ابعاد فردی انتظار فرج چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پایان جمع شدن}} +}})) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-}} {{پاسخ پرسش +}} {{پاسخ پرسش )) |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
::::::دقت در [[روایت]] بالا این نکته را اثبات میکند که [[منتظران]] [[مهدی موعود]] {{ع}} باید خود را به صفات [[پسندیده]] آراسته کرده و از [[گناه]] و [[دنیاطلبی]] و تجمّل اجتناب ورزند و با جدیّت و [[تلاش]] پیگیر و [[مبارزه]] با [[هواهای نفسانی]] و خودخواهی‌ها، ملکه [[تقوا]] را در خود ایجاد کنند و چنان در [[تربیت]] و تزکیه [[نفس]] خود بکوشند که از هر جهت، [[بنده]] و [[مطیع]] [[دستورات الهی]] باشد. چنین افرادی می‌توانند خود را جزو [[منتظران]] آن [[حضرت]] به حساب آورند»<ref>[[عبدالرحمن انصاری|انصاری؛عبدالرحمن]]، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]، ص ۱۲۰.</ref>. | ::::::دقت در [[روایت]] بالا این نکته را اثبات میکند که [[منتظران]] [[مهدی موعود]] {{ع}} باید خود را به صفات [[پسندیده]] آراسته کرده و از [[گناه]] و [[دنیاطلبی]] و تجمّل اجتناب ورزند و با جدیّت و [[تلاش]] پیگیر و [[مبارزه]] با [[هواهای نفسانی]] و خودخواهی‌ها، ملکه [[تقوا]] را در خود ایجاد کنند و چنان در [[تربیت]] و تزکیه [[نفس]] خود بکوشند که از هر جهت، [[بنده]] و [[مطیع]] [[دستورات الهی]] باشد. چنین افرادی می‌توانند خود را جزو [[منتظران]] آن [[حضرت]] به حساب آورند»<ref>[[عبدالرحمن انصاری|انصاری؛عبدالرحمن]]، [[در انتظار خورشید ولایت (کتاب)|در انتظار خورشید ولایت]]، ص ۱۲۰.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین زینتی؛ | | عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین زینتی؛ | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۰: | ||
:::::#تأمین و افزایش نیروی انگیزشی و [[توان]] روانی همراه با [[طهارت]] [[نیت]] و انگیزه لازم جهت [[زمینه‌سازی ظهور]] و [[همراهی]] لحظه‌به‌لحظه با [[امام]] [[منتظر]]{{ع}}. فرد [[منتظر]] افزون بر برخورداری از انگیزه بالا در [[همراهی]] و [[زمینه‌سازی برای ظهور]] باید این فعالیت‌های متنوع را با نیتی [[الهی]] و به منظور تأمین [[رضایت]] [[حضرت حق]] انجام دهد. و الا انجام کاری فیزیکی و تحقق صرفا خارجی و بیرونی در دستگاه [[الهی]] [[اسلام]] مفید و مؤثر نیست تا آن را به عنوان تأثیر یک [[رفتار]] مذهبی و [[اعتقاد]] [[دینی]] برشمرد. [[اندیشه]] [[دینی]] و خدایی [[مهدویت]] به عنوان یک [[اعتقاد]] [[ناب]] به فرد [[معتقد]] انگیزه‌ای بالا و [[خلوص]] نیتی مضاعف جهت تأمین [[زمینه‌های ظهور]] و [[همراهی]] خالصانه می‌بخشد»<ref>[[علی زینتی|زینتی، علی]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|انتظار و امنیت روانی]]، ص۳۰۱-۳۰۳.</ref>. | :::::#تأمین و افزایش نیروی انگیزشی و [[توان]] روانی همراه با [[طهارت]] [[نیت]] و انگیزه لازم جهت [[زمینه‌سازی ظهور]] و [[همراهی]] لحظه‌به‌لحظه با [[امام]] [[منتظر]]{{ع}}. فرد [[منتظر]] افزون بر برخورداری از انگیزه بالا در [[همراهی]] و [[زمینه‌سازی برای ظهور]] باید این فعالیت‌های متنوع را با نیتی [[الهی]] و به منظور تأمین [[رضایت]] [[حضرت حق]] انجام دهد. و الا انجام کاری فیزیکی و تحقق صرفا خارجی و بیرونی در دستگاه [[الهی]] [[اسلام]] مفید و مؤثر نیست تا آن را به عنوان تأثیر یک [[رفتار]] مذهبی و [[اعتقاد]] [[دینی]] برشمرد. [[اندیشه]] [[دینی]] و خدایی [[مهدویت]] به عنوان یک [[اعتقاد]] [[ناب]] به فرد [[معتقد]] انگیزه‌ای بالا و [[خلوص]] نیتی مضاعف جهت تأمین [[زمینه‌های ظهور]] و [[همراهی]] خالصانه می‌بخشد»<ref>[[علی زینتی|زینتی، علی]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|انتظار و امنیت روانی]]، ص۳۰۱-۳۰۳.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین فقیهی؛ | | عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین فقیهی؛ | ||
| خط ۸۱: | خط ۷۹: | ||
::::::به طور خلاصه، بعد [[عاطفی]] [[هویت]] [[اخلاقی]] با بعد شناختی آن در هم تنیده است و [[معرفت]] به [[خدا]]، [[شناخت]] نسبت به [[امام زمان]]{{ع}}، اهداف و [[فلسفه]] [[ظهور]]، زمینه [[عشق]] و [[محبت]] نسبت آنها را در فرد ایجاد میکند و این [[عشق]] و [[محبت]] زمینه [[اطاعت]] و [[پیروی]] و [[انتظار حقیقی]] را در فرد ایجاد میکند و به فرد انگیزه میدهد [[امام]] خویش را [[الگو]] قرار دهد و در راستای اهداف او گام بردارد. بعد [[رفتاری]] [[هویت]] [[اخلاقی]] نمود و بروز بعد معرفتی وعاطفی [[هویت]] [[اخلاقی]] است؛ آن‌چنان که در [[روایات]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} ذکر شده است با پشتوانه معرفتی و [[عاطفی]] - که در فرد [[منتظر]] وجود دارد - صفات و ویژگی‌هایی همچون [[تقوا]] و [[خویشتن‌داری]] در برابر آلودگی‌ها، [[حسن خلق]]، [[حسن معاشرت]]، [[دوستی]] با [[دوستان]] [[خدا]] و [[دشمنی]] با [[دشمنان]] [[خدا]]، رسیدگی به حال [[مستضعفان]] [[جامعه]]، تلاش و [[مجاهده]] در روز و [[عبادت]] و [[راز]] و نیاز شبانه، [[صبر]] و [[شکیبایی]] در آنها بروز می‌یابد؛ زیرا فرد [[منتظر]] نه‌تنها الگوی خویش را [[امام زمان]] خویش قرار میدهد، بلکه در [[انتظار]] تحقق [[حق]]، [[عدل]] و تمام ارزش‌های متعالی انسانی است و خود را موظف به پای‌بندی و [[زمینه‌سازی]] برای تحقق آنها می‌داند»<ref>[[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[شعله امیری|امیری، شعله]] و [[فاطمه شریفی|شریفی، فاطمه]]، [[تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان (مقاله)|تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان]]، ص ۱۰۵-۱۰۷.</ref>. | ::::::به طور خلاصه، بعد [[عاطفی]] [[هویت]] [[اخلاقی]] با بعد شناختی آن در هم تنیده است و [[معرفت]] به [[خدا]]، [[شناخت]] نسبت به [[امام زمان]]{{ع}}، اهداف و [[فلسفه]] [[ظهور]]، زمینه [[عشق]] و [[محبت]] نسبت آنها را در فرد ایجاد میکند و این [[عشق]] و [[محبت]] زمینه [[اطاعت]] و [[پیروی]] و [[انتظار حقیقی]] را در فرد ایجاد میکند و به فرد انگیزه میدهد [[امام]] خویش را [[الگو]] قرار دهد و در راستای اهداف او گام بردارد. بعد [[رفتاری]] [[هویت]] [[اخلاقی]] نمود و بروز بعد معرفتی وعاطفی [[هویت]] [[اخلاقی]] است؛ آن‌چنان که در [[روایات]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} ذکر شده است با پشتوانه معرفتی و [[عاطفی]] - که در فرد [[منتظر]] وجود دارد - صفات و ویژگی‌هایی همچون [[تقوا]] و [[خویشتن‌داری]] در برابر آلودگی‌ها، [[حسن خلق]]، [[حسن معاشرت]]، [[دوستی]] با [[دوستان]] [[خدا]] و [[دشمنی]] با [[دشمنان]] [[خدا]]، رسیدگی به حال [[مستضعفان]] [[جامعه]]، تلاش و [[مجاهده]] در روز و [[عبادت]] و [[راز]] و نیاز شبانه، [[صبر]] و [[شکیبایی]] در آنها بروز می‌یابد؛ زیرا فرد [[منتظر]] نه‌تنها الگوی خویش را [[امام زمان]] خویش قرار میدهد، بلکه در [[انتظار]] تحقق [[حق]]، [[عدل]] و تمام ارزش‌های متعالی انسانی است و خود را موظف به پای‌بندی و [[زمینه‌سازی]] برای تحقق آنها می‌داند»<ref>[[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[شعله امیری|امیری، شعله]] و [[فاطمه شریفی|شریفی، فاطمه]]، [[تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان (مقاله)|تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان]]، ص ۱۰۵-۱۰۷.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آقای دکتر شرفی (متخصص روان‌شناسی و علوم تربیتی)؛ | | عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. آقای دکتر شرفی (متخصص روان‌شناسی و علوم تربیتی)؛ | ||
| خط ۹۰: | خط ۸۷: | ||
::::::آلپورت در بیان چنین رابطه‌ای می‌نویسد: تلاش برای [[آینده]]، به کل شخصیت [[آدمی]]، [[یگانگی]] و یک‌پارچگی می‌بخشد... به عبارت دیگر، می‌توان با کوشش برای دست یافتن به مقاصد و رسیدن به [[هدف‌ها]]، جنبه‌های شخصیت را یک‌پارچه ساخت و [[جامعیت]] بخشید<ref>روان‌شناسی کمال، ص ۱۹ و ۲۰.</ref>. [[وحدت]] شخصیت، از هرز رفتن توانایی‌ها و قابلیت‌ها، جلوگیری میکند و زمینه رشد و [[ظهور]] قدرتی شگرف و فوق العاده را فراهم میکند؛ زیرا چنین وحدتی در درون [[آدمی]]، تضادهای درونی را از میان برمی‌دارد؛ همان تضادهایی که برخی [[انسان‌ها]] را پیوسته [[رنج]] داده، توان‌شان را به شدت می‌کاهد»<ref>[[محمد رضا شرفی|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۳۴.</ref>. | ::::::آلپورت در بیان چنین رابطه‌ای می‌نویسد: تلاش برای [[آینده]]، به کل شخصیت [[آدمی]]، [[یگانگی]] و یک‌پارچگی می‌بخشد... به عبارت دیگر، می‌توان با کوشش برای دست یافتن به مقاصد و رسیدن به [[هدف‌ها]]، جنبه‌های شخصیت را یک‌پارچه ساخت و [[جامعیت]] بخشید<ref>روان‌شناسی کمال، ص ۱۹ و ۲۰.</ref>. [[وحدت]] شخصیت، از هرز رفتن توانایی‌ها و قابلیت‌ها، جلوگیری میکند و زمینه رشد و [[ظهور]] قدرتی شگرف و فوق العاده را فراهم میکند؛ زیرا چنین وحدتی در درون [[آدمی]]، تضادهای درونی را از میان برمی‌دارد؛ همان تضادهایی که برخی [[انسان‌ها]] را پیوسته [[رنج]] داده، توان‌شان را به شدت می‌کاهد»<ref>[[محمد رضا شرفی|شرفی، محمد رضا]]، [[مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار (مقاله)|مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۳۴.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ | | عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ | ||
نسخهٔ ۲۳ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۵۳
| ابعاد فردی انتظار فرج چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / ابعاد انتظار |
| مدخل اصلی | ابعاد فردی انتظار |
ابعاد فردی انتظار امام مهدی چیست؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «انتظار چه ابعادی دارد؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
 |
 |
 |
 |
|
| انصاری | زینتی | فقیهی | شرفی | پژوهشگران مؤسسه آینده روشن |
انتظار و تاثیر آن بر زندگی فردی و اجتماعی
- اعتقاد به ظهور حضرت مهدی (ع) و اینکه سرانجام نزاع‌ها و جنگ‌ها و زحمت‌ها، صلح و صفا و امنیت و آسایش است[۱]، باعث میشود انسان در زندگی فردی و اجتماعی خود از نعمت انتظار بهره‌مند شود که اگر از آن تهی شود و به آینده امید نداشته باشد، زندگی برایش مفهومی نخواهد داشت و گرفتار بی‌هدفی و پوچی می‌گردد. تعالیم مترقی اسلام، نگاه به آیندۀ جوامع را در نگاه آدمیان و به ویژه مسلمانان بسیار روشن و پرگشایش جلوه میدهد و شاید از این جهت است که گزاره «"أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَج"»[۲] را به کار می‌‌برد[۳].
ابعاد فردی انتظار
- انتظار فردی - همانند انتظار به طور عام - دارای ابعاد ذیل است:
بعد فکری و اعتقادی انتظار (علمی و معرفتی)
- انتظار موجب میشود منتظِرِ، طهارت فکری و رشد عقلی چشمگیری پیدا میکند به گونه ایی که امام باقر (ع) می‌‌فرماید: «چون قائم ما قیام کند دستش را بر سر بندگان گذارد و عقولشان را متمرکز سازد و عقل‌هایشان کامل شود»[۴].[۵] یکی از تکالیف منتظران در دوران انتظار، حفظ دین و نگهبانی مرزهای عقیدتی است[۶].
- به عبارتی دیگر لزوم بصیرت داشتن در معارف مهدوی، یعنی علاوه بر شناخت خصوصیات و صفات آن حضرت باید هدف امام را شناخت و رفتار و گفتار مورد پسند امام باشد؛ چنین شناختی او را به خوبی‌ها و کمالات انسانی سوق میدهد و تحول و انقلابی ژرف در فکر و عمل او ایجاد میکند[۷] و باعث میشود فرد مسلمان آنچه در توان دارد به کار گیرد تا سطح اندیشه و آگاهی خود را بالا ببرد[۸] تا بتواند طبق آنچه آن امام همام دوست دارند اقدام نماید و دیگران را با وظایفشان آگاه سازد و به تبیین اندیشۀ مهدویت در سطح جهانی و دفاع فکری و نظری از آن بپردازد[۹]. امام باقر (ع) در این باره فرمود: «کسی که بمیرد و امام زمان خود را بشناسد، همانند کسی است که در خیمه حضرت قائم (ع) نزد آن حضرت باشد»[۱۰].[۱۱]
بعد روحی و روانی
- در بحث انتظار اساسی‌ترین ویژگی در بعد رفتار، ایجاد "آمادگی روحی و روانی" در خود است[۱۲]. ارتباط معنوی که منتظر به وسیلۀ ادعیه و اذکار با امام برقرار میسازد، موجب پالایش روح و تصفیۀ باطن گردیده و او را در مقابل بسیاری از افکار رنج‌آور، گرفتاری‌ها و بیماری‌های روحی رایج در جامعۀ امروزی مقاوم میسازد[۱۳]. بی‌گمان برای حضرت مهدی (ع) یارانی هست که قوت و قدرت بالای روحی و روانی دارند تا بتوانند بر دشمنان چیره شوند[۱۴].
- در زمینۀ بعد روحی باید گفت، امید به ظهور حضرت مهدی (ع) و اعتقاد به آمادگی مادی و معنوی برای ظهور آن حضرت، زایندۀ امید است[۱۵]. امید به نصرت و پیروزی حق و عدالت، حاکمیت ارزش‌های انسانی و ارتقای معنوی، حیات فردی و اجتماعی شیعیان را متحول میسازد و امید، حرکت و پویایی به آن می‌بخشد[۱۶].
- همچنین باید توجه داشت انتظار از لحاظ فردی، موجب تمرکز افکار و نیروهای آدمی میشود؛ زیرا همۀ آنها، ناظر به یک هدف، یعنی انتظار ظهور می‌‌شوند و این امر موجب وحدت شخصیت او می‌گردد و این وحدت شخصیت، از هرز رفتن توانایی‌ها و قابلیت‌ها، جلوگیری کرده و زمینۀ رشد و ظهور قدرتی شگرف و فوق العاده را فراهم میکند[۱۷]. زمینه‌سازی ظهور با لوازم و امکانات عادی و توان‌مندی‌های فردی و عمومی متداول انجام می‌گیرد نه به صورت تصادفی و معجزه. لذا فرد منتظر باید نیروی جسمی و فیزیکی و توان شخصی خود را جهت همراهی با امام خود تحصیل نماید تا عقب نماند[۱۸].
بعد اخلاقی و تربیتی
- یکی دیگر از شاخص‌های اصلی حکومت مهدوی، تهذیب نفس و آراستگی به مکارم اخلاق است[۱۹]. انسان با توجه به نیروی تفکر می‌تواند در مسیر رشد فکری و اخلاقی گام بردارد و با امدادهای الهی و وجود رهبری الهی، جهشی بسیار فراگیر داشته باشد[۲۰]. انتظار فرج و ظهور در حقیقت به معنای آماده باش کامل فکری، عملی، مادی و معنوی است[۲۱] و منتظر واقعی کسی است که آلودگی‌های درون را پالایش کند و خانۀ دل را از زنگار گناه و ناپاکی‌ها پاک کند[۲۲] و خود را به صفات پسندیده آراسته و از گناه و دنیاطلبی و تجمّل اجتناب ورزد و با جدیّت و تلاش پیگیر و مبارزه با هواهای نفسانی و خودخواهی‌ها، ملکۀ تقوا را در خود ایجاد کند. چنین فردی می‌تواند خود را جزء منتظران آن حضرت به حساب آورد[۲۳]. امام صادق (ع) در این زمینه فرمود: «کسی که علاقه دارد از یاران و اصحاب حضرت قائم (ع) باشد، باید تقوا در خود ایجاد کند و خود را به صفات نیک و محاسن اخلاق مزین سازد و سپس در انتظار آن حضرت باشد. هر کس این آمادگی را به دست آورد و پیش از ظهور از دنیا برود، به اجر و پاداش یاران آن حضرت نایل خواهد شد. کوشش کنید و منتظر فرج و موفقیت باشید، ای جماعتی که مورد توجه خدا هستید، پیروزی گوارایتان باد!»[۲۴].[۲۵] در این زمینه همچنین باید گفت لازمۀ انتظار فرج این است که ابتدا خود را بسازیم، سپس به سازندگی جامعه و تربیت دیگران، به خصوص خانواده و نزدیکان‌مان بپردازیم[۲۶]، تا دیگران هم مانند ما منتظر امام زمان (ع) باشند[۲۷].
بعد سیاسی
- اگرچه تقویت پیوند قلبی با امام عصر (ع) و تجدید دائمی عهد و پیمان، از نشانه‌های آمادگی سیاسی در ولایت‌پذیری آن حضرت به شمار می‌آید[۲۸]، ولی فرد منتظر نمی‌تواند خود را از حضور سیاسی و اجتماعی محروم نماید تا اشخاص غیرمعتقد و منحرف، مسند امور را به دست گیرند[۲۹]. حق‌طلبی و عدالت‌گرایی لازمۀ داشتن این بُعد از انتظار است. در این زمینه باید به پایداری در برابر حاکمان فاسد و فساد محیط اشاره کرد. اعتقاد به اینکه سرانجام، کرۀ زمین از شر مستکبران و ظالمان نجات یافته و اصلاح خواهد شد انسان را وادار میکند خود ظلم نکند و دنبال فساد و بی بند و باری نرود[۳۰] و در برابر لغزش‌های محیطی محفوظ بماند[۳۱].
بعد اقتصادی
- حراست از فرهنگ دینی و زنده نگه داشتن اندیشۀ اسلامی از وظایف منتظران است و بدون تردید تبلیغ این فرهنگ پویا بدون پشتوانۀ مالی و اقتصادی امکان‌پذیر نیست و به همین جهت منتظران باید با سعی و تلاش در عرصه‌های مختلف این آمادگی مالی و اقتصادی برای ظهور را فراهم کنند[۳۲].
بعد نظامی و انتظامی
- امر بسیار مهم و مغفول، آمادگی نظامی در عصر انتظار است. انسان منتظرِ یک قیام بزرگ و یک درگیری عظیم جهانی، باید آمادگی برای این درگیری و کمک به آن را داشته باشد[۳۳]. علت اینکه در دین و تعالیم ما رسیده است که با آئین جنگ و جهاد آشنا و به سلاح مجهز شوید، برای رشد روحیۀ رزم‌آوری و مرزبانی و پاسداری است و این تعلیم برای دفاع از حقوق انسان‌های مظلوم است[۳۴].
انتظار و تاثیر آن بر زندگی فردی و اجتماعی
- اعتقاد به ظهور حضرت مهدی (ع) باعث میشود انسان در زندگی فردی و اجتماعی خود از نعمت انتظار بهره‌مند شود[۳۵]. در فرهنگ انتظار، امید به نصرت و پیروزی حق و عدالت، حاکمیت ارزش‌های انسانی و ارتقای معنوی بشر، حیات فردی و اجتماعی شیعیان را متحول میسازد و امید، حرکت و پویایی به آن می‌بخشد[۳۶] و شاید از این جهت است که «"أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَج"»[۳۷] بیان شده است[۳۸].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین عبدالرحمن انصاری، در کتاب «در انتظار خورشید ولایت» در این‌باره گفته است:
|
| ۲. حجت الاسلام و المسلمین زینتی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر علی زینتی، در مقاله «انتظار و امنیت روانی» در این‌باره گفته است:
|
| ۳. حجت الاسلام و المسلمین فقیهی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین علی نقی فقیهی و همکاران، در مقاله «تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان» در این‌باره گفته است:
|
| ۴. آقای دکتر شرفی (متخصص روان‌شناسی و علوم تربیتی)؛ |
|---|
|
آقای دکتر محمد رضا شرفی، در مقاله «مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار» در این‌باره گفته است:
|
| ۵. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ |
|---|
|
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:
|
پرسش‌های مصداقی همطراز
- معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
- ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
- عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
- هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
- نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
- انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
- شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا میکند؟ (پرسش)
- لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
- چرا گفته میشود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
- دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
- آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم میشود؟ (پرسش)
- آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی میشود؟ (پرسش)
- آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
- آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
- منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
- گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
- نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
- چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
- ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
- منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
- مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
- چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
- آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
- منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
- منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
- شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
- انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
- آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
- آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
- مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
- مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
- انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش)
- آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
- عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
- لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
- نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
- مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید میکند؟ (پرسش)
- چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
- انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
- اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
- انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
- برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی میدانند؟ (پرسش)
- آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
- مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
- آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب میشود؟ (پرسش)
- آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالتآور است؟ (پرسش)
- علت سختی انتظار چیست و چرا میگویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
- منتظران امام مهدی که در قرنهای گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
- آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
- فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
- خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجاتدهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
- دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
- دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده میشود؟ (پرسش)
- آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
- انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا میکند؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
- رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
- فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
- باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه میشود؟ (پرسش)
- انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
- جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
- دانش آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
- رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
- آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
- آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
- وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
- چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
- جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
- انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
- صرفنظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
- منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
- در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
- آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
- ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
- ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
- فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
- آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
- چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش میشود؟ (پرسش)
- عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
- چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
- آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
- انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
- ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
- ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۶۴۴.
- ↑ ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۱۱۲ الی ۱۱۵.
- ↑ «"إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ"»؛ منتخب الأثر، ص ۶۰۷؛ بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.
- ↑ ر.ک. سیمین؛صمیمی، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث، ص؟؟؟
- ↑ ر.ک. مهدوی‌فرد؛میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۱۰-۱۱۸.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. زینتی؛علی، انتظار و امنیت روانی، ص۳۰۱-۳۰۳.
- ↑ «"مَنْ مَاتَ وَ هُوَ عَارِفٌ لِإِمَامِهِ کَانَ کَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِهِ"»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۲.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. خدامراد؛سلیمیان، درسنامه مهدویت، ص۵۴-۶۱؛ پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ ر.ک. سیمین؛صمیمی، عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث، ص؟؟؟؛ خانجانی، علی اوسط خانجانی، رسالت فردی و شخصی انسان منتظر، ص؟؟؟.
- ↑ ر.ک. خدامراد؛سلیمیان، درسنامه مهدویت، ص۵۴-۶۱؛ پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. فقیهی، علی نقی، امیری، شعله و شریفی، فاطمه، تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان، ص ۱۰۵-۱۰۷.
- ↑ ر.ک. محمد رضا؛علی، مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار، گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم، ص ۱۳۴.
- ↑ ر.ک. زینتی؛علی، انتظار و امنیت روانی، ص۳۰۱-۳۰۳.
- ↑ ر.ک. الهی‌نژاد؛حسین، ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر، ص ۲۶۵.
- ↑ ر.ک. دیرباز؛عسکر، روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر، ص۱۱۸.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۱۱۲ الی ۱۱۵.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ «"مَنْ سُرَّ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِیئاً لَکُمْ أَیَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ"»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۱۱۲ الی ۱۱۵.
- ↑ ر.ک. خدامراد؛سلیمیان، نقش مردم در انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۶۸
- ↑ ر.ک. صفر؛محبوب، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.
- ↑ ر.ک. انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۱۱۲ الی ۱۱۵.
- ↑ ر.ک. صفر؛محبوب، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.
- ↑ ر.ک. شفائی؛محبوب، موعود حق، ص ۸۴-۸۸.
- ↑ ر.ک. حکیمی؛امیر مهدی، منتظر چشم به راهی فریادگر، ص ۳۵.
- ↑ ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۱۱۲ الی ۱۱۵.
- ↑ ر.ک. فقیهی، علی نقی، امیری، شعله و شریفی، فاطمه، تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان، ص ۱۰۵-۱۰۷.
- ↑ کمال الدین، ج ۲، ص ۶۴۴.
- ↑ ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۱۱۲ الی ۱۱۵.
- ↑ «کسی که بمیرد و امام زمان خود را بشناسد، همانند کسی است که در خیمه حضرت قائم (ع) نزد آن حضرت باشد» بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۲، بیروت.
- ↑ «کسی که علاقه دارد از یاران و اصحاب حضرت قائم (ع) باشد، باید تقوا در خود ایجاد کند و خود را به صفات نیک و محاسن اخلاق مزین سازد و سپس در انتظار آن حضرت باشد. هر کس این آمادگی را به دست آورد و پیش از ظهور از دنیا برود، به اجر و پاداش یاران آن حضرت نایل خواهد شد. کوشش کنید و منتظر فرج و موفقیت باشید، ای جماعتی که مورد توجه خدا هستید، پیروزی گوارایتان باد!» بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰، بیروت.
- ↑ انصاری؛عبدالرحمن، در انتظار خورشید ولایت، ص ۱۲۰.
- ↑ زینتی، علی، انتظار و امنیت روانی، ص۳۰۱-۳۰۳.
- ↑ فقیهی، علی نقی، امیری، شعله و شریفی، فاطمه، تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان، ص ۱۰۵-۱۰۷.
- ↑ لیل(۹۲) آیه ۴.
- ↑ روان‌شناسی کمال، ص ۱۹ و ۲۰.
- ↑ شرفی، محمد رضا، مقدمه‌ای بر آثار تربیتی و روان‌شناختی انتظار، گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم، ص ۱۳۴.
- ↑ مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۱۱۲ الی ۱۱۵.