دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۲۷: خط ۲۷:
|-
|-
|}
|}
===[[انتظار]] از نگاه آثار [[دینی]] [[یهود]]===
*[[آیین یهود]]، یکی از [[ادیان]] بزرگ [[الهی]] است که چندین قرن قبل از [[اسلام]]، در [[جزیرة العرب]] ظاهر و رایج شده است. در [[آیین یهود]] کتاب‌های فراوانی به عنوان [[کتاب مقدس]] و مصادر [[آیین]] مذکور شناخته می‌شوند؛ در رأس آنها کتاب [[تورات]] است و علمای [[یهود]] تفسیری بر [[تورات]] نوشته‌اند که "تلمود<ref>خلاصه ادیان، جواد مشکور، ص ۱۴۲: « تلمود به زبان (آرامی) به معنای تعلیم و آموزش است و آن مجموعه کاملی از اصول و فروع و احکام و فتاوی علمای یهود است که در ۳۶ مجلّد تدوین شده است».</ref>" نام دارد<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰-۲۵.</ref>. [[یهودیان]] در آثار [[دینی]] خود، همواره به [[موعود]] اشاره کرده و از [[ظهور]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و حوادث مربوط به مبعث، [[علائم]] [[آخرالزمان]]، [[رجعت]] و نیز اشاراتی در مورد شخصیت [[آخرالزمان]] بیان نموده‌اند. به هر حال چون [[یهودیان]] به [[حضرت مسیح]]{{ع}} [[ایمان]] نیاوردند، به طبع، [[موعود]] آنان هنوز [[ظهور]] نکرده است<ref>ر.ک. [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۷۴-۷۵.</ref>.
===[[اعتقاد]] [[یهود]] نسبت به [[موعود]] سه گانه===
*نکتۀ قابل توجه اینکه طبق آثار [[مقدس]] [[یهود]]، چهرۀ سه [[موعود]] در آن ترسیم شده است: [[حضرت مسیح]]، [[حضرت محمد]]{{صل}} و [[حضرت مهدی]]{{ع}}. با وجود این اشارات، [[قوم یهود]] به [[حضرت مسیح]] و [[حضرت محمد]]{{صل}} نگرویدند، گر چه بشارت‌های مذکور، همگی درست است اما آنها [[حق]] را نپذیرفتند، نه از زبان [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و نه از زبان [[حضرت مسیح]]، ولی نسبت به مسألۀ [[انتظار]] [[موعود]] حساس و نگران هستند<ref>ر.ک. [[سکینه طاووسی|طاووسی، سکینه]]، [[انتظار از دیدگاه اهل بیت (کتاب)|انتظار از دیدگاه اهل بیت]]، ص ۷۴-۷۵.</ref>.
===موضع [[یهودیان]] معاصر نسبت به مقوله [[انتظار]]===
*[[یهودیان]] کنونی نیز، به مقولۀ [[انتظار]] معتقدند چون هر ساله در مراسم سالگرد بنیانگذاری [[اسرائیل]] مراسم باشکوهی بر پا می‌کنند و در آن مراسم این [[دعا]] خوانده می‌‌شود<ref>ر.ک. گرینستون، جولیوس، (ترجمه حسین توفیقی)، انتظار مسیحا در آیین یهود، ص ۱۳.</ref>: «ارادۀ خدای ما چنین [[باد]] که به [[لطف]] او [[شاهد]] سپیده دم [[آزادی]] باشیم و نفخ صور [[مسیحا]] گوش ما را نوازش دهد». در این فراز از [[دعا]] [[چشم به راهی]] و [[امید]] به آمدن [[مسیحا]] و به ارمغان آوردن [[آزادی]] و رهایی برای [[ملت]] [[یهود]]، که مصداق بارز [[انتظار]] است به وضوح بیان گردیده است. همچنین، در نمازنامه‌های خود به مسأله [[انتظار]] اشاره می‌‌کنند؛ آنجا که می‌‌گویند<ref>ر.ک. گرینستون، جولیوس، (ترجمه حسین توفیقی)، انتظار مسیحا در آیین یهود، ص ۱۳.</ref>: «این [[اسیران]] بیچاره در سرزمین‌های بیگانه همچون غلامان و کنیزان از روزی که آنان را ترک کرده‌ای [[منتظر]] تو هستند».<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰-۲۵. </ref>
===[[ادله]] [[اعتقاد]] [[یهود]] به مقوله [[انتظار]]===
*در اینکه [[یهود]] به مقولۀ [[انتظار]] [[معتقد]] است، شواهد و [[دلایل]] فراوانی<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰-۲۵؛ شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۱۷۴؛ [[علی ‎اصغر رضوانی|رضوانی، علی ‎اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص۳۰، ۳۱. </ref> از [[کتاب مقدس]] بخش [[عهد عتیق]] آن وجود دارد مانند:
#در [[کتاب مقدس]] [[حیقوق نبی]] نیز به مسأله [[انتظار]] اشاره شده است و [[خداوند]] می‌فرماید<ref>ر.ک. کتاب مقدس، حیقوق نبی، عهد قدیم، باب دوم، ر.ک: [[موعودی که جهان در انتظار اوست (کتاب)|موعودی که جهان در انتظار اوست]]، [[علی دوانی]]، ص ۱۲.</ref>: «اگر چه تأخیر نماید برایش [[منتظر]] باش، زیرا که خواهد آمد و درنگ نخواهد نمود، بلکه جمیع [[امت‌ها]] را نزد خود جمع می‌نماید و تمام قوم‌ها را برای خویش فراهم می‌آورد».<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰-۲۵. </ref>
#در [[کتاب مقدس]] صفینای [[نبی]] می‌فرماید<ref>ر.ک. کتاب مقدس، صفینای نبی، باب سوم، سطر ۸ و ۹، ر.ک: مهدی موعود، علی دوانی، ص ۱۱.</ref>: «[[منتظر]] باشید زیرا [[هدف]] من این است که [[امت‌ها]] را جمع نمایم و ممالک را گِرد هم آورم، در آن زمان زبان [[پاک]] به [[امت‌ها]] باز خواهم داد تا همگی آنان [[اسم خدا]] را بخوانند و یک [[دل]] او را [[عبادت]] نمایند».<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰-۲۵. </ref>
===نتیجه گیری===
*بنابراین مقولۀ [[انتظار]] یکی از مسائل مورد ابتلای [[یهود]] بوده، هست و خواهد بود و در عصر کنونی نیز، [[جامعه]] یهودیّت همانند گذشتگان به [[انتظار]] نشسته و به [[ظهور]] [[منجی موعود]] معتقدند و [[کامل‌ترین]] و اصیل‌ترین بیان در [[انتظار]] مسیحایی در منابع [[یهود]] موج می‌زند<ref>ر.ک. [[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص۲۰-۲۵. </ref>


==پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه==
==پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه==

نسخهٔ ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۱:۱۴

الگو:پرسش غیرنهایی

دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / انتظار فرج
مدخل اصلیانتظار از دیدگاه یهود

دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ جامع اجمالی

* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:
مهدوی‌فرد شفائی رضوانی طاووسی

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

  1. معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
  2. منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
  3. منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
  4. ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
  5. عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
  6. هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  7. انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
    1. ضرورت عقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
    2. ضرورت نقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
  8. آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
  9. جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
  10. نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
  11. انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
  12. شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  13. لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
    1. آیا زندگی با یاد امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    2. آیا آرزوی یاری کردن امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    3. آیا ایجاد آمادگی برا پیوستن به امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    4. آیا تربیت منتظران راستین از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
  14. دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  15. دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  16. آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  17. آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  18. چرا گفته می‌شود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
  19. دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
  20. آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
  21. آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم می‌شود؟ (پرسش)
  22. آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
  23. آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
  24. آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
  25. منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  26. آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  27. گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
  28. نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
    1. آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    2. آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    3. آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    4. آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    5. آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    6. آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    7. آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    8. آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    9. آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
  29. چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
  30. ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  31. شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  32. منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
  33. مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
  34. چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
  35. آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
  36. منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
  37. منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
  38. شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
  39. انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
  40. آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
  41. آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
  42. آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
  43. مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  44. کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  45. انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
  46. مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
  47. منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
  48. منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
  49. منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  50. منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  51. انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
  52. دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  53. دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  54. دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  55. دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  56. دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  57. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  58. علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
  59. آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
  60. عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
  61. لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
  62. نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  63. رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
  64. امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
  65. آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
  66. مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  67. رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  68. بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  69. مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید می‌کند؟ (پرسش)
  70. چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
  71. انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
  72. اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
  73. آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
  74. انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
  75. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  76. آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی می‌‏دانند؟ (پرسش)
  77. آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
  78. مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  79. چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
  80. آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب می‌‏شود؟ (پرسش)
  81. آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالت‌‏آور است؟ (پرسش)
  82. علت سختی انتظار چیست و چرا می‏‌گویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
  83. امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
  84. منتظران امام مهدی که در قرن‏های گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
  85. آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
  86. فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
  87. خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجات‏‌دهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
  88. دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
  89. دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده می‌شود؟ (پرسش)
  90. آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
  91. انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا می‏‌کند؟ (پرسش)
  92. رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
  93. رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
  94. فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
  95. باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه می‌شود؟ (پرسش)
  96. انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
  97. جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
  98. چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
  99. چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
  100. ویژگی‌‏های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
  101. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  102. چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
  103. دانش ‏آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  104. رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
  105. آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
  106. آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
  107. وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  108. چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
  109. چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
  110. جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
  111. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  112. صرف‏‌نظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
  113. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  114. منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
  115. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  116. در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
  117. ویژگی‏های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
  118. آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
  119. ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  120. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
  121. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
  122. فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
  123. آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  124. آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  125. آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
  126. چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
  127. عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
  128. چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
  129. آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
  130. انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
  131. ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  132. ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. تلمود به زبان (آرامی) به معنای تعلیم و آموزش است و آن مجموعه کاملی از اصول و فروع و احکام و فتاوی علمای یهود است که در ۳۶ مجلّد تدوین شده است، (خلاصه ادیان، جواد مشکور، ص ۱۴۲).
  2. کتاب مقدس، سفر مزامیر داود، مزمور ۳۷ ر.ک: موعودی که جهان در انتظار اوست، علی دوانی، ص ۹.
  3. «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
  4. کتاب مقدس، حیقوق نبی، عهد قدیم، باب دوم، ر.ک: موعودی که جهان در انتظار اوست، علی دوانی، ص ۱۲.
  5. «بگو که غیب، تنها از آن خداوند است پس چشم به راه دارید که من (نیز) با شما از چشم به راه دارندگانم» سوره یونس، آیه ۲۰.
  6. «بگو: چشم به راه دارید که من (نیز) با شما از چشم به راه دارندگانم» سوره یونس، آیه ۱۰۲.
  7. کتاب مقدس، صفینای نبی، باب سوم، سطر ۸ و ۹، ر.ک: مهدی موعود، علی دوانی، ص ۱۱.
  8. کتاب مقدس دانیال نبی، باب ۱۲، بند ۱ و ۲.
  9. قدوشا: نیایش و ادعیه هفتگی و اعیاد یهود میباشد که از کلمات مقدس تشکیل یافته است.
  10. انتظار مسیحا در آیین یهود، جولیوس کرینستون، ترجمه حسین توفیقی، ص ۷۷.
  11. پنجم ماه عیار عبری.
  12. انتظار مسیحا در آیین یهود، ص ۱۳.
  13. نماز نامه‌های یهود، بیانی است از آرمان‌های بلند انبیاء و تأملات دانایان و فیلسوفان و تخیلات عارفان که عالمان دینی یهود آن را تنظیم نموده‌اند و صورت اولی آن بر می‌گردد به قرن اول میلادی و شکل فعلی آن ۶ یا ۷ قرن بعد تهیه شده است. (انتظار مسیحا، جولیوس کرینستون ترجمه حسین توفیقی، ص ۱۷۳).
  14. نام تپه‌ای است در شهر اورشلیم.
  15. انتظار مسیحا در آیین یهود، پیشین، ص ۱۸۳.
  16. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص20-25.
  17. همان، ص ۸۹.
  18. همان، ص ۹۰.
  19. «و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.
  20. سید حسین تقوی، حضرت مهدی(ع) از ظهور تا پیروزی، ص ۹۱.
  21. لقب صاحب‌خانه که در انجیل مسیح به حضرت مهدی اطلاق شده در روایات اسلامی هم برای آن حضرت تحت عنوان صاحب الدار به کار رفته است.
  22. شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۱۷۴.
  23. کتاب مقدس، مزامیر، مزمور ۱۰- ۱۳.
  24. کتاب مقدس، مزامیر، مزمور ۳۷.
  25. فروهی، ناصر، انتظار فرج.
  26. کتاب مقدس، سفر مزامیر داوود.
  27. متّی، ۳/۲.
  28. رضوانی، علی ‎اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص۳۰، ۳۱.
  29. خورشید مغرب، ص ۵۵ - ۵۹.
  30. خورشید مغرب، ص ۵۷.
  31. انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص 74-75.
  32. مراجعه شود به تاریخ جامع ادیان، تألیف جان بی‌ناس، ترجمه علی اصغر حکمت، چاپ پنجم، ۰۷۳۱، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، (چاپ دوم از‌ ویراسته جدید)، ص ۱۵۵
  33. مراجعه شود به قاموس کتاب مقدس، ترجمه و تألیف مسترهاکس، چاپ اول، اساطیر، ۷۷۳۱، ص‌ ۳۰۸-۲۰۸
  34. مراجعه شود به واژه‌های فرهنگ یهود، مترجمین:نصرت نصرت‌آبادی، منشه امیر‌، ابینوعم‌ شبتای، اوراهام‌ شماس، ساسون بلوم، ناشر انجمن جوامع یهودی، تل آویو، اسرائیل، چاپ اورشلیم، ۷۷۹۱ ص ۶۱۲.
  35. مراجعه شود به تاریخ جامع ادیان، تألیف جان بی ناس، ترجمه علی اصغر‌ حکمت‌، چاپ پنجم، ۰۷۳۱، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، ص ۲۵۵
  36. مراجعه شود به واژهای فرهنگ یهود، مترجمین: نصرت نصرت‌آبادی، منشه‌ امیر‌، ابینوعم شبتای، اورهام‌ شماس، ساسون بلوم، ناشر انجمن جوامع یهودی، تل‌آویو، اسرائیل، چاپ ‌اورشلیم، ۷۷۹۱ ص ۸۳
  37. گنجینه‌ای از تلمود، تألیف راب دکتر، ا، کهن، ترجمه امیر فریدون گرگانی، چاپخانه زیبا‌، ۰۵۳۱‌، ص‌ ۱۵۳
  38. کتاب مقدس، انتشارات ایلام، چاپ دوم، ۹۹۹۱، اشعیاء ۱۱:۱-۹ ص ۴۹۷‌
  39. گنجینه‌ای از تلمود، تألیف دکتر راب، ا، کهن‌، ترجمه امیر فریدون گرگانی، چاپخانه زیبا، ۰۵۳۱، ۰۶۳-۹۵۳
  40. گنجینه‌ای‌ از تلمود، تألیف دکتر راب، ا، کهن، ترجمه امیر فریدون گرگانی، چاپخانه زیبا، ۰۵۳۱، ص‌ ۵۵۳
  41. گنجینه‌ای از تلمود، تألیف دکتر راب، ا، کهن‌، ترجمه‌ امیر‌ فریدون گرگانی، چاپخانه زیبا، ۰۵۳۱، ص‌ ۸۵۳.
  42. مراجعه شود به تاریخ جامع‌ ادیان‌، تألیف‌ جان بی‌ناس، ترجمه‌ علی‌ اصغر حکمت، چاپ پنجم‌، ۰۷۳۱‌، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، ص ۲۵۵
  43. انسان و ادیان، تالیف میشل مالرب-ترجمه مهران توکلی، نشر‌ نی‌، چاپ اول، تهران، ۹۷۳۱، ص ۲۷
  44. مراجعه‌ شود‌ به واژهای‌ فرهنگ‌ یهود‌، مترجمین: نصرت نصرت‌آبادی، منشه‌ امیر، ابینو عم شبتای، اوراهام‌ شماس، ساسون بلوم، ناشر انجمن جوامع یهودی، تل آویو، اسرائیل‌، چاپ‌ اورشلیم، ۷۷۹۱ ص ۷۱۲
  45. ابراهیمی، زهرا، نگاهی به انتظار و ظهور منجی از منظر ادیان توحیدی، ص ۶۷-۷۳.