ویژگی‌های سیاسی امام علی

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام علی(ع) است. "امام علی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

امام علی در قرآن | امام علی در حدیث | امام علی در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام علی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

برادری با پیامبر(ص)‌

الاستیعاب: پیامبر خدا در مکه بین مهاجران، پیمان برادری بست و سپس در مدینه، بین مهاجران و انصار، پیمان برادری برقرار کرد و در هر دو پیمان به علی(ع) فرمود: "تو برادر من در دنیا و آخرتی" و بین خود و او پیمان برادری بست^[۱].
پیامبر خدا(ص)‌- به علی(ع)-: خداوند به من فرمان داد تا با تو پیمان برادری ببندم. بنابراین، تو در دنیا و آخرت، برادر منی^[۲].
سنن الترمذی‌- به نقل از ابن عمر-: پیامبر خدا بین یارانش پیمان برادری برقرار کرد. علی(ع) گریان پیش آمد و گفت: ای پیامبر خدا! بین یارانت پیمان برادری برقرار کردی؛ ولی بین من و کسی پیمان برادری نبستی؟ پیامبر خدا به او فرمود: "تو برادر من در دنیا و آخرتی"^[۳].

همسانی حقوق وی با پیامبر خدا در مسجد وی‌

سنن الترمَذی‌- به نقل از ابن عباس-: پیامبر خدا فرمان به بستن درها [به مسجد] بجز در [خانه‌] علی(ع) داد^[۴].
المعجم الأوسط- به نقل از علاء بن عرار-: از عبد الله بن عمر، درباره علی و عثمان پرسش شد. گفت: اما علی؛ از وی نپرسید، بلکه به جایگاهش در نزد پیامبر خدا بنگرید. همه درهای باز شده به مسجد را بست و درِ [خانه‌] علی را باز گذاشت^[۵].
پیامبر خدا(ص): بدانید که بر هیچ جُنُب و یا حائض، جز پیامبر خدا، علی، فاطمه، حسن و حسین، ورود به این مسجد، حلال نیست. آگاه باشید که من، نام‌ها را برای شما بیان کردم تا گم‌راه نگردید^[۶].

مظلومیت پس از پیامبر(ص)‌

پیامبر خدا(ص)‌- به علی(ع)-: امت با تو پیمان‌شکنی خواهند کرد^[۷].
امام علی(ع): به خدا سوگند، پیامبر امی به من گوشزد کرده که امت با من پیمان‌شکنی خواهند کرد^[۸].
پیامبر خدا(ص): ای علی! تو وصی من و وارث منی. خداوند، دانش و فهم مرا به تو داده است، آن‌گاه که مُردم، کینه‌هایی که در سینه گروهی است، علیه تو آشکار خواهد شد و غصب حق تو در نتیجه کینه آنان، ظاهر خواهد گشت^[۹].
پیامبر خدا(ص): ای علی! تو ستمدیده پس از منی. هر کس به تو ستم کند، به من ستم‌ کرده است^[۱۰].
امام علی(ع): به خدا سوگند، از هنگامی که خداوند عز و جل پیامبرش را قبض روح کرد تا به امروز، همواره از حقم محروم بوده‌ام و دیگران بر من، ترجیح داده شده‌اند^[۱۱].
امام علی(ع): به شمارِ سنگ‌ها و کلوخ‌ها، ستم دیده‌ام^[۱۲]^[۱۳].

پرسش‌های وابسته

منابع

محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین.

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ الاستیعاب، ج ۳، ص ۲۰۲ ش ۱۸۷۵.
↑ «رسول الله(ص)- لِعَلِی(ع)-: إن اللهَ أمَرَنی أن اؤاخِیک، فَأَنتَ أخی فِی الدنیا وَالآخِرَةِ» (المناقب، کوفی، ج ۱، ص ۲۲۰، ح ۱۳۹).
↑ سنن الترمذی، ج ۵، ص ۶۳۶، ح ۳۷۲۰.
↑ سنن الترمذی، ج ۵، ص ۶۴۱، ح ۳۷۳۲.
↑ المعجم الأوسط، ج ۲، ص ۳۸، ح ۱۱۶۶.
↑ «رسول الله(ص): ألا لا یحِل هذَا المَسجِدُ لِجُنُبٍ ولا لِحائِضٍ إلالِرَسولِ اللهِ(ص) وعَلِی وفاطِمَةَ وَالحَسَنِ وَالحُسَینِ، ألا قَد بَینتُ لَکمُ الأَسماءَ ألا تَضِلوا» (السنن الکبری، ج ۷، ص ۱۰۴، ح ۱۳۴۰۰).
↑ «عنه(ص)- لِعَلِی(ع)-: إن الامةَ سَتَغدِرُ بِک» (التاریخ الکبیر، ج ۲، ص ۱۷۴ ش ۲۱۰۳).
↑ «الإمام علی(ع): مِما عَهِدَ إلَی النبِی(ص) أن الامةَ سَتَغدِرُ بِک مِن بَعدی» (تاریخ بغداد، ج ۱۱، ص ۲۱۶ ش ۵۹۲۸).
↑ «رسول الله(ص): یا عَلِی، أنتَ وَصِیی، ووارِثی، قد أعطاک اللهُ عِلمی وفَهمی، فَإِذا مِت ظَهَرَت لَک ضَغائِنُ فی صُدورِ قَومٍ، وغَصبٌ عَلی‌ حِقدٍ» (کفایة الأثر، ص ۱۲۴).
↑ «رسول الله(ص): یا عَلِی، أنتَ المَظلومُ بَعدی، مَن ظَلَمَک فَقَد ظَلَمَنی» (الاعتقادات، ص ۱۰۴).
↑ «الإمام علی(ع): فَوَاللهِ ما زِلتُ مَدفوعاً عَن حَقی مُستَأثَراً عَلَی مُنذُ قَبَضَ اللهُ نَبِیهُ(ص) حَتی‌ یومِ الناسِ هذا» (نهج البلاغة، خطبه ۶).
↑ «عنه(ع): لَقَد ظُلِمتُ عَدَدَ الحَجَرِ وَالمَدَرِ» (شرح نهج البلاغة، ج ۱۰، ص ۲۸۶).
↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۷۱۱.

[1] الاستیعاب، ج ۳، ص ۲۰۲ ش ۱۸۷۵.

[2] «رسول الله(ص)- لِعَلِی(ع)-: إن اللهَ أمَرَنی أن اؤاخِیک، فَأَنتَ أخی فِی الدنیا وَالآخِرَةِ» (المناقب، کوفی، ج ۱، ص ۲۲۰، ح ۱۳۹).

[3] سنن الترمذی، ج ۵، ص ۶۳۶، ح ۳۷۲۰.

[4] سنن الترمذی، ج ۵، ص ۶۴۱، ح ۳۷۳۲.

[5] المعجم الأوسط، ج ۲، ص ۳۸، ح ۱۱۶۶.

[6] «رسول الله(ص): ألا لا یحِل هذَا المَسجِدُ لِجُنُبٍ ولا لِحائِضٍ إلالِرَسولِ اللهِ(ص) وعَلِی وفاطِمَةَ وَالحَسَنِ وَالحُسَینِ، ألا قَد بَینتُ لَکمُ الأَسماءَ ألا تَضِلوا» (السنن الکبری، ج ۷، ص ۱۰۴، ح ۱۳۴۰۰).

[7] «عنه(ص)- لِعَلِی(ع)-: إن الامةَ سَتَغدِرُ بِک» (التاریخ الکبیر، ج ۲، ص ۱۷۴ ش ۲۱۰۳).

[8] «الإمام علی(ع): مِما عَهِدَ إلَی النبِی(ص) أن الامةَ سَتَغدِرُ بِک مِن بَعدی» (تاریخ بغداد، ج ۱۱، ص ۲۱۶ ش ۵۹۲۸).

[9] «رسول الله(ص): یا عَلِی، أنتَ وَصِیی، ووارِثی، قد أعطاک اللهُ عِلمی وفَهمی، فَإِذا مِت ظَهَرَت لَک ضَغائِنُ فی صُدورِ قَومٍ، وغَصبٌ عَلی‌ حِقدٍ» (کفایة الأثر، ص ۱۲۴).

[10] «رسول الله(ص): یا عَلِی، أنتَ المَظلومُ بَعدی، مَن ظَلَمَک فَقَد ظَلَمَنی» (الاعتقادات، ص ۱۰۴).

[11] «الإمام علی(ع): فَوَاللهِ ما زِلتُ مَدفوعاً عَن حَقی مُستَأثَراً عَلَی مُنذُ قَبَضَ اللهُ نَبِیهُ(ص) حَتی‌ یومِ الناسِ هذا» (نهج البلاغة، خطبه ۶).

[12] «عنه(ع): لَقَد ظُلِمتُ عَدَدَ الحَجَرِ وَالمَدَرِ» (شرح نهج البلاغة، ج ۱۰، ص ۲۸۶).

[13] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۷۱۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]