شمائل حضرت مهدی
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- مجموع روایات پیامبر اکرم(ص) و امامان(ع)، که شمایل و اوصاف حضرت مهدی(ع) را بیان کرده است میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
- روایاتی که شمایل آن حضرت را پس از ولادت و دوران کودکی توصیف کرده است.
- حکایاتی که ملاقات کنندگان با آن حضرت در طول دوران غیبت، ذکر کردهاند.
- احادیثی که به نقل از معصومان(ع)، شمایل و ویژگیهای جسمانی آن حضرت را هنگام ظهور و حکومت او بیان کرده است.
شمایل مهدی(ع) پس از ولادت و دوران کودکی
- ضوء بن علی از مردی از اهل فارس، حکایتی نقل و در ضمن آن، برخی از اوصاف حضرت را در نوزادی بیان کرده است: ... پسربچهای سفید و زیباروی بود ... مویی از بالای سینه او تا ناف، به رنگ سبز- نه سیاه- روییده بود...[۱]
- یعقوب منقوش گوید: خدمت امام حسن عسکری(ع) وارد شدم. داخل حیاط بر سکویی نشسته بود. سمت راستش اتاقی قرار داشت و بر آن پردهای آویخته بود. گفتم: ای سید من! صاحب امر امامت، بعد از شما کیست؟ فرمود: این پرده را بالا بزن. آن را بالا زدم؛ پسربچّهای به قامت پنج وجب که به نظر میآمد هشت الی ده سال داشت، بیرون آمد؛ با پیشانی درخشان، روی سفید، دو چشم براق، دو کتف ستبر و دو زانوی برگشته؛ در گونه راستش خالی و در سرش گیسوانی بود. بر زانوی پدر خود ابو محمد(ع) نشست؛ پس به من فرمود: این است صاحب الامر شما"[۲].
شمایل مهدی(ع) در دوران غیبت
- این دسته حکایات را میتوان به دو گروه تقسیم کرد:
- حکایتهاتی که شمایل آن حضرت را در دوران غیبت صغرا توصیف کرده است[۳]. در این گروه، گاهی ویژگیهای جسمانی آن حضرت، مانند پدر بزرگوارشان دانسته شده[۴] و در برخی موارد نیز به صورت جزئیتر، مورد اشاره قرار گرفته است.
- از اوصاف آن حضرت در این دوران میتوان به موارد ذیل اشاره کرد: صورتی گندمگون[۵]، گردنی بسیار زیبا[۶]، دارای قامتی نه بسیار بلند و نه چندان کوتاه، پیشانی بلند، چهارشانه، بینی کشیده، بر روی گونه راستش خالی زیبا و... [۷]
- حکایاتی که سخن از شمایل آن حضرت در دوران غیبت کبرا به میان آورده است[۸].
شمایل مهدی(ع) هنگام ظهور
- در بعضی از روایات، شمایل حضرت، به هنگام ظهور، قیام و عصر حکومت ذکر شده است[۹]. یکی از مهمترین ویژگیهای آن حضرت در این دوران، توان فوق العاده جسمانی ایشان است.
- امام رضا(ع) فرمود: "... قائم(ع) آن است که چون ظهور کند، در سن پیران است و سیمای جوان دارد. نیرومند باشد، تا جایی که اگر به بزرگترین درخت زمین دست اندازد، آن را از جا بکند و اگر میان کوهها نعره کشد، سنگهای آنها را از هم بپاشد[۱۰].
- امیر مؤمنان علی(ع) درباره برخی از ویژگیهای جسمانی ایشان در عصر ظهور فرمود: "مردی از فرزندانم در آخر الزمان ظهور میکند. رنگش سفید آمیخته به سرخی و شکمش برآمده است. دو رانش ستبر و هردو شانهاش قوی است. در پشتش دو خال است "مانند مهر"؛ یکی به رنگ پوستش و دیگری چون مهر نبوت پیغمبر[۱۱].
- آن حضرت همچنین فرمود:" او مردی بلندپیشانی و دارای بینی باریکی است که میانش اندک برآمدگی دارد. برآمده شکم و دارای رانهای درشت و پهن است. بر ران راست او خالی قرار دارد. میان دو دندان پیشین او، گشاده است ...."[۱۲]
- امام باقر(ع) نیز در وصف آن حضرت فرمود: "... او شخصی سرخ و سفید و دارای چشمانی گرد و فرورفته است.
ابروانی پرپشت و برجسته و شانهای پهن دارد .... "[۱۳]
- حضرت علی(ع) فرمود: "مهدی، دارای چشمانی سیاه و درشت است. موهایش مجعّد است و خالی بر گونه دارد ...."[۱۴]
- آن حضرت در هیئت کمال جوانی ظهور خواهد کرد؛ چنانکه امام باقر(ع) فرمود: "مهدی، در حالی قیام خواهد کرد که یک تار موی سفید، در سر و محاسن او دیده نمیشود[۱۵].
- همین معنا در کلام نورانی امام مجتبی(ع) آمده است که حضرت مهدی(ع) در سن و سالی کمتر از چهل، ظهور خواهد کرد[۱۶][۱۷].
جستارهای وابسته
- اهداء؛
- سخن ناشر؛
- پیشگفتار؛
- آخر الزمان؛
- آدینه؛
- آستانه عسکریین؛
- آستانه قیامت؛
- آفتاب پشت ابر؛
- آینده پژوهی؛
- آیین جدید؛
- أبدال؛
- ابوالادیان؛
- ابوصالح؛
- ابوالقاسم؛
- اثنا عشری؛
- احمد؛
- احمد بن اسحاق قمی؛
- احمد بن هلال کرخی؛
- احمدیه؛
- اخیار؛
- ادله رجعت؛
- اسماعیلیه؛
- أشراط الساعه؛
- اصحاب قائم؛
- اصحاب کهف؛
- اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور؛
- القاب امام مهدی(ع)؛
- امامت امام مهدی(ع)؛
- امامت و مهدویت؛
- امام حسن عسکری؛
- امام زمان؛
- امام‌شناسی؛
- امام مهدی از ولادت تا ظهور؛
- امامیه؛
- امدادهای غیبی؛
- امکان رجعت ؛
- امنیت ؛
- انتظار فرج؛
- انتقام؛
- انجمن حجتیه؛
- انطاکیه؛
- اوتاد؛
- اهل سنت و مهدی موعود؛
- اهل سنت و ولادت مهدی؛
- اهل کتاب در عصر ظهور؛
- الغیبة للحجة؛
- ایام الله؛
- ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم؛
- باب (علی محمد شیرازی)؛
- بابیه (باب)؛
- باران‌های پیاپی؛
- باقریه؛
- البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان؛
- بعثت امام مهدی؛
- بقیه الله؛
- بلالی محمد بن علی بن بلال؛
- بلالیه؛
- بهائیت؛
- البیان فی اخبار صاحب الزمان؛
- بیت الحمد؛
- بیت المقدس؛
- بیدا؛
- بیعت حضرت مهدی؛
- بیعت نامه مهدی؛
- البیعه لله؛
- پایان تاریخ؛
- پدر حضرت مهدی؛
- پدر مهدی و اهل سنت؛
- پرچم حضرت مهدی ؛
- پرچم‌های سیاه؛
- پیراهن حضرت مهدی؛
- تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم؛
- تاریخ عصر غیبت؛
- تاریخ غیبت کبرا؛
- تشرف؛
- تکذیب وقت گزاران؛
- تناثر النجوم؛
- توقیع؛
- جبرئیل؛
- جده؛
- جزیره خضرا؛
- جزیره خضرا در ترازوی نقد؛
- جعفر کذاب؛
- جمعه؛
- جنگ افزارهای مهدی؛
- حجت؛
- حجر الاسود؛
- حدیث غدیر؛
- حدیث لوح حضرت زهرا؛
- حدیث معراج؛
- حرز حضرت مهدی؛
- حرمت نام بردن مهدی؛
- حسن شریعی؛
- حسین بن روح نوبختی؛
- حسین بن منصور حلاج؛
- حکومت جهانی؛
- حکومت صالحان؛
- حکومت مستضعفان؛
- حکیمه خاتون؛
- حیرت؛
- خاتم الاوصیاء؛
- خراسانی؛
- خردسال‌ترین پیشوای معصوم؛
- خروج خراسانی؛
- خروج دابه الارض؛
- خروج دجال؛
- خروج سفیانی؛
- خروج سید حسنی؛
- خروج شعیب بن صالح؛
- خروج شیصبانی؛
- خروج عوف سلمی؛
- خروج مهدی (قیام مهدی)؛
- خروج یأجوج و مأجوج؛
- خروج یمانی؛
- خسف به بیداء؛
- خسوف و کسوف غیرعادی؛
- خضر؛
- خلافت موعود؛
- خورشید پشت ابر؛
- خطبه قیام؛
- خورشید مغرب؛
- خیمه؛
- دابه الارض؛
- دادگستر جهان؛
- دانشمندان عامه و مهدی موعود؛
- دجال؛
- در انتظار ققنوس؛
- در فجر ساحل؛
- دست بر سر گذاشتن؛
- دعای افتتاح؛
- دعای عهد؛
- دعای ندبه؛
- دعای سمات؛
- دوازده امامی؛
- دولت کریمه؛
- دین در آخرالزمان؛
- دین در عصر ظهور؛
- ذی طوی؛
- رایات سود؛
- رحلت مهدی (فرجام مهدی)؛
- رجعت؛
- رجعت کنندگان؛
- رکن و مقام؛
- رؤیت مهدی (ملاقات مهدی)؛
- زبور داود؛
- زمینه‌سازان ظهور؛
- زنان آخرالزمان؛
- زنان و قیام مهدی؛
- زندگی آخرالزمان؛
- زیارت آل یس؛
- زیارت ناحیه مقدسه؛
- زیارت رجبیه؛
- زیدیه ؛
- سازمان وکالت؛
- سامرا؛
- سرداب سامرا؛
- سلاح امام مهدی؛
- سفیانی؛
- سید حسنی؛
- سیره حکومتی امام مهدی؛
- سیصد و سیزده؛
- شاهدان ولادت امام مهدی؛
- شرایط ظهور؛
- شرید؛
- شریعیه؛
- شعبان؛
- شعیب بن صالح؛
- شلمغانیه؛
- شمائل حضرت مهدی؛
- شمشیر؛
- شهادت امام مهدی؛
- شیخیه؛
- شیطان؛
- شیصبانی؛
- شیعه؛
- صاحب الامر؛
- صاحب الدار؛
- صاحب الزمان؛
- صاحب السیف؛
- صاحب الغیبه؛
- صاید بن صید؛
- صقیل؛
- صیحه آسمانی؛
- طالقان؛
- طرید؛
- طلوع خورشید از مغرب؛
- طویل العمر؛
- طی الارض؛
- طیبه؛
- ظهور؛
- عاشورا؛
- عبرتایی؛
- عثمان بن سعید عمری؛
- عدد یاران مهدی؛
- عدل و قسط؛
- العرف الوردی فی الاخبار المهدی؛
- عسکریه؛
- عصائب؛
- عصر زندگی؛
- عقد الدرر فی اخبار المنتظر؛
- علایم ظهور؛
- علائم قیامت؛
- علی بن محمد سمری؛
- غار انطاکیه ؛
- غایب؛
- غریم؛
- غلام؛
- غیبت امام مهدی؛
- الغیبة؛
- غیبت صغرا؛
- غیبت کبرا؛
- فترت؛
- فرید؛
- فرجام حضرت مهدی؛
- فرجام شناسی؛
- فضیلت انتظار فرج ؛
- فضیلت منتظران؛
- فلسفه رجعت؛
- فلسفه غیبت صغرا؛
- فلسفه و علل غیبت؛
- فواید امام غایب؛
- فوتوریسم؛
- قائم؛
- قادیانیه؛
- قتل نفس زکیه؛
- قم؛
- قیامت صغرا؛
- قیام‌های پیش از ظهور؛
- کشته شدن شیطان؛
- کمال الدین و تمام النعمه؛
- کوفه؛
- کنیه حضرت مهدی؛
- کوه رضوی؛
- کیسانیه؛
- لباس حضرت مهدی؛
- لوح حضرت زهرا؛
- مادر حضرت مهدی؛
- متمهدی؛
- مثلث برمودا؛
- محدث؛
- محل بیعت مهدی؛
- محل ظهور مهدی؛
- محل قتل نفس زکیه؛
- محمد؛
- محمد بن عثمان بن سعید عمری؛
- محمد بن علی بن هلال؛
- محمد بن علی شلمغانی؛
- محمد بن نصیر نمیری؛
- محمدیه؛
- مدعیان بابیت؛
- مدعیان مهدویت؛
- مرجع تقلید؛
- مردان آخرالزمان؛
- مرکز حکومت مهدی؛
- مرگ جاهلی؛
- مرگ سرخ؛
- مرگ سفید؛
- مستضعف؛
- مسجد جمکران؛
- مسجد الحرام؛
- مسجد سهله؛
- مسجد صاحب الزمان؛
- مسجد کوفه؛
- مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور؛
- مضطر؛
- معجم احادیث الامام المهدی ؛
- معمرین؛
- مغیریه؛
- مقتدای مسیح؛
- مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم؛
- ملاحم و فتن؛
- ملاقات با حضرت مهدی؛
- ملیکه ؛
- منتخب الاثر؛
- منتظر ۱؛
- منتظر ۲؛
- منتقم؛
- منصور؛
- موتور؛
- موسویه؛
- موعود مسیحیت؛
- موعود یهود؛
- مهدی؛
- مهدی سودانی؛
- مهدی موعود ؛
- مهدویت؛
- ممهدون ؛
- مهدویت‌پژوهی؛
- مهدی شخصی و مهدی نوعی؛
- مهدیه؛
- میراث دار پیامبران؛
- ناحیه مقدسه؛
- نام‌های حضرت مهدی؛
- ناووسیه؛
- نجبا؛
- ندای آسمانی؛
- نرگس؛
- نزول عیسی؛
- نشانه‌های آخرالزمان؛
- نشانه‌های ظهور؛
- نفس زکیه؛
- نماز امام زمان؛
- نواب خاص؛
- نیابت خاص؛
- نیابت عام؛
- نیمه شعبان؛
- وقاتون؛
- وقت ظهور؛
- وقت معلوم؛
- وکلای حضرت مهدی؛
- ولادت حضرت مهدی؛
- ولایت فقیه؛
- ولی فقیه؛
- همسر و فرزند مهدی؛
- هیبت مهدی؛
- یأجوج و مأجوج؛
- یاران حضرت مهدی؛
- یا لثارات الحسین؛
- کتابنامه.
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۹، ح ۶؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۳۵، باب ۴۳، ح ۴
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۷۸، ح ۱؛ ر ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۱۴، ح ۲
- ↑ این دسته حکایات کم وبیش در دست است؛ اما در کمتر حکایتی به روشنی از ویژگیهای آن حضرت صحبت شده است
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۴۱، ح ۱۲
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۵۷
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۵
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۶۶
- ↑ البته قبول این اوصاف، منوط به این است که اساساً ادعای ملاقات با آن حضرت در دوران غیبت کبرا پذیرفته شود. افزون بر آن، در بیشتر آن حکایات به روشنی به اوصاف حضرت اشارهای نشده است
- ↑ ر. ک: سیوطی، الدر المنثور، ج ۶، ص ۵۷؛ السنن الواردة فی الفتن، ص ۹۴، الحاوی للفتاوی، ج ۲، ص ۶۶
- ↑ " وَ إِنَ الْقَائِمَ هُوَ الَّذِي إِذَا خَرَجَ كَانَ فِي سِنِ الشُّيُوخِ وَ مَنْظَرِ الشُّبَّانِ قَوِيّاً فِي بَدَنِهِ حَتَّى لَوْ مَدَّ يَدَهُ إِلَى أَعْظَمِ شَجَرَةٍ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ لَقَلَعَهَا وَ لَوْ صَاحَ بَيْنَ الْجِبَالِ لَتَدَكْدَكَتْ صُخُورُهَا"؛ ر .ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۱۴، ح ۲؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸، ح ۷
- ↑ " يَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي فِي آخِرِ الزَّمَانِ أَبْيَضُ اللَّوْنِ مُشْرَبٌ بِالْحُمْرَةِ مُبْدَحُ الْبَطْنِ عَرِيضُ الْفَخِذَيْنِ عَظِيمٌ مُشَاشُ الْمَنْكِبَيْنِ بِظَهْرِهِ شَامَتَانِ شَامَةٌ عَلَى لَوْنِ جِلْدِهِ وَ شَامَةٌ عَلَى شِبْهِ شَامَةِ النَّبِي(ص)"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۶۵۳، ح ۱۷
- ↑ " وَ هُوَ رَجُلٌ أَجْلَى الْجَبِينِ أَقْنَى الْأَنْفِ ضَخْمُ الْبَطْنِ أَزْيَلُ الْفَخِذَيْنِ بِفَخِذِهِ الْيُمْنَى شَأْمَةٌ أَفْلَجُ الثَّنَايَا وَ يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً"، نعمانی، الغیبة، ص ۲۱۴، ح ۲.
- ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۲۱۵، ح ۳
- ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۳۰۴، ح ۱۴
- ↑ نعمان بن محمد، شرح الاخبار، ج ۳، ص ۳۸۰
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۵
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۲۷۲ - ۲۷۳.