←مقدمه
(/* کاروان در غدیرطبرسی، ابومنصور الاحتجاج، ج۱، ص۶۶؛ عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، ج۲، ص۹۷؛ صدوق، اکمال الدین، ج۲، ص۹۷؛ ابن مغازلی، مناقب امیرالمؤمنین، ص۱۶، ح۲۳؛ احمد بن حنبل، المسند، ج۴، ص۳۷۲؛ ابن بطریق، عمدة عیون صحاح الاخبار، ص۱۲۴؛ سید ابن طاووس، الطرائف، ص۱۵۰ - ۱۴۵؛ همو، اقبال الاعمال، ص۴۵۳؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۲۱، ص، ۳۸۷، ج۳۷، ص۲۰۳، ۲۰۴، ۱۷۳، ج۹۸، ص۲۹۸؛ بحرانی، عبدالله، عوالم العلوم، ج۳/۱۵، ص۳۰۱؛ ۸۰، ۷۹، ۷۵،۶۰ ۵۰؛ علامه امینی، الغدیر، ج۱، ص۲۲، ۱۰؛ بحرانی، سیدهاشم، مدینة المع...) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
{{همچنین|غدیر}} | {{همچنین|غدیر}} | ||
بعد از تمام شدن [[حجة الوداع]] آیۀ [[قرآن]] نازل شده و [[پیامبر]] را [[مأمور]] به [[ابلاغ پیام]] مهمّی کرده بود که اگر آن را به [[مردم]] نرساند، [[رسالت]] الهی خویش را انجام نداده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ}}<ref>مائده آیه۶۷.</ref> و پس از اعلام [[امامت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} آیۀ دیگری نازل شد که [[اکمال دین]] و | بعد از تمام شدن [[حجة الوداع]] آیۀ [[قرآن]] نازل شده و [[پیامبر]] را [[مأمور]] به [[ابلاغ پیام]] مهمّی کرده بود که اگر آن را به [[مردم]] نرساند، [[رسالت]] الهی خویش را انجام نداده است: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ}}<ref>مائده آیه۶۷.</ref> و پس از اعلام [[امامت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} آیۀ دیگری نازل شد که [[اکمال دین]] و اتمام نعمت و پسندیده بودن [[اسلام]] را به عنوان [[دین خدا]] در آن روز [[تاریخی]] بیان می‌کرد: {{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ....}}<ref>مائده آیه۳.</ref>. در این میان، [[خطبۀ غدیریّۀ]] [[پیامبر]] جایگاه خود را می‌یابد. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} وقتی در ۱۸ ذی‌حجّه در بازگشت از [[مکه]] به سوی [[مدینه]] به [[جحفه]] رسید (که محلّ جدا شدن کاروان‌های [[شام]] و [[عراق]] و [[مصر]] از یکدیگر بود) در منطقۀ [[غدیر خم]] فرود آمد. در آن هوای گرم نیمروز [[دستور]] داد تا رفتگان برگردند و ماندگان برسند. در آن جمع انبوه، به سخنرانی پرداخت و خطبه‌ای طولانی ایراد کرد که هم خبر از نزدیک شدن رحلتش می‌داد، هم فشرده‌ای از [[معارف دین]] را بیان کرد، معارف بلندی از [[توحید]] و [[قرآن]] و [[رسالت]] خویش را بازگو نمود، از تأکیدی که [[خداوند]] بر اعلام [[خلافت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} داشته سخن گفت<ref>در کتاب "آیات الغدیر" علی کورانی ص ۱۰۱ محورهایی چون: مساوات انسان‌ها، وحدت امت اسلامی، وحدت شریعت اسلام و فرهنگ مسلمانان، ریشه‌های حکومت اسلامی پس از پیامبر، کیفر مخالفت با وصیت پیامبر نسبت به اهل بیت و... برای خطبۀ حجة الوداع بیان شده است.</ref> و ضمن اعتراف گرفتن از آنان که آن حضرت از خودشان اولی و شایسته‌تر به تصدّی امورشان است و مولای همه محسوب می‌گردد، ضمن برشمردن [[فضایل]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} و سوابق [[ایمان]] و [[هجرت]] و [[جهاد]] او و اینکه امامتش از سوی خداست و [[امام علی|علی]] {{ع}} [[افضل]] از همگان است، با عبارات گوناگون [[امامت]] و [[ولایت]] آن حضرت را به همه [[ابلاغ]] فرمود و دست [[امام علی|علی]] {{ع}} را بالا برد و جملۀ معروف {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ، اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ ...}} را بیان کرد و [[امام علی|علی]] {{ع}} را [[برادر]]، [[وصیّ]]، [[وارث]] [[علم]]، خلیفۀ بر [[امّت]]، [[مفسّر]] [[کتاب خدا]]، پیشوای [[هدایتگر]] و ناصر [[دین خدا]] شمرد و تاج [[امامت]] بر سر حضرت نهاد و او را به افتخار [[ولایت]] بر [[مسلمانان]] پس از [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} مفتخر ساخت. | ||
برای [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} خیمه‌ای زدند و همه به‌ترتیب آمدند و با [[امام علی|علی]] {{ع}} [[بیعت]] کردند و به او به عنوان [[امام علی|امیر المؤمنین]] [[سلام]] کردند. حتی بزرگان [[صحابه]] که برخی بعدها [[پیمان]] شکسته و [[خلافت]] را [[غصب]] کردند، از جملۀ نخستین کسانی بودند که [[خلافت]] را به وی تبریک گفتند و سه روز [[مردم]] آنجا بودند، سپس کوچ کردند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۴۵.</ref>. | برای [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} خیمه‌ای زدند و همه به‌ترتیب آمدند و با [[امام علی|علی]] {{ع}} [[بیعت]] کردند و به او به عنوان [[امام علی|امیر المؤمنین]] [[سلام]] کردند. حتی بزرگان [[صحابه]] که برخی بعدها [[پیمان]] شکسته و [[خلافت]] را [[غصب]] کردند، از جملۀ نخستین کسانی بودند که [[خلافت]] را به وی تبریک گفتند و سه روز [[مردم]] آنجا بودند، سپس کوچ کردند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۴۵.</ref>. | ||