‌‌آید، مبتنی بر عقاید و افکاری است که بدان ایمان و باور دارند و در سبک زندگی آنان و تعامل با غیر یهود خود را نشان می‌‌دهد.

البته باید توجه داشت که هر چند که اکثریت یهود چنین هستند، اما هماره اقلیتی مؤمن هستند که نه تنها این افکار باطل را قبول ندارند، بلکه به حقیقت تورات و کتب آسمانی ایمان داشته و تلاش می‌‌کنند تا سبک زندگی را در پیش گیرند که بر اساس آموزه‌های وحیانی باشد؛ این گونه است که حتی برخی از آنان به قرآن ایمان می‌‌آورند..

منابع

1. پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، فرهنگ شیعه
2. محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام
3. منصوری، خلیل، یهود از منظر قرآن
4. منصوری، خلیل، عوامل و آثار ذلت و انحطاط یهود
5. منصوری، خلیل، کنش‌ها و واکنش‌های یهود در برابر اسلام