دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب): تفاوت میان نسخهها
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
#دربارۀ دانشنامه و دانشنامهنگاری | #دربارۀ دانشنامه و دانشنامهنگاری | ||
#ویژگیهای دانشنامه | #ویژگیهای دانشنامه | ||
#شیوهنامه و راهنمای استفاده از | #شیوهنامه و راهنمای استفاده از [[دانشنامۀ نهج البلاغه]] | ||
#شیوۀ تنظیم مدخلها | #شیوۀ تنظیم مدخلها | ||
#ساختار مقالات | #ساختار مقالات | ||
#شیوۀ ارجاعات | #شیوۀ ارجاعات | ||
*نویسندگان و پدیدآورندگان | *نویسندگان و پدیدآورندگان | ||
*[[آدم]] {{ع}} ( | *[[آدم]] {{ع}} ([[نخستین انسان]] و [[نخستین پیامبر الهی]]) | ||
# | #[[سرگذشت آدم]] {{ع}} | ||
*[[آرزو]] و اَمَل | *[[آرزو]] و [[اَمَل]] | ||
*آز (حرص) | *[[آز]] ([[حرص]]) | ||
#آز در | #[[آز در قرآن]] | ||
#بار منفی و مثبت واژۀ حرص | #بار منفی و مثبت واژۀ [[حرص]] | ||
#منشأ درونی و بیرونی حرص و راه درمان آن | #منشأ درونی و بیرونی [[حرص]] و راه درمان آن | ||
*آزادی | *[[آزادی]] | ||
*[[آزمایش الهی]] | *[[آزمایش الهی]] | ||
#زمینۀ [[آزمایش الهی]] | #زمینۀ [[آزمایش الهی]] | ||
#فلسفۀ [[آزمایش الهی]] | #فلسفۀ [[آزمایش الهی]] | ||
*[[آفرینش]] | *[[آفرینش]] | ||
# | #[[آغاز آفرینش]] | ||
#[[آفرینش]] آسمانها | #[[آفرینش]] آسمانها | ||
#[[آفرینش]] [[فرشتگان]] | #[[آفرینش]] [[فرشتگان]] | ||
خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
#[[آفرینش]] ملخ | #[[آفرینش]] ملخ | ||
#[[آفرینش]] خفّاش | #[[آفرینش]] خفّاش | ||
*[[آموزش | *[[آموزش و پرورش]] ([[تعلیم و تربیت]]) | ||
# | #[[مبانی تربیت]] | ||
#مفاهیم [[تربیت]] | #مفاهیم [[تربیت]] | ||
#[[ضرورت | #[[ضرورت تربیت]] | ||
#[[تبیین]] [[موقعیت]] دانشآموز | #[[تبیین]] [[موقعیت]] دانشآموز | ||
#[[آموزش]] روش زندگی (روشها) | #[[آموزش]] [[روش زندگی]] (روشها) | ||
#آزادی و [[آزادگی]] | #[[آزادی]] و [[آزادگی]] | ||
*آیتی، عبدالمحمد (۱۳۰۵ - / مترجم [[نهج البلاغه]]) | *آیتی، عبدالمحمد (۱۳۰۵ - / مترجم [[نهج البلاغه]]) | ||
*[[ابراهیم]] {{ع}} ([[پیامبر]] | *[[ابراهیم]] {{ع}} ([[پیامبر بزرگ الهی]]) | ||
*[[ابلیس]] ([[شیطان]] رانده شده) | *[[ابلیس]] ([[شیطان]] [[رانده شده]]) | ||
*[[ابن ابی الحدید]] (۵۸۶ – ۶۵۵ / [[نهج البلاغه]]) | *[[ابن ابی الحدید]] (۵۸۶ – ۶۵۵ / [[نهج البلاغه]]) | ||
#[[جایگاه علمی]] و منصبهای اداری | #[[جایگاه علمی]] و [[منصبهای اداری]] | ||
#وسعت علمی | #[[وسعت علمی]] | ||
*[[ابن ملجم مرادی]] ([[قاتل امام علی]] {{ع}}) | *[[ابن ملجم مرادی]] ([[قاتل امام علی]] {{ع}}) | ||
*[[ابن میثم بحرانی]] (م: ۶۶۵ ق / | *[[ابن میثم بحرانی]] (م: ۶۶۵ ق / [[شارح نهج البلاغه]]) | ||
*[[ابوالهیثم بن تیهان]] (م: ۳۸ ق / [[صحابی پیامبر]] {{صل}} و از [[یاران خاص امام علی]] {{ع}}) | *[[ابوالهیثم بن تیهان]] (م: ۳۸ ق / [[صحابی پیامبر]] {{صل}} و از [[یاران خاص امام علی]] {{ع}}) | ||
*[[ابوایوب انصاری]] ([[صحابی پیامبر]] {{صل}}) | *[[ابوایوب انصاری]] ([[صحابی]] [[پیامبر]] {{صل}}) | ||
*[[ابوبکر]] (م: ۲۲ [[جمادی]] الآخر ۱۳ ق / [[صحابی پیامبر]] {{صل}}) | *[[ابوبکر]] (م: ۲۲ [[جمادی]] الآخر ۱۳ ق / [[صحابی]] [[پیامبر]] {{صل}}) | ||
*[[ | *[[ابوجُحَیفه]] (از [[یاران]] [[امام علی]] {{ع}}) | ||
*[[ابوذر | *[[ابوذر]] غفاری (م: ۳۱ یا ۳۲ ق / [[صحابی پیامبر|صحابی بزرگ پیامبر]]) | ||
*[[ابوسفیان]] ([[صخر بن حرب بن امیه]]، از [[ | *[[ابوسفیان]] ([[صخر بن حرب بن امیه]]، از سران [[مشرکین]] و منافقین در [[اسلام]]) | ||
*[[ابوطالب]] (م: سال دهم | *[[ابوطالب]] (م: [[سال دهم بعثت]] / فرزند عبدالمطلب) | ||
*[[ | *ابوموسی [[اشعری]] ([[عبدالله]] بن [[قیس]]) | ||
*[[احسان]] | *[[احسان]] | ||
#[[احسان در قرآن]] | #[[احسان]] در [[قرآن]] | ||
#اهمیت [[احسان]] | #اهمیت [[احسان]] | ||
# | #[[افزونترین احسان]] | ||
##کامل شدن [[احسان]] | ##کامل شدن [[احسان]] | ||
##زیباترین [[احسان]] | ##زیباترین [[احسان]] | ||
##[[برترین | ##[[برترین احسان]] | ||
##فواید [[احسان]] | ##فواید [[احسان]] | ||
##[[شناخت]] [[جایگاه]] [[احسان]] | ##[[شناخت]] [[جایگاه]] [[احسان]] | ||
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
*[[ادب]] | *[[ادب]] | ||
*[[ارزش]] | *[[ارزش]] | ||
*[[ | *ارفع، [[سید]] کاظم (۱۳۲۳ - / [[مترجم نهج البلاغه]]) | ||
*[[ | *استادولی، [[حسین]] (۱۳۳۱ - / مترجم [[نهج البلاغه]]) | ||
*[[ | *استناد [[نهج البلاغه]] (امتیاز علیخان عرشی) | ||
*[[اسلام]] | *[[اسلام]] | ||
*[[اشعث بن قیس]] | *[[اشعث]] بن [[قیس]] | ||
#[[اشعث]] در [[مقام]] [[والی آذربایجان در حکومت امام علی]] {{ع}} | #[[اشعث]] در [[مقام]] [[والی]] [[آذربایجان]] در [[حکومت امام]] [[علی]] {{ع}} | ||
#نیرنگبازی [[اشعث]] برای جاه و | #[[نیرنگبازی]] [[اشعث]] برای [[جاه و مقام]] | ||
#[[اشعث]] در [[نبرد صفین]] | #[[اشعث]] در [[نبرد]] [[صفین]] | ||
#نقش [[اشعث]] در [[ | #نقش [[اشعث]] در ماجرای [[حکمیت]] | ||
#ارتباط [[اشعث]] با [[ابن ملجم]] | #ارتباط [[اشعث]] با [[ابن ملجم]] | ||
* | *اصبغ بن نباته (از [[خواص]] [[یاران]] [[امام علی]] {{ع}}) | ||
*[[اقتصاد]] | *[[اقتصاد]] | ||
#تولید اقتصادی | #[[تولید اقتصادی]] | ||
#زیربنای اندیشۀ اقتصادی [[امام علی]] {{ع}} | #زیربنای اندیشۀ اقتصادی [[امام علی]] {{ع}} | ||
#[[عدالت اجتماعی]] | #[[عدالت اجتماعی]] | ||
#کنترل و نظارت بر بازار | #کنترل و نظارت بر بازار | ||
#پیوند [[اخلاق]] و [[اقتصاد]] | #پیوند [[اخلاق]] و [[اقتصاد]] | ||
#[[اقتصاد]] | #[[اقتصاد معیشتی]] در منظر [[امام]] علی|امام {{ع}} | ||
#[[مال]] از دیدگاه [[اسلام]] | #[[مال]] از دیدگاه [[اسلام]] | ||
#مصرف از دیدگاه | #[[مصرف]] از دیدگاه [[اسلام]] | ||
*[[امامت خاصه]] | *[[امامت خاصه]] | ||
#[[پیشوایی]] [[اهل بیت]] {{صل}} و [[تداوم امامت]] در میان آنان | #[[پیشوایی]] [[اهل بیت]] {{صل}} و [[تداوم امامت]] در میان آنان | ||
#[[کمالات امام علی]] {{ع}} و [[شایستگی]] ایشان برای [[امامت]] | #[[کمالات]] [[امام علی]] {{ع}} و [[شایستگی]] ایشان برای [[امامت]] | ||
*[[امامت عامه]] | *[[امامت عامه]] | ||
#بازتاب [[امامت در نهج البلاغه]] | #بازتاب [[امامت]] در [[نهج البلاغه]] | ||
# | #نیاز ضروری به [[امام]] | ||
#[[شئون امام|شئون]] و [[وظایف امام]] | #[[شئون امام|شئون]] و [[وظایف امام]] | ||
#[[صفات امام]] | #[[صفات امام]] | ||
#[[امامت]] و [[وصایت]] | #[[امامت]] و [[وصایت]] | ||
#[[وظیفه امت در قبال امام]] | #[[وظیفه]] [[امت]] در قبال [[امام]] | ||
*[[امانتداری]] | *[[امانتداری]] | ||
*[[امت اسلام]] ([[مسلمانان]]) | *[[امت]] [[اسلام]] ([[مسلمانان]]) | ||
#[[هدایت امت]] | #[[هدایت]] [[امت]] | ||
#[[وحدت امت]] | #[[وحدت]] [[امت]] | ||
#[[صبر]] و [[استقامت]] [[امت]] | #[[صبر]] و [[استقامت]] [[امت]] | ||
#[[بصیرت]] | #[[بصیرت]] | ||
#[[ | #رعایت [[اعتدال]] | ||
#[[جهاد]] و [[تدبر]] | #[[جهاد]] و [[تدبر]] | ||
*[[امر به معروف و نهی از منکر]] (از [[فروع دین اسلام]]) | *[[امر به معروف و نهی از منکر]] (از [[فروع دین اسلام]]) | ||
#شرایط [[امر به معروف و نهی از منکر]] | #شرایط [[امر به معروف و نهی از منکر]] | ||
#مراتب [[امر به معروف و نهی از منکر]] | #مراتب [[امر به معروف و نهی از منکر]] | ||
* | *امینی، عبدالحسین (۱۳۲۰ – ۱۳۹۰ ق) | ||
#تألیفات [[علامه امینی]] | #تألیفات [[علامه امینی]] | ||
#[[ | #کتابخانه [[امیرالمؤمنین]]، نمادی از [[فرهنگ]] و [[تمدن اسلامی]] | ||
#[[محبت]] [[علامه امینی]] به [[اهل بیت پیامبر]] | #[[محبت]] [[علامه امینی]] به [[اهل بیت پیامبر]] | ||
*[[انتخاب]] | *[[انتخاب]] | ||
خط ۱۶۸: | خط ۱۶۸: | ||
#[[انسان]]، موجودی [[مسئول]] | #[[انسان]]، موجودی [[مسئول]] | ||
#[[وجدان]] [[انسان]] | #[[وجدان]] [[انسان]] | ||
#[[انسان]] و آزادی روحی | #[[انسان]] و [[آزادی روحی]] | ||
#[[انسان]] و [[آزمایش]] | #[[انسان]] و [[آزمایش الهی]] | ||
#تفاوت [[انسانها]] | #تفاوت [[انسانها]] | ||
#[[انسان]] و [[سرنوشت]] | #[[انسان]] و [[سرنوشت]] | ||
#فرجام [[انسان]] | #فرجام [[انسان]] | ||
#[[سعادت]] و | #[[سعادت]] و [[شقاوت انسان]] | ||
#محدودیت و ناتوانی [[انسان]] | #محدودیت و [[ناتوانی]] [[انسان]] | ||
#[[انسان کامل]] | #[[انسان کامل]] | ||
* | *انس بن مالک (م: ۹۳ ق / [[صحابی]] [[پیامبر]]، از [[انصار]] و قبیلۀ خزرجی بنینجّار) | ||
*[[انصار]] | *[[انصار]] | ||
*[[ | *انصاریان، [[حسین]] (۱۳۲۳ - / مترجم [[نهج البلاغه]]) | ||
*[[انفاق]] | *[[انفاق]] | ||
*[[اهل بیت]] ([[خاندان پیامبر]]، [[آل محمد]]، [[امامان شیعه]] | *[[اهل بیت]] ([[خاندان پیامبر]]، [[آل محمد]]، [[امامان شیعه]] {{عم}}) | ||
#اهمیت و نقش [[اهل بیت]] علیهم السلام در [[تبیین دین]] و برپاداری استوانههای [[یقین]] | #اهمیت و نقش [[اهل بیت]] علیهم السلام در [[تبیین دین]] و برپاداری استوانههای [[یقین]] | ||
#[[برتری | #[[برتری اهل بیت]] از همۀ [[امت]] و میزانی برای اعمال [[مردم]] | ||
#[[اهل بیت پیامبر]]، راهنمای راه و روشن کنندۀ مرزهای [[حق]] | #[[اهل بیت پیامبر]]، راهنمای راه و روشن کنندۀ مرزهای [[حق]] | ||
#[[لزوم]] تبعیت از [[اهل بیت]] | #[[لزوم]] [[تبعیت]] از [[اهل بیت]] | ||
#[[اهل بیت]]، درهای [[دانش]] و کلیدداران [[علوم]] الهی | #[[اهل بیت]]، درهای [[دانش]] و کلیدداران [[علوم]] الهی | ||
#[[اهل بیت پیامبر]]، چونان ستارگان [[آسمان]]، [[هدایت]] | #[[اهل بیت پیامبر]]، چونان [[ستارگان]] [[آسمان]]، [[هدایت کنندگان]] به دنبال هم | ||
#[[مهدی موعود]] | #[[مهدی موعود]] | ||
*[[ایمان]] | *[[ایمان]] | ||
#مفهومشناسی لغوی [[ایمان]] | #مفهومشناسی لغوی [[ایمان]] | ||
# | #[[نشانههای ایمان]] | ||
#اقسام و | #اقسام و [[مراتب ایمان]] | ||
#عوامل تأثیرگذار بر | #[[عوامل تأثیرگذار بر ایمان]] | ||
* | *[[آثار ایمان]] | ||
*[[باطن]] | *[[باطن]] | ||
#نحوۀ تأثیر [[باطن]] بر ظاهر | #نحوۀ تأثیر [[باطن]] بر ظاهر | ||
خط ۱۹۹: | خط ۱۹۹: | ||
*[[بدعت]] | *[[بدعت]] | ||
#ماهیت و رهاورد [[بدعت]] | #ماهیت و رهاورد [[بدعت]] | ||
#[[جایگاه]] و ویژگی بدعتگذار | #[[جایگاه]] و ویژگی [[بدعتگذار]] | ||
#راهکار [[مبارزه]] و مقابله با | #راهکار [[مبارزه]] و [[مقابله با بدعت]] | ||
#پرهیز از [[بدعت]] | #پرهیز از [[بدعت]] | ||
* | *برج بن مسهر الطائی (از قبیلۀ طیّ، از [[شاعران]] دوران [[جاهلیت]] و [[اسلام]]) | ||
* | *بسر بن ابی ارطأة (از [[قریش]]، قبیله بنی عامر و از سرداران معاویة بن ابیسفیان) | ||
*[[بصره]] | *[[بصره]] | ||
#برخی [[ | #برخی پیشگوییهای [[امام علی]] {{ع}} در مورد [[بصره]] | ||
*[[بصیرت]] | *[[بصیرت]] | ||
* | *بنیامیه | ||
* | *بنیتمیم | ||
#علت ماندگاری [[بنی تمیم]] | #علت ماندگاری [[بنی تمیم]] | ||
* | *بنی عبدشمس | ||
*[[بنیهاشم]] | *[[بنیهاشم]] | ||
*[[بنیاد نهج البلاغه]] (مرکز پژوهشی و آموزشی) | *[[بنیاد نهج البلاغه]] (مرکز پژوهشی و آموزشی) | ||
*[[بهشت]] | *[[بهشت]] | ||
#عوامل راهیابی به | #عوامل [[راهیابی به بهشت]] | ||
#[[وصف]] [[بهشت]] | #[[وصف]] [[بهشت]] | ||
*[[بیت المال]] | *[[بیت المال]] | ||
*[[بیعت]] | *[[بیعت]] | ||
# | #[[ویژگیهای بیعت]] | ||
#[[بیعت | #[[بیعت مردم با امام علی]] {{ع}} | ||
*[[پاکدامنی]] | *[[پاکدامنی]] | ||
#اهمیت [[عفت]] و پاکدامنی | #اهمیت [[عفت]] و [[پاکدامنی]] | ||
#گسترۀ [[عفت]] | #گسترۀ [[عفت]] | ||
*[[ | *پرتوی از [[نهج البلاغه]] (۵ جلد / نوشتۀ [[محمد]] [[مهدی جعفری]]) | ||
*[[ | *پهلوان، [[منصور]] (۱۳۳۲ - / پژوهشگر [[نهج البلاغه]]) | ||
*[[پیام امام امیرالمؤمنین]] (نوشتۀ [[ناصر مکارم شیرازی]]) | *[[پیام]] [[امام]] [[امیرالمؤمنین]] (نوشتۀ [[ناصر مکارم شیرازی]]) | ||
*[[پیراهن عثمان]] | *[[پیراهن عثمان]] | ||
#[[پیراهن عثمان]]، منشأ [[فتنه]] [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]] | #[[پیراهن عثمان]]، منشأ [[فتنه]] [[ناکثین]] و [[قاسطین]] و [[مارقین]] | ||
خط ۲۳۶: | خط ۲۳۶: | ||
#تاریخنگاری | #تاریخنگاری | ||
#انواع تاریخنگاری | #انواع تاریخنگاری | ||
*تدبّر (آیندهنگری) | *[[تدبّر]] ([[آیندهنگری]]) | ||
*تعاون (مشارکت و همیاری اجتماعی) | *[[تعاون]] (مشارکت و [[همیاری]] اجتماعی) | ||
*نقش تعاون در اجتماع | *نقش [[تعاون]] در اجتماع | ||
*معیار تعاون | *معیار [[تعاون]] | ||
*تعصّب | *[[تعصّب]] | ||
*[[تفسیر]] | *[[تفسیر موضوعی]] [[نهج البلاغه]] (نوشتۀ مصطفی دلشاد تهرانی) | ||
# | #[[کتابشناسی نهج البلاغه]] | ||
#معرفی بخشی از مباحث [[نهج البلاغه]] | #معرفی بخشی از مباحث [[نهج البلاغه]] | ||
#کتابنامه | #کتابنامه | ||
*[[تفکر]] ([[اندیشه]]) | *[[تفکر]] ([[اندیشه]]) | ||
#نتیجۀ تفکّر | #نتیجۀ [[تفکّر]] | ||
*[[تقوا]] و تقواپیشگان | *[[تقوا]] و [[تقواپیشگان]] | ||
#مفهوم لغوی [[تقوا]] | #مفهوم لغوی [[تقوا]] | ||
#[[تقوا]] برای همگان | #[[تقوا]] برای همگان | ||
#[[تقوا]]، ضرورتی برای زندگی | #[[تقوا]]، ضرورتی برای زندگی | ||
#برخی ویژگیها و نشانههای پرواپیشگان | #برخی ویژگیها و نشانههای پرواپیشگان | ||
*تکاثر (فزونخواهی | *تکاثر ([[فزونخواهی]] | ||
*تکبر ( | *[[تکبر]] ([[کبر]]، [[غرور]]، [[خودخواهی]]، [[خودستایی]]، [[خودپسندی]]، [[حمیّت]]) | ||
# | #[[تکبّر]]، ریشۀ [[گناهان]] | ||
#عوامل ایجاد تکبّر | #عوامل ایجاد [[تکبّر]] | ||
#درمان تکبّر | #درمان [[تکبّر]] | ||
*تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین (در سه جلد / ترجمۀ [[مولی]] [[فتح]] الله کاشانی [م: ۹۸۸ ق] / مصصح: [[منصور پهلوان]]) | *[[تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین]] (در سه جلد / ترجمۀ [[مولی]] [[فتح]] الله کاشانی [م: ۹۸۸ ق] / مصصح: [[منصور پهلوان]]) | ||
*[[توبه]] | *[[توبه]] | ||
#ریشهیابی به تأخیر انداختن [[توبه]] | #ریشهیابی به تأخیر انداختن [[توبه]] | ||
#[[پرهیزکاران]] و [[توبه]] | #[[پرهیزکاران]] و [[توبه]] | ||
#تأثیر [[گناه]] و [[توبه]] در نعمتهای الهی | #تأثیر [[گناه]] و [[توبه]] در [[نعمتهای الهی]] | ||
#توبۀ کامل | #[[توبۀ کامل]] | ||
#توبههای پذیرفته نشدنی | #[[توبههای پذیرفته نشدنی]] | ||
*[[توحید]] | *[[توحید]] | ||
۱ [[حقیقت | ۱ [[حقیقت توحید]] | ||
۲ | ۲ [[کمال توحید]] | ||
۳ [[برهان | ۳ [[برهان توحید]] | ||
۴ | ۴ [[پیامد توحید]] | ||
*توسّل | *[[توسّل]] | ||
#حضور واسطه در [[نظام | #حضور واسطه در [[نظام تکوین]] و [[تشریع]] | ||
#نیاز [[انسان]] به توسّل به | #نیاز [[انسان]] به [[توسّل به معصومین]] | ||
#[[توسل]] | #[[توسل به اولیای خدا]] پس از مرگ | ||
*توصیف | *توصیف | ||
#توصیف [[قلب]] | #توصیف [[قلب]] | ||
#توصیف [[دین]] و [[معرفت | #توصیف [[دین]] و [[معرفت خداوند]] | ||
#توصیف [[دنیا]] | #توصیف [[دنیا]] | ||
#توصیف [[زهد]] | #توصیف [[زهد]] | ||
#توصیف [[حق]] | #توصیف [[حق]] | ||
#توصیف [[قاضی]] و دادرس | #توصیف [[قاضی]] و [[دادرس]] | ||
#توصیف [[قرآن کریم]] | #توصیف [[قرآن کریم]] | ||
#توصیف [[نماز]] | #توصیف [[نماز]] | ||
خط ۲۸۹: | خط ۲۸۹: | ||
#[[برابری]] در اجتماع | #[[برابری]] در اجتماع | ||
#[[برادری]] در اجتماع | #[[برادری]] در اجتماع | ||
#مواسات در اجتماع | #[[مواسات]] در اجتماع | ||
# | #[[تعاون]]، مشارکت و [[همیاری]] اجتماعی | ||
*[[جاهلیت]] | *[[جاهلیت]] | ||
#[[جاهلیت]] در | #[[جاهلیت]] در [[خطبههای نهج البلاغه]] | ||
*[[جبر و اختیار]] | *[[جبر و اختیار]] | ||
*جریر بن | *[[جریر بن عبدالله بجلی]] (فرماندار [[عثمانی]] همْدان) | ||
*جعدة بن هُبیره مَخذومی (خواهرزادۀ [[امام علی]]، کارگزار [[خراسان]]) | *[[جعدة بن هُبیره مَخذومی]] (خواهرزادۀ [[امام علی]]، [[کارگزار]] [[خراسان]]) | ||
*[[جعفر]] | *[[جعفر بن ابیطالب]] (۲۳ قبل از [[هجرت]] – ۸ ق / [[صحابی]] بزرگ [[پیامبر اکرم]]، برادر [[امام علی]] {{ع}}) | ||
*[[جعفری]]، سیدمحمدمهدی (۱۳۱۸ – محقق و مترجم) | *[[جعفری]]، سیدمحمدمهدی (۱۳۱۸ – محقق و مترجم) | ||
*[[جنگ جمل]] (نبرد [[ناکثین]] و [[بیعتشکنان]]) | *[[جنگ جمل]] ([[نبرد]] [[ناکثین]] و [[بیعتشکنان]]) | ||
#[[مخالفت]] [[عایشه]] | #[[مخالفت]] [[عایشه]] | ||
#تجمع در [[مکه]] و تصمیم رفتن به [[بصره]] | #تجمع در [[مکه]] و تصمیم رفتن به [[بصره]] | ||
#[[سخنان امام]] {{ع}} با [[مردم]] ترک [[مدینه]] | #[[سخنان امام]] {{ع}} با [[مردم]] ترک [[مدینه]] | ||
# | #[[سخنان امیرالمؤمنین]] {{ع}} دربارۀ جنایات [[ناکثین]] | ||
#[[امام]] {{ع}} در ذیقار | #[[امام]] {{ع}} در [[ذیقار]] | ||
#ارسال نامه و اعزام نماینده به [[کوفه]] | #ارسال [[نامه]] و [[اعزام نماینده]] به [[کوفه]] | ||
#اعزام نماینده برای گفتوگو با [[ناکثین]] | #[[اعزام نماینده]] برای [[گفتوگو]] با [[ناکثین]] | ||
# صفآرایی در نبرد جمل | # [[صفآرایی]] در [[نبرد جمل]] | ||
#پس از نبرد و تقسیم غنایم | #پس از [[نبرد]] و تقسیم غنایم | ||
#ارسال نامهها و خبر [[پیروزی]] | #ارسال [[نامهها]] و خبر [[پیروزی]] | ||
#فرستادن [[عایشه]] به [[مدینه]] | #فرستادن [[عایشه]] به [[مدینه]] | ||
*[[جنگ]] صفّین (نبرد با [[معاویه]] و [[قاسطین]]) | *[[جنگ]] [[صفّین]] ([[نبرد]] با [[معاویه]] و [[قاسطین]]) | ||
# | #[[برخورد امام]] {{ع}} با [[معاویه]] و شیوۀ [[عزل]] وی | ||
#فراخوان [[کارگزاران]] برای [[جنگ]] | #فراخوان [[کارگزاران]] برای [[جنگ]] | ||
#اردوگاه [[نخیله]] | #اردوگاه [[نخیله]] | ||
#حرکت به جانب [[صفین]] | #حرکت به جانب [[صفین]] | ||
#پیشقراولان [[سپاه | #پیشقراولان [[سپاه امام]] {{ع}} در [[صفین]] | ||
#در مسیر حرکت به [[صفین]] | #در مسیر حرکت به [[صفین]] | ||
#[[تصرف]] [[آب]] [[فرات]] | #[[تصرف]] [[آب]] [[فرات]] | ||
#سازماندهی نیروهای دو طرف | #[[سازماندهی]] نیروهای دو طرف | ||
#آغاز نبرد | #آغاز [[نبرد]] | ||
#سخنرانی و | #[[سخنرانی]] و [[نبرد امام]] {{ع}} | ||
#لیلةالهریر | #لیلةالهریر | ||
#قرآنها بر سر نیزه | #[[قرآنها بر سر نیزه]] | ||
*[[جنگ نهروان]] (نبرد با [[خوارج]] یا [[مارقین]]) | *[[جنگ نهروان]] ([[نبرد]] با [[خوارج]] یا [[مارقین]]) | ||
#برخورد روشنگرانۀ [[امام]] {{ع}} با [[خوارج]] | #برخورد روشنگرانۀ [[امام]] {{ع}} با [[خوارج]] | ||
#مقدمات [[جنگ]] با [[خوارج نهروان]] | #مقدمات [[جنگ]] با [[خوارج نهروان]] | ||
# | #[[جنایات خوارج نهروان]] | ||
#رویارویی با [[خوارج]] | #رویارویی با [[خوارج]] | ||
#سازماندهی و برافراشتن [[پرچم]] [[امان]] | #[[سازماندهی]] و برافراشتن [[پرچم]] [[امان]] | ||
#نبرد دو نیرو | #[[نبرد]] دو نیرو | ||
#باقیماندۀ [[خوارج]] | #باقیماندۀ [[خوارج]] | ||
* | *[[جنگهای امام علی]] {{ع}} | ||
#یورشهای [[معاویه]] | #یورشهای [[معاویه]] | ||
*جوانمردی | *[[جوانمردی]] | ||
*جوانی | *[[جوانی]] | ||
# | #[[مبانی تربیت]] جوان | ||
*[[جهاد]] | *[[جهاد]] | ||
#[[ارزش]] و [[جایگاه]] [[جهاد]] | #[[ارزش]] و [[جایگاه]] [[جهاد]] | ||
خط ۳۴۱: | خط ۳۴۱: | ||
#مراتب [[جهاد]] | #مراتب [[جهاد]] | ||
#اقسام [[جهاد]] | #اقسام [[جهاد]] | ||
*چاپلوسی (تملقگویی) | *[[چاپلوسی]] ([[تملقگویی]]) | ||
*حارث بن [[عبدالله]] اَعوَر هَمْدانی | *حارث بن [[عبدالله]] اَعوَر هَمْدانی | ||
*[[حج]] (از [[فروع | *[[حج]] (از [[فروع دین اسلام]]) | ||
*حجاج بن [[یوسف]] ثقفی (از [[دشمنان | *[[حجاج]] بن [[یوسف]] ثقفی (از [[دشمنان امام علی]] {{ع}} | ||
#قتل عام | #[[قتل عام شیعیان]] به دست [[حجاج]] | ||
#حجاج و [[ایرانیان]] | #[[حجاج]] و [[ایرانیان]] | ||
*[[حدیث]] و حدیثنگاری | *[[حدیث]] و [[حدیثنگاری]] | ||
*حرب بن شرحبیل شبامی | *[[حرب بن شرحبیل شبامی]] | ||
*حسد | *[[حسد]] | ||
#عوامل بیماری حسد | #عوامل بیماری [[حسد]] | ||
#راه درمان بیماری حسد | #راه درمان بیماری [[حسد]] | ||
*حسرت | *[[حسرت]] | ||
*عوامل حسرت | *عوامل [[حسرت]] | ||
*[[حسن بن علی]] {{ع}} ([[دومین امام]] [[شیعیان]] و چهارمین تن از [[چهارده معصوم]] {{ع}}) | *[[حسن بن علی]] {{ع}} ([[دومین امام]] [[شیعیان]] و چهارمین تن از [[چهارده معصوم]] {{ع}}) | ||
*[[حسن]] خلق | *[[حسن]] خلق | ||
خط ۳۶۱: | خط ۳۶۱: | ||
#مفهومشناسی [[حق]] | #مفهومشناسی [[حق]] | ||
#توصیف [[حق]] | #توصیف [[حق]] | ||
#[[ارزش | #[[ارزش حق]] | ||
#[[شناخت | #[[شناخت حق]] | ||
#آسیبشناسی [[حق]] | #آسیبشناسی [[حق]] | ||
#همبستگی [[حق]] و [[تکلیف]] | #[[همبستگی]] [[حق]] و [[تکلیف]] | ||
*[[حقوق]] عمومی | *[[حقوق]] عمومی | ||
#مصادیقی از [[حقوق]] عمومی | #مصادیقی از [[حقوق]] عمومی | ||
*[[حکمت]] | *[[حکمت]] | ||
#اقسام [[حکمت]] | #اقسام [[حکمت]] | ||
*حکمیّت | *[[حکمیّت]] | ||
*[[حکومت]] | *[[حکومت]] | ||
#مفهومشناسی واژۀ [[حکم]] | #مفهومشناسی واژۀ [[حکم]] | ||
خط ۳۷۸: | خط ۳۷۸: | ||
#رعایت [[حقوق]] متقابل | #رعایت [[حقوق]] متقابل | ||
*حکیمی، محمدرضا (۱۴۱۳ - / محقق، دینشناس و پژوهشگر) | *حکیمی، محمدرضا (۱۴۱۳ - / محقق، دینشناس و پژوهشگر) | ||
*حمزة بن عبدالمطلب (م: سوم [[بعثت]] / [[عموی پیامبر]] اکرم و از [[خواص]] [[یاران]] ایشان) | *[[حمزة بن عبدالمطلب]] (م: سوم [[بعثت]] / [[عموی پیامبر]] اکرم و از [[خواص]] [[یاران]] ایشان) | ||
*حیا | *[[حیا]] | ||
#آثار حیا | #آثار [[حیا]] | ||
#اقسام حیا | #اقسام [[حیا]] | ||
#موارد حیای منفی و آثار آن | #موارد حیای منفی و آثار آن | ||
*خاتمی، [[احمد]] (محقق) | *خاتمی، [[احمد]] (محقق) | ||
*خاتمی بروجردی، محمدرضا (۱۳۰۲ – ۱۳۵۷ / مصحح شرح ابن میثم بر [[نهج البلاغه]] | *خاتمی بروجردی، محمدرضا (۱۳۰۲ – ۱۳۵۷ / مصحح شرح ابن میثم بر [[نهج البلاغه]] | ||
*خانواده | *[[خانواده]] | ||
#[[ازدواج]]، مایۀ [[حفظ دین]] و خانواده | #[[ازدواج]]، مایۀ [[حفظ دین]] و [[خانواده]] | ||
#تشکیل خانواده و تأمین نیازهای طبیعی | #[[تشکیل خانواده]] و [[تأمین نیازهای طبیعی]] | ||
#[[سلامت]] جسم و [[آرامش]] [[روح]] | #[[سلامت]] جسم و [[آرامش]] [[روح]] | ||
#شرایط همسرگزینی | #شرایط [[همسرگزینی]] | ||
#[[محبت]] و [[دوستی]] | #[[محبت]] و [[دوستی]] | ||
#تعاون و همکاری | #[[تعاون]] و همکاری | ||
#احترام متقابل | #[[احترام]] متقابل | ||
#[[تربیت]] فرزندان | #[[تربیت]] فرزندان | ||
#[[حقوق]] و مسئولیتهای خانوادگی | #[[حقوق]] و [[مسئولیتهای خانوادگی]] | ||
#[[مسئولیت]] در برابر والدین | #[[مسئولیت]] در برابر والدین | ||
*[[مسئولیت]] والدین | *[[مسئولیت]] والدین | ||
*خباب بن اَرَتّ(م: ۳۷ ق) | *خباب بن اَرَتّ(م: ۳۷ ق) | ||
*خداشناسی | *[[خداشناسی]] | ||
#محدودۀ [[شناخت]] [[خداوند]] | #محدودۀ [[شناخت]] [[خداوند]] | ||
#روشهای [[شناخت]] [[خداوند]] | #روشهای [[شناخت]] [[خداوند]] | ||
#تجلّی [[خداوند]] در [[جان]] آفریدگان | #تجلّی [[خداوند]] در [[جان]] آفریدگان | ||
#محدود نبودن | #محدود نبودن [[ذات خدا]] | ||
#تصور نکردن اعضا و جوارح برای [[خداوند]] | #تصور نکردن اعضا و جوارح برای [[خداوند]] | ||
#محدود نبودن در ظرف زمان و مکان | #محدود نبودن در ظرف زمان و مکان | ||
*خدیجه {{س}} (ام | *[[خدیجه]] {{س}} ([[ام المؤمنین]]، نخستین و گرامیترین [[همسر پیامبر اکرم]] {{صل}} | ||
*خزیمة بن ثابت | *[[خزیمة بن ثابت]] | ||
*[[خشم]] | *[[خشم]] | ||
#درمان [[خشم]] | #درمان [[خشم]] | ||
*خشوع ([[فروتنی]]، | *[[خشوع]] ([[فروتنی]]، [[تواضع]]، [[خضوع]]) | ||
*خشیت | *[[خشیت]] | ||
*خطبۀ سوم (خطبۀ شقشقیّه) | *خطبۀ سوم ([[خطبۀ شقشقیّه]]) | ||
*خطبۀ ۲۷ (خطبۀ جهادیه) | *خطبۀ ۲۷ ([[خطبۀ جهادیه]]) | ||
*خطبۀ ۳۲ | *خطبۀ ۳۲ | ||
*خطبۀ ۳۳ | *خطبۀ ۳۳ | ||
*خطبۀ ۶۹ | *خطبۀ ۶۹ | ||
*خطبۀ ۸۲ (خطبۀ غرّاء) | *خطبۀ ۸۲ ([[خطبۀ غرّاء]]) | ||
*خطبۀ ۸۶ | *خطبۀ ۸۶ | ||
*خطبۀ ۹۰ (خطبۀ اشباح) | *خطبۀ ۹۰ ([[خطبۀ اشباح]]) | ||
*خطبۀ ۱۰۷ | *خطبۀ ۱۰۷ | ||
*خطبۀ ۱۱۳ | *خطبۀ ۱۱۳ | ||
خط ۴۳۴: | خط ۴۳۴: | ||
*خطبۀ ۲۱۵ | *خطبۀ ۲۱۵ | ||
*خطبۀ ۲۲۵ | *خطبۀ ۲۲۵ | ||
*خطبۀ ۲۳۴ (خطبۀ قاصعه) | *خطبۀ ۲۳۴ ([[خطبۀ قاصعه]]) | ||
*[[خلافت]] | *[[خلافت]] | ||
*[[خواب]] | *[[خواب]] | ||
*[[خوارج]] ([[مارقین]]) | *[[خوارج]] ([[مارقین]]) | ||
#حالتها و | #حالتها و [[صفات خوارج]] | ||
#[[عقاید | #[[عقاید خوارج]] | ||
#فرقههای [[خوارج]] | #فرقههای [[خوارج]] | ||
*خودشناسی | *[[خودشناسی]] | ||
#[[انسان]]، زیباترین سرودۀ هستی | #[[انسان]]، زیباترین سرودۀ هستی | ||
#[[شناخت]]، عامل [[پیشرفت]] و [[سعادت | #[[شناخت]]، عامل [[پیشرفت]] و [[سعادت انسان]] | ||
#[[شناخت]]، عامل [[کشف]] استعدادهای [[انسان]] | #[[شناخت]]، عامل [[کشف]] استعدادهای [[انسان]] | ||
#رابطۀ خودشناسی و خداشناسی | #رابطۀ [[خودشناسی]] و [[خداشناسی]] | ||
#رابطۀ خودشناسی با [[شناخت]] دیگران | #رابطۀ [[خودشناسی]] با [[شناخت]] دیگران | ||
#پیوند خودشناسی با [[ایمان]] و عمل | #پیوند [[خودشناسی]] با [[ایمان]] و عمل | ||
*خویشان ( | *[[خویشان]] ([[خویشاوندان]]، [[اقوام]]، [[فامیل]]، [[پیوندهای خویشاوندی]]، [[صلۀ رحم]]) | ||
*خویی، میرزا حبیب الله (۱۲۶۱ – ۱۳۲۵ ق / | *خویی، میرزا حبیب الله (۱۲۶۱ – ۱۳۲۵ ق / [[شارح نهج البلاغه]]) | ||
* | *[[دانشنامۀ امام علی]] {{ع}} (زیر نظر [[علی اکبر رشاد]]) | ||
* | *[[دانشنامۀ امیرالمؤمنین]] {{ع}} بر پایۀ [[قرآن]] ([[حدیث]] و [[تاریخ]] / [[محمد محمدی ریشهری]]) | ||
#گزارش مجلّدات کتاب | #گزارش مجلّدات کتاب | ||
#ویژگیهای دانشنامه | #ویژگیهای دانشنامه | ||
*[[داوود]] {{ع}} (از [[پیامبران | *[[داوود]] {{ع}} (از [[پیامبران بنیاسرائیل]]) | ||
*دشتی، [[محمد]] (۱۳۳۰ – ۱۳۸۰ / مترجم و محقق) | *دشتی، [[محمد]] (۱۳۳۰ – ۱۳۸۰ / مترجم و محقق) | ||
*[[دشمن]]، دشمنشناسی | *[[دشمن]]، [[دشمنشناسی]] | ||
#[[شناخت]] [[دشمن]] | #[[شناخت]] [[دشمن]] | ||
#[[دشمنان | #[[دشمنان امام علی]] {{ع}} و انگیزههای آنها | ||
#[[دشمن]] [[پنهان]] [[آدمی]] | #[[دشمن]] [[پنهان]] [[آدمی]] | ||
*دلشاد تهرانی،مصطفی (۱۳۳۴ - / پژوهشگر [[نهج البلاغه]]) | *دلشاد تهرانی،مصطفی (۱۳۳۴ - / پژوهشگر [[نهج البلاغه]]) | ||
خط ۴۶۵: | خط ۴۶۵: | ||
#[[شناخت]] [[دنیا]] | #[[شناخت]] [[دنیا]] | ||
#[[دنیا]]، کوتاه و گذرا | #[[دنیا]]، کوتاه و گذرا | ||
#[[دنیا]]، وسیلۀ [[آزمایش]] | #[[دنیا]]، وسیلۀ [[آزمایش الهی]] | ||
#تجربهپذیری از [[دنیا]] | #تجربهپذیری از [[دنیا]] | ||
#[[دنیا]]، سرای تجربههای تلخ و شیرین | #[[دنیا]]، سرای تجربههای تلخ و شیرین | ||
#[[سرنوشت | #[[سرنوشت انسان]] در [[دنیا]] | ||
*[[دوست]] و دوستیابی | *[[دوست]] و دوستیابی | ||
#شرایط و معیار [[دوست]] و [[دوستی]] | #شرایط و معیار [[دوست]] و [[دوستی]] | ||
خط ۴۷۴: | خط ۴۷۴: | ||
#حفظ رابطۀ [[دوستی]] | #حفظ رابطۀ [[دوستی]] | ||
*دینپرور، سیدحسین (۱۳۱۷ - / پژوهشگر و مترجم [[نهج البلاغه]]) | *دینپرور، سیدحسین (۱۳۱۷ - / پژوهشگر و مترجم [[نهج البلاغه]]) | ||
* | *[[ذِعلِب یمانی]] | ||
*رابطۀ [[نهج البلاغه]] با [[قرآن]] | *رابطۀ [[نهج البلاغه]] با [[قرآن]] | ||
۱ مفهوم شناسی | ۱ مفهوم شناسی | ||
خط ۴۸۰: | خط ۴۸۰: | ||
۳ مبانی رابطۀ [[نهج البلاغه]] و [[قرآن]] | ۳ مبانی رابطۀ [[نهج البلاغه]] و [[قرآن]] | ||
۴ ساختار رابطۀ [[نهج البلاغه]] و [[قرآن]] | ۴ ساختار رابطۀ [[نهج البلاغه]] و [[قرآن]] | ||
*راز و رازداری | *[[راز]] و [[رازداری]] | ||
#منشأ رازداری | #منشأ [[رازداری]] | ||
#اثر رازداری | #اثر [[رازداری]] | ||
*راوندی، قطبالدین (م: ۵۷۳ / | *راوندی، قطبالدین (م: ۵۷۳ / [[شارح نهج البلاغه]]) | ||
*[[رحمت]] | *[[رحمت]] | ||
*رضی، [[محمد]] بن [[حسین]] (۳۵۹ – ۴۰۶ ق / ملقب به شریف رضی یا [[سید رضی]]، از [[دانشمندان]] قرن چهارم هجری و گردآورندۀ [[نهج البلاغه]]) | *رضی، [[محمد]] بن [[حسین]] (۳۵۹ – ۴۰۶ ق / ملقب به شریف رضی یا [[سید رضی]]، از [[دانشمندان]] قرن چهارم هجری و گردآورندۀ [[نهج البلاغه]]) | ||
*[[روزه]] (یکی از [[فروع دین]]) | *[[روزه]] (یکی از [[فروع دین]]) | ||
#الف) [[تقوا]]، محصول [[روزه]] | #الف) [[تقوا]]، محصول [[روزه]] | ||
#ب) [[خضوع]] و | #ب) [[خضوع]] و [[خشوع]]، رهاورد [[روزه]] | ||
#[[روزه]]، آزمونی برای [[اخلاص]] [[بندگان]] | #[[روزه]]، آزمونی برای [[اخلاص]] [[بندگان]] | ||
#[[روزه]] و سلامتی بدن | #[[روزه]] و [[سلامتی بدن]] | ||
#هـ) [[مصونیت]] از [[عذاب]] [[جهنم]]، ثمرۀ اخروی [[روزه]] | #هـ) [[مصونیت]] از [[عذاب]] [[جهنم]]، ثمرۀ اخروی [[روزه]] | ||
*ریا | *ریا | ||
*[[زبیر بن عوام]] (م: ۳۶ ق) | *[[زبیر بن عوام]] (م: ۳۶ ق) | ||
#[[زبیر]] بعد از [[وفات | #[[زبیر]] بعد از [[وفات رسول خدا]] در زمان [[سه خلیفه]] ([[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]]) | ||
#[[زبیر]] در زمان [[خلافت امام علی]] {{ع}} | #[[زبیر]] در زمان [[خلافت امام علی]] {{ع}} | ||
#بررسی زمینههای [[انحراف]] و فرجام بد [[زبیر]] | #بررسی زمینههای [[انحراف]] و [[فرجام بد]] [[زبیر]] | ||
#فرجام بد [[زبیر]] | #[[فرجام بد]] [[زبیر]] | ||
*[[زکات]] (یکی از [[فروع | *[[زکات]] (یکی از [[فروع دین اسلام]]) | ||
#آثار [[زکات]] | #آثار [[زکات]] | ||
#[[آداب]] زکاتدهنده و [[کارگزاران]] [[زکات]] | #[[آداب]] زکاتدهنده و [[کارگزاران]] [[زکات]] | ||
*زمان | *زمان | ||
#[[مدیریت]] | #[[مدیریت زمان]] | ||
# | #اصول [[مدیریت زمان]] | ||
*زمانی، مصطفی (۱۳۱۳ – ۱۳۶۹ / مترجم [[نهج البلاغه]]) | *زمانی، مصطفی (۱۳۱۳ – ۱۳۶۹ / مترجم [[نهج البلاغه]]) | ||
*زندگی | *زندگی | ||
*[[زهد]] | *[[زهد]] | ||
*[[زیاد بن ابیه]] | *[[زیاد بن ابیه]] | ||
*سخن | *[[سخن]] | ||
*سخنچینی (نمّامی) | *[[سخنچینی]] ([[نمّامی]]) | ||
*سعید بن عاص | *[[سعید بن عاص]] | ||
*سعید بن نمران همدانی ناعطی (فرماندار جَنَد) | *[[سعید بن نمران همدانی ناعطی]] (فرماندار جَنَد) | ||
*سفارشها در [[نهج البلاغه]] | *سفارشها در [[نهج البلاغه]] | ||
*سقیفۀ بنی ساعده | *[[سقیفۀ بنی ساعده]] | ||
# | #[[واقعۀ سقیفه]] | ||
*[[سلمان فارسی]] (روزبه بن خشبوزان/ م: ۳۵ یا ۳۶ ق / [[صحابی]] خاص [[پیامبر]]) | *[[سلمان فارسی]] (روزبه بن خشبوزان/ م: ۳۵ یا ۳۶ ق / [[صحابی]] خاص [[پیامبر]]) | ||
*[[سلیمان]] (از [[پیامبران]] بزرگ الهی) | *[[سلیمان]] (از [[پیامبران]] بزرگ الهی) | ||
*سهل بن حُنَیف [[انصاری]] | *سهل بن حُنَیف [[انصاری]] | ||
*[[سیاست]] | *[[سیاست]] | ||
#[[اصول | #[[اصول سیاسی امام علی]] {{ع}} | ||
#[[تبیین]] ویژگیهای فرد در آستانۀ پذیرش [[مسئولیت]] | #[[تبیین]] ویژگیهای فرد در آستانۀ پذیرش [[مسئولیت]] | ||
#[[تبیین]] ویژگیهای فردی کارگزار | #[[تبیین]] [[ویژگیهای فردی کارگزار]] | ||
#[[تبیین]] ویژگیهای سیاسی | #[[تبیین]] ویژگیهای سیاسی | ||
*سیری در | *[[سیری در نهج البلاغه]] (نوشتۀ [[مرتضی مطهری]]) | ||
*[[شام]] | *[[شام]] | ||
#بقای [[نامشروع]] [[معاویه]] بر [[حکومت]] [[شام]] | #بقای [[نامشروع]] [[معاویه]] بر [[حکومت]] [[شام]] | ||
#فریفتگی | #[[فریفتگی]] [[اهل شام]] | ||
#[[وصف]] حال | #[[وصف]] حال [[اهل شام]] | ||
*[[شبهه]] | *[[شبهه]] | ||
*[[شجاعت]] | *[[شجاعت]] | ||
* | *[[شرح نهج البلاغه]] ([[ابن ابی الحدید]]) | ||
* | *[[شرح نهج البلاغه]] ([[ابن میثم بحرانی]]) | ||
*شرح و [[تفسیر]] [[نهج البلاغه]] (۲۷ جلد / [[محمدتقی جعفری]] / م: ۱۳۰۲ – ۱۳۷۷) | *شرح و [[تفسیر]] [[نهج البلاغه]] (۲۷ جلد / [[محمدتقی جعفری]] / م: ۱۳۰۲ – ۱۳۷۷) | ||
*شرح و شرحنویسی | *شرح و شرحنویسی | ||
خط ۵۳۷: | خط ۵۳۷: | ||
#انواع شرح | #انواع شرح | ||
#روشهای شرح | #روشهای شرح | ||
*شرطةالخمیس | *[[شرطةالخمیس]] | ||
*شریح بن الحارث (م: ۸۷ ق) | *[[شریح بن الحارث]] (م: ۸۷ ق) | ||
*[[شریح بن هانی]] (از [[ | *[[شریح بن هانی]] (از [[خواص]] [[یاران]] [[امام علی]] {{ع}}) | ||
*[[شریعت الهی]] | *[[شریعت الهی]] | ||
#منابع [[شریعت]] | #منابع [[شریعت]] |
نسخهٔ ۳ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۴۳
دانشنامه نهج البلاغه، ج ۱ | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسنده | (جمعی از نویسندگان بنیاد نهج البلاغه) |
موضوع | امامت |
مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مدرسه|انتشارات انتشارات مدرسه]][[رده:انتشارات انتشارات مدرسه]] |
محل نشر | تهران، ایران |
سال نشر | ۱۳۹۴ ش |
شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۰۸-۰۸۷۵-۷ |
شماره ملی | |
این کتاب، جلد اول از مجموعهٔ دو جلدی دانشنامه نهج البلاغه است و با زبان فارسی به بررسی مفاهیم و مضامین خطبهها، نامهها و کلمات قصار حضرت علی(ع) میپردازد. این مجموعه اثر (جمعی از نویسندگان بنیاد نهج البلاغه) است و انتشارات مدرسه انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «دانشنامه حاضر درباره مفاهیم و مضامین خطبهها، نامهها و کلمات قصار حضرت علی(ع) است که سید رضی آنها را در کتاب نهجالبلاغه گردآورده است و در زمره دانشنامههای تخصصی به شمار میرود. هدف اصلی این دانشنامه، ارائه اطلاعات در قلمرو موضوعات و مفاهیم نهجالبلاغه است. این دانشنامه از چند جهت دارای اهمیت است که از آن جمله میتوان به ارتباط معنایی گسترده با مفاهیم قرآنی، صدور خطبهها و نامهها و پندها از یک انسان کامل و معصوم و تنها حاکم اسلامی در تاریخ اسلام که به خلافت ظاهری رسید، گستره وسیع موضوعی و اوج فصاحت و بلاغت کلام عرب پس از قرآن کریم و... اشاره کرد. کتاب حاضر جلد نخست از این مجموعه دو جلدی است».[۱]
فهرست کتاب
- مقدمه
- دربارۀ دانشنامه و دانشنامهنگاری
- ویژگیهای دانشنامه
- شیوهنامه و راهنمای استفاده از دانشنامۀ نهج البلاغه
- شیوۀ تنظیم مدخلها
- ساختار مقالات
- شیوۀ ارجاعات
- نویسندگان و پدیدآورندگان
- آدم (ع) (نخستین انسان و نخستین پیامبر الهی)
- سرگذشت آدم (ع)
- آز در قرآن
- بار منفی و مثبت واژۀ حرص
- منشأ درونی و بیرونی حرص و راه درمان آن
- زمینۀ آزمایش الهی
- فلسفۀ آزمایش الهی
- آغاز آفرینش
- آفرینش آسمانها
- آفرینش فرشتگان
- آفرینش زمین
- آفرینش انسان
- شگفتیهای آفرینش
- آفرینش پرندگان
- آفرینش طاووس
- آفرینش مورچه
- آفرینش ملخ
- آفرینش خفّاش
- مبانی تربیت
- مفاهیم تربیت
- ضرورت تربیت
- تبیین موقعیت دانشآموز
- آموزش روش زندگی (روشها)
- آزادی و آزادگی
- آیتی، عبدالمحمد (۱۳۰۵ - / مترجم نهج البلاغه)
- ابراهیم (ع) (پیامبر بزرگ الهی)
- ابلیس (شیطان رانده شده)
- ابن ابی الحدید (۵۸۶ – ۶۵۵ / نهج البلاغه)
- ابن ملجم مرادی (قاتل امام علی (ع))
- ابن میثم بحرانی (م: ۶۶۵ ق / شارح نهج البلاغه)
- ابوالهیثم بن تیهان (م: ۳۸ ق / صحابی پیامبر (ص) و از یاران خاص امام علی (ع))
- ابوایوب انصاری (صحابی پیامبر (ص))
- ابوبکر (م: ۲۲ جمادی الآخر ۱۳ ق / صحابی پیامبر (ص))
- ابوجُحَیفه (از یاران امام علی (ع))
- ابوذر غفاری (م: ۳۱ یا ۳۲ ق / صحابی بزرگ پیامبر)
- ابوسفیان (صخر بن حرب بن امیه، از سران مشرکین و منافقین در اسلام)
- ابوطالب (م: سال دهم بعثت / فرزند عبدالمطلب)
- ابوموسی اشعری (عبدالله بن قیس)
- احسان
- احسان در قرآن
- اهمیت احسان
- افزونترین احسان
- احنف بن قیس (م: ۶۷ / از رجال نامی صدر اسلام)
- اختلاف
- شکلگیری مفاهیم اخلاقی
- مفاهیم و شرایط ارزشمند بودن فعل اخلاقی
- ترجیح اهمّ بر مهمّ در فعل اخلاقی
- استدلال
- ادب
- ارزش
- ارفع، سید کاظم (۱۳۲۳ - / مترجم نهج البلاغه)
- استادولی، حسین (۱۳۳۱ - / مترجم نهج البلاغه)
- استناد نهج البلاغه (امتیاز علیخان عرشی)
- اسلام
- اشعث بن قیس
- اشعث در مقام والی آذربایجان در حکومت امام علی (ع)
- نیرنگبازی اشعث برای جاه و مقام
- اشعث در نبرد صفین
- نقش اشعث در ماجرای حکمیت
- ارتباط اشعث با ابن ملجم
- تولید اقتصادی
- زیربنای اندیشۀ اقتصادی امام علی (ع)
- عدالت اجتماعی
- کنترل و نظارت بر بازار
- پیوند اخلاق و اقتصاد
- اقتصاد معیشتی در منظر امام علی|امام (ع)
- مال از دیدگاه اسلام
- مصرف از دیدگاه اسلام
- بازتاب امامت در نهج البلاغه
- نیاز ضروری به امام
- شئون و وظایف امام
- صفات امام
- امامت و وصایت
- وظیفه امت در قبال امام
- شرایط امر به معروف و نهی از منکر
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر
- امینی، عبدالحسین (۱۳۲۰ – ۱۳۹۰ ق)
- تألیفات علامه امینی
- کتابخانه امیرالمؤمنین، نمادی از فرهنگ و تمدن اسلامی
- محبت علامه امینی به اهل بیت پیامبر
- حقیقت انسان
- فطرت خداجوی انسان
- انسان، موجودی عقلگرا
- انسان، موجودی دارای اراده و اختیار
- انسان، موجودی مسئول
- وجدان انسان
- انسان و آزادی روحی
- انسان و آزمایش الهی
- تفاوت انسانها
- انسان و سرنوشت
- فرجام انسان
- سعادت و شقاوت انسان
- محدودیت و ناتوانی انسان
- انسان کامل
- انس بن مالک (م: ۹۳ ق / صحابی پیامبر، از انصار و قبیلۀ خزرجی بنینجّار)
- انصار
- انصاریان، حسین (۱۳۲۳ - / مترجم نهج البلاغه)
- انفاق
- اهل بیت (خاندان پیامبر، آل محمد، امامان شیعه (ع))
- اهمیت و نقش اهل بیت علیهم السلام در تبیین دین و برپاداری استوانههای یقین
- برتری اهل بیت از همۀ امت و میزانی برای اعمال مردم
- اهل بیت پیامبر، راهنمای راه و روشن کنندۀ مرزهای حق
- لزوم تبعیت از اهل بیت
- اهل بیت، درهای دانش و کلیدداران علوم الهی
- اهل بیت پیامبر، چونان ستارگان آسمان، هدایت کنندگان به دنبال هم
- مهدی موعود
- مفهومشناسی لغوی ایمان
- نشانههای ایمان
- اقسام و مراتب ایمان
- عوامل تأثیرگذار بر ایمان
- نحوۀ تأثیر باطن بر ظاهر
- برج بن مسهر الطائی (از قبیلۀ طیّ، از شاعران دوران جاهلیت و اسلام)
- بسر بن ابی ارطأة (از قریش، قبیله بنی عامر و از سرداران معاویة بن ابیسفیان)
- بصره
- بصیرت
- بنیامیه
- بنیتمیم
- علت ماندگاری بنی تمیم
- بنی عبدشمس
- بنیهاشم
- بنیاد نهج البلاغه (مرکز پژوهشی و آموزشی)
- بهشت
- عوامل راهیابی به بهشت
- وصف بهشت
- پرتوی از نهج البلاغه (۵ جلد / نوشتۀ محمد مهدی جعفری)
- پهلوان، منصور (۱۳۳۲ - / پژوهشگر نهج البلاغه)
- پیام امام امیرالمؤمنین (نوشتۀ ناصر مکارم شیرازی)
- پیراهن عثمان
- پیراهن عثمان، منشأ فتنه ناکثین و قاسطین و مارقین
- پیری و کهنسالی
- تاریخنگاری
- انواع تاریخنگاری
- تدبّر (آیندهنگری)
- تعاون (مشارکت و همیاری اجتماعی)
- نقش تعاون در اجتماع
- معیار تعاون
- تعصّب
- تفسیر موضوعی نهج البلاغه (نوشتۀ مصطفی دلشاد تهرانی)
- کتابشناسی نهج البلاغه
- معرفی بخشی از مباحث نهج البلاغه
- کتابنامه
- نتیجۀ تفکّر
- تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین (در سه جلد / ترجمۀ مولی فتح الله کاشانی [م: ۹۸۸ ق] / مصصح: منصور پهلوان)
- توبه
- ریشهیابی به تأخیر انداختن توبه
- پرهیزکاران و توبه
- تأثیر گناه و توبه در نعمتهای الهی
- توبۀ کامل
- توبههای پذیرفته نشدنی
۱ حقیقت توحید ۲ کمال توحید ۳ برهان توحید ۴ پیامد توحید
- حضور واسطه در نظام تکوین و تشریع
- نیاز انسان به توسّل به معصومین
- توسل به اولیای خدا پس از مرگ
- توصیف
- توصیف قلب
- توصیف دین و معرفت خداوند
- توصیف دنیا
- توصیف زهد
- توصیف حق
- توصیف قاضی و دادرس
- توصیف قرآن کریم
- توصیف نماز
- توکل
- جابر بن عبدالله انصاری (م: ۷۴ ق / از علمای صحابه و از راویان حدیث)
- جامعه (اجتماع)
- اهمیت زندگی اجتماعی
- اصناف اجتماعی
- برابری در اجتماع
- برادری در اجتماع
- مواسات در اجتماع
- تعاون، مشارکت و همیاری اجتماعی
- جبر و اختیار
- جریر بن عبدالله بجلی (فرماندار عثمانی همْدان)
- جعدة بن هُبیره مَخذومی (خواهرزادۀ امام علی، کارگزار خراسان)
- جعفر بن ابیطالب (۲۳ قبل از هجرت – ۸ ق / صحابی بزرگ پیامبر اکرم، برادر امام علی (ع))
- جعفری، سیدمحمدمهدی (۱۳۱۸ – محقق و مترجم)
- جنگ جمل (نبرد ناکثین و بیعتشکنان)
- مخالفت عایشه
- تجمع در مکه و تصمیم رفتن به بصره
- سخنان امام (ع) با مردم ترک مدینه
- سخنان امیرالمؤمنین (ع) دربارۀ جنایات ناکثین
- امام (ع) در ذیقار
- ارسال نامه و اعزام نماینده به کوفه
- اعزام نماینده برای گفتوگو با ناکثین
- صفآرایی در نبرد جمل
- پس از نبرد و تقسیم غنایم
- ارسال نامهها و خبر پیروزی
- فرستادن عایشه به مدینه
- برخورد امام (ع) با معاویه و شیوۀ عزل وی
- فراخوان کارگزاران برای جنگ
- اردوگاه نخیله
- حرکت به جانب صفین
- پیشقراولان سپاه امام (ع) در صفین
- در مسیر حرکت به صفین
- تصرف آب فرات
- سازماندهی نیروهای دو طرف
- آغاز نبرد
- سخنرانی و نبرد امام (ع)
- لیلةالهریر
- قرآنها بر سر نیزه
- جنگ نهروان (نبرد با خوارج یا مارقین)
- برخورد روشنگرانۀ امام (ع) با خوارج
- مقدمات جنگ با خوارج نهروان
- جنایات خوارج نهروان
- رویارویی با خوارج
- سازماندهی و برافراشتن پرچم امان
- نبرد دو نیرو
- باقیماندۀ خوارج
- جنگهای امام علی (ع)
- یورشهای معاویه
- مبانی تربیت جوان
- چاپلوسی (تملقگویی)
- حارث بن عبدالله اَعوَر هَمْدانی
- حج (از فروع دین اسلام)
- حجاج بن یوسف ثقفی (از دشمنان امام علی (ع)
- قتل عام شیعیان به دست حجاج
- حجاج و ایرانیان
- حسرت
- عوامل حسرت
- حسن بن علی (ع) (دومین امام شیعیان و چهارمین تن از چهارده معصوم (ع))
- حسن خلق
- آثار حسن خلق در زندگی
- حسین بن علی (ع) (سومین امام شیعیان و پنجمین فرد از چهارده معصوم (ع))
- حق
- حقوق عمومی
- مصادیقی از حقوق عمومی
- اقسام حکمت
- حکیمی، محمدرضا (۱۴۱۳ - / محقق، دینشناس و پژوهشگر)
- حمزة بن عبدالمطلب (م: سوم بعثت / عموی پیامبر اکرم و از خواص یاران ایشان)
- حیا
- خاتمی، احمد (محقق)
- خاتمی بروجردی، محمدرضا (۱۳۰۲ – ۱۳۵۷ / مصحح شرح ابن میثم بر نهج البلاغه
- خانواده
- ازدواج، مایۀ حفظ دین و خانواده
- تشکیل خانواده و تأمین نیازهای طبیعی
- سلامت جسم و آرامش روح
- شرایط همسرگزینی
- محبت و دوستی
- تعاون و همکاری
- احترام متقابل
- تربیت فرزندان
- حقوق و مسئولیتهای خانوادگی
- مسئولیت در برابر والدین
- محدودۀ شناخت خداوند
- روشهای شناخت خداوند
- تجلّی خداوند در جان آفریدگان
- محدود نبودن ذات خدا
- تصور نکردن اعضا و جوارح برای خداوند
- محدود نبودن در ظرف زمان و مکان
- خدیجه (س) (ام المؤمنین، نخستین و گرامیترین همسر پیامبر اکرم (ص)
- خزیمة بن ثابت
- خشم
- درمان خشم
- خشوع (فروتنی، تواضع، خضوع)
- خشیت
- خطبۀ سوم (خطبۀ شقشقیّه)
- خطبۀ ۲۷ (خطبۀ جهادیه)
- خطبۀ ۳۲
- خطبۀ ۳۳
- خطبۀ ۶۹
- خطبۀ ۸۲ (خطبۀ غرّاء)
- خطبۀ ۸۶
- خطبۀ ۹۰ (خطبۀ اشباح)
- خطبۀ ۱۰۷
- خطبۀ ۱۱۳
- خطبۀ ۱۴۹
- خطبۀ ۱۵۲
- خطبۀ ۱۵۹
- خطبۀ ۱۷۵
- خطبۀ ۱۸۱
- خطبۀ ۱۸۲
- خطبۀ ۱۸۴
- خطبۀ ۱۸۹
- خطبۀ ۱۹۳
- خطبۀ ۲۰۱
- خطبۀ ۲۱۴
- خطبۀ ۲۱۵
- خطبۀ ۲۲۵
- خطبۀ ۲۳۴ (خطبۀ قاصعه)
- خلافت
- خواب
- خوارج (مارقین)
- حالتها و صفات خوارج
- عقاید خوارج
- فرقههای خوارج
- انسان، زیباترین سرودۀ هستی
- شناخت، عامل پیشرفت و سعادت انسان
- شناخت، عامل کشف استعدادهای انسان
- رابطۀ خودشناسی و خداشناسی
- رابطۀ خودشناسی با شناخت دیگران
- پیوند خودشناسی با ایمان و عمل
- خویشان (خویشاوندان، اقوام، فامیل، پیوندهای خویشاوندی، صلۀ رحم)
- خویی، میرزا حبیب الله (۱۲۶۱ – ۱۳۲۵ ق / شارح نهج البلاغه)
- دانشنامۀ امام علی (ع) (زیر نظر علی اکبر رشاد)
- دانشنامۀ امیرالمؤمنین (ع) بر پایۀ قرآن (حدیث و تاریخ / محمد محمدی ریشهری)
- گزارش مجلّدات کتاب
- ویژگیهای دانشنامه
- داوود (ع) (از پیامبران بنیاسرائیل)
- دشتی، محمد (۱۳۳۰ – ۱۳۸۰ / مترجم و محقق)
- دشمن، دشمنشناسی
- دلشاد تهرانی،مصطفی (۱۳۳۴ - / پژوهشگر نهج البلاغه)
- دنیا
- ماهیت دنیا
- شناخت دنیا
- دنیا، کوتاه و گذرا
- دنیا، وسیلۀ آزمایش الهی
- تجربهپذیری از دنیا
- دنیا، سرای تجربههای تلخ و شیرین
- سرنوشت انسان در دنیا
- دوست و دوستیابی
- دینپرور، سیدحسین (۱۳۱۷ - / پژوهشگر و مترجم نهج البلاغه)
- ذِعلِب یمانی
- رابطۀ نهج البلاغه با قرآن
۱ مفهوم شناسی ۲ پیشینۀ بحث ۳ مبانی رابطۀ نهج البلاغه و قرآن ۴ ساختار رابطۀ نهج البلاغه و قرآن
- راوندی، قطبالدین (م: ۵۷۳ / شارح نهج البلاغه)
- رحمت
- رضی، محمد بن حسین (۳۵۹ – ۴۰۶ ق / ملقب به شریف رضی یا سید رضی، از دانشمندان قرن چهارم هجری و گردآورندۀ نهج البلاغه)
- روزه (یکی از فروع دین)
- الف) تقوا، محصول روزه
- ب) خضوع و خشوع، رهاورد روزه
- روزه، آزمونی برای اخلاص بندگان
- روزه و سلامتی بدن
- هـ) مصونیت از عذاب جهنم، ثمرۀ اخروی روزه
- ریا
- زبیر بن عوام (م: ۳۶ ق)
- زبیر بعد از وفات رسول خدا در زمان سه خلیفه (ابوبکر، عمر و عثمان)
- زبیر در زمان خلافت امام علی (ع)
- بررسی زمینههای انحراف و فرجام بد زبیر
- فرجام بد زبیر
- زکات (یکی از فروع دین اسلام)
- زمان
- مدیریت زمان
- اصول مدیریت زمان
- زمانی، مصطفی (۱۳۱۳ – ۱۳۶۹ / مترجم نهج البلاغه)
- زندگی
- زهد
- زیاد بن ابیه
- سخن
- سخنچینی (نمّامی)
- سعید بن عاص
- سعید بن نمران همدانی ناعطی (فرماندار جَنَد)
- سفارشها در نهج البلاغه
- سقیفۀ بنی ساعده
- سلمان فارسی (روزبه بن خشبوزان/ م: ۳۵ یا ۳۶ ق / صحابی خاص پیامبر)
- سلیمان (از پیامبران بزرگ الهی)
- سهل بن حُنَیف انصاری
- سیاست
- اصول سیاسی امام علی (ع)
- تبیین ویژگیهای فرد در آستانۀ پذیرش مسئولیت
- تبیین ویژگیهای فردی کارگزار
- تبیین ویژگیهای سیاسی
- سیری در نهج البلاغه (نوشتۀ مرتضی مطهری)
- شام
- شبهه
- شجاعت
- شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید)
- شرح نهج البلاغه (ابن میثم بحرانی)
- شرح و تفسیر نهج البلاغه (۲۷ جلد / محمدتقی جعفری / م: ۱۳۰۲ – ۱۳۷۷)
- شرح و شرحنویسی
- اهداف شرح
- انواع شرح
- روشهای شرح
- شرطةالخمیس
- شریح بن الحارث (م: ۸۷ ق)
- شریح بن هانی (از خواص یاران امام علی (ع))
- شریعت الهی
- منابع شریعت
- شریعت اسلام، شریعتی سهل و آسان
- مردمان در مواجهه با شریعت
- طریق امام علی (ع) در برابر شریعت الهی
- احکام الهی
دربارهٔ پدیدآورنده
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.
کتابهای وابسته
پانویس