دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
| نویسندگان = | | نویسندگان = | ||
| تحقیق یا تدوین = | | تحقیق یا تدوین = | ||
| زیر نظر = | | زیر نظر = [[سید جمال‌الدین دین‌پرور]] | ||
| به کوشش = | | به کوشش = | ||
| مترجم = | | مترجم = | ||
| مترجمان = | | مترجمان = | ||
| ویراستار = | | ویراستار = | ||
| ویراستاران = | | ویراستاران = [[پیام صدریه]]<br/>[[فضل الله خالقیان]] | ||
| موضوع = [[امامت]] | | موضوع = [[امامت]] | ||
| [[مذهب]] = [[شیعه]] | | [[مذهب]] = [[شیعه]] | ||
نسخهٔ ۴ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۳۸
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| دانشنامه نهج البلاغه، ج ۲ | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | جمعی از نویسندگان بنیاد نهج البلاغه |
| زیر نظر | سید جمال‌الدین دین‌پرور |
| ویراستاران | پیام صدریه فضل الله خالقیان |
| موضوع | امامت |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مدرسه|انتشارات انتشارات مدرسه]][[رده:انتشارات انتشارات مدرسه]] |
| محل نشر | تهران، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۴ ش |
| شماره ملی | |
این کتاب، جلد دوم از مجموعهٔ دو جلدی دانشنامه نهج البلاغه است و با زبان فارسی به بررسی مفاهیم و مضامین خطبه‌ها، نامه‌ها و کلمات قصار حضرت علی(ع) می‌پردازد. این مجموعه اثر جمعی از نویسندگان بنیاد نهج البلاغه است و انتشارات مدرسه انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «دانشنامه حاضر درباره مفاهیم و مضامین خطبه‌ها، نامه‌ها و کلمات قصار حضرت علی(ع) است که سید رضی آنها را در کتاب نهج‌البلاغه گردآورده است و در زمره دانشنامه‌های تخصصی به شمار می‌رود. هدف اصلی این دانشنامه، ارائه اطلاعات در قلمرو موضوعات و مفاهیم نهج‌البلاغه است. این دانشنامه از چند جهت دارای اهمیت است که از آن جمله می‌توان به ارتباط معنایی گسترده با مفاهیم قرآنی، صدور خطبه‌ها و نامه‌ها و پندها از یک انسان کامل و معصوم و تنها حاکم اسلامی در تاریخ اسلام که به خلافت ظاهری رسید، گستره وسیع موضوعی و اوج فصاحت و بلاغت کلام عرب پس از قرآن کریم و... اشاره کرد. کتاب حاضر جلد دوم از این مجموعه دو جلدی است».[۱]
فهرست کتاب
- نقش عقل و تفکر در شناخت
- شناخت سودمند
- محدودیت انسان در شناخت
- روش شناخت دین
- عقل
- کارشناسان دین
- شناخت راویان احادیث
- خصوصیات کارشناسان دین
- نمونه‌هایی از قوانین اجتماعی در نهج البلاغه
- شهیدی، سید جعفر (۱۲۹۷ – ۱۳۸۶ / مترجم نهج البلاغه)
- شیروانی، علی (۱۳۴۳ - / مترجم نهج البلاغه)
- صبر
- صحابه
- صداقت
- صعصعة بن صوحان (از خواص یاران امام علی(ع))
- ضرار بن ضمره ضبابی (از خواص یاران امام علی(ع))
- طلحة بن عبدالله (از سران ناکثین)
- ظلم
- اقسام ظلم
- پیش‌گیری و درمان پدیدۀ ظلم
- عوامل عملکرد ظالمانه
- سرانجام ظلم
- توصیف عالمان راستین
- علمای راستین، عاملان به علم خود
- مبارزۀ خستگی‌ناپذیر با زورمندان و طاغوتیان
- شجاعت و اقدام در انجام وظیفه
- پرهیز از اختلاف و حفظ وحدت جامعه
- تلاش در راه نشر علم
- زنده نگاه داشتن روحیۀ امید در مردم و پرهیز دادن آنها از ناامیدی
- عایشه (از همسران پیامبر اکرم(ص) و از کینه‌توزان نسبت به امام(ع) و فاطمه زهرا(س))
- عباس بن عبدالمطلب (عموی گرامی پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع)
- عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب (م: ۶۸ ق / مفسر و صحابی مشهور)
- عبدالمطلب (نیای پیامبر اکرم و امام علی(ع))
- عبده، محمد، (۱۲۶۶ – ۱۳۲۳ ق / مصلح، اندیشمند و نخستین و مصحح نهج البلاغه)
- عبرت
- راه‌های عبرت‌پذیری
- عبیدالله بن عباس (کارگزار یمن)
- عثمان بن حُنَیف انصاری (صحابی پیامبر(ص) و از یاران خاص امام علی(ع))
- عثمان بن عفان (سومین فرد از خلفای راشدین)
- عدالت
- مفهوم عدالت در نهج البلاغه
- آفاق گستردۀ عدالت
- استواری امام علی(ع) بر عدالت
- ملازمات عدالت
- عدل الهی (از اصول مذهب تشیع)
- عقل، رسول باطنی
- هم‌بستگی رسول باطنی و رسول ظاهری
- تعقل (به‌کارگیری عقل)
- فواید خردورزی (تعقل)
- یوم الانذار
- تحریم در شعب ابی‌طالب
- لیلة المبیت
- پیمان برادری
- ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)
- جنگ‌های امام علی(ع) در دوران پیامبر(ص)
- مباهله
- غدیر خم
- نکاتی دربارۀ واقعۀ غدیر
- وفات پیامبر
- امام علی(ع) در روزگار خلفا
- خلافت امام
- شهادت امام(ع)
- عمار یاسر (م: ۳۷ ق / صحابی بزرگ پیامبر اکرم(ص) و از یاران خاص امام علی(ع))
- عمر بن ابی سَلَمه (فرماندار بحرین)
- عمر بن خطاب (خلیفۀ دوم از خلفای راشدین)
- عمرو بن عاص
- عمل و عمل‌گرایی
- عیسی بن مریم(ع) (از پیامبران بزرگ الهی)
- الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب (۱۱ مجلد / عبدالحسین امینی)
- محتوای الغدیر
- غیبت
- فاضل، جواد (۱۲۹۵ – ۱۳۴۰ / مترجم نه البلاغه)
- فاطمه بنت اسد
- افتخاری بزرگ
- فاطمه زهرا(س)
- اندوه امام علی(ع) در شهادت فاطمه(س)
- فاطمه(س)، بهترین زن جهان
- فتنه (آزمایش و انحراف)
- فرشتگان (ملائکه)
- فرهنگ آفتاب (فرهنگ تفصیلی مفاهیم نهج البلاغه / عبدالمجید معادیخواه)
- فرهنگ برابرهای فارسی نهج البلاغه (نوشتۀ احمد خاتمی)
- فرهنگ‌نامه موضوعی نهج البلاغه (نوشتۀ احمد خاتمی)
- فرهنگ واژگان نهج البلاغه (نوشتۀ منصور پهلوان)
- فصاحت و بلاغت (شاخه‌ای مهم در ادبیات عرب)
- فصلنامه علمی پژوهشی نهج البلاغه (النهج)
- فطرت
- پرستش
- ستایش
- حقیقت‌جویی
- گرایش به خیر اخلاقی
- گرایش به زیبایی
- انواع فقر در نهج البلاغه
- حقیقت فقر
- علل فقر اقتصادی از دیدگاه امام علی(ع)
- آثار فقر
- راهکارهای مبارزه با فقر
- فقیهی، علی اصغر (مترجم نهج البلاغه)
- فولادوند، محمد مهدی (مترجم نهج البلاغه)
- فیضی الاسلام،سید علی نقی (شارح و مترجم نهج البلاغه)
- فی ظلال نهج البلاغه (محمد جواد مغنیه / عنوان فارسی در سایه‌سار نهج البلاغه)
- قاسطین (معاویه و یارانش)
- قثم بن عباس (کارگزار مکه)
- قرآن (قرآن مجید / قرآن کریم / وحی‌نامۀ اعجاز آمیز الهی و آخرین کتاب آسمانی)
- مصحف امام علی(ع)
- امام علی(ع) و قرآن
- فضایل قرآن
- فضیلت و آداب تلاوت قرآن
- هشدار و بیداری بزرگ
- قضا و قدر
- قلب
- قناعت
- قیس بن سعد بن عباده (از یاران خاص امام علی(ع))
- کار (فعالیت)
- کاشانی، فتح‌الله (از علمای قرن دهم هجری)
- کتابخانه بنیاد نهج البلاغه (تأسیس: ۱۳۵۹ ش)
- کمیل بن زیاد نخعی (از خواص یاران امام علی(ع)
- کوفه، مقرّ خلافت امام علی(ع)
- اقسام گناه
- علت گناه
- بازگشت به‌سوی خدا (توبه)
- مبشری، اسدالله (مترجم نهج البلاغه)
- محبّت
- محمد بن ابی‌بکر (از خواص یاران امام(ع))
- محمد بن حسن العسکری(ع) (امام دوازدهم شیعیان، حجة بن الحسن العسکری(ع) امام مهدی الگو:عج
- امام مهدی الگو:عج، راهنمای مردم در مسیر هدایت
- امام مهدی الگو:عج، در هم کوبندۀ حاکمان ستمگر و مجری عدالت
- امام مهدی الگو:عج، منجی راستین بشریت
- امام مهدی الگو:عج، اصلاح کنندۀ کژی‌ها و نادرستی‌ها با سلاح دانش و حکمت
- محمد بن حَنَفیه (فرزند امام علی(ع))
- محمد بن عبدالله (پیامبر اسلام / ۵۳ قبل از هجرت – ۱۱ ق)
- تبیین شرایط دوران جاهلیت (پیش از بعثت)
- شخصیت پیامبر(ص)
- پیامبر، میزان حق
- رسالت پیامبر
- دعا برای پیامبر
- مسئولیت در برابر پروردگار
- مسئولیت کارگزاران در برابر امام و رهبر
- مسئولیت کارگزاران در برابر خویش
- مسئولیت کارگزاران در برابر سازمان و انجام وظایف
- مسئولیت کارگزاران در برابر کارکنان
- مسئولیت کارگزاران در برابر دشمنان و خیانت‌کاران و فرصت‌طلبان
- مسئولیت کارگزاران در برابر عامۀ مردم
- مردم‌شناسی
- مردم‌شناسی امام علی(ع)
- حقوق و رهبر بر مردم
- روش برخورد با مردم
- تحلیل سبک رهبری اسلامی در برخورد با مردم
- مرگ (پایان زندگی دنیوی و آغاز حیات جاوید انسان‌ها)
- مروان بن حکم (از دشمنان امام علی(ع))
- مستدرک نهج البلاغه
- مسند امام علی(ع) (عزیزالله عطاردی قوچانی / ۲۷ مجلد)
- مسئولیت
- معیار مسئولیت
- گسترۀ مسئولیت‌های انسانی
- مسئولیت‌های انسان دربارۀ خویشتن
- نظامیان
- دبیری
- کارگزاران دولتی، شامل استانداران و فرمانداران
- کارگزاران اقتصادی، شامل گردآورندگان زکات، خراج، بیت المال و ناظران بازار
- قضات
- مشورت (صلاح‌اندیشی و رایزنی)
- مصادر نهج البلاغة و أسانیده (در چهار مجلد و به زبان عربی / سید عبدالزهراء حسینی خطیب)
- مصر
- سید جواد مصطفوی (۱۳۰۱ – ۱۳۶۸)
- آثار استاد مصطفوی
- تصحیح متن نهج البلاغه
- الکاشف عن ألفاظ نهج البلاغة فی شروحه
- رابطۀ قرآن و نهج البلاغه
- پرتوی از نهج البلاغه
- مقالات
- مَصْقَلَة بن هُبَیره شیبانی (فرماندار اردشیر خُرّه)
- مطهری، مرتضی (۱۲۹۸ – ۱۳۵۸ / فیلسوف، متکلم و اسلام‌شناس)
- مطهری و نهج البلاغه
- مهاجرت مطهری به تهران
- آثار علمی استاد مطهری
- روش سیاسی و اجتماعی استاد مطهری
- آفرینش دنیا و آخرت (جهان هستی و معاد)
- ارزیابی دنیا و آخرت
- سفر آخرت و قیامت و ره‌توشۀ آن
- توصیف معاد (و آخرت و قیامت)
- مرگ‌آگاهی
- راه‌های آخرت‌گرایی
- معاد و حسابرسی
- احوال انسان‌ها در قیامت
- معاویه در بیان پیامبر(ص)
- معاویه در دوران خلفا
- معاویه در دوران امام علی(ع)
- سفرهای علمی مغنیه
- آثار مغنیه
- مُغَیرَة بن اَخْنس ثَقَفِی (از دانشمندان امام علی(ع))
- مُغَیرَة بن شُعبَة (از دشمنان امام علی(ع))
- مکارم شیرازی، ناصر (از مراجع تقلید، مترجم و شارح نهج البلاغه)
- منبع‌شناسی نهج البلاغه (مصادر و اسناد نهج البلاغه)
- دانش شریف رضی
- وثاقت شریف رضی
- عصر شریف رضی
- مدارک مربوط به شریف رضی
- انواع مصادر نهج البلاغه
- معرفی آثار
- منذر بن جارود عبدی (فرماندار استخر)
- منشور جاودانه (سید حسین دین‌پرور)
- منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (شرح نهج البلاغه، شارح: قطب الدین راوندی)
- منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة (شرح نهج البلاغه، شارح: میرزا حبیب الله خویی)
- منهاج، ابراهیم| ( مترجم نهج البلاغه)
- موسوعة الأحادیث العلویة (در ۳۰ مجلد / بنیاد نهج البلاغه)
- موسی بن عمران (از پیامبران بزرگ الهی)
- مهاجرین
- میانه‌روی
- نادان و نادانی
- ناکثین
- نامۀ ۱ نهج البلاغه (به مردم کوفه)
- نامۀ ۲ نهج البلاغه (به مردم کوفه)
- نامۀ ۳ نهج البلاغه (به شریح بن حارث، قاضی کوفه)
- نامۀ ۴ نهج البلاغه (به امیران لشکر)
- نامۀ ۵ نهج البلاغه (به اشعث بن قیس)
- نامۀ ۸ نهج البلاغه (به جریر بن عبدالله بجلی)
- نامۀ ۱۱ نهج البلاغه (به لشکریان)
- نامۀ ۱۲ نهج البلاغه (به معقل بن قیس ریاحی)
- نامۀ ۱۳ نهج البلاغه (به دو تن از سرداران سپاه)
- نامۀ ۱۴ نهج البلاغه (به سپاهیان پیش از برخورد با دشمن)
- نامۀ ۱۵ نهج البلاغه (نیایش قبل از جنگ)
- نامۀ ۱۶ نهج البلاغه (به یارانش هنگام نبرد)
- نامۀ ۱۸ نهج البلاغه (به عبدالله بن عباس، حاکم بصره)
- نامۀ ۱۹ نهج البلاغه (به عمر بن سلمه ارحبی)
- نامۀ ۲۰ نهج البلاغه (به زیاد بن ابیه)
- نامۀ ۲۱ نهج البلاغه (زیاد بن ابیه)
- نامۀ ۲۲ نهج البلاغه (به عبدالله بن عباس)
- نامۀ ۲۳ نهج البلاغه (خطاب به فرزندانش)
- نامۀ ۲۴ نهج البلاغه (به فرزندان)
- نامۀ ۲۵ نهج البلاغه (به کارگزاران زکات)
- نامۀ ۲۶ نهج البلاغه (به کارگزاران زکات)
- نامۀ ۲۷ نهج البلاغه (به محمد بن ابی‌بکر)
- نامۀ ۲۹ نهج البلاغه (به مردم بصره)
- نامۀ ۳۱ نهج البلاغه (به امام حسن مجتبی)
- نامۀ ۳۳ نهج البلاغه (به قثم بن عباس)
- نامۀ ۳۴ نهج البلاغه (به محمد بن ابی‌بکر، کارگزار مصر)
- نامۀ ۳۵ نهج البلاغه (به عبدالله بن عباس)
- نامۀ ۳۶ نهج البلاغه (به عقیل بن ابی طالب)
- نامۀ ۳۸ نهج البلاغه (به مردم مصر)
- نامۀ ۳۹ نهج البلاغه (به عمرو بن عاص)
- نامۀ ۴۰ نهج البلاغه (به یکی از کارگزاران)
- نامۀ ۴۱ نهج البلاغه (به یکی از کارگزاران)
- نامۀ ۴۲ نهج البلاغه (به عمر بن ابی سَلَمه مَخزومی، کارگزار بحرین)
- نامۀ ۴۳ نهج البلاغه (به مصقَلة بن هُبیره شیبانی، کارگزار اردشیر خرّه)
- نامۀ ۴۴ نهج البلاغه (به زیاد بن ابیه)
- نامۀ ۴۵ نهج البلاغه (به عثمان بن حُنَیف انصاری)
- نامۀ ۴۶ نهج البلاغه (به یکی از کارگزاران)
- نامۀ ۴۷ نهج البلاغه (فرماندهان لشکر)
- نامۀ ۵۰ نهج البلاغه (به فرماندهان لشکر)
- نامۀ ۵۱ نهج البلاغه (به کارگزاران اقتصاد و دارایی)
- نامۀ ۵۲ نهج البلاغه (به امیران شهرها دربارۀ نماز)
- نامۀ ۵۳ نهج البلاغه (به مالک اشتر)
- نامۀ ۵۴ نهج البلاغه (به طلحه و زبیر)
- نامۀ ۵۶ نهج البلاغه (به شریح بن هانی)
- نامۀ ۵۷ نهج البلاغه (به اهل کوفه)
- نامۀ ۵۸ نهج البلاغه (به مردم شهرها)
- نامۀ ۵۹ نهج البلاغه (به اَسود بن قُطبه، فرمانده لشکر حُلوان)
- نامۀ ۶۰ نهج البلاغه (به کارگزار شهرهای واقع در مسیر حرکت لشکریان)
- نامۀ ۶۱ نهج البلاغه (به کمیل بن زیاد نخعی، کارگزار هیت)
- نامۀ ۶۲ نهج البلاغه (به مصریان)
- نامۀ ۶۳ نهج البلاغه (به ابوموسی اشعری، کارگزار کوفه)
- نامۀ ۶۷ نهج البلاغه (به قثم بن عباس، کارگزار مکه)
- نامۀ ۶۸ نهج البلاغه (به سلمان فارسی)
- نامۀ ۶۹ نهج البلاغه (به حارث بن اعور هَمْدانی)
- نامۀ ۷۰ نهج البلاغه (به سهل بن حُنَیف انصاری)
- نامۀ ۷۱ نهج البلاغه (به مُنذر بن جارود عبدی، کارگزار استخر از نواحی فارس)
- نامۀ ۷۲ نهج البلاغه (به عبدالله بن عباس)
- نامۀ ۷۶ نهج البلاغه (به عبدالله بن عباس، حاکم بصره)
- نامۀ ۷۷ نهج البلاغه (به عبدالله بن عباس)
- نامۀ ۷۹ نهج البلاغه (به فرماندهان سپاه)
- نامه‌های امام به معاویه
- نبوت (اصل دوم از اصول اعتقادی دین اسلام)
- جایگاه آموزه‌های علوی در شناخت ابعاد بحث نبوت
- دلالیل نیاز انسان‌ها به رسولان الهی
- ویژگی‌های پیامبران
- ثمرات بعثت انبیا
- نسخه‌های کهن و خطی نهج البلاغه
- نسخه‌های چاپی نهج البلاغه
- شرایط موعظه
- اوصاف منافقان
- رفتارهای منافقانه
- نگاهی به محتوای نهج البلاغه
- ویژگی‌های ممتاز نهج البلاغه
- تقسیم‌بندی موضوعی نهج البلاغه
- سیری در کتاب‌شناسی نهج البلاغه
- نظرات برخی ادبای مشهور دربارۀ کلام امام علی(ع)
- نهج البلاغه به صورت موضوعی، ترجمۀ ابراهیم منهاج
- نهج البلاغه مولا علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ترجمه اسدالله مبشری (۱۲۸۸ – ۱۳۶۹)
- سخنان علی از نهج البلاغه، ترجمۀ جواد فاضل
- نهج البلاغه پارسی، سید جمال الدین دین‌پرور
- خورشید بی‌غروب نهج البلاغه، ترجمۀ عبدالمجید معادیخواه
- تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین، ترجمۀ مولی فتح الله کاشانی، مصحّح: منصور پهلوان
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ حسین استادولی (۱۳۳۱ - )
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ حسین انصاریان
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمه: زیر نظر ناصر مکارم شیرازی
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ سید کاظم ارفع (۱۳۲۳)
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ علی اصغر فقیهی
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ علی شیروانی (۱۳۴۳ - )
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ محسن فارسی
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ محمدتقی جعفری
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ محمدجواد شریعت (۱۳۱۵ – ۱۳۹۱)
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ محمد دشتی (۱۳۳۰ – ۱۳۸۰)
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ محمدمهدی جعفری (۱۳۱۷ - )
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ محمدمهدی فولادوند
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ محمود افتخارزاده
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمۀ مصطفی زمانی (۱۳۱۳ – ۱۳۶۹)
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمه و شرح: علی نقی فیض الاسلام
- ترجمه نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی
- ترجمه نهج البلاغه، مترجم: ناشناس (قرن پنجم یا ششم) مصحّح عزیز الله جوینی (۱۳۰۴ – ۱۳#۱)
- نیت
- نیکوکاری
- وفای به عهد
- ویژگی‌ها در نهج البلاغه
- هاشم بن عتبه (از خواص یاران امام علی(ع)
- همت
- همسایه
- کتابنامه[۱]
دربارهٔ پدیدآورنده
دراین مورد اطلاعاتی در دست نیست.