افراط: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = | | موضوع مرتبط = رذایل اخلاقی | ||
| عنوان مدخل = افراط | | عنوان مدخل = افراط | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[افراط در فقه اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
افراط به معنای [[تجاوز]] بیشتر و [[تفریط]] کوتاهی و تقصیر بیشتر است. از این ریشه لغوی آیاتی در [[قرآن کریم]] آمده است؛ از جمله: | |||
{{متن قرآن|يَا حَسْرَتَا عَلَى مَا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ}}<ref>«ای دریغا از آنچه درباره خداوند کوتاهی کردم» سوره زمر، آیه ۵۶.</ref> | {{متن قرآن|يَا حَسْرَتَا عَلَى مَا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ}}<ref>«ای دریغا از آنچه درباره خداوند کوتاهی کردم» سوره زمر، آیه ۵۶.</ref> | ||
{{متن قرآن|لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَأَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ}}<ref> | {{متن قرآن|لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَأَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ}}<ref>«آتش (دوزخ) از آن آنهاست و آنان فراموش شدگانند» سوره نحل، آیه ۶۲.</ref>. {{متن قرآن|مُفْرَطُونَ}} در قرآن‌ها بصیغه مفعول است و بصیغه فاعل و ایضاً {{عربی|"مُفَرِّطُونَ"}} بکسر راء از باب تفعیل نیز خوانده‌اند. | ||
از [[آیه]] فهمید که آنانکه بخدا نسبت زائیدن و فرزند می‌دهند پیش از دیگران بآتش وارد خواهند شد. | از [[آیه]] فهمید که آنانکه بخدا نسبت زائیدن و فرزند می‌دهند پیش از دیگران بآتش وارد خواهند شد. | ||
{{متن قرآن|وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا}}<ref> | {{متن قرآن|وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا}}<ref>«از هوای (نفس) خود پیروی کرده و کارش تباه است پیروی مکن» سوره کهف، آیه ۲۸.</ref>. فرط (بر وزن عنق) بمعنی [[افراط]] و تجاوز است یعنی از [[هوای نفس]] [[پیروی]] کرده و کارش تجاوز و تعدّی بود {{عربی|"الْفُرُطُ: الامر المجاوز فيه عن الحدّ"}}<ref>[[سید علی اکبر قرشی|قرشی، سید علی اکبر]]، [[قاموس قرآن ج۵ (کتاب)| قاموس کتاب]]، ج5، ص 163.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{مدخل وابسته}} | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[اسراف]] | |||
* [[اعتدال]] | * [[اعتدال]] | ||
* [[تفریط]] | * [[تفریط]] | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
{{ارزش‌های اجتماعی}} | {{ارزش‌های اجتماعی}} | ||
[[رده:افراط]] | [[رده:افراط]] | ||
[[رده:فضایل اخلاقی]] | [[رده:فضایل اخلاقی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۲۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث رذایل اخلاقی است. افراط از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: افراط در فقه اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
افراط به معنای تجاوز بیشتر و تفریط کوتاهی و تقصیر بیشتر است. از این ریشه لغوی آیاتی در قرآن کریم آمده است؛ از جمله:
﴿يَا حَسْرَتَا عَلَى مَا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ﴾[۱] ﴿لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَأَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ﴾[۲]. ﴿مُفْرَطُونَ﴾ در قرآن‌ها بصیغه مفعول است و بصیغه فاعل و ایضاً "مُفَرِّطُونَ" بکسر راء از باب تفعیل نیز خوانده‌اند.
از آیه فهمید که آنانکه بخدا نسبت زائیدن و فرزند می‌دهند پیش از دیگران بآتش وارد خواهند شد.
﴿وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا﴾[۳]. فرط (بر وزن عنق) بمعنی افراط و تجاوز است یعنی از هوای نفس پیروی کرده و کارش تجاوز و تعدّی بود "الْفُرُطُ: الامر المجاوز فيه عن الحدّ"[۴].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «ای دریغا از آنچه درباره خداوند کوتاهی کردم» سوره زمر، آیه ۵۶.
- ↑ «آتش (دوزخ) از آن آنهاست و آنان فراموش شدگانند» سوره نحل، آیه ۶۲.
- ↑ «از هوای (نفس) خود پیروی کرده و کارش تباه است پیروی مکن» سوره کهف، آیه ۲۸.
- ↑ قرشی، سید علی اکبر، قاموس کتاب، ج5، ص 163.