ایام الله

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

امام مهدی در قرآن | امام مهدی در حدیث | امام مهدی در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

روزهای بزرگ تاریخی، هنگام پیدایش رحمت‌‏ها یا بلاهای ویژه‏.
ایام جمع یوم، به معنای روز است و برای بزرگداشت حوادثی که در روزهایی خاص رخ داده است - اعم از نعمت‌‏ها و بلاهای الهی- ایام ظهور آن‏ها به خدا نسبت داده می‏‌شود. این واژه ترکیبی فقط دو بار در قرآن کریم به صراحت آمده است:

خداوند، پس از آنکه یکی از وظایف حضرت موسی(ع) را خارج کردن قوم خود از تاریکی به روشنایی می‏‌شناساند به یکی دیگر از مأموریت‏‌های مهم آن حضرت، یعنی یادآوری روزهای خدا "ایام اللّه" به قوم خود اشاره کرده است:

وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسی‏ بِآیاتِنا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَک مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ وَ ذَکرْهُمْ بِأَیامِ اللَّهِ إِنَّ فِی ذلِک لَآیاتٍ لِکلِّ صَبَّارٍ شَکورٍ؛ در حقیقت، موسی را با آیات خود فرستادیم [و به او فرمودیم‏] که قوم خود را از تاریکی‏ها به سوی روشنایی بیرون آور، و روزهای خدا را به آنان یادآوری کن که قطعا در این [یادآوری‏]، برای هرشکیبای سپاسگزاری عبرت‏هاست. 2. پروردگار، در خطابی به رسول خدا صلّی اللّه علیه و اله و سلّم به روش برخورد مؤمنان با کافران اشاره کرده و از آن‏ها می‏خواهد از کسانی که روزهای سخت و ناگوار خدا (ایام اللّه) را باور ندارند، درگذرند، تا خداوند خود سزای کردار بد ایشان را بدهد: قُلْ لِلَّذِینَ آمَنُوا یغْفِرُوا لِلَّذِینَ لا یرْجُونَ أَیامَ اللَّهِ لِیجْزِی قَوْماً بِما کانُوا یکسِبُونَ‏؛ به کسانی که ایمان آورده‏اند، بگو تا از کسانی که به روزهای [پیروزی‏] خدا امید ندارند درگذرند، تا [خدا هر] گروهی را به [سبب‏] آنچه مرتکب می‏شده‏اند، به مجازات رساند. خداوند سبحانه و تعالی در آیه نخست، به یکی از مأموریت‏های بزرگ حضرت موسی علیه السّلام اشاره کرده، می‏فرماید: تو موظفی ایام الهی و روزهای خدا را 103 به یاد قوم خود بیاوری. به طور مسلم، همه روزها، ایام خداوند است؛ همان‏گونه که همه مکان‏ها متعلق به خدا است. اگر مکان خاصی به نام بیت اللّه (خانه خدا) نامیده شد، دلیل بر ویژگی آن است. همچنین عنوان «ایام اللّه» اشاره به روزهای مخصوصی است که امتیاز و روشنایی و درخشش فوق العاده‏ای دارد. به همین سبب مفسران، در تفسیر آن، احتمالات مختلفی داده‏اند؛ برخی گفته‏اند: اشاره به روزهای پیروزی پیامبران پیشین و امت‏های راستین آنان و روزهایی است که گونه‏های نعمت‏های الهی بر اثر شایستگی‏ها شامل حال آن‏ها است. عده‏ای گفته‏اند: اشاره به روزهایی است که خداوند سبحانه و تعالی اقوام سرکش را به زنجیر عذاب می‏کشید و طاغوت‏ها را با یک فرمان درو می‏کرد؛ گروهی نیز به هر دو قسمت اشاره کرده‏اند؛ اما اصولا نمی‏توان این تعبیر گویا و رسا را محدود ساخت. «ایام اللّه»، تمام روزهایی است که دارای عظمتی در تاریخ زندگی بشر است. هر روز که یکی از فرمان‏های خدا در آن چنان درخشیده که بقیه امور را تحت الشعاع خود قرار داده، از ایام اللّه است. هرروز که فصل تازه‏ای در زندگی انسان‏ها گشوده و درس عبرتی به آن‏ها داده شده است و ظهور و قیام پیامبری در آن بوده یا طاغوت و فرعون گردن‏کشی در آن به قعر دره نیستی فرستاده شده، و خلاصه هرروز که حق و عدالتی برپا شده و ظلم و بدعتی خاموش گشته است، همه آن‏ها از ایام اللّه است. در روایاتی که از امامان معصوم علیهم السّلام به ما رسیده، «ایام اللّه» به روزهای گوناگونی تفسیر شده است؛ امام باقر علیه السّلام فرموده است: ایام اللّه سه روز است؛ روزی که حضرت قائم علیه السّلام قیام خواهد کرد و روز بازگشت برخی از مردگان و روز رستاخیز. روشن است که این‏گونه احادیث دلیل بر انحصار نیست؛ بلکه بیان قسمتی از مصداق‏های روشن است.

^[۱].