انتظار راستین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۵۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مهدویت | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام مهدی | |||
| عنوان مدخل = انتظار راستین | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = مهدویت (پرسش) | |||
}}[[پرونده:13681461.jpeg|300px|بندانگشتی|انتظار راستین]] | |||
'''انتظار راستین''' عبارت از این است که [[منتظر حقیقی]] [[اهل]] عمل به وظیفه، حرکت و پویایی است و در فرهنگ مهدویت، [[انتظار فرج]] با مسئولیت‌گریزی که از آثار مهم [[یأس]] و [[ناامیدی]] است، سازگار نیست. یکی از مفاهیم واقعی راستین [[انتظار]] عبارت است از حرکت و تلاش [[سازش]] ناپذیر در جهت [[مبارزه با ظلم]] و [[ظالم]] که [[انسان]] نسبت به وضعیت [[ظلم و ستم]] موجود ناراضی و معترض باشد و به منظور زمینه‌سازی [[حکومت جهانی]] [[اسلام]] و [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} گام بردارد تا صلاح و [[تقوای الهی]] [[صلح]] و [[عدالت]] و [[آزادی]] و [[صداقت]] بر سراسر [[گیتی]] گسترده شود. انتظار راستین آمادگی‌های لازم دارد مانند: آمادگی [[فرهنگی]]؛ [[آمادگی روحی و روانی]]؛ آمادگی فکری و [[اعتقادی]]؛ [[اخلاقی]] و [[رفتاری]]؛ آمادگی [[سیاسی]]، [[اقتصادی]] و نظامی. | |||
== اهمیت انتظار راستین == | |||
انتظار راستین آمیخته با آمادگی‌هایی است و بدون [[شک]] کسانی که آمادگی کامل دارند مشمول مقام رفیع "افضل العبادۀ"<ref>{{متن حدیث|أفْضَلُ العِبادَهِ انْتِظارُ الفَرَجِ}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۲۵.</ref> و "أحبُّ الاعمال" می‌شوند؛ نه هر کسی که مدّعی [[انتظار]] باشد، در حالی که هیچ آمادگی ندارد و این [[اشتباه]] است که دست روی دست گذاشته و خیال کند همۀ کارها با [[اعجاز]] و [[دعا]] انجام میشود و کارها را [[امام]] درست میکند؛ در صورتی که از اسباب ظاهری و آدم‌های لایق و شایسته کمک گرفته میشود. براین اساس، آنکه بخواهد به واقع [[منتظر]] وجود [[مبارک]] آن حضرت باشد لازم است خویشتن را مهیا سازد اگرچه با آماده کردن یک تیر باشد<ref>{{متن حدیث|لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً}}؛ الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی (کتاب)|صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی]]، ص۲۰۴؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص۱۶۵-۱۶۷؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص۸؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین]].</ref> | |||
در انتظار راستین، [[سخن]] از [[مبارزه]] و [[جهاد]] است نه سکون و صرفاً دست به دعا بلند کردن<ref>ر.ک: [[روح‌الله شاکری زواردهی|شاکری زواردهی، روح‌الله]] و [[علی خانی]]، [[بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله (مقاله)|بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله]]، ص۲۶۶-۲۶۷.</ref> و لذا در [[روایات]] از [[انتظار سازنده]] و راستین با عنوان با فضیلت‌ترین [[عبادت]] یاد شده است؛ زیرا [[انقلاب مهدی]]{{ع}}، آخرین حلقۀ مبارزه حق علیه باطل است و این مبارزه به [[پیروزی]] [[اهل حق]] خاتمه پیدا میکند<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص۸.</ref>. | |||
[[منتظر حقیقی]] [[اهل]] عمل به وظیفه، حرکت و پویایی است و در فرهنگ مهدویت، [[انتظار فرج]] با مسئولیت‌گریزی که از آثار مهم [[یأس]] و [[ناامیدی]] است، سازگار نیست و اساساً انتظارِ بدون عمل، هیچگونه مطلوبیتی از نظر [[معارف دینی]] ندارد. تعبیر [[امام سجاد]]{{ع}} از "انتظار فرج" که آن را [[برترین]] عمل‌ها دانسته است: {{متن حدیث|إِنْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنْ أَفْضَلِ الْعَمَلِ}}<ref>بحرانی، سیدهاشم، حلیة الأبرار، ج۴، ص۱۴.</ref>، گویای همین مطلب است. انتظاری که در فرهنگ اسلامی [[عبادت]] به شمار می‌رود و [[منتظران]] را از [[پاکان]] و [[صالحان]] و [[معتقدان]] پابرجا و [[استوار]] بر می‌شمارد، انتظاری است آمیخته با [[امید به آینده]] مطلوب و [[جهاد]] در راه [[حاکمیت]] [[حقّ]]<ref>ر.ک: [[روح‌الله شاکری زواردهی|شاکری زواردهی، روح‌الله]] و [[علی خانی]]، [[بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله (مقاله)|بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله]]، ص۲۶۶-۲۶۷.</ref>. | |||
یکی از مفاهیم واقعی راستین [[انتظار]] عبارت است از حرکت و تلاش [[سازش]] ناپذیر در جهت [[مبارزه با ظلم]] و [[ظالم]] که [[انسان]] نسبت به وضعیت [[ظلم و ستم]] موجود ناراضی و معترض باشد و به منظور زمینه‌سازی [[حکومت جهانی]] [[اسلام]] و [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} گام بردارد تا صلاح و [[تقوای الهی]] [[صلح]] و [[عدالت]] و [[آزادی]] و [[صداقت]] بر سراسر [[گیتی]] گسترده شود. | |||
در مفهوم راستین انتظار سه نکتۀ مهم وجود دارد: | |||
# مشخصۀ اساسی انتظار راستین، [[خوش‌بینی]] به آینده‌ای روشن و [[سعادت‌بخش]] است و [[فرج]] و [[گشایش]] همچون نقطۀ روشنی است که انسان با انتظار به آن سو حرکت میکند، پس انتظار فرج، روشنی بخش [[دل‌ها]] با [[نور]] [[امید]] است؛ [[امید]] به [[رفع ظلم]] و تلاش در جهت ریشه کن نمودن آن، نه سکون و [[سکوت]] در برابر ستمگری‌های موجود در [[جامعه]]<ref>ر.ک: [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص۳۹ ـ ۴۱؛ [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۸- ۳۹.</ref>. | |||
# در مفهوم انتظار فرج سازنده، توجه به سوی مرکز [[فرماندهی]] و [[ولایت الهی]]؛ یعنی [[امام مهدی]]{{ع}} است. | |||
# مفهوم عمیق‌تر [[انتظار فرج]] این است که ما چون [[دوستدار]] امامیم باید آن [[طور]] که مورد پسند [[امام]] است [[زندگی]] کنیم و با یافتن الگویی مناسب می‌‌توانیم نفس خود را به نمونۀ کوچکی از آن الگوی [[برتر]]، دگرگون ساخته و این الگوی مناسب که ارزش‌های والا در او تجسم یافته، امام مهدی{{ع}} است<ref>ر.ک: [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص۳۹ ـ ۴۱.</ref>. | |||
== انواع آمادگی برای انتظار راستین == | |||
انتظار راستین آمادگی‌های ذیل را می‌‌خواهد: | |||
# '''آمادگی [[فرهنگی]]''': [[انسان‌ها]]، معمار [[سرنوشت]] [[جامعه]] و تاریخ و محور [[دگرگونی]] اوضاع [[اجتماعی]] هستند و [[سنّت الهی]]<ref>سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره انفال، آیه ۵۳.</ref> بر این قرار گرفته است که هر گونه دگرگونی و تحولی برای جامعه‌های [[انسانی]]، به دست و ارادۀ خود آنان صورت گیرد<ref>ر.ک: [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]؛ [[شرایط ظهور (کتاب)|شرایط ظهور]]، ص۴۴ ـ ۵۱؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref> و از شرایط بسیار مهم برای تحقّق و [[پیروزی]] یک [[قیام]] و [[انقلاب]]، خواست و ارادۀ مردم است<ref>ر.ک: [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[شرایط ظهور (کتاب)|شرایط ظهور]]، ص۴۴ - ۵۱.</ref>. [[امام زمان]]{{ع}} نیز هر لحظه، [[منتظر]] خواست و [[دعوت]] [[مردم]] است: «اگر [[شیعیان]] ما، که [[خداوند]] [[توفیق]] طاعتشان دهد، در راه ایفای پیمانی که بر عهده دارند، همدل شوند، میمنت [[ملاقات]] ما به تأخیر نمی‌افتد و [[سعادت]] دیدار ما زودتر نصیب آنان می‌شد»<ref>{{متن حدیث|وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعِ الْقُلُوبِ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا}}؛ احتجاج، ج۲، ص۶۰۰، ش۳۶۰.</ref>. بنابراین، در عرصۀ فرهنگ دینی باید به "[[پیروی]] [[خالص]] از خداوند و ولی او" توجه شود؛ زیرا [[شناخت خداوند]] و امام زمان{{ع}} و [[باور]] به آنان، باید در [[رفتار]] دیده شود و تبلور [[حقیقی]] آن در [[فرمان‌برداری]] [[خالص]] و فراگیر از آن نورهای [[پاک]] آشکار گردد<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>. | |||
# '''[[آمادگی روحی و روانی برای ظهور امام مهدی|آمادگی روحی و روانی]]''': [[حکومت جهانی حضرت مهدی]]{{ع}} در درجۀ اول نیازمند بالا بردن [[آگاهی]] و [[آمادگی روحی]] و [[فکری]] است. [[منتظر واقعی]] برای چنین برنامۀ مهمی، نمیتواند نقش نظاره‌گر داشته باشد<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص۱۰۰؛ [[محمد فاکر میبدی|فاکر میبدی، محمد]]، [[زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر (مقاله)|زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر]]، ص۱۷۵-۱۷۶.</ref>، مؤید این سخن، تجدید عهد و [[پیمان]] به واسطۀ خواندن [[دعای عهد]] است<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنِّی أُجَدِّدُ فِی صَبِیحَةِ یَوْمِی هَذَا وَ مَا عِشْتُ فِیهِ مِنْ أَیَّامِ حَیَاتِی عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَیْعَةً لَهُ فِی عُنُقِی لَا أَحُولُ عَنْهَا وَ لَا أَزُولُ أَبَداً}}؛ پروردگارا من در صبح‌گاه امروز عهد و پیمانی که بر گردنم است، تجدید می‌کنم که هرگز آن را از گردنم برندارم و از آن جدا نشوم؛ بحار الأنوار، ج ۵۳، ص۹۶؛ کفعمی، المصباح، ص۵۵۰.</ref> و [[آمادگی برای ظهور]] مستلزم انتظاری خوب و شایسته است که اگر ما به [[وظایف]] خود در دوران انتظار عمل کنیم در واقع خود را برای [[زمان ظهور]] آماده کرده‌ایم<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۱۱۰-۱۱۷.</ref>. بی‌گمان برای [[حضرت مهدی]]{{ع}} یارانی هست که توان بالای [[روحی]] و روانی دارند تا بتوانند بر [[دشمنان]] چیره و [[پیروز]] شوند و کسانی که آمادگی روحی و روانی بالایی به دست نیاورند، هرگز نمی‌توانند [[یار]] و [[یاور]] خوبی برای آن حضرت باشند؛ چراکه با کمترین فشاری که بر آنان وارد میشود، عرصه را رها می‌کنند<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>. | |||
# '''[[آمادگی فکری و اعتقادی برای ظهور امام مهدی|آمادگی فکری و اعتقادی]]''': آنچه [[قیام]] و [[انقلاب جهانی]] آن حضرت را از دیگر [[انقلاب‌ها]] متمایز و ممتاز میسازد، دگرگونی‌های اعتقادی و [[باور]] [[انسان‌ها]] است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>، یعنی سطح [[افکار]] [[مردم]] [[جهان]] چنان بالا رود که بدانند مثلاً مسئله «نژاد» یا «مناطق مختلف جغرافیایی» مسئله قابل توجهی در [[زندگی]] [[بشر]] نیست و تفاوت رنگ‌ها و زبان‌ها و سرزمین‌ها نمیتواند [[بشر]] را از هم جدا سازد<ref>ر.ک: [[محمد فاکر میبدی|فاکر میبدی، محمد]]، [[زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر (مقاله)|زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر]]، ص۱۷۵-۱۷۶.</ref>. سطح افکار مردم چنان بالا باشد که بتوانند [[حق]] را از [[باطل]] تشخیص دهند و [[تسلیم]] دشمنانی نشوند که میکوشند [[لباس]] باطل بر چهره حق بپوشانند تا مردم را از آن رویگردان کنند<ref>ر.ک: [[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری ۱ (مقاله)|مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری]]، ص۷۳.</ref>. اقتضای آمادگی [[معرفتی]]، تلاش و کوشش در [[اسلام‌شناسی]] است؛ یعنی هر [[شیعه]] [[منتظر]] باید بکوشد از [[اسلام]] آگاهی‌های تخصصی کسب نماید تا در مقام [[دفاع]]، از پشتوانه [[علمی]] برخوردار باشد<ref>ر.ک: [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]].</ref>. | |||
# '''[[آمادگی اخلاقی و رفتاری برای ظهور امام مهدی|آمادگی اخلاقی و رفتاری]]''': [[حضرت مهدی]]{{ع}} زمانی ظهور میکند که یاران آماده‌ای داشته باشد زیرا او می‌‌خواهد جهانی را [[اصلاح]] کند<ref>ر.ک: [[محمد فاکر میبدی|فاکر میبدی، محمد]]، [[زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر (مقاله)|زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر]]، ص۱۷۵-۱۷۶.</ref>. [[انسان منتظر]] با [[درک]] این نکته که "[[امام]] اگر چه ظاهر نیست اما حاضر است"، باید همواره از خویشتن [[مراقبت]]<ref>ر.ک: [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]].</ref> و نفس اماره را کنترل و [[شیطان]] را از خود دور کند و خانۀ [[دل]] را با [[یاد خدا]] و با صفات حمیده و پسندیدۀ [[انسانی]] [[زینت]] دهد و [[لوح]] [[دل]] را از آلودگی‌ها و [[گناهان]] بشوید<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۱۱۰-۱۱۷.</ref> [[قرآن کریم]] هم شایستگی و صلاحیت را شرط آن [[انقلاب]] دانسته است و می‌‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref>.<ref>[[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص۲۴۱، [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص۱۰۰.</ref> | |||
# '''[[آمادگی سیاسی برای ظهور امام مهدی|آمادگی سیاسی]]''': با توجه به جهانی‌بودن [[حکومت حضرت مهدی]]{{ع}}، نیازمند بازشناسی و بازنمایی ابعاد سیاسی [[حکومت جهانی]] آن حضرت به جهانیان هستیم و این [[مسئولیت]] اساسی بر دوش دانشمندان [[علوم دینی]] است و [[مشتاقان]] [[برپایی حکومت عدل جهانی]] می‌بایست در دو محور تلاش‌های [[علمی]] و عملی انجام دهند: آشنایی با [[روش سیاسی]] حضرت در عصر ظهور و آشناکردن دیگران با این [[اندیشه]] بلند سیاسی<ref>ر.ک: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص۸۴ ـ ۷۹؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>. در عصر ظهور نیز، مأموریت اصلی [[یاران]] حضرت، پاکسازی [[جامعه]] از فتنۀ [[ظلم و جور]] و اجرای سیاست‌های [[عدالت‌محور]] [[امام]]{{ع}} است. حضرت یارانش را به سراسر [[جهان]] اعزام میکند و با دستور به اجرای عدالت و [[نیکی]]، آنان را [[فرمانروایان]] کشورها قرار می‌دهد<ref>{{متن حدیث|یُفَرَّقُ الْمَهْدِیُّ أَصْحَابَهِ فِی جَمِیعِ الْبُلْدَانِ وَ یَأْمُرُهُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ یَجْعَلَهُمْ حُکَّاماً فِی الْأَقَالِیمَ}}؛ روزگار رهائی، ج۲، ص۶۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref> | |||
# '''[[آمادگی اقتصادی برای ظهور امام مهدی|آمادگی اقتصادی]]''': بی‌گمان [[حضرت مهدی]]{{ع}} به‌پا می‌خیزد تا زندگی مادی [[مردم]] را بر پایه [[عدالت]] سامان دهد، چون [[قسط و عدل]] اقتصادی در جای خود بسیار بایسته و نقش‌آفرین است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۶۸.</ref>. جامعه [[منتظر]] جامعه‌ای پویا و فعال است که [[حاکمیت طاغوت]] و [[بی‌عدالتی]] را برنمی‌تابد<ref>ر.ک: [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص۱۱۰-۱۱۷.</ref> و از [[ظلم و ستم]] و [[نظامات]] موجود خسته و تلخی زندگی مادی و یک بعدی را [[احساس]] کرده و به وضع موجود [[راضی]] نشده و هرروز خود را در عرصه‌های مختلف [[سیاسی]]، [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]] آماده‌تر می‌‌نماید<ref>ر.ک: [[عزیزالله ح‍ی‍دری|ح‍ی‍دری، عزیزالله]]، [[انتظار و انسان معاصر (کتاب)|انتظار و انسان معاصر]]، ص۵۵؛ [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۹۶.</ref>. مأموریت اصلی [[یاران]] حضرت، پاکسازی [[جامعه]] از [[فتنه]] [[ظلم و جور]] و اجرای سیاست‌های [[عدالت‌محور]] [[امام]]{{ع}} است. حضرت، "یارانش را به سراسر [[جهان]] اعزام میکند و با دستور به اجرای عدالت و [[نیکی]]، آنان را [[فرمانروایان]] کشورها قرار می‌دهد<ref>{{متن حدیث|یُفَرَّقُ الْمَهْدِیُّ أَصْحَابَهِ فِی جَمِیعِ الْبُلْدَانِ وَ یَأْمُرُهُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ یَجْعَلَهُمْ حُکَّاماً فِی الْأَقَالِیمَ}}؛ روزگار رهائی، ج۲، ص۶۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|اندیشه انتظار و جهانی شدن]].</ref> | |||
# '''[[آمادگی نظامی و انتظامی برای ظهور امام مهدی|آمادگی نظامی]]''': [[انسان]] منتظرِ یک [[قیام]] بزرگ که دامنۀ نفوذ آن همۀ جهان است و به [[طور]] قطع دنیای [[استکبار]] را به چالش در بُعد نظامی و [[جنگ]] می‌کشاند، چگونه می‌تواند هیچگونه آمادگی فیزیکی برای حضور در این درگیری بزرگ را نداشته باشد؟<ref>ر.ک: [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]].</ref> [[امام صادق]]{{ع}} در این زمینه فرموده است: «هریک از شما باید برای خروج [[حضرت قائم]] سلاحی مهیا کند ـ هرچند یک تیر باشد ـ [[خدای تعالی]] هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد، [[امید]] آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را [[درک]] کند و از [[یاران]] و همراهانش قرار گیرد»<ref>{{متن حدیث|لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی إِذَا عَلِمَ ذَلِکَ مِنْ نِیَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ یُنْسِئَ فِی عُمُرِهِ حَتَّی یُدْرِکَهُ فَیَکُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ}}؛ الغیبة النعمانی، ص۳۲۱، ح ۱۰. .</ref> این نگهداری [[سلاح]]، از لوازم کار و شدّت آمادگی را نشان داده و اهمیت [[اعتقاد]] به آمدن [[مهدی]] را مطرح میکند<ref>ر.ک: [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص۱۰.</ref>. پس برای [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} و [[یاری]] آن حضرت، باید در هر لحظهای آماده بود و خود را مهیا نگه داشت<ref>ر.ک: [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص۲۲۱، ۲۱۷.</ref>. | |||
== پرسش مستقیم == | |||
* [[انتظار راستین به چه معناست؟ (پرسش)]] | |||
== پرسش‌های وابسته == | |||
{{پرسمان انتظار فرج}} | {{پرسمان انتظار فرج}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{ | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:Dadghostar.jpg|22px]] [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|'''دادگستر جهان''']] | |||
# [[پرونده:1379138.jpg|22px]] [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، | # [[پرونده:1379138.jpg|22px]] [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی (کتاب)|'''صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی''']] | ||
# [[پرونده:25939000.jpg|22px]] [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|'''حکومت جهانی مهدی''']] | |||
# [[پرونده:151897.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|'''امام مهدی موجود موعود''']] | # [[پرونده:151897.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|'''امام مهدی موجود موعود''']] | ||
# [[پرونده:13681183.jpg|22px]] [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|'''انتظار و وظایف منتظران''']] | # [[پرونده:13681183.jpg|22px]] [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|'''انتظار و وظایف منتظران''']] | ||
# [[پرونده:13681225.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین (مقاله)|'''مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین''']] | |||
# [[پرونده:1100126.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|'''نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی''']] | |||
# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[روح‌الله شاکری زواردهی|شاکری زواردهی، روح‌الله]] و [[علی خانی]]، [[بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله (مقاله)|'''بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله''']] | |||
# [[پرونده:1100130.jpg|22px]] [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|'''انتظار از دیدگاه اهل بیت''']] | |||
# [[پرونده:13681034.jpg|22px]] [[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|'''چلچراغ حکمت''']] | |||
# [[پرونده:13681077.jpg|22px]] [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[شرایط ظهور (کتاب)|'''شرایط ظهور''']] | |||
# [[پرونده:11830.jpg|22px]] [[محمد فاکر میبدی|فاکر میبدی، محمد]]، [[زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر (مقاله)|'''زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر''']]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان چهارم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان چهارم]] | |||
# [[پرونده:000034.jpg|22px]] [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت - رضایی اصفهانی (کتاب)|'''مهدویت - رضایی اصفهانی''']] | |||
# [[پرونده:Qabasat.jpg|22px]] [[حسین سوزنچی|سوزنچی، حسین]]، [[مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری - سوزنچی (مقاله)|'''مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری - سوزنچی''']]، [[قبسات (نشریه)|فصلنامه قبسات]] | |||
# [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|'''رسالت فردی و شخصی انسان منتظر''']]، [[موعود (نشریه)|ماهنامه موعود]] | |||
# [[پرونده:11830.jpg|22px]] [[قنبر علی صمدی|صمدی، قنبر علی]]، [[اندیشه انتظار و جهانی شدن (مقاله)|'''اندیشه انتظار و جهانی شدن''']]، [[انتظار موعود (نشریه)|فصلنامه انتظار موعود]] | |||
# [[پرونده:064357.jpg|22px]] [[عزیزالله ح‍ی‍دری|ح‍ی‍دری، عزیزالله]]، [[انتظار و انسان معاصر (کتاب)|'''انتظار و انسان معاصر''']] | |||
# [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|'''مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار''']]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان نهم ج۱ (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان نهم ج۱]] | |||
# [[پرونده:Mahdaviat.jpg|22px]] [[رحیم کارگر|کارگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|'''مهدویت پیش از ظهور''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
==پانویس== | |||
{{ | |||
[[رده:امام مهدی | [[رده:انتظار ظهور امام مهدی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۳۰
انتظار راستین عبارت از این است که منتظر حقیقی اهل عمل به وظیفه، حرکت و پویایی است و در فرهنگ مهدویت، انتظار فرج با مسئولیت‌گریزی که از آثار مهم یأس و ناامیدی است، سازگار نیست. یکی از مفاهیم واقعی راستین انتظار عبارت است از حرکت و تلاش سازش ناپذیر در جهت مبارزه با ظلم و ظالم که انسان نسبت به وضعیت ظلم و ستم موجود ناراضی و معترض باشد و به منظور زمینه‌سازی حکومت جهانی اسلام و ظهور حضرت مهدی(ع) گام بردارد تا صلاح و تقوای الهی صلح و عدالت و آزادی و صداقت بر سراسر گیتی گسترده شود. انتظار راستین آمادگی‌های لازم دارد مانند: آمادگی فرهنگی؛ آمادگی روحی و روانی؛ آمادگی فکری و اعتقادی؛ اخلاقی و رفتاری؛ آمادگی سیاسی، اقتصادی و نظامی.
اهمیت انتظار راستین
انتظار راستین آمیخته با آمادگی‌هایی است و بدون شک کسانی که آمادگی کامل دارند مشمول مقام رفیع "افضل العبادۀ"[۱] و "أحبُّ الاعمال" می‌شوند؛ نه هر کسی که مدّعی انتظار باشد، در حالی که هیچ آمادگی ندارد و این اشتباه است که دست روی دست گذاشته و خیال کند همۀ کارها با اعجاز و دعا انجام میشود و کارها را امام درست میکند؛ در صورتی که از اسباب ظاهری و آدم‌های لایق و شایسته کمک گرفته میشود. براین اساس، آنکه بخواهد به واقع منتظر وجود مبارک آن حضرت باشد لازم است خویشتن را مهیا سازد اگرچه با آماده کردن یک تیر باشد[۲].[۳]
در انتظار راستین، سخن از مبارزه و جهاد است نه سکون و صرفاً دست به دعا بلند کردن[۴] و لذا در روایات از انتظار سازنده و راستین با عنوان با فضیلت‌ترین عبادت یاد شده است؛ زیرا انقلاب مهدی(ع)، آخرین حلقۀ مبارزه حق علیه باطل است و این مبارزه به پیروزی اهل حق خاتمه پیدا میکند[۵].
منتظر حقیقی اهل عمل به وظیفه، حرکت و پویایی است و در فرهنگ مهدویت، انتظار فرج با مسئولیت‌گریزی که از آثار مهم یأس و ناامیدی است، سازگار نیست و اساساً انتظارِ بدون عمل، هیچگونه مطلوبیتی از نظر معارف دینی ندارد. تعبیر امام سجاد(ع) از "انتظار فرج" که آن را برترین عمل‌ها دانسته است: «إِنْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنْ أَفْضَلِ الْعَمَلِ»[۶]، گویای همین مطلب است. انتظاری که در فرهنگ اسلامی عبادت به شمار می‌رود و منتظران را از پاکان و صالحان و معتقدان پابرجا و استوار بر می‌شمارد، انتظاری است آمیخته با امید به آینده مطلوب و جهاد در راه حاکمیت حقّ[۷].
یکی از مفاهیم واقعی راستین انتظار عبارت است از حرکت و تلاش سازش ناپذیر در جهت مبارزه با ظلم و ظالم که انسان نسبت به وضعیت ظلم و ستم موجود ناراضی و معترض باشد و به منظور زمینه‌سازی حکومت جهانی اسلام و ظهور حضرت مهدی(ع) گام بردارد تا صلاح و تقوای الهی صلح و عدالت و آزادی و صداقت بر سراسر گیتی گسترده شود.
در مفهوم راستین انتظار سه نکتۀ مهم وجود دارد:
- مشخصۀ اساسی انتظار راستین، خوش‌بینی به آینده‌ای روشن و سعادت‌بخش است و فرج و گشایش همچون نقطۀ روشنی است که انسان با انتظار به آن سو حرکت میکند، پس انتظار فرج، روشنی بخش دل‌ها با نور امید است؛ امید به رفع ظلم و تلاش در جهت ریشه کن نمودن آن، نه سکون و سکوت در برابر ستمگری‌های موجود در جامعه[۸].
- در مفهوم انتظار فرج سازنده، توجه به سوی مرکز فرماندهی و ولایت الهی؛ یعنی امام مهدی(ع) است.
- مفهوم عمیق‌تر انتظار فرج این است که ما چون دوستدار امامیم باید آن طور که مورد پسند امام است زندگی کنیم و با یافتن الگویی مناسب می‌‌توانیم نفس خود را به نمونۀ کوچکی از آن الگوی برتر، دگرگون ساخته و این الگوی مناسب که ارزش‌های والا در او تجسم یافته، امام مهدی(ع) است[۹].
انواع آمادگی برای انتظار راستین
انتظار راستین آمادگی‌های ذیل را می‌‌خواهد:
- آمادگی فرهنگی: انسان‌ها، معمار سرنوشت جامعه و تاریخ و محور دگرگونی اوضاع اجتماعی هستند و سنّت الهی[۱۰] بر این قرار گرفته است که هر گونه دگرگونی و تحولی برای جامعه‌های انسانی، به دست و ارادۀ خود آنان صورت گیرد[۱۱] و از شرایط بسیار مهم برای تحقّق و پیروزی یک قیام و انقلاب، خواست و ارادۀ مردم است[۱۲]. امام زمان(ع) نیز هر لحظه، منتظر خواست و دعوت مردم است: «اگر شیعیان ما، که خداوند توفیق طاعتشان دهد، در راه ایفای پیمانی که بر عهده دارند، همدل شوند، میمنت ملاقات ما به تأخیر نمی‌افتد و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان می‌شد»[۱۳]. بنابراین، در عرصۀ فرهنگ دینی باید به "پیروی خالص از خداوند و ولی او" توجه شود؛ زیرا شناخت خداوند و امام زمان(ع) و باور به آنان، باید در رفتار دیده شود و تبلور حقیقی آن در فرمان‌برداری خالص و فراگیر از آن نورهای پاک آشکار گردد[۱۴].
- آمادگی روحی و روانی: حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) در درجۀ اول نیازمند بالا بردن آگاهی و آمادگی روحی و فکری است. منتظر واقعی برای چنین برنامۀ مهمی، نمیتواند نقش نظاره‌گر داشته باشد[۱۵]، مؤید این سخن، تجدید عهد و پیمان به واسطۀ خواندن دعای عهد است[۱۶] و آمادگی برای ظهور مستلزم انتظاری خوب و شایسته است که اگر ما به وظایف خود در دوران انتظار عمل کنیم در واقع خود را برای زمان ظهور آماده کرده‌ایم[۱۷]. بی‌گمان برای حضرت مهدی(ع) یارانی هست که توان بالای روحی و روانی دارند تا بتوانند بر دشمنان چیره و پیروز شوند و کسانی که آمادگی روحی و روانی بالایی به دست نیاورند، هرگز نمی‌توانند یار و یاور خوبی برای آن حضرت باشند؛ چراکه با کمترین فشاری که بر آنان وارد میشود، عرصه را رها می‌کنند[۱۸].
- آمادگی فکری و اعتقادی: آنچه قیام و انقلاب جهانی آن حضرت را از دیگر انقلاب‌ها متمایز و ممتاز میسازد، دگرگونی‌های اعتقادی و باور انسان‌ها است[۱۹]، یعنی سطح افکار مردم جهان چنان بالا رود که بدانند مثلاً مسئله «نژاد» یا «مناطق مختلف جغرافیایی» مسئله قابل توجهی در زندگی بشر نیست و تفاوت رنگ‌ها و زبان‌ها و سرزمین‌ها نمیتواند بشر را از هم جدا سازد[۲۰]. سطح افکار مردم چنان بالا باشد که بتوانند حق را از باطل تشخیص دهند و تسلیم دشمنانی نشوند که میکوشند لباس باطل بر چهره حق بپوشانند تا مردم را از آن رویگردان کنند[۲۱]. اقتضای آمادگی معرفتی، تلاش و کوشش در اسلام‌شناسی است؛ یعنی هر شیعه منتظر باید بکوشد از اسلام آگاهی‌های تخصصی کسب نماید تا در مقام دفاع، از پشتوانه علمی برخوردار باشد[۲۲].
- آمادگی اخلاقی و رفتاری: حضرت مهدی(ع) زمانی ظهور میکند که یاران آماده‌ای داشته باشد زیرا او می‌‌خواهد جهانی را اصلاح کند[۲۳]. انسان منتظر با درک این نکته که "امام اگر چه ظاهر نیست اما حاضر است"، باید همواره از خویشتن مراقبت[۲۴] و نفس اماره را کنترل و شیطان را از خود دور کند و خانۀ دل را با یاد خدا و با صفات حمیده و پسندیدۀ انسانی زینت دهد و لوح دل را از آلودگی‌ها و گناهان بشوید[۲۵] قرآن کریم هم شایستگی و صلاحیت را شرط آن انقلاب دانسته است و می‌‌فرماید: ﴿وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ﴾[۲۶].[۲۷]
- آمادگی سیاسی: با توجه به جهانی‌بودن حکومت حضرت مهدی(ع)، نیازمند بازشناسی و بازنمایی ابعاد سیاسی حکومت جهانی آن حضرت به جهانیان هستیم و این مسئولیت اساسی بر دوش دانشمندان علوم دینی است و مشتاقان برپایی حکومت عدل جهانی می‌بایست در دو محور تلاش‌های علمی و عملی انجام دهند: آشنایی با روش سیاسی حضرت در عصر ظهور و آشناکردن دیگران با این اندیشه بلند سیاسی[۲۸]. در عصر ظهور نیز، مأموریت اصلی یاران حضرت، پاکسازی جامعه از فتنۀ ظلم و جور و اجرای سیاست‌های عدالت‌محور امام(ع) است. حضرت یارانش را به سراسر جهان اعزام میکند و با دستور به اجرای عدالت و نیکی، آنان را فرمانروایان کشورها قرار می‌دهد[۲۹].[۳۰]
- آمادگی اقتصادی: بی‌گمان حضرت مهدی(ع) به‌پا می‌خیزد تا زندگی مادی مردم را بر پایه عدالت سامان دهد، چون قسط و عدل اقتصادی در جای خود بسیار بایسته و نقش‌آفرین است[۳۱]. جامعه منتظر جامعه‌ای پویا و فعال است که حاکمیت طاغوت و بی‌عدالتی را برنمی‌تابد[۳۲] و از ظلم و ستم و نظامات موجود خسته و تلخی زندگی مادی و یک بعدی را احساس کرده و به وضع موجود راضی نشده و هرروز خود را در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی آماده‌تر می‌‌نماید[۳۳]. مأموریت اصلی یاران حضرت، پاکسازی جامعه از فتنه ظلم و جور و اجرای سیاست‌های عدالت‌محور امام(ع) است. حضرت، "یارانش را به سراسر جهان اعزام میکند و با دستور به اجرای عدالت و نیکی، آنان را فرمانروایان کشورها قرار می‌دهد[۳۴].[۳۵]
- آمادگی نظامی: انسان منتظرِ یک قیام بزرگ که دامنۀ نفوذ آن همۀ جهان است و به طور قطع دنیای استکبار را به چالش در بُعد نظامی و جنگ می‌کشاند، چگونه می‌تواند هیچگونه آمادگی فیزیکی برای حضور در این درگیری بزرگ را نداشته باشد؟[۳۶] امام صادق(ع) در این زمینه فرموده است: «هریک از شما باید برای خروج حضرت قائم سلاحی مهیا کند ـ هرچند یک تیر باشد ـ خدای تعالی هرگاه بداند کسی چنین نیتی دارد، امید آن است که عمرش را طولانی کند تا آن حضرت را درک کند و از یاران و همراهانش قرار گیرد»[۳۷] این نگهداری سلاح، از لوازم کار و شدّت آمادگی را نشان داده و اهمیت اعتقاد به آمدن مهدی را مطرح میکند[۳۸]. پس برای ظهور حضرت مهدی(ع) و یاری آن حضرت، باید در هر لحظهای آماده بود و خود را مهیا نگه داشت[۳۹].
پرسش مستقیم
پرسش‌های وابسته
- معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
- ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
- عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
- هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
- نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
- انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
- شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا میکند؟ (پرسش)
- لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- چرا گفته میشود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
- دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
- آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم میشود؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی میشود؟ (پرسش)
- آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
- آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
- منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
- نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
- ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
- مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
- چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
- آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
- منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
- منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
- شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
- انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
- آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
- مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
- مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
- عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
- لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
- نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
- مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید میکند؟ (پرسش)
- چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
- انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
- اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
- انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی می‌‌دانند؟ (پرسش)
- آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
- مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
- آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب میشود؟ (پرسش)
- آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالتآور است؟ (پرسش)
- علت سختی انتظار چیست و چرا میگویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
- منتظران امام مهدی که در قرنهای گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
- آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
- فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
- خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجاتدهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
- دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
- دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده میشود؟ (پرسش)
- آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
- انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا میکند؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
- فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
- باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه میشود؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
- دانش آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
- آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
- آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
- چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
- جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- صرفنظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
- آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
- فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش میشود؟ (پرسش)
- عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
- چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
- انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
- ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
منابع
امینی، ابراهیم، دادگستر جهان
مکارم شیرازی، ناصر، صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی
مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی
جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود
کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران
سلیمیان، خدامراد، مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین
سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی
شاکری زواردهی، روح‌الله و علی خانی، بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله
طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت
محمدی منفرد، بهروز، چلچراغ حکمت
یوسفیان، مهدی، شرایط ظهور
فاکر میبدی، محمد، زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر، گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان چهارم
رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت - رضایی اصفهانی
سوزنچی، حسین، مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری - سوزنچی، فصلنامه قبسات
خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر، ماهنامه موعود- صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن، فصلنامه انتظار موعود
ح‍ی‍دری، عزیزالله، انتظار و انسان معاصر
بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار، گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان نهم ج۱
کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور
پانویس
- ↑ «أفْضَلُ العِبادَهِ انْتِظارُ الفَرَجِ»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۲۵.
- ↑ «لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً»؛ الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶.
- ↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی، ص۲۰۴؛ جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص۱۶۵-۱۶۷؛ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص۸؛ سلیمیان، خدامراد، مؤلفه‌های انتظار توانمند از نگاه روایات معصومین.
- ↑ ر.ک: شاکری زواردهی، روح‌الله و علی خانی، بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله، ص۲۶۶-۲۶۷.
- ↑ ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص۸.
- ↑ بحرانی، سیدهاشم، حلیة الأبرار، ج۴، ص۱۴.
- ↑ ر.ک: شاکری زواردهی، روح‌الله و علی خانی، بازپژوهی ارتباط انتظار فرج با اصل قرآنی حرمت یأس از روح‌الله، ص۲۶۶-۲۶۷.
- ↑ ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۳۹ ـ ۴۱؛ محمدی منفرد، بهروز، چلچراغ حکمت ج۱۰، ص۳۸- ۳۹.
- ↑ ر.ک: طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص۳۹ ـ ۴۱.
- ↑ سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره انفال، آیه ۵۳.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص۴۴ ـ ۵۱؛ سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: یوسفیان، مهدی، شرایط ظهور، ص۴۴ - ۵۱.
- ↑ «وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعِ الْقُلُوبِ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا»؛ احتجاج، ج۲، ص۶۰۰، ش۳۶۰.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۰؛ فاکر میبدی، محمد، زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر، ص۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ «اللَّهُمَّ إِنِّی أُجَدِّدُ فِی صَبِیحَةِ یَوْمِی هَذَا وَ مَا عِشْتُ فِیهِ مِنْ أَیَّامِ حَیَاتِی عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَیْعَةً لَهُ فِی عُنُقِی لَا أَحُولُ عَنْهَا وَ لَا أَزُولُ أَبَداً»؛ پروردگارا من در صبح‌گاه امروز عهد و پیمانی که بر گردنم است، تجدید می‌کنم که هرگز آن را از گردنم برندارم و از آن جدا نشوم؛ بحار الأنوار، ج ۵۳، ص۹۶؛ کفعمی، المصباح، ص۵۵۰.
- ↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: فاکر میبدی، محمد، زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر، ص۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ ر.ک: سوزنچی، حسین، مهدویت و انتظار در اندیشه شهید مطهری، ص۷۳.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ ر.ک: فاکر میبدی، محمد، زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر، ص۱۷۵-۱۷۶.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
- ↑ امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص۲۴۱، مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۱۰۰.
- ↑ ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، حکومت جهانی مهدی، ص۸۴ ـ ۷۹؛ سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ «یُفَرَّقُ الْمَهْدِیُّ أَصْحَابَهِ فِی جَمِیعِ الْبُلْدَانِ وَ یَأْمُرُهُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ یَجْعَلَهُمْ حُکَّاماً فِی الْأَقَالِیمَ»؛ روزگار رهائی، ج۲، ص۶۳.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸.
- ↑ ر.ک: رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص۱۱۰-۱۱۷.
- ↑ ر.ک: ح‍ی‍دری، عزیزالله، انتظار و انسان معاصر، ص۵۵؛ بابایی طلاتپه، محمد باقر، مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار، ص۹۶.
- ↑ «یُفَرَّقُ الْمَهْدِیُّ أَصْحَابَهِ فِی جَمِیعِ الْبُلْدَانِ وَ یَأْمُرُهُمْ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ یَجْعَلَهُمْ حُکَّاماً فِی الْأَقَالِیمَ»؛ روزگار رهائی، ج۲، ص۶۳.
- ↑ ر.ک: صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن.
- ↑ ر.ک: خانجانی، علی اوسط، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر.
- ↑ «لَیُعِدَّنَّ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی إِذَا عَلِمَ ذَلِکَ مِنْ نِیَّتِهِ رَجَوْتُ لِأَنْ یُنْسِئَ فِی عُمُرِهِ حَتَّی یُدْرِکَهُ فَیَکُونَ مِنْ أَعْوَانِهِ وَ أَنْصَارِهِ»؛ الغیبة النعمانی، ص۳۲۱، ح ۱۰. .
- ↑ ر.ک: کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص۱۰.
- ↑ ر.ک: کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص۲۲۱، ۲۱۷.