امام مهدی در چه روزی ظهور میکند؟ (پرسش)
امام مهدی در چه روزی ظهور میکند؟ | |
---|---|
![]() | |
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت / عصر ظهور امام مهدی / زمان ظهور امام مهدی |
مدخل اصلی | روز ظهور امام مهدی |
امام مهدی(ع) در چه روزی ظهور میکند؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
حسینی گرگانی | مروجی طبسی | سلیمیان | رحیمی | موسوینسب | السادة | تونهای | نویسندگان کتاب آفتاب مهر | پژوهشگران مؤسسه آینده روشن |
اختلاف در روز ظهور
یکی از موضوعات مورد توجّه در مباحث مهدویت، مسئلۀ زمان ظهور است، به گونهای که سالها پیش از ولادت حضرت مهدی(ع)، دربارۀ این مسئله از معصومین(ع) سؤال میشده است[۱]. یکی از سوالهایی که از ائمه میشده است این بوده که حضرت مهدی(ع) در کدام روز ظهور میکنند. در روایات، روزهای مختلفی به عنوان روز ظهور بیان شده است:
- روز جمعه: امام صادق(ع) فرمودند: «قائم ما اهل بیت در روز جمعه ظهور خواهد کرد»[۲].[۳] و در دعای مخصوص روز جمعه آمده است: «این روز جمعه است همان روزی که انتظار میرود در آن ظهور فرمایی و برای مؤمنین در آن گشایش حاصل گردد و با شمشیر تو کافرها به سزای اعمال خویش برسند»[۴].[۵] روایات ظهور در روز جمعه که برخی بزرگان از جمله شیخ صدوق در کتبشان ذکر کردهاند، از روایاتی هستند که دارای سندی صحیح بوده و از نظر دلالت نیز در کمال اتقان و استحکام هستند[۶].
- روز عاشورا: امام باقر(ع) ضمن سخنانی دربارۀ روز عاشورا فرمودند: «و روز عاشورا روزی است که در آن قائم قیام خواهد کرد»[۷].[۸] امام رضا(ع) فرمودند: «در شب بیست و سوم ماه رمضان به اسم حضرت قائم(ع) ندا کنند و در روز عاشورا قیام نماید.»..[۹].[۱۰]
- روز نوروز: راوی میگوید: روز نوروز خدمت امام صادق(ع) رفتم ایشان در علت تعظیم عید نوروز فرمودند: «در این روز قائم آل محمد(ص) ظاهر خواهد شد و در این روز امامان دیگر به دنیا رجعت خواهند کرد و در این روز قائم ما ظفر خواهد یافت بر دجال و در کناسه که محلهای است از محلههای کوفه، او را بر دار خواهند کشید و در هیچ روز نوروز نیست مگر آنکه ما انتظار فرج میکشیم؛ زیرا آن روز از روزهای ما و روزهای شیعیان ماست و آن روز را عجمان حفظ کردند و حرمت آن را رعایت کردند و شما عربها آن را ضایع نمودید»[۱۱].[۱۲]
- شنبۀ مصادف با عاشورا: امام باقر(ع) فرمودند: «گویا قائم(ع) را میبینم که در روز عاشورا، روز شنبه بین رکن و مقام ایستاده است، در حالی که جبرئیل در مقابلش قرار گرفته، ندا میکند: «الْبَیْعَةُ لِلَّهِ»، که با قیام خود، زمین را پر از عدل و داد میکند، همانگونه که پر از ظلم و جور شده بود»[۱۳]،[۱۴] و انتخاب چنین روزی از طرف خداوند متعال شاید برای انتقام خونِ به ناحق ریختۀ امام باشد؛ چون امام حسین(ع) همان "وتر موتور" است که باید ذات باریتعالی از ظلم و ستمی که بر آن بزرگوار و فرزندان و همراهانش روا داشته شده، انتقام بگیرد. پس خدای بزرگ به وسیلۀ مهدی موعود(ع) از او دادخواهی میکند[۱۵].
جمع بندی روایات
اختلاف بین روزهای ذکر شده در روایات را میتوان به این صورت تعبیر کرد که روز ظهور، جمعه است و از آنجایی که قیام، پس از ظهور است، قیام آن حضرت در روز شنبه اتفاق خواهد افتاد؛ یعنی روز ظهور با روز قیام تفاوت دارد و اگر ملاک روز عاشورا باشد نه روز شنبه، باید دید امام حسین(ع) در چه روزی به شهادت رسید و براساس آن، روز ظهور حضرت مهدی(ع) را مشخص کرد،لازم بذکر است که چه آنانکه روز عاشورا را روز ظهور گفتهاند و چه آنان که روز شنبه را مطرح کردهاند، روز خروج امام زمان(ع) را روز شنبه میدانند[۱۶]. همچنین در همزمانی روز ظهور در نوروز با عاشورا اشکالی به نظر نمیرسد زیرا نوروز طبق سال شمسی و عاشورا براساس سال قمری محاسبه میشود و یکی شدن این دو روز امکانپذیر است و همزمانی این دو روز با جمعه یا شنبه نیز ممکن است[۱۷].
پاسخها ودیدگاههای متفرقه
۱. حجت الاسلام و المسلمین حسینی گرگانی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین میرتقی حسینی گرگانی، در کتاب «نزول مسیح و ظهور موعود» در اینباره گفته است:
|
۲. حجت الاسلام و المسلمین مروجی طبسی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد مروجی طبسی، در کتاب «بامداد بشریت» در اینباره گفته است:
|
۳. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در اینباره گفته است:
|
۴. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین عباس رحیمی، در کتاب «امید فردا» در اینباره گفته است:
|
۵. حجت الاسلام و المسلمین موسوینسب؛ |
---|
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوینسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در اینباره گفته است:
|
۶. آقای السادة (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
---|
آقای سید مجتبی السادة، در کتاب «شش ماه پایانی» در اینباره گفته است:
|
۷. مجتبی تونهای؛ |
---|
آقای مجتبی تونهای، در کتاب «موعودنامه» در اینباره گفته است:
|
۸. نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»؛ |
---|
نویسندگان کتاب «آفتاب مهر» در اینباره گفتهاند:
|
۹. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ |
---|
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسشها و پاسخها» در اینباره گفتهاند:
|
- امام مهدی چه زمانی ظهور میکند؟ (پرسش)
- امام مهدی در چه روزی ظهور میکند؟ (پرسش)
- در زمان ظهور امام مهدی جهانیان چگونه از آمدن ایشان باخبر میشوند؟ (پرسش)
- آیت الله بهجت حتی به پیران نیز بشارت داده که ظهور نزدیک است؟ (پرسش)
- آیا صحت دارد که روز ذی القعده روز ظهور امام مهدی خواهد بود؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی جمعه ظهور میکند؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی در روز جمعه ظهور میکنند؟ (پرسش)
- حکمت معین نبودن وقت ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا تعیین وقت ظهور صحیح است؟ (پرسش)
- آیا میتوان وقت ظهور را پیشبینی کرد؟ (پرسش)
- با توجه به کتاب نوسترآداموس آیا میتوان زمان ظهور حضرت را پیشبینی نموده به گفته آنها اعتماد کرد؟ (پرسش)
- عدم آگاهی امام مهدی از زمان ظهور نقصی برای امام و مقام امامت محسوب نمیشود؟ (پرسش)
- راز نهان بودن زمان ظهور چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی از چه راهی میفهمد که موقع ظهورش فرا رسیده است؟ (پرسش)
- اینکه گفته میشود ظهور نزدیک است به چه معناست؟ (پرسش)
منبعشناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص ۳۶۸، ح ۲.
- ↑ .«یخرج قائمنا اهل البیت یوم الجمعه»؛ ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ح ۲، ص ۳۹۴.
- ↑ ر.ک: مروجی طبسی، محمد جواد، بامداد بشریت، ص ۱۰۸ـ ۱۰۹.
- ↑ «هَذَا یَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ هُوَ یَوْمُکَ الْمُتَوَقَّعُ فِیهِ ظُهُورُکَ وَ الْفَرَجُ فِیهِ لِلْمُؤْمِنِینَ عَلَی یَدِکَ وَ قَتْلُ الْکَافِرِینَ بِسَیْفِکَ»؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۹۹، ص ۲۱۵.
- ↑ ر.ک: رحیمی، عباس، امید فردا، ص۴۶.
- ↑ ر.ک: حسینی گرگانی، میرتقی، نزول مسیح و ظهور موعود، ص ۳۷۵ ـ ۳۸۸.
- ↑ «وَ هَذَا الْیَوْمُ الَّذِی یَقُومُ فِیهِ الْقَائِمُ ع»؛ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج ۴، ص ۳۰۰.
- ↑ ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۱۶۱ ـ ۱۶۲.
- ↑ «ان القائم ینادی باسمه لیلۀ ثلاث و عشرین من شهر رمضان و یقوم یوم عاشورا»؛ میرزا حسین نوری طبرسی، النجم الثاقب، ص۸۲.
- ↑ ر.ک: حسینی گرگانی، میرتقی، نزول مسیح و ظهور موعود، ص ۳۷۵ ـ ۳۸۸.
- ↑ «یَوْمُ النَّیْرُوزِ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی یَظْهَرُ فِیهِ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ وُلَاةَ الْأَمْرِ وَ یُظْفِرُهُ اللَّهُ تَعَالَی بِالدَّجَّالِ فَیَصْلِبُهُ عَلَی کُنَاسَةِ الْکُوفَةِ وَ مَا مِنْ یَوْمِ نَیْرُوزٍ إِلَّا وَ نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الْفَرَجَ لِأَنَّهُ مِنْ أَیَّامِنَا حَفِظَتْهُ الْفُرْسُ وَ ضَیَّعْتُمُوه»؛ هدیة الزائرین، ص۶۰۶ ـ ۶۰۷؛ حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة، ج۳، ص۵۷۱؛ آل سیدحیدر کاظمی، سیدمصطفی، بشارة الاسلام، ص۲۹۳؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۰۸.
- ↑ ر.ک: حسینی گرگانی، میرتقی، نزول مسیح و ظهور موعود، ص ۳۷۵ ـ ۳۸۸.
- ↑ «کَأَنِّی بِالْقَائِمِ یَوْمَ عَاشُورَاءَ یَوْمَ السَّبْتِ قَائِماً بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ بَیْنَ یَدَیْهِ جَبْرَئِیلُ(ع) یُنَادِی الْبَیْعَةَ لِلَّهِ فَیَمْلَأُهَا عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً»؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص ۴۵۳.
- ↑ ر.ک: حسینی گرگانی، میرتقی، نزول مسیح و ظهور موعود، ص ۳۷۵ ـ ۳۸۸؛ الساده، مجتبی، شش ماه پایانی، ص ۱۶۵-۱۶۸.
- ↑ ر.ک: حسینی گرگانی، میرتقی، نزول مسیح و ظهور موعود، ص ۳۷۵ ـ ۳۸۸.
- ↑ ر.ک: مروجی طبسی، محمد جواد، بامداد بشریت، ص ۱۰۸ـ ۱۰۹.
- ↑ ر.ک: موسوینسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۱۶۲ـ۱۶۳؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسشها و پاسخها، ص ۱۶۱.
- ↑ " يُنَادَى بِاسْمِ الْقَائِمِ فِي لَيْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ وَ يَقُومُ فِي يَوْمِ عَاشُورَاءَ وَ هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (ع) لَكَأَنِّي بِهِ فِي يَوْمِ السَّبْتِ الْعَاشِرِ مِنَ الْمُحَرَّمِ قَائِماً بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ "؛ فضل بن حسن الطبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۲۸۶؛ شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹؛ محمد بن حسن حر عاملی، اثبات الهداة، ج۳، صص۴۹۱ و۵۱۴.
- ↑ علامه مجلسی، پیشین، ج۵۱، ص۸۱؛ فضل الله بن روزبهان الخنجی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج۳، صص۲۶۰ و۲۷۷، به نقل از: روزگار رهایی.
- ↑ میرزا حسین نوری طبرسی، النجم الثاقب، ص۸۲.
- ↑ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۱؛ فضل بن روزبهان، کشف الغمة، ج۳، صص۲۶۰ و۲۷۷.
- ↑ شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۳۷۹؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص۴۵۳؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۹۰؛ سید مصطفی آل سیدحیدر کاظمی، بشارة الاسلام، ص۱۹۳.
- ↑ محمد بن حسن حر عاملی، اثبات الهداة، ج۳، صص۵۴۳ و۷۲۹.
- ↑ " يَخْرُجُ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَيْتِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ "؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۷۹.
- ↑ " عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: السَّبْتُ لَنَا، وَ الْأَحَدُ لِشِيعَتِنَا إِلَى أَنْ قَالَ: وَ يَخْرُجُ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَيْتِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ"؛ محمد بن حسن حر عاملی، اثبات الهداة، ج۳، صص۴۹۶ و۵۶۰.
- ↑ هدیة الزائرین، صص۶۰۶و۶۰۷؛ محمد بن حسن حر عاملی، اثبات الهداة، ج۳، ص۵۷۱؛ سیدمصطفی آل سیدحیدر کاظمی، بشارة الاسلام، ص۲۹۳؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۰۸.
- ↑ سید مصطفی آل سیدحیدر کاظمی، بشارة الاسلام، ص۱۹۳.
- ↑ سید مصطفی آل سیدحیدر کاظمی، بشارة الاسلام، ص۱۹۳.
- ↑ " كَأَنِّي بِالْقَائِمِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ يَوْمَ السَّبْتِ قَائِماً بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ بَيْنَ يَدَيْهِ جَبْرَئِيلُ(ع) يُنَادِي الْبَيْعَةَ لِلَّهِ "؛ سید محسن امین، اعیان الشیعة، ج۲، ص۸۲.
- ↑ میرزا حسین نوری طبرسی، النجم الثاقب، ص۴۶۴؛ شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، اعمال روز جمعه.
- ↑ " عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: السَّبْتُ لَنَا وَ الْأَحَدُ لِشِيعَتِنَا وَ الْإِثْنَيْنِ لِأَعْدَائِنَا وَ الثَّلَاثَاءُ لِبَنِي أُمَيَّةَ وَ الْأَرْبِعَاءُ يَوْمُ شُرْبِ الدَّوَاءِ وَ الْخَمِيسُ تُقْضَى فِيهِ الْحَوَائِجُ وَ الْجُمُعَةُ لِلتَّنَظُّفِ وَ التَّطَيُّبِ وَ هُوَ عِيدُ الْمُسْلِمِينَ وَ هُوَ أَفْضَلُ مِنَ الْفِطْرِ وَ الْأَضْحَى وَ يَوْمُ الْغَدِيرِ أَفْضَلُ الْأَعْيَادِ وَ هُوَ ثَامِنَ عَشَرَ مِنْ ذِي الْحِجَّةِ وَ كَانَ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ يَخْرُجُ قَائِمُنَا أَهْلَ الْبَيْتِ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ يَقُومُ الْقِيَامَةُ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ مَا مِنْ عَمَلٍ يَوْمَ الْجُمُعَةِ أَفْضَلُ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ"؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۳۹۴، ح۱۰۱ و من لا یحضره الفقیه، ج۱، صص۴۲۱ و ۴۲۲، ح۱۲۴۱؛ میرزا حسین نوری، النجم الثاقب، ص۴۶۶؛ محمد بن حسن حر عاملی، وسائل الشیعة، ج۵، ص۶۶، باب ۴۰ از ابواب صلاة الجمعة، ح۱۸.
- ↑ حسینی گرگانی؛میرتقی، نزول مسیح و ظهور موعود، ص 375 - 388.
- ↑ قائم ما اهل بیت در روز جمعه قیام میکند؛ خصال صدوق، ج ۲، ص ۳۹۴؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۹.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۳؛ تهذیب الأحکام، ج ۴، ص ۳۳۳؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۸۵.
- ↑ کتاب الغیبه، ص ۴۵۳.
- ↑ امام صادق (ع) فرمود: "وَ يَقُومُ فِي يَوْمِ عَاشُورَاءَ وَ هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (ع) لَكَأَنِّي بِهِ يَوْمَ السَّبْتِ الْعَاشِرَ مِنَ الْمُحَرَّمِ"؛ ارشاد مفید، ص ۳۴۱؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۹۰؛ اعلام الوری، ص ۴۳۱.
- ↑ مروجی طبسی، محمد جواد، بامداد بشریت، ص ۱۰۸، ۱۰۹.
- ↑ شیخ کلینی، کافی، ج ۱، ص ۳۶۸، ح ۲.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ۱جلد، شباب الجنه - قم (ایران)، چاپ: ۲، ۱۳۸۵ ه.ش.
- ↑ سوره اعراف، آیه:۱۸۷.
- ↑ " وَ أَمَّا مَتَى فَإِخْبَارٌ عَنِ الْوَقْتِ فَقَدْ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ(ع) أَنَّ النَّبِيَّ ص قِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَتَى يَخْرُجُ الْقَائِمُ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ فَقَالَ (ع) مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَةِ الَّتِي لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَة"؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج ۲، ص ۲۶۶؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۷۲.
- ↑ " وَ أَمَّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإِنَّهُ إِلَى اللَّهِ وَ كَذَبَ الْوَقَّاتُون"؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۱.
- ↑ " وَ لَا ظُهُورَ إِلَّا بَعْدَ إِذْنِ اللَّهِ "؛ الخرایج و الجرایح، ج ۳، ص ۱۱۲۸؛ کتاب الغیبة، ص ۳۹۵.
- ↑ " الْمَهْدِيُ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ يُصْلِحُ اللَّهُ لَهُ أَمْرَهُ فِي لَيْلَةٍ "؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۵۲.
- ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۱۶۳.
- ↑ کتاب الغیبة، ص ۱۵۹؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۲۴.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۸۷.
- ↑ الخصال، ح ۲، ص ۳۹۴.
- ↑ تهذیب الاحکام، ج ۴، ص ۳۰۰.
- ↑ کتاب الغیبة، ص ۴۵۳؛ روضة الواعظین، ص ۲۶۳؛ اعلام الوری، ص ۴۵۹.
- ↑ تهذیب الاحکام، ج ۴، ص ۳۳۳؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۳.
- ↑ کافی، ج ۱، ص ۳۴۳؛ کتاب الغیبة، ص ۱۶۴؛ رجال کشی، ص ۱۹۲.
- ↑ ر. ک: کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۵۵؛ الخرائج و الجرائح، ح ۲، ص ۵۵۰، کفایة الاثر، ص ۲۶۶.
- ↑ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۵۵.
- ↑ روح اللّه موسوی خمینی قدّس سرّه، ولایت فقیه، ص ۲۷.
- ↑ شیخ جواد تبریزی، در دیدار دانش پژوهان مرکز تخصصی مهدویت با معظم له، فصلنامه انتظار، ج ۵، ص ۱۷.
- ↑ " وَ إِنَ الْقَائِمَ هُوَ الَّذِي إِذَا خَرَجَ كَانَ فِي سِنِ الشُّيُوخِ وَ مَنْظَرِ الشُّبَّانِ قَوِيّاً فِي بَدَنِهِ حَتَّى لَوْ مَدَّ يَدَهُ إِلَى أَعْظَمِ شَجَرَةٍ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ لَقَلَعَهَا وَ لَوْ صَاحَ بَيْنَ الْجِبَالِ لَتَدَكْدَكَتْ صُخُورُهَا "؛ رک: شیخ کلینی، کافی، ج ۱، ص ۵۱۴، ح ۲؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸، ح ۷.
- ↑ " يَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي فِي آخِرِ الزَّمَانِ أَبْيَضُ اللَّوْنِ مُشْرَبٌ بِالْحُمْرَةِ مُبْدَحُ الْبَطْنِ عَرِيضُ الْفَخِذَيْنِ عَظِيمٌ مُشَاشُ الْمَنْكِبَيْنِ بِظَهْرِهِ شَامَتَانِ شَامَةٌ عَلَى لَوْنِ جِلْدِهِ وَ شَامَةٌ عَلَى شِبْهِ شَامَةِ النَّبِي"»؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۳، ح ۱۷.
- ↑ " وَ هُوَ رَجُلٌ أَجْلَى الْجَبِينِ أَقْنَى الْأَنْفِ ضَخْمُ الْبَطْنِ أَزْيَلُ الْفَخِذَيْنِ بِفَخِذِهِ الْيُمْنَى شَأْمَةٌ أَفْلَجُ الثَّنَايَا وَ يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً"؛ نعمانی، الغیبة، ص ۲۱۴، ح ۲؛ و نیز ر. ک: سنن ابی داود، ج ۴، ح ۴۲۸۵.
- ↑ سنن ابی داود، ج ۴، ص ۲۱۵، ح ۳.
- ↑ سنن ابی داود، ج ۴، ص ۳۰۴، ح ۱۴.
- ↑ نعمان بن محمّد بن منصور، شرح الاخبار، ج ۳، ص ۳۸۰.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص ۳۱۵.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۲۳۹- ۲۴۷.
- ↑ راغب اصفهانی، مفردات
- ↑ ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۹، ص ۲۱۵
- ↑ ر. ک: محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۹۹، ص ۲۱۵
- ↑ "وَ كَانَ الْيَوْمُ الَّذِي نَصَبَ فِيهِ- رَسُولُ اللَّهِ (ص) أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ (ع)- بِغَدِيرِ خُمٍ يَوْمَ الْجُمُعَةِ وَ قِيَامُ الْقَائِمِ (ع) يَكُونُ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ تَقُومُ الْقِيَامَةُ فِي يَوْمِ الْجُمُعَة"شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۴۲۲، م ۱۲۴۱
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۱۶۱ - ۱۶۲.
- ↑ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۰۹ و ج ۵۲، ص ۲۹۷ و ۳۰۸ و معجمالملاحم، ج ۲، ص ۱۷۰.
- ↑ بحارالانوار، ج ۹۹، ص ۲۱۵.
- ↑ رحیمی، عباس، امید فردا، ص۴۶.
- ↑ اثبات الهداة، ص ۴۹۶، و بحار ج ۵۲، ص ۲۷۹.
- ↑ غیبة طوسى، ص ۲۷۴، کشف الغمة، ج ۳، ص ۲۵۲، بحار ج ۵۲، ص ۲۹۰.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۳، غیبة طوسى، ص ۲۷۴.
- ↑ وسائل، ج ۵، ص ۲۲۸، اثبات الهدات، ج ۳، بحار، ج ۵۲، ص ۲۰۸.
- ↑ موسوینسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۱۶۲، ۱۶۳.
- ↑ البته قول مشهور آن است که حضرت روز جمعهای که مصادف با عاشورا گشته ظهور میکنند که به عنوان مثال میتوان به زیارت حضرت در روز جمعه اشاره کرد که در آنجا به ایشان عرضه میداریم " الْمُتَوَقَّعُ فِيهِ ظُهُورُك" (توقع ظهور شما را در این روز داریم- مفاتیح الجنان، زیارت حضرت در روز جمعه). مرحوم آیت الله خراسانی پس از ذکر اقوال و روایات مختلف در این رابطه مینویسد: «برحسب حساب و استظهار از تواریخ نزد حقیر مسلم است که روز عاشورا جمعه بوده و روی حساب که بیست و سوم ماه رمضان جمعه باشد. نیز عاشورا جمعه خواهد بود. پس حدیث دوم شنبه بودن عاشورا از دو جهت مخالف با واقع است مگر اینکه سه ماه از این چهار ماه رمضان و شوال و ذیقعده و ذیحجه سیپر باشد تا اینکه عاشورا در آن سال شنبه شود و روایت حمل شود بر مراد از شنبه عاشورای آن سال است نه عاشورای شهادت، ولی معذلک مخالف با واقع است و مخالف با حدیث حضرت صادق (ع)، پس بهترین حملش آن است که حمل بر اشتباه راوی شود که جمعه را به شنبه اشتباه کرده و یا اینکه گفته شود امام مطابق عرف راوی فرموده، چون معروف آن بوده که عاشورای شهادت شنبه بوده (است).» ر.ک: مهدی منتظر (ع)، صص ۳۱۳- ۳۱۲.
- ↑ از جمله مطالب مشهوری که راجع به روز ظهور است و مؤلف محترم معترض آن نشدهاند این است که علاوه براینکه ظهور مصادف با جمعه و عاشوراست، آن روز نوروز هم میباشد؛ در این رابطه منسوب است که امام صادق (ع)، فرمودند:«نوروز آن روزی است که قائم ما در آنروز ظاهر میشود و خداوند او را بر دجال ظفر خواهد داد، سپس او را در کناسه کوفه به دار آویزد». (بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۶ و ص ۳۰۸،) ذیل این روایت مرحوم آیت الله خراسانی مینویسند: «لکن حدیث نوروز چندان اعتباری به وی نیست زیراکه در.کتب قدیم وجود ندارد مگر بعضی از جملاتش در مصباح شیخ طوسی و فقط به آن تفصیل در کتاب ابن فهد مذکور است و اثر از بعضی فقراتش ظاهر است، اگرچه بعض دیگرش صحیح است و ظن قوی میرود که چند جمله مختصری از وی اصل داشته و بقیه را بدان تفصیل به معلی بن خنیس نسبت دادهاند، باز هم در کیفیت ظهور اشاره بدان خواهد شد؛ مهدی منتظر، ص ۲۷۸. و سپس در بخش چهارم که مربوط به کیفیت ظهور است با ذکر مجدد روایت چنین مینگارند:«در فصل دجال گفته شد که اعتباری به این حدیث نیست نه از حیث سند و نه از حیث متن، و مخالف است با احادیث دیگر در محل کشتن دجال، به علاوه عجم را نوروز ثابتی نبوده قبل از اسلام بلکه تبدیل و تغییر در وی بسیار شده که محل شرحش اینجا نیست و اینکه اکنون ثابت است که اول حمل است بنابر خواست سلطان الب ارسلان سلجوقی شد و لهذا او را نوروز سلطانی گویند. به علاوه نوروز هم روز ظهور باشد و هم روز ظفر یافتن بر دجال معنی ندارد، در یک سال دو نوروز نیست، مگر اینکه گفته شود ظهور تنها موافق با نوروز است و ذکر دجال از باب شرح حال است، یا بالعکس قتل دجال در نوروز است و ذکر ظهور از باب مقدمه حال است. دوم که معنی ندارد، اول هم که از اتفاقات نادره است. زیراکه اخبار صحیحه دال است بر اینکه در عاشورا خواهد بود و بسیار بهندرت شود که نوروز عاشورا باشد آن هم جمعه و اگر گفته شود مقصود صرف ظهور بدون قیام است پس اگر ظهور در بیست و سوم ماه رمضان باشد، آن هم بسیار بعید الاتفاق است که نوروز در بیست و سوم آن هم جمعه واقع شود. و اگر ظهور پیش از آن در روز غیر معین باشد چندان لطفی ندارد تعیین وقت به وقت مجهول. پس بهترین حمل حدیث معلی بر فرض صحت و اعتبار این است که گفته شود: مراد این است که نوروز این نیست که اعاجم برای خود ساختهاند، یا نوروز، اهل بیت (ع) این نیست بلکه نوروز ما آن روزی است که قائم ما ظاهر شد (شود) آن روزی است که دجال را بکشند و همچنین در سایر فقرات، نه اینکه مراد این است که قائم ما در روز نوروز عجم ظاهر خواهد شد، آن هم نوروزی که اصل ثابت ندارد، آن هم این نوروز سلطانی که بعد ساخته شده است؛ مهدی منتظر، صص ۳۱۴- ۳۱۳. که با توجه به شدت شهرت مطلب و استفادههایی که از آن میشد تمام گفتار آن مرحوم در اینجا نقل شد.
- ↑ " يَقُومُ فِي يَوْمِ عَاشُورَاءَ وَ هُوَ الْيَوْمُ الَّذِي قُتِلَ فِيهِ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (ع) لَكَأَنِّي بِهِ فِي يَوْمِ السَّبْتِ الْعَاشِرِ مِنَ الْمُحَرَّمِ قَائِماً بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ جَبْرَئِيلُ (ع) عَنْ يَدِهِ الْيُمْنَى يُنَادِي الْبَيْعَةَ لِلَّهِ فَتَصِيرُ إِلَيْهِ شِيعَتُهُ مِنْ أَطْرَافِ الْأَرْضِ تُطْوَى لَهُمْ طَيّاً حَتَّى يُبَايِعُوهُ فَيَمْلَأُ اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً "؛ الارشاد، ج ۱، ص ۳۷۹، الغیبة نعمانی، ص ۱۸۹، اعلام الوری، ص ۴۳۰، منتخب الاثر، ص ۴۴۸، یوم الخلاص، ص ۳۱۷.
- ↑ " كَأَنِّي بِالْقَائِمِ يَوْمَ عَاشُورَاءَ يَوْمَ السَّبْتِ قَائِماً بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ "؛ الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۷۴؛ تاریخ ما بعد الظهور، ص ۲۲۲.
- ↑ الساده، مجتبی، شش ماه پایانی، ص ۱۶۵-۱۶۸.
- ↑ معارف و معاریف، ج ۴، ص ۱۹۲.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۹.
- ↑ مفاتیح الجنان، اعمال روز جمعه.
- ↑ مفاتیح، باب اول، فصل پنجم.
- ↑ بشارة الاسلام، ص ۱۹۲.
- ↑ بحار الانوار، ج ۸۹، ص ۳۶۷.
- ↑ ثواب الاعمال، ص ۱۷۲.
- ↑ خصال، ص ۳۹۴.
- ↑ بحار الانوار، ج ۸۹، ص ۲۶۸ و ج ۵۹، ص ۳۶.
- ↑ معارف و معاریف، ج ۲، ص ۵۶۰.
- ↑ موعودنامه، ص ۲۵۰.
- ↑ " يَا خُزَاعِيُّ نَطَقَ رُوحُ الْقُدُسِ عَلَى لِسَانِكَ بِهَذَيْنِ الْبَيْتَيْنِ فَهَلْ تَدْرِي مَنْ هَذَا الْإِمَامُ وَ مَتَى يَقُوم "
- ↑ " وَ أَمَّا مَتَى فَإِخْبَارٌ عَنِ الْوَقْتِ فَقَدْ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ آبَائِهِ (ع) أَنَّ النَّبِيَّ (ص) قِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَتَى يَخْرُجُ الْقَائِمُ مِنْ ذُرِّيَّتِكَ فَقَالَ (ع) مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَةِ الَّتِي ﴿لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَة﴾ " شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ب ۳۵، ح ۶؛ بحارالأنوار، ج۵۱، ص۱۵۴.
- ↑ " وَ أَمَّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإِنَّهُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى ذِكْرُهُ وَ كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ "؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ب ۴۵، ح ۴.
- ↑ رحمان بن کثیر میگوید: مِهزم بر حضرت صادق(ع) وارد شد و گفت: فدایتان شوم! مرا از زمان امری که منتظر آن هستیم، خبر دهید. آن حضرت فرمود: " يَا مِهْزَمُ كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ "؛ای مهزم! کسانی که «وقت» معین میکنند دروغگو هستند»، کتاب الغیبه، شیخ طوسی، ص ۴۲۶، ح ۴۱۳؛ فضیل بن یسار از حضرت باقر(ع) درباره زمان ظهور پرسید. امام(ع) فرمود: " كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ! كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ! كَذَبَ الْوَقَّاتُونَ! " تعیین کنندگان وقت [ظهور] درغگو هستند!»، کتاب الغیبه، شیخ طوسی، ص ۴۲۵، ح ۴۱۱.
- ↑ آفتاب مهر، ج۱، ص ۲۳۶-۲۳۸.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۹، ح ۱
- ↑ همان، ص ۲۹۰، ح ۳۰
- ↑ همان، ص ۳۰۸، ح ۸۴
- ↑ شیخ طوسی، الغیبة، ص ۲۷۴
- ↑ اقبال الاعمال، ج ۲، ص ۲۴
- ↑ مهدویت پرسشها و پاسخها، ص ۱۶۰.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۹
- ↑ مهدویت پرسشها و پاسخها، ص ۱۶۱.