نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Wasity(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۱۴ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۰۲ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۱۴ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۹:۰۲ توسط Wasity(بحث | مشارکتها)
شرایط انتظار واقعی چیست؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
بینشتوحیدی، و اینکه تمام هستی از خدا و همهچیز در کفقدرت او است. خدا بر هرکاری توانا و همه چیز در آسمان و زمین، تحت فرمان او است و از خود هیچ اختیاری ندارد.
آگاهی به وعده الهی در شرایط سخت سیاسی و مرحله ضعف و ناکامی و در شرایط سقوط. یکی از دشوارترین کارها در چنین عصری، آن است که انسان به درک این سخنان خدای متعال نایل آید: ﴿وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ﴾[۱]. ﴿وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ * وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ﴾[۲]. ﴿وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ﴾[۳]. ﴿كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي﴾[۴]. ﴿وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ﴾[۵].
آگاهی به نقش انسانمسلمان در روی زمین، که عبارت است از سرپرستی، گواهی دادن و رهبریبشریت [به سوی خیر و فلاح]. خدای تعالی میفرماید: ﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا﴾[۶].
آگاهی به سنتهای [رایج] الهی در تاریخ و اجتماع و ضرورتآمادگی، زمینهسازی، حرکت و فعالیت در ضمن این سنن و محال بودن گذر از آنها. بر این اساس خداوندفرمان داده است تا مسلمانان در خود، آمادگیهای لازم برای ورود در این مبارزهقاطع و سرنوشتساز ایجاد کنند: ﴿وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ﴾[۸].
امیدواری: درصورتیکه انسان به برآورده شدن وعدههای خداوند و قدرت و اقتدار او امیدوار باشد؛ بیگمان این امید پایانناپذیر بوده و صاحبش ناکام نخواهد شد. به همین دلیلمسلمان، نیرو و توان خود را به نیرو و قدرت الهی پیوند میزند (اعتصام بحبل الله) و هرکه چنین کند، نیرو و اقتدارش پایان ناپذیر خواهد بود.
مقاومت: مقاومت، نتیجه امیدواری است. غریقی که گروه نجات را از دور مینگرد که به سوی او در حرکت است، بر امواج آبغلبه خواهد کرد و برای این کار در خود نیرویی شگرف خواهد یافت.
دعا برای ظهور امام: تردیدی نیست که دعا به همراه حرکت و فعالیت و در کنار امر به معروف و نهی از منکر، از عوامل نزدیک ساختن ظهور امام زمان (ع) است. دعاهای زیادی در باب ظهور امام و ثواب انتظار رسیده است. یکی از دعاهایی که مؤمنان، آن را میخوانند و تکرار میکنند، دعای زیر است: «اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِي كُلِّ سَاعَةٍ وَلِيّاً وَ حَافِظاً وَ قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِيلًا وَ عَيْناً حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فِيهَا طَوِيلًا»»[۹].
پاسخهای دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
«بر اساس تعالیم روایی، منتظر واقعی شرایط خاصی دارد و هر کسی را به صرف ادعا نمیتوان منتظر واقعی فرض کرد. زیرا وقتی انسان حقیقتا منتظر کسی باشد بیشک در سه حوزه بینش، گرایش و کنش، نشان از منتظر بودن دارد. طبق این رویکرد شروط انتظار واقعی در سه حوزه زیر قابل تعریف است که عبارتند از:
شرائط بینشی؛ اولین شرط انتظار واقعی، "ایجاد معرفت نسبت به امام عصر (ع)" است و بدیهی است که هر مقدار، معرفتانسان نسبت به امام زمان (ع) بیشتر باشد، انسان ارزش او را بیشتر درک خواهد کرد و به عظمت او بیشتر پی خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالی که افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت هرگز احساس تشنگی و عطش نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران واقعی او بیرون هستند.
بر این اساس، کسانی که امام زمان (ع) را نمیشناسند اگر چه به ظاهرمسلمان باشند، چنانچه در این حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفتهاند. همچنانکه پیامبر اکرم (ص) فرمودهاند: «"مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیةً"»[۱۰]
شرائط گرایشی؛ دومین شرط انتظار واقعی، به حوزه گرایش انسانی و امیال عاطفی باز میگردد، که برخی از آنها عبارتند از:
یک. "محبت به امام زمان (ع)"؛ چرا که بدیهی است تا زمانی که محبت به امام زمان (ع) در وجود انسان شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد، او نمیتواند به وظایفمنتظر واقعی عمل نماید. بله محبت به امام زمان (ع) وظیفهای است که پیامبر اکرم (ص) به دستورخدا از ما خواسته است. آنجا که در قرآن کریم میفرماید: ﴿قُل لا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلا الْمَوَدةَ فِی الْقُرْبَی﴾[۱۱]
دو. ایجاد سنخیت با امام زمان (ع)؛ منتظران واقعی کسانی هستند که وضعیت روحی و عاطفی خود را به گونهای سامان میدهند که با حضرت بقیة الله الاعظم (ع) بیشترین سنخیت را داشته باشند. زیرا بدیهی است انتظار، ملازم با سنخیت داشتن با منتظر است. البته پر واضح است که ایجاد سنخیت با امام زمان (ع) از طریق تقویت ایمان، تثبیت تقوا، تحکیم فضایل اخلاقی و توسعه درجات معنوی حاصل میشود. زیرا فقط در صورتی که امیال انسان، مطابق میل امام زمان (ع) باشد، آتشمحبت آن امام فرزانه در دلمنتظر زبانه خواهد کشید و دوریاش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت.
سه. دعا برای سلامتی و ظهور حضرت مهدی (ع)؛ منتظر واقعی کسی است که هر لحظه، برای سلامتی محبوبش دعا میکند و از خداوند درخواست میکند که هر چه زودتر او را برساند.
بنابراین دعای فراوان برای فرجحضرت مهدی (ع)، از نشانههای روشن انتظار واقعی است و البته چنین وظیفهای مورد توصیه آن حضرت نیز میباشد چه اینکه آن وجود نازنین خود در کلامی گهر بار فرمودهاند: «"أَکثِرُوا الدُعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَ ذَلِک فَرَجُکم"»[۱۲]
آری، منتظر واقعی کسی است که در انتظار رسیدن زمان ظهور حضرت مهدی (ع) باشد که "خیر اهل الارض"[۱۳] است و برای آن حضرت (ع) دعا میکند؛ چه اینکه امام باقر (ع) در درباره اعمال شب نیمه شعبان فرمودند: «"فَاجْتَهِدُوا فِی الدعَاءِ وَ الثنَاءِ عَلَی اللهِ (عز و جل)"»[۱۴]
شرائط کنشی؛ سومین شرط انتظار واقعی، به حوزه کنش انسانی و رفتارهای فردی و افعال جمعی باز میگردد، که برخی از آنها عبارتند از:
یک. ارتباط با امام زمان (ع)؛ منتظر واقعی، در زمان غیبت کبری که موفق به زیارتحضرت مهدی (ع) نمیشود، باید ارتباط خویش را با آن حضرت حفظ کند؛ او میتواند از طریق خواندن ادعیه و زیارات وارده همچون "دعای ندبه"، "دعای عهد" و "زیارت آل یاسین" و حضور در اماکن مشرفه، ارتباط خویش را با حضرت بقیة الله الاعظم (ع) حفظ کرده و تحکیم نماید.
یک. انجام واجبات و ترک محرمات؛ بدیهی است که منتظر واقعی باید به اصول تعریف شده در دینمعتقد باشد و خود را مقید به انجام اوامر الهی بداند و از نواهی الهی دوری جوید و این عملکرد، همان تقوی و ورع است. زیرا شخصی که منتظر اصلاحگری بزرگ است، باید زندگی خود را بر اساس عقاید و فرامین مصلح برنامهریزی کند.
بر این اساس، مسلماً منتظر واقعی باید جزو شریفترین افراد امت در انجام اعمالصالح و بهترین اشخاص جامعه در رفتار نیکو باشد. در این زمینه امام صادق (ع) میفرمایند: «"مَنْ سَرهُ أَنْ یکونَ مِنْ أَصْحابِ الْقائِمِ فَلْینْتَظِرْ وَلْیعْمَلُ بِالْوَرَعِ وَمَحاسِنِ الْأَخْلاقِ وَهُوَ مَنْتَظِرٌ فَاِنْ ماتَ وَقامَ الْقائِمُ بَعْدَهُ کانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکهُ"»[۱۵]
دو. عمل به دستوراتقرآن و عترت؛ منتظر واقعی کسی است که به دستوراتقرآن به خوبی عمل میکند؛ البته اگر او بخواهد به قرآنعمل کند، باید با چهارده نورمعصوم (ع) مخصوصاً با وجود مبارک ولی عصر (ع) ارتباط برقرا کند و بیشک ارتباط با این ذوات مقدسه فقط از طریق قرآن کریم میسر است. زیرا این دو وجود نورانی هرگز از یکدیگر جدا نخواهند شد؛ چنانچه پیامبر اکرم (ص) در حدیثمتواتر بین عامه و خاصه فرمودهاند: «"إِنی تَارِک فِیکمُ الثقَلَینِ کتَابَ اللهِ عَز وَ جَل وَ عِتْرَتِی کتَابُ اللهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ بَینَ السمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ عِتْرَتِی أَهْلُ بَیتِی وَ إِن اللطِیفَ الْخَبِیرَ أَخْبَرَنِی أَنهُمَا لَنْ یفْتَرِقَا حَتی یرِدَا عَلَی الْحَوْضَ فَانْظُرُوا بِمَا ذَا تَخْلُفُونی فِیهِمَا"»[۱۶]»[۱۷].
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل میشوید:
↑«و سستی نورزید و اندوهگین مباشید که اگر مؤمن باشید شما برترید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۹.
↑«و برآنیم که بر آنان که در زمین ناتوان شمرده شدهاند منّت گذاریم و آنان را پیشوا گردانیم و آنان را وارثان (روی زمین) کنیم * و به آنان در این (سر) زمین توانایی بخشیم» سوره قصص، آیه ۵-۶.
↑«و در زبور پس از تورات نگاشتهایم که بیگمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
↑«خداوند مقرّر فرموده است که من و فرستادگانم پیروز خواهیم شد» سوره مجادله، آیه ۲۱.
↑«و بیگمان خداوند به کسی که وی را یاری کند یاری خواهد رساند» سوره حج، آیه ۴۰.
↑«و بدین گونه شما را امّتی میانه کردهایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد» سوره بقره، آیه ۱۴۳.
↑«و با آنان نبرد کنید تا آشوبی برجا نماند و تنها دین خداوند بر جای ماند» سوره بقره، آیه ۱۹۳.
↑«و آنچه در توان دارید از نیرو و اسبان آماده در برابر آنان فراهم سازید» سوره انفال، آیه ۶۰.
↑«هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است.» بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۳۲، ص۳۳۱.
↑«بگو ای پیامبر که من از شما بر این رسالتم، هیچ مزدی جز مودت با نزدیکانم نمیطلبم.» سوره شوری، آیه ۲۳.
↑«در تعجیل فرج زیاد دعا کنید که تعجیل فرج، گشایش کار خود شما است.» بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج۵۳، ص۱۸۰، باب۳۱.
↑کافی، شیخ کلینی، ج۱، ص۴۶۷؛ من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج۴، ص۱۷۷.
↑«پس در این شب در دعا و ثنای الهی بکوشید.» امالی، شیخ طوسی، ص۲۹۷.
↑«کسی که دوست میدارد از اصحابامامقائم بشمار آید، پس در انتظار به سر ببرد و ورع و پارسایی را پیشه خود سازد و به محاسن اخلاق بپردازد، این چنین کسی را منتظر گویند و اگر بمیرد در حالیکه امام خود را زیارت نکرده باشد، پاداش وی به سان کسانی است که در رکاب امامحضور دارند.» مستدرک سفینة البحار، نمازی شاهرودی، ج ۶، ص۱۸۴.
↑«من در میان شما دو چیز گرانبها گذاشتم کتاب خدا که ریسمانی است که از آسمان به زمین کشیده شده است و عترتم اهل بیتم که خداوند لطیف خبیر به من خبر داده که این دو از هم جدا نمیشوند، تا در حوض کوثر بر من وارد شوند، پس بنگرید که چگونه جانشین من در باره آن دو خواهید بود.» کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، ج۱، ص۲۳۵.