مسجد الحرام

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

امام مهدی در قرآن | امام مهدی در حدیث | امام مهدی در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

از مهم‏ترین مسجدهای روی زمین، مسجد الحرام است. این مسجد که محیط بر کعبه و قبله‏‌گاه مسلمانان است، بین مسلمین از جایگاه ویژه‏‌ای برخوردار است. این مسجد در طول تاریخ بعثت پیامبران الهی نیز از قداست و عظمت ویژه‌‏ای برخوردار بوده است. و به نیکی از آن پاسداری می‌‏کرده‌‏اند.
از آنجا که آغاز رسالت پیامبر اکرم(ص) از آن‏جا بوده و نیز همه مسلمانان به طرف آن نماز می‌‏گزارند، همچنان در نگاه مسلمین دارای عظمت است؛ به ویژه آن‏که در برخی روایات، محل آغاز ظهور حضرت مهدی(ع)‏ یاد شده است^[۱]. امام صادق(ع) در این‏ باره فرمود: "همانا قائم، آن‏گاه که خروج کند، به مسجد الحرام داخل شده، در حالی که رو به کعبه کرده است به مقام تکیه می‏‌زند و .... "^[۲]^[۳].

مسجد الحرام در موعودنامه

مسجدی که در مکه واقع شده و کعبه در آن است. امام صادق (ع) فرمود: هنگام که قائم (ع) بپا خیزد، مسجد الحرام را به حدود اصلی آن باز می‌گرداند و مقام ابراهیم را به جایگاه نخستین آن انتقال می‌دهد^[۴]. می‌دانیم که مسجد الحرام پس از رحلت پیامبر (ص) تاکنون بارها گسترش داده شده و از هر سو بر آن افزوده شده است؛ اما با همه این‌ها باز هم به وضعیت اصلی خویش و نقطه‌ای که ابراهیم (ع) برای آن خطکشی کرد، نرسیده است. چرا که پایه‌ها و حدود اصلی آن از "حزوره"^[۵] یا نقطه‌ای می‌باشد که میان "صفا" و "مروه" است.
این مطلب را از امام صادق (ع) آورده‌اند که: در پاسخ فردی که از حدود مسجد الحرام می‌پرسید و می‌گفت: "آیا آن‌چه را به مسجد الحرام افزوده‌اند، جزو آن است یا نه‌؟" فرمود: "آری! همه جزو مسجد الحرام است و با همه این افزودن‌ها به مساحت آن، هنوز به آن نقشه خطی که ابراهیم و اسماعیل برای مسجد ترسیم کردند، نرسیده است"^[۶]. و فرمود: ابراهیم (ع) در مکه میان "حزوره" تا نقطه‌ای که محل‌ وسیعی است، خطکشی کرده و این خطکشی و نقشه، حدود مسجد است^[۷]. و نیز "حسین بن نعیم" از امام صادق (ع) در مورد نماز خواندن در قسمت‌های جدیدی از مسجد الحرام را میان صفا و مروه، تعیین کردند و مردم پیش از این تا صفا طواف می‌کردند...^[۸].
مرحوم فیض کاشانی در مورد جمله امام صادق (ع) که می‌فرماید: "فَكَانَ النَّاسُ يَحُجُّونَ مِنَ الْمَسْجِدِ إِلَى الصَّفَا". یا بنابر نسخه دیگری "يَحُجُّونَ مِنْ مَسْجِدِ الصَّفَا". دو احتمال می‌دهد: نخست این‌که: ممکن است منظور این باشد که مردم تا صفا طواف می‌کردند. دوم این‌که: از مسجد احرام می‌بستند^[۹].
به‌هرحال خلاصه این روایات، بیانگر این نکته است که مسجد الحرام در اصل، بسیار بزرگ‌تر از مسجد الحرامی است که اکنون می‌نگریم و هنگامی که امام مهدی (ع) ظهور نماید، دیوار احاطه کننده مسجد را عقب می‌کشد و دیواری بر جایگاه اصلی آن، همان نقطه‌ای که ابراهیم و اسماعیل آن را برای مسجد الحرام خط‌کشی کردند، بنیاد می‌کند و این کار، طواف بر گرد خانه دوست را برای عاشقان آسان می‌سازد؛ به‌ویژه که شمار زائران بیت الله نیز در عصر درخشان آن گرامی، به ده‌ها میلیون نفر می‌رسد^[۱۰].

پرسش‌های وابسته

آیا امام مهدی بعد از ظهور مسجد الحرام و مسجد النبی را تغییر خواهد داد؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۶، ح ۵۰۲
↑ " إِنَ‏ الْقَائِمَ‏ إِذَا خَرَجَ‏ دَخَلَ‏ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ‏ فَيَسْتَقْبِلُ‏ الْكَعْبَةَ وَ يَجْعَلُ‏ ظَهْرَهُ‏ إِلَى‏ الْمَقَامِ‏ ‏‏‏‏‏‏"، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۹
↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص: ۳۹۸ - ۳۹۹.
↑ ارشاد مفید، ص ۳۶۴؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۸.
↑ واژه "حزوره" بر وزن "قسوره" نام مکانی است، میان صفا و مروه.کافی، ج ۴، ص ۵۳۹.
↑ کافی، ج ۴، ص ۲۱۰.
↑ کافی، ج ۴، ص ۲۱۰.
↑ تهذیب، ج ۵، ص ۴۵۳.
↑ وافی، چاپ قدیم، ج ۲، ص ۲۸.
↑ مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص:۶۴۳.

[1] شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۶، ح ۵۰۲

[2] " إِنَ‏ الْقَائِمَ‏ إِذَا خَرَجَ‏ دَخَلَ‏ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ‏ فَيَسْتَقْبِلُ‏ الْكَعْبَةَ وَ يَجْعَلُ‏ ظَهْرَهُ‏ إِلَى‏ الْمَقَامِ‏ ‏‏‏‏‏‏"، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۹

[3] سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص: ۳۹۸ - ۳۹۹.

[4] ارشاد مفید، ص ۳۶۴؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۸.

[5] واژه "حزوره" بر وزن "قسوره" نام مکانی است، میان صفا و مروه.کافی، ج ۴، ص ۵۳۹.

[6] کافی، ج ۴، ص ۲۱۰.

[7] کافی، ج ۴، ص ۲۱۰.

[8] تهذیب، ج ۵، ص ۴۵۳.

[9] وافی، چاپ قدیم، ج ۲، ص ۲۸.

[10] مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص:۶۴۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]