عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها پیامدها (کتاب)
| عاشورا | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| ترجمهٔ کتاب | ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها |
| نویسنده | ناصر مکارم شیرازی |
| تحقیق یا تدوین | سعید داوودی و مهدی رستم‌نژاد |
| موضوع | عاشورا |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب|انتشارات انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب]][[رده:انتشارات انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۴ ش |
| تعداد صفحه | ۷۶۸ |
| شابک | ۹۶۴-۸۱۳۹-۹۰-۳ |
| شماره ملی | م۸۴-۲۵۷۰۱ |
عاشورا: ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون نهضت عاشورا میپردازد. این کتاب زیر نظر ناصر مکارم شیرازی و به کوشش سعید داوودی و مهدی رستم‌نژاد نوشته شده است. و انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب نشر این اثر را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «در طول تاریخ کم نبوده است قیام‌ها و جنگ‌های عظیمی که کشته‌ها و تبعات بسیاری داشته است اما هیچ حادثه ای تاریخی را نمی‌توان یافت که پیامدها و امتدادش در طول تاریخ به گستردگی واقعه ی عاشورا باشد؛ واقعه ای که پس از گذشت قرن‌ها از آن، هنوز زنده است و درس‌های فراوانی به همراه دارد.تاریخ نویسان متعددی به نگارش این واقعه پرداخته‌اند و آثار بسیاری در این زمینه می‌‌شناسیم که هرکدام ویژگی‌های مثبت و منفی خود را دارند اما همواره دسترسی به منابع معتبر و آگاهی از واقعیات حادثه ی عاشورا دغدغه ی اصلی تشنگان حقیقت و محبان حضرت سیدالشهدا(ع) است. این سال‌ها نگارش مقاتل برای عموم رواج زیادی دارد و این دسته از کتاب‌ها با استقبال بسیاری هم روبرو هستند؛ از این جمله کتاب «عاشورا» است، کتابی که در آن به ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها و پیامدهای این واقعه پرداخته شده است. این نوشتار علاوه بر گزارش و روایت وقایع متفاوت، به تحلیل و بررسی کوتاهی از هر واقعه نیز میپردازد. کتاب با مقدمه ای از آیت الله مکارم شیرازی شروع میشود و پس از آن در سخنان آغازین به شیوه تحقیق و نگارش کتاب و تقسیم‌بندی مطالب آن اشاره شده است. این کتاب از شش بخش اصلی تشکیل شده است. در بخش نخست در شش فصل به شخصیت امام حسین(ع) و فلسفه ی عزاداری پرداخته شده است و در پایان بخش اول تحلیل صحیح در فلسفه ی عزاداری آمده است. ریشه‌های قیام عاشورا بخش دوم کتاب است و در هشت فصل دلایل وقوع عاشورا بررسی میشود. بخش سوم کتاب در سه فصل به انگیزه‌های قیام عاشورا میپردازد و رویدادهای قیام عاشورا بخش چهارم کتاب است و که از دو فصل نسبتا مفصل از مدینه تا کربلا و از کربلا تا مدینه تشکیل شده است. بخش پنجم آثار و پیامدهای قیام عاشورا را در سه فصل بررسی میکند و اشعار برگزیده فارسی و عربی بخش ششم کتاب است. فهرست آیات، روایت، اشخاص و لقب‌ها، اماکن و منابع پایان بخش کتاب میباشد».[۱]
فهرست کتاب
- مقدمه
- مقدمه حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی
- عاشورا حماسه بزرگ تاریخ
- بهترین روش برای مطالعهتاریخ
- سخن آغازین
- نکات برجسته قیام عاشورا
- ۱- اهداف و انگیزه‌های خالص الهی
- ۲- کشته شدن حجت خدا توسط مردمی به ظاهر مسلمان
- ۳- یاران همراه امام(ع)
- ۴- ذلت‌ناپذیری عاشوراییان
- ۵- مظلومیت، در ابعاد مختلف
- ۶- قدرت تأثیرگذاری
- کتاب حاضر
- بخش اول: شخصیت امام حسین(ع) و فلسفه عزاداری
- اشاره
- اول: ولادت امام حسین(ع)
- دوم: شخصیت ممتاز آن حضرت
- امام حسین(ع) در زمان خلفای سه‌گانه
- امام حسین(ع) در زمان خلافت امیر مؤمنان علی(ع)
- امام حسین(ع) در دوران امام حسن(ع)
- تکریم و تعظیم فوق‌العاده مردم
- جمع‌بندی
- سوم: نقش ائمه اطهار(ع) در احیای یاد و نام امام حسین(ع)
- روش‌های ائمه(ع) در زنده نگهداشتن عاشورا و عاشوراییان
- ۱- برپایی مجالس سوگواری
- ۲- یادآوری مصایب آن حضرت(ع) در مناسبت‌های مختلف
- ۳- گریستن و گریاندن
- ۴- تشویق شاعران به مرثیه‌سرایی
- ۵- اهمیت به تربت امام حسین(ع)
- ۶- اهتمام ویژه به زیارت مرقد امام حسین(ع)
- چهارم: تاریخچه سوگواری بر مظلومیت امام حسین(ع)
- ۱- گریه بر امام حسین(ع) پیش از تولد آن حضرت
- ۲- گریه بر امام حسین(ع) پس از ولادت
- گریه رسول خدا(ص)
- گریه علی(ع) بر مظلومیت امام حسین(ع)
- سوگواری فاطمه زهرا(س)
- ۳- گریه و سوگواری بر امام حسین(ع) پس از شهادت
- حتی دشمن بر او گریست
- سوگ و ماتم در بارگاه یزید
- برنامه سوگواری همسر امام حسین(ع)
- مراسم سوگواری در محضر امام باقر و امام صادق(ع)
- مراسم سوگواری در محضر امام رضا(ع)
- سوگواری در کنار مزار شهدای کربلا
- پنجم: فلسفه گریه و عزاداری برای امام حسین(ع)
- ۱- حسن ذاتی گریه
- ۲- درک ثواب و رسیدن به شفاعت اهل بیت(ع)
- ۳- تشکر از امام حسین(ع)
- تحلیل صحیح در فلسفه عزاداری
- ۱- حفظ مکتب اهل بیت(ع)
- حتی غیر مسلمانان هم به این امر اعتراف دارند
- ۲- بسیج توده‌ها
- ۳- خودسازی و تربیت دینی (الگوپذیری)
- ۴- تجلیل از مجاهدت امام(ع) و تعظیم شعائر
- ششم: شیوه‌های عزاداری
- ۱- گریه کردن
- ۲- تباکی
- ۳- لباس مشکی بر تن کردن
- ۴- تشکیل مجالس سوگواری
- ۵- نوحه‌سرایی
- ۶- به سر و سینه زدن
- ۷- تعطیلی کسب و کار
- تذکرات لازم
- توصیه‌های چهارده‌گانه آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی به هیئت‌های مذهبی و مداحان محترم
- پناهگاه ستمدیدگان
- بخش دوم: ریشه‌های قیام عاشورا
- اشاره
- فصل اول:دشمنی دیرینه بنی‌امیه با بنی‌هاشم
- الف) ریشه‌های تاریخی
- ب) امتیازات ویژه بنی هاشم
- شعله‌ور شدن آتش اختلافات با ظهور اسلام
- فصل دوم: انتقام دشمنان اسلام از شکست‌های زمان رسول‌خدا(ص)
- نقش امیرمؤمنان علی(ع) در شکست مشرکان قریش
- نگرانی رسول خدا(ع)
- علی(ع) نیز نگران حسن و حسین(ع) بود
- از سخنان معاویه آثار کینه و انتقام آشکار است
- یزید و انتقام کشته‌های بدر
- سخنانی از دیگر امویان
- فصل سوم: توطئه در سقیفه (نقش سقیفه در پایه‌ریزی حکومت امویان)
- الف) شکسته شدن حرمت پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)
- ب) تبدیل شدن خلافت (عهد) الهی به امری بشری
- ج) به قدرت رسیدن بنی‌امیه در شام (تبدیل خلافت به پادشاهی)
- رمز و راز مماشات عمر با معاویه!
- فصل چهارم: شورای انتصابی عمر، و به قدرت رسیدن عثمان
- پیامدهای خلافت عثمان و نقش آن در تحکیم قدرت بنی‌امیه
- مروان بن حکم مشاور عالی عثمان
- ۲- روان شدن سیل اموال به سوی بنی‌امیه
- فصل پنجم: توطئه‌ها در عصر امیرمؤمنان(ع)
- ۱- ترک حمایت از عثمان
- ۲- جنگ جمل یا رویارویی غیر مستقیم معاویه با امام(ع)
- ۳- جنگ صفین، یا رویارویی مستقیم معاویه با امام(ع)
- ۴- ایجاد رعب و وحشت در قلمرو حکومت علوی
- فصل ششم: شکل‌گیری توطئه‌ها در عصر امام مجتبی(ع)
- ۱- فریب خوردن برخی از فرماندهان لشکر امام حسن(ع) توسط معاویه
- ۲- تضعیف موقعیت امام(ع) توسط منافقان و عوامل معاویه
- ۳- صلح تحمیلی
- فصل هفتم: دوران خلافت معاویه
- عمرو بن عاص (والی مصر)
- زیاد بن ابیه (والی بصره و کوفه)
- مغیرة بن شعبه (والی کوفه)
- سمرة بن جندب (جانشین زیاد در بصره)
- ۳- بسترسازی‌های فرهنگی برای پیشبرد اهداف شوم خویش
- الف) جلوگیری از تفسیر قرآن
- ب) ترویج مذهب جبر
- ج) تحریم ذکر فضایل علی(ع) و جعل حدیث درباره دیگران
- د) ترویج ناسزاگویی به علی(ع)
- ۴- به شهادت رساندن امام حسن مجتبی(ع)
- ۵- کشتن شیعیان به بهانه‌های گوناگون
- شهادت حجر بن عدی
- شهادت عمرو بن حمق
- فصل هشتم: حکومت جنایت‌بار یزید
- ولادت و تربیت یزید
- افکار، اندیشه‌ها و رفتارهای ضد دینی یزید
- جنایات یزید
- ۱- فاجعه خونین کربلا
- ۲- کشتار وسیع مردم مدینه
- ۳- آتش زدن کعبه
- بخش سوم: انگیزه‌های قیام عاشورا
- اشاره
- فصل اول: احیای آیین خدا و نجات اسلام از چنگال بدعت‌ها
- فصل دوم: اصلاح امت، امر به معروف و نهی از منکر
- فصل سوم: تشکیل حکومت اسلامی و مبارزه با ستمگران
- نگاهی به گذشته
- سخن امام حسین(ع) در برابر معاویه
- تلاش امام حسین(ع) برای تشکیل حکومت اسلامی در زمان یزید
- الف) ترک بیعت با یزید (و اعلام عدم شایستگی او برای خلافت)
- ب) تصریح به شایستگی خود برای خلافت
- ج) پاسخ به دعوت کوفیان
- نامه سران کوفه به محضر امام(ع)
- پاسخ امام(ع) و اعزام مسلم به کوفه
- قیام برای تشکیل حکومت اسلامی با آگاهی از شهادت
- بخش چهارم: رویدادهای قیام عاشورا
- فصل اول: از مدینه تا کربلا
- اشاره
- ۱- خواستگاری ام‌کلثوم
- ۲- وحشت از نام علی(ع)
- ۳- افتخار شما فقط فاطمه است!
- ۴- مصادره اموال معاویه
- ۵- ملاقات با حسین ممنوع!
- ۶- برخورد شدید امام حسین(ع) با معاویه
- ۷- نامه شدید اللحن امام حسین(ع) به معاویه
- ۸- همان نامه به روایت دیگر
- ۹- حکومت معاویه بزرگ‌ترین فتنه!
- ۱۰- نکوهش معاویه بر انتخاب یزید
- ۱۱- پاسخ کوبنده امام(ع) به معاویه
- ۱۲- من کسی را صالح‌تر از یزید نمی‌دانم!!
- ۱۳- خطبه‌ای بسیار مهم و سرنوشت‌ساز
- ۱۴- من فقط برای اقامه حق قیام کردم
- ۱۵- توطئه شبانه برای گرفتن بیعت
- ۱۶- چگونه توطئه خنثی شد؟
- ۱۷- همان مطلب به روایت دیگر
- ۱۸- پاسخ کوبنده امام(ع)
- ۱۹- ادامه همان سخن
- ۲۰- پاسخ نهایی: خلافت بر آل ابوسفیان حرام است!
- ۲۱- امام حسین(ع) کنار قبر پیامبر(ص)
- ۲۲- خدایا! من نیکی‌ها را دوست دارم
- ۲۳- وداع امام حسین(ع) با قبر جدش پیامبر(ص)
- ۲۴. اگر در دنیا هیچ پناهگاهی نداشته باشم، با یزید بیعت نخواهم کرد!
- ۲۵- وصیت‌نامه تاریخی امام حسین(ع)
- ۲۶- من هرگز تن به ذلت نخواهم داد!
- ۲۷- مادرم! می‌دانم که شهید می‌شوم!
- ۲۸- پایان این راه شهادت است!
- ۲۹- امام حسین(ع) از مدینه خارج میشود
- ۳۰- ورود امام حسین(ع) به مکه
- ۳۱- تلاش ابن عباس و عبدالله بن عمر برای منصرف ساختن امام(ع)
- ۳۲. نامه امام حسین(ع) به مردم کوفه به هنگام اعزام حضرت مسلم(ع)
- ۳۳- برنامه‌ریزی برای بیعت و قیام
- ۳۴- نامه امام حسین(ع) به مردم بصره و برنامه‌ریزی برای قیام
- ۳۵- من مأموریت دارم!
- ۳۶-پیمان کوفیان حجت را بر امام تمام کرد
- ۳۷- فقط جان بر کفان با ما همراه شوند!
- ۳۸-احترام حرم الهی
- ۳۹- امام(ع) از شهادت خویش خبر می‌دهد
- ۴۰- امام حسین(ع)امان دشمن را نمی‌پذیرد
- ۴۱- قیام برای اعلای کلمه حق
- ۴۲- نامه دیگر از امام(ع) در پاسخ مردم کوفه
- ۴۳- قیام برای احیای حق
- ۴۴- گفتگوی پر معنی امام(ع) با فرزندش علی اکبر(ع)
- ۴۵-بنی امیه در تعقیب امام(ع)
- ۴۶- امام حسین(ع) مردم را برای بازگشت آزاد می‌گذارد
- ۴۷- امام(ع) حقایق را برای یارانش بازگو میکند!
- ۴۸- اهداف امام در قالب اشعاری پر معنا
- ۴۹- خطبه امام(ع) در نخستین برخورد با دشمن
- ۵۰- خطبه دیگر امام(ع) در برابر لشکر حر
- ۵۱- گفتگوی پرمعنای امام(ع) با حر
- ۵۲- تعبیر دیگری از امام(ع) درباره ذلت‌ناپذیری
- ۵۳- خطبه دیگری از امام(ع) در جمع یاران حر
- ۵۴- عبیدالله بن حر جعفی و از دست دادن فرصت
- ۵۵- در پستی دنیا همین بس...
- ۵۶- ورود به سر منزل مقصود
- ۵۷- برخورد عزتمندانه امام(ع) با فرستاده عبیدالله
- ۵۸- خاموش نشستن گناه است
- ۵۹- خوشا چنین مرگی!
- ۶۰- می‌خواهم با تو سخن بگویم
- ۶۱- من راز و نیاز با محبوب را دوست دارم
- ۶۲- خطبه تاریخی امام(ع) در شب عاشورا
- ۶۳- هرگز دست از دامنت بر نمی‌داریم!
- ۶۴- شیرین‌تر از عسل
- ۶۵- آماده‌سازی برای حادثه‌ای بزرگ
- ۶۶- جالب‌ترین صحنه‌های ایثار
- ۶۷- خون‌های شهیدان را به آسمان هدیه می‌برند!
- ۶۸- آخرین توشه!
- ۶۹- مناجات صبح عاشورا
- ۷۰- خطبه صبح عاشورا
- ۷۱- توجه به حقوق مردم حتی در روز عاشورا
- ۷۲- سازندگی در صبح عاشورا
- ۷۳- خطابه شورانگیز امام(ع) به هنگام صف‌آرایی دشمن
- ۷۴- خطبه حماسی امام(ع) در برابر سپاه دشمن
- ۷۵- اعتراف کوفیان در مقابل منطق گویای امام(ع)
- ۷۶- سخنان امام(ع) به اصحاب بزرگوارش
- ۷۷- بشتابید ای دلیرمردان!
- ۷۸- شهدای پرافتخار حمله اول
- ۷۹- به سوی خیمه‌ها برگرد (که بر زنان جهاد نیست)
- ۸۰- شما با جانتان یاریم کردید
- ۸۱- من به نزد خدای بخشنده و کریم می‌روم
- ۸۲- ابوشعثاء کندی
- ۸۳- حر بن یزید ریاحی
- ۸۴- بریر بن خضیر
- ۸۵- مسلم بن عوسجه
- ۸۶- زهیر بن قین
- ۸۷- حبیب بن مظاهر
- ۸۸- عمرو بن قرظة بن کعب انصاری
- ۸۹- انس بن حرث کاهلی
- ۹۰- اسلم بن عمرو، غلام ترکی
- ۹۱- عمرو بن جنادة
- ۹۲- یزید بن ثبیط
- ۹۳- عابس بن ابی‌شبیب شاکری
- ۹۴- حنظلة بن اسعد شبامی
- ۹۵- حجاج بن مسروق
- ۹۶- سعید بن عبدالله حنفی
- ۹۷- جون مولی أبی‌ذر
- ۹۸- نافع بن هلال
- ۹۹- ابوثمامه صائدی
- ۱۰۰- درهای بهشت به رؤیتان گشوده شد!
- ۱۰۱- دو برادر از خوارج
- ۱۰۲- سوید بن عمرو
- ۱۰۳- خدایا شاهد باش
- ۱۰۴- به خدا سوگند بر عمویت دشوار است!
- ۱۰۵- شهدای خاندان عقیل
- ۱. عبدالله بن مسلم بن عقیل
- ۲. جعفر بن عقیل
- ۳. عبدالرحمان بن عقیل
- ۱۰۶- شهدای خاندان جعفر طیار
- ۱. عون بن عبدالله بن جعفر
- ۲. محمد بن عبدالله بن جعفر
- ۱۰۷- فرزندان امیرمؤمنان(ع)
- ۱.عبدالله بن علی
- ۲. عثمان بن علی
- ۳. جعفر بن علی
- ۴. ابوبکر بن علی
- ۱۰۸- برادرم! برای لب‌تشنگان، آبی تهیه کن
- ۱۰۹- او طفلی شش‌ماهه است، پس جرعه‌ای آب به وی برسانید!
- ۱۱۰- ای یارانم! چه شد پاسخ مرا نمی‌دهید؟!
- ۱۱۱- پسرم! عمویت را نیز کشتند
- ۱۱۲- یادی از مادر در آخرین دیدار
- ۱۱۳- لباس کهنه چرا؟
- ۱۱۴- گفتگو با زنان حرم
- ۱۱۵- سخنان و اشعار امام(ع) در برابر دشمن
- ۱۱۶- شوق دیدار
- ۱۱۷- پیمان‌شکنان رسوا!
- ۱۱۸- مرا بشناسید
- ۱۱۹- اشعاری دیگر
- ۱۲۰- مرگ بهتر از زندگی ننگین است!
- ۱۲۱- اگر دین ندارید آزاد مرد باشید!
- ۱۲۲- مناجات با خدا و نفرین به دشمن
- ۱۲۳- می‌خواهم با چهره خونین به ملاقات جدم بروم
- ۱۲۴- آنجا که دشمن هم گریست!
- ۱۲۵- عبدالله بن حسن، یادگار برادر
- ۱۲۶- آخرین مناجات
- ۱۲۷- لحظات شهادت
- رویدادهای پس از شهادت امام(ع)
- ۱۲۸- دگرگونی عالَم طبیعت
- ۱۲۹- عزاداری فرشتگان
- ۱۳۰- آمدن ذوالجناح به خیام
- ۱۳۱- غارت سلاح و لباس‌های امام(ع)
- ۱۳۲- غارت خیمه‌ها
- ۱۳۳- یورش به خیمه امام سجاد(ع)
- ۱۳۴- آتش زدن خیمه‌ها
- ۱۳۵- تاختن اسب‌ها بر پیکر امام(ع)
- ۱۳۶- فرستاده شدن سر امام(ع) به سوی کوفه
- ۱۳۷- تقسیم سرهای شهدا
- ۱۳۸- اسارت اهل‌بیت(ع)
- ۱۳۹- عبور قافله اسیران از قتلگاه
- ۱۴۰- دفن اجساد پاک
- ۱- ورود به کوفه
- ۲- صدقه بر ما حرام است!
- ۳- خطبه تاریخی زینب کبری(س) در کوفه
- ۴- خطبه عجیب دیگری از فاطمه صغری
- ۵- خطبه‌ای دیگر!
- ۶- خطبه امام سجاد(ع) در کوفه
- ۷- من جز زیبایی ندیده‌ام!
- ۸- شهادت، افتخار ماست
- ۹- این لبان را رسول خدا می‌بوسید!
- ۱۰- پیرمردی که به آرزویش رسید
- ۱۱- عجیب‌تر از ماجرای اصحاب کهف و رقیم
- ۱۲- نامه ابن زیاد به یزید
- ۱۳- منازل بین راه
- ۱۴- غوغای شام
- ۱۵- در بارگاه یزید
- ۱۶- خروش زینب کبری(س)
- ۱۷- خطبه‌ای که پایه‌های کاخ یزید را لرزاند
- ۱۸- فرافکنی یزید
- ۱۹- گفتگوی منهال با امام سجاد(ع)
- ۲۰- بازمانده شام
- ۲۱- خواسته‌های سه‌گانه امام سجاد(ع)
- ۲۲- محل دفن سر مقدس
- ۲۳- حرکت از شام
- ۲۴-زیارت عاشقانه جابر بن عبدالله انصاری
- ۲۵- بررسی ورود خاندان اهل‌بیت(ع) به کربلا
- ۱. اقوال گوناگون در مورد ورود اهل‌بیت(ع) در اربعین به کربلا
- ۲. بُعد مسافت و توقف‌های طولانی
- ۱. تصریح مورخانی قبل از سید بن طاووس
- ۲. الحاق سرهای شهدا به بدن‌ها
- ۳.سنت زیارت اربعین
- اربعین در کربلا چه گذشت؟
- ۲۶- به سوی مدینه
- ۲۷- ورود به مدینه
- خطبه امام سجاد(ع) کنار دروازه مدینه
- ۲۸- عزاداری در مدینه
- ناله‌های جانسوز ام البنین
- بخش پنجم: آثار و پیامدهای قیام عاشورا
- اشاره
- فصل اول: احیای اسلام و آیین حق
- فصل دوم: الگوسازی برای آزادگان
- فصل سوم: قیام‌های خونین پس از حادثه عاشورا
- الف) اعتراضات و مقاومت‌های شخصی
- ب) قیام توابین
- هلاکت یزید
- آغاز عملیات توابین
- تحلیل و بررسی
- ج) قیام مختار
- آخرین نبرد
- تحلیل و جمع‌بندی
- د) انقراض بنی‌امیه
- قیام عباسیان و انتقام از بنی‌امیه
- شگفتی‌های تاریخ!
- جمع‌بندی پایانی
- بخش ششم: اشعار برگزیده
- اشاره
- اشعار فارسی
- جلوه‌گاه حق
- نور خدا
- مهر آزادگی
- حماسه‌آفرین
- همت بلند
- دانشگاه ایمان
- عشق بازی
- جان جهان
- قربانی اسلام
- اشک شفق
- خاک شهیدان
- عزت و آزادگی
- دوازده‌بند محتشم
- اشعار عربی
- عقبة بن عمر سهمی، نخستین مرثیه‌سرا
- گزیده‌ای از قصیده سید حمیری
- گزیده‌ای از قصیده دعبل خزاعی
- گزیده‌ای از قصیده ابن حماد عبدی
- گزیده‌ای از قصیده دیگر ابن حماد
- قصیده‌ای از شاعر دیگر
- منتخبی از قصیده ابن عرندس
- منتخبی دیگر از قصیده ابن عرندس
- گزیده‌ای از قصیده میمیه سید جعفر حلی
- قصیده‌ای از یکی از بزرگان
- شعری از سید محمد حسین قزوینی
- گزیده‌ای از قصیده شیخ خلیعی
- فهرست‌ها
- فهرست آیات
- فهرست روایات
- فهرست اشخاص و لقب‌ها
- فهرست قبایل و گروه‌ها
- فهرست اماکن
- فهرست منابع
دربارهٔ پدیدآورندگان
| مهدی رستم‌نژاد (پدیدآورنده) |
|---|
 |
| سعید داوودی (پدیدآورنده) |
|---|
 |