عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها پیامدها (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه اطلاعات کتاب | عنوان =عاشورا | عنوان اصلی = ریشه‌ها، انگیزه‌ه...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
| نوع جلد        = گالینگور
| نوع جلد        = گالینگور
| شابک            =964-8139-90-3
| شابک            =964-8139-90-3
| رده‌بندی کنگره    =‏ ‏‫‬‭‭BP۴۱/۵‭‮‬‏‫ ۱۳۸۴ ‏‫‬‭‭/د۲۵ع‌۲ ‭‮‬‬
| رده‌بندی کنگره    =‏‏‫‬‭‭BP۴۱/۵‭‮‬‏‫ ۱۳۸۴ ‏‫‬‭‭/د۲۵ع‌۲ ‭‮‬‬
| رده‌بندی دیویی    = ‏‫‬‭‬‭۲۹۷/۹۵۳۴‭‮‬
| رده‌بندی دیویی    = ‏‫‬‭‬‭۲۹۷/۹۵۳۴‭‮‬
| شماره ملی        = ‭م‌۸۴-۲۵۷۰۱
| شماره ملی        =‭م‌۸۴-۲۵۷۰۱
}}
}}
'''عاشورا: ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون نهضت عاشورا می‌پردازد. این کتاب زیر نظر [[ناصر مکارم شیرازی]] و به کوشش [[سعید داوودی]] و [[مهدی رستم‌نژاد]] نوشته شده است. و [[مدرسه الامام علی بن ابی طالب (ناشر)|انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب]] نشر این اثر را به عهده داشته است.<ref name=p1>[https://bookroom.ir/book/32573/%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7 وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref>
'''عاشورا: ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون نهضت عاشورا می‌پردازد. این کتاب زیر نظر [[ناصر مکارم شیرازی]] و به کوشش [[سعید داوودی]] و [[مهدی رستم‌نژاد]] نوشته شده است. و [[مدرسه الامام علی بن ابی طالب (ناشر)|انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب]] نشر این اثر را به عهده داشته است.<ref name=p1>[https://bookroom.ir/book/32573/%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7 وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref>
خط ۴۰: خط ۴۰:
{{فهرست اثر}}
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|3}}
{{ستون-شروع|3}}
 
*مقدمه
*مقدمه [[حضرت]] [[آیت‌الله]] مکارم شیرازی
*[[عاشورا]] [[حماسه]] بزرگ تاریخ‌
*[[بهترین]] روش برای مطالعه[[ تاریخ]]
*سخن آغازین
*نکات برجسته [[قیام عاشورا]]
:۱- اهداف و انگیزه‌های [[خالص]] [[الهی]]
:۲- کشته شدن [[حجت خدا]] توسط مردمی به ظاهر [[مسلمان]]
:۳- [[یاران]] همراه [[امام]]{{ع}}
:۴- [[ذلت‌ناپذیری]] [[عاشوراییان]]
:۵- [[مظلومیت]]، در ابعاد مختلف
:۶- [[قدرت]] تأثیرگذاری
*کتاب حاضر
*بخش اول: [[شخصیت امام حسین]]{{ع}} و [[فلسفه]] عزاداری‌
*اشاره
*اول: [[ولادت امام حسین]]{{ع}}
*دوم: [[شخصیت]] ممتاز آن حضرت
*[[امام حسین]]{{ع}} در [[زمان]] خلفای سه‌گانه
*امام حسین{{ع}} در زمان [[خلافت]] [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}}
*امام حسین{{ع}} در [[دوران امام حسن]]{{ع}}
*[[تکریم]] و [[تعظیم]] فوق‌العاده [[مردم]]
*جمع‌بندی
*سوم: نقش [[ائمه اطهار]]{{عم}} در [[احیای یاد]] و [[نام امام حسین]]{{ع}}
*روش‌های [[ائمه]]{{عم}} در زنده نگهداشتن عاشورا و عاشوراییان
:۱- برپایی مجالس [[سوگواری]]
:۲- یادآوری [[مصایب]] آن حضرت{{ع}} در مناسبت‌های مختلف
:۳- [[گریستن]] و [[گریاندن]]
:۴- [[تشویق شاعران]] به [[مرثیه‌سرایی]]
:۵- اهمیت به [[تربت امام حسین]]{{ع}}
:۶- اهتمام ویژه به [[زیارت]] [[مرقد]] امام حسین{{ع}}
*چهارم: تاریخچه سوگواری بر [[مظلومیت امام حسین]]{{ع}}
:۱- [[گریه بر امام حسین]]{{ع}} پیش از [[تولد]] آن حضرت
:۲- گریه بر امام حسین{{ع}} پس از ولادت
*[[گریه]] [[رسول خدا]]{{صل}}
*گریه علی{{ع}} بر مظلومیت امام حسین{{ع}}
*سوگواری [[فاطمه زهرا]]{{س}}
:۳- گریه و [[سوگواری بر امام حسین]]{{ع}} پس از [[شهادت]]
*حتی [[دشمن]] بر او گریست
*سوگ و [[ماتم]] در [[بارگاه یزید]]
*برنامه سوگواری [[همسر امام حسین]]{{ع}}
*[[مراسم سوگواری]] در محضر [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{ع}}
*مراسم سوگواری در [[محضر امام]] رضا{{ع}}
*سوگواری در کنار [[مزار]] [[شهدای کربلا]]
*پنجم: فلسفه گریه و [[عزاداری]] برای امام حسین{{ع}}
:۱- حسن ذاتی گریه
:۲- [[درک]] [[ثواب]] و رسیدن به [[شفاعت اهل بیت]]{{عم}}
:۳- تشکر از امام حسین{{ع}}
*تحلیل صحیح در [[فلسفه عزاداری]]
:۱- [[حفظ]] [[مکتب اهل بیت]]{{عم}}
*حتی غیر [[مسلمانان]] هم به این امر اعتراف دارند
:۲- [[بسیج]] توده‌ها
:۳- [[خودسازی]] و [[تربیت دینی]] ([[الگوپذیری]])
:۴- [[تجلیل]] از [[مجاهدت]] امام{{ع}} و [[تعظیم شعائر]]
*ششم: شیوه‌های عزاداری
:۱- گریه کردن
:۲- تباکی
:۳- [[لباس]] مشکی بر تن کردن
:۴- تشکیل مجالس سوگواری
:۵- نوحه‌سرایی
:۶- به سر و سینه زدن
:۷- تعطیلی [[کسب و کار]]
*تذکرات لازم
*توصیه‌های چهارده‌گانه آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی به هیئت‌های مذهبی و مداحان محترم
*[[پناهگاه]] [[ستمدیدگان]]
*بخش دوم: ریشه‌های قیام عاشورا
*اشاره
*فصل اول:[[ دشمنی]] دیرینه [[بنی‌امیه]] با [[بنی‌هاشم]]
*الف) ریشه‌های [[تاریخی]]
*ب) امتیازات ویژه [[بنی هاشم]]
:۱- [[آراستگی]] به [[علم]] و [[فضیلت]]
:۲- [[پاکی]] و [[تقوا]] و اصالت [[خانوادگی]]
:۳- شایستگی‌های فردی
*شعله‌ور شدن [[آتش]] [[اختلافات]] با [[ظهور اسلام]]
*فصل دوم: [[انتقام]] [[دشمنان اسلام]] از شکست‌های [[زمان]] [[رسول‌خدا]]{{صل}}
*نقش [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} در [[شکست]] [[مشرکان قریش]]
*[[نگرانی]] [[رسول خدا]]{{ع}}
*علی{{ع}} نیز نگران حسن و حسین{{ع}} بود
*از سخنان [[معاویه]] آثار [[کینه]] و انتقام آشکار است
*[[یزید]] و انتقام کشته‌های [[بدر]]
*سخنانی از دیگر [[امویان]]
*فصل سوم: [[توطئه]] در [[سقیفه]] (نقش سقیفه در پایه‌ریزی [[حکومت امویان]])
*الف) شکسته شدن [[حرمت]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}}
*ب) تبدیل شدن [[خلافت]] ([[عهد]]) [[الهی]] به امری بشری
*ج) به [[قدرت]] رسیدن [[بنی‌امیه]] در [[شام]] (تبدیل خلافت به [[پادشاهی]])
*رمز و [[راز]] مماشات عمر با معاویه!
*فصل چهارم: شورای [[انتصابی]] عمر، و به قدرت رسیدن [[عثمان]]
*پیامدهای [[خلافت عثمان]] و نقش آن در [[تحکیم]] قدرت بنی‌امیه
:۱- [[مناصب]] کلیدی در [[اختیار]] امویان
*[[مروان بن حکم]] [[مشاور]] عالی عثمان
:۲- روان شدن سیل [[اموال]] به سوی بنی‌امیه
*فصل پنجم: [[توطئه‌ها]] در عصر [[امیرمؤمنان]]{{ع}}
:۱- ترک [[حمایت]] از عثمان
:۲- [[جنگ جمل]] یا [[رویارویی]] غیر مستقیم معاویه با [[امام]]{{ع}}
:۳- [[جنگ صفین]]، یا رویارویی مستقیم معاویه با امام{{ع}}
:۴- ایجاد [[رعب]] و [[وحشت]] در قلمرو [[حکومت علوی]]
*فصل ششم: شکل‌گیری توطئه‌ها در عصر [[امام مجتبی]]{{ع}}
:۱- [[فریب خوردن]] برخی از [[فرماندهان لشکر]] [[امام حسن]]{{ع}} توسط معاویه
:۲- [[تضعیف]] [[موقعیت امام]]{{ع}} توسط [[منافقان]] و عوامل معاویه
:۳- [[صلح]] تحمیلی
*فصل هفتم: دوران خلافت معاویه
:۱- [[نقض ]][[صلح‌نامه]] امام مجتبی{{ع}}
:۲- [[نصب]] منافقان در پست‌های حساس
*[[عمرو بن عاص]] ([[والی مصر]])
*[[زیاد بن ابیه]] ([[والی بصره]] و [[کوفه]])
*[[مغیرة بن شعبه]] ([[والی کوفه]])
*[[سمرة بن جندب]] ([[جانشین]] زیاد در [[بصره]])
:۳- بسترسازی‌های [[فرهنگی]] برای پیشبرد اهداف شوم خویش
*الف) جلوگیری از [[تفسیر قرآن]]
*ب) [[ترویج]] [[مذهب]] [[جبر]]
*ج) [[تحریم]] ذکر [[فضایل علی]]{{ع}} و [[جعل حدیث]] درباره دیگران
*د) ترویج [[ناسزاگویی به علی]]{{ع}}
:۴- به [[شهادت]] رساندن [[امام حسن مجتبی]]{{ع}}
:۵- کشتن [[شیعیان]] به بهانه‌های گوناگون
*شهادت [[حجر بن عدی]]
*شهادت [[عمرو بن حمق]]
:۶- تنگنای [[اقتصادی]] [[مخالفان]]
:۷- [[بدعت‌ها]]
:۸- [[تحمیل]] [[بیعت]] یزید بر [[مردم]]
*فصل هشتم: [[حکومت]] جنایت‌بار یزید
*ولادت و [[تربیت]] یزید
*[[افکار]]، [[اندیشه‌ها]] و رفتارهای [[ضد]] [[دینی]] یزید
*جنایات یزید
:۱- فاجعه خونین [[کربلا]]
:۲- [[کشتار]] وسیع [[مردم مدینه]]
:۳- آتش زدن [[کعبه]]
*بخش سوم: انگیزه‌های [[قیام عاشورا]]
*اشاره
*فصل اول: احیای [[آیین خدا]] و [[نجات]] [[اسلام]] از چنگال [[بدعت‌ها]]
*فصل دوم: [[اصلاح امت]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]]
*فصل سوم: [[تشکیل حکومت اسلامی]] و [[مبارزه با ستمگران]]
*نگاهی به گذشته
*[[سخن امام حسین]]{{ع}} در برابر [[معاویه]]
*تلاش [[امام حسین]]{{ع}} برای تشکیل حکومت اسلامی در [[زمان]] [[یزید]]
*الف) ترک [[بیعت]] با یزید (و اعلام عدم [[شایستگی]] او برای [[خلافت]])
*ب) تصریح به شایستگی خود برای خلافت
*ج) پاسخ به [[دعوت]] [[کوفیان]]
*[[نامه]] سران [[کوفه]] به [[محضر امام]]{{ع}}
*پاسخ [[امام]]{{ع}} و اعزام مسلم به کوفه
*[[قیام]] برای تشکیل حکومت اسلامی با [[آگاهی]] از [[شهادت]]
*بخش چهارم: رویدادهای قیام عاشورا
*فصل اول: از [[مدینه]] تا [[کربلا]]
*اشاره
:۱- [[خواستگاری]] [[ام‌کلثوم]]
:۲- [[وحشت]] از [[نام علی]]{{ع}}
:۳- [[افتخار]] شما فقط فاطمه است!
:۴- [[مصادره]] [[اموال]] معاویه
:۵- [[ملاقات]] با حسین [[ممنوع]]!
:۶- برخورد شدید امام حسین{{ع}} با معاویه
:۷- نامه شدید اللحن امام حسین{{ع}} به معاویه
:۸- همان نامه به [[روایت]] دیگر
:۹- [[حکومت معاویه]] بزرگ‌ترین [[فتنه]]!
:۱۰- [[نکوهش]] معاویه بر [[انتخاب]] یزید
:۱۱- پاسخ کوبنده امام{{ع}} به معاویه
:۱۲- من کسی را صالح‌تر از یزید نمی‌دانم!!
:۱۳- خطبه‌ای بسیار مهم و سرنوشت‌ساز
:۱۴- من فقط برای [[اقامه حق]] قیام کردم
:۱۵- [[توطئه]] شبانه برای گرفتن بیعت
:۱۶- چگونه توطئه خنثی شد؟
:۱۷- همان مطلب به روایت دیگر
:۱۸- پاسخ کوبنده امام{{ع}}
:۱۹- ادامه همان سخن
:۲۰- پاسخ نهایی: خلافت بر [[آل ابوسفیان]] [[حرام]] است!
:۲۱- امام حسین{{ع}} کنار [[قبر پیامبر]]{{صل}}
:۲۲- خدایا! من [[نیکی‌ها]] را [[دوست]] دارم
:۲۳- [[وداع]] امام حسین{{ع}} با [[قبر]] جدش [[پیامبر]]{{صل}}
:۲۴. اگر در [[دنیا]] هیچ پناهگاهی نداشته باشم، با یزید بیعت نخواهم کرد!
:۲۵- وصیت‌نامه [[تاریخی]] امام حسین{{ع}}
:۲۶- من هرگز تن به [[ذلت]] نخواهم داد!
:۲۷- مادرم! می‌دانم که [[شهید]] می‌شوم!
:۲۸- پایان این راه شهادت است!
:۲۹- امام حسین{{ع}} از مدینه خارج می‌شود
:۳۰- ورود امام حسین{{ع}} به [[مکه]]
:۳۱- تلاش [[ابن عباس]] و [[عبدالله بن عمر]] برای منصرف ساختن امام{{ع}}
:۳۲. [[نامه امام حسین]]{{ع}} به [[مردم کوفه]] به هنگام اعزام [[حضرت]] مسلم{{ع}}
:۳۳- [[برنامه‌ریزی]] برای بیعت و قیام
:۳۴- نامه امام حسین{{ع}} به [[مردم بصره]] و برنامه‌ریزی برای قیام
:۳۵- من [[مأموریت]] دارم!
:۳۶-[[ پیمان]] کوفیان [[حجت]] را بر [[امام]] تمام کرد
:۳۷- فقط [[جان]] بر کفان با ما همراه شوند!
:۳۸-[[ احترام]] [[حرم]] [[الهی]]
:۳۹- امام{{ع}} از [[شهادت]] خویش خبر می‌دهد
:۴۰- [[امام حسین]]{{ع}}[[ امان]] [[دشمن]] را نمی‌پذیرد
:۴۱- [[قیام]] برای [[اعلای کلمه حق]]
:۴۲- [[نامه]] دیگر از امام{{ع}} در پاسخ [[مردم کوفه]]
:۴۳- قیام برای [[احیای حق]]
:۴۴- گفتگوی پر معنی امام{{ع}} با فرزندش [[علی اکبر]]{{ع}}
:۴۵-[[ بنی امیه]] در تعقیب امام{{ع}}
:۴۶- امام حسین{{ع}} [[مردم]] را برای بازگشت [[آزاد]] می‌گذارد
:۴۷- امام{{ع}} [[حقایق]] را برای یارانش بازگو می‌کند!
:۴۸- اهداف امام در قالب اشعاری پر معنا
:۴۹- [[خطبه امام]]{{ع}} در نخستین [[برخورد با دشمن]]
:۵۰- [[خطبه]] دیگر امام{{ع}} در برابر [[لشکر]] [[حر]]
:۵۱- گفتگوی پرمعنای امام{{ع}} با حر
:۵۲- تعبیر دیگری از امام{{ع}} درباره [[ذلت‌ناپذیری]]
:۵۳- خطبه دیگری از امام{{ع}} در جمع [[یاران]] حر
:۵۴- [[عبیدالله بن حر جعفی]] و از دست دادن [[فرصت]]
:۵۵- در [[پستی]] [[دنیا]] همین بس...
:۵۶- ورود به سر [[منزل]] مقصود
:۵۷- برخورد عزتمندانه امام{{ع}} با فرستاده عبیدالله
:۵۸- خاموش نشستن [[گناه]] است
:۵۹- خوشا چنین مرگی!
:۶۰- می‌خواهم با تو سخن بگویم
:۶۱- من [[راز و نیاز]] با [[محبوب]] را [[دوست]] دارم
:۶۲- خطبه [[تاریخی]] امام{{ع}} در [[شب عاشورا]]
:۶۳- هرگز دست از دامنت بر نمی‌داریم!
:۶۴- شیرین‌تر از عسل
:۶۵- [[آماده‌سازی]] برای حادثه‌ای بزرگ
:۶۶- جالب‌ترین صحنه‌های [[ایثار]]
:۶۷- خون‌های [[شهیدان]] را به [[آسمان]] [[هدیه]] می‌برند!
:۶۸- آخرین توشه!
:۶۹- [[مناجات]] [[صبح عاشورا]]
:۷۰- خطبه صبح عاشورا
:۷۱- توجه به [[حقوق مردم]] حتی در [[روز عاشورا]]
:۷۲- [[سازندگی]] در صبح عاشورا
:۷۳- [[خطابه]] شورانگیز امام{{ع}} به هنگام [[صف‌آرایی]] دشمن
:۷۴- خطبه حماسی امام{{ع}} در برابر [[سپاه]] دشمن
:۷۵- اعتراف [[کوفیان]] در مقابل [[منطق]] گویای امام{{ع}}
:۷۶- [[سخنان امام]]{{ع}} به [[اصحاب]] بزرگوارش
:۷۷- بشتابید ای دلیرمردان!
:۷۸- شهدای پرافتخار [[حمله اول]]
:۷۹- به سوی خیمه‌ها برگرد (که بر [[زنان]] [[جهاد]] نیست)
:۸۰- شما با جانتان یاریم کردید
:۸۱- من به نزد خدای [[بخشنده]] و [[کریم]] می‌روم
:۸۲- [[ابوشعثاء کندی]]
:۸۳- [[حر بن یزید ریاحی]]
:۸۴- [[بریر بن خضیر]]
:۸۵- [[مسلم بن عوسجه]]
:۸۶- [[زهیر]] بن قین
:۸۷- [[حبیب بن مظاهر]]
:۸۸- [[عمرو]] بن [[قرظة بن کعب انصاری]]
:۸۹- انس بن [[حرث]] [[کاهلی]]
:۹۰- [[اسلم بن عمرو]]، [[غلام]] ترکی
:۹۱- [[عمرو بن جنادة]]
:۹۲- [[یزید]] بن ثبیط
:۹۳- [[عابس بن ابی‌شبیب شاکری]]
:۹۴- [[حنظلة بن اسعد شبامی]]
:۹۵- [[حجاج بن مسروق]]
:۹۶- [[سعید بن عبدالله حنفی]]
:۹۷- جون [[مولی]] أبی‌ذر
:۹۸- [[نافع بن هلال]]
:۹۹- [[ابوثمامه صائدی]]
:۱۰۰- درهای [[بهشت]] به رؤیتان گشوده شد!
:۱۰۱- دو [[برادر]] از [[خوارج]]
:۱۰۲- [[سوید بن عمرو]]
:۱۰۳- خدایا [[شاهد]] باش
:۱۰۴- به [[خدا]] [[سوگند]] بر عمویت دشوار است!
:۱۰۵- شهدای [[خاندان]] [[عقیل]]
:۱. [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]]
:۲. [[جعفر بن عقیل]]
:۳. [[عبدالرحمان بن عقیل]]
:۱۰۶- شهدای خاندان [[جعفر طیار]]
:۱. [[عون بن عبدالله بن جعفر]]
:۲. [[محمد بن عبدالله بن جعفر]]
:۱۰۷- [[فرزندان]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}}
:۱.[[ عبدالله بن علی]]
:۲. [[عثمان بن علی]]
:۳. [[جعفر بن علی]]
:۴. [[ابوبکر بن علی]]
:۱۰۸- برادرم! برای لب‌تشنگان، آبی تهیه کن
:۱۰۹- او طفلی شش‌ماهه است، پس جرعه‌ای آب به وی برسانید!
:۱۱۰- ای یارانم! چه شد پاسخ مرا نمی‌دهید؟!
:۱۱۱- پسرم! عمویت را نیز کشتند
:۱۱۲- یادی از [[مادر]] در آخرین [[دیدار]]
:۱۱۳- [[لباس]] کهنه چرا؟
:۱۱۴- [[گفتگو]] با [[زنان]] [[حرم]]
:۱۱۵- سخنان و اشعار [[امام]]{{ع}} در برابر [[دشمن]]
:۱۱۶- [[شوق دیدار]]
:۱۱۷- [[پیمان‌شکنان]] [[رسوا]]!
:۱۱۸- مرا بشناسید
:۱۱۹- اشعاری دیگر
:۱۲۰- [[مرگ]] بهتر از [[زندگی]] ننگین است!
:۱۲۱- اگر [[دین]] ندارید [[آزاد]] مرد باشید!
:۱۲۲- [[مناجات با خدا]] و [[نفرین]] به دشمن
:۱۲۳- می‌خواهم با چهره خونین به [[ملاقات]] جدم بروم
:۱۲۴- آنجا که دشمن هم گریست!
:۱۲۵- [[عبدالله بن حسن]]، یادگار برادر
:۱۲۶- آخرین [[مناجات]]
:۱۲۷- لحظات [[شهادت]]
*رویدادهای پس از [[شهادت امام]]{{ع}}
:۱۲۸- دگرگونی عالَم [[طبیعت]]
:۱۲۹- [[عزاداری]] [[فرشتگان]]
:۱۳۰- آمدن [[ذوالجناح]] به خیام
:۱۳۱- [[غارت]] [[سلاح]] و لباس‌های امام{{ع}}
:۱۳۲- [[غارت خیمه‌ها]]
:۱۳۳- [[یورش]] به [[خیمه]] [[امام سجاد]]{{ع}}
:۱۳۴- [[آتش زدن خیمه‌ها]]
:۱۳۵- تاختن اسب‌ها بر [[پیکر امام]]{{ع}}
:۱۳۶- فرستاده شدن سر امام{{ع}} به سوی [[کوفه]]
:۱۳۷- تقسیم [[سرهای شهدا]]
:۱۳۸- [[اسارت]] [[اهل‌بیت]]{{عم}}
:۱۳۹- عبور قافله [[اسیران]] از [[قتلگاه]]
:۱۴۰- [[دفن]] اجساد [[پاک]]
*فصل دوم: از [[کربلا]] تا [[مدینه]]
:۱- ورود به کوفه
:۲- [[صدقه]] بر ما [[حرام]] است!
:۳- [[خطبه]] [[تاریخی]] [[زینب]] کبری{{س}} در کوفه
:۴- خطبه عجیب دیگری از [[فاطمه صغری]]
:۵- خطبه‌ای دیگر!
:۶- [[خطبه امام سجاد]]{{ع}} در کوفه
:۷- من جز [[زیبایی]] ندیده‌ام!
:۸- شهادت، [[افتخار]] ماست
:۹- این لبان را [[رسول خدا]] می‌بوسید!
:۱۰- پیرمردی که به آرزویش رسید
:۱۱- عجیب‌تر از ماجرای [[اصحاب کهف]] و رقیم
:۱۲- [[نامه ابن زیاد]] به [[یزید]]
:۱۳- منازل بین راه
*[[مشهد]] النقطة
*[[حلب]]
*بعلبک
:۱۴- غوغای [[شام]]
:۱۵- در [[بارگاه یزید]]
:۱۶- [[خروش]] [[زینب]] کبری{{س}}
:۱۷- خطبه‌ای که پایه‌های [[کاخ]] یزید را لرزاند
:۱۸- فرافکنی یزید
:۱۹- گفتگوی منهال با [[امام سجاد]]{{ع}}
:۲۰- بازمانده شام
:۲۱- خواسته‌های سه‌گانه امام سجاد{{ع}}
:۲۲- [[محل دفن]] [[سر مقدس]]
:۲۳- حرکت از شام
:۲۴-[[ زیارت]] عاشقانه [[جابر بن عبدالله انصاری]]
:۲۵- بررسی ورود [[خاندان]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} به [[کربلا]]
:۱. اقوال گوناگون در مورد ورود اهل‌بیت{{عم}} در [[اربعین]] به کربلا
:۲. بُعد مسافت و توقف‌های طولانی
:۱. تصریح مورخانی قبل از [[سید بن طاووس]]
:۲. [[الحاق]] [[سرهای شهدا]] به بدن‌ها
:۳.[[ سنت]] [[زیارت]] اربعین
*اربعین در کربلا چه گذشت؟
:۲۶- به سوی [[مدینه]]
:۲۷- ورود به مدینه
*[[خطبه امام سجاد]]{{ع}} کنار دروازه مدینه
:۲۸- [[عزاداری]] در مدینه
*ناله‌های جانسوز [[ام البنین]]
*بخش پنجم: آثار و پیامدهای [[قیام عاشورا]]
*اشاره
*فصل اول: [[احیای اسلام]] و [[آیین حق]]
*فصل دوم: الگوسازی برای آزادگان
*فصل سوم: قیام‌های خونین پس از [[حادثه عاشورا]]
*الف) [[اعتراضات]] و مقاومت‌های شخصی
*ب) [[قیام توابین]]
*[[هلاکت یزید]]
*آغاز عملیات [[توابین]]
*تحلیل و بررسی
*ج) [[قیام مختار]]
*آخرین [[نبرد]]
*تحلیل و جمع‌بندی
*د) [[انقراض]] [[بنی‌امیه]]
*[[قیام]] [[عباسیان]] و [[انتقام]] از بنی‌امیه
*شگفتی‌های [[تاریخ]]!
*جمع‌بندی پایانی
*بخش ششم: اشعار برگزیده‌
*اشاره
*اشعار [[فارسی]]
*جلوه‌گاه [[حق]]
*[[نور خدا]]
*مهر [[آزادگی]]
*حماسه‌آفرین
*[[همت]] بلند
*[[دانشگاه]][[ ایمان]]
*[[عشق]] [[بازی]]
*[[جان]] [[جهان]]
*[[قربانی]] [[اسلام]]
*[[اشک]] شفق
*[[خاک]] [[شهیدان]]
*[[عزت]] و آزادگی
*دوازده‌بند محتشم
*اشعار [[عربی]]
*[[عقبة]] بن عمر سهمی، نخستین [[مرثیه‌سرا]]
*گزیده‌ای از قصیده [[سید حمیری]]
*گزیده‌ای از قصیده [[دعبل خزاعی]]
*گزیده‌ای از قصیده [[ابن حماد]] [[عبدی]]
*گزیده‌ای از قصیده دیگر ابن حماد
*قصیده‌ای از شاعر دیگر
*منتخبی از [[قصیده ابن عرندس]]
*منتخبی دیگر از قصیده ابن عرندس
*گزیده‌ای از قصیده میمیه [[سید جعفر حلی]]
*قصیده‌ای از یکی از بزرگان
*شعری از [[سید محمد حسین قزوینی]]
*گزیده‌ای از قصیده شیخ خلیعی
*فهرست‌ها
*فهرست [[آیات]]
*فهرست [[روایات]]
*فهرست اشخاص و لقب‌ها
*فهرست [[قبایل]] و گروه‌ها
*فهرست اماکن
*فهرست منابع
{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}

نسخهٔ ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۳۹

عاشورا
زبانفارسی
ترجمهٔ کتابریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها
نویسندهناصر مکارم شیرازی
تحقیق یا تدوینسعید داوودی و مهدی رستم‌نژاد
موضوععاشورا
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب|انتشارات انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب]][[رده:انتشارات انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب]]
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۸۴ ش
شابک۹۶۴-۸۱۳۹-۹۰-۳
شماره ملی‭م‌۸۴-۲۵۷۰۱

عاشورا: ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون نهضت عاشورا می‌پردازد. این کتاب زیر نظر ناصر مکارم شیرازی و به کوشش سعید داوودی و مهدی رستم‌نژاد نوشته شده است. و انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب نشر این اثر را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «در طول تاریخ کم نبوده است قیام‌ها و جنگ‌های عظیمی که کشته‌ها و تبعات بسیاری داشته است اما هیچ حادثه ای تاریخی را نمی‌توان یافت که پیامدها و امتدادش در طول تاریخ به گستردگی واقعه ی عاشورا باشد؛ واقعه ای که پس از گذشت قرن‌ها از آن، هنوز زنده است و درس‌های فراوانی به همراه دارد.تاریخ نویسان متعددی به نگارش این واقعه پرداخته‌اند و آثار بسیاری در این زمینه می‌‌شناسیم که هرکدام ویژگی‌های مثبت و منفی خود را دارند اما همواره دسترسی به منابع معتبر و آگاهی از واقعیات حادثه ی عاشورا دغدغه ی اصلی تشنگان حقیقت و محبان حضرت سیدالشهدا(ع) است. این سال‌ها نگارش مقاتل برای عموم رواج زیادی دارد و این دسته از کتاب‌ها با استقبال بسیاری هم روبرو هستند؛ از این جمله کتاب «عاشورا» است، کتابی که در آن به ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها و پیامدهای این واقعه پرداخته شده است. این نوشتار علاوه بر گزارش و روایت وقایع متفاوت، به تحلیل و بررسی کوتاهی از هر واقعه نیز می‌‌پردازد. کتاب با مقدمه ای از آیت الله مکارم شیرازی شروع می‌‌شود و پس از آن در سخنان آغازین به شیوه تحقیق و نگارش کتاب و تقسیم‌بندی مطالب آن اشاره شده است. این کتاب از شش بخش اصلی تشکیل شده است. در بخش نخست در شش فصل به شخصیت امام حسین(ع) و فلسفه ی عزاداری پرداخته شده است و در پایان بخش اول تحلیل صحیح در فلسفه ی عزاداری آمده است. ریشه‌های قیام عاشورا بخش دوم کتاب است و در هشت فصل دلایل وقوع عاشورا بررسی می‌‌شود. بخش سوم کتاب در سه فصل به انگیزه‌های قیام عاشورا می‌‌پردازد و رویدادهای قیام عاشورا بخش چهارم کتاب است و که از دو فصل نسبتا مفصل از مدینه تا کربلا و از کربلا تا مدینه تشکیل شده است. بخش پنجم آثار و پیامدهای قیام عاشورا را در سه فصل بررسی می‌‌کند و اشعار برگزیده فارسی و عربی بخش ششم کتاب است. فهرست آیات، روایت، اشخاص و لقب‌ها، اماکن و منابع پایان بخش کتاب می‌‌باشد».[۱]

فهرست کتاب

۱- اهداف و انگیزه‌های خالص الهی
۲- کشته شدن حجت خدا توسط مردمی به ظاهر مسلمان
۳- یاران همراه امام(ع)
۴- ذلت‌ناپذیری عاشوراییان
۵- مظلومیت، در ابعاد مختلف
۶- قدرت تأثیرگذاری
۱- برپایی مجالس سوگواری
۲- یادآوری مصایب آن حضرت(ع) در مناسبت‌های مختلف
۳- گریستن و گریاندن
۴- تشویق شاعران به مرثیه‌سرایی
۵- اهمیت به تربت امام حسین(ع)
۶- اهتمام ویژه به زیارت مرقد امام حسین(ع)
۱- گریه بر امام حسین(ع) پیش از تولد آن حضرت
۲- گریه بر امام حسین(ع) پس از ولادت
۳- گریه و سوگواری بر امام حسین(ع) پس از شهادت
۱- حسن ذاتی گریه
۲- درک ثواب و رسیدن به شفاعت اهل بیت(ع)
۳- تشکر از امام حسین(ع)
۱- حفظ مکتب اهل بیت(ع)
۲- بسیج توده‌ها
۳- خودسازی و تربیت دینی (الگوپذیری)
۴- تجلیل از مجاهدت امام(ع) و تعظیم شعائر
  • ششم: شیوه‌های عزاداری
۱- گریه کردن
۲- تباکی
۳- لباس مشکی بر تن کردن
۴- تشکیل مجالس سوگواری
۵- نوحه‌سرایی
۶- به سر و سینه زدن
۷- تعطیلی کسب و کار
۱- آراستگی به علم و فضیلت
۲- پاکی و تقوا و اصالت خانوادگی
۳- شایستگی‌های فردی
۱- مناصب کلیدی در اختیار امویان
۲- روان شدن سیل اموال به سوی بنی‌امیه
۱- ترک حمایت از عثمان
۲- جنگ جمل یا رویارویی غیر مستقیم معاویه با امام(ع)
۳- جنگ صفین، یا رویارویی مستقیم معاویه با امام(ع)
۴- ایجاد رعب و وحشت در قلمرو حکومت علوی
۱- فریب خوردن برخی از فرماندهان لشکر امام حسن(ع) توسط معاویه
۲- تضعیف موقعیت امام(ع) توسط منافقان و عوامل معاویه
۳- صلح تحمیلی
  • فصل هفتم: دوران خلافت معاویه
۱- نقض صلح‌نامه امام مجتبی(ع)
۲- نصب منافقان در پست‌های حساس
۳- بسترسازی‌های فرهنگی برای پیشبرد اهداف شوم خویش
۴- به شهادت رساندن امام حسن مجتبی(ع)
۵- کشتن شیعیان به بهانه‌های گوناگون
۶- تنگنای اقتصادی مخالفان
۷- بدعت‌ها
۸- تحمیل بیعت یزید بر مردم
۱- فاجعه خونین کربلا
۲- کشتار وسیع مردم مدینه
۳- آتش زدن کعبه
۱- خواستگاری ام‌کلثوم
۲- وحشت از نام علی(ع)
۳- افتخار شما فقط فاطمه است!
۴- مصادره اموال معاویه
۵- ملاقات با حسین ممنوع!
۶- برخورد شدید امام حسین(ع) با معاویه
۷- نامه شدید اللحن امام حسین(ع) به معاویه
۸- همان نامه به روایت دیگر
۹- حکومت معاویه بزرگ‌ترین فتنه!
۱۰- نکوهش معاویه بر انتخاب یزید
۱۱- پاسخ کوبنده امام(ع) به معاویه
۱۲- من کسی را صالح‌تر از یزید نمی‌دانم!!
۱۳- خطبه‌ای بسیار مهم و سرنوشت‌ساز
۱۴- من فقط برای اقامه حق قیام کردم
۱۵- توطئه شبانه برای گرفتن بیعت
۱۶- چگونه توطئه خنثی شد؟
۱۷- همان مطلب به روایت دیگر
۱۸- پاسخ کوبنده امام(ع)
۱۹- ادامه همان سخن
۲۰- پاسخ نهایی: خلافت بر آل ابوسفیان حرام است!
۲۱- امام حسین(ع) کنار قبر پیامبر(ص)
۲۲- خدایا! من نیکی‌ها را دوست دارم
۲۳- وداع امام حسین(ع) با قبر جدش پیامبر(ص)
۲۴. اگر در دنیا هیچ پناهگاهی نداشته باشم، با یزید بیعت نخواهم کرد!
۲۵- وصیت‌نامه تاریخی امام حسین(ع)
۲۶- من هرگز تن به ذلت نخواهم داد!
۲۷- مادرم! می‌دانم که شهید می‌شوم!
۲۸- پایان این راه شهادت است!
۲۹- امام حسین(ع) از مدینه خارج می‌شود
۳۰- ورود امام حسین(ع) به مکه
۳۱- تلاش ابن عباس و عبدالله بن عمر برای منصرف ساختن امام(ع)
۳۲. نامه امام حسین(ع) به مردم کوفه به هنگام اعزام حضرت مسلم(ع)
۳۳- برنامه‌ریزی برای بیعت و قیام
۳۴- نامه امام حسین(ع) به مردم بصره و برنامه‌ریزی برای قیام
۳۵- من مأموریت دارم!
۳۶-پیمان کوفیان حجت را بر امام تمام کرد
۳۷- فقط جان بر کفان با ما همراه شوند!
۳۸-احترام حرم الهی
۳۹- امام(ع) از شهادت خویش خبر می‌دهد
۴۰- امام حسین(ع)امان دشمن را نمی‌پذیرد
۴۱- قیام برای اعلای کلمه حق
۴۲- نامه دیگر از امام(ع) در پاسخ مردم کوفه
۴۳- قیام برای احیای حق
۴۴- گفتگوی پر معنی امام(ع) با فرزندش علی اکبر(ع)
۴۵-بنی امیه در تعقیب امام(ع)
۴۶- امام حسین(ع) مردم را برای بازگشت آزاد می‌گذارد
۴۷- امام(ع) حقایق را برای یارانش بازگو می‌کند!
۴۸- اهداف امام در قالب اشعاری پر معنا
۴۹- خطبه امام(ع) در نخستین برخورد با دشمن
۵۰- خطبه دیگر امام(ع) در برابر لشکر حر
۵۱- گفتگوی پرمعنای امام(ع) با حر
۵۲- تعبیر دیگری از امام(ع) درباره ذلت‌ناپذیری
۵۳- خطبه دیگری از امام(ع) در جمع یاران حر
۵۴- عبیدالله بن حر جعفی و از دست دادن فرصت
۵۵- در پستی دنیا همین بس...
۵۶- ورود به سر منزل مقصود
۵۷- برخورد عزتمندانه امام(ع) با فرستاده عبیدالله
۵۸- خاموش نشستن گناه است
۵۹- خوشا چنین مرگی!
۶۰- می‌خواهم با تو سخن بگویم
۶۱- من راز و نیاز با محبوب را دوست دارم
۶۲- خطبه تاریخی امام(ع) در شب عاشورا
۶۳- هرگز دست از دامنت بر نمی‌داریم!
۶۴- شیرین‌تر از عسل
۶۵- آماده‌سازی برای حادثه‌ای بزرگ
۶۶- جالب‌ترین صحنه‌های ایثار
۶۷- خون‌های شهیدان را به آسمان هدیه می‌برند!
۶۸- آخرین توشه!
۶۹- مناجات صبح عاشورا
۷۰- خطبه صبح عاشورا
۷۱- توجه به حقوق مردم حتی در روز عاشورا
۷۲- سازندگی در صبح عاشورا
۷۳- خطابه شورانگیز امام(ع) به هنگام صف‌آرایی دشمن
۷۴- خطبه حماسی امام(ع) در برابر سپاه دشمن
۷۵- اعتراف کوفیان در مقابل منطق گویای امام(ع)
۷۶- سخنان امام(ع) به اصحاب بزرگوارش
۷۷- بشتابید ای دلیرمردان!
۷۸- شهدای پرافتخار حمله اول
۷۹- به سوی خیمه‌ها برگرد (که بر زنان جهاد نیست)
۸۰- شما با جانتان یاریم کردید
۸۱- من به نزد خدای بخشنده و کریم می‌روم
۸۲- ابوشعثاء کندی
۸۳- حر بن یزید ریاحی
۸۴- بریر بن خضیر
۸۵- مسلم بن عوسجه
۸۶- زهیر بن قین
۸۷- حبیب بن مظاهر
۸۸- عمرو بن قرظة بن کعب انصاری
۸۹- انس بن حرث کاهلی
۹۰- اسلم بن عمرو، غلام ترکی
۹۱- عمرو بن جنادة
۹۲- یزید بن ثبیط
۹۳- عابس بن ابی‌شبیب شاکری
۹۴- حنظلة بن اسعد شبامی
۹۵- حجاج بن مسروق
۹۶- سعید بن عبدالله حنفی
۹۷- جون مولی أبی‌ذر
۹۸- نافع بن هلال
۹۹- ابوثمامه صائدی
۱۰۰- درهای بهشت به رؤیتان گشوده شد!
۱۰۱- دو برادر از خوارج
۱۰۲- سوید بن عمرو
۱۰۳- خدایا شاهد باش
۱۰۴- به خدا سوگند بر عمویت دشوار است!
۱۰۵- شهدای خاندان عقیل
۱. عبدالله بن مسلم بن عقیل
۲. جعفر بن عقیل
۳. عبدالرحمان بن عقیل
۱۰۶- شهدای خاندان جعفر طیار
۱. عون بن عبدالله بن جعفر
۲. محمد بن عبدالله بن جعفر
۱۰۷- فرزندان امیرمؤمنان(ع)
۱.عبدالله بن علی
۲. عثمان بن علی
۳. جعفر بن علی
۴. ابوبکر بن علی
۱۰۸- برادرم! برای لب‌تشنگان، آبی تهیه کن
۱۰۹- او طفلی شش‌ماهه است، پس جرعه‌ای آب به وی برسانید!
۱۱۰- ای یارانم! چه شد پاسخ مرا نمی‌دهید؟!
۱۱۱- پسرم! عمویت را نیز کشتند
۱۱۲- یادی از مادر در آخرین دیدار
۱۱۳- لباس کهنه چرا؟
۱۱۴- گفتگو با زنان حرم
۱۱۵- سخنان و اشعار امام(ع) در برابر دشمن
۱۱۶- شوق دیدار
۱۱۷- پیمان‌شکنان رسوا!
۱۱۸- مرا بشناسید
۱۱۹- اشعاری دیگر
۱۲۰- مرگ بهتر از زندگی ننگین است!
۱۲۱- اگر دین ندارید آزاد مرد باشید!
۱۲۲- مناجات با خدا و نفرین به دشمن
۱۲۳- می‌خواهم با چهره خونین به ملاقات جدم بروم
۱۲۴- آنجا که دشمن هم گریست!
۱۲۵- عبدالله بن حسن، یادگار برادر
۱۲۶- آخرین مناجات
۱۲۷- لحظات شهادت
۱۲۸- دگرگونی عالَم طبیعت
۱۲۹- عزاداری فرشتگان
۱۳۰- آمدن ذوالجناح به خیام
۱۳۱- غارت سلاح و لباس‌های امام(ع)
۱۳۲- غارت خیمه‌ها
۱۳۳- یورش به خیمه امام سجاد(ع)
۱۳۴- آتش زدن خیمه‌ها
۱۳۵- تاختن اسب‌ها بر پیکر امام(ع)
۱۳۶- فرستاده شدن سر امام(ع) به سوی کوفه
۱۳۷- تقسیم سرهای شهدا
۱۳۸- اسارت اهل‌بیت(ع)
۱۳۹- عبور قافله اسیران از قتلگاه
۱۴۰- دفن اجساد پاک
۱- ورود به کوفه
۲- صدقه بر ما حرام است!
۳- خطبه تاریخی زینب کبری(س) در کوفه
۴- خطبه عجیب دیگری از فاطمه صغری
۵- خطبه‌ای دیگر!
۶- خطبه امام سجاد(ع) در کوفه
۷- من جز زیبایی ندیده‌ام!
۸- شهادت، افتخار ماست
۹- این لبان را رسول خدا می‌بوسید!
۱۰- پیرمردی که به آرزویش رسید
۱۱- عجیب‌تر از ماجرای اصحاب کهف و رقیم
۱۲- نامه ابن زیاد به یزید
۱۳- منازل بین راه
۱۴- غوغای شام
۱۵- در بارگاه یزید
۱۶- خروش زینب کبری(س)
۱۷- خطبه‌ای که پایه‌های کاخ یزید را لرزاند
۱۸- فرافکنی یزید
۱۹- گفتگوی منهال با امام سجاد(ع)
۲۰- بازمانده شام
۲۱- خواسته‌های سه‌گانه امام سجاد(ع)
۲۲- محل دفن سر مقدس
۲۳- حرکت از شام
۲۴-زیارت عاشقانه جابر بن عبدالله انصاری
۲۵- بررسی ورود خاندان اهل‌بیت(ع) به کربلا
۱. اقوال گوناگون در مورد ورود اهل‌بیت(ع) در اربعین به کربلا
۲. بُعد مسافت و توقف‌های طولانی
۱. تصریح مورخانی قبل از سید بن طاووس
۲. الحاق سرهای شهدا به بدن‌ها
۳.سنت زیارت اربعین
  • اربعین در کربلا چه گذشت؟
۲۶- به سوی مدینه
۲۷- ورود به مدینه
۲۸- عزاداری در مدینه

دربارهٔ پدیدآورندگان


پانویس

دریافت متن کتاب

پیوند به بیرون