امام علی در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۳

مقدمه

امیرالمؤمنین" لقبی است که خداوند برای علی بن ابی‌طالب (ع) قرار داده و کسی جز او به این لقب نامیده نمی‌شود. از امام صادق (ع) پرسیدند آیا می‌توان به حضرت قائم (ع) "امیرالمؤمنین" خطاب کرد؟ حضرت فرمود: خیر زیرا این لقبی است که مخصوص علی بن ابی‌طالب (ع) است و هیچ شخصی به این نام خوانده نمی‌شود مگر کسی که کافر باشد...^[۱].

اما در حدیثی نقل شده که راوی گفت: من با شخص دیگری خدمت امام صادق (ع) نشسته بودیم، مردی از اهالی سواد داخل شد و به امام صادق (ع) عرض کرد: «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ». حضرت او را نزد خود خواند و در کنار خود جای داد. راوی می‌گوید من به شخصی که همراهم بود گفتم: واژه "امیرالمؤمنین" لقبی است که جز به علی بن ابی‌طالب (ع) اطلاق نمی‌شود! سپس امام صادق (ع) به من فرمود: «همانا بندگان به ایمان راستین دست نمی‌یابند مگر زمانی که تمام صفات ائمه پیشین را در دیگر ائمه نیز ببینند»^[۲].

این دو حدیث در ظاهر معنایی مخالف همدیگر دارند اما به اعتقاد برخی این دو حدیث تضادی با هم ندارد، زیرا حدیث اول معنایی عام دارد که با حدیث دوم تخصیص می‌خورد، یعنی جمع دو حدیث این می‌شود: نامیدن هیچ شخصی بدین نام جایز نیست مگر امامان دوازده‌گانه. دیگر اینکه در حدیث شریف حضرت بدین خاطر نهی فرموده‌اند که در زمان خلافت بنی‌امیه و بنی‌العباس، خلفای غاصب خود را امیرالمؤمنین می‌خواندند و چون اهل بیت (ع) تا حد امکان برای حفظ جان خود و شیعیان، مخالفت خود را با حاکمان جور آشکارا بیان نمی‌نمودند و لذا این معنا را به کنایه می‌فرمودند و نمونه آن همین حدیث است که اشاره می‌فرماید: کسانی که به ظلم بر مسند خلافت ائمه (ع) تکیه زده‌اند لیاقت این لقب شریف را ندارند و کسانی شایستگی داشتن این نام را دارند که به حق از جانب خداوند خلیفه رسول خدا باشند؛ آنان کسانی نیستند جز ائمه اثنی‌عشر، که اولین آنان علی بن ابی‌طالب (ع) و آخرین آنها حضرت قائم (ع) است، زیرا اگر کسی جز علی ابن ابی‌طالب لیاقت این نام را نداشته باشد، پس امام بر حق پس از رحلت رسول خدا، علی (ع) است و پس از او کسی خلیفه است که ایشان تعیین نمایند و این بطلان حکومت غاصبانه خلفای جور را نشان می‌دهد^[۳].

منابع

پانویس

↑ بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۷۳.
↑ اختصاص شیخ مفید، ص ۲۶۷.
↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۱۰۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۲۷.

[1] بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۷۳.

[2] اختصاص شیخ مفید، ص ۲۶۷.

[3] حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۱۰۷؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۲۷.

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{مهدویت}}
+{{مدخل مرتبط
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[امام علی]]''' است. "'''[[امام علی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+| موضوع مرتبط = امام علی
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام علی در قرآن]] - [[امام علی در حدیث]] - [[امام علی در کلام اسلامی]] - [[امام علی در فلسفه اسلامی]] - [[امام علی در نهج البلاغه]] - [[امام علی در معارف مهدویت]] - [[امام علی در عرفان اسلامی]] - [[امام علی در معارف و سیره نبوی]] - [[امام علی در معارف و سیره رضوی]]</div>
+| عنوان مدخل  = امام علی
-<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام علی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
+| مداخل مرتبط = [[امام علی در قرآن]] - [[امام علی در حدیث]] - [[امام علی در نهج البلاغه]] - [[امام علی در تاریخ اسلامی]] - [[امام علی در معارف و سیره نبوی]] - [[امام علی در معارف و سیره علوی]] - [[امام علی در معارف و سیره حسینی]] - [[امام علی در معارف و سیره رضوی]] - [[امام علی در معارف و سیره معصومان]] - [[امام علی در معارف مهدویت]] - [[امام علی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
+| پرسش مرتبط  = امام علی (پرسش)
+}}
-==امیر المؤمنین در موعودنامه==
+== مقدمه ==
-*از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدند: آیا می‌توانیم به [[حضرت قائم]]{{ع}} به‌عنوان "[[امیر المؤمنین]]" [[درود]] بفرستیم‌؟ فرمود: نه، آن اسم خاص [[امیر مؤمنان]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} است که [[خداوند]] او را به این نام نامیده است. هرگز کسی را جز او نمی‌توان به این اسم نامید. جز [[امیر مؤمنان]]، هرکس به این نام خوانده شود [[کافر]] است. عرض نمودند: پس او را به چه نامی بخوانیم‌؟ فرمود: بگویید: {{عربی|"السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا بَقِيَّةَ اللَّهِ"}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۷۳؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۵۱۷.</ref> و سپس این [[آیه]] را [[تلاوت]] فرمود: {{متن قرآن|بَقِيَّةُ اللَّهِ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ}}<ref>سوره هود، ۸۶.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۲۷.</ref>.
+[[امیرالمؤمنین]]" لقبی است که [[خداوند]] برای [[علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} قرار داده و کسی جز او به این [[لقب]] نامیده نمی‌شود. از [[امام صادق]] {{ع}} پرسیدند آیا می‌توان به [[حضرت قائم]] {{ع}} "[[امیرالمؤمنین]]" خطاب کرد؟ حضرت فرمود: خیر زیرا این لقبی است که مخصوص [[علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} است و هیچ شخصی به این نام خوانده نمی‌شود مگر کسی که [[کافر]] باشد...<ref>بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۷۳.</ref>.
-==امام علی در فرهنگنامه آخرالزمان==
-"[[امیرالمؤمنین]]" لقبی است که [[خداوند]] برای [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} قرار داده و کسی جز او به این [[لقب]] نامیده نمی‌شود. از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدند که آیا می‌توان به [[حضرت قائم]]{{ع}} "[[امیرالمؤمنین]]" خطاب کرد؟ [[حضرت]] فرمود: خیر زیرا این لقبی است که مخصوص [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} است و هیچ شخصی به این نام خوانده نمی‌شود مگر کسی که [[کافر]] باشد... <ref>بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۷۳.</ref>.
-*اما در [[حدیثی]] [[نقل]] شده که [[راوی]] گفت: من با شخص دیگری به [[خدمت]] [[امام صادق]]{{ع}} نشسته بودیم، مردی از اهالی سواد داخل شد و به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کرد: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ}}. [[حضرت]] او را نزد خود خواند و در کنار خود جای داد. [[راوی]] می‌گوید من به شخصی که همراهم بود گفتم: واژه "[[امیرالمؤمنین]]" لقبی است که جز به [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} اطلاق نمی‌شود! سپس [[امام صادق]]{{ع}} به من فرمود: «همانا [[بندگان]] به [[ایمان راستین]] دست نمی‌یابند مگر زمانی که تمام [[صفات ائمه]] پیشین را در دیگر [[ائمه]] نیز ببینند»<ref>اختصاص شیخ مفید: ص ۲۶۷.</ref>.
-*این دو [[حدیث]] در ظاهر معنایی مخالف همدیگر دارند اما به [[اعتقاد]] برخی این دو [[حدیث]] تضادی با هم ندارد، زیرا [[حدیث]] اول معنایی عام دارد که با [[حدیث]] دوم تخصیص می‌خورد، یعنی جمع دو [[حدیث]] این می‌شود: نامیدن هیچ شخصی بدین نام جایز نیست مگر [[امامان دوازده‌گانه]]. دیگر این که در [[حدیث شریف]] [[حضرت]] بدین خاطر [[نهی]] فرموده‌اند که در زمان [[خلافت]] [[بنی‌امیه]] و بنی‌العباس، خلفای غاصب خود را [[امیرالمؤمنین]] می‌خواندند، و چون [[اهل بیت]]{{عم}} تا حد امکان برای [[حفظ جان]] خود و [[شیعیان]]، [[مخالفت]] خود را با [[حاکمان جور]] آشکارا بیان نمی‌نمودند، و لذا این معنا را به کنایه می‌فرمودند و نمونه آن همین [[حدیث]] است که اشاره می‌فرماید: کسانی که به [[ظلم]] بر [[مسند]] [[خلافت]] [[ائمه]]{{عم}} تکیه زده‌اند [[لیاقت]] این [[لقب]] [[شریف]] را ندارند و کسانی [[شایستگی]] داشتن این نام را دارند که به [[حق]] از جانب [[خداوند]] [[خلیفه رسول خدا]] باشند؛ آنان کسانی نیستند جز [[ائمه]] اثنی‌عشر، که اولین آنان [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} و آخرین آنها [[حضرت قائم]]{{ع}} است، زیرا اگر کسی جز [[علی]] ابن [[ابی‌طالب]] [[لیاقت]] این نام را نداشته باشد، پس [[امام]] بر [[حق]] پس از [[رحلت]] [[رسول خدا]]، [[علی]]{{ع}} است و پس از او کسی [[خلیفه]] است که ایشان تعیین نمایند و این بطلان [[حکومت غاصبانه]] خلفای [[جور]] را نشان می‌دهد<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۱۰۷.</ref>.
-== جستارهای وابسته ==
+اما در [[حدیثی]] [[نقل]] شده که [[راوی]] گفت: من با شخص دیگری [[خدمت]] [[امام صادق]] {{ع}} نشسته بودیم، مردی از اهالی سواد داخل شد و به [[امام صادق]] {{ع}} عرض کرد: {{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ}}. حضرت او را نزد خود خواند و در کنار خود جای داد. [[راوی]] می‌گوید من به شخصی که همراهم بود گفتم: واژه "[[امیرالمؤمنین]]" لقبی است که جز به [[علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} اطلاق نمی‌شود! سپس [[امام صادق]] {{ع}} به من فرمود: «همانا [[بندگان]] به [[ایمان راستین]] دست نمی‌یابند مگر زمانی که تمام [[صفات ائمه]] پیشین را در دیگر [[ائمه]] نیز ببینند»<ref>اختصاص شیخ مفید، ص ۲۶۷.</ref>.
-== پرسش‌های وابسته ==
+این دو [[حدیث]] در ظاهر معنایی مخالف همدیگر دارند اما به [[اعتقاد]] برخی این دو [[حدیث]] تضادی با هم ندارد، زیرا [[حدیث]] اول معنایی عام دارد که با [[حدیث]] دوم تخصیص می‌خورد، یعنی جمع دو [[حدیث]] این می‌شود: نامیدن هیچ شخصی بدین نام جایز نیست مگر [[امامان دوازده‌گانه]]. دیگر اینکه در [[حدیث شریف]] حضرت بدین خاطر [[نهی]] فرموده‌اند که در زمان [[خلافت]] [[بنی‌امیه]] و بنی‌العباس، خلفای غاصب خود را [[امیرالمؤمنین]] می‌خواندند و چون [[اهل بیت]] {{عم}} تا حد امکان برای [[حفظ جان]] خود و [[شیعیان]]، [[مخالفت]] خود را با [[حاکمان جور]] آشکارا بیان نمی‌نمودند و لذا این معنا را به کنایه می‌فرمودند و نمونه آن همین [[حدیث]] است که اشاره می‌فرماید: کسانی که به [[ظلم]] بر [[مسند خلافت]] [[ائمه]] {{عم}} تکیه زده‌اند [[لیاقت]] این [[لقب]] [[شریف]] را ندارند و کسانی [[شایستگی]] داشتن این نام را دارند که به [[حق]] از جانب [[خداوند]] [[خلیفه رسول خدا]] باشند؛ آنان کسانی نیستند جز [[ائمه]] اثنی‌عشر، که اولین آنان [[علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} و آخرین آنها [[حضرت قائم]] {{ع}} است، زیرا اگر کسی جز [[علی]] ابن [[ابی‌طالب]] [[لیاقت]] این نام را نداشته باشد، پس [[امام]] بر [[حق]] پس از [[رحلت]] [[رسول خدا]]، [[علی]] {{ع}} است و پس از او کسی [[خلیفه]] است که ایشان تعیین نمایند و این بطلان [[حکومت غاصبانه]] خلفای [[جور]] را نشان می‌دهد<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۱۰۷؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۲۷.</ref>.
-* [[آیا می‌توان به امام مهدی لقب امیرالمؤمنین داد؟ (پرسش)]]
-{{پایان مدخل‌های وابسته}}
 == منابع ==
@@ خط ۳۰: / خط ۲۶: @@
 [[رده:امام علی]]
-[[رده:مدخل]]