ابوایوب انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:
#در آیۀ {{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند» سوره انفال، آیه ۵.</ref> براساس روایتی که [[ابوایوب]] [[نقل]] کرده، خود و [[انصار]] را از مؤمنانی دانسته که با شنیدن خبر ورود [[سپاهیان]] [[مشرک]] [[مکه]] در منطقه [[بدر]]، اعلام کردند که توان [[جنگیدن]] با آنها را نداشته، از این رویارویی [[کراهت]] دارند.
#در آیۀ {{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند» سوره انفال، آیه ۵.</ref> براساس روایتی که [[ابوایوب]] [[نقل]] کرده، خود و [[انصار]] را از مؤمنانی دانسته که با شنیدن خبر ورود [[سپاهیان]] [[مشرک]] [[مکه]] در منطقه [[بدر]]، اعلام کردند که توان [[جنگیدن]] با آنها را نداشته، از این رویارویی [[کراهت]] دارند.
#آیۀ {{متن قرآن|وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ}}<ref>«بر نابینا و بر لنگ و بر بیمار و بر شما گناهی نیست که از (خوراک و آذوقه) خانه‌های خویش بخورید» سوره نور، آیه ۶۱.</ref>؛ بر اساس روایتی، [[ابوایوب]] در غیاب یکی از [[صحابه]] که در [[جنگ]] [[شرکت]] کرده بود، [[سرپرست]] خانواده‌اش شد. زمانی که به وارد خانۀ او شد، از غذای او خورد؛ بعد نگران شد. بعد از این قضیه آیۀ مورد نظر نازل شد. البته در مورد این [[آیه]] باید گفت این موضوع به [[ابوایوب]] اختصاص نداشته و درباره دیگران نیز گفته شده و این [[روایت]] با برخی [[منابع تاریخی]] درباره حضور او در همه جنگ‌های زمان [[رسول خدا]]{{صل}} منافات دارد، مگر اینکه احتمال دهیم مقصود از همه [[جنگ‌ها]]، بیشتر آنها بوده یا اینکه مراد از [[جنگ‌ها]] صرفاً "[[غزوه‌ها]]" بوده است و این مورد خاص را از [[سریه‌ها]] به شمار آوریم<ref>ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۵.</ref>.
#آیۀ {{متن قرآن|وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ}}<ref>«بر نابینا و بر لنگ و بر بیمار و بر شما گناهی نیست که از (خوراک و آذوقه) خانه‌های خویش بخورید» سوره نور، آیه ۶۱.</ref>؛ بر اساس روایتی، [[ابوایوب]] در غیاب یکی از [[صحابه]] که در [[جنگ]] [[شرکت]] کرده بود، [[سرپرست]] خانواده‌اش شد. زمانی که به وارد خانۀ او شد، از غذای او خورد؛ بعد نگران شد. بعد از این قضیه آیۀ مورد نظر نازل شد. البته در مورد این [[آیه]] باید گفت این موضوع به [[ابوایوب]] اختصاص نداشته و درباره دیگران نیز گفته شده و این [[روایت]] با برخی [[منابع تاریخی]] درباره حضور او در همه جنگ‌های زمان [[رسول خدا]]{{صل}} منافات دارد، مگر اینکه احتمال دهیم مقصود از همه [[جنگ‌ها]]، بیشتر آنها بوده یا اینکه مراد از [[جنگ‌ها]] صرفاً "[[غزوه‌ها]]" بوده است و این مورد خاص را از [[سریه‌ها]] به شمار آوریم<ref>ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۵.</ref>.
==میزبان [[رسول]] خد ا{{صل}}==
==میزبان [[رسول خدا]]{{صل}}==
*چیزی که باعث [[افتخار]] جاودانۀ [[ابوایوب]] و [[احترام]] [[مسلمانان]] به وی شده، میزبانی از [[رسول خدا]]{{صل}} در نخستین سال [[هجرت]] است که با وجود درخواست‌های فراوانِ بزرگان [[قبایل]]، نصیب او شد. زمانی که [[پیامبر]]{{صل}} [[هجرت]] کرد و به [[مدینه]] رسید فرمود: "افسار شتر مرا رها کنید، برای اینکه مرا فرموده‌اند کجا بروم"<ref>ر.ک: قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۱، ص۴۷۳؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۹۴-۴۹۵.</ref>. [[ناقه]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[زمین]] وسیعی نزدیکی [[خانه]] ابوایوب انصاری زانو زد، در این هنگام، [[مادر]] [[ابوایوب]] اثاثیۀ [[پیامبر]]{{صل}} را به خانۀ خود برد. بدین ترتیب، [[افتخار]] میزبانی [[پیامبر]]{{صل}} نصیب ابوایوب انصاری شد<ref>  ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۲؛ ده پهلوانی، طلعت، ابوایوب انصاری، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۵۷-۵۸؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹.</ref>.
*چیزی که باعث [[افتخار]] جاودانۀ [[ابوایوب]] و [[احترام]] [[مسلمانان]] به وی شده، میزبانی از [[رسول خدا]]{{صل}} در نخستین سال [[هجرت]] است که با وجود درخواست‌های فراوانِ بزرگان [[قبایل]]، نصیب او شد. زمانی که [[پیامبر]]{{صل}} [[هجرت]] کرد و به [[مدینه]] رسید فرمود: "افسار شتر مرا رها کنید، برای اینکه مرا فرموده‌اند کجا بروم"<ref>ر.ک: قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله{{صل}}، ج۱، ص۴۷۳؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۹۴-۴۹۵.</ref>. [[ناقه]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[زمین]] وسیعی نزدیکی [[خانه]] ابوایوب انصاری زانو زد، در این هنگام، [[مادر]] [[ابوایوب]] اثاثیۀ [[پیامبر]]{{صل}} را به خانۀ خود برد. بدین ترتیب، [[افتخار]] میزبانی [[پیامبر]]{{صل}} نصیب ابوایوب انصاری شد<ref>  ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۲؛ ده پهلوانی، طلعت، ابوایوب انصاری، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۵۷-۵۸؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹.</ref>.
==[[ابوایوب]] در [[دوران خلفا]]==
==[[ابوایوب]] در [[دوران خلفا]]==
*بعد از [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}}، [[ابوایوب]] در زمره [[دوازده]] نفری است که در [[مسجد]] به پا خاستند و از [[حق امام علی]]{{ع}} به صراحت [[دفاع]] کردند. سخنان [[ابوایوب]] در [[حمایت]] از [[خلافت امام علی]]{{ع}} در جمع [[انصار]] و [[مهاجران]] در "[[سقیفه بنی ساعده]]" موجب شد تا [[ابوبکر]] برای رها کردن [[خلافت]] [[تصمیم]] بگیرد. [[ابوایوب]] با گروهی از [[صحابه پیامبر]]{{صل}} [[تصمیم]] گرفتند تا [[ابوبکر]] را از [[منبر]] [[رسول خدا]] به پایین آورند؛ اما وقتی متوجه شدند [[امام علی]]{{ع}} [[مأمور]] به [[صبر]] و [[سکوت]] است، از [[تصمیم]] خود منصرف شدند<ref>  ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۳؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۲.</ref>.
*بعد از [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}}، [[ابوایوب]] در زمره [[دوازده]] نفری است که در [[مسجد]] به پا خاستند و از [[حق امام علی]]{{ع}} به صراحت [[دفاع]] کردند. سخنان [[ابوایوب]] در [[حمایت]] از [[خلافت امام علی]]{{ع}} در جمع [[انصار]] و [[مهاجران]] در "[[سقیفه بنی ساعده]]" موجب شد تا [[ابوبکر]] برای رها کردن [[خلافت]] [[تصمیم]] بگیرد. [[ابوایوب]] با گروهی از [[صحابه پیامبر]]{{صل}} [[تصمیم]] گرفتند تا [[ابوبکر]] را از [[منبر]] [[رسول خدا]] به پایین آورند؛ اما وقتی متوجه شدند [[امام علی]]{{ع}} [[مأمور]] به [[صبر]] و [[سکوت]] است، از [[تصمیم]] خود منصرف شدند<ref>  ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۳؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۲.</ref>.

نسخهٔ ‏۱۴ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۳۱

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ابوایوب انصاری (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

ابوایوب در زمان پیامبر(ص)

واقع شدن ابوایوب در شأن نزول برخی از آیات

  1. دو آیۀ: لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ[۲]؛ وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَانَكَ هَذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ[۳] که به ماجرای "إفک" مربوط است که درباره یکی از همسران رسول خدا(ص) نازل شده و در آنها، مؤمنانی که چنین بهتان و افترایی را نپذیرفتند، ستایش شده‌اند. برخی مفسران، این دو آیه را درباره واکنشی می‌دانند که ابوایوب هنگام شنیدن ماجرای افک از خود نشان داد و آن را انکار کرد.
  2. در آیۀ كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ[۴] براساس روایتی که ابوایوب نقل کرده، خود و انصار را از مؤمنانی دانسته که با شنیدن خبر ورود سپاهیان مشرک مکه در منطقه بدر، اعلام کردند که توان جنگیدن با آنها را نداشته، از این رویارویی کراهت دارند.
  3. آیۀ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ[۵]؛ بر اساس روایتی، ابوایوب در غیاب یکی از صحابه که در جنگ شرکت کرده بود، سرپرست خانواده‌اش شد. زمانی که به وارد خانۀ او شد، از غذای او خورد؛ بعد نگران شد. بعد از این قضیه آیۀ مورد نظر نازل شد. البته در مورد این آیه باید گفت این موضوع به ابوایوب اختصاص نداشته و درباره دیگران نیز گفته شده و این روایت با برخی منابع تاریخی درباره حضور او در همه جنگ‌های زمان رسول خدا(ص) منافات دارد، مگر اینکه احتمال دهیم مقصود از همه جنگ‌ها، بیشتر آنها بوده یا اینکه مراد از جنگ‌ها صرفاً "غزوه‌ها" بوده است و این مورد خاص را از سریه‌ها به شمار آوریم[۶].

میزبان رسول خدا(ص)

ابوایوب در دوران خلفا

ابوایوب در زمان خلافت امام علی(ع)

رحلت ابوایوب

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۲؛ ده پهلوانی، طلعت، ابوایوب انصاری، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۵۷-۵۸؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹.
  2. «از چه رو چون آن را شنیدید مردان و زنان مؤمن نیک‌اندیشی نکردند و نگفتند که این دروغی آشکار است؟» سوره نور، آیه ۱۲.
  3. «و چرا چون آن را شنیدید نگفتید: سزیده ما نیست که در این باره چیزی بگوییم، پاکا که تویی، این بهتانی سترگ است» سوره نور، آیه ۱۶.
  4. «چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند» سوره انفال، آیه ۵.
  5. «بر نابینا و بر لنگ و بر بیمار و بر شما گناهی نیست که از (خوراک و آذوقه) خانه‌های خویش بخورید» سوره نور، آیه ۶۱.
  6. ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۵.
  7. ر.ک: قاضی ابرقوه، سیرت رسول الله(ص)، ج۱، ص۴۷۳؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۴۹۴-۴۹۵.
  8. ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۲؛ ده پهلوانی، طلعت، ابوایوب انصاری، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۵۷-۵۸؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹.
  9. ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۳؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۲.
  10. ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۴.
  11. ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۴؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۲.
  12. ر.ک: باغستانی، محمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص ۶۰۴؛ ده پهلوانی، طلعت، ابوایوب انصاری، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۶۱؛ دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص۷۹؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۲.