انواع انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
#در یک تقسیمبندی بر اساس برداشتهایی که از [[انتظار]] صورت میگیرد به [[انتظار صحیح]] و [[انتظار انحرافی|انحرافی]] تقسیم میشود: | #در یک تقسیمبندی بر اساس برداشتهایی که از [[انتظار]] صورت میگیرد به [[انتظار صحیح]] و [[انتظار انحرافی|انحرافی]] تقسیم میشود: | ||
##'''[[برداشتهای صحیح از انتظار]]''' با نامهای مختلفی همچون: [[انتظار راستین]]، [[انتظار مثبت]] و [[انتظار سازنده|سازنده]] و [[انتظار پویا|پویا]] یاد میشود: | ##'''[[برداشتهای صحیح از انتظار]]''' با نامهای مختلفی همچون: [[انتظار راستین]]، [[انتظار مثبت]] و [[انتظار سازنده|سازنده]] و [[انتظار پویا|پویا]] یاد میشود: | ||
###'''[[انتظار راستین]]''': لازمۀ [[انتظار راستین]] به دست آوردن ارکان آن است، این ارکان عبارتند از: [[امید به وضع مطلوب]]؛ [[اعتراض به وضع موجود]] و [[اقدام برای تحقق وضع مطلوب]]<ref>ر.ک: سلیمیان، | ###'''[[انتظار راستین]]''': لازمۀ [[انتظار راستین]] به دست آوردن ارکان آن است، این ارکان عبارتند از: [[امید به وضع مطلوب]]؛ [[اعتراض به وضع موجود]] و [[اقدام برای تحقق وضع مطلوب]]<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۷۶-۸۴؛ [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۳۰-۳۴؛ [[علی رضا پناهیان|پناهیان؛ علی رضا]]، [[انتظار عامیانه عالمانه عارفانه (کتاب)|انتظار عامیانه عالمانه عارفانه]]، ص ۱۰۶؛ [[علی زینتی|زینتی، علی]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|انتظار و امنیت روانی]]، ص: ۲۹۷-۲۹۸؛ [[سید مهدی موسوی|موسوی، سید مهدی]]، [[تربیت سیاسی در پرتو انتظار (مقاله)|تربیت سیاسی در پرتو انتظار]]، ص ۳۴.</ref>. | ||
###'''[[انتظار مثبت]] و [[انتظار سازنده|سازنده]]''': [[انتظار مثبت]]، [[انتظار فعال]] و تأثیرگذاری است که [[منتظر]] را در تکاپوی تحولات و تغییرات شدید [[جامعه]]، [[یاری]] میرساند و او را در ترسیم [[جامعۀ مطلوب مهدوی]] [[قوی]] و [[توانمند]] میسازد<ref>ر.ک. ضمیری، | ###'''[[انتظار مثبت]] و [[انتظار سازنده|سازنده]]''': [[انتظار مثبت]]، [[انتظار فعال]] و تأثیرگذاری است که [[منتظر]] را در تکاپوی تحولات و تغییرات شدید [[جامعه]]، [[یاری]] میرساند و او را در ترسیم [[جامعۀ مطلوب مهدوی]] [[قوی]] و [[توانمند]] میسازد<ref>ر.ک. [[محمد رضا ضمیری| ضمیری، محمد رضا]]، [[کارکردهای انتظار سازنده در اصلاح ناهنجاریهای اجتماعی (مقاله)|کارکردهای انتظار سازنده در اصلاح ناهنجاریهای اجتماعی]]، ص 283 ـ 284.</ref>. | ||
###'''[[انتظار پویا]]''': [[منتظر]]، در [[حقیقت]] به شرایط آرمانی و آیندۀ زیبا چشم دوخته است از این رو باید تلاش کند تا زمینهها و [[شرایط ظهور امام]]{{ع}} فراهم گردد<ref>ر.ک. کرمی، رضا | ###'''[[انتظار پویا]]''': [[منتظر]]، در [[حقیقت]] به شرایط آرمانی و آیندۀ زیبا چشم دوخته است از این رو باید تلاش کند تا زمینهها و [[شرایط ظهور امام]]{{ع}} فراهم گردد<ref>ر.ک. [[رضا علی کرمی|کرمی، رضا علی]]، [[خانواده منتظر امام زمان (کتاب)|خانواده منتظر امام زمان]]، ص ۱۴.</ref>. | ||
##'''[[برداشتهای انحرافی از موضوع انتظار فرج]]''' را میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد: | ##'''[[برداشتهای انحرافی از موضوع انتظار فرج]]''' را میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد: | ||
###'''[[انتظار مذهب احتراز]]''': برخی [[ظهور]] را تنها به [[ارادۀ الهی]] وابسته میدانند و [[اصلاح]] امور را به آمدن [[حضرت مهدی]] واگذار میکنند و نه تنها برای [[برپایی حکومت]] [[اقدام]] نمیکنند بلکه آن را [[مانع ظهور]] و محکوم به بطلان میپندارند<ref>ر.ک. [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶</ref>. | ###'''[[انتظار مذهب احتراز]]''': برخی [[ظهور]] را تنها به [[ارادۀ الهی]] وابسته میدانند و [[اصلاح]] امور را به آمدن [[حضرت مهدی]] واگذار میکنند و نه تنها برای [[برپایی حکومت]] [[اقدام]] نمیکنند بلکه آن را [[مانع ظهور]] و محکوم به بطلان میپندارند<ref>ر.ک. [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶</ref>. | ||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
##'''[[انتظار عملی]]''': [[انتظار عملی]]؛ یعنی فراهم آوردن [[زمینههای ظهور]] و مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟؛ [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>. [[انتظار عملی]] یعنی اینکه [[منتظر واقعی]] در تمامی عرصهها، زندگیِ [[امام زمان]] پسند داشته باشد و [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] بداند و علاوه بر [[اصلاح خود]] در [[اصلاح دیگران]] نیز کوشا باشد و به وظیفۀ خود در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه]] با [[ظلم]]، تلاش در [[گسترش عدالت]] و [[دینداری]] عمل نماید<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟.</ref> آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} مؤثر است، [[انتظار عملی]] است که هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی [[حضرت]] افزوده شود، [[ظهور]] آن [[حضرت]] نزدیکتر میشود و موفقیت در [[دعوت]] را شدیدتر میسازد<ref>ر.ک: [[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج ۱، ص ۹۸۷. </ref>. | ##'''[[انتظار عملی]]''': [[انتظار عملی]]؛ یعنی فراهم آوردن [[زمینههای ظهور]] و مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟؛ [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>. [[انتظار عملی]] یعنی اینکه [[منتظر واقعی]] در تمامی عرصهها، زندگیِ [[امام زمان]] پسند داشته باشد و [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] بداند و علاوه بر [[اصلاح خود]] در [[اصلاح دیگران]] نیز کوشا باشد و به وظیفۀ خود در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه]] با [[ظلم]]، تلاش در [[گسترش عدالت]] و [[دینداری]] عمل نماید<ref>ر.ک. [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟.</ref> آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} مؤثر است، [[انتظار عملی]] است که هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی [[حضرت]] افزوده شود، [[ظهور]] آن [[حضرت]] نزدیکتر میشود و موفقیت در [[دعوت]] را شدیدتر میسازد<ref>ر.ک: [[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج ۱، ص ۹۸۷. </ref>. | ||
#در تقسیمی دیگر [[انتظار]] به [[انتظار عام|عام]] و [[انتظار خاص|خاص]] تقسیم شده است: | #در تقسیمی دیگر [[انتظار]] به [[انتظار عام|عام]] و [[انتظار خاص|خاص]] تقسیم شده است: | ||
##'''[[انتظار عام]]''': [[انتظار عام]]، که از آن، [[انتظار فرج]] به صورت مطلق تعبیر شده است<ref>ر.ک. رضوانی، علی | ##'''[[انتظار عام]]''': [[انتظار عام]]، که از آن، [[انتظار فرج]] به صورت مطلق تعبیر شده است<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۲ -۵۴.</ref>. [[انتظار فرج]] به معنای عام، یعنی [[انتظار]] [[گشایش]] و [[امید به آینده]] و [[نکوهش]] [[یأس]] و [[ناامیدی]]. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} میفرماید: {{متن حدیث|أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}<ref>کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۲۸۷.</ref>.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفههای انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفههای انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]، ص؟؟؟؛ [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟</ref> به تعبیر دیگر [[انتظار عام]] انتظاری است که متعلق آن عام و مطلق است و به معنای [[امید]] و [[امیدواری]] به هر نوع مشکل و معضلی اعم از مادی و [[معنوی]]، [[دنیایی]] و [[آخرتی]] و فردی و [[اجتماعی]] است<ref>ر.ک. [[حسین الهینژاد|الهینژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهلسنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهلسنت]]، ص ۲۶-۲۷.</ref>. | ||
##'''[[انتظار خاص]]''': مراد از [[انتظار خاص]]، [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} است<ref>ر.ک. رضوانی، علی | ##'''[[انتظار خاص]]''': مراد از [[انتظار خاص]]، [[انتظار ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} است<ref>ر.ک. [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[وظایف ما در عصر غیبت (کتاب)|وظایف ما در عصر غیبت]]، ص ۵۴ -۵۵.</ref>. [[انتظار]]، اصطلاحی خاص به معنای [[امید]] داشتن به [[تحقق ظهور]] و آمدن [[منجی آسمانی]] به [[نام امام مهدی]]{{ع}} است؛ یعنی چشم داشتن به فرارسیدن روز [[موعود]] که [[موعود جهانی]] با آمدنش [[زمین]] و زمینیان را خوشبخت کند و بستر [[زندگی]] انسانی را فراهم سازد <ref>ر.ک. [[حسین الهینژاد|الهینژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل انتظار در اهلسنت (کتاب)|بررسی و تحلیل انتظار در اهلسنت]]، ص ۲۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفههای انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفههای انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]]، ص؟؟؟</ref>. | ||
==پاسخها و دیدگاههای متفرقه== | ==پاسخها و دیدگاههای متفرقه== |
نسخهٔ ۷ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۲۷
انواع انتظار چیست؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / انتظار فرج |
مدخل اصلی | انتظار ظهور امام مهدی |
انواع انتظار چیست؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخها ودیدگاههای متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
آصفی | پناهیان | نصیری | موسوی | کرمی | الهینژاد | محمدی |
انتظار یعنی چشم به آینده داشتن، یعنی هر اتفاقی که فرد در آینده منتظرش است. انتظار میتواند برای هر اتفاقی در آینده باشد. اما "انتظار فرج" و گشایش یکی از مهمترین و در عین حال رایجترین انواع انتظار است. بسیاری از انتظارها را میتوان در مقولۀ انتظار فرج قرار داد؛ مثلا انتظار رسیدن به یک زمان ملاقات و یا انتظار شنیدن یک پاسخ مطلوب، یا دیدن یک فرد محبوب، تمام این موارد به معنای گشایش است که در منظومۀ انتظار فرج قرار میگیرد[۱] و انتظار ظهور منجی و تشکیل حکومت عدالتگستر جهانی، وجه مشترک تمام نگرشهای منجیگرایی میان ادیان است[۲].
انواع انتظار
- مقولۀ انتظار با توجه به رویکردهای گوناگون به اقسام مختلفی تقسیم میشود:
- در یک تقسیمبندی بر اساس برداشتهایی که از انتظار صورت میگیرد به انتظار صحیح و انحرافی تقسیم میشود:
- برداشتهای صحیح از انتظار با نامهای مختلفی همچون: انتظار راستین، انتظار مثبت و سازنده و پویا یاد میشود:
- انتظار راستین: لازمۀ انتظار راستین به دست آوردن ارکان آن است، این ارکان عبارتند از: امید به وضع مطلوب؛ اعتراض به وضع موجود و اقدام برای تحقق وضع مطلوب[۳].
- انتظار مثبت و سازنده: انتظار مثبت، انتظار فعال و تأثیرگذاری است که منتظر را در تکاپوی تحولات و تغییرات شدید جامعه، یاری میرساند و او را در ترسیم جامعۀ مطلوب مهدوی قوی و توانمند میسازد[۴].
- انتظار پویا: منتظر، در حقیقت به شرایط آرمانی و آیندۀ زیبا چشم دوخته است از این رو باید تلاش کند تا زمینهها و شرایط ظهور امام(ع) فراهم گردد[۵].
- برداشتهای انحرافی از موضوع انتظار فرج را میتوان به صورت زیر دستهبندی کرد:
- انتظار مذهب احتراز: برخی ظهور را تنها به ارادۀ الهی وابسته میدانند و اصلاح امور را به آمدن حضرت مهدی واگذار میکنند و نه تنها برای برپایی حکومت اقدام نمیکنند بلکه آن را مانع ظهور و محکوم به بطلان میپندارند[۶].
- انتظار مذهب اعتراض: انتظار را به صورت مطلق؛ مذهبی اعتراضی معرفی مینماید که منتظر، معترض به وضع موجود و خواستار وضع مطلوب است[۷].[۸]
- انتظار خاموش: به دیدگاه کسانی اطلاق میشود که پدیدۀ ظهور را تنها معلول اراده و مشیت الهی میدانند و برای عوامل انسانی و طبیعی، نقش چندانی قائل نیستند و شیعیان را به زمینهسازی و تهیه مقدمات ظهور مکلف نمیدانند[۹].
- برداشتهای صحیح از انتظار با نامهای مختلفی همچون: انتظار راستین، انتظار مثبت و سازنده و پویا یاد میشود:
- در تقسیمی دیگر انتظار بر اساس مراتب آن، به انتظار قلبی و عملی تقسیم میشود:
- انتظار قلبی: انتظار عبارت است از یک حالت قلبی و روحی که از آن آماده شدن برای چیزی که در انتظارش هستی، استفاده میشود لذا هر قدر انتظار شدیدتر باشد، آماده شدن هم بیشتر میشود[۱۰]. انتظار حالتی قلبی و نفسانی است که وقتی شدت یافت و عمق و غنا پیدا کرد از قلب به اعضا و جوارح سرازیر میشود و آثار خود را در عمل نشان میدهد و روشن است، انتظار مورد نظر پیشوایان معصوم همان انتظار عمق و غنا یافته است که موجب تلاش و مجاهدت منتظر میشود[۱۱].
- انتظار عملی: انتظار عملی؛ یعنی فراهم آوردن زمینههای ظهور و مقدمات تحقق آنچه مورد انتظار است[۱۲]. انتظار عملی یعنی اینکه منتظر واقعی در تمامی عرصهها، زندگیِ امام زمان پسند داشته باشد و عصر غیبت را عصر تکلیف بداند و علاوه بر اصلاح خود در اصلاح دیگران نیز کوشا باشد و به وظیفۀ خود در امر به معروف و نهی از منکر، مبارزه با ظلم، تلاش در گسترش عدالت و دینداری عمل نماید[۱۳] آنچه در تسریع قیام حضرت مهدی(ع) مؤثر است، انتظار عملی است که هر چه بر تعداد منتظران عملی حضرت افزوده شود، ظهور آن حضرت نزدیکتر میشود و موفقیت در دعوت را شدیدتر میسازد[۱۴].
- در تقسیمی دیگر انتظار به عام و خاص تقسیم شده است:
- انتظار عام: انتظار عام، که از آن، انتظار فرج به صورت مطلق تعبیر شده است[۱۵]. انتظار فرج به معنای عام، یعنی انتظار گشایش و امید به آینده و نکوهش یأس و ناامیدی. پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ»[۱۶].[۱۷] به تعبیر دیگر انتظار عام انتظاری است که متعلق آن عام و مطلق است و به معنای امید و امیدواری به هر نوع مشکل و معضلی اعم از مادی و معنوی، دنیایی و آخرتی و فردی و اجتماعی است[۱۸].
- انتظار خاص: مراد از انتظار خاص، انتظار ظهور حضرت مهدی(ع) است[۱۹]. انتظار، اصطلاحی خاص به معنای امید داشتن به تحقق ظهور و آمدن منجی آسمانی به نام امام مهدی(ع) است؛ یعنی چشم داشتن به فرارسیدن روز موعود که موعود جهانی با آمدنش زمین و زمینیان را خوشبخت کند و بستر زندگی انسانی را فراهم سازد [۲۰].
پاسخها و دیدگاههای متفرقه
۱. آیت الله آصفی؛ |
---|
|
۲. حجت الاسلام و المسلمین پناهیان؛ |
---|
|
۳. حجت الاسلام و المسلمین نصیری؛ |
---|
|
۴. حجت الاسلام و المسلمین موسوی؛ |
---|
|
۵. حجت الاسلام و المسلمین کرمی؛ |
---|
|
۶. حجت الاسلام و المسلمین الهینژاد؛ |
---|
|
۷. آقای محمدی؛ |
---|
|
- معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
- ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
- عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
- هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
- نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
- انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
- شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا میکند؟ (پرسش)
- لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- چرا گفته میشود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
- دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
- آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتابزده هستند؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم میشود؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی میشود؟ (پرسش)
- آیا اندیشه انتظار موعود در امتهای پیشین بوده است؟ (پرسش)
- آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقهای دارد؟ (پرسش)
- منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- گونههای احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
- نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- چرا کسانی که انتظار امام مهدی را میکشیدهاند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمیخیزند؟ (پرسش)
- ویژگیهای اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
- مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
- چگونه میتوان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
- آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
- منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
- منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
- شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
- انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
- آیا انتظار به معنای گوشهگیری و احتراز است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
- مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- کاملترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
- مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- برداشتهای نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- علت برداشتهای انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
- عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
- لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
- نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با شدت گرفتاریها چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
- مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید میکند؟ (پرسش)
- چه رابطهای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
- انتظار منجی در ادوار مختلف دعوتهای الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
- اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
- انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
- برداشتهای نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی میدانند؟ (پرسش)
- آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
- مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
- آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب میشود؟ (پرسش)
- آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالتآور است؟ (پرسش)
- علت سختی انتظار چیست و چرا میگویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
- منتظران امام مهدی که در قرنهای گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کردهاند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
- آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمیشود؟ (پرسش)
- فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
- خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجاتدهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
- دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
- دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده میشود؟ (پرسش)
- آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
- انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا میکند؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
- فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
- باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه میشود؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجستهای دارد؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
- ویژگیهای منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
- دانش آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- رضایت امام مهدی از چه راهی به دست میآید؟ (پرسش)
- آیا شیعیان و منتظران ظهور افزونبر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
- آیا برای منتظر واقعی بودن اقدامهای سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
- چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
- جامعه منتظر دارای چه ویژگیهایی است؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- صرفنظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر بهطور کلی چیست؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
- ویژگیهای منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
- آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
- ویژگیهای انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ویژگیهای فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
- ویژگیهای فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
- فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش میشود؟ (پرسش)
- عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
- چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج منشأ فرجهای مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
- انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
- ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
منبعشناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ ر.ک: پناهیان؛ علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۳.
- ↑ ر.ک: نصیری، علی، نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیاتبخش آن، ص ۹۷-۹۹.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۷۶-۸۴؛ قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۳۰-۳۴؛ پناهیان؛ علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۶؛ زینتی، علی، انتظار و امنیت روانی، ص: ۲۹۷-۲۹۸؛ موسوی، سید مهدی، تربیت سیاسی در پرتو انتظار، ص ۳۴.
- ↑ ر.ک. ضمیری، محمد رضا، کارکردهای انتظار سازنده در اصلاح ناهنجاریهای اجتماعی، ص 283 ـ 284.
- ↑ ر.ک. کرمی، رضا علی، خانواده منتظر امام زمان، ص ۱۴.
- ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶
- ↑ شریعتی، علی، انتظار مذهب اعتراض.
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص ۸۹ ـ ۹۴.
- ↑ ر.ک. صمدی، قنبر علی، آموزه انتظار و زمینهسازی ظهور، ص ۱۲۰ ـ ۱۲۱.
- ↑ ر.ک: بنیهاشمی، سید محمد، انتظار فرج، ص۳۰.
- ↑ ر.ک: آیتی، نصرتالله، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
- ↑ ر.ک. خاتمی، سید احمد، انتظار مسئولانه، ص؟؟؟؛ اراکی، محسن، نگاهی به رسالت و امامت، ص۹۲-۹۴.
- ↑ ر.ک. خاتمی، سید احمد، انتظار مسئولانه، ص؟؟؟.
- ↑ ر.ک: صدر، سید رضا، راه مهدی، ج ۱، ص ۹۸۷.
- ↑ ر.ک. رضوانی، علی اصغر، وظایف ما در عصر غیبت، ص ۵۲ -۵۴.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۲۸۷.
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، مؤلفههای انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین، ص؟؟؟؛ خاتمی، سید احمد، انتظار مسئولانه، ص؟؟؟
- ↑ ر.ک. الهینژاد، حسین، بررسی و تحلیل انتظار در اهلسنت، ص ۲۶-۲۷.
- ↑ ر.ک. رضوانی، علی اصغر، وظایف ما در عصر غیبت، ص ۵۴ -۵۵.
- ↑ ر.ک. الهینژاد، حسین، بررسی و تحلیل انتظار در اهلسنت، ص ۲۴؛ سلیمیان، خدامراد، مؤلفههای انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین، ص؟؟؟
- ↑ آصفی، محمد مهدی، انتظار پویا، ص ۲۳.
- ↑ پناهیان؛ علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۳.
- ↑ علیاکبر مهدیپور، او خواهد آمد، ص ۳۱، به نقل از العقیده و الشریعة فی الاسلام. برای تفصیل بیشتر ر.ک: مدخلی بر تبارشناسی کتاب مقدس، ص۳۷۱-۴۲۳؛ جمعی از نویسندگان، در انتظار خورشید، ص۱۷-۶۶.
- ↑ قاموس کتاب مقدس، ص ۸۰۶.
- ↑ انجیل لوقا، فصل ۱۲، بندهای ۳۵ - ۳۶.
- ↑ « أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَجِ» بحارالانوار، ج ۵۰، ص ۳۱۸.
- ↑ « وَ أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ» کمال الدین، ج ۲، ص ۱۶۲.
- ↑ رفع حجاب رؤیت امام عصر(ع) بسان رفع حجاب درک حضور حضرت حق است؛ چنانکه مکرراً این مضمون، در دعاها آمده است: « أَنَّكَ لَا تُحْجَبُ عَنْ خَلْقِكَ إِلَّا أَنْ تَحْجُبَهُمُ الْأَعْمَالُ دُونَكَ» مصباح المتهجد، ص ۱۶۲؛ صحیفه سجادیه، ص ۲۱۳، دعای ویژه سحرهای ماه رمضان.
- ↑ نصیری، علی، نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیاتبخش آن، ص 97-99.
- ↑ مرتضی مطهری، قیام و انقلاب امام مهدی(ع) از دیدگاه فلسفه تاریخ، ص۱۴، انتشارات صدرا، ۱۳۸۲شمسی.
- ↑ موسوی، سید مهدی، تربیت سیاسی در پرتو انتظار، ص ۲۹.
- ↑ کرمی؛ رضا علی، خانواده منتظر امام زمان، ص ۱۴-۱۵.
- ↑ الهینژاد، حسین، انتظار فعال و توانمندی عقلایی منتظران، ص ۳۱۴.
- ↑ محمدی، ابراهیم، ضرورت توانمندی منتظران در قرآن کریم و حدیث، ص ۱۴۷-۱۴۸.