انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:


==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
== پاسخ جامع اجمالی==
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="border-right-style: solid; border-right-color: #FFCC33; background-color: #FFF1B9; font-size: 100%;">* ''<sub>پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:</sub>''</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
{|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left"
|-
|[[پرونده:11760.jpg|75px]]||[[پرونده:769540432.jpg|75px]]||[[پرونده:136863.JPG|75px]]||[[پرونده:9030760879.jpg|75px]]||[[پرونده:Pic3063.jpg|75px]]||[[پرونده:11364.jpg|75px]]||[[پرونده:11434.jpg|75px]]
|-
|<sub>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای]]</sub>||<sub>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی]]</sub>||<sub>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان]]</sub>||<sub>[[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین]]</sub>||<sub>[[ناصر فروهی|فروهی]]</sub>||<sub>[[علی نصیری|نصیری]]</sub>||<sub>[[محمد صابر جعفری|جعفری]]</sub>
|-


== پاسخ نخست==
|[[پرونده:13681242.jpeg|75px]]||[[پرونده:1130809.jpg|75px]]||[[پرونده:1650600.jpg|75px]]||[[پرونده:13681204.jpg|75px]]||[[پرونده:11155.jpg|75px]]||[[پرونده:11346.jpg|75px]]||[[پرونده:مشرق موعود.jpg|75px]]
|-
|<sub>[[ابراهیم کوثری|کوثری]]</sub>||<sub>[[علی قائمی|قائمی]]</sub>||<sub>[[شریف لک‌زایی|لک‌زایی]]</sub>||<sub>[[علی باقی نصرآبادی|باقی نصرآبادی]]</sub>||<sub>[[اصغر طهماسبی بلداجی|طهماسبی بلداجی]]</sub>||<sub>[[محمد محمدرضایی|محمدرضایی]]</sub>||<sub>[[مریم کریمی‌تبار|کریمی‌تبار]]</sub>
|-
|}
===[[انواع انتظار]]===
*آموزۀ [[انتظار]] از محوری‌ترین [[عقاید]] به حساب می‌‌آید، منتها به رغم روشنی و قطعیت معنای [[راستین]] [[انتظار]]، [[تفسیر]] و [[تبیین]] [[انتظار]] محل [[اختلاف]] و برداشت‌های گوناگون شده است<ref>ر.ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۸؛ [[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن (مقاله)|نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن]]، ص ۱۱۴-۱۱۶.</ref>.
*دربارۀ چیستی و تحلیل ماهیت [[انتظار]]، دو برداشت اصلی و عمده وجود دارد:
====[[انتظار مثبت]] و سازنده====
*در این نگرش"[[انتظار]]" تنها [[امید]] و [[چشم به راهی]] نیست، بلکه [[گرایش]] عملی و از سنخ "حرکت" و "کار" و "تلاش" است و با منش و [[رفتار]] [[منتظر]] پیوند دارد، زیرا برپایۀ [[آیات]]<ref>سوره نور، آیه: ۵۵. </ref> و [[روایات]]<ref>رسول خدا{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|"لَنْ تَنْقَضِیَ الْأَیَّامُ وَ اللَّیَالِی حَتَّی یَبْعَثَ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ أَهْلِ بَیْتِی یُوَاطِئُ اسْمُهُ اسْمِی یَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا"}}؛ الارشاد، ج ۲، ص ۳۴۰.</ref>، [[هدف]] والای [[انتظار]]، [[حاکمیت]] فراگیر [[اسلام]] به دست [[آخرین حجت الهی]]، [[امام مهدی]] {{ع}} است. برپایه این [[تفسیر]]، "[[انتظار]]"، اندیشۀ حرکت‌آفرین و پویاست که [[منتظر]] را به [[رفتار]] و اقدامات اصلاح‌گرایانه وامی‌دارد<ref>ر.ک. [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۹ (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶.</ref> و [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} حلقه‌ای است از حلقه‌های مبارزۀ [[اهل حق]] و [[باطل]] که [[پیروزی]] به [[اهل حق]] منتهی می‌شود و فرد [[منتظر]] در هر شرایط، در گروه [[اهل حق]] جای دارد و در هر شرایطی بر [[علیه ]][[اهل باطل]] است<ref>ر.ک. [[اصغر طهماسبی بلداجی|طهماسبی بلداجی، اصغر]] و [[فاطمه مرادی|مرادی، فاطمه]]، [[قرآن و سبک زندگی مهدوی (مقاله)|قرآن و سبک زندگی مهدوی]]،ص؟؟؟؛ [[ناصر فروهی|فروهی، ناصر]]، [[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref>. [[منتظران]] [[ظهور امام زمان]] خود نیز مصلحانی کوچکترند که در محدودۀ خود به روشنگری و [[اصلاح]] و [[ارشاد]] می‌پردازند و از خاموش ماندن [[چراغ هدایت]] و [[نور]] جلوگیری می‌نمایند<ref>ر.ک. [[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین، سید مهدی]]، [[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]، ص۳۱-۳۳.</ref> و [[جامعه]] را مهیای [[تأسیس دولت]] [[مهدوی]] می‌‌نمایند<ref>ر.ک. [[شریف لک‌زایی|لک‌زایی، شریف]]، [[آزادی انتظار و آموزه مهدویت (مقاله)| آزادی انتظار و آموزه مهدویت]]، ص؟؟؟</ref>.
====[[انتظار منفی]] و ویرانگر====
*این [[انتظار]]، فلج کننده، بازدارنده و در واقع نوعی"[[اباحی]] گری" است، همواره مورد [[مذمت]] و [[سرزنش]] بزرگان [[دین]] قرار گرفته است. در این نوع [[انتظار]]، [[ظهور مهدی]] {{ع}} صرفاً ماهیت انفجاری دارد و از اشاعۀ [[ظلم‌ها]]، [[تبعیض‌ها]]، اختناق‌ها و حق‌کشی‌ها ناشی می‌‌شود و این انفجار زمانی رخ می‌دهد که [[اصلاح]] به نقطۀ صفر برسد و [[حق]] و [[حقیقت]] هیچ طرفداری نداشته باشد. بنابراین هر اصلاحی در این جریان محکوم است، چون هر اصلاحی یک نقطۀ روشن است و تا نقطۀ روشن هست دست [[غیب]] ظاهر نمی‌‌شود، پس [[بهترین]] [[کمک]] به [[تسریع در ظهور]] و [[بهترین]] شکل [[انتظار]]، [[ترویج]] و اشاعۀ [[فساد]] است. این نوع [[انتظار فرج]] به نوعی تعطیلی [[مقررات اسلامی]] و به هیچ وجه با [[موازین اسلامی]] و [[قرآنی]] وفق ندارد<ref>ر.ک. [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، [[قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (کتاب)|قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ]]، ص ۵۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۱۹۳-۱۹۵؛ [[اصغر طهماسبی بلداجی|طهماسبی بلداجی، اصغر]] و [[فاطمه مرادی|مرادی، فاطمه]]، [[قرآن و سبک زندگی مهدوی (مقاله)|قرآن و سبک زندگی مهدوی]]،ص؟؟؟؛ [[ناصر فروهی|فروهی، ناصر]]، [[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref> و این‌گونه [[انتظار]]، عاملی برای توجیه [[ستم‌ها]] و [[فسادها]] و حق‌کُشی‌ها و بی‌عدالتی‌هاست<ref>ر.ک. [[شریف لک‌زایی|لک‌زایی، شریف]]، [[آزادی انتظار و آموزه مهدویت (مقاله)| آزادی انتظار و آموزه مهدویت]]،؟؟؟؛ [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۳۹-۴۰.</ref>.
===برداشت‌های منفی از [[انتظار]]===
*برداشت‌های منفی از موضوع [[انتظار فرج]] را می‌‌توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
#کسانی که [[تکلیف]] [[مردم]] در [[زمان غیبت]] را تنها [[دعا برای تعجیل فرج]] [[حضرت حجت]] {{ع}} می‌دانستند و به [[تکالیف]] خودشان هم عمل می‌کردند و [[امر به معروف و نهی از منکر]] هم می‌کردند، منتها درصدد [[اقدام]] عکلی خاصی نبودند<ref>ر.ک. [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref>.
#دیدگاه دوم شبیه دیدگاه اول است؛ با این تفاوت که [[امر به معروف و نهی از منکر]] هم نمی‌کردند و کاری نداشتند به اینکه در [[جهان]] بر [[ملت‌ها]] چه می‌گذرد و منتظرند خود [[حضرت]] بیایند و کاری بکنند<ref>ر.ک. [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟ [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]، ص۱۵۷؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۹ (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶؛ [[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین، سید مهدی]]، [[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]، ص۳۱-۳۳.</ref>.
#سومین برداشت منفی از مفهوم [[انتظار فرج]]، برداشت کسانی است که به استناد برخی [[روایات]] می‌گویند: [[امام زمان]] {{ع}}، زمانی [[ظهور]] می‌کنند که [[دنیا]] پر از [[فساد]] و [[تباهی]] شده باشد، پس ما نباید در [[زمان غیبت]] با [[انحراف‌ها]] و مفاسدی که در [[جامعه]] وجود دارد مقابله کنیم، بلکه باید [[جامعه]] را به حال خود بگذاریم تا گناه‌ها زیاد شده و [[فرج]] نزدیک بشود<ref>ر.ک. [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref>. چگونه می‌توان پذیرفت آن [[حضرت]] برای [[اصلاح]] [[جوامع بشری]]، هر نوع [[سختی]] را [[تحمل]] کنند، اما [[پیروان]] او در بی تفاوتی کامل به سر برند و از همه مهمتر دو اصل اساسی [[دینی]] یعنی [[امر به معروف و نهی از منکر]] را متروک گذارند<ref>ر.ک. [[سید مهدی شمس‌الدین|شمس‌الدین، سید مهدی]]، [[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]، ص۳۱-۳۳.</ref>.
#دیدگاه چهارم این است که ما نه تنها نباید جلوی [[گناهان]] را بگیریم، بلکه باید به آنها دامن هم بزنیم تا [[دنیا]] پر از [[جور]] و [[ظلم]] بشود و [[زمینۀ ظهور]] [[حضرت]] تحقّق یابد<ref>ر.ک. محمدرضایی، محمد، معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر، ص ۱۲؛ [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص: ۱۱۳-۱۱۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟.</ref>. برخی دولت‌های [[جابر]] مدعی شده‌اند که با جنایت‌های روزافزون به [[مقدمات ظهور]] [[منجی]] [[کمک]] می‌‌کنند<ref>ر.ک. [[مریم کریمی‌تبار|کریمی‌تبار، مریم]]، [[اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور (مقاله)|اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور]]، ص۱۲۱-۱۲۲؛ [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۳۹-۴۰.</ref>. دو دیدگاه اخیر (سوم و چهارم) خلاف [[ضرورت]] [[اسلام]] و [[قرآن]] است زیرا [[حضرت]] [[ظهور]] می‌‌کنند برای [[گسترش عدالت]] و از بین بردن [[فساد]]، لذا نمی‌توان برخلاف [[آیات قرآن]]، دست از [[امر به معروف و نهی از منکر]] برداشت<ref>ر.ک. [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص: ۱۱۳-۱۱۸.</ref>.
#دیدگاه کسانی که هر اقدامی برای [[تشکیل حکومت]] در [[زمان غیبت]] را خلاف [[شرع]] دانسته و [[عقیده]] دارند این عمل با [[روایات]] مغایر است و هر [[علمی]] [[قبل از ظهور]] [[حضرت]] بلند شود، [[طاغوت]] است<ref>{{متن حدیث|"کُلُّ رَایَةٍ تُرْفَعُ قَبْلَ رَایَةِ الْقَائِمِ{{ع}} صَاحِبُهَا طَاغُوتٌ"}}؛ الغیبه، نعمانی، ص ۱۱۴؛ کافی، ج ۸، ص ۲۹۵.</ref>.<ref>ر.ک. [[علی باقی نصرآبادی|نصرآبادی، علی باقی]]، [[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]، ص؟؟؟</ref>
*در پاسخ گفته شده است مقصود از [[پرچم]] [[طاغوت]] برافراشته شده پیش از [[قیام قائم]] {{ع}}، پرچمی است که نه برای [[خدا]]، بلکه در پی رسیدن به مقاصد [[دنیایی]] و [[دعوت]] به خود باشد؛ اما پرچمی که با [[هدف]] [[حاکمیت]] [[دین الهی]] برافراشته شود و [[مردم]] را به [[قرآن]] و [[مکتب اهل بیت]] {{ع}} فراخواند، قطعاً مخاطب اینگونه [[روایات]] نخواهد بود، همان‌گونه که [[امام باقر]] {{ع}} در تأیید [[قیام]] حق‌طلبانۀ [[یمانی]]، وی را به سبب فراخوان [[مردم]] به [[امام مهدی]] {{ع}} ستود و با هدایت‌بخش [[خواندن]] [[پرچم]] او همگان را به [[حمایت]] از [[نهضت]] [[یمانی]] سفارش فرمود<ref>{{متن حدیث|"لَیْسَ فِی الرَّایَاتِ رَایَةٌ أَهْدَی مِنْ رَایَةِ الْیَمَانِیِّ هِیَ رَایَةُ هُدًی لِأَنَّهُ یَدْعُو إِلَی صَاحِبِکُمْ... وَ إِذَا خَرَجَ الْیَمَانِیُّ فَانْهَضْ إِلَیْهِ فَإِنَّ رَایَتَهُ رَایَةُ هُدًی"}}؛ الغیبه، نعمانی، ص ۲۵۶.  </ref>. در [[حقیقت]]، اینگونه [[روایات]] برای پیشگیری از سوء استفاده برخی عناصر فرصت‌طلب از نام "[[مهدی]]" است، تا کسی برای رسیدن به اغراض [[سیاسی]] خویش، خود را [[مهدی موعود]] موجود قلمداد نکند<ref>ر.ک. [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۹ (کتاب)|ادب فنای مقربان]]، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶.</ref>.
===نتیجه گیری===
*بنابراین دو برداشت عمده درباره [[انتظار]] وجود دارد: [[انتظار مثبت]] و سازنده که موافق [[آیات]] و [[روایات]] و حرکت آفرین و پویاست و [[انتظار منفی]] و ویرانگر که مخالف [[ضرورت]] [[قرآن]] و [[اسلام]] و بازدارنده و فلج کننده است.
==پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. آیت‌الله حسینی خامنه‌ای؛}}
[[پرونده:11760.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید علی حسینی خامنه‌ای]]]]
[[پرونده:11760.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید علی حسینی خامنه‌ای]]]]
::::::[[آیت‌الله]]  '''[[سید علی حسینی خامنه‌ای]]'''، در کتاب  ''«[[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::[[آیت‌الله]]  '''[[سید علی حسینی خامنه‌ای]]'''، در کتاب  ''«[[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«دو جور برداشت از قضیه [[انتظار]] و ترقب [[ظهور امام زمان]] {{ع}} می‌شود داشت؛ یک برداشت منفی و یک برداشت مثبت. برداشت منفی همان چیزی است که [[استکبار]] و [[استعمار]] در طول سال‌های متمادی کوشش می‌کردند به [[مردم]] تزریق کنند. برداشت منفی این است که [[مردم]] بگویند که به ما چه و ما چه کاره هستیم که در مقابل [[ظلم]]، [[فساد]]، [[کفر]]، بدی و شرارت بایستیم، ما [[منتظر]] خواهیم ماند تا [[امام زمان]] {{ع}} خودش بیاید و مشکل را حل کند، این برداشت منفی است. این همان برداشتی است که در طول سالیان متمادی سعی کردند در ذهن [[مردم]] [[مسلمان]] این را وارد کنند. سلب [[مسئولیت]] نسبت به همه شرارت‌ها و بدی‌های موجود در [[جامعه]]. یک برداشت، برداشت مثبت و صحیح است و آن این است که اگر [[امام زمان]] {{ع}} خواهد آمد، پس هر حرکتی و هر مبارزه‌ای یک امیدی و یک آینده روشنی برای خود خواهد داشت<ref>بیانات در خطبه‌های نماز جمعه، ۱۲/۱/۱۳۶۷.</ref>»<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]، ص۱۵۷.</ref>.
::::::«دو جور برداشت از قضیه [[انتظار]] و ترقب [[ظهور امام زمان]] {{ع}} می‌شود داشت؛ یک برداشت منفی و یک برداشت مثبت. برداشت منفی همان چیزی است که [[استکبار]] و [[استعمار]] در طول سال‌های متمادی کوشش می‌کردند به [[مردم]] تزریق کنند. برداشت منفی این است که [[مردم]] بگویند که به ما چه و ما چه کاره هستیم که در مقابل [[ظلم]]، [[فساد]]، [[کفر]]، بدی و شرارت بایستیم، ما [[منتظر]] خواهیم ماند تا [[امام زمان]] {{ع}} خودش بیاید و مشکل را حل کند، این برداشت منفی است. این همان برداشتی است که در طول سالیان متمادی سعی کردند در ذهن [[مردم]] [[مسلمان]] این را وارد کنند. سلب [[مسئولیت]] نسبت به همه شرارت‌ها و بدی‌های موجود در [[جامعه]]. یک برداشت، برداشت مثبت و صحیح است و آن این است که اگر [[امام زمان]] {{ع}} خواهد آمد، پس هر حرکتی و هر مبارزه‌ای یک امیدی و یک آینده روشنی برای خود خواهد داشت<ref>بیانات در خطبه‌های نماز جمعه، ۱۲/۱/۱۳۶۷.</ref>»<ref>[[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]، ص۱۵۷.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}


 
{{جمع شدن|۲. آیت‌الله جوادی آملی؛}}
==پاسخ‌های دیگر==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. آیت‌الله جوادی آملی؛}}
[[پرونده:769540432.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[عبدالله جوادی آملی]]]]
[[پرونده:769540432.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[عبدالله جوادی آملی]]]]
::::::آیت‌الله '''[[عبدالله جوادی آملی]]'''، در کتاب ''«[[ادب فنای مقربان ج۹ (کتاب)|ادب فنای مقربان]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آیت‌الله '''[[عبدالله جوادی آملی]]'''، در کتاب ''«[[ادب فنای مقربان ج۹ (کتاب)|ادب فنای مقربان]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۴۳: خط ۷۵:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۲. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛}}
{{جمع شدن|۳. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛}}
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]]
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]]
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در مقاله ''«[[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در مقاله ''«[[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۵۱: خط ۸۳:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۳. حجت الاسلام و المسلمین شمس‌الدین؛}}
{{جمع شدن|۴. حجت الاسلام و المسلمین شمس‌الدین؛}}
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید مهدی شمس‌الدین]]]]
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید مهدی شمس‌الدین]]]]
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[سید مهدی شمس‌الدین]]'''، در کتاب''«[[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[سید مهدی شمس‌الدین]]'''، در کتاب''«[[در ساحل انتظار (کتاب)|در ساحل انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۶۰: خط ۹۲:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۴. حجت الاسلام و المسلمین فروهی؛}}
{{جمع شدن|۵. حجت الاسلام و المسلمین فروهی؛}}
[[پرونده:Pic3063.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[ناصر فروهی]]]]
[[پرونده:Pic3063.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[ناصر فروهی]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[ناصر فروهی]]'''، در مقاله ''«[[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[ناصر فروهی]]'''، در مقاله ''«[[انتظار فرج ۶ (مقاله)|انتظار فرج]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۷۰: خط ۱۰۲:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۵. حجت الاسلام و المسلمین نصیری؛}}
{{جمع شدن|۶. حجت الاسلام و المسلمین نصیری؛}}
[[پرونده:11364.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی نصیری]]]]
[[پرونده:11364.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی نصیری]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی نصیری]]'''، در مقاله ''«[[نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن (مقاله)|نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی نصیری]]'''، در مقاله ''«[[نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن (مقاله)|نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۷۷: خط ۱۰۹:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۶. حجت الاسلام و المسلمین جعفری؛}}
{{جمع شدن|۷. حجت الاسلام و المسلمین جعفری؛}}
[[پرونده:11434.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[ محمد صابر جعفری]]]]
[[پرونده:11434.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[ محمد صابر جعفری]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[ محمد صابر جعفری]]'''، در مقاله ''«[[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[ محمد صابر جعفری]]'''، در مقاله ''«[[انتظار فرج ۱ (مقاله)|انتظار فرج]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۸۷: خط ۱۱۹:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۷. حجت الاسلام و المسلمین کوثری؛}}
{{جمع شدن|۸. حجت الاسلام و المسلمین کوثری؛}}
[[پرونده:13681242.jpeg|100px|right|بندانگشتی|[[ابراهیم کوثری]]]]
[[پرونده:13681242.jpeg|100px|right|بندانگشتی|[[ابراهیم کوثری]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[ابراهیم کوثری]]'''، در مقاله ''«[[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[ابراهیم کوثری]]'''، در مقاله ''«[[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۹۵: خط ۱۲۷:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۸. آقای دکتر قائمی (پژوهشگر معارف دینی)؛}}
{{جمع شدن|۹. آقای دکتر قائمی (پژوهشگر معارف دینی)؛}}
[[پرونده:1130809.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی قائمی]]]]
[[پرونده:1130809.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی قائمی]]]]
::::::آقای دکتر '''[[علی قائمی]]'''، در کتاب ''«[[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای دکتر '''[[علی قائمی]]'''، در کتاب ''«[[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۱۰۳: خط ۱۳۵:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۹. آقای دکتر لک‌زایی؛}}
{{جمع شدن|۱۰. آقای دکتر لک‌زایی؛}}
[[پرونده:1650600.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[شریف لک‌زایی]]]]
[[پرونده:1650600.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[شریف لک‌زایی]]]]
::::::آقای دکتر '''[[شریف لک‌زایی]]'''، در مقاله ''«[[آزادی انتظار و آموزه مهدویت (مقاله)| آزادی انتظار و آموزه مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای دکتر '''[[شریف لک‌زایی]]'''، در مقاله ''«[[آزادی انتظار و آموزه مهدویت (مقاله)| آزادی انتظار و آموزه مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۱۱۱: خط ۱۴۳:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۱۰. آقای دکتر نصرآبادی؛}}
{{جمع شدن|۱۱. آقای دکتر نصرآبادی؛}}
[[پرونده:13681204.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[علی باقی نصرآبادی]]]]
[[پرونده:13681204.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[علی باقی نصرآبادی]]]]
::::::آقای دکتر '''[[علی باقی نصرآبادی]]'''، در مقاله ''«[[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای دکتر '''[[علی باقی نصرآبادی]]'''، در مقاله ''«[[نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب (مقاله)| نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۱۲۲: خط ۱۵۴:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۱۱. آقای طهماسبی بلداجی؛}}
{{جمع شدن|۱۲. آقای طهماسبی بلداجی؛}}
[[پرونده:11155.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
[[پرونده:11155.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
::::::آقای '''[[اصغر طهماسبی بلداجی]]''' و [[فاطمه مرادی]]، در مقاله ''«[[قرآن و سبک زندگی مهدوی (مقاله)|قرآن و سبک زندگی مهدوی]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای '''[[اصغر طهماسبی بلداجی]]''' و [[فاطمه مرادی]]، در مقاله ''«[[قرآن و سبک زندگی مهدوی (مقاله)|قرآن و سبک زندگی مهدوی]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«درباره [[انتظار حضرت مهدی]]{{ع}} دو رویکر متباین وجود دارد. [[انتظار مثبت]] و [[انتظار منفی]]؛ [[انتظار مثبت]] همان سبک و سیاق [[زندگی]] [[منتظران واقعی]] است؛ انتظاری که در آن هر فرد نسبت به خود و [[جامعه]] [[مسئول]] است<ref>موعود نامه، ص ۱۳۰.</ref>. در این دیدگاه [[ظهور]] - [[انتظار مثبت]] - [[حضرت مهدی]]{{ع}} حلقه‌ای است از حلقه‌های [[مبارزه]] [[اهل حق]] و [[باطل]] که [[پیروزی]] به [[اهل حق]] منتهی می‌شود. سهیم بودن یک فرد در این [[سعادت]] وابسته به این است که آن فرد عملا در گروه [[اهل حق]] باشد. در [[روایت]] آمده است: "[[خداوند]] [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند پس از آنکه از [[ظلم]] [[جور]] پر شده باشد". در این [[حدیث]] تکیه بر روی [[ظلم]] شده و سخن از گروه [[ظالم]] است که مستلزم وجود گروه [[مظلوم]] است را می‌رساند که [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} برای [[حمایت]] مظلومانی است که استحقاق [[حمایت]] دارند. بنابراین [[انتظار مثبت]] [[انتظار]] پخته و مسئولانه است که فرد [[منتظر]] در هر شرایط در گروه [[اهل حق]] جای دارد و در هر شرایطی بر [[علیه ]][[اهل باطل]] می‌باشد.  
::::::«درباره [[انتظار حضرت مهدی]]{{ع}} دو رویکر متباین وجود دارد. [[انتظار مثبت]] و [[انتظار منفی]]؛ [[انتظار مثبت]] همان سبک و سیاق [[زندگی]] [[منتظران واقعی]] است؛ انتظاری که در آن هر فرد نسبت به خود و [[جامعه]] [[مسئول]] است<ref>موعود نامه، ص ۱۳۰.</ref>. در این دیدگاه [[ظهور]] - [[انتظار مثبت]] - [[حضرت مهدی]]{{ع}} حلقه‌ای است از حلقه‌های [[مبارزه]] [[اهل حق]] و [[باطل]] که [[پیروزی]] به [[اهل حق]] منتهی می‌شود. سهیم بودن یک فرد در این [[سعادت]] وابسته به این است که آن فرد عملا در گروه [[اهل حق]] باشد. در [[روایت]] آمده است: "[[خداوند]] [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند پس از آنکه از [[ظلم]] [[جور]] پر شده باشد". در این [[حدیث]] تکیه بر روی [[ظلم]] شده و سخن از گروه [[ظالم]] است که مستلزم وجود گروه [[مظلوم]] است را می‌رساند که [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} برای [[حمایت]] مظلومانی است که استحقاق [[حمایت]] دارند. بنابراین [[انتظار مثبت]] [[انتظار]] پخته و مسئولانه است که فرد [[منتظر]] در هر شرایط در گروه [[اهل حق]] جای دارد و در هر شرایطی بر [[علیه ]][[اهل باطل]] می‌باشد.  
::::::و اما [[انتظار منفی]]؛ به انتظاری که در واقع [[زمینه‌سازی]] عدم [[ظهور امام عصر]]{{ع}} است. [[انتظار منفی]] برداشت قشری و سطحی از [[مهدویت]] است. دیدگاه کسانی که [[انتظار منفی]] را برگزیده‌اند اینگونه است که می‌گویند: آنگاه که [[صلاح]] به نقطه صفر برسد [[حق]] و [[حقیقت]] طرفداری نداشته باشد [[باطل]] یکه‌تاز میدان شود؛ جز نیروی [[باطل]] نیرویی [[حکومت]] نکند و فرد صالحی در [[جهان]] یافت نشود؛ دست [[غیب]] از آستین بیرون می‌آید. این نوع برداشت از [[انتظار]] منجر به نوعی تعطیل شدن حدود و [[مقررات اسلامی]] می‌شود و باید نوعی "[[اباحی‌گری]]" شمرده شود که به هیچ وجه با [[موازین اسلامی]] و [[قرآنی]] موافقت ندارد<ref>موعود نامه، ص ۱۳۱.</ref>. کوتاه سخن اینکه یک [[منتظر]] [[حقیقی]] باید خود را فراتر از آن بداند که حتی به [[انتظار منفی]] [[فکر]] کند چه برسد که در مورد آن بحث و [[گفتگو]] کند. و همیشه خود را در هر شرایطی در [[جبهه حق]] بداند و در هرجا با [[باطل]] [[مبارزه]] کند و در یک [[کلام]] [[انتظار]] پخته و مسئولانه داشته باشد. با در نظر گرفتن [[انتظار مثبت]] و سازنده در ادامه به [[سبک زندگی]] و شاخصه‌های [[منتظر]] در اینباره اشاره می‌شود»<ref>[[اصغر طهماسبی بلداجی|طهماسبی بلداجی، اصغر]]''' و [[فاطمه مرادی|مرادی، فاطمه]]، [[قرآن و سبک زندگی مهدوی (مقاله)|قرآن و سبک زندگی مهدوی]].</ref>.
::::::و اما [[انتظار منفی]]؛ به انتظاری که در واقع [[زمینه‌سازی]] عدم [[ظهور امام عصر]]{{ع}} است. [[انتظار منفی]] برداشت قشری و سطحی از [[مهدویت]] است. دیدگاه کسانی که [[انتظار منفی]] را برگزیده‌اند اینگونه است که می‌گویند: آنگاه که [[صلاح]] به نقطه صفر برسد [[حق]] و [[حقیقت]] طرفداری نداشته باشد [[باطل]] یکه‌تاز میدان شود؛ جز نیروی [[باطل]] نیرویی [[حکومت]] نکند و فرد صالحی در [[جهان]] یافت نشود؛ دست [[غیب]] از آستین بیرون می‌آید. این نوع برداشت از [[انتظار]] منجر به نوعی تعطیل شدن حدود و [[مقررات اسلامی]] می‌شود و باید نوعی "[[اباحی‌گری]]" شمرده شود که به هیچ وجه با [[موازین اسلامی]] و [[قرآنی]] موافقت ندارد<ref>موعود نامه، ص ۱۳۱.</ref>. کوتاه سخن اینکه یک [[منتظر]] [[حقیقی]] باید خود را فراتر از آن بداند که حتی به [[انتظار منفی]] [[فکر]] کند چه برسد که در مورد آن بحث و [[گفتگو]] کند. و همیشه خود را در هر شرایطی در [[جبهه حق]] بداند و در هرجا با [[باطل]] [[مبارزه]] کند و در یک [[کلام]] [[انتظار]] پخته و مسئولانه داشته باشد. با در نظر گرفتن [[انتظار مثبت]] و سازنده در ادامه به [[سبک زندگی]] و شاخصه‌های [[منتظر]] در اینباره اشاره می‌شود»<ref>[[اصغر طهماسبی بلداجی|طهماسبی بلداجی، اصغر]] و [[فاطمه مرادی|مرادی، فاطمه]]، [[قرآن و سبک زندگی مهدوی (مقاله)|قرآن و سبک زندگی مهدوی]].</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۱۲. آقای دکتر محمدرضایی؛}}
{{جمع شدن|۱۳. آقای دکتر محمدرضایی؛}}
[[پرونده:11346.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
[[پرونده:11346.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
::::::آقای '''[[محمد محمدرضایی]]'''، در مقاله ''«[[معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر (مقاله)|معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای '''[[محمد محمدرضایی]]'''، در مقاله ''«[[معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر (مقاله)|معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۱۳۸: خط ۱۷۰:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۱۳. سرکار خانم کریمی‌تبار؛}}
{{جمع شدن|۱۴. سرکار خانم کریمی‌تبار؛}}
[[پرونده:مشرق موعود.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
[[پرونده:مشرق موعود.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
::::::سرکار خانم '''[[مریم کریمی‌تبار ]]'''، در مقاله ''«[[اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور (مقاله)|اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::سرکار خانم '''[[مریم کریمی‌تبار ]]'''، در مقاله ''«[[اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور (مقاله)|اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«گروهی در چگونگی فراهم کردن زمینه‌ها و [[مقدمات ظهور]] [[منجی]] به بی راهه رفته‌اند و با استناد به اخباری که [[جهان]] [[عصر ظهور]] را آکنده از [[ستم]] و [[فساد]] یاد کرده‌اند، چنین پنداشته‌اند که [[انتظار مصلح]] جهانی سکون و بی توجهی را می‌‌طلبد و باید تماشاگر جنایت‌ها و پلیدی‌ها بود تا به پر شدن [[جهان]] از شرّ و [[فساد]] [[کمک]] کنند و بدین وسیله زمینه را آماده سازند. گروهی نیز پا را فراتر نهاده‌اند و پنداشته‌اند که خود باید به تشدید جنایات و [[ظلم‌ها]] دامن زنند تا زمینه زودتر فراهم گردد. از این رو، برخی دولت‌های [[ستم]] پیشه و [[جابر]]، مسئله [[انتظار]] را دست آویزی برای ظلم‌های روزافزون خود قرار داده‌اند و مدعی شده‌اند که با جنایت‌های روزافزون به فراهم کردن زمینه و [[مقدمات ظهور]] [[منجی]] [[کمک]] می‌‌کنند! در پاسخ به این [[شبهه]] و [[پندار]] باید گفت که پرشدن [[جهان]] از [[ظلم]] و [[فساد]] [[در آستانه ظهور]] که [[روایات]] از آن سخن گفته‌اند، چهره غالب آن دوره است که البته خود نوعی [[زمینه سازی]] به شمار می‌‌رود؛ چراکه نوع [[مردم]] از این وضع ناراضی می‌‌شوند و به ستوه می‌‌آیند و همین موضوع آنان را تشنه [[انقلاب]] می‌‌کند و نوعی زمینه [[فکری]] و [[معنوی]] ایجاد می‌‌نماید، لیکن در همین روزگار وجود یاورانی [[پاک]]، مقاوم و [[مبارز]] که [[مصلح]] [[موعود]] را [[یاری]] رسانند، ضروری است و منافاتی ندارد که در کنار این [[فساد]] جهانی، [[دوستان]] و [[یاوران]] [[حضرت]] و دولت‌های بیدار با زمینه سازی‌های مثبت، افکار جهانیان را برای [[انقلاب جهانی]] [[حضرت]] آماده سازند. بنابر چند [[روایت]]، [[پیش از ظهور امام مهدی]]{{ع}} مردمی [[قیام]] می‌‌کنند که مقدمات [[حکومت مهدوی]] را فراهم می‌‌سازند. [[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: مردمی از [[مشرق]] [[قیام]] می‌‌کنند و زمینه [[حکومت]] [[مهدی]]{{ع}} را فراهم می‌‌سازند.<ref>{{متن حدیث| يَخْرُجُ أُنَاسٌ مِنَ الْمَشْرِقِ فَيُوطِئُونَ لِلْمَهْدِيِّ سُلْطَانَهُ}}؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۷.</ref>؛ روایاتی از این دست حاکی از حضور [[مردم]] در صحنه‌های گوناگون [[حکومت]] [[حضرت]] و فراهم ساختن مقدمات آن و [[یاری]] رساندن به [[حضرت]] است»<ref>[[مریم کریمی‌تبار|کریمی‌تبار، مریم]]، [[اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور (مقاله)|اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور]]، ص121-122.</ref>.
::::::«گروهی در چگونگی فراهم کردن زمینه‌ها و [[مقدمات ظهور]] [[منجی]] به بی راهه رفته‌اند و با استناد به اخباری که [[جهان]] [[عصر ظهور]] را آکنده از [[ستم]] و [[فساد]] یاد کرده‌اند، چنین پنداشته‌اند که [[انتظار مصلح]] جهانی سکون و بی توجهی را می‌‌طلبد و باید تماشاگر جنایت‌ها و پلیدی‌ها بود تا به پر شدن [[جهان]] از شرّ و [[فساد]] [[کمک]] کنند و بدین وسیله زمینه را آماده سازند. گروهی نیز پا را فراتر نهاده‌اند و پنداشته‌اند که خود باید به تشدید جنایات و [[ظلم‌ها]] دامن زنند تا زمینه زودتر فراهم گردد. از این رو، برخی دولت‌های [[ستم]] پیشه و [[جابر]]، مسئله [[انتظار]] را دست آویزی برای ظلم‌های روزافزون خود قرار داده‌اند و مدعی شده‌اند که با جنایت‌های روزافزون به فراهم کردن زمینه و [[مقدمات ظهور]] [[منجی]] [[کمک]] می‌‌کنند! در پاسخ به این [[شبهه]] و [[پندار]] باید گفت که پرشدن [[جهان]] از [[ظلم]] و [[فساد]] [[در آستانه ظهور]] که [[روایات]] از آن سخن گفته‌اند، چهره غالب آن دوره است که البته خود نوعی [[زمینه سازی]] به شمار می‌‌رود؛ چراکه نوع [[مردم]] از این وضع ناراضی می‌‌شوند و به ستوه می‌‌آیند و همین موضوع آنان را تشنه [[انقلاب]] می‌‌کند و نوعی زمینه [[فکری]] و [[معنوی]] ایجاد می‌‌نماید، لیکن در همین روزگار وجود یاورانی [[پاک]]، مقاوم و [[مبارز]] که [[مصلح]] [[موعود]] را [[یاری]] رسانند، ضروری است و منافاتی ندارد که در کنار این [[فساد]] جهانی، [[دوستان]] و [[یاوران]] [[حضرت]] و دولت‌های بیدار با زمینه سازی‌های مثبت، افکار جهانیان را برای [[انقلاب جهانی]] [[حضرت]] آماده سازند. بنابر چند [[روایت]]، [[پیش از ظهور امام مهدی]]{{ع}} مردمی [[قیام]] می‌‌کنند که مقدمات [[حکومت مهدوی]] را فراهم می‌‌سازند. [[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: مردمی از [[مشرق]] [[قیام]] می‌‌کنند و زمینه [[حکومت]] [[مهدی]]{{ع}} را فراهم می‌‌سازند.<ref>{{متن حدیث| يَخْرُجُ أُنَاسٌ مِنَ الْمَشْرِقِ فَيُوطِئُونَ لِلْمَهْدِيِّ سُلْطَانَهُ}}؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۷.</ref>؛ روایاتی از این دست حاکی از حضور [[مردم]] در صحنه‌های گوناگون [[حکومت]] [[حضرت]] و فراهم ساختن مقدمات آن و [[یاری]] رساندن به [[حضرت]] است»<ref>[[مریم کریمی‌تبار|کریمی‌تبار، مریم]]، [[اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور (مقاله)|اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور]]، ص121-122.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


نسخهٔ ‏۷ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۸

الگو:پرسش غیرنهایی

انواع برداشت از انتظار چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / انتظار فرج
مدخل اصلیحقیقت انتظار

انواع برداشت از انتظار چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ جامع اجمالی

* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:
حسینی خامنه‌ای جوادی آملی سلیمیان شمس‌الدین فروهی نصیری جعفری
کوثری قائمی لک‌زایی باقی نصرآبادی طهماسبی بلداجی محمدرضایی کریمی‌تبار

انواع انتظار

انتظار مثبت و سازنده

انتظار منفی و ویرانگر

برداشت‌های منفی از انتظار

  • برداشت‌های منفی از موضوع انتظار فرج را می‌‌توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
  1. کسانی که تکلیف مردم در زمان غیبت را تنها دعا برای تعجیل فرج حضرت حجت (ع) می‌دانستند و به تکالیف خودشان هم عمل می‌کردند و امر به معروف و نهی از منکر هم می‌کردند، منتها درصدد اقدام عکلی خاصی نبودند[۱۰].
  2. دیدگاه دوم شبیه دیدگاه اول است؛ با این تفاوت که امر به معروف و نهی از منکر هم نمی‌کردند و کاری نداشتند به اینکه در جهان بر ملت‌ها چه می‌گذرد و منتظرند خود حضرت بیایند و کاری بکنند[۱۱].
  3. سومین برداشت منفی از مفهوم انتظار فرج، برداشت کسانی است که به استناد برخی روایات می‌گویند: امام زمان (ع)، زمانی ظهور می‌کنند که دنیا پر از فساد و تباهی شده باشد، پس ما نباید در زمان غیبت با انحراف‌ها و مفاسدی که در جامعه وجود دارد مقابله کنیم، بلکه باید جامعه را به حال خود بگذاریم تا گناه‌ها زیاد شده و فرج نزدیک بشود[۱۲]. چگونه می‌توان پذیرفت آن حضرت برای اصلاح جوامع بشری، هر نوع سختی را تحمل کنند، اما پیروان او در بی تفاوتی کامل به سر برند و از همه مهمتر دو اصل اساسی دینی یعنی امر به معروف و نهی از منکر را متروک گذارند[۱۳].
  4. دیدگاه چهارم این است که ما نه تنها نباید جلوی گناهان را بگیریم، بلکه باید به آنها دامن هم بزنیم تا دنیا پر از جور و ظلم بشود و زمینۀ ظهور حضرت تحقّق یابد[۱۴]. برخی دولت‌های جابر مدعی شده‌اند که با جنایت‌های روزافزون به مقدمات ظهور منجی کمک می‌‌کنند[۱۵]. دو دیدگاه اخیر (سوم و چهارم) خلاف ضرورت اسلام و قرآن است زیرا حضرت ظهور می‌‌کنند برای گسترش عدالت و از بین بردن فساد، لذا نمی‌توان برخلاف آیات قرآن، دست از امر به معروف و نهی از منکر برداشت[۱۶].
  5. دیدگاه کسانی که هر اقدامی برای تشکیل حکومت در زمان غیبت را خلاف شرع دانسته و عقیده دارند این عمل با روایات مغایر است و هر علمی قبل از ظهور حضرت بلند شود، طاغوت است[۱۷].[۱۸]

نتیجه گیری

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

  1. معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
  2. منظور از انتظار به معنای عام چیست؟ (پرسش)
  3. منظور از انتظار به معنای خاص چیست؟ (پرسش)
  4. ارکان انتظار چیست؟ (پرسش)
  5. عناصر و اجزاء انتظار چیستند؟ (پرسش)
  6. هدف از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  7. انتظار فرج چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)
    1. ضرورت عقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
    2. ضرورت نقلی انتظار چیست؟ (پرسش)
  8. آیا مسئله انتظار قابل تحقق است؟ (پرسش)
  9. جایگاه انتظار در مکاتب فکری غیر دینی چیست؟ (پرسش)
  10. نقش انتظار در حرکت توحیدی چیست؟ (پرسش)
  11. انواع انتظار چیست؟ (پرسش)
  12. شدت انتظار شخص منتظر چگونه در آرزوها و دعاهای او تجلی پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  13. لوازم انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
    1. آیا زندگی با یاد امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    2. آیا آرزوی یاری کردن امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    3. آیا ایجاد آمادگی برا پیوستن به امام مهدی از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
    4. آیا تربیت منتظران راستین از لوازم انتظار فرج است؟ (پرسش)
  14. دیدگاه اهل سنت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  15. دیدگاه آیین بودا درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  16. آیا جنیان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  17. آیا فرشتگان در انتظار منجی موعود هستند؟ (پرسش)
  18. چرا گفته می‌شود امام مهدی منتظر ظهور است؟ (پرسش)
  19. دلایل انتظار فرج و امید به آینده چیست؟ (پرسش)
  20. آیا شیعیان در امر انتظار عجول و شتاب‌زده هستند؟ (پرسش)
  21. آیا مسئله انتظار سبب فراگیری ظلم و ستم می‌شود؟ (پرسش)
  22. آیا مسئله انتظار سبب تعطیلی احکام اسلامی می‌شود؟ (پرسش)
  23. آیا اندیشه انتظار موعود در امت‌های پیشین بوده است؟ (پرسش)
  24. آیا انتظار در میان ادیان و ملل گوناگون سابقه‌ای دارد؟ (پرسش)
  25. منشأ نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش)
  26. آفات نگاه عامیانه به ظهور منجی چیست؟ (پرسش) ‏
  27. گونه‌های احادیث درباره انتظار چیستند؟ (پرسش)
  28. نمادهای انتظار چیستند؟ (پرسش)
    1. آیا دعای ندبه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    2. آیا دعای عهد از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    3. آیا زیارت آل یاسین از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    4. آیا مسجد جمکران از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    5. آیا مسجد کوفه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    6. آیا مسجد صعصعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    7. آیا مسجد سهله از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    8. آیا عید نیمه شعبان از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
    9. آیا روز جمعه از نمادهای انتظار است؟ چرا؟ (پرسش)
  29. چرا کسانی که انتظار امام مهدی را می‌کشیده‌اند بعد از ظهور به مخالفت با ایشان برمی‌خیزند؟ (پرسش)
  30. ویژگی‌های اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  31. شیوه ابراز اعتراض به وضع موجود در راستای انتظار امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  32. منظور از عمومیت انتظار چیست؟ (پرسش)
  33. مبانی اشتیاق به فرج چیست؟ (پرسش)
  34. چگونه می‌توان انتظار را در جامعه ترویج داد؟ (پرسش)
  35. آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)
  36. منظور از انتظار، انتظار فردی است یا انتظار امت؟ (پرسش)
  37. منظور از انتظار امام و امت چیست؟ (پرسش)
  38. شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش)
  39. انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)
  40. آیا انتظار مذهب اعتراض است؟ (پرسش)
  41. آیا انتظار به معنای گوشه‌گیری و احتراز است؟ (پرسش)
  42. آیا انتظار فرج مورد اتفاق همه مسلمین است؟ (پرسش)
  43. مسئولیت اجتماعی مسلمین درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  44. کامل‌ترین شکل انتظار عملی برای مقدمه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  45. انتظار فرج با سرنوشت بشریت چه پیوندی دارد؟ (پرسش)
  46. مقصود از انتظار مسیحا چیست؟ (پرسش)
  47. منظور از انتظار ویرانگر چیست؟ (پرسش)
  48. منظور از انتظار سازنده چیست؟ (پرسش)
  49. منظور از انتظار مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  50. منظور از انتظار غیر مسئولانه چیست؟ (پرسش)
  51. انواع برداشت از انتظار چیست؟ (پرسش)
  52. دیدگاه شیعه درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  53. دیدگاه آیین زرتشت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  54. دیدگاه آیین هندو درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  55. دیدگاه یهود درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  56. دیدگاه مسیحیت درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
  57. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  58. علت برداشت‌های انحرافی از انتظار چیست؟ (پرسش) ‏
  59. آیا انتظار امام مهدی واجب است؟ (پرسش)
  60. عوامل ایجاد کننده انتظار چیستند؟ (پرسش)
  61. لوازم تعریف انتظار چیست؟ (پرسش)
  62. نقطه مقابل انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  63. رابطه انتظار با شدت گرفتاری‌ها چیست؟ (پرسش)
  64. امام مهدی منتظر چه چیزی است؟ (پرسش)
  65. آیا انتظار فرج باید با قصد قربت باشد؟ (پرسش)
  66. مراتب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  67. رابطه محبت با انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  68. بالاترین درجه انتظار فرج امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  69. مشاهده وقوع ظلم در زمین چگونه انتظار فرج را در مؤمن تشدید می‌کند؟ (پرسش)
  70. چه رابطه‌ای میان انتظار فرج و ایمان وجود دارد؟ (پرسش)
  71. انتظار منجی در ادوار مختلف دعوت‌های الهی چه معنایی داشته است؟ (پرسش)
  72. اندیشه انتظار موعود در اسلام چگونه است؟ (پرسش)
  73. آیا انتظار فرج افضل الاعمال است؟ (پرسش)
  74. انتظار فرج چیست و چرا بهترین عمل خوانده شده است؟ (پرسش)
  75. برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  76. آیا مکاتب فلسفی نیز انتظار فرج را امری ارزشی می‌‏دانند؟ (پرسش)
  77. آیا در کتاب مقدس یهود سخن از انتظار فرج به میان آمده است؟ (پرسش)
  78. مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  79. چه امتیازی در انتظار منجی موجود است؟ (پرسش)
  80. آیا تأخیر در فرج موجب قساوت قلب می‌‏شود؟ (پرسش)
  81. آیا انتظار طولانی فرج خسته کننده و ملالت‌‏آور است؟ (پرسش)
  82. علت سختی انتظار چیست و چرا می‏‌گویند انتظار زیباست؟ زیبایی انتظار در چیست؟ (پرسش)
  83. امام مهدی در قبال منتظران و شیعیان چه عنایاتی دارند؟ (پرسش)
  84. منتظران امام مهدی که در قرن‏های گذشته بدون پاین انتظارشان فوت کرده‌اند؛ چه تضمینی وجود دارد که انتظار ما به ثمر برسد؟ (پرسش)
  85. آیا انتظار موجب انفعال جامعه نمی‌شود؟ (پرسش)
  86. فرج مردم جهان در چیست و چرا انتظار فرج فضیلت و ارزش بیشتری دارد؟ (پرسش)
  87. خاستگاه و منشأ اصلی انتظار ظهور «مصلح و نجات‏‌دهنده بزرگ» چیست؟ (پرسش)
  88. دعا برای تعجیل فرج چه تأثیری در فرج شیعیان دارد؟ (پرسش)
  89. دعای اللهم کن لولیک الحجه بن الحسن به چه منظوری خوانده می‌شود؟ (پرسش)
  90. آیات مربوط به ظهور و انتظار کدامند؟ (پرسش)
  91. انتظار در دیگر روزهای سال چگونه معنا پیدا می‏‌کند؟ (پرسش)
  92. رابطه انتظار با بهداشت روان چیست؟ (پرسش)
  93. رابطه انتظار با آینده جهان چیست؟ (پرسش)
  94. فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش)
  95. باور به ظهور امام مهدی چگونه عامل پایداری و استقامت شیعه می‌شود؟ (پرسش)
  96. انتظار فرج چه فضیلتی دارد؟ (پرسش)
  97. جایگاه انتظار در فرهنگ شیعه چیست؟ (پرسش)
  98. چرا انتظار اهمیت و جایگاه ویژه و برجسته‌ای دارد؟ (پرسش)
  99. چرا انتظار فرج افضل اعمال است؟ (پرسش)
  100. ویژگی‌‏های منتظران واقعی در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
  101. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  102. چه نوع انتظاری راجح است؟ (پرسش)
  103. دانش ‏آموزان چگونه باید منتظر امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  104. رضایت امام مهدی از چه راهی به دست می‌آید؟ (پرسش)
  105. آیا شیعیان و منتظران ظهور افزون‌بر وظایف فردی و دینی تکالیف سیاسی و اجتماعی نیز دارند؟ (پرسش)
  106. آیا برای منتظر واقعی بودن اقدام‌های سیاسی و اجتماعی خاصی باید انجام داد؟ (پرسش)
  107. وظایف ما در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  108. چه تناسبی میان انتظار موعود و مبارزه با فساد وجود دارد؟ آیا انتظار به معنای ساکت ماندن نیست؟ (پرسش)
  109. چه مقام و منزلتی در روایات برای منتظران بیان شده است؟ (پرسش)
  110. جامعه منتظر دارای چه ویژگی‌هایی است؟ (پرسش)
  111. انتظارات امام مهدی از منتظران چیست؟ (پرسش)
  112. صرف‏‌نظر از وظایف شخصی در قبال امام مهدی وظایف خود انسان منتظر به‌طور کلی چیست؟ (پرسش)
  113. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  114. منتظران راستین امام مهدی دارای چه فضیلت و منزلتی هستند؟
  115. منتظران برجسته همچون علما باید چه عملکردی داشته باشند؟ (پرسش)
  116. در روایات چه پاداشی برای منتظران امام مهدی بیان شده است؟ (پرسش)
  117. ویژگی‏های منتظران واقعی در این دوران چیست؟ (پرسش)
  118. آیا تنها انتظار فرج برای ظهور امام مهدی کافی است؟ (پرسش)
  119. ویژگی‌های انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  120. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد اعتقادی چیست؟ (پرسش)
  121. ویژگی‌های فرهنگ انتظار در ابعاد علمی و اخلاقی چیست؟ (پرسش)
  122. فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)
  123. آثار فردی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  124. آثار اجتماعی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  125. آثار تربیتی انتظار چیست؟ (پرسش)
  126. چرا انتظار فرج امام مهدی موجب گشایش می‌شود؟ (پرسش)
  127. عنصر انتظار چگونه در آمادگی نظامی منتظران تأثیر دارد؟ (پرسش)
  128. چگونه روحیه انتظار را در خود تقویت کنیم؟ (پرسش)
  129. آیا انتظار فرج منشأ فرج‌های مادی برای منتظر خواهد بود؟ (پرسش)
  130. انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)
  131. ابعاد اعتقادی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)
  132. ابعاد عملی انتظار فرج چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ ر.ک. کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص ۸؛ نصیری، علی، نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن، ص ۱۱۴-۱۱۶.
  2. ↑ سوره نور، آیه: ۵۵.
  3. ↑ رسول خدا(ص) فرمود: «"لَنْ تَنْقَضِیَ الْأَیَّامُ وَ اللَّیَالِی حَتَّی یَبْعَثَ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ أَهْلِ بَیْتِی یُوَاطِئُ اسْمُهُ اسْمِی یَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا"»؛ الارشاد، ج ۲، ص ۳۴۰.
  4. ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶.
  5. ↑ ر.ک. طهماسبی بلداجی، اصغر و مرادی، فاطمه، قرآن و سبک زندگی مهدوی،ص؟؟؟؛ فروهی، ناصر، انتظار فرج، ص؟؟؟
  6. ↑ ر.ک. شمس‌الدین، سید مهدی، در ساحل انتظار، ص۳۱-۳۳.
  7. ↑ ر.ک. لک‌زایی، شریف، آزادی انتظار و آموزه مهدویت، ص؟؟؟
  8. ↑ ر.ک. مطهری، مرتضی، قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ، ص ۵۴؛ سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۳-۱۹۵؛ طهماسبی بلداجی، اصغر و مرادی، فاطمه، قرآن و سبک زندگی مهدوی،ص؟؟؟؛ فروهی، ناصر، انتظار فرج، ص؟؟؟
  9. ↑ ر.ک. لک‌زایی، شریف، آزادی انتظار و آموزه مهدویت،؟؟؟؛ قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۳۹-۴۰.
  10. ↑ ر.ک. نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ جعفری، محمد صابر، انتظار فرج، ص؟؟؟
  11. ↑ ر.ک. نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ جعفری، محمد صابر، انتظار فرج، ص؟؟؟ حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۵۷؛ جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶؛ شمس‌الدین، سید مهدی، در ساحل انتظار، ص۳۱-۳۳.
  12. ↑ ر.ک. نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ جعفری، محمد صابر، انتظار فرج، ص؟؟؟
  13. ↑ ر.ک. شمس‌الدین، سید مهدی، در ساحل انتظار، ص۳۱-۳۳.
  14. ↑ ر.ک. محمدرضایی، محمد، معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر، ص ۱۲؛ نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص: ۱۱۳-۱۱۸؛ جعفری، محمد صابر، انتظار فرج، ص؟؟؟.
  15. ↑ ر.ک. کریمی‌تبار، مریم، اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور، ص۱۲۱-۱۲۲؛ قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۳۹-۴۰.
  16. ↑ ر.ک. نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص: ۱۱۳-۱۱۸.
  17. ↑ «"کُلُّ رَایَةٍ تُرْفَعُ قَبْلَ رَایَةِ الْقَائِمِ(ع) صَاحِبُهَا طَاغُوتٌ"»؛ الغیبه، نعمانی، ص ۱۱۴؛ کافی، ج ۸، ص ۲۹۵.
  18. ↑ ر.ک. نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص ۱۱۳-۱۱۸؛ جعفری، محمد صابر، انتظار فرج، ص؟؟؟
  19. ↑ «"لَیْسَ فِی الرَّایَاتِ رَایَةٌ أَهْدَی مِنْ رَایَةِ الْیَمَانِیِّ هِیَ رَایَةُ هُدًی لِأَنَّهُ یَدْعُو إِلَی صَاحِبِکُمْ... وَ إِذَا خَرَجَ الْیَمَانِیُّ فَانْهَضْ إِلَیْهِ فَإِنَّ رَایَتَهُ رَایَةُ هُدًی"»؛ الغیبه، نعمانی، ص ۲۵۶.
  20. ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶.
  21. ↑ بیانات در خطبه‌های نماز جمعه، ۱۲/۱/۱۳۶۷.
  22. ↑ حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۵۷.
  23. ↑ ر.ک . سوره نور، آیه : ۵۵.
  24. ↑ رسول خدا(ص) فرمود: « لَنْ تَنْقَضِيَ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِي حَتَّى يَبْعَثَ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يُوَاطِئُ اسْمُهُ اسْمِي يَمْلَؤُهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا» (الارشاد، ج ۲، ص ۳۴۰).
  25. ↑ نمود بارز این سطحی‌نگری را می‌توان در تفکر جریان مشهور به "انجمن حجتیه" مشاهده کرد.
  26. ↑ الکافی، ج ۸، ص ۲۶۴.
  27. ↑ الغیبه، نعمانی، ص ۱۱۴.
  28. ↑ الکافی، ج ۸، ص ۲۹۵.
  29. ↑ الغیبه، نعمانی، ص ۲۵۶.
  30. ↑ شرح الأخبار، ج ۳، ص ۵۶۳؛ کشف الغمه، ج ۲، ص ۴۷۷.
  31. ↑ صحیفه امام خمینی، ج ۲۱، ص ۱۳ - ۱۴.
  32. ↑ جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج۹، ص۳۵۷، ۳۶۶.
  33. ↑ همه شما رهبر یکدیگر و در راه اصلاح هم مسئول هستید؛ صحيح مسلم، ج ۳، ص ۲۰؛ صحیح بخاری، ج ۲، ص ۱۸ و بحارالأنوار، ج ۷۲، ص ۳۸
  34. ↑ محمدرضا مظفر، عقاید الأمامية، ترجمه علی رضا مسجدجامعی، ص ۱۱۸
  35. ↑ مرتضی مطهری، قیام و انقلاب مهدی (ع)، ص ۵۴ (با تصرف)
  36. ↑ امام خمینی، صحیفه نور، ج ۲۱ (۱۴ فروردین ۱۳۶۷ش)
  37. ↑ سلیمیان، خدامراد، انتظار و منتظران، ص ۱۹۳-۱۹۵.
  38. ↑ کنزالعمال حدیث ۳۸۶۹۱.
  39. ↑ وسائل الشیعه ۳۶/۱۱.
  40. ↑ وسائل الشیعه ۳۹/۱۱ بحار الانوار ۱۷۲/۴۶.
  41. ↑ شمس‌الدین، سید مهدی، در ساحل انتظار، ص۳۱-۳۳.
  42. ↑ قیام و انقلاب مهدی، ص ۵۳.
  43. ↑ کمال الدین وتمام النعمة، ص ۳۴۶، ج۳۲.
  44. ↑ منتخب الأثر، ص ۴۷۸.
  45. ↑ فروهی، ناصر، انتظار فرج.
  46. ↑ برای نمونه ر.ک: ارشاد، ص ۳۷۳.
  47. ↑ نصیری، علی، نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیات‌بخش آن، ص 114-116.
  48. ↑ صحیفه امام، ج۲۱، ص ۱۴، چاپ اوّل، پاییز ۱۳۷۸.
  49. ↑ برگرفته از صحیفه امام، ج۲۱،ص ۱۳ ۱۴، چاپ اوّل، پاییز۱۳۷۸.
  50. ↑ جعفری، محمد صابر، انتظار فرج.
  51. ↑ مرتضی،مطهری، قیام و انقلاب مهدی(ع) از دیگاه فلسفه تاریخ، انتشارات صدرا، چ۵، ص۶۱‌- ۶۷‌.
  52. ↑ کوثری، ابراهیم، انتظار و وظایف منتظران، ص 8.
  53. ↑ قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص39-40.
  54. ↑ لک‌زایی، شریف، آزادی انتظار و آموزه مهدویت.
  55. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۶.
  56. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۶.
  57. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۷.
  58. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۶.
  59. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۶.
  60. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۷.
  61. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۷.
  62. ↑ صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۷.
  63. ↑ >صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۱۹۷.
  64. ↑ نصرآبادی، علی باقی، نقش فرهنگ انتظار در پویایی جامعه مطلوب، ص: ۱۱۳-۱۱۸.
  65. ↑ موعود نامه، ص ۱۳۰.
  66. ↑ موعود نامه، ص ۱۳۱.
  67. ↑ طهماسبی بلداجی، اصغر و مرادی، فاطمه، قرآن و سبک زندگی مهدوی.
  68. ↑ محمدرضایی، محمد، معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر، ص:۶-۷.
  69. ↑ محمدرضایی، محمد، معنای جدیدی از انتظار فرج حضرت ولی عصر، ص:۱۲.
  70. ↑ « يَخْرُجُ أُنَاسٌ مِنَ الْمَشْرِقِ فَيُوطِئُونَ لِلْمَهْدِيِّ سُلْطَانَهُ»؛ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۷.
  71. ↑ کریمی‌تبار، مریم، اهداف دولت زمینه‌ساز ظهور، ص121-122.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=انواع_برداشت_از_انتظار_چیست؟_(پرسش)&oldid=254849»